dagen
Sociëteit ouden van
geopend
De heer R.A. Kern binnenkort
tachtig jaar
Intergewestelijke bemiddeling
de oplossing?
Met de haringtrekvisserij
gaat 't niet naar wens
nieuwe leidsche courant
ZATERDAG 17 SEPTEMBER 1955
ER ZULLEN NOG EEN KEUKEN EN EEN
TUIN BI/ KOMEN
D* burgemeester heeft gistermiddag de sociëteit van de ouden van dagen
aan de Pieterskerkgracht geopend. De ouden van dagen hebben daar een
conversatiezaal, een spreekkamer en inlichtingenbureau en in de toekomst
krygen ze er nog een keuken en een tuin bij.
De opening van de aoctëtelt werd bij
gewoond door de heer Menken, wethou
der van sociale zaken, de heer Voorbach,
chef van de gemeentelijke gebouwen
dienst. en een aantal ouden van dagen
De burgemeester wees er op. dat het de
plicht van elke generatie ls. de ouderen
te eren. en er voor te zorgen, dat hun
levensomstandigheden zo goed mogelijk
zijn.
In de oude geschiedenissen worden wij
altijd weer getroffen door de eerbied,
die men voor de ouderdom heeft. Jeugd,
midden-ouderdom en ouderdom zullen er
gemeenschappelijk voor moeten zorgen,
dat ook het leven boven de 65 en 70 jaar
zijn kleur behoudt.
Ook het gemeentebestuur heeft een
sociale taak ten opzichte van deze groep
onzer bevolking. De burgemeester achtte
Agenda van Leiden
Zaterdag
Stadsgehoorzaal. 26 en 7half 12:
Leldato.
Chr. kleuterschool Prinses Juliana.
Herenstraat. 211 uur: bazar.
Burcht. 11 uur: Oud-Mathes!anen.
reünie 170-jarig bestaan; half 2: leden
vergadering; 2.45 uur: rondvaart; 8 15
uur: cabaret „Pluk de dag".
Speeltuin Weaterkwartier. Ten Cate-
•traat, tuinfeest.
Ontspanningszaa! H.C.W.. 8 uur: speel
tuinvereniging Zuiderkwartier, cabaret-
Antonius-clubhuis. 8 uur: Ons Toneel
met „Gaslicht".
Maandag
Gulden Vlies, half 3: Vereniging van
huisvrouwen, openingsmiddag, boekbe
spreking door mevrouw Ntjnatten—Dof-
fegnies.
Schouwburg, 8 uur: K. en O:, Ned. Co-
medle met „De man, de vrouw en de
moord" van André Roussln.
Dinsdag
Schouwburg. 8 uur: K. en O.. Ned. Co-
medie met „De man. de vrouw en
moord", van André Roussln.
Rehoboth, 8 uur: afdeling C.H.U., D. s
der Kwaak over de gemeentebegroting
beantwoording van vragen door raads-
Rapenburg 8. 8.15 uur: VIRO, mr G. vai
N. Vlljoen, over aspecten van het rassen
probleem in Zuid-Afrika.
Woensdag
Stadhuisplein. 8 u.: K. en Odagexcur
sie naar het K NMI In De Bilt
Schouwburg. 8 uur K. en O., Ned. Co-
medie met ..De man, de vrouw er
moord" van André Roussin.
Stadsgehoorzaal. 8 uur: A-kring Lelden
B Bpropaganda-avond.
Kleine Burcht, 8 uur: Prinses-Irene-
padvindersgroep, ouderavond tien-Jarig
bestaan.
Pieterskerk. 8 uur: zangavond ten bate
van het nieuwe dlaconessenhuls.
Burcht, 8 uur: Hesta. Crans en Co, emi
gratie-filmavond.
Gerecht 10, 8 uur: Tuinbouw an Plant
kunde, bloemenavond.
Prediker, 8 uur: Bijbelkloskverenlging.
filmavond.
Tentoonstellingen
Rijksmuseum voor volkenkunde, 108
uur: „Zo sten zij ons" (da Europeaan ge
zien door andere volken), tot 2 October
Rijksmuseum voor volkenkunde, 108
uur: Japanse kleurendruk-houteneden
(Utagawa Kunlyoshi, tot 30 November).
Prentenkabinet, Kloksteeg 25. 26 uur:
Italiaanse en Nederlandse chlaroecuro—
houtsneden uit eigen bezit (tot 1 Oct).
Apotheken
Apotheek Herdlngh en Blanken. Hoge-
woerd 171, tel. 20502. en apotheek Reljst,
steenstaat 18. tel. 20134.
Geve.1de percelen
Ten verstaan van notaris A. H. Doyer
te Leiden: Herenhulzen met tuinen Rijn
en Schlekade 31 en 32 tezamen na afmij
ning In bod; 15.110.- koper; T. Beeuw-
kee ',e Lelden q.q. voor 15.220; burger-
woonhuis met tuin Lage Rijndijk 118 in
bod: 7.400,- koper: E. van Starkenburg
ta Lelden q.q. voor: 7.700; hulzen met
tuinen Pleter Hulbertahof 13, 14 en 18
tezamen na afmljning in bod: 10.511.-
koper: J. J. G. de Cler te Lelden q.q.
voor 10.513; huis met afzonderlijke bo
venwoning Groenesteeg 79 hoek Oranje-
gracht 51 a in bod: 3.730.- koper W.
Goddijn te Lelden q q. voor 4.125; huis
en erf Vesteslraat 126 In bod: 760 - ko
per: W. van Egmond te Leiden voor
900; huls en erf Sint-Jorlssteeg 17 hoek
Kaardesteeg in bod: 920 - is uit de hand
verkocht
Haagse economische
politierechter
het Juist dat in dit gebouw ruimte voor
de ouden van dagen werd vrijgemaakt.
Namens het bestuur van de afdeling
Leiden van de bond sprak de heer Verra
een kort dankwoord. Hij noemde in het
bijzonder de bugemeester. wethouder
Menken en de heer Voorbach. ..Leiden
heeft vooral door hun nu deze sociëteit
gekregen", aldus spr.
De genodigden bezichtigden na afloop
de ruimten, waarover de ouden van da
gen nu de beschikking hebben. Deze so
ciëteit staat nog aan het begin, ook wat
de accomodatie betreft, maar als de plan
nen binnen de voorgestelde tijd worden
uitgevoerd, zal men vrij spoedig een nog
gerieflijker onderdak hebben
Dierenbos chermingiilms
op 't Stadhuisplein
Op het Stadhuisplein werd gisteravond
een openluchtfilmvoorstellirv? gehouden
door de Ned. vereniging tot bescherming
van dieren. De directeur, de heer G.
Nieuwenhuysen. sprak een inleidend
woord, in het bijzonder gericht tot de
Jongelui. Hij vestigde de aandacht op
Werelddierendag, die op 4 October wordt
gehouden, en ste'.de de verdiensten van
mr dr Hugenholtz voor de dierenbe
scherming in het licht. De directeur êprak
over het treurige lot van de kettinghon
den
De eerste film handelde over paarden
en varkens en de vaak onjuiste manier,
waarop met de dieren wordt omgespron
gen, vooral op markten en bij slachthui
zen. Ook de goede zijde was hierbij niet
vergeten. Een kleurenfilm met prachtige
natuuropnamen hield zich bezig met de
vogels en de gevolgen van stroperij voor
de dierenwereld. De derde film. even
eens in kleuren, handelde over de jeugd
van mens en dier Hoe kan men van kin
deren dierenvrienden maken en hen
daarbij helpen die vraag werd in de film
beantwoord. Tijdens de vertoning viel
er geen drup regen, maar enkele minu
ten daarna glom het plein alweer van
een ware watervloed
Oud-lecloz ia het Soendaaees aan de
Leidse universiteit
DE 26ste SEPTEMBER zal de heer R. A. Kern, oud-lector in het Soen-
danees aan de Rijksuniversiteit te Leiden, de tachtigjarige leeftijd
bereiken. Hoewel hij liever niet in de krant kwam, zoals hij ons door de
telefoon mededeelde, zwichtte hij tenslotte toch voor ons verzoek om een
kort onderhoud, onder voorwaarde dat we het maar heel eenvoudig zouden
houden.
Bezie
1 groentehandelaar
Bij verstek werd de overtreding
ren groentehandelaar uit Leiden behan
deld door de Haagse Economische Po
litierechter. mr Rutgers. D» officier van
Justitie elate 8 boete of 3 dagen. Ver
dacht# had de winkelsluitingswet over
treden. In Augustus vsn het vorig Jaai
werd hij voor eenzelfde feit veroor
deeld. De Politierechter legde verdachte
een boete op conform de eis.
Overtreding winkelsluitingswet
Voor de Economische Politierechte:
moest een Leidenaar verschijnen, die or
25 Maart 'i avonds om acht uur no*
sigaren aan een ..lant had verkocht. D
officier van Justitie, mr Lulofs, eiste te
gen hem bU verstek 15 boete respectie
veltjk te vervangen door 3 dagen gevan
Leidenaar wist niets
Een schoenhersteller uit Lelden ha<-
njets te zeggen. Niels, toen werd voor
gelezen waarvoor men hem beschuldigd»
ook niets toen de officier van Justitie d-
sluiting van zijn zaak eiste voor een tijd
vak van een Jaar. De man la schoenher
■teller. Zijn werk heeft hij goed gedaan
maar hij deed dit zonder de vertin
vakdiploma's. HU gaf de Juistheid vs.-
hetgeen men hem ten laste legde toe e
had niets tot zijn verdediging. De rechte
veroordeelde hem conform de els tot f li
boete of 5 dagen en sluiting van zijn
kei voor een Jaar.
Als de ouden van dagen in hun sociëteit bij elkaar zijn, dan is de sfeer
er huiselijk. Ze doen een spel, praten wat en grijpen ook graag naar de
lectuur, die op de grote tafel in het midden van de zaal ligt. Al enkele
minuten na de opening gistermiddag zag het er zó uit.
Foto N. v. d. Horst
Schone avond van K. en O.
Der Zigeunerbaron met grote
geestdrift begroet
De Volksuniversiteit K. en O. begon haar muzikale activiteiten in het Publicaties
elfde jaar van haar bestaan met het organiseren van een opera-avond in Vee, en belangriJk werk ls van de hand
hef Gebouu; voor Kunsten en Wetenschappen te Den Haag. Extra-treinen j van de heer Kern in druk verschenen.
werden gerequireerd om 2000 leden op geriefelijke wijze tot vlak bij het jwe noemen: „Het Lémèa in 't Soenda-
Gebouw te brengen, waar men een door de Nederlandse Opera uitstekend
verzorgde opvoering van Johann Strausz" komische opera „Der Zigeuner-
baron" ging bijwonen.
En zo zaten we dan in zijn werkkamer,
aan de rustige Witte Singel, enkele metera
verwijderd van het burgemeestershuis.
Vief voor zijn tachtig jaren ontving de
heer Kern ons en met een flits van hu
mor in zijn heldere ogen begroette hij
ons met: „Ik moet er dus aan geloven.
U weet, dat ik eigenlijk liever niet
WIJ wisten het. Maar de naam Kern
heeft in Leiden een goede en bekende
klank, tachtig jaar is de leeftijd der zeer
sterken en de heer Kern heeft voor Lei
den, voor de faculteit der letteren, voor
ons land en ons voormalige Nederlands
Oost-Indië een uiterst belangrijk leven
achter de rug.
Een scherp getekende kop heeft deze
voormalige assistent-resident. Grijs, goed
zorgd haar. Een gouden lorgnet m«
gouden kettinkje, zoals men zelden mei
et, geeft aan het gezicht iets aparts.
Dertig Indische jaren
Rudolf Aernoud Kern werd In 1875 te
Leiden geboren. Zijn vader was de be
kende Johan Hendrik Caspar Kern (1833-
1917), die in 1863 verbonden was aar
Queens College te Benares en in 1861
hoogleraar in het Javaans aan de Leidse
universiteit werd.
Prof. Kern is tevens een kenner var
het Sanskrit en beoefenaar der vergelij
kende Indonesische taalwetenschap. Hi
schreef o.m. „De Geschiedenis van he
Boeddhisme in Indië" (twee delen) er
„Verspreide Geschriften" (vijftien delen).
Naar hem werd het Instituut Kern ge
noemd, waarvan de heer R. A. Kern ja
renlang penningmeester was.
Rudolf Kern bezochk in Leiden de HBS
en studeerde vervolgens In Delft ïr
Lelden was hiertoe nog geen gelegen
heid voor Oost-Indisch ambtenaai
(1893-'96). Na voltooiing van deze studie
vetrok hij onmiddellijk naar de Oost, waai
hij dertig Jaar lang zijn vaderland ln ver
schillende functies zou dienen als be
stuursambtenaar. In 19,14 werd hij be
noemd tot assistent-resident van Modjo-
kerto, waarna hij in 1920, tijdens het
gouverneur-generaalschap van Van Lim
burg Stirum. adviseur werd voor Inland
se Zaken, zoals dat toen nog genoemd
In 1926 aanvaardde hij het lectoraat
de Soendanese taal aan de Leidse unlvi
siteit, waarmee een einde kwam aan z
Indische loopbaan. Tijdens dit lectoraat
gaf hij eveneens colleges in Makasi
en Boeginees en over de Islam in Indo-
,De Islam ln Indonesië." Voorts schreef
hij talrijke artikelen, hoofdzakelijk over
Indonesische talen, in diverse tijdschrif-
De heer Kern vertelde ons. dat de I La
Galigo een oud-Boeginees gedicht is, uit
•Islamitische, tijd Het besti
eigenlijk uit een cyclus van gedichten, die
niet minder dan een 8000 folio
bladzijden omvatten. Het handelt
oud-Boeginese zeden en gewoonten. Vele
in de afzonderlijke gedichten wa
■eds als handschrift op papier gezet,
het is de verdienste van de heer Matthes,
het Nederlandsch Bijbel Genootschap,
dat hij deze handschriften verzamelde
(later Matthes Stichting), deze vervolgens
schonk aan het Genootschap, die z
zijn beurt weer deponeerde bij e
bruikleen gaf pan de biblotheek va
Leidse universiteit.
Wie de heer Kern kent, kan begrijpen,
dat hij ondanks zijn hoge leeftijd nog niet
rusten kan. „Ik heb mijn pen nog niet
neergelegd", zo zei hij ons. „Een Soen-
danees woodenboek is juist persklaar ge
komen. waar ik liever nog niet ovei
praat. Want op mijn leeftijd weet Je nooit
of je Je werk nog kunt afmaken".
Universitaire benoeming
Tot wetenschappelijk hoofdambtenaar
A bij de pharmacie aan de Leidse un
siteit is benoemd dr J. L. van Eijk, thans
wetenschappelijk hoofdambtenaar.
De voorzitter van K. en O., de heer H.
de Wilde, had stellig alle reden voldaan
te zijn over hetgeen mogelijk gebleken
zoals hij ln een kort openingswoord
uitsprak; tevredenheid ook over het feit,
dat in veertien dagen het ledental toe
met 750. De uitvoering zelf beant
woordde geheel aan hetgeen men gewend
.an de Nederlandse Opera te ver
wachten: goed spel, muzikale gedegen
heid en niet zelden een brio, dat een
werk als dit wel nodig beeft, kleurige
décors en aankleding, niet verrasend.
doch zeer geschikt. De dirigent Alexan
der Krannhals leidde de uitvoering met
„Schwung" en geestdrift, zonder kleinig
heden te verwaarlozen. Wel moest die
geestdrift aanvankelijk een zekere traag
heid bij orkest en zangers verdrijven,
doch al vóór het einde van de eerste acte
dit geschied.
e een opera (of eigenlijk beter een
operette) van Joh. Strausz gaat zien. moet
tevoren bedenken dat muzikale verfijning
of grote dramatiek ln dit domein niet
gezocht moeten worden. Op zichzelf be
schouwd is de muziek van' de „Zigeuner-
baron" conventioneel, vaak al te gemak
kelijk, en gespeend van alle diepgang
Het libretto ls handig, vlot. van een vaak
nogal gemakkelijke grappigheid, zonder
veel esprit. Problemen van welke aard
iok ontbreken dus geheel Een goede uit
voering echter, en daarbij speelt de regie
seer belangrijke rol. kan er toch In
slagen het geheel acceptabel en zelfs
amusant en boelend te maken. Dan her
leeft het 19de eeuwse Wenen, of althans
zeker aspect er van. en dat aspect
is niet geheel zonder bekoring, al moet
er niet te dikwijls mee geconfron
teerd worden.
De solistenbezetting was over de hele
linie goed te noemen de Zsupan van
Henk Angenent mocht zelfs uitstekend
heten. vooral ook van dramatisch ge
zichtspunt uit. Zelfs de vrijheden, die hij
zich niet zelden met de oorspronkelijke
tekst permitteerde om de actie voor Ne
derlandse begrippen te verduidelijken,
deden het goed Vocaal zeer fraai was de
GEMEENTE LEIDEN
Oiticiële publicatie»
ONTEIGENING
De Burgemeester van Leiden brengt
er voldoening aan het bepaalde bij
tikel 80 der Onteigeningswet ter openbare
kennis, dat met Ingang van 20 September
a.s. gedurende dertig dagen ter gemeente
secretarie (Stadhuis, afdeling Openbare
Werken, kamer 111) voor een ieder ter
Inzage zullen liggen de stukken, in ge
noemd artikel bedoeld, betreffende
doov de gemeenteraad bij besluit
29 Augustus 1955 voorlopig goedgekeurd
plan van onteigening, welk plan strekt
om. met toepassing van artikel Tl. lid 1,
onder 4. der Onteigeningswet de beschik
king te verkrijgen over gronden, welke
zijn gelegen tusaen de Voorschoterweg
en de Trekvllet en begrepen ln het goed
gekeurde partiële uitbreidingsplan ..Lel
denZuidwest", vastgesteld door de ge
meenteraad bij besluit van 26 Januari 1948
Lelden, 16 September 1955.
De Burgemeesti
F. H. VAN KINSCHOT.
néesch", (Bijdrage Koninklijk Instituut
59), „Javaansche Rechtsbedeeling" (idem
,De wajang beber van Patjitan"
(Tijdschrift van het Bataviaasch Genoot-
hap), „Catalogus der Boegineesche I La
Galigo handschriften in de Rijksuniver
siteitsbibliotheek te Lelden en elders"
Subsidie voor werk van
dr J. I. Mak
Voor uitgave van gedichten
van Anthonis de Roovere
De Nederlandse organisatie voor zui-
er wetenschappelijk onderzoek heeft de
Leidse Neerlandicus dr J. J- Mak een
subsidie verleend voor de uitgave van de
Inmiddels verschenen gedichten van
Anthonis de Roovere.
onderhoud met dr Mak vernam
het ANP. dat de uitgave van genoemde
gedichten een regeringsopdracht is
weest. die hem reeds in 1950 verstrekt
werd. Toen het werk in de loop
gereed was gekomen, kon het niet worden
uitgegeven, en het was de Nederlandse
organisatie voor zuiver wetenschappelijk
onderzoek, die het door een financiële blj-
drae mogelijk maakte, het manuscript op
de persen te doen leggen.
Sprekende over Anthonis de Roovere
zeide dr Mak. dat deze voor zijn tijd een
volmaakte rederijker is geweest. De Roo
vere. wiens geboortedatum niet bekend is.
aanschouwde het levenslicht ln Brugge,
welke stad hij vermoedelijk nimmer ver
laten heeft. Vast staat, dat hij op 16 Mei
1482 is overleden, en daar hij tijdens zijn
gedichten toen nog niet zo
neemt men aan, dat hij omstreeks 1430
geboren zal zijn. Volgens dr Mak
Roovere een metselaar geweest en geen
architect of bouwmeester, gelijk G. C.
't Hoog in zijn in 1918 verschenen disser
tatie aanneemt.
In zijn uitgave van De Roovere'
dichten heeft dr Mak zowel de mei
de dichter willen belichten. De uitgave,
die gebaseerd is op alle tot dusverre be
kende handschriften en oude drukken, ls
zeer rijk aan toelichtingen. Dat deze toe
lichtingen de vrucht van heel veel studie
zijn, word; duidelijk, als men bedenkt,
dat de rederkijersteksten tot de moeilijk
ste behoren, die onze taal kent.
Saffl van Nel Duval. evenals de Czlpra
Jo van de Meent en do Arsena van
Nelly Burbach. Chris Reumer had als
Barinkay een zware partij. Hier en daar
gaf hij aan deze avontuurlijke jonge man
iets te zwaar accent, doch vocalis-
tlsch gezien was ztjn interpretatie voor
treffelijk^ evenals die van Chris van
Woerkom, die zijn Ottokar zeer levend
wist te maken.
De kleinere partijen van Lldy van der
Veen als Mirabella en Jan van Mantgem
als graaf Homonay werden goed vervuld.
Jan Voogt als Carnero gaf aan deze rol
een zeer dramatisch accent, terwijl
Zijn voordracht tevens alle lof verdient.
Lof verdient ook het koor. voortreffelijk
ingestudeerd door Henk van Wielink. ter-
het ballet „Geschlchten aus dem
Wiener Wald" bij het begin van de derde
acte heel aardig deed, al was de choreo-
iphle van Frangolse Adret meer op
bevalligheid dan op verrassende effecten
berekend.
Verheugend was de grote zorg. besteed
in regie en aankleding, evenals aan de
uitspraak van de Duitse dialogen. Over
het geheel dus een zeer geslaagde avond,
die bU velen uitstekende herinneringen
zal achterlaten. Geestdriftig applaus en
bloemenhulde voor enige solisten gaven
g aan het algemene enthousiasme.
Dr J. van der Ve
Stand van de arbeidsmarkt
Het aanbod onderging geen wijziging en bedroeg derhalve op 10 Septem
ber 195 als geheel werkloos ingeschrevenen. In de loop van 1955 is wel
gebleken, dat het minimale aanbod, dat vanzelfsprekend verband houdt
met de conjuncturele gesteldheid van de arbeidsmarkt, voorshands een
blijvend karakter heeft aangenomen. Structurele werkloosheid doet zich
vrywel niet meer voor, terwijl ook seizoensinvloeden niet of nauwelijks
merkbaar zijn. Slechts wrijvingswerkloosheid treedt nu en dan op. Be
houdens buitengewone omstandigheden, zoals „onwerkbaar weer" en
snellere beëindiging van campagne, zal de stand van het aanbod in de
eerstkomende weken weinig verandering ondergaan.
Wel zullen zich kleine schommelingen
voordoen als gevolg van het aantrekken
afstoten van arbeiders voor gelegen
heidswerk. Hieruit volgt, dat in diverse
bedrijfstakken een tekort aan arbeids
krachten is ontstaan, dat niet uit het ge
registreerde aanbod kan worden voldaan.
De vraag om arbeidskrachten bleef sta
biel en beloopt reeds geruime tijd ongt
veer 400 aanvragen, waarvan ongevse-
I 6 deel gericht ls op Jeugdigen. 15 t'm 18
iaar. Vooral ln de industriële bedrijven,
zoals de metaal-, de textiel- en de be-
tonindustrie. maar ook In de bouwnijver
heid doet zich dit tekort aan arbeids
krachten In toenemende mate gevoelen
Getracht wordt In de weg van Interge
westelijke bemiddeling tot vermindering
van het bestaande tekort te komen D»
plaatsing van arbeiders uit de „over-
«chotgebleden" ls geen eenvoudige raak
Evenwel men kan er van verzekerd :(ln
dat alles ln het werk wordt gesteld om
binnen afzienbare tijd het tekort tan-
merkelijk te doen verminderen
Disharmonie
De bemiddeling van Jeugdigen vormt
een apart probleem. Hier speelt de men
taliteit van de Jeugd een grote rol. In het
slgemeen wensen zij een beroep uit te
oefenen, dat naast de nodige afwisseling,
ook een zo hoog mogelijke belontnj op
levert. Dit heef» tot gevolg, dat de be
hoefte van het bedrijfsleven lang mei ai-
tijd parallel loopt met de wensen van d»
jeugd, waardoor een zekere disharmonie
tussen vraag en aanbod is ontstaan. Er
zijn verschillende beroepen waarvoor bij
de jeugd in het geheel geen belangste.-
ling bestaat, zoals o.a. schoenhersteller,
kappers- of winkelbediende. De vraag
naar dergelijke krachten ls echter vrij
groot. Het zal zonder meer duidelijk zijn
dat het geen gemakkelijke taak is om toch
nog op enigermate bevredigend# wijze
aan de vraag tegemoet Je komen.
Het aanbod van vrouwelijke arbeids
krachten bleef ongewijzigd en bedroeg op
10 September 150. De vraag steeg van
320 tot 335. Ook aan vrouwelijke arbeids
krachten bestaat In verschillende secto
ren van het bedrijfsleven een tekort Hoe
wel al het mogelijke wordt gedaan kan
toch dit tekort niet teniet worden ge
daan. Vooral aan huishoudelijk personeel,
administratief personeel en vrouwelijke
arbeidskrachten voor de textielindustrie
bestaat grote behoefte.
Een ?1-Jarlge havenarbeider uit Den
Haag is tijdens het lossen van erts ui»
het Italiaanse s.s. Monfiorl In de Waalha
ven te Rotterdam onder de grijper var
kraan geraak» en gedood.
De heer I Verhoeven te Lelden
tienoemd tot chef-monteur bij de tele
fooncentrale te Den Haag.
Officieren beëdigd bij
de Koksschool
Voor de Koksschool was het gisteren
een bijzondere dag; voor het front van
de troepen op de binnenplaats van de
Doelenkazerr.e. legden de reserve-tweede
luitenant L. A. Q. de Wolf en de reserve
tweede luitenant P van Kampen de eed
als officier in de handen van de luite
nant-kolonel van de Intendance. H. W.
Gerth van Wijk. af. De plechtigheid be
gon met een ceremoniële inspectie, afge-
;n door de commandant van de Koks-
school en de kolonel C. P. de Hing. hoofd
van de Cadidienst.
Opgesteld stonden de A compagnie, de
B compagnie, de C compagnie en de ka
pel van de Marine Luchtvaartdienst. Pa
rade-commandant was de reserve-ma
joor S. Jacobaon. Na de inspectie volgde
opening van de ban (een plechtigheid,
waardoor het mogelijk wordt de Konin
klijke Besluiten voor te lezen) en hierna
werden dus de K-B.'s, die aanleiding wa
ren tot de beëdiging, gelezen.
In handen van de commandant, luite
nant-kolonel Gerth van Wijk, legden de
reserve-luitenanten De Wolf en
Kampen de eed af. waarna de parade-
'nspecteur een toespraak hield. Hij zei
onder meer. dat ook voor de manschap
pen trouw aan de wetten en onderwer
ping aan de krijgstucht gelden, maar
het feit. dat het in de eed rog eens
voren wordt gebracht, aan de officieren
bijzondere eisen stelt Het vrijwillig af
leggen van deze eed, de eerste stap var
de officiersloopbaan, brengt veel plich
ten met zich mee. maar luitenant-kolonel
Gerth van Wijk was blij. dat ze deze stap
hadden gedaan en hoopte, dat ze In moei
lijke omstandigheden de eed in het oog
zouden houden
Na het spelen van het Wilhelmus was
er gelegenheid tot feliciteren, waarna de
deelnemende troepen defileerden. Na het
einde van de plechtigheid verzamelden
de officieren cn genodigden zich in dt
officiersmess.
dat
Chiaro-scuro houtsneden in
het prentenkabinet
Onbekend werk van prentkunstenaars
uit de 16e en 17e eeuw
De tentoonstellingsruimte van het prentenkabinet van de universiteit in
de Kloksteeg wordt op het ogenblik ingenomen door een collectie chiaro-
scuro houtsneden uit eigen bezit. Dat zegt de oningewijde natuurlijk niet
veel, ja zelfs velen, die voor kunst belangstelling hebben, zullen moeten
toegeven, dat zij van dit soort houtsneden weinig of niets weten. Dat
klaart misschien, waarom er zo weinig interesse van buitenaf getoond
wordt.
Een korte Inleiding kan die belangstel
ling misschien wekken. Vóór het midden
van de vijftiende eeuw kon men een
houtsnede alleen maar een kleurig effect
geven door met de hand de drukken te
bewerken. Maar in de tweede helft van
die eeuw begon men met het drukken
van verschillende blokken over elkaar
heen, waarbij elk blok een tint verte
genwoordigde. De kleuren stonden dan
natuurlijk scherp tegenover elkaar.
In hot begin van de zestiende eeuw
ging met zich toeleggen op de plastische
uitbeelding en de houtsnede ontwikkelde
zich in die richting in navolging van de
Chiaro-scuro tekening. Een chiaro-scuro
tekening is een tekening op gekleurd pa
pier, lijnen en schaduwen worden met
zwart, de lichtpartijen met wit weerge
geven. Bij de houtsnede nu nam men éér
blok voor lijnen en schaduwen, een an
der voor de lichtpartijen en de grond-
kleur. De lichtpartijen werden in he
hout uitgestoken; bij de afdruk werden
zij dus „uitgespaard".
Het is te begrijpen, dat deze „grond
techniek" voor uitbreiding vatbaar was
Men ging op de duur zelfs zover, da
men de lineatuur wegliet en alleen met
tinten ging modelleren.
In het prentenkabinet kan n
mooie reeks van zestiende- en
tiende-eeuwse chiaro-scuro houtsneden
bewonderen, waaronder er zijn
grote prentkunstenaar Hendrik Goltzius,
van Hans Burgkmair de Oude (die in sa
menwerking met Jost de Negker één van
de in dit genre tamelijk zeldzame por
tretten. nl. dat van Joh. Baumgartner,
maakte), van Abraham Bloemaert.
Paulus Moreelse (de Nederlanders
den het óók!), en last but not least
de grote kunstenaars op dit gebied: Ugo
da Carpi, Antonio da Trento, Giusepp:
Niccolo da Vlcenza, Andrea Andreani er
Bartolomeo Coriolano (de Italianen wa
ren meesters op dit terrein). Natuurlijk
maakte men veel reproducties naar be
kende werken, want de houtsnede als
zelfstandige kunstuiting was nog niet in
trek; althans werkte men naar grote
voorbeelden. Toch stelde deze speciale
Bloemenkoningin bezoekt
Leiden
De 18-jarige Miss Washburn, die werd
uitgeroepen tot „tulpenkoningin" van de
plaats Tulsa, een stad in Oklahama, zal
Maandag een bezoek aan Leiden brengen. I
Zij heeft een prijs gewonnen voor het
kweken, schikken en verzorgen van bloe- i
mag nu op kosten van het week-
blad Life. de K.L.M. en het Centraal
Bloembollen Comité een reis van een
week door Europa maken. Maandagmid-
dag wordt zij, in gezelschap van haar j
moeder, in Leiden verwacht, waar zij
onder meer het stadhuis, de universiteit
en de Pieterskerk zal bezoeken.
Ernstige val van steiger
Gistermiddag half twee is de 53-jariga I
opperman J. P. L. van de 4e Binnen
vestgracht tijdens werkzaamheden aan
het koppelstation van de Lichtfabrieken
aan de Groenpoortstraat van een 2.80
m hoge steiger op een betonnen vloer
gevallen. De man werd levensgevaarlijlt
gewond naar het A.Z overgebracht. Hij
bleek enkele ribben, het bekken en de
wervelkolom te hebben gebroken en bo
vendien een shock te hebben opgelopen.
In zijn toestand was vanmorgen nog
geen verandering gekomen.
Haagse rech.bank
Bevestiging geëist
In hoger beroep stond voor de Haagse
rechtbank terecht een veehouder uit Mij- I
drccht, die op 21 Januari door de kanton-
rechter te Alphen aan den Rijn was ver
oordeeld tot 30 gulden boete. De verd. had
te Nieuwveen bijna een kantonnier om- i
ver gereden, die op de Kattenbrug over
het Aarkanaal herstellingswerkzaamheden j
verrichtte.
„Ik ben in de waan, onrechtvaardig be
boet te zijn", zei verdachte. Die morgen j
was hij al eerder over de brug gekomen,
maar toen was de arbeider met het ge-
zicht naar hem toe gekeerd geweest. Nu
had hij extra op de man gelet, omdat deze
met de rug naar hem stond. Een getuige
uit Ter Aar vertelde dat er duidelijke
waarschuwingsborden waren aangebracht
en dat verd bovendien het materiaal
waar hij mee bezig was, had kunnen zien.
De officier van Justitie meende, dat
verd. de veiligheid in gevaar had gebracht
en requireerde bevestiging van het recht-
bankvonnis. Uitspraak 30 September.
Haags gerechtshof
Voorwaardelijk en boete
Het Haags Gerechtshof wijzigde het
vonnis, waarbij een schipper en handelaar
uit Leiderdorp was veroordeeld tot een
week gevangenisstraf, en legde hem nu
een week gevangenisstraf voorwaardelijk I
en f 40 boete of 10 dagen op. De procu- i
reur-generaal had bevestiging van het j
vonnis geëist. De verdachte had op 2
techniek zodanige
slagen een grote artistieke persoonlijk
heid nodig was. En die bezaten de hout
snijders van die tijd, in tegenstelling lot
de achttiende eeuw. toen deze kunst ge
heel tot reproductie verviel.
C. Th. R-
Beceptie van de heer
W. Boer
Zeer groot was de belangstelling, toen
de heer W. Boer en zijn echtgenote gis
termiddag recipieerden, ter gelegenheid
de directie-overneming van hotel-
café-restaurant Centraal aan de Bree-
straat. Zo groot, dat de receptie uitdijde
to ruim zeven uur.
Onder de velen, die de heer Boer kwa-
ien gelukwensen, merkten wij op: vrij
wel alle collega's uit Leiden en de f>
trek. zakenrelaties, vertegenwoordigers
het gemeentebestuur, der universiteit
de Leidse pers en uit industriële
kringen, benevens vele vrienden en ken
nissen, die hun blijdschap kwamen uit
spreken dat „Wim Boer" weer in Lei
den terug is.
Er waren niet minder dan 1200 bezoe
kers. een record over vele Jaren.
Een schat van bloemen onderstreepte
de feestelijkheid.
LEIDERDORP
Zondagsdienst
De Zondagsdienst van de huisartsen
wordt waargenomen door dokter De
OEGSTGEEST
Zondagsdienst
De Zondagsdienst van de huisartsen
wordt waargenomen door dokter Held.
Burgerlijke stand
Geboren: Johannes W. z v J Th Lubbe
en A J Zandvliet; Maarten H, z v J Heek-
man en J T Posthuma; Hindrikje, d v
P Brandhorst en T H Prins.
Ondertrouwd: Th B M Winkelman 37 J,
Leiden en C H de Rooij 33 j.
Getrouwd: R Fo.ckens en N Filippo; A j
van der Luit en A C M Bisschops.
Overledën: G W Groen 85 j.
VOORSCHOTEN
Dokiersdlenst
De Zondagsdienst der huisartsen wordt
waargenomen door dokter Olthuls.
Predikbeurten
Herv. Gemeente: Dorpskerk 10 u. ds
Saraber, 7 u. ds Meijering; Rijndijk 10 u.
ds Vossers van Leiden; Inrichtingen Hulp
en Heil 10 u. ds Poeiert van Wieldrecht.
Visserijgolf
Het gaat met de haringvisserij nog steeds niet naar wens. De vangsten
blijven beneden normaal. Het zijn dan ook enkel nog de grote krachten,
die deze visserij uitoefenen. De kleine krachten zijn alle weer met de vleet
naar zee.
Ook voor de vleet zijn de vangsten niet
ruim. Dit is echter een verschijn-
(1, dat we ieder jaar in September mee
maken. Vrijdag werden er enkele vang
sten op de 54° 20' NB gemeld, waarom
alle schepen daar nu ook naar toe zijn
gevaren. Slechts een enkele vist nog om
de 57° 40'. De haring, de daar gevangen
wordt, is allemaal ijle haring.
Met de maatjesharing ls het nu zo goed
als afgelopen. Nog enkele kleine partijen
worden aangevoerd. Door de mindere aan
zijn de laatste dagen de prijzen wat
gaan stijgen, vooral voor goede kwaliteit
wordt goed geld betaald.
De groene maatjes worden nog steeds
goed afgenomen; de prijs hiervan komt al
leen niet meer boven de 45 per kantje.
r>r volle haring wordt betaald van
tot 34 per kantje; steurharing doet
20 tot 38,80; ijle haring 20 tot
V(Jf voor de Vrijdag
De IJmuidense handel kreeg gisteren
vrij onvérwachts een stevige aanvoer te
verwerken: vijf trawlers brachten ln
totaal 5200 kisten vis aan, waarvan 3000
haring, 1300 met makreel en 400 met
schelvis.
De Eli zorgde voor 950 kisten van 9
September en daarvan waren er 500 met
makreel gevuld, 300 met schelvis, terwijl
bovendien 100 stuks stijve kabeljauwen
anvoerde. Als tweede was de Gelria
present, die van 5 September 1200 kisten
ving. waarvan 950 met haring, alsmede
180 stijve kabeljauwen, terwijl de Bloe-
mendaal van 8 September voor 850 kisten
zorgde, waarvan 625 met makreel. 75 met
harng en 150 met diversen. De Bergen
had van 6 September 1075 kisten, waar
van 800 haring, 175 makreel en 100 schel
vis plus 50 stuks stijve kabeljauwen.
Tenslotte zette de Dirkje van 8 Septem
ber 1100 kisten ln de afslag neer, waar-
1000 met haring en 70 met toters. De
kleine vaart bracht 7000 kilo tong binnen.
Vandaag drietal
Vanmorgen stonden er 3800 kisten in
de hal. 1300 van de Batavia (9 Sept.), 1200
ii de Postboy (8 Sept.) en 1300 van de
Klaas Wijker (8 Sept.).
De komende
De oudste boten zijn nu geworden de
VIOS, Abraham en Wiron II (van 8 Sep
tember). de Haarlem en de Soerabaya
(van 10 Sept.) en de Tzonne, de Norma en
de Flamingo (van 12 Sept.).
Marktbeeld van Vrijdag
De haring was gisteren weer wat af
gezakt en bracht het ditkeer tot f 13 a
f 15 de kist. terwijl de makreel ietwat
ophaalde en f 16 tot f 18 maakte. De
regels kleine kabeljauw maakten voor de
Belg f 56 i f 45 en voor de grote werd
van f 74 tot f 102 betaald. De export nam
de kisten grote kabeljauwen voor f 150
tot f 130 en betaalde voor de kleine f 110
tot f 96.
Grote gul bleef in het binnenland en
maakte daar van t 44 tot f 34, terwijl
voor de torren van f 18 tot f 16 werd be
taald. De grote schelvis is voor f 32 tot
f 29 gegaan en de grootmiddel deed f 25
de kist. Kleinmiddel deed f 23 tot f 20 en
pennen f 18 tot f 16, terwijl voor de braad-
jes f 13.50 en f 14.50 betaald Is.
Grote tong kon weer wat duurder ver
kocht worden en haalde met glans van
f 4.50 tot f 4.90, terwijl de grootmiddel
naar f 3.80 steeg en de kleinmiddel naar
de f 3.50 opliep. Eenen gingen van f 3.40
tot 3.70 en tweeën van f 2.72 tot f 2.90.
In
uit
Redder van de boot
in hef schip
JUIST toen hij de haven wilde binnen
lopen, sloep pisteren de motor van ae
IJm. 32, een kleine parnalensloep ran
schipper Douwe Broek, af. Het vijf ton
orote seheepje liep tussen de pieren op
het strand.
Een hulpvaardige aannemer, die in
de buurt met 2(jn motorboot rondkruiste.
wilde de gestrande sloep te hulp komen.
De schroef van z(Jn schip raakte echter
verward in een oisnet van de IJm. 322;
de motor uan de redder sloeg eveneens
af en het schip kuiam naast de gestranae
parnalensloep te liggen.
Nu liggen ze broederlijk naast elkaar
op hoog water te wachten, die ze hopelijk
uit hun benarde positie zal bevrijden.
