Katwijkse predikanten
jaren 1599-1712
in de
Over beroep moest zelfs Frederik
Hendrik eens beslissen
JAC. DE MOOY
nieuwe leidsche courant
4
MAANDAG 29 AUGUSTUS 1955
OUD-KATWIJK HERLEEFT
TN VROEGERE ARTIKELEN hebben wij reeds een en ander laten zien
van het kerkelijk bedrijf in het Katwyck-op-See van eeuwen her, thans
willen wij nog eens het brandpunt van onze belangstelling richten op
enkele van de mannen, die eertijds op de kansel van de Oude Kerk ston
den om het Woord Gods uit te delen. De eerste predikant, die op 2 Me?
1599 in de bekende witte kerk van het zeedorp werd bevestigd als eigen
predikant voor de daar woonachtige gemeente, en wel door de Rijnsburgse
ds Carolinus Agricola (lees: Karei de Boer), was Josias Heyns. U her
innert zich hem wellicht nog uit wat wij eerder schreven als een volhar
dend en geduldig zieleherder, die bijvoorbeeld niets naliet om de pijnlijke
kwestie tussen scheepmaker Dirck Willemsz en schipper Maerten Ariensz
uit de wereld te helpen.
Groot wit Intussen In die dagen de ge
meente van Katwijk aan Zee nog niet,
getuige het feit ,dat er in 1599 negen lie
den belijdenis des geloofs afleggen, het
volgend Jaar 12. en in 1601 slechts één..
In 1606 neemt ds Heyns echter een beroep
naar Delft aan, maar op het einde van
hetzelfde Jaar in December wordt
als zijn opvolger door de predikant van
Katwijk-Binnen. ds Jacobsz. bevestigd
Samuel B a s e 11 s. Zo uitvoerig als de
kerkeraadsnotulen ons inlichten over de
pastorale zorg voor Dirck Willemsz e.d.,
door Heyns aan de dag gelegd, zo weinig
vertellen zij over zijn opvolger. Juist
veertien Jaar en vier dagen na zijn komst,
dus op 7 December 1620. vertrekt Baselis
naar Llsse, waarheen hij op Lutherdag
een beroep ontvangen had.
„Met volle niet alleen toestemminghe,
moer oock ernstelicke begheerte der
ganscher ghemeynte" wordt daarop naar
Katwijk aan Zee beroepen Johannes
Adrlanus A. Bllderbeek; op
Paasmaandag, dat was 12 April, van het
Jaar 1621 wordt de nieuwe predikant be
vestigd door „den welgheleerden ds Co-
lonium. predicant ende regent der fran-
sche collegle tot Leljden". De eerste
daad van Van Bilderbeek was. gelijk in
die dagen meer gebruikelijk, het opmaken
van een inventaris van voorhanden lid
maten; de lijst telde in totaal 107 namen,
waarmee we tegelijk een aardig beeld
krijgen van de toenmalige omvang van de
gemeente te Katwijk aan Zee! Op het
Pinksterfeest 30 Mei is door de
nieuwe herder voor de eerste maal „met
groote stichtinghe ende verheuginghe der
Chr. ghemeynte ghecelebreert ende uit-
ghedeelt gheweest" het Heilig Avond
maal. Van Bilderbeek ontpopt zich als een
man met zin voor orde. zoals blijkt uit het
stellen van orde op de zaken der kerke-
raadsverkiezlngen; de kerkeraad gaat zich
met Ingang van December 1621 belasten
met de verkiezing van kerkeraadsleden;
de Gemeente werd daartoe Incompetent
geacht!
Herder
Daarnaast geeft de predikant blijk
goed herder te zijn voor zijn Gemeente,
door „huijssoeckinghe te doen
Broeders en Susters der Christ, ghemeyn
te en hen particulier aen te spreecken'"
ter voorbereiding van de Avondmaals
viering Ook ten aanzien van de Doop
stelt Van Bllderbeek orde op zaken:
wordt een doopregister ingericht, er
de kerk wordt door hem „een ver
ninghe ghedaen. eerstellck dat de Vaders,
als haere kinderen ghedoopt worden, haer
persoon self* sullen tegenwoordighch pre
senteren. ten tweden datse haer kinderen
geen ongoddellcke, Barbartsche, super-
atitieuse bijgelovige!, ofte andere
schnndelleke naemen gheven. Ten derden,
dat de Ouders sullen besorghen. dat de
ghetuljghen staende op den doop
haere kinderen "zijn van hehoorlicken
ouderdom, hebbende de Jaeren van Dis
cretie onderscheid)." Huwelijken op
zeer Jeugdige leeftijd waren In die dagen
dus blijkbaar geen zeldzaamheid in het
zeedorp'
Onder Van Bllderbeek wordt voort»
een Avondmaalsviering op de laatste Zon
dag vóór October Ingesteld, omdat
van mening Is, dat men „door het afwesen
der mnnspersoonen ofte het meestendee)
van dien, niet en behoort den vrouwen
soo langhe die hemelsche spljse ende ver-
troostinghe der zielen (te) onthouden."
Hierbij Is uiteraard gedncht aan het ver
blijf van de mannen op zee. ter visserij.
Het eerste Avondmaal van dien aard
werd 23 September 1622 bediend.
Nóg meer nieuwigheden krijgen onder
Van Bllderbeek hun beslag: het inzamelen
van aalmoezen voor de armen op de be
grafenissen en het houden van een door-
de-weekse predikatie op Donderdagsavond
gedurende zes of acht weken in het win-,
terselzoen. De dood maakte echter
tronatus ..off het Recht van een bedie-
off leeraer Inde selve kereke voor te
stellen" aan zich gehouden hadden. En
ziet, ook in die dagen maalden de ambte
lijke molens reeds langzaam, m
slotte zagen de Katwijkse Hervormden
toch hun moeite met succes beloond, ge
tuige het bijschrift in de kerkeraadsnotu
len bij voornoemd request, luidend:
„Syne Excellentie gesijen hebbend
den inhout deser Requeste heeft om
consideratie hem daer toe moverende
den Supplanten toe gestaen ende staet
toe bij desen hun versoeck in dese
vermeit. Sonder preiuditie noch tans
van zijn Recht tottet gene voorsz is
Actum In "s Graven hage den XVI°
decembrls XVI' drye ende dertig.
Fredrijck Heinrij De Nasau"
Prompt daarop gaat van de gelukkige
Gemeente een nieuw request uit
ambachtsheer, met verzoek tot toestem
ming inzake de beroeping van
H e i n s i u s. woonachtig binnen
Delft en zoon van de vroegere Katwijkse
predikant. Per 25 Januari 1634 komt d«
verzochte toestemming van Frederik Hen
drik af. en op 19 Maart 1634 wordt de
nieuwe dienaar door ds Gerardus Palu-
danus van Katwijk aan den Rijn beves
tigd In het wondere ambt. Een vacature
bijna anderhalf Jaar had hiermede
gelukkig en bevredigend einde ge
vonden!
Het mag hier wel eens naar x
bracht worden, hoe onbetrouwbaar mijn
17de eeuwse collega, Adrlanus Pars, in
zijn geschriften blijkt te zijn met betrek
king tot beroeplngsdata e.d. Men vraagt
•net verbazing telkens weer af, -waar
uit Pars zijn data geput heeft! In alle ge
val n i e t uit het Actenboek 1590—1760 van
de Katwijkse kerkeraad, dat door ons ge
raadpleegd werd. Het enige, wat ons be
kend is met betrekking tot deze tweede
Heinsius, is dat hij reeds drie jaar later
10 Maart 1637 zijn acte van losma
king ontving in verband met een beroep
aar het Gasthuis te Delft.
Gelukkiger
Gelukkiger evenwel was de Hervorm
de Gemeente van Katwijk aan Zee met
haar volgende leraar, ds Petrus
Vliedthoorn, die in 1637 bevestigd
werd door ds Nic. Ablevus van Benthuy-
Het aantal nieuwe lidmaten schom
melde aanvankelijk tussen de drie en de
negen per Jaar. maar In 1664 doen niet
minder dan negentien Katwijkers belij
denis. Tijdens Vlledthoorns Katwijkse
ambtsperiode deden ook de magere jaren
hun intree in het zeedorp: 1663 was een
jaar van uitzonderlijke duurte, met name
wat de prijzen van rogge en tarwe betrof.
dus ook van uitzonderlijk veel diaco
nie-klanten. De diaconie maakt kommi
volle tijden door! Maar de vissers niet
minder!
Voor ds Vliedthoorn werd Katwijk
Zee zijn laatste standplaats, zoals blij
ken kan uit het volgende citaat uit het j;
1671 in het Actenboek van de Kerkeraad:
Nademael het God belieft heeft den
Eencaezdipen. Godsahge en Welgeleer
den D. Petrus Vliedthoorn te haelen
sijn eeuwigh Koninckrgck: soo is het
dat het den Heere des Oogstes geschikt
heeft op een goddelijke icijse met volle
toestemminge van kerekenraet en ge
megnte mij Conrad Rui
stellen tot een opsiener deser gemegnte
alhier tot Catwgk-op Zee. en uijtdee-
ler van syne rerborpentheden. toesende
den 15 Maert en daerna den 17 Afau
op Pinxterdap, door den Eerwaerdigen,
Godsalige en welgeleerden D. Petr
van Staveren dienaer des Goddelgcki
Woorts te Leijden in den H. kereken-
dienst bevestigt."
Volledigheidshalve voegen we hier nog
aan toe, dat ds Ruysch afkomstig
Breda.
Groei
Een beeld van de groei der Katwijkse
Gemeente in die dagen levert ons het ge
tal van 35 personen, die in 1671 belijdenis
des geloofs aflegden. Bijzonderheden uit
zijn ambtsperiode zijn ons niet bekend.
Evenals zijn voorganger vindt hij
slotte een laatste rustplaats in het
dorp ongetwijfeld binnen de* kerk, zoals
die dagen gebruikelijk was. Pars noemt
als datum van zijn overlijden 5 Augustus
1696.
Ten einde in de aldus onstane vacature
te voorzien wordt op 5 Met 1697
ambachtsheer dat was toen He
lem van LIJere toestemming verkregen
tot het beroepen van J o h a n i
der Heyden, proponent te Delft. Reeds
de volgende dag gaat het beroep in
en met gunstig gevolg. Reeds 2 Juni
d.a.v. zou hij aldus Pars in het ambt
bevestigd zijn.
Onder zijn ambtsperiode wordt orde ge
steld op diaconale zaken, met
bewaring van obligatlën en andere stuk
ken betreffende de armverzorging. Aan
de Heer van Katwijk wordt verzocht
ander te mogen onderbrengen in
kist, te plaatsen in het weeshuis te 1
wijk aan Zee. waarbij dan één sleutel
berusten bij de predikant en één bij de
oudste diaken. Min of meer als tegen
prestatie vraagt de kerkeraad bovendiei
den ambachtsheer de jaarlijkse rekening
♦an de Diaconie „alhier int weeshuijs op
te neemen en te sluijten". Beide
ken worden Ingewilligd, en met de uit-
xing er van wordt de baljuw belast.
Hiermee was eenheid gebracht in de wijze
handelen met kerkvoogdijrekeningen
diaconierekeningen: de diaconiereke
ning werd door de diakenen, de kerkvoog
dijrekening door kerkmeesters gedaan
overstaan van predikant en baljuw
e was tevens het Weeshuls ge
promoveerd tot de kluis van het zeedorp,
want het herbergde behalve de diaconie-
kist ook de kist van de vierboet.
weeshuis, van burgemeesters
kerkmeesters!
sijnt oogstes ugt te «enden, om alle de
pligten van een getrouw bedienaar des
Evangeliums te vervullen, ter eere
Gods, tot opbouw van 't Coningk(rjjk),
stigting deser gemegnte en zalighijt der
ujitverkoornen."
Ziedaar de wijze, waftrop de nieuwe
predikant, die op 12 October 1704 door ds
Am. Verwey van Noordwljk Binnen werd
„lngesegent" en des middags zijn intree-
preek hield, zichzelf voorstelt in het Ac
tenboek van de Katwijkse kerkeraad! We
ontkomen niet aan de indruk, dat deze
pastor zich ruimschoots zijn positie in het
zeedorp bewust was; iets hiervan komt
i. wel om de hoek kijken, wanneer hij
in het Actenboek verslag doet van de
wederinRebruikneming van de kerk, na
haar uitbreiding. Hier is het:
„Tot onder-rigtinge der nazaaten
dient dat de Kerke tot Catwijk aan
Zee is eens so veel ugtgesett en ver
groot in den Jaare 1709 en het werk is
voltrokken den 19 October des selfde
jaars: waarop ik Quirinu» Lesten Leei
leraar) J.C. (- van Jezus Christus)
volgens de al-oude en loffelijke ge
woonte. des Sondagh na demiddagh.
20 Octob: dese nieuwe vergrootingh
hebbe ingewijd, gode aanbevoolen, en
oehyliflht: onder een weergaloose ende
groote toeloop van menschen, ugt Lp-
den. Catwijk aan den Rhijn, Valken-
burgh. Noordwijk. .Rhijnsburgh en heb
bende tot een grond van mijn verhan
delde Ieer-rede genoome.
den ugt Jesajas 54 11, 't eerste deel:
Gij verdrukte, door onweder voortge-
drevene. ongetrooste, ziet, ik zal utot
sfeenen gantz cierlijk leggen: 't geen
onder Gods zegen alles wel is afge-
loopen: die wij wenschen dat op dese
gemijnte geduursaan
tot geslagte."
Kerk vergroot
Ruim zes Jaren diende Johannes
der Heyden zijn zeegaande gemeente;
toen vertrok hij op 18 November 1703
Zwijndrecht
„Naar na) de verplaatsing vat
Eerw. en Welgeb. Doms Joh. 1
Hegden tot de gemegnte van Swin-
drecht, soo heeft het den Heere des
oogstes behaagt m(j Quir
Lesten (proponent te Leiden) l
voornoemden* plaats tot dit gedeelte
geslagte
Andere opmerkenswaardige feiten
zijn ambtsperiode in Katwijk zijn er niet,
October 1712 plaatst hij vooi
laatste maal zijn naam in het Katwijkse
kerkeraadsnotulenboek, om te vertellen,
dat hij dien middag afscheid preekte,
na hij vertrok naar Leiden.
W. A. Poort
(Wordt vervolgd)
NOORDWIJK
Groot aantal kinderen ontving
zwemdiploma
Zaterdagmiddag was het een gezellige drukte rond het zwembad bij de
Golfbanen. Een groot aantal ouders en diverse schoolhoofden waren aan
wezig om getuige te zijn van het diploma-zwemmen van een kleine 200
schoolkinderen.
Het zwembad, dat geëxploiteerd wordt
door de Mij „Zeebad", is voor het leren
nmen zeer geschikt. Bovendien
heeft de Noordwijkse reddingsbrigade, die
ander organiseerde, de volledige
medewerking van de gemeente gehad.
Tenslotte, en niet in het allerminst, was
er de alleszins bekwame zweminstructrice
mevrouw Van Tilburg-Van der Niet, aan
welker onvermoeide inspanning het voor
een groot deel is te danken, dat van de
157 candidaten er slechts 8 moesten wor
den afgewezen.
De examencommissie bestond uit de con
sulent lichamelijke opvoeding, de heer
Roggeveen, de hoofdleider van de Noord
wijkse reddingsbrigade, de heer A. Pas-
schler. en de instructrice. mevrouw Van
Tilburg-Van der Niet
Geslaagden
Aan de navolgende leerlingen werd-een
diploma uitgereikt:
Meisejes A, groep
Leny Caspers, Nelly
Baaalbergen, Leida
Hogervorst. Adri va
Barnhoorn, Elisabeth Koning. Coby Ha-
Groep II: Rudy de Jong, Joke Bedijn,
Marjon Fluyt, Anneke van 't Wout, Alico
Duindam. Ineke van Dorp, Riet Ruygrok,
Ineke Kranenburg, Anneke van Dijk, Nely
Barnhoorn.
Groep III: Ria Sistermans, Hanny Ou
wehand. Marian Dekker, Leny de Groot,
Rietje Kooy. Mieke Arentshorst, Ankie
Broug. Adri Kranenburg.
Groep IV: Nel Dlels. Tonia de Haas,
Betsy de Groot, Leny Braams, Coby
Braams. Trineke v. d. Berg, Fietje Meeu
wenoord. Joke Riemersma.
Tiny Barnhoorn,
van Duin, Janny
in Tilburg, Ineke
Beveren. Annle
M.Xonu
«k* IA<g
KATWIJK AAN ZEE
Zware zeeprestatietocht van
de reddingbrigade
De zeeprestatietocht van de Katwijksse Reddingbrigade is elk jaar weer e
I hoogtepunt in het brigadeleven. Bovendien is het een attractie, die men de
badgasten kan geven. Behalve voor de zwemmers is het dus ook een eve
nement voor hen, die toekijken en de meestal ongeveer 100 zeezwemmers
van de ene golf naar de andere golf blijven volgen, totdat de laatste
binnen is.
De brtgadcledcn van de Katwijkse bri
gade hebben echter tijdens deze massale
zwemtocht een zeer speciale taak. Zonder
het normale strandwerk op te geven, is
het nodig met diverse vletten in de buurt
van de deelneemsters en deelnemers te
blijven. Gevaar is er immers altijd
einde aan deze actieve Katwijkse episode nodig kan ingegrepen worden. En
uit dit pnedlkantsleven
Ais opvolger van Van Bllderbeek beves
tigt de Rijnsburgse predikant ds Carolu»
Agricola op 16 Maart 1624 zekere N a t h a-
n a e 1 M i d d e Ih o v e n. De getallen lid
maten. door hem bevestigd, waren niet
hoog: met Pasen 1626 slechts vier. o.w
een zoon van de predtkant; op 27 Septem
ber nog eens drie, en op Eerste Kerstdag
van hetzelfde jaar andermaal vijf. Het ls
aan het Initiatief van deze predikant te
danken, dat In 1628 een aanvang gemaakt
werd met catechismus-onderricht, zowel
des Zondagsmiddags tegen vijf uur. als
Donderdags na de avondpredicatie; uiter
aard alleen In de winter, wanneer de
mannen thuis waren Is het wellicht hier
aan te danken, dnt het getal der nieuwe
lidmaten In 1630 steeg tot 22..?
Haken en ogen
Het vertrek van deze leraar naar Rot
terdam 4 October 1632 werd evenwel
oorzaak van „groote oneenlchheijt" in de
Gemeente van het zeedorp De kerkeraad
ontving n I ofschoon de Katwijkse Ge
meente met de gaven niet en waren
gecontenteert"! zowel van de Rotter
damse kerkeraad als van de Rotterdamse
magistraat en zelfs van de Staten Gene
raal aanbevelingsbrieven ten behoeve van
een broer van Nathanaël. IssaScus Middel-
hovlus Het gewroet van de voormalige
Katw ikse predikant en zijn Invloedrijke
handlangers wist evenwel. Ondanks het
Katwllkse verzet, te bereiken dat de am
bachtsheer. de prins-stadhouder Frederik
Hendrik de kerkeraad opdroeg de nlet-
gewenste Isaic Mlddelhovlus als predikant
te bevestigen! Men kan zich de verhitting
der Katwijkse gemoederen bij de ont
vangst hiervan (Februari 103D m
■tellen!
Edoch, kerkeraad en burgemeester» van
het zeedorp slaan de handen ineen en
stellen een welgefundeerd request op aan
de Stadhouder, om deze op het ontoelaat
bare van zijn handelwijze te wijzen, daar
de Inwoners van Katwijk aan Zee
eigen middelen eertijds de parochiekerk
gesticht hadden en derhalve het Jv
malen ls het dan ook ai gebeurd, dat.
hetzij dat een der zwenmmenden
verder kon. hetzij vanwege andere
zaken, zwemmers aan boord gehesen
moesten worden Het is daarom dat het
bestuur van de KRB reeds enkele jaren
geleden het besluit nam. dat leden van de
Katwijkse brigade niet mogen meezwem-
Om deze mensen toch in de gelegen
heid te stellen deze zwemtocht te vol
brengen, bestaat elk jaar later in de tijd
deze mensen toch de gelegenheid.
Elk Jaar weer grijpen zwemmers van bri
gades elders de gelegenheid aan ook deze
tweede tocht mee te maken. En zo waren
Zaterdag een 89 liefhebsters en lief
hebbers. die bij de Noorder-reddingspost
ildden om de 2000 meter te kunnen
mee zwemmen
In hoofdzaak waren het Katwijkse bn-
gademensen. maar ook van de Noordwijk-
brigade en van de Leidse waren er
tegenwoordig en voorts nog enkelen uit
andere plaatsen. Omstreeks half vijf stort
ten de 89 zwemlustlgen zich in zee, om
de tocht van de Noorderpost naar de
Zuidpost te zwemmen. Daar het wedstrijd
reglement bij deze toch niet meespreekt,
onthouden we ons van het noemen van
diegene, die het eerst weer voet aan wa!
zette De tocht was minder gemakkelijk
dan de vorige en zo was het niet
wonderen, dat een tweetal zich bij de
vletbemanningen meldde om aan boord
genomen te worden. De andere 87 vol
brachten de zware tocht.
LaaUte Duitse kerkdienst
Gistermorgen is de laatste Duitse kerk
dienst gehouden in de Oude Kerk. Van
Voetspecialist
Zitting DAGELIJKS ehalve Zaterdag ten
huize van ZWITSER. ZEEWEG 17.
pa- 7—8 uur nam. Telefoon 3313.
de zijde der Duitse badgasten werden
deze diensten in de Duitse taal zee:
waardeerd. Er waren verschillende Duit
se predikanten in Katwijk, dié zich reeds
bereid verklaard hadden ook een keei
te gaan, maar niet allen konden
beurt krijgen. De predikant, die gis
termorgen voorging, pastor Diestelmeiei
uit Brake-Llppe. was de man. die het vorig
met het idee was gekomen Duitse
diensten te houden. De kerkeraad va
Hervormde gemeente had dit niet verge
en vandaar, dat deze zomer regel
matig dergelijke diensten konden worden
gehouden.
Hervormde siekentelefoon
Enkele gegevens uit het jaarverslag 1954
an de kerktelefooncommissie var
Hervormde Gemeente laten zien dat in dat
jaar 55 nieuwe aansluitingen werden
gebracht. Er ligt nu een kabellengte door
de gemeente van 1389 meter. Voor het
sedert de Instelling van de kerk
telefoon kon de commissie de heffing van
abonnementsgeld staken.
Uitgezonderd werden de Zondagsdiens-
in ln de Nieuwe Kerk; de Woensdag-
avonddiensten in de Kapel; de zleken-
halfuurtjes op Dinsdag- en Vrijdagmor-
de huwelijksbevestigingen in de
Nieuwe Kerk. de Donderdagavondbijbel
lezingen, die om de veertien dagen worden
gehouden, en de Kerstfeestvieringen
de Zondagsschool in de Kapel.
Orgelct
t Wlm i
i der Panne
Morgenavond om 8 uur geeft de orga
nist Wlm van der Panne het laatste orgel
concert tijdens dit badseizoen op het orgel
ln de Nieuwe Kerk. Het programma ls
het grootste gedeelte samengesteld
uit verzoeknummers en bevat o.a.
volgende: een koraal en een deel var
trio sonate van J. S. Bach; Praeludium
et fuga g-moll van D. Buxtehude;
legro-moderato In Bes van Hfindel; Pré
lude. Fugue et Variation van César
Franck; Finale uit de eerste symphonie
van Guiimant; „Blijft btj mij Heer"
Jan Zwart en een voorspel met koraal
over „Alle roem ls uitgesloten"
Feike Asma.
Hoog en laag water
KATWHK
Collecte met muziek
De Chr. muziekvereniging U.N.I. houdt
met een muzikale rondgang hedenavond
een collecte ter versteviging van de kas
in het zuidelijk dorpsdeel; morgenavond
is het noordelijk deel tot het centrum
de beurt en overmorgen het Ooste
lijk deel.
Kalkzandstcenfabriek maakte uitstapje
Onder begunstiging van zeer goed weer
heeft het personeel van de Kalkzand-
steenfabriek te Katwijk Zaterdag zijn
jaarlijkse uitgaansdag gehouden.
Om 8 uur van de Beestenmarkt ver-
okken, werd gepauzeerd in uitspanning
Anna Hoeve te Hilversum, waar behoor
lijk van de diverse attracties gebruik
werd gemaakt. Vandaar leidde de tocht
naar Harderwijk, waar een boottocht van
ongeveer drie uur werd gemaakt ter be
zichtiging van d« Zuiderzeewerken. Bij
terugkomst te Harderwijk was het eind
doel Zeist, waar gedineerd werd in hotel
Boschlus». De heren J. A. en mr K. A.
van Herwaarden waren met hun dames
aanwezig.
De heer D. J. van Herwaarden sprak
aan' het diner enkele woorden van wel
kom, waarna de heer J. Sneyder* na
mens het personeel het bruidspaar D. J.
van Herwaarden geluk wenste, de dames
bloemen aanbood en verder de directie
dank zegde voor de leerzame en aange
name dag.
Om 9 uur werd de thuisreis over
Utrecht naar Leiden aanvaard, waar het
gezelschap zeer voldaan om 11 uur aan
de Beestenmarkt arriveerde.
Burgerlijke stand
Geboren: Neeltje E. d v T Ouwehand
en J Zwanenburg; Arle, z v C Harteveld
en D van Duijn-: Elisabeth, d v L v d
Bent en T Haasnoot; Johannes, z v J
Kromhout en M Peeman; Cornelia, d v
J Pullen en M Donker; Dirkje, d v D
Meijer en A Verdoes; Adriaantje L, d v
D Noppen en M Jonker; Jacomina Chr
H. d v J Hoek en A Driebergen; Willem,
z v A v Delft en S E Botermans.
Ondertrouwd; J Boesaard en C H Tes-
ke; A Kuijt en D Messemaker: W v d
Panne en W Liesveld; J Verhoog en
C H G van Andel; J de'Best en A L
Verloop; I J Piket en P Duijndam; W H
Stinner en C J E Poppellers; C van Dijk
en A van Duijn; E van Dijk en C J
Ouwehand; J v Duijvenbode en J van
Duijn; W de Vreugd en G W Klinken
berg.
Getrouwd: F van Delft en A Meljvogel;
H van Rhljr> en J E van Rijn; W de Win
ter en J van Duijn; J C Bernhartsen en
L E v d Oever,
Overleden: H de Vreugd 16 j, zn v
H de Vreugd en M van Duijn; R P L^en
Hariog 9 j, zn v Z den Hartog
Forbes de Tii
i E R
H1LLEGOM
Na botsing overleden
Tengevolge van een botsing met zIjd
bromfiets tegen een auto ls de 48-Jarlge
Hillegommer. de heer F. Duinkerken,
overleden. Het achtjarig zoontje vai
bromfietser moest naar een ziekenhui*
worden overgebracht. Een vrouw en ze<
kinderen blijven tengevolge van dit tra
gisch ongeluk onder Bennenbroek achter
VALKENBURG
Oriën'leringsrit is goed
geslaagd
Zaterdagmiddag werd het eerste deel
ran het feestprogramma van de Oranji
vereniging „Wilhelmina" afgewerkt. Hol
bestond uit een oriënteringsrit voor
mobilisten en motorrijders. Niet minder
dan 59 deelnemers verschenen aan
start. Precies om de minuut werd het
vertreksein gegeven en begon men met
het afwerken van de rit, die volgens de
deelnemers, nogal ingewikkeld was. Na-
te 75 km hadden afgelegd, mochten
organisatoren echter het genoegen
smaken, dat ze veel lof konden horen
de wijze, waarop deze rit was uit
gestippeld. Verschillende rijders waren ln
de knoop geraakt, maar na een kort ge
sprek met de beren Jonker of Zandber
gen zagen ze hun fout in en vatten de
zaak volkomen sportlef op. De prijzen vie
len ten deel aan C. A.'Ruygrok, Katwijk,
wisselbeker; -2de prijs: S. Zwaan, Kat-
wijk; 8de prijs: J. Owel, Leiden; 4de prijs
A. van Leeuwen, Katwijk; 5de prijs: L
A. Kreft, Katwijk; 6de prijs: W. Zand
bergen, Rijnsburg. De best-geclassificeer
de Valkenburger was de heer P. van dei
Perk, die ook een wisselbeker ontving,
terwijl ds A. Langeler de poedelprijs in
de wacht sleepte.
Bij de motorrijders waren de gelukki
gen: B Zwaan, Katwijk, wisselbeker; 2d*
prijs: M. van der Gugten. Katwijk; 3d*
prijs: M. Schoneveld, Katwijk; 4de prij»
Jac. Slootweg. Valkenburg.
Met een geestige toespraak reikte bur
gemeester Van der Harst alle prijzen uit
en dankte de organisatoren voor deze
zeer geslaagde rit.
Raadsvergadering
De gemeenteraad komt Dinsdag 30 Aug.
's avonds 8 uur bijeen voor een openbar*
vergadering. Op de agenda staat o.a. vast
stelling begroting woningbedrijf voor het
jaar 1955/56; voorlopige vaststelling reke
ning woningbedrijf over het jaar 1952-53;
verbetering verkeerssituatie bij de „Punt";
onderzoek naar oorzaak trillingen Hoofd
straat en Katwijkerweg; herbenoeming
havenmeester; benoeming derde gemeen
tewerkman; wijziging verordening keu
ringsdienst van vee en vlees; subsidies:
verbetering brandweergarage; vaststel
ling pensioengrondslagen.
LEIDERDORP
Burgerlijke stand
Geboren: Jacoba E G M. d v H Ver-
vloet en J W van Es. Ouderzorg 7; Ro
bert F, z v W F Karstens en C M de Jong,
Schoolstraat 10; Jacob M, z v D Brug-
mans en A M Redegeld. Pinksterbloem 1.
Ondertrouwd: J F Viertelhauzen 26 j,
Hoogmadese weg 30 en S Beurze 24 j,
Hoogmadese weg 36; M Kuipers 31 j,
Delft, en L M A Verduin 28 j, Kastanje
laan 14
Gehuwd: J H Otten en M M van Hou-
welingen; J van Winkel en M J Mensink.
Groep V: Ali Ouwehand, Greta Broks
Beppie v. d. Zwart. Ineke v. d. Zwart,
Loes Heynes. Toos Veltman, All de Rid
der, Clara van Duyn, Janneke Booy, Joke
Riemersma. Corry Duindam.
Jongens A. groep I: Aat van Dam. Janus
Roset. Pieter Slagtveld, Frans Br;
Ad. v. d. Berg. Puck v. d. Zwan. Wim
des Boevrie. Richard Drechage. Gerard
de Ruyter. Jaap van Leeuwen. Emil
Leeuwen, Peter van Duyn. Bert Haze-
noot Arie Houwaart.
Groep II: Bert Klaverweyden, Rob
Boyenk, Anton v. d. Hulst. Henny Vink,
Jan Plug, Arie Duindam. Frans Beuker».
Leendert Kranenburg. Ronald van Nierop.
Kees Jan Fluyt, Berry Boesman, Jaap
van Roon, Jaap v. d. Niet, Maarten Hoek
Meisjes B, groep I: Loeky v. d. Kraats.
Greetje van 't Wout, Loes v. d. Loo. Ma-
Tilburg. Anneke v. d. Niet.
Rietje Schrier, Leny Hogervorst, Riet Ho
gervorst. Willy Oudshoorn, Dé Wassenaar.
Ellen van Arkel, Adri Kranenburg.
Groep II: Rudy de Jong, Joke Bedijn,
nja Zuur, Janneke Kruyer, Janneke
Ciere, Coby Zwitser, Johanna Hoekstra.
Stella Admiraal, Nelleke v. d. Holt, Wil
Braun.
Groep III: Joke Caspers, Betsy de
Groot, Marien Cranier, Agnie Passchier,
Passc'. Leny Braams, Coby
is Leny Caspers, Ankie Broug, Ma
deion Bulthuis, Ineke Hogervorst, Joke
Groep IV: Marian Dekker, Hanny Ou-
ehand, Marijke den Hollander, Trineke
d. Berg, Sjaan van Hemstjprgen, Toos
Veltman, Josien Kruyt, Emmy van Abs-
woude, Anneke van 't Wout.
Jongens: Jan van Hemsbergen, Frani
Braams. Wout de Mooy, Wil Caspers,
Pieter Slagtveld. Richard Drechage.
Arend Houwaart, Huibert van Arkel, Loek
Pfister, Ad. v. d. Berg, Hanny Vink, Janus
Roset.
VOORSCHOTEN
Volkszang met prijsvraag
De Koningin Wilhelminavereniglng
heeft voor de viering van de verjaardag
Prinses Wilhelmina een nieuwtje
Voorschoten voorbereid. De avond
de 31ste Augustus zal of> de Voor
straat een massale volkszang gebracht
worden. Medewerking wordt verleend
door „De Lofstem" en door de Harmo
nievereniging .Benvenuto". Om 8 uur be
gint het feest. Waarschijnlijk zijn voor de
volkszang blaadjes met de teksten van
de overigens bekende liederen be
schikbaar.
Ais extra attractie zal een prijsvraag
worden gehouden, waarvan de baten be
stemd' zijn voor het Koningin Wilhelmi-
nafonds voor de kankerbestrijding. De
P.T.T. heeft 'haar medewerking toege
zegd. De heer V. d. Eykel zal die avond
een vijftal melodieregels spelen op zijn
piston,. Men kan de titels van de stukken,
of de beginregels, op een briefkaart zet
ten en zenden aan: Actie Koningin Wil-
helminafonds, Gemeentehuis. Voorscho
ten. Maar deze briefkaarten moeten ge
woon gefrankeerd en gewoon gepost wor
den, dus niet ten gemeentehuize in de
brievenbus worden geworpen.
Op de adreszijde van de briefkaart
plakke men (liefst in zegels van de kan
kerbestrijding) tenminste 1 kwartje en
ten hoogste een gulden bij. Voor ieder
geplakt kwartje dingt men een keer mee
naar de beschikbaar gestelde prijzen.
Zowel de volkszang als deze muzikale
prijsvraag is voor Voorschoten een expe
riment. De 31ste Augustus leent er zich
echter uitstekend voor en we twijfelen
er dan ook niet aan. of dit experiment
zal slagen-
Schaakclub vergadert
De schaakvereniging „Voorschoten"
houdt op Donderdag 1 September des
avonds 8 uur in „Het Wapen van Voor
schoten" een algemene ledenvergadering.
De agenda vermeldt onder meer be
stuursverkiezing en opstelling tientallen
or de L53. 1Q55/56.
Strijd tussen links en
centrum in Labour
S/eer is 'I yezfn?
Do „Nieuws Leidsche" ex inJ
Staking in Kassei geëindigd. De staking
van 8 000 metaalarbeiders bij de Hen-
ccbellfabriek ln Kassei ls geëindigd.
Zowe] de leider van de linkervleugel en
de Engelse Labourpartlj, Aneurln Bevan
als de gematigde Hugh Gaitskell hebben
zich candldaat gesteld voor de functie
penningmeester ln de partij, Belden heb
ben aspiraties in de richting van het
partijleiderschap en minister-president.
De mogelijkheid bestaat namelijk dat
Attlee, die juist van hersenthrombose 1»
hersteld, zich als partijleider zal terug
trekken.
De functie van penningmeester, welk*
thans door Gaitskell is bezet, komt op
het jaarlijkse partijcongres van 10 tot 14
October In Margate ln stemming.
Kroesjtsjef naar Roemenië. De leider
van de Russische communistische partij ts
Zaterdag naar Boekarest vertrokken, waar
hij de elfde bevrijding van Roemenië van
de nazi's zal bijwonen.
RIJNSBURG
R.D.C. beëindigde de
zomercompetitie
De wedstrijdleider van de Rijnsburgse
damclub heeft de partijen van spelers, die
wegens vacantie of drukke werkzaamhe
den verhinderd waren, zelf tot een beslis-
:n brengen, omdat het bestuur
de wedstrijden moest vaststellen, die in
de strijd om de Kwestroo-beker nog uit
gespeeld moesten worden. Immers, op 8
September begint de strijd om deze beker
opnieuw. Ditmaal is D. Schoneveld win
geworden. De uitslag luidt: 1. D
Schoneveld. 10 p.; 2. J. P. van den Berg,
4 p.; 3. J. van der Meij, 3 p.; 4. A. v. d.
Brinke 3 p.; 5. W. Heemskerk. 2 p.; 6. J.
Glasbergen. 0 p.
De eindstand voor de zomercompetitie
hoofdklasse is: 1. A. Vletter, 7 p.; 2. W.
Leeuwenburg. 5 p.; 3. P. van Egmond. 4
p.; 4. D. van Egmond, 4 p.; 5. Jac. van
Egmond, die zich wegens drukke werk
zaamheden heeft moeten terugtrekken.
De eindstand zomercompetitie eerste
klasse Juidt: 1. W. Star, 7 p.; 2. F. A. Ver
kuil, 7 p.; 3. L. Kromhout. 6 p.; 4. C.
Schoneveld. 5 p.; 5. G. van Zuylen, 5 p.;
6. B. Kromhout, 0 p. W. Star is hier als
eerste geëindigd, doordat hij de beslis
singswedstrijd. die hij met F. A. Verkuil
moest spelen, gewonnen heeft.
Eindstand zomercompetitie tweede klas
se: 1. Jac. van Delft, 11 p.; 2. J. Zwaan,
10 p.; 3. B. Llndhout; 4. P. van Delft, 8
p.; 5. D. van Egmond Gzn., 6 p.; 6. J.
van Ravensbergen, 6 p.; 7. H. van Eg
mond, 6 p.; 8. Th. van Starkenburg, 0 p.
Donderdagavond om achf uur wordt ln
Concordia een ledenvergadering gehou
den. Op 8 September zal dan een begin
gemaakt worden met de wedstrijden voor
het winterseizoen.
Benoeming van officie
ren bij de Kon. Marine
De volgende sergeanten-adelborst voor
de zeedienst zijn tot luitenant-ter-zee be
noemd.
J. C. Simonis te Scheveningen, G. P.
Goudberg te Amsterdam, C. A. H. van
den Aardweg te 's-Gravenhage, A A. J.
der Krogt te Arnhem. F. J. T. Reede-
ker te Amsterdam, R. Krijger te Aerden-
hout, F Akkerman te Rotterdam. A. J.
der Hout te 's-Gravenhage, W. Ys-
peert te 's-Gravenhage, C. J. Snijders te
Goes, W. H. van Riet te 's-Gravenhage,
J. P. G. A. Suurenbroek te Breda, J. D.
Renesse te Heemstede. W. Boer
te Veendam, R. de Groot te Bovenkerk.
de Bloois te Nijmegen. C. Smits te
Amsterdam, M. J. A. Baarspul te Utrecht.
D.' L. R. Lamberts te Assen, B Smits te
's-Gravenhage. R. A. ten Dam te Hilver
sum, A. Kamp te Zutphen, T. Sleeswijk
Visser te Voorburg, M. F. Bus te Hilver-
A. M. van Bemmelen te 's-Graven
hage, C. Verhey te Rotterdam, W. J.
Aberson te Haarlem, J. Herberts te Her-
veld, J. A. Zoethout te Heerlen, P. J.
Hupkes te Middelburg, F. Meijers te
's-Grayenhage, D. G. Korstanje te Zeist,
D, M. J. den Boer te Zalt-Bommel, R.
Lammers te Heemstede, H. Mak van
Waay te 's-Gravenhage, P. H. Goossens
te Zandvoort, F. W. R. Immink te Wasse-
H. Muhren te Naarden, C. G. J. van
Doorn te Den Helder, H. Mijsberg te
Utrecht, L. B Cornelisse te Haarlem,
J. L. van Dooremaal te Bergen op Zoom
i C. C. F. F. de Man te Ede.
Tot tweede luitenant der mariniers
werden benoemd de sergeanten-adelborst
het korps mariniers A. G. C. Kok te
Utrecht, F. C. Vriesman te 's-Gravenhage
i J. P. G. Muller te 's-Gravenhage.
Tot luitenant ter zee van de technische
dienst der derde klasse werden benoemd
de sergeanten-adelborst voor de techni
sche dienst W. G. de Boer te Den Dolder,
H. R. Winters te 's-Gravenhage, E. W.
Jensema te Hoogezand, K. van Gogh te
Voorburg, J. B. Barngs te 's-Gravenhage,
J. E. van der Linde te Amersfoort, E. van
den Pol te Velzen, G Hazenberg te
Utrecht, J. W. van den Bosch te Amers
foort, A. E. J. Abbenhuis te Arnhem.
W. R. de Mutaer te Zeist, M H. Reckman
te Arnhem en W. M. Luijks te Leidschen-
Tot luitenant ter zee van de electro-
technische dienst der derde klasse wer
den benoemd de sergeanten-adelborst
voor de electrotechnische dienst A. Brou
wers te 's-Hertogenbosch, R. J. W. R. van
Haga te Washington (Ver. Staten), H. J.
Insinger te Helmond, W. E. Puinbroek te
Rotterdam, A. Bakker te Lent, G. J.
Brouwer te Den Helder, A. J. Visser te
Breda en L. Ch. Bouricius te 's-Graven
hage.
Tot luitenant ter zee van administra
tie der derde klasse werden benoemd de
sergeanten-adelborst voor de administra
tie C. A. E. Fischer be Groningen, B. W.
de Graaff te" Overveen, J. van der Schoor
te Soestdijk, J. W. Gründlehner te 's-Gra
venhage, J. H. Wentholt te Bennekom,
J. E. Blankhart te Oss, R. E. M. Raap te
Rotterdam. L. E. F. Couvreur te 's-Gra
venhage, J G. A. Degenhart te Hilversum
en J. J C. Everhard te Naarden.
De beëdiging van de nieuw-benoemde
marine-officieren zal plaats hebben op
Donderdag 8 September ten 14.00 uur op
het sportterrein Ankerpark te Den Hel
der door de commandant der zeemacht
in Nederland, vice-admiraal F. T. Burg
hard.
ZOETERWOUDE
Willem Borst jubileert als
moedig molenaar
Mo/en Zelden Van Passé" wordt met bijdrage
van provincie geheel hersteld
De heer Willem Borst zal op 1 September het feit herdenken veertig jaar
geleden tot molenaar van de Grooten Westeindschen Polder op de molen,
de peilmolen, genaamd „Zelden van Passé", te zijn benoemd.
groot zijn, want Willem Borst is altijd
Drie jaar gelden is de trotse eohtkan-
termolen, staande aan de Meerburger
watering, tot stilstand gebracht en werd
de molenaar tot machinist van het polder
gemaal aan de Dr Kortmannstraat be
noemd.
Toch bleef hij op de molen wonen, hoe
eenzaam en ver van de bewoonde wereld
het molenaarshuis ook is gelegen. Op een
andere plaats zou Willem Borst niet kun
nen wennen en het ziet er naar uit, dat
de molen in stand zal worden gehouden,
want de Provinciale Waterstaat heeft
plannen gemaakt tot volledig herstel en
instandhouding van de molen met voor
de polder zeer voordelige financiering.
Het bestuur wil op Donderdag 1 Sep
tember de molenaar huldigen en zal alle
Ingelanden op een receptie, te houden om
half drie in het café van de heer A. den
Hollander, ln de gelegenheid stellen de
Jubilaris geluk te wensen De belangstel
ling zal ongetwijfeld van alle kanten zeer
beroemde molenaar geweest, die alle
winden durfde „af te malen" omdat hij
wist dat het nódig was, want de Westeln-
der was een polder die altijd met veel
water te kampen had. Meer dan 500 ha
laag gelegen land moest de molen boven
water houden. Deze molenaar wi
vakman die altijd durfde te malen e
zeil voor te leggen, ook was de lucht ook
buiig. Zwichten deed hij van alle mole
naars het laatst: hij kende de lucht i
was ook niet bang om met een sterke
Noordwesterstorm het wiekenkruis.
het dan zonder zeilen en windborden,
door de lucht te laten suizen. Altijd vak
kundig en voorzichtig zonder ooit averij
van betekenis te maken. Hij hield v
molen en het zal hem op zijn feestdag
wel het grootste genoegen zijn te mogen
vernemen, dat „Zelden van Passe" in ere
cal worden hersteld.
