Jlieutue gTriltërije lüourant
Het leven is bijzonder duur
in Tsjechoslowakije
Apeldoorn heeft nog een
oude holbewoner
Al in 1960 naar
de maan?
s-
Premier Boelganin wijst
plan-Eisenhower af
VRIJDAG 5 AUGUSTUS 1955
BUREAUX: Steenstraat 37.
Directie, Redactie, Abonnementen- en
Advertentie-afdeling: TeL 3144L
Poetrekening: 58936.
ABONNEMENTEN: 6.40 per kwartaal;
2,15 per maand; 0.50 per week.
ADVERTENTIEN: 0,18 per millimeter.
(By contract belangrijke korting).
Chei-Red.: H. W. ENSERINK
CHR1STEL11K-NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
„Stantoastlcl) Is ghebleoen
"mgn hert la tegbenspoct"
Zes en dertigste jaargawg No 10412
Drukte in de
bollenstreek
ACHTER HET IJZEREN GORDIJN (IV)
Oreral vastgestelde prijzen en
concurrentie
geen
(Van onze correspondent Alfred van Sprang)
PRAAG. JULI 1955
HET IS ZATERDAG. Het is druk in de binnenstad. Veel mensen lopen
te winkelen. Met een Tsjechische collega sluit ik me bij hen aan.
Het is niet mijn bedoeling iets te kopen. Daarvoor is alles veel te duur
voor een buitenlander. Ik wil alleen eens kijken wat er zo allemaal ie.
de winkels te koop is. Het is niet zo moeilijk om daar een indruk van te
krijgen. De wet schrijft namelijk voor dat elk artikel van een prijskaartje
voorzien moet zijn. Verder zijn practisch alle winkels genationaliseerd.
Dat betekent dat ze allemaal min of meer dezelfde artikelen verkopen.
En tegen dezelfde prijzen.
We lopen eerst een levensmiddelenwinkel binnen. De winkel ziet er
fris uit. Het personeel eveneens. De koopwaar staat netjes soort bij soort
op tot het plafond reikende rekken. Voor de toonbank verdringt zich een
groot aantal mannen en vrouwen.
„Distributie is er niet meer?" informeer ik.
„Neeantwoordt mijn begeleider.
„En is alles te krijgen
„Kijk u zelf maar
Er is inderdaad van alles. Het gebeurt
echter wel dat het een of ander tijdelijk
slechts in kleine hoeveelheden of hele
maal niet te krijgen is. Dat geldt vooral
voor vlees. Dan staan de mensen urenlang
in de rij. Vanwege de Spartakiade
is er nu echter alles volop. Een paar we
ken voor het begin van dit sportfestijn
was dat evenwel anders. Toen waren er
verschillende artikelen niet, omdat de re
gering aan het sparen was teneinde
royaal voor de dag te kunnen komen als
de bezoekers uit het buitenland in Praag
waren. Maar het is allemaal erg duur.
Met een blocnote en een potlood slenter
ik langs de rekken om wat prijzen op te
schrijven. Suiker 5 per kilo, rijst 6,25
per kilo, thee 80 per kilo, koffie 110
per kilo, kaas 1 per ons, jam 3,50 per
pot, eieren 0,55 per stuk, melk 1 per
hele fles, doperwten 4 per blik, bonbons
3 per ons, vet spek 20 per kilo, brood
1,40 per kilo, aardappelen 1,25 per
kilo, tomaten 2,50 per kilo, kersen 1,50
per kilo. Men heeft ook Nederlandse ge-
never. De Edammer kaas is echter een in
ferieure imitatie. De Nederlandse likeur
daarentegen is echt Maar een -hele fles
kost dan ook eventjes tachtig gulden!
POLITIEK
We lopen verder.
Eerst komen we bij een schoenwinkel.
In de étalage staat een ruime keus aan
schoenen. Er zijn herenschoenen bij van
50. Die zijn echter niet veel waard. Een
paar goede schoenen komt al gauw op
150. En damesschoenen zijn niet veel
goedkoper. Er liggen ook dameskousen.
De soort welke bij ons de huisvrouwen
nog niet in haar werk willen dragen, kos
ten 5. Nylonkousen variëren van 15
tot 30 per jaar. Vervolgens komen we
bij een kledingmagazijn. Het is mogelijk
om een confectiepak voor 250 te kopen,
maar een pak van echte wollen stof, waar
het model ook na een regenbui in blijft,
kost 600. En een maatpak is zeker ƒ750.
Een gewone fiets blijkt 400 te kosten en
een fietsband 13. De kleinste radio is
300 en de goedkoopste boxcamera 85.
Maar er staan ook fototoestellen van
1500. Sigaretten variëren in prijs. Een
doosje van twintig stuks van de gemeeu-
en Orient) kosten van 2,50 tot 5
per pakje. En echte Amerikanen (op de
zwarte markt) 10.
Het valt op dat er veel luxe artikelen
op dc markt zijn. Dat is met opzet. In de
eerste plaats prikkelen ze de arbeidsin
spanning, omdat de mensen zich alleen
een ijskast of een televisietoestel kunnen
aanschaffen, als ze meer dan de mini
mum-norm vervullen. En in de tweede
plaats 'vordt dc druk op de soms moei
lijke levensmiddelenmarkt er enigszins
Paratyphus in Land van
Maas en Waal
Ongeveer 70 inwoners van het land van
Maas en Waal UJden momenteel aan pa
ratyphus. De meeste patiënten wonen in
Druten. Het verloop van de ziekte is tot
nu toe gunstig. De brtfn van deze kleine
epidemie is ontdekt doch nadere bijzon
derheden ontbreken nog.
Op 13 Augustus zal de mijnenveger
Roermond, de dertiende van de 32 kust-
mijnenvegers die op veertien Nederlandse
werven in aanbouw zijn, te water worden
door verlicht. Een gezin dat een wasma-
heeft gekocht, zal het met andere
dingen wat zuiniger aan doen.
WERKENDE VROUWEN
Het is overal hetzelfde.
De winkels hebbeh flinke voorraden.
Er zijn echter weinig importartikelen,
vooral uit het Westen. De kwailteit is
het algemeen minder dan in Neder-
(Zie vervolg op pagina 2)
Faure en Pinay gaan in
October naar Moskou
PARIJS, 4 AUGUSTUS
Het Franse kabinet heeft gisieren
zijn goedkeuring gehecht aan de reis
van premier Faure en minister Pmay
(buitenlandse zaken) naar Moskou.
De Franse staatslieden zijn de vorige
week tot dit bezoek uitgenodigd.
Een groep Franse parlementsleden reist
de staatslieden vooraf: twee socialisten,
twee communisten en verder een ver
tegenwoordiger van elke andere partij.
Faure en Pinay zullen hun bezoek in de
eerste twee weken van October brengen.
Vliegramp in V.S.:
30 doden
Een Convair-passaglersvliegtuig van de
American Airlines is bij Rolla (Missouri
V.S.) brandend neergestort De 27 passa
giers en de drie leden van de bemanning
kwamen hierbij om het leven.
Prins Bernhard vloog
naar Dublin
Prins Bernhard is vanmorgen met de
regerings-Dakota naar Dublin in Ierland
vertrokken om daar het officiële inter
nationale concours hippique, dat enkele
dagen geleden is begonnen, bij te wonen.
De Prins is de gast van de Ierse presi
dent
De winkels hebben ruime keus, al zijn sommige levensmiddelen af en
toe schaars. Distributie bestaat echter niet meer. De prijzen zijn hoog.
Een aantal winkels is ook 's avonds en zelfs 's Zondags open.
Met de tram naar huis. Een overstapje kost 0.32. Sommige tramlijnen
rijden dag en nacht. De portretten op de gevels zijn die van Stalin en
de Tsjechische president, Antonin Zapotocky.
Aan de rand van de bossen
Vijf-en-zeventig-jarige Theunis Wentink woont
reeds veertig jaar ver van „de wereld"
(Van onze speciale verslaggever)
APELDOORN, 1 AUGUSTU8.
NABIJ HET WATERBRONPARK te Apeldoorn, dicht bij het centrum
doch tegen de rand der bossen, woont de 75-jarige Theunis Wentink
in een hol.
Het is een eenzelvig man, wie men z'n hoge leeftijd niet aanziet. Wel is
zijn rug onder de last der jaren gebogen, doch dagelijks werkt hij nog in
z'n moestuintje en verzorgt hij zijn kleine kippenstapel. Door de opbrengst
van een en ander en met behulp van de noodwet-ouderdomsvoorziening
houdt hij zich in het leven.
's Nachts slaapt hij in een gat in de
grond, waar omheen hij stenen heeft ge
stapeld om enigszins beschut te zijn. Een
hut bouwen mag natuurlijk niet. doch ste
nen op elkaar stapelen is niet verboden
en daartoe is de man dan ook indertijd
overgegaan. In de kuil in de grond liggen
wat vodden en 's avonds trekt hij een
oud deken geheel over zich heen en slaapt
hij de slaap des rchtvaardigen, in gezel
schap van z'n kippen.
De hygiëne laat alles te wensen over,
zowel in het hol als bij de man zelf.
Beteie dagen gekend
Veertig jaar geleden vestigde de
:ich in Apeldoorn. Toen had hij reeds
een veel bewogen periode van z'n leven
achter zich. Hij was toen reeds
gestoken naar Canada, waar hij in de
landbouw werkte en vervolgens trok hij
naar Amerika, waar hij alle mogelijke
karweitjes verrichte. Veel herinnert hij
zich echter niet meer van die periode.
„Tsjiang is onze vriend
Eisenhower: Praten is
nog geen erkenning
WASHINGTON, 4 AUG.
„Zolang communistisch China bij de
Ver. Naties te boek staat als aggressor in,
Korea, zal Amerika het Peking-regiem
niet erkennen", zo verklaarde president
Eisenhower gisteren op zijn wekelijkse
persconferentie. De president voegde er
aan toe, dat een conferentie op hoog
niveau over het Verre Oosten op het
ogenblik uitgesloten is. Eisenhower liet
duidelijk uitkomen, dat de Chinees-Ame
rikaanse besprekingen te Genève geen
bijzondere betekenis mag worden toege
schreven. In navolging van minister Dul-
/erklaarde d<- president echter, dat
de Geneef>. okingen mogelijk op
ministerieel niveau zouden kunnen wor
den voortgezet
Eisenhower zeide tenslotte, dat de Ver.
Staten de affaires van hun vrienden niet
achter de rug van die vrienden bespreekt.
„En de Chinese nationalisten zijn onze
vrienden", aldus de president
Johannishus wordt in
Rotterdam hersteld
De Zweedse tanker Johannishus, die
enkele maanden geleden na een aanva
ring met het Panamese schip Buccaneer
op de Noordzee in brand vloog en door
Nederlanders werd geborgen, zal bij de
Rotterdamse Droogdokmij worden her
steld. De kosten zullen ongeveer drie
millioen gulden bedragen. Daarna gaat
het schip naar Zweden terug.
KOPENHAGEN. 4 AUGUSTUS
Volgens de Russische delegatie die
deelneemt aan het ruimtevaart-con
gres in de Deense hoofdstad, zullen
mensen over vijf of tien jaar een reis
naar de maan kunnen maken. Het
zenden van een raket naar de maan
is volgens de Russen reeds nu moge
lijk, wat betreft de techniek van
voortdrijving en het radiografisch
besturen.
De Amerikaanse geleerde H. E. Canney
jr van de Bell-vliegtuigenfabrieken, ver
klaarde dat ruimteschepen mogelijk eens
met snelheden van duizend maal die van
het licht tussen de planeten zullen voort
ijlen, hetgeen zou betekenen dat die
ruimteschepen een snelheid zouden heb-
van vele millioenen kilometers per
seconde. In dit verband merkte een an
dere Amerikaan op, dat deze enorme
snelheden alleen zouden kunnen worden
bereikt door atoomkracht.
Canney besloot: „Niemand van ons twij
felt er ook maar in het minst aan, dat
tenslotte het probleem van de ruimtevaart
zal worden
HET WEER IN EUROPA
il II
WNW 1
windstil
WZW
wzw
GEEN VERKENNING OVER EN WEER
„Niet realistisch", zegt de Sowjetleider
MOSKOU. 4 AUGUSTUS
'N EEN REDE voor de Opperste
i Sowjet heeft premier Boelganin
vandaag het uitwisselingsplan van
president Eisenhower verworpen
met de opmerking, dat dit plan
„niet realistisch" is. Boelganin
noemde het Russische plan „veel
beter".
Onder gelach van de afgevaardig
den verklaarde de premier, dat
Eisenhowers voorstel tot luchtinspec-
tie van eikaars grondgebied onuit
voerbaar is, omdat beide landen over
enorme gebieden beschikken waar
men alles zou kunnen verberger wat
men wil.
Een ander bezwaar van de Sowjetpre-
mier betrof anderzijds de beperktheid
van Eisenhowers plan. De premier vond
het niet juist, dat uitwisseling van
taire blauwdrukken beperkt zou zijn tot
de Ver. Staten en de U.S.S-R. Niettemin
sprak de Russische regeringsleider woor
den van lof voor het gebaar van d«
Amerikaanse president
In verband met de conferentie van Ge
nève, waarvoor deze vergadering van de
Opperste Sowjet overigens was bijeenge
roepen, stipte de premier drie punten
aan: 1. De viermogendhedenconferentie
heeft de internationale spanning doen
verminderen; 2. Het persoonlijk contact
tussen de staatslieden heeft goede vruch
ten gedragen; 3. „Genève" kan worden
gezien als het einde van de koude
GENÈVE: 3 OCTOBER
Ten aanzien van de kwestie-Duitsland
had Boelganin critiek op de Westelijke
Drie, die „er kennelijk op uit waren
herenigd Duitsland bij een militair blok
te betrekken". Volgens Boelganin is de
tegenwoordige Westduitse politiek
richt op militarisering, waardoor hereni
ging wordt uitgesloten. Boelganin zeide,
desondanks veel te verwachten van de
komende ministersconferentie (naar thans
bekendgemaakt op 3 October te Ge
nève zal beginnen).
Westelijke diplomatieke kringen
wordt Boelganins rede over het algemeen
gezien als „een opsomming van oud
ivs, bestemd voor de binnenlandse
consumptie...."
Onveilig Nederland
Aantal verkeersongelukken in zes
jaar 40-90 pet gestegen
1\/Tét het aantal motorrijtuigen ts het
aantal verkeersongelukken schrikba
rend toegenomen. Er wordt zelfs gespro-
en over een noodtoestand op de weg.
Het aantal verkeersongelukken bedroeg
vorig jaar in Amsterdam 16.500. In 1953
14.500 en in 1949 9.900. In percentages uit
gedrukt lag 1954 13,7 pet. hoger dan 1953
niet minder dan 65,8 pet. hoger dan
1949.
Het totaal aantal slachtoffers nam min
er toe. Hev was niettemin :i,0 pet. hoger
dan in 1953 en zelfs 80,6 pet. hoger dan in
Het aantal doden en ernstig gewon
den steeg van 1953 tot 1954 met 14.1 pet.
Zeer vele ongelukken (32,3 pet.) werden
veroorzaakt door geen voorrang te ver-
Begrafenis slachtoffers
Duizenden stonden langs
de straten in Tel flviv
IN TEL AVIV zijn gisteren onder
grote belangstelling de onherkenbaar
verminkte slachtoffers van het lucht-
incident boven Bulgarije, in een
massagraf ter aarde besteld
Pathologen moesten hun identificatie
pogingen opgeven.
Duizenden stonden langs de straten
toen veertien wagens met de stoffelijke
resten van de 58 slachtoffers langzaam
naar de begraafplaats aan de Middel
landse Zee reden. Bij het graf werd ge
beden door rabbijnen en katholieke en
protestantse geestelijken. Diplomaten van
veertien landen woonden de begrafe
nis bij.
Premier Mosje SJarett van Israël her
haalde, dat de Bulgaarse aanval een blijk
was van weerzinwekkende wreedheid en
ongevoelige negatie van de heiligheid van
het menselijk leven. „De schadeloosstel
ling die communlstisch-Bulgarije heeft
aangeboden, kan nooit voldoende zijn",
aldus de premier.
Jongen door auto
gegrepen
Gistermiddag is het 6-jarig zoontje van
de familie Adriaansen uit Bergen op
Zoom. toen hij aldaar onverwacht de weg
overstak, gegrepen door een auto en zo
ernstig gewond, dat hij kort daarna is
overleden.
Diplomatieke onschendbaarheid'
(Speciale correspondentie
TfOOR dezer dagen het
Britse parlement op
recè» ging, hebben de
Lords van het Hogerhuis
nog een wonde plek aan
geroerd. Zij discussieer-
den namelijk over de
voorrechten en de immu
niteit van de diplomaten
tn Engeland.
Vóór de oorlog hadden
in Engeland 800 buiten
landers de status van di
plomaat. Vandaag is dit
aantal immunen gestegen
tot 3000. Deze gelukkigen
betalen geen inkomsten
belasting en geen invoer-
rechten, zij kunnen niet
aangeklaagd, gearres
teerd, in arrest gehouden
of gegijzeld worden. Zij
slaan boven de wet.
Ongelukkigerwijze, zo
constateert een medewer
ker van het „Hamburger
Abendblatt", zijn deze be
voorrechten niet allemaal
engeltjes. De diplomatie
is niet meer helemaal,
wat zij geweest is. Want
ook hier beleven we an
dere tijden.
Zo nu en dan dringt
de
iets door
openbaarheid van wat
men allemaal „doet" in
diplomaten-kringen. Ge
woonlijk zijn het affaires,
die het Foreign Office
Ministerie van Buiten
landse Zaken zó diep
wegstopt in de archieven,
dat zij practisch verdwij
nen, maar die door hel
volk niet zo gauw verge
ten worden. Zo is daar
bijvoorbeeld die zaak van
een concertvleugel, die na
een „feestje" met een
grote boog uit het raam
van een Zuidamerikaanse
kanselarij werd gegooid
Natuurlijk niet door de
gezant zelf. maar door
een van zijn gasten, die
de status van diplomaat
had. En wie betaalt de
schade?
Waarom zijn de diplo
maten eigenlijk zo be
voorrecht? De bijzondere
rechten gaan terug tot het
jaar 1708, in de regerings
periode van Koningin
Anna, die de wettelijke
bevoorrechting van diplo
maten instelde. Deze
geldt vandaag, nu bijna
250 jaar, nop. Daar we
echter in een andere tijd
leven, zou men in Enge
land deze wet wel graag
wijzigen. Men zou in de
eerste plaats de immuni
teit beperkt willen zien
tot ambassadeurs en ge
zanten en hun allernaaste
medewerkers. Vandaag
hebben in de vele ambas
sades en gezantschappen
aan het Hof van St. Ja
mes niet alleen de missie
chefs en secretarissen met
hun vrouwen en kinde
ren, diplomatieke voor
rechtenmaar ook het
lagere stafpersoneel. De
chauffeurs, typistes, be
dienden en koks genieten
eveneens immuniteit. Zij
Engelse
daagd ui
zij iets „i
rechtbank ge-
Den Haag geeft een nog grotere stijging
van het aantal ongelukken te ilen,
15,8 pet. By 1949 vergeleken is de toen
echter „slechts" 39,6 pet. In Rotterdam
nam het aantal verkeersongelukken se
dert 1949 met 88,6 pet. toe. Het is dui
bijna verdubbeld! Het aantal slachtoffers
per 100.000 inwoners was in Den Haag
394,7, In Rotterdam 474,3 en in Amsterdam
499,3. Per 100.000 Inwoners was het aantal
doden eu ernstig gewonden voor Amster
dam het gunstigst (152.3), voor Den Haag
192,9 en voor Rotterdam 219,1.
Criiiek op verbod Ned.
bladen
Het onafhankelijke in het Engels ver
schijnende Indonesische blad Times of
Indonesia te Djakarta levert critiek op
het invoerverbod van Nederlandse bladen
en merkt op, dat het merendeel der In
donesiërs geen Nederlands kent. zodat
men iriet kan inzien, dat deze bladen
en rust bedreigen. Men dient deze bladen
alleen te verbieden, indien zij openlijk
aansporen tot geweld en verraad. Als de
inhoud door radio Nederland zou worden
uitgezonden, zou men ook de luisteraars
moeten verbieden daarop af te stemmen,
spot het blad.
Op Schiphol arriveerde de 92-
jarige mevrouw C. J. Veerkamp
van Straten uit Djakarta. Deze
krasse dame wilde ondanks haar
hoge leeftijd ook nog wel eens
een vliegtocht maken. Negen
en-dertig jaar geleden was zij
voor de laatste keer op bezoek
in Nederland en zij zal ongetwij
feld wel het een en ander ver
anderd vinden.
Zojuist ontvangen
WITTE
D AMESVESTEN
5.95
Natuurlijk bij
HAARLEMMERSTRAAT
172 - 174 - 179
HERENSTRAAT 9
Midza bonnen voor onze cliënten
De man is eenzelvig geworden, hetgeen
niet verwonderlijk is. Het leven is hard
voor hem geweest en h(j heeft van do
mensen weinig goeds ondervonden. Toen
h(j uit Amerika terug kwam. beschikt©
hy over wat spaarcenten. Herhaaldelijk is
echter in z'n hol Ingebroken cn zodoende
is hU alles kwijt geraakt. Ook heeft men
al eens brand in z'n boeltje gesticht.
Enige jaren vóór de tweede wereldoor
log struikelde hij In z'n hol en brak een
been. Dagenlang kwam hij niet te voor
schijn en dat verwonderde de mensen, dio
in de buurt wonen. Ze trokken de stoute
schoenen aan en gingen eens kijken. De
man lag in z'n hoi en het bleek dat hij
zelf z'n been had gezet zo goed en zo
kwaad als het ging. Verder behielp hij
zich met de voeding eveneens. Alle hulp
weigerde hij.
Enige jaren geleden werd hij heel hard
ziek. Een geneesheer uit Ugchelen werd
er bij gehaald, die oordeelde het noodza
kelijk de man naar een ziekenhuis over
te brengen. De man weigerde, hij genas,
zonder dat hij enige hulp had geaccep
teerd. Hij vatte z'n oude levenswijze weer
op, doch werd hierna nog eenzelviger.
Niemand Het hij sindsdien meer toe op
zijn erf.
Ook de tweede wereldoorlog was een
harde tijd voor hem. Hl] wist twee big
getjes te bemachtigen en fokte ze op. Doch
toen het halfwas varkens waren gewor
den, werd er, toen hij enige ogenblikken
afwezig was, in z'n hol Ingebroken en een
der varkens werd gestolen. Hij heeft toen
het andere dier maar geslacht, teneinde
te voorkomen dat hij dit eveneens zou
verliezen. Van het vlees heeft hij toen
geruime tijd geleefd.
Steeds eenzelviger
Er zijn wel eens pogingen aange
wend om hem in een of ander tehuis
onder te brengen, doch al die pogin
gen stuitten af op z'n hardnekkig
verzet. Doch dit heeft hem nog schu
wer gemaakt en het stukje erf, waar
op moestuin en hol zich bevinden,
heeft hij geheel afgerasterd zodat
niemand meer bij hem kan komen.
Vroeger kwamen er nog wel eens
buren om eieren te kopen, doch dat
behoort tot de verleden tijd. De
eieren van z'n kippen brengt hij naar
een verzamelaar, die op grote afstand
van z'n hol woont en angstvallig
zorgt hij er voor dat niemand hem
benadert.
WEERBERICHT
Weinig verandering
Tot morgenavond verwacht
De Bilt: Veranderlijke be
wolking en mogelijk enkele
buitjes maar ook opklarin
gen. Zwakke later overwe
gend matige westelijke wind.
Weinig verandering in tem
peratuur (Opgemaakt te 10 u.)
ZON EN MAAN
Zaterdag: Zon 5.10—20.25. Maan op 20.55,
ondar 8.23 uur. Op 11 Aug. L.K.