Jlicmue JCciitsrtic GKranml Dr Adenauer is vanmorgen naar Moskou vertrokken Ernstige spanning tussen Griekenland en Turkije Marokkaanse kwestie brengt kabinet-Faure in gevaar Nederland hoopt op betere band met Indonesië DONDERDAG 8 SEPTEMBER 1955 BUREAUX: Steens treat 37. Dtrecae, Redactie. Abonnementen- en Advertentie-afdeling: Tel 31441. Poetrekening: 58936. ABONNEMENTEN: 6.40 per kwartaal; ƒ2.15 per maand; ƒ0.50 per week. ADVERTENTIÊN: 0,18 per milhroetec. (Bij contract belangrijke korting). Zes en dertigste jaargang No 10441 Directie: F. DIEMER Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER Chei-Red.: H. W. J. ENSERINK CHRISTEU1K-NATIONAAL DAGBLAD Voor Leiden en Omstreken „Stantfactlcft Is ghrbleoen "tngn bert la tegenspeel" Geschenk van Nieuwe Tonge ZIE PAGINA 3 EEN UNIEKE DUITSE MISSIE Kardinaal De Jong (69) overleden Gesprek over Cyprus vast gelopen ISTANBOEL/ATHENE, 7 Sept. DOOR DE woedende anti-Griekse demonstraties in de Turkse ste den Istanboel, Ankara en Smyrna en het mislukken van het Brits-Grieks- Turk overleg in Londen, is de aan dacht der wereld plotseling geves tigd op het eiland Cyprus, dat thans ijlings door de Britten wordt ver sterkt. De permanente Raad van de N.A.V.O. is hedenmiddag achter ge sloten deuren bijeengekomen om te proberen de verstoorde verhouding Griekenland-Turkije (beide NAVO- partners) te herstellen. Griekse gezinnen verlaten Istanboel en Smyrna, terwijl de Turkse strijdkrachten alles wat Grieks is door patrouilles be schermen. Tanks en infanteristen gaan door de straten van de voornaamst Turkse steden, om nieuwe demonstraties te voorkomen. De staat van beleg werd verlengd. Bij de onlusten van Dinsdag werden volgens officiële gegevens 75 persoi gewond. Ook in Griekenland werden maatregelen genomen om te voorkomen dat de Turkse minderheden worden g< molesteerd. In Athene waren gisteren c bioscopen, theaters en renbanen gesloten. Zoals gemeld, heeft Griekenland een fel protest gezonden aan zijn N.A.V.O.-part- lier. Turkije antwoordde met de arresta tie van tientallen (officieel communistisch genoemde) onruststokers. Het Turkse parlement komt op 12 September in bij zondere zitting bijeen. De Grieken zijn dermate verbolgen, dat zij weigeren, de vergadering van het In ternationaal Monetair Fonds en de We reldbank (12 September. Istanboel) bij wonen. Vijftien Griekse officieren die voor de N.A.V.O. in Turkije zijn gesta- tionneerd, werden teruggeroepen. Bij Meyelse kennis Poging tot moord en roofoverval De caféhouder Hendriks uit Panningen, die van de kermis in Meyel (L.) terug keerde. werd gisteren door de 26-jarige L. uit Panningen opgewacht, die hem een zware hamer slagen op het hoofd bracht. De man zonk met een zware her- I senschudding en grote hoofdwonden in- I een. De dader maakte zich uit de voeten, doch werd enkele uren later door de politie van zijn bed gelicht. Hij had een verhouding met de vrouw van het slacht offer. Deze vrouw is onder verdenking van medeplichtigheid gearresteerd. Een andere bezoeker van de Meyelse kermis, een zekere V. uit Roggel, werd door Van M. uit Helden-Grashoek en een woonwagenbewoner uit het kamp Bugge- num op een landweg gelokt, neergeslagen beroofd. De buit bestond slechts uit een polshorloge. Beide daders zijn ge arresteerd. Geheime microfoons in hotelkamers van Duitse delegatie „P**tmooi weertje". Zyveedse consulaat te Istanboel is door Turken geplunderd, zo is officieel in Stockholm bekendgemaakt. De reden: het feit, dat Griekse protestanten altijd ge bruik mogen maken van de kapel van het consulaat In New York gaf de Griekse vertegen woordiger b(j de Ver. Naties, .Palamas. Turkije de schuld voor het vastlopen van de besprekingen te Londen. „Grieken land zal de kwestie-Cyprus opnieuw voor de Ver. Naties brengen." aldus Palamas Veiligheidsraad bijeen over kwestie-Israël NEW YORK/JERUZALEM, 3 Sept. De Veiligheidsraad der Ver. Naties is vandaag in bijzondere zitting bij eengekomen om de onrustbarende toestand in het Israëlisch grensge bied te bespreken. Amerika, Enge land en Frankrijk hebben om deze zitting verzocht. De Westelijke Grote Drie hebben eer ontwerp-resolutie opgesteld, welke gene raal Burns moet machtigen, aanvullende maatregelen te treffen ter voorkoming van nieuwe incidenten. Met het vredesbesluit van de vorige week nemen de rivalen het intussen nie' zo nauw. Sabotage-patrouilles uit Jorda nië bliezen waterbouwkundige werken op aan de Westelijke oever van de Jordaan. Dezelfde Jordaniërs deden een aanval op een Israëlische legertruck. Op de Ooste lijke oever vaft het Meer van Galilea schoten Syrische voorposten op een Is raëlische patrouilleboot; de Israëliërs be antwoordden het vuur. Volgens de laatste berichten gaat Is raël accoord met het plan van generaal Burns tot het oprichten van een barrière (prikkeldraad, mijnenveld of hekwerk) langs zijn grenzen. Handel heeit kansen Nederland nog steeds nr 3 in Indonesië Er is geen sprake van achteruitzetting van de Nederlandse handel in Indonesië, zei drs A. I. Luteijn, secretaris van de Stichting vertegenwoordiging in Indone- de Nederlandse industrie met wie wij op de Utrechtse jaarbeurs een ge sprek hadden. Het is bepaald niet zo aldus drs Lu teijn dat de positie van onze industrie in Indonesië zo slecht is. Inderdaad daalt de Nederlandse export naar dit land de laatst» jaren, doch Nederland maakt hierbij geen uitzondering op de export andere landen. Na Japan en de Ver enigde Saten staat Nederland nog altijd op de derde plaats. Men schuwt de Nederlandse produc- n niet. Maar Indonesië beleeft kinder ziekten en daarvoor moeten wij begrip tonen, meende de heer Luteijn. Bij Haarlem Bollengrond de prijs voor nieuwe wegen (Van onze parlementsredactle.) Bloembollencultuurgrond en recreatie terrein moeten worden opgeofferd voor de nieuwe provinciale wegen, die Noord- en Zuid-Holland evenwijdig aan de kust zul len doorsnijden. Aldus delen de ministers Algena, Mansholt en Donker mee op vra- het Tweede Kamer-lid mr Th. M. J. de Graaf (kath. v.). Van deze wegen 19 In Noord-Holland het meest noordelijke gedeelte aanwezig. Over het verdere tracé is nog geen beslis sing gevallen. De verbinding komt te lo- weeten van Haarlem. In Zuid- Holland zijn op verschillende gedeelten reeds werken uitgevoerd. Omtrent de aan sluiting aan het Noordhollandse gedeelte zover de ministers bekend, nog geen /ereenstemming tussen de provincies tot and gekomen. Aangenomen mag worden, dat de provinciale besturen een aanvaard baar compromis tussen de belangen van het verkeer en die van recreatie, natuur schoon en natuurbescherming kunnen Binnenkort wordt ook een voorstel voor het tracé van een nieuwe Rfjksweg ten n Haarlem tegemoet gezien. Dit •er kostbare weg worden, gezien de bodemgesteldheid ter plaatse. Het ver keer zal echter na de in gebruik neming l>lser tnnnel zo intensief worden, als deze naast de provinciale weger. .ilsbaar ls. Als protest tegen de bomaan slag op het Turkse consulaat in Saloniki koelde Dinsdagavond een opgewonden menigte van Turken zijn woede op de be zittingen van Grieken in Istan boel en andere steden. De Griekse consul ontkwam ter nauwernood aan een steniging. De foto werd genomen tijdens de onlusten tn Istanboel. Houlloods uitgebrand in Doetinchem Een geheel met hout gevulde loods van 45 bij 14 meter en een aangebouwde kan toorruimte van de timmerfabriek en houthandel der Gebroeders Agterhof te Doetinchem zijn vannacht volledig uitge brand. De schade wordt op anderhalf tot twee ton geschat. Over de oorzaak tast men in het duister. Sowjetskaya-hotel in Moskou zit rol met microfoons (Van onze correspondenten) BONN/MOSKOU. 8 SEPTEMBER TTET WAS een plechtig ogenblik, toen Bondskanselier dr Konrad li. Adenauer van West-Duitsland vanochlend omstreeks half tien op het vliegveld Wahn bij Keulen naar de machtige Super-Constellalion van de nieuwe Lufthansa staple om een non-stop vlucht naar de Russische hoofdstad te maken. Daar zullen morgen uitgebreide Duits-Russische be sprekingen beginnen over het herstel van de diplomatieke, commerciële en culturele betrekkingen, over de hereniging van Duitsland en de vrij lating van de vele duizenden krijgsgevangenen, die zich nog in de Sow- jetunie bevinden. Schuilt er achter de nieuwe Rus-1 tionaris in de Westduitse hoofdstad, sische politiek van de glimlach een ,.Onze mensen hebben nauwkeurige oprechte wil tot oplossing der Euro pese 'en Duitse vraagstukken, of is de vriendelijke houding van de Rus sen louter een masker, waarachter met name voor bondskanselier Ade nauer hinderlagen worden bedacht? Op deze vraag gaat Adenauer een antwoord zoeken tijdens de bespre kingen die morgen in Moskou begin nen. Tekenen van Russisch wantrouwen en onoprechtheid z(jn er intussen al te over. en wel in de vorm van tientallen micro foons, die de voorhoede der Westduitse delegatie op alle mogelijke plaatsen in haar kamers van het Sowjetskaya-hotel i te Moskou vond. Een niet ongewoon ver schijnsel In Moskou, maar toch gaf het gevoelige knauw aan de optimistisch! vachtlngen die sommige Duitsers vai .Russische oprechtheid" hadden. Pas op voor...! „Eigenlijk hadden wij niets anders verwacht," zei ons een hoge func- instructies meegekregen voor hun verblijf in Moskoii." Volgens deze woordvoerder heeft de Een oplossing lijkt nu niet meer mogelijk PARIJS/RABAT. R S.pt P)E KANS op een oplossing voor de L' Marokkaanse kwestie wordt met de dag kleiner en de mogelijk- In de voetsporen van zijn rader In aanwezigheid van minister Staf zijn gisteren op het Bokkeveldje ran het Koninklijk Instituut der Marine in Den Helder door de commandant ran het instituut kapt- t.z. H. A. N. Goossens. 91 nieuwe adelborsten geïnstalleerd. Onder hen bevond zich een zoon van wij len schout-bij-nacht Karei Doorman. Theodoor. Mede door de aanwezia- heid van vele familieleden van de held van de Java-zee kreeg deze installatie het karakter van een Doorman-herdenking. Minister Staf overhandigde de commandant van het instituut een van de Nederlandse consul-gene raal. de heer Göllcher, op Malta ontvangen Soemba-ka in en een schrijven afkomstig van wijlen schout-bij-nacht Doorman, toen deze voor de oorlog aan boord van de Evertsen Malta bezocht. heid, dat deze crisis de val van het kabinet-Faure tengevolge zal" heb ben, wordt evenredig groter. De Marokkaanse Istiqlal-partij, die een sleutelpositie inneemt, heeft eisen gesteld, die Faure moeilijk zal kunnen inwilligen, aangezien belangrijke groepen in het Franse parlement zich daartegen hand en tand zullen verzetten. Het ge volg hiervan zal vermoedelijk zijn. dat de Marokkaanse kwestie ook na 12 Sept. zich zal blijven voortslepen. Pasja el Glawi van Marrakesj, die de huidige su.- tan (Ben Arafa) steunt, verklaarde giste ren dat de Marokkaanse kwestie niet meer besproken zal worden, voordat het Franse parlement weer bijeen komt. uiter lijk op 5 October. Verwacht wordt, dat meerderheid in het parlement Faure dan ten val zal brengen als onderdeel van een campagne om de huidige plannen om Marokko zelfbestuur te geven, te torpe deren. Na een gesprek met El Glawi en andere machtige volgelingen is sultan Ben Arafa vastbeslotener dan ooit, op de troon van Marokko te blijven. De Marokkaanse na tionalisten (Istiqlal) daarentegen eisen. 1. Ben Arafa moet worden afgezet; 2. Ben Yoessef moet de vorming en de sa menstelling van een troonraad goedkeu- Ben Yoessef moet van Madagas- r Frankrijk kunnen reizen om daar de troonraad plechtig te installeren en 4 Uit de troonraad moet iedereen worden geweerd, die betrokken is geweest bij het afzetten van Ben Yoessef in 1953. Twee leden van de Istiqlal-partij zijn Madagascar onderweg om met de ambassade van een Westelijke mogend heid Adenauer een lijstje gezonden van handelingen, die zijn mensen tijdens hun verblijf in Moskou beslist moeten ver mijden, tenminste, als zij niet willen dat de Russen de Duitse diplomatieke ma noeuvres kennen, voordat zij ter tafel Zo moeten de delegatieleden niet hardop over belangrijke dingen spreken tijdens hun verblijf in de Sowjetunie. Zij moeten kennismaking met vrouwen (M.V.D.- agenten) vermijden geen sterke drank gebruiken, althans niet zoveel dat zij hun zelfcontröle verliezen en al hun papie ren goed opbergen. Tenslotte is vastge steld, dat de interne besprekingen van de Westduitse delegatie zullen plaats hebben tn de speciale trein die daarvoor naar Moskou ls gezonden. Verkenning Adenauer zelf ziet zijn, bezoek als een verkenningsreis. Hij verwacht geen 01 middellijke, tastbare resultaten; zij voornaamste bescheiden, hoop is. dat i Moskou een openhartige gedachtenwisse- ling zal plaats hebben. Bij het vertrek van Adenauer rees onwillekeurig de vraag, of Boelganin en de zijnen min zaam of vijandig tegenover Adenauer zouden zijn. Zullen zij proberen hem het slachtoffer te doen worden van een (Zie vervolg op pag. 2) In de afgelopen nacht is nog on verwachts in het moederhuis van de zusters van O.L. Vrouw te Amersfoort overleden Johannes kardinaal De Jong, aartsbisschop van Utrecht. De kardinaal zou juist Zaterdag 70 jaar z\jn ge worden. Voor nadere levensbe schrijving zie pagina 2. BONDSKANSELIER ADENAUER .Waf is er achter de Russische glimlach. Am. senator in Moskou met revolver bedreigd De Ver. Staten hebben bij Moskou geprotesteerd naar aanleiding van een incident in een voorstadje van Moskou, waarbij de 31-jarige repu blikeinse senator Joe Holt door een Russisch officier met een revolver is bedreigd. Holt zei er zelf over: de ofiicier trok zijn revolver, spande de haan, hield het bijna tegen mijn hoofd en gelastte mij, uit de auto te komenEen Rus sische kolonel ontzette Holt later. De Bilt had zich vergist Politie sprong in de houding, maar de Prins was er niet Doch even later stond hij pardoes voor de beduusde autoriteiten pRINS BERNHARD heeft gister- middag de nieuwe Maascentrale van de Provinciale Limburgse Elec- tricitéitsmaatschappij te Buggenum met een druk op een zilveren knop officieel in gebruik gesteld. Voordat het echter zover was, moesten er een aantal moeilijkheden overwonnen worden, waardoor aanvankelijk de hele plechtigheid in het water dreig de te vallen De Prins had voor zijn vertrek pe vliegtuig van Soesterberg bericht van Di Bilt gekregen, dat op het Limburgse vliegveld Beek goed geland kon worden. Toen de Prins In zijn toestel boven Beek kwam, bleek het vliegveld door een zware mist potdicht te zitten. De Prins besloot op het vliegveld De Peel bij Venray te landen. Hier was natuurlijk geen enkele Naar een sfeer van vertrouwen Regering komt kabinet-Harahap tegemoet met politiek van toenadering De Nederlandse regering heeft met grote belangstelling kennis genomen van verklaringen van officiële Indonesische z(jde, dat men wil streven naar verbete ring van de betrekkingen met Nederland, aldus heeft een woordvoerder van het ministerie van buitenlandse zaken ln 'en Haag verklaard. „Nederland heeft steeds de nadruk ge legd op het belang van een goede ver houding tussen beide landen. Het zal Indonesië daarom gaarne tegemoet ko- een daadwerkelijke politiek van toenadering", zei men voorts. De regering hoopt ernstig, dat gelei- oude sultan devoorgenomen hervormin- deiyk een sfeer van vertrouwen zal kun- gen te bespreken. nen groeien die ook al zouden niet Cursus hersenspoeling in Nevada Is het mogelijk een sol daat te trainen in het weerstaan van de commu nistische hersenspoeling? Amerikaanse psychologen tot tijd doen ineenkri geloven inderdaad dat zulks mogelijk is. In een kamp te Lemmons Val ley (NevadaJ worden uit gekozen manschappen van de Amerikaanse strijdkrachten aan een bij na onmenselijke be proeving blootgesteld om hen te harden voor het geval zij eens in handen uan de communisten zul len vallen. Een kapitein met een snorretje heeft de lei ding in dit „kamp der verschrikkingen." Nog niet zo lang geleden hing z(jn op zijn gelaat gericht mogen zij zelfs maden in en aan zijn handen zijn het schaarse eten niet electrische elementen ge- versmaden „omdat er zo- bonden, die hem van tijd veel voedzaams tn zit"). Dan volgt een periode pen van de pijn. uan eenzame opsluiting, „Hoe is uw naam? In de marteling van het wat voor toestel vloog u? verblijf in een ijzeren Hoe heet dant?' zijn ellebogen langs een muur, ergens in Noord-Korea. terwijl Rode officieren een sper- tientallen vragen tot hem middelen richtten. Het Amerikaanse week blad Newsweek geeft en kele bijzonderheden van de opleiding in Camp Lemmons Valley. steld. Geeft de leerling n antwoord, dan zij\ nog tal van ander koffer, waarop de onder vragers met ijzeren sta ven slaan, en het verblijf tn een smalle put van 3 'meter. Is de leerling dor stic? De ondervragers werpen hem een glas wa ter in het gezicht. Is h{j schuw? Men zet een kolos van een ondervra ger tegenover hem: een beul van een kerel met kortgeknipt haar en een afschuwelijk litteken over an" het gezicht (in gevangen- <>e- schap laat men de onder vraagde wel geheel naakt temidden van een aantal goedgekle de officieren staan om zijn minder waardigheid goed te la ten uitkomen....) Zeventien dagen duurt die leert hoe Een jonge luitenant, slechts gekleed in een korte broek, staat In de Kitte van een houten hut die ergens in de woestijn rond het kamp (s opge spreken te krijgen. En bij deze opleiding wordt niets gedaan om het de leerlin gen gemakkelijker of de _J| minder pijnlijk te maken. he Vês7~de~'\ 'erïe'nspoe De leerlingen moeten ling wordt weerstaan eerst een dag of v\jf tn („sla nooit een onder- de hete woestijn blijven vrager neer. je verlengt met slechts voedsel voor de ellende er mee!") twee dagen. Zij leren in Reeds duizenden soldaten hun onderhoud te voor- van alle onderdelen heb- zien door het vangen van ben de proeving van eekhoorns en stekelvar- Lemmons Valley doorge licht. Felle zoeklichten kens (in gevangenschap gemaakt. alle geschillen worden opgelost een zakelijke behandeling van de nog be staande problemen mogelijk zal maken en de basis kan vormen voor een blijven de verbetering van de betrekkingen in het belang van beide landen, aldus de woordvoerder Grote havenstaking bedreigt de V.S. In New York legden reeds 11.000 man 't werk neer De kaden van Manhattan liggen veria ten als gevolg van een staking van onge veer 11.000 havenarbeiders. Het werk werd gisteren neergelegd naar aanleiding van een geschil tussen de vakbond I.L.A. en de commissie van ar bitrage, die twee Jaar geleden werd In gesteld. Volgens de I.L.A. he?ft de com missie haar leden achtergesteld bij leden van andere vakbonden. De actie zal zich tegen Maandag wel licht tot de gehele Oostkust van de Ver. Staten hebben uitgebreid, als geen op lossing wordt gevonden. In Philadelphia en Boston wordt ook reeds gestaakt. Groot spionnagecomplot in West-Duitsland Een groot spionnagecomplot is ontdekt in het Westduitse ministerie van buiten landse zaken. Dit is vandaag, op de dag Adenauer's vertrek naar Moskou, be kend geworden. Het bureau van de pro- generaal van de federale republiek heeft bevestigd, dat „verscheidene hoge ambtenaren" zijn gearresteerd. Zij wor- an verdacht, voor Russische en Oostduitse inlichtingendiensten te hebben gewerkt. Alle arrestaties zijn verricht op de paspoortenafdeling van het ministerie buitenlandse zaken te Bonn. Nadere bijzonderheden zijn niet bekend gemaakt. Officieus wordt vernomen, dat de ge arresteerden er van verdacht worden, valse paspoorten te hebben verstrekt aan Rode agenten die naar West-Duitsland kwamen. Prof. mr D. Goedhuis ls gisteren aangewezen als voorzitter van de confe rentie van de International Civil Avia tion Organization, dia in Den Haag wordt gehouden. voorbereiding getroffen: geen politie- escorte en geen auto's. Een bekende van de Prins in de paar densport had de Dakota zien landen en was onmiddellijk met zijn Volkswagen naar het vliegtuig gereden. Hij bood Z.K.H. zijn wagen aan voor en rit naar Buggenum. De Prins, die achter het stuur plaats nam, maakte hiervan een dankbaar gebruik. Naast hem zat de eigenaar van de wagen, ir Van Ommen van Gullek en achterin zaten de particulier secretaris, dr F. H. de Graaff, en lit.-koL G. Sonder- Wachten In Buggenum wachtten honderden auto riteiten echter tevergeefs op de Prins. Z.K.H. zou om kwart over twaalf aan komen, maar de in spannenlng wachten den werden teleurgesteld. Omstreeks half één kwam er een grot» zwarte wagen het terrein van de PLEM opgereden. Het teken: „de Prins is erl" werd gegeven. De politiemacht sprong in de houding, alle autoriteiten rezen over eindZw^ar remmend stopte de wagen de ingang van het gebouw, het brede portier zwaaide open en daar kwam... de commissaris van de Koningin uit d» auto setappen. Haastig verdween hij met nog enige heren in het versierde hoofd gebouw. en was het stil, toen had meo de vergissing door en de politiewacht ging iaar weer op de „plaats rust" staan. Nog een autootje Kort daarna kwam een Volkswagen het terrein opgestoven. En zonder dat iemand •g in had, stond daar plotseling een lachende Prins Bernhard voor de beduus de autoriteiten en een politiewacht, die verbouwereerd In de houding sprong. „Ik vertrouwde volkomen op De Bilt. Er was zonnig droog weer voorspeld, het liep helaas anders. Tot mijn spijt ben ik drie kwartier te laat", aldus de Prins. De nieuwe Maascentrale is daarna toch nog op de gebruikelijke wijze door de Prins zelf in bedrijf gesteld. Radiorede Prins Bernhard Prins Bernhard zal Zaterdag 17 Sep tember over Hilversum II een rede hou den getiteld „De Bescherming Bevolking HET WEER IN EUROPA Pi Luxemb ParUa Bordeaux ZUrlch Locarno Berlijn S? m S B 5* «5 4 *3 Ochtendmist Tot morgenavond verwacht De Bilt: Opklaringen maar aanvankelijk ook hier en daar enkele buien. Vannacht en morgenochtend plaatM- lijk mlat. Weinig verande ring in temperatuur. Zwak ke tot matige wind uit uiteenlopende richtingen. Opgemaakt te tien uur. ZON EN MAAN Zon 6.06—19.13 Maan 22.53—14.57. September Laatete kwartier.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1955 | | pagina 1