Jlicuiuc geihsctfe lüburani
De ontslagaanvraag
gehandhaafd blijven
moet
De Marine op
Nieuw-Guinea
Ook minister vindt toestand in
Lunetten „onbevredigend"
Kwestie Kaapse kleurlingen
is weer actueel
DINSDAG 24 MEI 1955
BUREAUX: Steenstraat 37.
Directie. Redactie. Aoonnemer.ten- en
Ad vertentie-a fdelmg: TeL 31441.
Postrekening: 58936.
ABONNEMENTEN: 6.40 per kwartaal;
2,15 per maand; 0.50 per week.
ADVERTENTIKN: 0.18 per milhmeter.
(Bjj contract belangrijke korting).
Zes en dertigste jaargang No 10350
Chel-Red.: H. W. I. ENSERINK
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
Stantoastlcl) k
tnyn bert In teamsport"
DR DREES ANTWOORDT DE KONINGIN
Onvoldoende politieke grondslag
voor aanblijven van het kabinet
Parlementsredacteur)
DR W. DREES blijft er bij zitten.
DE KABINETSCRISIS is nog even ver van een oplossing als een week
geleden. Gisteravond werd een officiële mededeling van het Kabi
net der Koningin gepubliceerd van de volgende inhoudH.M. de
Koningin heeft jongstleden Vrijdag dr W. Drees uitgenodigd, na kennis
neming van de over de kabinetscrisis uitgebrachte adviezen en na over
leg met het kabinet, te rapporteren over de vraag of de mogelijkheid
zou bestaan van aanblijven van het demissionaire kabinet, met uitzicht
op overeenstemming met de staten-generaal over het verder te volgen
huurbeleid. Dr Drees heeft heden in antwoord hierop aan H.M. mee
gedeeld, dat daarvoor zijns inziens geen voldoende politieke grondslag
bestaat.
Dit is dus een officiële bevestiging van
hetgeen wij gisteren nog in een deel on
zer edities konden melden: een poging
om alsnog tot een compromis te geraken,
ls mislukt.
Hebben wij het wel. dan hebben alle
niet-socialistische ministers in het kabi
net het standpunt ingenomen, dat er geen
weg terug is: de kabinetskwestie is ge
steld op bepaalde gronden en die gron
den zijn nog onverminderd van kracht
Een compromis van de zijde van het
thans demissionnaire kabinet, hetgeen
onmogelijk op een andere wijze
te bereiken dan door een alsnog loskop
pelen van de belastingverlaging
huurverhoging, zou in wezen betekenen
een door de knieën gaan van de demis
sionnaire ministers.
Terecht schijnt het standpunt van de
niet-socialistische ministers te zijn, dat
dan nooit de kabinetskwestie gesteld had
mogen worden.
Minister trekt één lijn
bij gratieverlening
Ten aanzien van het nog zittende
restant der politieke delinquenten zal
eenzelfde gratiebeleid worden gevoerd
als ten aanzien van de zwaar gestrafte
commune veroordeelden. Bij de jongste
gratieverlening zijn politieke en com
mune delinquenten dan ook op gelijke
voet behandeld. Overeenkomstig de be
palingen van het desbetreffende konink
lijk besluit in verband met de tiende
jaardag van de bevrijding hebben de tot
levenslang veroordeelden geen deel aan
de gratieverlening, zo heeft minister
Donker aan het tweede-Kamerlid Wa
genaar (comm.) geantwoord op diens
vragen, af de bewindsman niet van me
ning was, dat geen gratie op de vijfde
Mei aan politieke delinquenten mocht
worden verleend.
Moedige soldaat
De dienstplichtige soldaat van de in
tendance H. J. Roodzand uit de Haarlem
mermeer is onderscheiden met de bron
zen eremedaille verbonden aan de orde
van Oranje Nassau met de zwaarden.
Hij had in de avond van de 15e Novem
ber 1954. gedurende herhalingsoefeningen
van de 3de divisie, een brandende vracht
auto uit het autopark weggereden.
WAAROM NIET
menen ook te weten, dat dr Drees,
die door de niet-socialistische ministers
verwezen voor een compromis
de verschillende fractie-voorzitters uit
de Tweede Kamer (daar immers is
eindelijk de crisis ontstaan en niet
r.en het kabinet), in de loop van Zo:
de meningen in de andere partijen heeft
gepeild. Wat hij toen vernomen heeft,
ezamen met "wat hem in het kabinet te
erstaan gegeven is. moet hem tot de
conclusie geleid hebben, dat er geen vol
doende politieke grondslag bestaat voor
m aanblijven van het huidige kabinet.
Toen wij gisteravond mr Burger, de
socialistische fractie-voorzitter, telefo
nisch naar zijn menin-g vroegen, ant
woordde hij: „De zaak is duidelijk: de
KVP wil niet. Daarmee draagt zij de
twoordelijkheid voor het verbreken
n de brede basis. Als één van de par
tijen per se niet wil, is het uit."
Gisteravond heeft H.M. de Koningin
blijkbaar nog geen kabinetsformateur
:r nu tooh moet komen aangewe-
Mr Burger was toen in ieder geval
nog niet bij haar ontboden. Deze zou toch
in de eerste plaats thans in aanmerking
moeten komen, als voorzitter var
grootste fractie, die het kabinet ten val
Anderzijds wordt in politieke kringen
ook gedacht aan een formateur uit de
KVP-kring, omdat een poging van i
Burger, die immers volkomen kansloos
gevoeglijk kan worden overgeslagen.
Het lijdt geen twijfel, of een kabinet
onder KVP-signatuur en waarschijnlijk
zonder socialisten, zal zo snel zulks
gelijk is de verantwoordelijkheid willen
dragen'voor ontbinding van de Tweede
Kamer en vervroegde verkiezingen.
DREES LIJSTTREKKER
Inrpiddels heeft de heer Evert Vermeer,
voorzitter van de Partij van de Arbeid,
vergadering te Leiden verklaard
geen sprake is van tweespalt in
de Partij van de Arbeid. Tussen de socia-
listische ministers en de vertegenwoordi
gers van het democratisch socialisme zou
slechts „enig verschil van inzicht" heer-
en mocht dit leiden tot verkiezingen,
i was de heer Vermeer er stellig van
:rtuigd, dat de socialistische beweging
de strijd zal ingaan onder aanvoerder
schap van Drees.
Hij wilde géén langdurige crisis en was
van oordeel, dat het huidige kabinet ge
legenheid moet krijgen zijn werk voort
te zetten. „Het woord is op dit moment
niet aan ons. doch aar. Romme, de leider
van de partij, waarvan minister Witte
deel uitmaakt. Slaagt deze partij er niet
in een woord van oplossing te spreken,
dan ligt de verantwoordelijkheid niet bij
ons. doch bij haar," aldus de heer Evert
Vermeer.
Ernstige toestand in
Frans Marokko
t PARIJS 23 MEI
Uit berichten in de Franse bladen
blijkt, dat de toestand in Frans
Noord-Afrika, speciaal Frans Ma
rokko, steeds ernstiger wordt.
Zaterdag vielen 60 rebellen het stadje
Keirane aan. Het Franse opperbevel
zette vliegtuigen in om de opstandelin
gen te verdrijven. Men vreest dat het
Mementtsja gebergte, waar Keirane ligt,
centrum van verzetsactiviteit zal
worden.
In de afgelopen week werden 23 men
sen gedood, terwijl in de hoofdstad Casa
blanca gemiddeld tien aanslagen per dag
gebeuren. Onder deze 23 doden bevon
den zich vijf Europeanen. Tevens wer
den 48 mensen gewond. Naar aanleiding
hiervan hebben de Franse autoriteiten
besloten de veiligheidsmaatregelen te
verscherpen.
Te Souk Ahras in Algerië werd een
veldwachter vermoord. Bjj Bir el Ater
slaagde een afdeling van het vreemde
lingenlegioen er in, een groep opstande
lingen op de vlucht t-e drijven.
Slechts het Franse protectoraat Tune
sië is betrekkelijk'rustig. Ter gelegenheid
van de Ramadan, de Mohammeddaanse
feestdagen, hebben de Fransen 148 Tu-
nesiërs in vrijheid gesteld.
Britse havenstaking
breidt zich nog uit
De Britse havenstaking heeft zich
vandaag nog uitgebreid: 18.000 man
verschenen niet op hun werk. In
Londen zouden in de loop van de dag
besprekingen worden gevoerd tussen
vertegenwoordigers van de N.A.S.
D.U. over omstandigheden waar
onder beëindiging van het conflict
mogelijk is.
Zoals gemeld, is het voornaamste doel
van de staking, dat de vakbond N.A.S D.U.
het recht krijgt, zijn leden te vertegen
woordigen bij arbeidsgeschillen. Dit recht
heeft thans alleen dè grote vakbond
T.G.W.
Plan-Menon inzake
kwestie Formosa
Getroffen gezinnen worden overgeplaatst
NA DE TWEE BRANDEN, die in
het woc
Lunetten
Vught hebben gewoed, houdt de
[huisvesting van vele bewoners ge-
voor de ontwikkeling van
jeen normaal gezinsleven, heeft mi-
j nister Van Thiel geantwoord op
J-JE INDISCHE diplomaat Krisjna VT*^n van het Tweede-Kamerlid,
Menon, die op het ogenblik in
communistisch China is, heeft in
Peking een plan ontvouwd voor een
samenkomst van Chinese en Ameri
kaanse leiders. Dit seint Reuter.
Het plan-Menon houdt o.m. In: 1.
terugtrekking der nationalisten van de
eilanden voor het Chinese vasteland en
opgeven var ne p'ncner.. Rood China
binnen te vallen; 2. vrijlating van de
Amerikaanse vliegers en onthouding van
geweld; 3. een bijeenkomst van vijf
landen: twee aangewezen door China,
twee aangewezen door de V.S. en ten
slotte India.
Het plan-Menon valt of staat uiteraard
(althans in zijn huidige vorm) met de
houding
lalistisch China.
Groot stationsgebouw
op Schiphol
Binnen acht jaar zal op Schiphol een
nieuw en permanent stationsgebouw ver
rijzen, waarin een zeer grote hal zal
-komen, zoals de Amerikaanse luchtha-
die ook hebben, aldus de heer U, F.
M. Dellaert, directeur van het vliegveld,
bij zijn terugkomst uit- de Verenigde Sta-
De bedoeling is op Schiphol 55 op-
stelplaatsen voor vliegtuigen te krijgen.
In het park Sonsheek te Arnhem wordt hard gewerkt aan de interna
tionale beeldententoonstelling, die dit lustoord voor toeristen nog
mooier zal maken dan het reeds is. Een beeld van de beroemde kun
stenaar Rodin wordt op zijn voetstuk gehesen: de Franse dichter
Honoré de Balzac.
dg Fokkema (a.r.)
Het onderbrengen in de toneelzaal van
het kamp en bij familieleden van de ge
troffen gezirmen na de brand is een nood
oplossing, waarmee door het ontbreken
van reserve woonruimte in het oord zelf
genoegen moest worden genomen. De dag
na de brand is al een betere oplossing
aangegeven, welke c-r op neerkwam, dar
de dakloze gezinnen tijdelijk in voor dit
doel gereedgemaakte woonoorden zou
den worden ondergebracht. Voorts werd I
onmiddellijk opdracht gegeven tot het j
bijbouwen van een aantal barakken in dc
woonoorden De Biezen (Barneveld) en
Vossenbosch (Wierden). Het ligt in de
bedoeling om na het gereed komen van
deze woonruimte de slachtoffers van de
brand daarin definitief te huisvesten.
Eon snellere overplaatsing naar bedoeld
wc-onoord wordt, aldus de minister, door
gebrek aar. medewerking van belangheb
benden zelf vertraagd.
De bewindsman is van mening, dat zo
spoedig mogelijk een verbetering :n de
topstand mi-r, werdtn gebracht. Naar
zijn oordeel is de woonsituatie in Lu
netten me: bevredigend. Maar het lan
delijk tekort aan woonruimte doet zich
ook bij de uitvoering van de sanering van
het woonoord gelden. Het is de bedoeling
behalve de door de brand getroffen ge
zinnen nog zestig grotere gezinnen uit
Lunetten naar de woonoorden De „Bie-
Vossenbosch over te brengen.
i «.is woonoordgemeenschap is Lunet-
ten reeds te groot. Daarom worden de
afgebrande barakken niet herbouwd.
Nieuwbouw naar het thans geldende
standaardmodel zou er trouwens uit de
toon vallen, zo schrijft de minister.
Naar de oorzaak van de brand, welke
onder verdachte omstandigheden plaats
had, is momenteel nog een politioneel
derzoek gaande.
Koningin Juliana heeft gisteren
op Soestdijk een delegatie ont
vangen van de General Fede
ration of Women's Clubs uit de
Verenigde Staten. Deze dames
waren op doorreis naar Genève,
waar de internationale conven
tie van vrouwenclubs gehouden
zal worden.
Melkboer komt op
2e Pinksterdag
Het bedrijfschap voor zuivel heeft in
het belang van een goede melkvoorzie-
nlng van dc consument bepaald, dat op
tweede Pinksterdag dc melkbezorglng op
dc gebruikelijke wUze moet geschieden.
Tweehonderd per dag....
Bijna even veel bromfietsen als
auto's en motoren samen
Wetsontwerp in behandeling
KAAPSTAD 23 MEI
IN DE Zuidafrikaanse Volksraad is
gisteren onder grote belangstel
ling het debat begonnen over het om
streden wetsontwerp tot uitbreiding
van het ledental der senaat (van 48
tot 89).
Als het ontwerp "wet wordt, krijgt de
regering de vereiste meerderheid van
twee-derden in een gemeenschappelijke
zitting van het parlement voor de goed
keuring van een voorstel, de Kaapse
kleurlingen af te voeren van de gezamen
lijke kiezerslijst.
De senatoren zullen volgens de nieuwe
Vaccin kinderverlamming
ook in ons land?
In Leiden wordt thans het
virus gekweekt
Eind 1958 zal waarschijnlijk het Rijks
instituut voor de volksgezondheid in zijn
geheel kunnen worden ondergebracht in
een nieuw en modern Ingericht gebou
wencomplex te Bilthoven, waarin alle
laboratoria, productiegebouwen en stal
len van het R.I.V. zullen zijn geconcen
treerd. en dat in totaal tien millloen
gulden kost.
Wellicht zal men In dit nieuwe
plex ook een aanvang maken met het
vervaardigen van een vaccin tegen kin-
zulks In
intact
De Ver. Staten in het jaar I960..
Wat is het kaal zonder kabinet"
net het Nederlands instituut voor prevcn-
ive geneeskunde te Leiden, waar thans
iet virus van dc kinderverlamming
vordt gekweekt. Men wenst geen t
laaste grootscheepse toepassing.
In 1958 zal dan ook zijn gereedgekomen
-en laboratorium waarin men de reactn
ran radio-actieve afvalstoffen op voedsel
in drinkwater zal kunnen onderzoeken.
Mr E. H. Halbertsma
bij botsing gedood
De 51-jarige commissionnair in effec
ten mr E. H. Halbertsma is in Aerden-
hout tengevolge van een aanrijding over
leden.
Een autobus van de lijn Noordwijk—
Haarlem slipte bij een hoek van een der
wegen in Aerdenhout. De bus reed hier
bij tegen de linkerzijde van de auto van
de heer Halbertsma die vrijwel op slag
dood was.
5 HEER Frederick
Dewhurst, beroemd
Amerikaans econoom en
aantal wetenschap
pelijke medewerkers heb
ben onlangs een onder
zoek voltooid, dat zich
voornamelijk heeft bezig
gehouden met de vruch
ten van de technologie.
Hij heeftdeze bevindin
gen neergelegd in een
boek, getiteld: „Amerika's
behoeften over vijf jaar
Een nieuw overzicht",
waarin .een beeld wordt
gegeven van het gemid
delde Amerikaans huis
gezin over vijf jaar.
De „gemiddelde man"
werkt niet meer dan 37'A
uur per week. Wanneer
hij thuis komt, draait hij
gekleurde lampen aan,
die zijn gemoedsstemming
gunstig beïnvloeden. Als
hij zich moe voelt, gaat
hij voor een soort fluores
cerend licht zitten, dat
In zijn lichaam vitaminen
produceert.
Het is koud, maar zijn
huis is aangenaam ver
warmd door een ..warm
tepomp", die lucht van
buiten naar binnen zuigt,
deze samenperst om haar
te verwarmen en vervol
gens door het huis doet
circuleren. Als het zomer
is. zou hij door een scha
kelaar om te draalen het
huis aangenaam kunnen
verkoelen.
wet op grond van het meerderheidsstel
sel worden gekozen. Drie van de vier
provincies. alsmede Zuidwest-Afrika
worden door de nationalisten beheerst.
De leider van de Verenigde oppositie
Partij, Strauss, zeide dat het wetsont
werp het parlement degradeert tot een
werktuig in handen van de politieke
bazen der nationale partij. Indien pre
mier Strijdom de huidige koers blijft vol
gen, wordt volgens Strauss de weg
geopend voor een eenpartijstelsel in een
autoritaire republiek buiten het Britse
Gemenebest.
En de wereld
draait
De bontjas van mevr.
is een chemische behan
delde schapenvacht, die
er uitziet, aanvoelt en
duurzaam is als. bont. Ze
is uan plan het volgend
jaar een uit de reageer
buis afkomstig jasje van
rose mink of van sma
ragdgroen hermelijn te
Enkele andere techni
sche snufjes die het ge
zin tot zijn beschikkino
ral hebben, zijn:
Telefoontoestellen,
waarbij de verbinding tot
stand wordt gebracht
door in een microfoon te
spreken. Zodra de opge-
Liet oude boer zijn vee
verhongeren
De rijkspolitie te Eibergen heeft beslag
gelegd op de gehele veestapel (twaalf
rofpm, antwoordt, „ordt »'"k> P»
"SM.»*
aangetroffen. Buren ontfermden zich
het dier en vervoerden het op een wagen
de stal van F. Het stierf evenwel de
volgende dag. evenals een tweede dier.
een onderzoek bleek dat de nog leven
veestapel zeer mager was. zodat aan
istige ondervoeding moet worden ge
dacht. F. zelf is lichamelijk vrij zwak.
Frankrijk wil over
Vietnam praten
Frankrijk ls bereid, in Saigon n
Amerika, Engeland en de Vietnamese
regering te confereren over maatregelen,
die Zuid-Vietnam van het communisme
moeten redden. Een dergelijke conferen
tie ls voorgesteld door premier Diemvan
Zuid-Vietnam.
Intussen heeft Engeland besloten het
telegram van het Zuidvietnamese revo-
lutionnatre comité, waarin de afzetting
van het staatshoofd Bao Dai wordt me
degedeeld. als niet ontvangen te beschou
wen. Engeland erkent Bao Dai nog steeds
als staatshoofd en meent dat het comité
geen enkele juridische basis heeft.
In Heerlen is de 64-jarige ir C. F. A
de Groot, directeur van de steenkolen
mijnen Willem Sophia te Spekholzer-
heide, overleden.
De ziekenhuizen zullen
beschikken over ultraso
nische apparaten om gal
stenen te verpulveren.
Er zullen driedimen
sionale fototoestellen zijn,
die met een magnetische
band werken, waardoor
ontwikkelen en afdruk
ken overbodig wordt.
Voorts zullen er radio-,
zend- en ontvangtoestel
len zijn ter grote van eer
handpalm, die mindet
dan een kilo wegen er
een bereik tot acht kilo
meter hebben.
Er komen auto's, die
electronisch het stuur
wiel omgooien of tot stil
stand komen als een on
geluk dreigt en die bo
vendien zijn voorzien van
een electronische stuur
inrichting voor slecht
Wasmachines, die het
vuil uit de kleding tril
len door middel van
luidsgolven zullen I
werk van de vrouw at
zienlijk verminderen.
het aantal motorrijtuigen in ons
land toe van 838.517 tot 925.330 of
tewel met 86.813. Meer dan de helft
van die bijna 87.000 waren bromfiet
sen. Het ziet er naar uit dat er over
een jaar een half millioen bromfiet
sen in Nederland rijden en nog eens
ruim een half millioen andere mo
torrijtuigen.
Dit blijkt uit de cijfers die de K.N.A.C.
gepubliceerd heeft. Dc bromfiets heeft In
de enkele jaren van baar bestaan het
pleit ondubbelzinnig gewonnen. In acht
.nden 46.608 bromfietsen er by. Dat is
a 200 per dag. In diezelfde tijd kwa-
i er 25.339 auto's bij, ofwel een dikke
per dag.
r waren op 1 April j.l. 244.750 (219.411)
personenauto's, 6500 (6359) autobussen,
94.000 (87.609) vrachtauto's en bestelauto's,
f3846) trekkers met oplegger, 4650
De eerste supersonische luchtacroba
ten van dc R.A.F., uitgerust met
Hawker Hunter straaljagers, komen
op Tweede Pinksterdag tijdens de
Ilsg 55 op Ypenburg ook een demon
stralie van hun kunnen geven. De
vliegers, die ingedeeld zijn bij het
43 Squadron Fighter Command in
Schotland, zijn reeds druk bezig aan
het trainen boven het vliegveld van
de basis. De foto toont de drie straal
jagers tijdens een volmaakte drie
voudige „looping de loop" in de
hogere sferen van Schotland
Veikeer Den Haag-R'dam
Met het oog op de enorme drukte met
de Ilsy, op tweede Pinksterdag, zal het
verkeer over de weg Den Haag—Rotter
dam al naar de omstandigheden dit
eisen, worden omgeleid. Op die dag
lussen 9 uur en 21 uur met vertraging
rekening worden gehouden.
(4588) speciale voertuigen, 138.150 (130.486)
motorrijwielen (Inclusief scooters), 422.500
f375.892) bromfietsen, 250 (230) tractoren
0.600 (10.096) motordriewielers. Het
totaal aantal motorrijtuigen (inclusief de
bromfietsen bedroeg dus per 1 April
10 stüks. Op 1 Augustus 1954 was
dit aantal 838.517. De tussen haakjes ge
plaatste cijfers zijn de laatst bekende
door het C.B.S. gepubliceerde gegevens
per 1 Augustus 1954.
Gesprek der Grote Vier
Eden ziet het anders
dan Eisenhower
Op een verkiezingsbijeenkomst te
Birmingham (Engeland) heeft premier
Eden gisteren verklaard, dat Engeland
nog geen vast omlijnde denkbeelden heeft
omtrent plaats en duur van de conferen
tie der Grote Vier. Hij zeide dit in ver
band met de aantijgingen dn de Prawda,
dat Engeland de conferentie saboteert en
haar wil gebruiken ais verkiezingspro
paganda. De premier voegde hieraan toe.
dat hij ruimschoots de tijd wil hebben
voor zijn besprekingen met de Grote Dne.
Hiermee stelt hij zich dus tegenover
Eisenhower, die de conferentieduur tot
enkele dagen wil beperken.
Indien de conservatieven de verkiezin
gen van 26 Mei winnen, zal minister
Macmlllan zich in Juni naar San Fran-
sisco begeven om daar de viering van de
oprichting van de Ver. Naties bij te wo
nen. Ook Molotof heeft toegezegd naar
San Francisco te gaan, zodat alle minis
ters van de Grote Vier daar aanwezig
zullen zijn. In San Francisco zullen ook
de laatste voorbereidingen worden ge
troffen voor een bijeenkomst der staats
hoofden.
HET WEERTN EUROPA
f 1
half bew.
onbew
motregen
licht bew!
onbew.
licht bew.
NNW
WNW
NNO
NNO
windstil
||1 II
WEERBERICHT
Overwegend droog
Tot morgenavond verwacht
De Bilt:
Overwegend droog weer met
opklaringen, maar vannacht
plaatselijk mist, zwakke tot
matige wind uit uiteenlopen
de richtingen. Hogere tem
peraturen overdag. (Opge
maakt te 10 uur).
ZON EN MAAN
Woensdag: Zon 4 3620.42; Maan op
8.18. Op 28 Mei E K.