Jlietture £eiitsrl)e GTourant
en een
Zee spoelde oud dorp
Noormannengraf bloot
Visitekaartje
aanbieden
Dit nummer
Massale vergiftiging van
zilvermeeuwen
Bedden en matrassen in het
Brits Lagerhuis
ZATERDAG 4 JUNI 1955
BUREAUX: Steens treat 37.
Directie, Redactie. Abonnementen- en
Advertentie-afdeling: TeL 3144L
Poetrekening: 58936.
ABONNEMENTEN: 6.40 per kwartaal;
2,15 per maand; 0.50 per week.
ADVERTENTIÊN: 0,18 per millimeter.
(Bij contract belangrijke korting).
Directie: F. DIEMER
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
Chef-Red.: H. W. I. ENSERINK
CHRISTEL1JK-NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
„Stanluastlch Is yhebleocn
rnyn hert la tcyljenspoef
Zes en dertigste jaargang No 10359
OUD-DU1VENDIJKE HERVONDEN
Tjes gave geraamten lagen in
een kuil gestrekt
(Van onze speciale verslaggever)
ZEE, die in 1953 Schouwen en Duiveland en zoveel meer nam,
heeft Oud-Duivendijke teruggegeven. Oud-Duivendijke, dat in
verre vere tijd een dorp was met een kerk of een klooster en nu alleen
nog maar de naam van een boerderij. Die boerderij staat er nog onder
Brouwershaven, al is het niet veel zaaks meer. Een ingestorte schuur, een
verwoest boerenhuis en een vernield bouwland. De bomen zijn alle dood
en heel deze omgeving ziet er uit als een massagraf.
Om te zorgen, dat die indruk zo gauw
mogelijk wegenomen wordt, zijn de man
nen van de Grontmij uit ZwoUe hier
met ontginningswenkzaatmheden bezig.
Een van hen was Gerben Veen, die
in Emmen woont, maar op Duiveland
werkt, die een paar dagen geleden de ont
dekking deed: die van het echte massa
graf in het voormalige dorp Oud-Duiven-
dijke, waarover wij gisteren in een deel
onzer edities in het kort schreven.
Anderhalve meter diep
„Ja, ontdekt heb ik het niet, maar de
zee heeft het blootgewoeld en toen zijn
wij verder gaan zoeken" zegt Veen.
De boer, die vroeger op het hierboven
beschreven huis woonde heeft nooit ge
weten, dat zijn koren en zijn uien rijpten
op een oude. oude Noormannenbegraaf-
plaats. Maar de zee spoelde de klei en
het zand weg en daar kwamen de gehel-
vol met doodsbeenderen,
men van de bodem bloot: een kerkhof
„Het waren complete geraamten" ver-
De Zwitserse bondsspoorwegen
beschikken thans over een
nieuwe trein, „Rode pijl" ge
naamd, die met een snelheid
van 125 km de reizigers ver
voert, zo kunt u lezen in ons
ZONDAGSBLAD
van deze week. Een onzer re
dacteuren maakte zo'n tochtje
mee en vertelt er over. Tot de
naar ons land weergekeerde
trekvogels behoren ook de wa
tersnippen, wulpen en korha-
nen. 't Geeft grote voldoening,
deze vogels in de levende na
tuur te bestuderen. De Kala
hari, een woeste streek dicht bij
het voormalige Duits Zuidwest
Afrika, is het laatste bolwerk
der Bosjesmannen en ook dit
zullen ze ongetwijfeld spoedig
moeten prijsgeven. Het volks
lied ij zeer oud. Het kunstlied
ontstond in de romantische tijd.
Ary Schipper deelt in ztfn
artikel over beide interessante
bijzonderheden mee. De „Kas
teel Staverden" betekent voor
vele langdurige zieken een
week vreugde per jaar.
BLAD ZIJ:
onze vrouwenpagina. Hierop
kunt u lezen dat vele Roode-
Kruismensen er graag hun va-
cantie voor over hebben om
hun zieke medemens een uit
gangetje te gunnen. Margaritha
heeft haar overpeinzingen dit
maal gewijd aan de angst voor
de verantwoordelijkheid bij
jongeren en ouderen. Talrijke
kortere bijdragen zorgen op
deze pagina voor de Variatie.
Een 71-jarige fietser uit Den Haag
is op de hoek Laan van Nieuw Oost-Indië
Bezuidenhoutseweg In aanraking met
«n vluchtheuvel gekomen en voor het
wiel van een trekker gevaCen. Kort na
aankomst in het ziekenhuis is hij over
leden.
Op 56-jarige leeftijd ls. gehee! on
verwachts. overleden de zanger, dirigent
en zangpaedagoog Mlscha Fokine, die ja
renlang het koor van de Haag9e Rus
sische Orthodoxe Kerk heeft geleid.
telt Gerben Veen. Ze lagen alle zo i
in kuilen, maar enkele waren In stenen
doodkisten gelegd.
En de graven moeten ingericht zijn na
een of andere schokkende gebeurtenis,
toen er veel lijken in en om het oude
dorp lagen.
,Wij heben één graf 'gevonden, waarin
1 zes gave geraamten op elkaar ge
stapeld lagen".
Oudheidkundigen, die er geweest zijn.
dachten dat het de begraafplaats van
Noormannen geweest is, die hier elfhon
derd jaar geleden, invallen pleegden.
Die Vikingen zijn kerels van respecta
bele lichaamslengte geweest en de stoffe
lijke resten tonen nog. dat ze eens deel
uitmaakten van grote lijven.
Gerben Veen voert ons naar een stapel
puin, dichtbij het tot ruïne geworden
boerenhuis.
En daar staan we voor de berg beende
ren die de draglines van de Grontmij
hier bijeen gebracht hebben. Zware kno-
en grote schedels met stevige kaken.
Eén meet van kies tot kies. tien centi
meter. Het opvallende is. dat de gebit
van alle doodshoofden zo gaaf zijn.
Geen gaatjes in een kies of een tand.
Misschien monniken
Behalve aan Noormannen, die hier na
;n slag gesneuveld en bijeengebracht
jn in een gezamenlijk graf. wordt ook
gedacht aan monniken. Want behalve de
begraafplaats, heeft men ook de funda-
en van een aantal grote gebouwen
gevonden. Ze lopen precies onder de pas
gemaakte aardebaan van de Oude Klap-
weg, die naar Brouwershaven voert. Het
zijn lichtgekleurde rode moppen. Hebben
een klooster gedragen? Of een sterkte
stond de begraafplaats daarmee in
verband? Men zoekt en zoekt. Alle pro
fessionele en amateur-archeologen uit de
buurt zijn er al geweest en zij hebben
hun eigen theorieën.
Vast staat, dat een deel der schedels
aar een museum in Amersfoort gaat.
et is de vraag of de volgens onze jaar
tallenboekjes in 810 begonnen zwerf
tocht. die gedurende 1100 jaar door een
ist* onderbroken werd. nu dóór eindigt.
Eén der schedels kreeg al een ongast
vrij onthaal, als zijn eigenaar in z ij n
tijd. Want toen de stadsarchivaris van
Zierikzee, de heer Van Beveren daarmee
tihuis kwam zei z'n vrouw: „Doe weg dat
ding. Ik wil het niet in m'n huis heb-
Zieiikzee zegt: zonde!
De heer Van Beveren. stadsarchivaris
van Zierikzee. vertelde ons. dat er in d«
omgevang van de vindplaats ook Romein
se munten en scherven gevonden zijn. Hl)
verwierp de gedachte aan een Noorman
nengraf, want dan zouden alle doodshoof
den langschedel!-? geweest moeten zijn.
Nu zijn er ook rond-schedeligen gevonden-
Het ls niet bij benadering te zeggen,
hoeveel geraamten er hebben gelegen, zo
zei hij. Het kerkhof had een oppervlakte
van 120 vierkante meter en de lijken la
gen op sommige plaatsen twee meter dik.
Dat wijst inderdaad op een massa-slach
ting, op een ramp een watervloed bijv
waarbij men de slachtoffers in een
gemeenschappelijk graf heeft samenge
bracht of iets dergelijks.
De monnikentheorie, door anderen ter
plaatse verkondigd, deelde hij niet. om
dat in die omgeving het vrouwen-
klooster Bethlehem gestaan heeft
„Doet u eens een beroep op allen die
het aangaat, dat dergelijke belangrijke
plaatsen in het vervolg anders worden
behandeld, dan dit kerkhof," aldus
heer Van Beveren.
Wat hadden wij bij zorgvuldig afgraven
niet kunnen vinden! Nu is de zaak met
bulldozers geruimd!
Er is in de buurt, iets noordelijker, bi)
De Losse, nóg een massagraf, namelijk
dat van Klaas Kinderkerke.
Het is veel Jonger dan het nu opge
ruimde.
Men kan niet voorzichtig genoeg met
deze historische schatten zijn. Het An-
thropologisch Instituut ln Utrecht, onder
leiding van dr Huizinga is gewaarschuwd,
doch men was nog niet ter plaatse.
Menon spreekt met Eden
De leider van de Indische delegati
de Ver. Naties, Krisjna Menon, is gisteren
op doorreis van Peking naar New York
in Londen aangekomen, waar hij met pre
mier Eden besprekingen voerde over zijn
recente reis naar communistisch China.
In een onderhoud met de Britse minister
van buitenlandse zaken, MacMillan, kwa
men ook de kwestie Formosa en de toe
stand in Indo-China ter sprake.
Rangen en standen
Onderofficieren apart
in militaire treinen
Sinds ruim. een week hebben de onder
officieren. evenals de officieren dat reeds
hadden, speciaal voor hen gereserveerde
plaatsen in militaire tremen.
(Van een onzer verslaggevers)
"VTEGENTIG PROCENT, dat is 45.000 van de naar schatting 50.000 in ons
land rondvliegende zilvermeeuwen zullen een vergiftigingsdood ster
ven. Over twee jaar denkt men dit leger van witte roofvogels, die een
ernstig gevaar voor de overige vogelstand betekenen, te hebben uitgedund
tot 2500 paren. Wanneer in het gehele land het voort vld van Den Haag
wordt gevolgd, zullen 22.500 paren zilvermeeuwen met stukjes brood,
welke bestreken zijn met ranzige margarine en met het snel werkend ver
gif strychnine, gevoederd worden, tengevolge waarvan de vogels onmid
dellijk de dood zullen vinden.
Negentig procent ten
dode gedoemd
overleg met deskundigen van het
Staatsbosbeheer en het departement van
idbouw, VisserU en Voedselvoorzie
ning, zijn bestuursleden van de Haagse
niging voor vogelbescherming reeds
deze massale vergiftiging begonnen,
et na de uitwerking worden de dode
vogels opgehaald en in zakken naar de
s van de Gem. Reinigingsdienst ver-
waar zij worden verbrand.
Wel is nog gedacht aan het schudden
van de nesten der vogels, maar ook dit
middel is niet afdoende, omdat de zil
vermeeuwen dan op andere, vrij moeilijk
vindbare plaatsen andere eieren leggen.
In de duinen van de Haagse Waterlei
ding wordt het werk met de grootste
voorzichtigheid uitgevoerd ten einde te
voorkomen dat andere vogels het slacht
offer worden. 's-Morgens vroeg,
de zilvermeeuwen naar het strand op
roof uitgaan, worden de voor hen be
stemde „sandwiches" bij de nesten ge
legd, terwijl hierbij een stokje met
Reeds geruime tijd hebben de gevolgen
an het sterk uitbreidend zilvermeeuwen-
heir een punt van diepgaande bespreking
uitgemaakt tussen tal van deskundigen.
De massale aanval van de Duitsers op
deze vogels, hebben duizenden zilver-
wen naar ons land doen vluchten,
zijn in ongeveer 20 broedkolonles
verblijven.
Deze vergroting van het aantal zilver-
leeuwen werd spoedig merkbaar onder
de overige vogelstand, zodat men dus
gedwongen werd maatregelen te nemen.
Aanvankelijk stond men in Den Haag
oor de vraag wie of welke instantie zich
met dit werk zou moeten belasten. Daar
de vereniging voor vogelbescherming op
haar eigen verzoek toezicht houdt op de
tandhouding van de vogelstand in de
inen van het waterleidingbedrijf, kwam
:n overeen, dat deze organisatie ook
de belagers van de kleinere vogels te lijf
zou gaan.
Een andere vraag was op welke wijze de
den. In overleg met de deskundigen werd
besloten, dat men een snel werkend ver
gif zou toepassen. Hiervoor bestonden
twee mogelijkheden. Men kon een
veelheid strychnine in de eieren va;
zilvermeeuwen spuiten, omdat de beesten
hun eieren, welke uit het nest zijn ge
haald, opeten, doch een andere methode
zou zijn een taai soort brood met marga
rine en strychnine te besmeren en dat de
vogels te laten verorberen. Deze laatste
method.- heeft men gekozen, omdat de
zilvermeeuwen een vrij hoge leeftijd kun
nen krijgen en het dus een aantal Jaren
zou duren alvorens men van de 2400
meeuwen, die in het gebied van de Haag;
Duinwaterleiding leven, er nog maar 2i
zou hebben overgehouden.
het brood verdwenen Is en of men een
dode zilvermeeuw heeft aangetroffen.
Middag tegen twaalf uur worden de
ig niet door de zilvermeeuwen gevonden
stukjes brood verwijderd. In Den Haag
nen dit jaar en het volgend jaar 500
paren zilvermeeuwen vernietigen, totaal
dus 2000 vogels, zodat men na twee jaren
op de voorgenomen getalssterkte zal zijn
gekomen.
Sch. 204 „Dolfijn" is in
zinkende toestand
Bemanning verliet schip
(Van een onzer verslaggevers.)
De Scheveningse logger SCH. 204 „Dol
fijn" van de rederij gebr. Van Leeuwen,
bevindt zich op de Noordzee in ernstige
moeilijkheden doordat het vol water
stroomt. Via een lek in het achterschip
kwam dit water vannacht, terwijl de log-
ichter zjjn netten lag, het eerste van
rier met waterdichte schotten afge
scheiden bodemvakken binnen.
Om vijf uur vanochtend riep schipper
Den Heyer het alarmerende bericht om.
dat zijn schip door het bezwijken van
het eerste schot vol water liep. Het ach
terschip verzonk en de machinekamer
stond vol water.
Omstreeks half acht verliet de beman
ning, met uitzondering van de schipper,
de logrger. die toen door de SCH 305
„Maria" op sleeptouw werd genomen naar
Aberdeen, waarheen het nog 75 mijl va
ren was. Het was nog onzeker of men er
in zou slagen de Dolfijn- over deze af
stand drijvende te houden.
Ministers Beyen en Luns
naar Frankrijk en V.S.
Minister Luns vertrekt Vrijdag a.s. naa
San Francisco ter bijwoning van de zit
ting van de Verenigde Naties, welke ge
houden wordt in verband met het 20-jarig
bestaan dier instelling.
Minister Beyen zal van Woensdag tot
met Vrijdag te Parijs verblijven voor 1
bijwonen van een ministersvergadering
van de O.E.E.S.
....Dat komt ook een olifant
toe met dit warme weer. Dat
gaat dan echter ook op dikhui
denmanier: geen kopje van dit
of een glaasje van dat, maar een
flinke gieter vol heerlijk water
tegelijkDat helpt!
Niet zonnig meer, doch
wel vrij zacht
DE WIND gaat zo verwacht het
K.N.M.I. oanauond naar wes
telijke richting draaien. Het zonnige
weer van deze week moet plaats ma
ken voor een geheel ander weertype.
Morgen ij het weer urü zacht, met
tamelijk veel bewolking en mogelijk
hier en daar een enkele lichte bui.
De maximumtemperaturen bleven de
afgelopen week schommelen rond de
twintig graden.
Het stralende weer was te danken
aan een hogedrukgebied bij Noorwe
gen, dat maar toeinig uan plaats ver
anderde. Aan de zuidflank stroomde
met oostelijke wind droge continentale
lucht over Duitsland naar Frankrijk;
daar ontmoette hij vochtige van de
Azoren afkomstige oceaanlucht en de
begrenzing van deze lucht drong maar
heel langzaam naar het nooraen.
Intussen verscheen bij de ingang
van het Kanaal een storing, die over
vloedig regen veroorzaakt in Enge
land. Deze storing beweegt nu noord
waarts en heeft o.a. tot gevolg dat bo
vengenoemde grenslijn in versneld
tempo naar het noordoosten opdringt
Vanavond reeds zou de scheidingslijn
met enkele buien ons land passeren,
waarna de wind naar westelijke rich
ting draait.
Zitting over de slakingen
(Van onze correspondent)
LONDEN, 4 Juni.
de Lagerhuis-
OM DE RUST
leden te verzekeren voor geval
zij a.s. Dinsdag niet naar hun
plaats kunnen terugkeren na de eer
ste debatten over de stakingen in En
geland, hebben de autoriteiten als
voorzorgsmaatregel honderden bed
den en matrassen in het Lagerhuis
laten afleveren. Als het dus wat laat
wordt, behoeven de geachte afge
vaardigden niet te vrezen dat hun
nachtrust in gevaar komt.
Na straaljagers nu straaltankers
De Amerikaanse lucht
macht gebruikt op het
ogenblik voor het tanken
in de lucht hoofdzakelijk
de met zuigermotoren
uitgeruste Boeing KC-97,
een militaire versie van
de Stratocruiser verkeers-
machine van dezelfde fa
briek. Het nadeel van
deze tanker ij. dat zij
.iet in staat is de Boeing
De Amerikaanse lucht
macht heeft onlangs be
kend gemaakt, dat zij
3-47.
.tegische straalbom-
menwerper met pijlvleu
gel, en de achtmotorige
B-52 te tanken, zonder
dat deze zware bommen
werpers zich van 12.000
tot 6000 meter laat zak
ken en zijn selheid tot ca.
450 km per uur terug-
brenot
Na de straaljaoers. de
straalbommenwerperi en
de straaltralners zullen
nu ook de straaltankers
op grote schaal in ge
bruik worden genomen.
achtmatorige B-52. De
luchtmacht veruxtcht. dat
zii hierdoor in staat zal
zijn haar strategische
straalbommenwerpers in
de lucht uan brandstof te
voorzien. zonder dat
daarmee verspilling ge
paard gaat.
De KC-135-straaltanker
ij een langere, zwaardere
en met krachtiger moto
ren uitaeruste mflift
het
■aal-
haar bestellingen voor de
Boeing KC-13S tankvlieg
tuigen met straalmotoren
tot een bedrag van 700
millioen dollar had ver
hoogd. waardoor de uit
voering van dit straat
ta
al bijna 1SOO millioen
dollar zal gaan kotten.
Er zullen 300 Boeing
KC-135 straollankers wor
den vervaardigd, of wel
één per geprojecteerde
transporlvliegti
het protype Boeing 707.
dat sinds Juli van het
vorige Jaar wordt be
proefd.
In Augustus bestelde
de luchtmacht een be
perkt aantal van deze
toestellen tot een totale
waarde van 240 miiltoen
dollar. Over een periode
zal daar nog een bedrag
van 460 millioen dollar
aan worden toegevoegd.
De zitting van Dinsdag zal zeer belang
rijk zijn. aangezien het er naar uitziet dat
de spoorwegen en de machinisten en
kers geen accoord zullen bereiken. Het
ingrijpen van regeringszijde kan dan niet
meer achterwege blijven. De grootste
staalindustrieën in Schotland hebben be
sloten. niet langer continu te werken.
Sommige fabrieken hebben personeel op
gezegd. andere hebben kortere werkwe
ken ingevoerd of overwerk afgeschaft.
CRISIS
De vereylglng van Britse Industrieën
heeft medegedeeld, dat waarschijnlijk te
gen het eind van de volgende week het
crisispunt zal worden bereikt. Dan zul
len wellicht 300.000 arbeiders werkloos
zijn.
In verband met de staking ls de uitvoer
van Deense vis naar Engeland stopgezet.
Morgenavond zal premier Eden voor de
tweede maal via de radio spreken over
de staking, die het spoorwegverkeer tot
een vijfde van normaal heeft terugge
bracht.
Een Britse beroepshypnotlseur meent
het spoorwegconflict gemakkelijk te kun
nen regelen. IIU heeft zl|n diensten aan
geboden aan de Britse regering. De man
heeft foto's gezien van de leidende figuren
van spoorwegen en vakbond en meent
dat het hem geen moeite zal kosten hen
te hypnotiseren
Brommer cadeau
- voor arbeiders -
na 2 jaar werken
'beider met een bromfiets naar
zijn werk wil. Werkgevers maken
hiervan gebruik nu er zo'n tekort
aan arbeidskrachten is voor de
werving van arbeiders, die zij een
bromfiets beloven als ze een arbeids
contract voor twee jaar tekenen.
Dit vertelde ir J. G. Kruimel, oud-di
recteur van de provinciale waterstaat
van Gelderland, gisteren op het congres
van de federatie van Nederlandse rijwiel
padverenigingen, dat te Barneveld gehou
den wordt.
Paden breder
Ir Kruimel noemde in zijn causerie de
omgeving van Arnhem, waar hij het nieu
we verschijnsel van de bromfiets als
lokmiddel had waargenomen. Doch ook
elders zijn arbeiders met meer of
minder succes op deze wijze aan be
drijven verbonden.
Ir Kruimel meende voorts dat de
bromfiets niet langer van de toeristische
rUwielpaden te weren zUn en dat het
noodzakelijk is met het oog daarop bre
dere paden aan te leggen. De enorme ver
meerdering van het verkeer en de snelle
aanwas van het aantal bromfietsen (1
April jl. 422.500 stuks) maken het onmo-
geiyk. te voldoen met paden van één tot
1,2 meter.
Ir Kruimel was er voorstander van, een
aantal paden te verbreden tot 1.8 meter,
(niet breder, omdat dan weer het auto
verkeer onmogelijk zou worden). Uit
sluitend deze paden zullen dan toelaat
baar zijn voor bromfietsen, de overige
blijven slechts voor rijwielen open. Men
mag dan echter niet volstaan met wat
grint en leem.
De nieuwe paden moeten op elkaar
aansluiten, gezien de grote afstanden die
bromfietsers afleggen.
Ir Kruimel houdt de z.g. snelbrommera
buiten beschouwing, omdat die zUns In
ziens ook geen toegang op de nieuwe pa
den behoren te hebben.
Japan een tweede
Oostenrijk?
LONDEN, 4 Juni.
TIJDENS de Russisch-Japanse be
sprekingen alhier over een vre
desverdrag tussen beide landen zal
de Russische afgevaardigde Jakob
Malik de Japanse delegatie een ver
drag aanbieden dat ongeveer gelijk
is aan dat tussen Moskou en Wenen,
zo verneemt Reuter. Dit zou dus be
tekenen, dat Japan een neutrale
staat zou worden.
Oostenrijkse gevangenen
uit Rusland terug
Een groep van 250 Oostenrijkse krijgs
gevangenen. die door de Russen zijn vrij
gelaten. is vanmorgen in het Oostenrijkse
Wiener-Neustadt aangekomen. De man
nen werden verwelkomd door kanselier
Raab en Helmer. de minister van Binnen
landse Zaken.
HET WEER IN EUROPA
(I
sip
SindS f769
ffWAUTElTSKOFFIE EN THEE-LEIDEN-,
De uitbreiding van het Eykmanhuls
te Driebergen wordt Donderdag 16 Juni
openbaar aanbesteed; begin Juli hoopt
i met het werk te kunnen beginnen
Februari wil men klaar zijn.
WEERBERICHT
Zuidwestelijke wind
Tot morgenavond verwacht
De Bilt:
Veranderlijke bewolking en
plaatselijk enkele buien, mor
gen ook opklaringen. Matige
wind ruimend naar Zuidoost
Zuidwest. Weinig ver
andering ln temperatuur.
(Opgemaakt te 10 uur).
ZON EN MAAN
Zondag: Zon 4.26—20.55. Maan op 21.10,
onder 4.03 uur.
Maandag: Zon 4.25—20-56. Maan op 21.53,
onder 4.51 uur.
1 5 Juni V.M.„ 13 Juni L.K.
