Jlieutue gTriltërije lüourant Het leven is bijzonder duur in Tsjechoslowakije Apeldoorn heeft nog een oude holbewoner Al in 1960 naar de maan? s- Premier Boelganin wijst plan-Eisenhower af VRIJDAG 5 AUGUSTUS 1955 BUREAUX: Steenstraat 37. Directie, Redactie, Abonnementen- en Advertentie-afdeling: TeL 3144L Poetrekening: 58936. ABONNEMENTEN: 6.40 per kwartaal; 2,15 per maand; 0.50 per week. ADVERTENTIEN: 0,18 per millimeter. (By contract belangrijke korting). Chei-Red.: H. W. ENSERINK CHR1STEL11K-NATIONAAL DAGBLAD Voor Leiden en Omstreken „Stantoastlcl) Is ghebleoen "mgn hert la tegbenspoct" Zes en dertigste jaargawg No 10412 Drukte in de bollenstreek ACHTER HET IJZEREN GORDIJN (IV) Oreral vastgestelde prijzen en concurrentie geen (Van onze correspondent Alfred van Sprang) PRAAG. JULI 1955 HET IS ZATERDAG. Het is druk in de binnenstad. Veel mensen lopen te winkelen. Met een Tsjechische collega sluit ik me bij hen aan. Het is niet mijn bedoeling iets te kopen. Daarvoor is alles veel te duur voor een buitenlander. Ik wil alleen eens kijken wat er zo allemaal ie. de winkels te koop is. Het is niet zo moeilijk om daar een indruk van te krijgen. De wet schrijft namelijk voor dat elk artikel van een prijskaartje voorzien moet zijn. Verder zijn practisch alle winkels genationaliseerd. Dat betekent dat ze allemaal min of meer dezelfde artikelen verkopen. En tegen dezelfde prijzen. We lopen eerst een levensmiddelenwinkel binnen. De winkel ziet er fris uit. Het personeel eveneens. De koopwaar staat netjes soort bij soort op tot het plafond reikende rekken. Voor de toonbank verdringt zich een groot aantal mannen en vrouwen. „Distributie is er niet meer?" informeer ik. „Neeantwoordt mijn begeleider. „En is alles te krijgen „Kijk u zelf maar Er is inderdaad van alles. Het gebeurt echter wel dat het een of ander tijdelijk slechts in kleine hoeveelheden of hele maal niet te krijgen is. Dat geldt vooral voor vlees. Dan staan de mensen urenlang in de rij. Vanwege de Spartakiade is er nu echter alles volop. Een paar we ken voor het begin van dit sportfestijn was dat evenwel anders. Toen waren er verschillende artikelen niet, omdat de re gering aan het sparen was teneinde royaal voor de dag te kunnen komen als de bezoekers uit het buitenland in Praag waren. Maar het is allemaal erg duur. Met een blocnote en een potlood slenter ik langs de rekken om wat prijzen op te schrijven. Suiker 5 per kilo, rijst 6,25 per kilo, thee 80 per kilo, koffie 110 per kilo, kaas 1 per ons, jam 3,50 per pot, eieren 0,55 per stuk, melk 1 per hele fles, doperwten 4 per blik, bonbons 3 per ons, vet spek 20 per kilo, brood 1,40 per kilo, aardappelen 1,25 per kilo, tomaten 2,50 per kilo, kersen 1,50 per kilo. Men heeft ook Nederlandse ge- never. De Edammer kaas is echter een in ferieure imitatie. De Nederlandse likeur daarentegen is echt Maar een -hele fles kost dan ook eventjes tachtig gulden! POLITIEK We lopen verder. Eerst komen we bij een schoenwinkel. In de étalage staat een ruime keus aan schoenen. Er zijn herenschoenen bij van 50. Die zijn echter niet veel waard. Een paar goede schoenen komt al gauw op 150. En damesschoenen zijn niet veel goedkoper. Er liggen ook dameskousen. De soort welke bij ons de huisvrouwen nog niet in haar werk willen dragen, kos ten 5. Nylonkousen variëren van 15 tot 30 per jaar. Vervolgens komen we bij een kledingmagazijn. Het is mogelijk om een confectiepak voor 250 te kopen, maar een pak van echte wollen stof, waar het model ook na een regenbui in blijft, kost 600. En een maatpak is zeker ƒ750. Een gewone fiets blijkt 400 te kosten en een fietsband 13. De kleinste radio is 300 en de goedkoopste boxcamera 85. Maar er staan ook fototoestellen van 1500. Sigaretten variëren in prijs. Een doosje van twintig stuks van de gemeeu- en Orient) kosten van 2,50 tot 5 per pakje. En echte Amerikanen (op de zwarte markt) 10. Het valt op dat er veel luxe artikelen op dc markt zijn. Dat is met opzet. In de eerste plaats prikkelen ze de arbeidsin spanning, omdat de mensen zich alleen een ijskast of een televisietoestel kunnen aanschaffen, als ze meer dan de mini mum-norm vervullen. En in de tweede plaats 'vordt dc druk op de soms moei lijke levensmiddelenmarkt er enigszins Paratyphus in Land van Maas en Waal Ongeveer 70 inwoners van het land van Maas en Waal UJden momenteel aan pa ratyphus. De meeste patiënten wonen in Druten. Het verloop van de ziekte is tot nu toe gunstig. De brtfn van deze kleine epidemie is ontdekt doch nadere bijzon derheden ontbreken nog. Op 13 Augustus zal de mijnenveger Roermond, de dertiende van de 32 kust- mijnenvegers die op veertien Nederlandse werven in aanbouw zijn, te water worden door verlicht. Een gezin dat een wasma- heeft gekocht, zal het met andere dingen wat zuiniger aan doen. WERKENDE VROUWEN Het is overal hetzelfde. De winkels hebbeh flinke voorraden. Er zijn echter weinig importartikelen, vooral uit het Westen. De kwailteit is het algemeen minder dan in Neder- (Zie vervolg op pagina 2) Faure en Pinay gaan in October naar Moskou PARIJS, 4 AUGUSTUS Het Franse kabinet heeft gisieren zijn goedkeuring gehecht aan de reis van premier Faure en minister Pmay (buitenlandse zaken) naar Moskou. De Franse staatslieden zijn de vorige week tot dit bezoek uitgenodigd. Een groep Franse parlementsleden reist de staatslieden vooraf: twee socialisten, twee communisten en verder een ver tegenwoordiger van elke andere partij. Faure en Pinay zullen hun bezoek in de eerste twee weken van October brengen. Vliegramp in V.S.: 30 doden Een Convair-passaglersvliegtuig van de American Airlines is bij Rolla (Missouri V.S.) brandend neergestort De 27 passa giers en de drie leden van de bemanning kwamen hierbij om het leven. Prins Bernhard vloog naar Dublin Prins Bernhard is vanmorgen met de regerings-Dakota naar Dublin in Ierland vertrokken om daar het officiële inter nationale concours hippique, dat enkele dagen geleden is begonnen, bij te wonen. De Prins is de gast van de Ierse presi dent De winkels hebben ruime keus, al zijn sommige levensmiddelen af en toe schaars. Distributie bestaat echter niet meer. De prijzen zijn hoog. Een aantal winkels is ook 's avonds en zelfs 's Zondags open. Met de tram naar huis. Een overstapje kost 0.32. Sommige tramlijnen rijden dag en nacht. De portretten op de gevels zijn die van Stalin en de Tsjechische president, Antonin Zapotocky. Aan de rand van de bossen Vijf-en-zeventig-jarige Theunis Wentink woont reeds veertig jaar ver van „de wereld" (Van onze speciale verslaggever) APELDOORN, 1 AUGUSTU8. NABIJ HET WATERBRONPARK te Apeldoorn, dicht bij het centrum doch tegen de rand der bossen, woont de 75-jarige Theunis Wentink in een hol. Het is een eenzelvig man, wie men z'n hoge leeftijd niet aanziet. Wel is zijn rug onder de last der jaren gebogen, doch dagelijks werkt hij nog in z'n moestuintje en verzorgt hij zijn kleine kippenstapel. Door de opbrengst van een en ander en met behulp van de noodwet-ouderdomsvoorziening houdt hij zich in het leven. 's Nachts slaapt hij in een gat in de grond, waar omheen hij stenen heeft ge stapeld om enigszins beschut te zijn. Een hut bouwen mag natuurlijk niet. doch ste nen op elkaar stapelen is niet verboden en daartoe is de man dan ook indertijd overgegaan. In de kuil in de grond liggen wat vodden en 's avonds trekt hij een oud deken geheel over zich heen en slaapt hij de slaap des rchtvaardigen, in gezel schap van z'n kippen. De hygiëne laat alles te wensen over, zowel in het hol als bij de man zelf. Beteie dagen gekend Veertig jaar geleden vestigde de :ich in Apeldoorn. Toen had hij reeds een veel bewogen periode van z'n leven achter zich. Hij was toen reeds gestoken naar Canada, waar hij in de landbouw werkte en vervolgens trok hij naar Amerika, waar hij alle mogelijke karweitjes verrichte. Veel herinnert hij zich echter niet meer van die periode. „Tsjiang is onze vriend Eisenhower: Praten is nog geen erkenning WASHINGTON, 4 AUG. „Zolang communistisch China bij de Ver. Naties te boek staat als aggressor in, Korea, zal Amerika het Peking-regiem niet erkennen", zo verklaarde president Eisenhower gisteren op zijn wekelijkse persconferentie. De president voegde er aan toe, dat een conferentie op hoog niveau over het Verre Oosten op het ogenblik uitgesloten is. Eisenhower liet duidelijk uitkomen, dat de Chinees-Ame rikaanse besprekingen te Genève geen bijzondere betekenis mag worden toege schreven. In navolging van minister Dul- /erklaarde d<- president echter, dat de Geneef>. okingen mogelijk op ministerieel niveau zouden kunnen wor den voortgezet Eisenhower zeide tenslotte, dat de Ver. Staten de affaires van hun vrienden niet achter de rug van die vrienden bespreekt. „En de Chinese nationalisten zijn onze vrienden", aldus de president Johannishus wordt in Rotterdam hersteld De Zweedse tanker Johannishus, die enkele maanden geleden na een aanva ring met het Panamese schip Buccaneer op de Noordzee in brand vloog en door Nederlanders werd geborgen, zal bij de Rotterdamse Droogdokmij worden her steld. De kosten zullen ongeveer drie millioen gulden bedragen. Daarna gaat het schip naar Zweden terug. KOPENHAGEN. 4 AUGUSTUS Volgens de Russische delegatie die deelneemt aan het ruimtevaart-con gres in de Deense hoofdstad, zullen mensen over vijf of tien jaar een reis naar de maan kunnen maken. Het zenden van een raket naar de maan is volgens de Russen reeds nu moge lijk, wat betreft de techniek van voortdrijving en het radiografisch besturen. De Amerikaanse geleerde H. E. Canney jr van de Bell-vliegtuigenfabrieken, ver klaarde dat ruimteschepen mogelijk eens met snelheden van duizend maal die van het licht tussen de planeten zullen voort ijlen, hetgeen zou betekenen dat die ruimteschepen een snelheid zouden heb- van vele millioenen kilometers per seconde. In dit verband merkte een an dere Amerikaan op, dat deze enorme snelheden alleen zouden kunnen worden bereikt door atoomkracht. Canney besloot: „Niemand van ons twij felt er ook maar in het minst aan, dat tenslotte het probleem van de ruimtevaart zal worden HET WEER IN EUROPA il II WNW 1 windstil WZW wzw GEEN VERKENNING OVER EN WEER „Niet realistisch", zegt de Sowjetleider MOSKOU. 4 AUGUSTUS 'N EEN REDE voor de Opperste i Sowjet heeft premier Boelganin vandaag het uitwisselingsplan van president Eisenhower verworpen met de opmerking, dat dit plan „niet realistisch" is. Boelganin noemde het Russische plan „veel beter". Onder gelach van de afgevaardig den verklaarde de premier, dat Eisenhowers voorstel tot luchtinspec- tie van eikaars grondgebied onuit voerbaar is, omdat beide landen over enorme gebieden beschikken waar men alles zou kunnen verberger wat men wil. Een ander bezwaar van de Sowjetpre- mier betrof anderzijds de beperktheid van Eisenhowers plan. De premier vond het niet juist, dat uitwisseling van taire blauwdrukken beperkt zou zijn tot de Ver. Staten en de U.S.S-R. Niettemin sprak de Russische regeringsleider woor den van lof voor het gebaar van d« Amerikaanse president In verband met de conferentie van Ge nève, waarvoor deze vergadering van de Opperste Sowjet overigens was bijeenge roepen, stipte de premier drie punten aan: 1. De viermogendhedenconferentie heeft de internationale spanning doen verminderen; 2. Het persoonlijk contact tussen de staatslieden heeft goede vruch ten gedragen; 3. „Genève" kan worden gezien als het einde van de koude GENÈVE: 3 OCTOBER Ten aanzien van de kwestie-Duitsland had Boelganin critiek op de Westelijke Drie, die „er kennelijk op uit waren herenigd Duitsland bij een militair blok te betrekken". Volgens Boelganin is de tegenwoordige Westduitse politiek richt op militarisering, waardoor hereni ging wordt uitgesloten. Boelganin zeide, desondanks veel te verwachten van de komende ministersconferentie (naar thans bekendgemaakt op 3 October te Ge nève zal beginnen). Westelijke diplomatieke kringen wordt Boelganins rede over het algemeen gezien als „een opsomming van oud ivs, bestemd voor de binnenlandse consumptie...." Onveilig Nederland Aantal verkeersongelukken in zes jaar 40-90 pet gestegen 1\/Tét het aantal motorrijtuigen ts het aantal verkeersongelukken schrikba rend toegenomen. Er wordt zelfs gespro- en over een noodtoestand op de weg. Het aantal verkeersongelukken bedroeg vorig jaar in Amsterdam 16.500. In 1953 14.500 en in 1949 9.900. In percentages uit gedrukt lag 1954 13,7 pet. hoger dan 1953 niet minder dan 65,8 pet. hoger dan 1949. Het totaal aantal slachtoffers nam min er toe. Hev was niettemin :i,0 pet. hoger dan in 1953 en zelfs 80,6 pet. hoger dan in Het aantal doden en ernstig gewon den steeg van 1953 tot 1954 met 14.1 pet. Zeer vele ongelukken (32,3 pet.) werden veroorzaakt door geen voorrang te ver- Begrafenis slachtoffers Duizenden stonden langs de straten in Tel flviv IN TEL AVIV zijn gisteren onder grote belangstelling de onherkenbaar verminkte slachtoffers van het lucht- incident boven Bulgarije, in een massagraf ter aarde besteld Pathologen moesten hun identificatie pogingen opgeven. Duizenden stonden langs de straten toen veertien wagens met de stoffelijke resten van de 58 slachtoffers langzaam naar de begraafplaats aan de Middel landse Zee reden. Bij het graf werd ge beden door rabbijnen en katholieke en protestantse geestelijken. Diplomaten van veertien landen woonden de begrafe nis bij. Premier Mosje SJarett van Israël her haalde, dat de Bulgaarse aanval een blijk was van weerzinwekkende wreedheid en ongevoelige negatie van de heiligheid van het menselijk leven. „De schadeloosstel ling die communlstisch-Bulgarije heeft aangeboden, kan nooit voldoende zijn", aldus de premier. Jongen door auto gegrepen Gistermiddag is het 6-jarig zoontje van de familie Adriaansen uit Bergen op Zoom. toen hij aldaar onverwacht de weg overstak, gegrepen door een auto en zo ernstig gewond, dat hij kort daarna is overleden. Diplomatieke onschendbaarheid' (Speciale correspondentie TfOOR dezer dagen het Britse parlement op recè» ging, hebben de Lords van het Hogerhuis nog een wonde plek aan geroerd. Zij discussieer- den namelijk over de voorrechten en de immu niteit van de diplomaten tn Engeland. Vóór de oorlog hadden in Engeland 800 buiten landers de status van di plomaat. Vandaag is dit aantal immunen gestegen tot 3000. Deze gelukkigen betalen geen inkomsten belasting en geen invoer- rechten, zij kunnen niet aangeklaagd, gearres teerd, in arrest gehouden of gegijzeld worden. Zij slaan boven de wet. Ongelukkigerwijze, zo constateert een medewer ker van het „Hamburger Abendblatt", zijn deze be voorrechten niet allemaal engeltjes. De diplomatie is niet meer helemaal, wat zij geweest is. Want ook hier beleven we an dere tijden. Zo nu en dan dringt de iets door openbaarheid van wat men allemaal „doet" in diplomaten-kringen. Ge woonlijk zijn het affaires, die het Foreign Office Ministerie van Buiten landse Zaken zó diep wegstopt in de archieven, dat zij practisch verdwij nen, maar die door hel volk niet zo gauw verge ten worden. Zo is daar bijvoorbeeld die zaak van een concertvleugel, die na een „feestje" met een grote boog uit het raam van een Zuidamerikaanse kanselarij werd gegooid Natuurlijk niet door de gezant zelf. maar door een van zijn gasten, die de status van diplomaat had. En wie betaalt de schade? Waarom zijn de diplo maten eigenlijk zo be voorrecht? De bijzondere rechten gaan terug tot het jaar 1708, in de regerings periode van Koningin Anna, die de wettelijke bevoorrechting van diplo maten instelde. Deze geldt vandaag, nu bijna 250 jaar, nop. Daar we echter in een andere tijd leven, zou men in Enge land deze wet wel graag wijzigen. Men zou in de eerste plaats de immuni teit beperkt willen zien tot ambassadeurs en ge zanten en hun allernaaste medewerkers. Vandaag hebben in de vele ambas sades en gezantschappen aan het Hof van St. Ja mes niet alleen de missie chefs en secretarissen met hun vrouwen en kinde ren, diplomatieke voor rechtenmaar ook het lagere stafpersoneel. De chauffeurs, typistes, be dienden en koks genieten eveneens immuniteit. Zij Engelse daagd ui zij iets „i rechtbank ge- Den Haag geeft een nog grotere stijging van het aantal ongelukken te ilen, 15,8 pet. By 1949 vergeleken is de toen echter „slechts" 39,6 pet. In Rotterdam nam het aantal verkeersongelukken se dert 1949 met 88,6 pet. toe. Het is dui bijna verdubbeld! Het aantal slachtoffers per 100.000 inwoners was in Den Haag 394,7, In Rotterdam 474,3 en in Amsterdam 499,3. Per 100.000 Inwoners was het aantal doden eu ernstig gewonden voor Amster dam het gunstigst (152.3), voor Den Haag 192,9 en voor Rotterdam 219,1. Criiiek op verbod Ned. bladen Het onafhankelijke in het Engels ver schijnende Indonesische blad Times of Indonesia te Djakarta levert critiek op het invoerverbod van Nederlandse bladen en merkt op, dat het merendeel der In donesiërs geen Nederlands kent. zodat men iriet kan inzien, dat deze bladen en rust bedreigen. Men dient deze bladen alleen te verbieden, indien zij openlijk aansporen tot geweld en verraad. Als de inhoud door radio Nederland zou worden uitgezonden, zou men ook de luisteraars moeten verbieden daarop af te stemmen, spot het blad. Op Schiphol arriveerde de 92- jarige mevrouw C. J. Veerkamp van Straten uit Djakarta. Deze krasse dame wilde ondanks haar hoge leeftijd ook nog wel eens een vliegtocht maken. Negen en-dertig jaar geleden was zij voor de laatste keer op bezoek in Nederland en zij zal ongetwij feld wel het een en ander ver anderd vinden. Zojuist ontvangen WITTE D AMESVESTEN 5.95 Natuurlijk bij HAARLEMMERSTRAAT 172 - 174 - 179 HERENSTRAAT 9 Midza bonnen voor onze cliënten De man is eenzelvig geworden, hetgeen niet verwonderlijk is. Het leven is hard voor hem geweest en h(j heeft van do mensen weinig goeds ondervonden. Toen h(j uit Amerika terug kwam. beschikt© hy over wat spaarcenten. Herhaaldelijk is echter in z'n hol Ingebroken cn zodoende is hU alles kwijt geraakt. Ook heeft men al eens brand in z'n boeltje gesticht. Enige jaren vóór de tweede wereldoor log struikelde hij In z'n hol en brak een been. Dagenlang kwam hij niet te voor schijn en dat verwonderde de mensen, dio in de buurt wonen. Ze trokken de stoute schoenen aan en gingen eens kijken. De man lag in z'n hoi en het bleek dat hij zelf z'n been had gezet zo goed en zo kwaad als het ging. Verder behielp hij zich met de voeding eveneens. Alle hulp weigerde hij. Enige jaren geleden werd hij heel hard ziek. Een geneesheer uit Ugchelen werd er bij gehaald, die oordeelde het noodza kelijk de man naar een ziekenhuis over te brengen. De man weigerde, hij genas, zonder dat hij enige hulp had geaccep teerd. Hij vatte z'n oude levenswijze weer op, doch werd hierna nog eenzelviger. Niemand Het hij sindsdien meer toe op zijn erf. Ook de tweede wereldoorlog was een harde tijd voor hem. Hl] wist twee big getjes te bemachtigen en fokte ze op. Doch toen het halfwas varkens waren gewor den, werd er, toen hij enige ogenblikken afwezig was, in z'n hol Ingebroken en een der varkens werd gestolen. Hij heeft toen het andere dier maar geslacht, teneinde te voorkomen dat hij dit eveneens zou verliezen. Van het vlees heeft hij toen geruime tijd geleefd. Steeds eenzelviger Er zijn wel eens pogingen aange wend om hem in een of ander tehuis onder te brengen, doch al die pogin gen stuitten af op z'n hardnekkig verzet. Doch dit heeft hem nog schu wer gemaakt en het stukje erf, waar op moestuin en hol zich bevinden, heeft hij geheel afgerasterd zodat niemand meer bij hem kan komen. Vroeger kwamen er nog wel eens buren om eieren te kopen, doch dat behoort tot de verleden tijd. De eieren van z'n kippen brengt hij naar een verzamelaar, die op grote afstand van z'n hol woont en angstvallig zorgt hij er voor dat niemand hem benadert. WEERBERICHT Weinig verandering Tot morgenavond verwacht De Bilt: Veranderlijke be wolking en mogelijk enkele buitjes maar ook opklarin gen. Zwakke later overwe gend matige westelijke wind. Weinig verandering in tem peratuur (Opgemaakt te 10 u.) ZON EN MAAN Zaterdag: Zon 5.10—20.25. Maan op 20.55, ondar 8.23 uur. Op 11 Aug. L.K.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1955 | | pagina 1