Modelbouw - hobby met zeer
veel mogelijkheden
Realisten en romantici verloochenen
hun aard nimmer
Centralë
de
stierenkeuring
Sleutelstad
nieuwe leidsche courant
3
VRIJDAG 13 MEI 1955
GEESTELIJKE ONTMOETTE MONSTER
Het was op een diepzwarte, stormachtige nacht in het jaar 1784, dat de
dorpsgeestelijke van het Engelse plaatsje Redruth meende, dat hij de
satan in hoogst eigen persoon zag. Een rook en vlammen spuwend mon
ster snelde in grote vaart op hem af. Hierop wist de geestelijke niets
anders te doen, dan zich in panische angst achter een boom te verschuilen.
Toen hij van de schrik bekomen was bleek echter, dat het monster een
door één van zijn dorpsgenoten gebouwd model van een stoomwagen was,
waarmee de eigenaar enkele proeven wilde nemen.
Dit incident bewijst, dat modelbouw eer
hobby is die niet uit de laatste tijd da
teert, want zoals de maker van de minia
tuurstoomwagen het origineel in het klein
trachtte na te bootsen, zo willen ook de
modelbouwers van onze tijd een nauw
keurig model van een schip of een locomo
tief vervaardigen. Nauwkeurig, want ieder
onderdeel moet op schaal nagemaakt wor
den. en geen detail mag worden vergeten.
De meest romantischen onder hen zullen
zich wagen aan het model van een histo
risch zeilschip, dat gedreven door de
wind eens opkliefde tegen machtige gol
ven. Dit brengt echter met zich mee dal
zij, eer ze aan het eigenlijke bouwen kun
nen beginnen, moeten trachten voldoend»
gegevens uit de over het algemeen zeei
schaarse bronnen te putten. Zij zullen
dagen moeten doorbrengen ln divers»
musea om oude afbeeldingen en tekenin-
gen met elkaar te vergelijken. Wanneei
op deze wijze eenmaal de vorm van he
oorspronkelijke schip is gereconstrueerd
kan de kiel van het model worden gelegd.
Maar dan zullen er nog heel wat jai
voorbijgaan voor het stpere schip,
tuigd en wel, te pronk kan worden ge
zet.
Realistisch
Natuurlijk vindt niet iedereen bevredi
ging in het bouwen van showmodellen.
De meesten willen een bewegend model
vervaardigen. Zij zijn meer realistisch in-
gesteld. Onder hen vindt men voorname
lijk spoorweg- en vliegtuigmodelbouwers,
ofschoon een enkeling kans ziet eai
scheepje te bouwen, dat door een kleim
stoommachine of dieselmotor wordt aan
gedreven en eventueel radiografisch kan
worden bestuurd.
De realistische spoorwegmodelbouwers
bouwen hun modellen liefst op eei
groot mogelijke schaal. Zij zijn de knutse
laars in de ware zin des woords, want zij
zullen elk onderdeel, tot de electromotor-
tjes toe, zoveel mogelijk zelf maken. Na
tuurlijk zullen ze wel enige concessies aar
de werkelijkheid moeten doen. Zo heb
ben deze mensen geen gewetensbezwarer
om in een miniatuurstoomlocomotiefje eer
electromotor in te bouwen. Zijn hun mo
dellen voltooid, dan worden ze niet t»
pronk gezet, maar de eigenaar zal trach
ten met zijn werkstukken het spoorweg
bedrijf in miniatuur na te bootsen. Hier
voor hebben veel modelbouwers een be
scheiden spoorbaan op zolder of in de
kelder aangelegd.
Impressionistisch
Door de woningnood werden veel hob
byisten gedwongen op kleiner schaal te
gaan bouwen, wat het echter voor velen
onmogelijk maakte alle onderdelen zelf
,te vervaardigen, zodat zij zich genood-
Voor de Cefa
„The African Queen"
De Cefa heeft haar publiek gister
avond. in het Casinotheater op een
amusante en licht verteerbare avon
turenfilm onthaald. Een spannend,
zij het ook ietwat fantastisch verhaal,
zich afspelend in de prachtig gefoto
grafeerde natuur van Oost-Afrika,
bleek zo kundig en meeslepend ver
filmd te zijn, dat men er met genoe
gen gedurende anderhalf uur met
meeleefde. En behalve aan de regie
van John Huston was dit voor een
belangrijk deel te danken aan het
spel van de beide hoofdrolvertolkers,
Humphrey Bogart en Katherine
Hepburn.
Het geheel speelt zich af in Duits-Oost-
Afrika ten tijde van het uitbreken van
de eerste wereldoorlog. De negerbevo'-
king wordt uit haar woningen verjaagd
en gedwongen dienst te nemen voor de
Duitsers. Een Engels zendel'ng ziet zijn
levenswerk door het brute optreden van
de overheerser vernietigd en sterft ten
gevolge van een ernstige zenuwcrisis, zijn
ongehuwde zuster, die hem sinds jaren
terzijde stond, alleen -achterlatend. Een
ruwe, maar goedhartige Canadees, die als
een soort parlevinker de rivier bevaart,
♦rekt zich haar lot aan en wil haar naar
veiliger streken brengen.
Aan boord van „The African Queen",
zoals het schuitje ietwat euphemistisch
gedoopt is, blijkt Rosie echter snode plan
nen jegens de vijand te koesteren. En
hier begint een avontuurlijke tocht, die
ondanks adembenemende moeilijkheden
met succes bekroond wordt en een idylle
oplevert tussen Charlie en Rosie. Voor
V'ie de sfeer van het avontuur vol beko
ring is, heeft de Cefa zich gisteravond
zeker verdienstelijk gemaakt.
J. P. M
Vakschool-meisjes naai
Keukenhof
Het was Woensdag een blijde dag voor
de 175 leerlingen van de eerste voorbe
reidende klassen van de Vakschool voor
Meisjes, Rapenburg 23. De meisjes maak
ten onder leiding van de leerkrachten
als sluitstuk van het project „Voorjaar
1955" een uitstapje naar de Keukenhof.
Begunstigd door mooi zonnig weer. trok
ken een honderd meisjes per fiets naar
Lisse, de overigen maakten de tocht per
hus. Op het terrein werden volksdansen
uitgevoerd. Tegen vier uur kwamen allen
zeer voldaan in Leiden terug.
zaakt zagen veel onderdelen uit de handel
te betrekken. Dit verlegde echter het ele
ment van actieve naar passieve model
bouw. De meest fantasierijken onder hen
konden hierin natuurlijk geen bevredi
ging vinden en gingen zich toeleggen op
het bouwen van een landschap rond hun
baan. Zij schiepen een nieuwe stijl in de
modelbouw: „het impressionisme". Het
ging niet langer om het model op zichzelf,
maar om hun miniatuurbaan als. geheel.
Zij creëren rond hun baan een stad, of
een dorp, waartussen de treinen, die nu
niet langer zonder doel rijden, een inten
sief verweer onderhouden. Natuurlijk ver
eist dit verkeer op een dergelijke minia
tuur-installatie dezelfde voorzieningen als
het werkelijke spoorwegwezen, zodat veel
impressionisten op hun baan een complete
sein-installatie, die van 't „grootbedrijf" is
gecopieerd, opstellen. Sommige gaan zelfs
zover dat ze een hele dienstregeling in-
Vliegtuigen
Geheel in contrast hiermee staat de
„modelvliegtuigbouw", waarbij het zwaar
tepunt bijna geheel ligt op het bouwen
van miniatuurvliegtuigen, die zo goed r
gelijke prestaties kunnen leveren,
brengt echter met zich mee, dat de v
men in vele gevallen zoveel van het t
gineel moeten afwijken, dat men ze mc
lijk nog met de benaming model kan be
stempelen.
Het meest bekend zijn de miniatuur-
zweefvliegtuigen, die geen enkele kracht
bron hebben. Deze vliegtuigjes worden
gestart door ze aan een lange lijn op
trekken. Bij prestatievluchten tracht rr
met deze modellen gebruik te maken v
opstijgende luchtstromen, waardoor ze t
zeer grote hoogte kunnen bereiken.
Kort na de oorlog ontstond een nieu
klasse, de lijnbestuurde modellen,
door een dieselmotor worden aangedre
ven. Deze vliegen in een cirkel rond. In
het midden van de cirkel staat de be
stuurder, die door twee aan het viiegtuig
bevestigde lijnen het hoogteroer kan be
dienen. De L.B.-,.modellen" zijn in staat
grote snelheden te ontwikkelen, sommig»
zelfs meer dan 200 kilometer per uur.
Eén van de meest opwindende wedstrij
den, die met deze toestelletjes worden
gehouden, is de teamrace, waarbij ver
scheidene machines in een cirkel Tond-
vliegen. Ieder model heeft slechts 15 cm3.
brandstof aan boord, waarmee enkele
ronden kunnen worden gevlogen,
gaat er om welk toestel het eerst honderd
ronden heeft afgelegd. Natuurlijk moet
het model een aantal malen worden bij
getankt. wat geschiedt door de grond
ploeg. Van deze helpers hangt zeer veel
af. want de snelheid waarmee zij hur
werk verrichten, bepaalt of een model
als eerste aankomt of niet. Bij de vlieg
tuigbouw is de Modelbouw geworden tot
een sport, maar ook hier streeft mer
hoofddoel na door creatieve arbeid
interessante en leerzame vrije tijdsbeste
ding te hebben.
A. H. Demi
m
Goede kwaliteit der dieren en grote
opkomst van publiek
TN VERBAND MET DE BEVRIJDINGSWEEK moest de centrale stie-
J- renkeuring te Leiden uitgesteld worden.-Dit was geen gelukkige om
standigheid, omdat de meeste stieren al volop in het ,,seizoen" waren.
Afgezien hiervan is de keuring toch als geslaagd te beschouwen voorzover
het de opkomst van het publiek en de kwaliteit van de aangevoerde die
ren betreft. De marktdirectie had voor een keurig terrein gezorgd. Vooral
de keuringsring beantwoordde aan het gestelde doel.
Ter keuring merkten wij op de direc
teur en de adjunct-directeur van de
markt- en havendienst, de heren Weima
en Kooiman, wethouder van der Kwaak
en de oud-directeur, de heer Mennes
Groningen waren zelfs vrij veel fokkers
aanwezig, die altijd belangstelling tonen
voor de fokkerij in de Rijn- en duinstreek.
Ook thans bleek uit het programma, dat
de afstamming in de mannelijke lijn ge
heel teruggaat op de bekende stamvader
Keizer 550 S. Dit is langzamerhand ge
noegzaam bekend, maar van meer bete
kenis is het feit, dat de beide stieren
Maarten, met 8 zoons en 4 kleinzoons,
Knaap, met 9 zoons, als directe stam
ders de leiding hebben.
Maarten iö door Martinus een kleinz
van Thomson 1971 en Knaap via Achilles
2 een kleinzoon van Apollo 3128.
De junioren kwamen het eerst in de
ring en lieten een heel aardige indruk
la werd Knaap van Alma van de
liging „Vita Nova" geplaatst. Deze fraai
gelijnde stier heeft een vrijwel foutloze
bovenbouw, maar moet nog iets zinken,
lb werd de typische Flores van J. ei
Bunnik te Bodegraven. Deze stier is diep
en Jn het bezit van goede benen, maa
de schouders zijn wat zwaar. Tweed»
lies waren er voor Anton van J. var
der Zon te Barwoutswaarder en Robertus
Rondenbarg van M. A. van BriemeD
te Bodegraven. Darde premies voor Dorus
de wed. H. Straathof te Rijpwetenng,
Gustaaf van Miland 2 van de erven J. H
Verburg te Bodegraven. Court van F. J.
Woudenberg te Zevenhoven en Tru-
van H. Roest te Zoeterwoude.
Eenjarigen
De hierop volgende rubriek van een
jarigen maakte ab geheel een meer ge-
indruk. Een eerste premie behaalde
Adolf van Alma van A. van Dorp te Ha-
zerswoude. Deze stier is zeer nauw ver
want aan de hoogst geplaatste uit de vo
rige groep. Hij heeft een ruime bouw met
be-st kruis, maar is iets aan de maat.
Tweede premies behaalden Julius van L.
Eikelenboom te Rijnsaterwoude. Impera-
an de gebr. Van Leeuwen te Zeven
hoven en Adriaan van W. Hoogendoorn te
Zoeterwoude. Derde premies waren er
Jasper van D. van Os te Rijnsater
woude. Albert van C. Duivenvoorde te
Rijpweterlng en Aron van de gebr. Hoo
rn te Noordwijk.
T weejarigen
Puzzleprominenten
1. A. J. D. van Biezen, Rijn
mond 24, Katwijk aan Zee; 2. J.
Oostendorp, Ven 't Hoffstraat 48,
Leiden; 3. J. P. Vis, Derde Poel
laan 59, Lisse.
tweejarigen waren eveneens ge
splitst in twee rubrieken, die beide een
gunstige indruk achterlieten. Bij de
jongste afdeling nad men een opvallend
goed kopnummer, Berend van de gebr.
Zwanenburg te Bodegraven. Deze stier
werd onbedreigd la en behaalde later het
kampioenschap. Een zeldzaam edele en
behangen, een klasse apart.
lb werd de platte, maar toch ook heel
goede Emiel van Vita Nova. Tweede pre
mie-: Adelbert van G. W. van der Poel
te Zoeterwoude en Gerhardus van J D
Akker te Alphen. Derde premies.
Wilson van Vita Nova. Robert van L
Eikelenboom en Thijs van J. A. W. Kap-
iin le Hazerswoude.
De jonge tweejarigen hadden ook een
goede kop in Bernard van W. Hoogen-
i te Zoeterwoude en Koos van A. H.
Rotteveel te Oude Wetering. Tweede pre
mie: Apollo van H. de Jong te Nieuwkoop.
Derde premies: Reinder van Oosthem van
E. G. Rosenboom te Rijnsaterwoude. Evert
de gebr. Groen te Hazerswoude en
Saartjes Court van H. C. Straathof te
Rijpwetering.
Driejarigen
De driejarigen hadden een bu'tenge-
woon kopnummer in de roodblaar Rikus
van H. Angenent te Woubrugge. Zelden
zal zulk een goede roodblaar op een keu
ring ie zien geweest zijn. Deze stier munt
uit in diepte en adel met sterke benen
De lendenen zijn echter wat week lb
werd Baron van Vita Nova, 1c Ritus var
H. F. J. Mooren te Oude Wetering er
ld Alfred van C. Kwakernaak te Bode-
Een tweede premie behaalde Winston
van W. van Santen te Wassenaar. Derde
premies: Benno van G. Treur te .Leimui-
den en Bertus van Alma van H. van der
Stoel te Zoeterwoude.
Drie oudere stieren presenteerden zich
in de ring. De ruim negenjarige Gustaaf
van Vita Nova was nog zeer goed in
vorm. In 1949 stond hij bekend als de
beste e-terieur-stier in het N.R.S.-gebied
en zes jaar later blijkt hij qua type, afge
zien van enige slijtage, nog moeilijk te
overtreffen.
Een tweede premie behaalden Jonker
van de K.I.-vereniging Gouda en Maar
ten 2 van Alma, thans eigendom van de
combinatie S. J. van der Stoel te Leider
dorp en anderen.
Kampioen
Het hoogtepunt van de keuring was
de strijd om het kampioenschap. In
de ring verschenen Gustaaf van Vita
Nova. Rikus van Angenent, Berend
van Zwanenburg, Bernard van Hoo
gendoorn en Emiel van Vita Nova.
Berend behaalde tenslotte het kam
pioenschap. De strijd tussen Gustaaf
en Rikus was echter moeilijk.
He-t was over het geheel een waar
dige keuring voor een zo klein fok-
gebied. Tenslotte prefereerden de
juryleden eenstemmig de oude Gus
taaf als secondant van Berend. Bijna
25 procent van het totale aantal ge
primeerde stieren werd in Zuid-
Holland gefokt.
J. van der Goot.
Agenda van Leiden
i 7—11
Vacaniiedagen op
Oud-Poelgeest
Kasteel Oud Poelgeest opent zowel in
Teca '55 (laatste dag); half 9- film jaje voorjaars- als in de vroege
„Fatale druppels" van de Leidse smal
filmliga.
Gerecht 10, 8.15 uur: studentenvereni
ging Catena, dieslezing prof. dr S. E. de
Jongh over proeven op mensen.
Waalse kerk. 8 uur: ds A. Deodato uit
Rome (moderator van de synode der
Waldenzenkerk in Italië) over: Entre
Rome et Moscou.
Lammermarkt. 3—6 uur: provinciale
wedstrijden BB.-Brandweerdienst.
Muziekschool Toonkunst, 4 uur: open
bare les blokfluit- en Gehrelsklassen.
Geref. Jeugdhuis. 8 uur: propaganda-
vergadering ARJOS, sprekers T. Hopman.
Johan Bodegraven. Martien Paats en
Hannie van Leeuwen.
Antoniusclubhuis, 8 uur: feestavond
Haagwegkwartier.
Foyer stadsgehoorzaal. 8 uur: Stichting
Amusement De Sleutelstad, cabaretavond.
Stadsgehoorzaal, 8 uur: feestavond
Rotogravure.
Leiderdorp, kinderhuis Voordorp,
half 3half 5: receptie zuster Boer (zil
veren jubileum).
Oegstgeest, Oud-Poelgeest,
weekeinde oecumenische juristen
Nieuwe functies van de eigendom.
Zondag
Rapenburg 81. 35 uur: receptie dr A.
Gans (40 jaar doctor).
Maandag
Stadhuisplein, 8 uur v.m.: K. en O.-
excursie naar Harderwijk en de Zuider
zeewerken.
Stadhuis. 2 uur: gemeenteraad.
Foyer stadsgehoorzaal, 7.45 uur: Mu
ziekschool Toonkunst, einduitvoering.
Uiterstegracht 1 B, 8 uur: Broederschap
van oud-padvinders, filmavond.
Lisse. Keukenhof, half 3: Kamer van
Koophandel en Fabrieken voor Rijnland.
Nachtdienst apotheken
Apotheek Boekwijt. Breestraat 74. tel
20552, en de Ha ven-apotheek. Haven 18.
tel. 20085.
Tentoonstellingen
Rijksmuseum voor volkenkunde, 10—
uur: Japanse kleurendruk - houtsneden
Kunisada (tot iö Juli).
Prentenkabinet, 2—6 uur: tekeningen
Jo« Gcwschalk en PauJ Citroen (tot 28 Men
Universiteitsbibliotheek, half 10half
6: „De vrije letterkunde tijdens de bezet
ting" (t.m. 18 Mei)
Teca 55 gewaardeerde
tentoonstelling
Wat de organisatoren van de huisvlijt-
tentoonstelling Teca 55 niet 'hadden ge
droomd is werkelijkheid geworden. De
belangstelling is in de afgelopen dagen
zo groot geworden, dat het aantal be
zoekers gisteravond na sluiting op ruim
5500 kon worden vastgesteld. Alleen al
gisteravond passeerden meer aan 1000
bezoekers de contróLe. Er heerst grote
tevredenheid onder de zo actieve deel-
van de verschillende verenigin-
organisatles, hoe vermoeiend 't
voortdurend uitleg geven aan de voort-
schuifelende bezoekers ook is. Van
avond bestaat voor het laatst gelegen
heid de interessante tentoonstelling te
bezichtigen.
Familie-avond voor
het L.A.K.
De avond, die het Studentencabaret
gisteravond voor het L.A.K. gaf is eer
zeer genoeglijk soort familie-avond ge-
worden. Studentencabaret is misschien 'r
weids woord wat betreft het aantal
medewerkers, maar door de studentikoze
opzet en de capaciteiten van de heer J.
Foudraine, zanger van het Leids-studen-
tenlied, uitstekend begeleid door n
Toetie BremanSmedes. werd het
De Alma Mater. Leiden en interne
gelegenheden werden bezongen in liede
ren, waarin het minder aangename
drongen werd door een romantiserende
herinnering. Dat moet men niet met een
glimlach en medelijdend gebaar afdoen.
We zijn er door ervaring van overtuigd,
dat die herinnering een zeer reële waar
de in het leven heeft. Veel van de lied
jes. die Foudraine uitstekend kan bren
gen. bewezen, dat de tijd door de studen
ten hier doorgebracht, niet meer weg te
doezelen is. De heer Noordman was zeer
bedreven in de pantomime.
Met een minimum aantal medewerkers
kreeg men een maximum aan succes. Wat
wil men nog meer7
'smaanden haar deuren
groepen en vooral huiSA
vangen, die in groepsverband 1
divers»
te ont-
:n week
De Sleutelspelers voerden
een blijspel op
De toneelvereniging van de stedelijke Lichtfabrieken „De Sleutelspelers"
gaf gisteravond in de Schouwburg een opvoering van het blijspel „De
gelukkigste dagen van je leven" door John. Dighton. De inhoud van dit
stuk bevat genoeg gegevens om er een komische klucht van te maken,
maar de Sleutelspelers zijn er in geslaagd om in alle bedrijven het
blijspel vol te houden en het niet naar een dwaze klucht te laten overslaan.
Na het einde van de oorlog is er in het laatst niet meer weet hoe hij het
varkentje moet wassen. Ook de heer D. J.
Fasseur zette als Rainbow, portier en
tuinman, een goede figuur op de planken.
De debutantjes van deze avond, "Els
Verver en Wim van Zanten, deden het
ook buitengewoon. Bij de overige spelers
moet nog een en ander aan uitspraak" en
geluid verbeterd worden. Mevrouw R. L.
van Steen-Impelmans, sprak te zacht en
van de beide leraren was de uitspraak
nog niet zoals het wezen moet.
De Sleutelspelers hebben hun leden en
donateurs een prettige en goede avond
bezorgd, waarvoor alle hulde aan de re
gisseur. de heer C. Hakkert. In zyn ope-
school-
Engeland een groot tekort
ruimte. In het bijzonder voor de zo tal
rijke kostscholen leverde dit grote moei
lijkheden op. Het ministerie van onder-
ijs vorderde en leverde schoolruimte,
laar maakte natuurlijk hier en daar wel
;ns een foutje. Het jongensinternaat
Hillary-Hall krijgt de beschikking over
zijn eigen gebouw, maar voordat de jon
gens de school betrekken, beslist het mi-
dat de St Switchin-school er ook
gehuisvest moet worden. Bij aankomst
blijkt echter dat de gasten een meisjes
school vormen en nu beginnen de moei
lijkheden. De hoofden van beide scholen
hebben een gruwelijke afkeer van ge
mengd onderwijs en gaan er prat op te
genover de ouders, dat op hun scholen
'leen maar les gegeven wordt door men-
;n van dezelfde sexe als de leerlingen.
Wanneer hej ministerie geen directe
oplossing kan geven, besluiten de beide
partijen alles te doen om te voorkomen,
dat de ouders op de hoogte komen van
de situatie. De zaak draait al drie weken,
zij het als een koude oorlog, als zowel een
ouderpaar van een meisje, als van een
jongen op bezoek komt. Wanneer daarbij
een van de jongens alle mogelijke moeite
doet om de meisjes dwars te zitten, ont
staan er genoeg momenten, die het pu
bliek aan het lachen brengen. Natuurlijk
komt aan het einde alles in het reine.
We kunnen niet alle spelers noemen,
maar mevrouw M. E. Staats-Janzen speel
de een kostschooldirectrice van de bo
venste plank. Haar tegenspeler, de heer
A. van Egmond als hoofd van de jon-
gensschool. was hier echter goed tegen
opgewassen. Een volkomen door de om
standigheden overrompelde man, die op
brengen in de prachtige omgeving van
Oegstgeest met zijn uitstapjes naar
de universiteitsstad Leiden, de Kager-
plassen of anderszins.
Deze weken kunnen zowel plaats heb
ben met medewerking van de vormings-
staf van de stichting Oud Poelgeest, als
ook gehouden worden onder eigen lei
ding. De prijzen van de weken zijn
laag mogelijk gehouden, ten einde het
voor de diverse organisaties mogelijk te
maken om juist de huisvrouw een
van rust en bezinning te geven, waarin
zij indien gewenst tevens voorlich
ting kan ontvangen over allerlei onder
werpen, die juist haar zo direct bezig
houden in haar dagelijkse verantwoorde
lijkheid en werkkring.
Nadere inlichtingen zijn te verkrijgen
p'a stichting Oud Poelgeest, Oegstgeest.
Aanvulling raadsagenda
Aan de agenda van de Maandag te
houden raadsvergadering is toegevoegd
de benoeming vap een onderwijzeres
aan de openbare opleidingsschool
u.l.o. aan de W. de Zwijgerlaan.
deze aanvullende agenda staat vermeld,
dat de vergadering van de raad zo n
dig 's avonds zal worden voortgezet
Burgerlijke stand van Leiden
GEBOREN: Rehuel N. z v L C Klatt er
E M Pauselius; Dennis S F. z v J Hooger-
vorst en K Frik; Theodora S. d v P E J
Rombaut en M E Verver; Paulus, z v P
Philippo en M J Hamstra; Wouter M. z
v J C Zaayer en G van Wijhe; Willem P.
z v G J Bloemendaal en L den Hertog;
Hendrik, z v H van Vulpen en J A v d
Hoek; Cornelis. z v J H Holswilder en L
C Jansen; Marco A. z v H Moekardano»
en J C Schotborgh; Hendrikus C. z v H A
Wetting en C H van Wel; Robertus P M.
z v J W A van Belkum en J v d Zon
Boudewijn, z v J Tegelaar en J G Berle-
mann; Riske. d v R R J van Stralen en
J M Eikelenboom.
OVERLEDEN: J Hillen, huisvr. van P
Heemskerk, 69 j; E Boering, weduwe van
K P Hogenbirk. 85 j; H E Prins, dochter.
21 j; M H Ruijters, huisvrouw van Daut-
zenberg, 46 j.
LEIDERDORP
Molens in stand' „Vreugde"
Het echtpaar Van den BoschDe Bruin,
waarvan de man vele jaren molenaar was
van de polder Achthoven, heeft in „Irene"
gerecipieerd ter gelegenheid van het
veertig-jarig huwelijksfeest. De molens
van de Kalkpolder, de Munnikerpolder en
de Achthovenerpolder stonden, met de
driekleur in top, in de stand „Vreugde"
met het oog op deze feestelijke gebeurte
nis.
Een zoon van de heer v. d. Bosch heeft
diens plaats als molenaar thans ingenomen,
maar het molenaarsgüde bleek hem nog
niet vergeten te zijn. Velen waren ter i
receptie aanwezig. i
Mannen die
„gezien" zijn
prefereren
BRYLCREEM
BRYLCREEM
werelds méést verkochte hairdresslng
Joeg. Mot N.V.
Rond de melksaneiing
Leidse tegenstanders hielden
een praatavond
De anti-saneringscommissie voor de melkhandel te Leiden had gister
avond in de kleine Burcht een zeer goed bezochte debatbijeenkomst.
Onder de aanwezigen bevonden ziqh ook verscheidene voorstanders van
de sanering en vertegenwoordigers van de standaardisatiebedrijven.
Enige- aanwezigen zowel' voor- als tegenstanders van de sanering
hebben het woord gevoerd, zodat er eigenlijk niet veel positiefs kan wor
den gemeld van deze vergadering.
Voorstel aan de raad
Verbetering voor het Leidse
kleuteronderwijs
Meer onderwijzeressen en minder kwekelingen
Bij de behandeling van de gemeentebegroting 1955 oefende de raad aan
drang uit om in verschillende opzichten verbetering te brengen in de re
geling van het kleuteronderwijs. Het college van B. en W. stelde, met het
oog op het lange uitblijven van een wettelijke regeling, een commissie van
advies in. Het rapport van deze commissie kwam ongeveer tegelijkertijd
uit met het ontwerp van wet tot regeling van het kleuteronderwijs en de
opleiding van leidsters daarbij.
De tegenwoordige regeling schrijft voor.
dat per 50 leerlingen één onderwijzeres
aan de school is verbonden. Deze schaal
vormt een ernstige belemmering voor
goed en doelmatig onderwijs. De commis
sie stelde voor. dit jaar per 45 leerlingen
één onderwijzeres aan de school te vor-
nden. Het nieuwe wetsontwerp houdt
:n schaal aan van tussen de 40 en 45
leerlingen. B. en W. geven de raad ln
overweging die laatste schaal aan te hou
den Omdat daarmee tevens het instituut
der tijdelijke onderwijzeressen vervalt en
dys een einde komt aan een onbillijke
toestand, zou het college de wijziging met
ingang van 1 Januari 1955 in werking
willen laten treden.
Per 1 September zouden B. en W. de
voorstellen van de commissie willen vol
gen, volgens welke één kwekelinge aan
de school ken worden verbonden, wan-
het aantal onderwijzeressen, het
hoofd inbegrepen, niet meer dan drie
bedraagt. Zodra dit aantal boven zes is
gestegen, kunnen drie kwekelingen wor
den aangesteld. De kosten voor 1955 blij
ven voor het openbaar en bijzonder kleu
teronderwijs beperkt tot rond f 18.000.
Bovendien zal voor 1955 een bedrag van
f5.700 nodig zyn voor vergoeding van
niet op het personeel van de bijzondere
kleuterscholen verhaalbare sociale lasten.
heeft dus geen rekening
kunnen -houden met de inhoud var
schrijven B. en W.
de raad. maar niettemin heeft het rap
port zyn waarde behouden, doordat het
goed inzicht geeft in de situatii
het Leids kleuteronderwijs en de
stellen niet alle door het wetsontwerp
zijn achterhaald.
De minister van O., K. en W. heeft
verklaard er naar te streven, dat de nieu-
kleutéronderwijswet, die volledige ge
lijkstelling van bijzonder en openbaar
kleuteronderwijs beoogt, op 1 Januari'56
werking treedt. B en W. hebben zich
daarom afgevraagd of het verantwoord
thans nog wijziging van de regelingen
te bevorderen. Zij beantwoorden die
vraag bevestigend voor de punten ver
laging van de leerlingenschaal en ver
goeding van de sociale lasten van het
onderwijzend personeel, werkzaam bij het
bijzonder kleuteronderwijs.
De voorzitter, de heer M. de Kier, caat
merkte in zijn openingswoord onder
dat vooral de jonge melkhandelaren
ruit willen en dat er bij h»
een sanering niet veel meer kan ko-
i van uitbreiding van het bedrijf.
Voorts laakte spr. het verrekensysteem,
dat zijns inziens indruist tegen de natuur
middenstander. Wij zien daarom
ering als niet juist voor Leiden,
Vervolgens sprak de heer C. A. Broer-
secretaris van het comité van actie
tegen de melksanering te Amsterdam.
Hij had uiteraard geen eigen ervaring
met de sanering, maar noemde wel ver
scheidene voorvallen uit ander plaatsen
ngen van collega's weer. Spr
merkte onder meer op. dat de melkprijs
de oorlog belangrijk is gestegen door
de standaardisatiebedrijven. Voorts liet
een waarschuwend geluid horen: „AL
eenmaal aan een sanering bent be
gonnen, kan je niet meer terug". Be
langrijk achtte spr. het deskundig behan
delen van een op schrift gesteld plan
sor een eventuele sanering.
Na hem kwam de voorzitter van het
zelfde comité, de heer B. A. J. Overmaas.
het woord. Deze zei onder meer. dat
het gebleken is, dat bij een sanering de
onomische vrijheid in gevaar komt. en
•leveerde het geval De Geus in Dor
drecht. Bij het uiteenzetten van sane
ringsplannen wordt vaak alleen gewezen
de voordelen en niet op de nadelen
de „vrij gepeperde" boeten. Volgens
6pr. worden bij een sanering de normale
gingselsen overschreden, terwijl de
melkhandelaar wordt gedegradeerd tot
bezorger-
Voorstanders
i het
ningswoord memoreerde de heer Staats
het feit. dat nu reeds tien jaar met de
zelfde krachten wordt gespeeld en dat de
vereniging best wat nieuwe spelers kan
gebruiken.
Morgen op Lammermarkt
B.B.-brandweren bestrijden een
oorlogsbrand
In aansluiting op de reeds geplaatste
berichten kunnen thans nadere byzonder-
heden bekend worden gemaakt over de
morgenmiddag in Leiden te houden pro
vinciale bnandweerwedstrtfd in het kader
van de B.B.-manifestatie 1955. De wed
strijd begint om drie uur op de Lammer
markt. Twee brandweerploegen van elk
der B.B.-organisaties in Delft. Dordrecht
en Leiden nemen er aan deel.
Voor zover dit mogelijk is wordt ter
plaatse een situatie geschapen, die de
werkelijkheid van de gevolgen van een
bombardement enigszins benadert. Vuur
en rook geven de nodige sfeer, en verder
liggen er door bomscherven getroffen
slachtoffers. Verondersteld wordt, dat het
houten gebouw van de markt- en haven
dienst getroffen is door de aanvel. Be
halve de B.B.-brandweerdienst zal men
ook, ter bestrijding van de gefingeerde
ramp, een blokploeg in actie kunnen zien.
De wedstrijd is b«?doeld als provinciale
voorwedstrijd. De winnende ploeg komt
op 24 Juni ln Rotterdam uit op de dan
te houden landelijke wedstrijd.
Belangstellenden kunnen de oefening
van nabij gadeslaan. Zij kunnen zich dan
overtuigen van de paraatheid, waartoe de
B.B.-organisatie in de korte tüd van haar
bestaan ls gekomen.
deze avond verschillende op
merkingen maakte. Er zijn thans onge
veer 200 gesaneerde gemeenten in
land, aldus spr., en er is nog geen
kei constructief plan gekomen van
zijde der anti-saneerders, die blijkens de
convocaat onder bepaalde voorwaarden
een sanering zeggen toe te juichen. Dat
sommige melkhandelaren na een sane
ring worden belemmerd in het vergroten
van hun omzet achtte spr. ten dele waar
Maar hebben de melkhandelaren zonder
sanering de laatste Jaren 1
kunnen vergroten? Voorts
op, dat de saneringscommissie het niet
alleen voor 't zeggen heeft.
Als tweede voorstander sprak de heer
Visser uit Gouda, die graag op deze bij
eenkomst „de degens had gekruist" mei
mr Zeegers uit Amsterdam, een der ver
dedigers van de Dordtse melkhandelaar
De Geus. Hij betreurde het, dat de spre
kers van deze avond niet uit eigen er
varing spraken en laakte op een vrij ge
neraliserende wijze de zijns inziens te
eenzijdige voorlichting van de pers ten
de melksanering. Het gaat
bij de sanering om een wettelijk toege
stane ondernemersafspraak. Dat die af
spraken in enkele gevallen verkeerd ult-
verkten, zegt nog niets, aldus spr. Hi)
:ag in de standaardisatie en de verplichte
pasteurisatie het algemeen belang cn de
'olksgezondheid ten zeerste gediend
Tenslotte wees spr. er op, dat geen han
delsartikel zo „teer" ls, zo gemakkelijk
ts te vervalsen en zo'n goedkoop volks-
voedsel is als de melk.
Benoeming onderwijzeres
B en W. stellen voor ter voorziening
in een vacature aan de openbare oplei
dingsschool voor u.l.o. aan de W. de
Zwijgerlaan te benoemen mej. C. G.
Smit. onderwijzeres aan de ruksleer-
school in Apeldoorn.
Dulles en MacMillan
naar Wenen
ministers
Engeland
gisteren beslot»
nlandse Zaken
Staten hebben
•ekeinde naar
halve de eventuele ondertekening
Oostenrijkse Staatsverdrag zou v
iproken over de voorgestelde
-egeringslelders.
ferentle der vier
Tachtigjarige na aanrijding
overleden
De 80-jarige C Mastenbroek van het
Maastunnelplein te Rotterdam, die gis
termiddag op de Pleinweg in Rotterdam-
Zuid door een personenauto werd aan
gereden, is in het ziekenhuis overleden.
Sfeer ia 't gezin?
De ..Nieu-ye Leidsche" et iaJ
Overige voorstellen
Over de bouw van nieuwe kleuterscho
len, waarvan de kosten vermoedelijk met
iygang van. 1 Januari 1956 voor een groot
deel ten laste van het rijk komen, zullen
B. en W. te zyner tijd voorstellen indie
nen. De salarissen van het personeel zul
len straks bij algemene maatregel van
bestuur worden vastgesteld. De salaris
sen, die de commissie voorstelt, gaan ver
moedelijk hierboven uit. Om niet een te
ruggang te moeten vaststellen, willen
B. cn W. de voorstellen van de commis
sie op dit punt thans niet volgen.
Het college geeft er de voorkeur aan
tharns de rentevergoeding voor te stich
ten bijzondere scholen voorlopig te hand
haven op 3% procent van de geschatte
waarde der gebouwen en terreinen. Voor
handhaving van het zogenaamde stop
artikel bestaat geen reden meer. Indien
de raad dit laat vervallen, zal het ver
zoek van het bestuur der ^R.K. kleuter
school aan de Damlaan om subsidie voor
1955 een hogere uitgaaf van f9.000 ver
gen. Wyziging van de schoolgeldregeling
is voor enkele maanden weinig vrucht
baar. Het college onderzoekt nog de
vraag in hoeverre het wenselijk is naast
de gemeentelijk inspecteur van het on
derwijs een consulente aan te stellen.
OEGSTGEEST
Verbetering
In het verslag van de Woensdag ge
houden vergadering van de gemeenteraad
werd door een zetfout vermeld, dat het
au fonds perdu te betalen bedrag door
hen, die zich definitief aanmelden voor
een plaats in het te bouwen bejaarden
centrum 12,50 zou bedragen. Het moeit
zijn f250.
Voetbalwedstrijd
Gisteravond heeft de voetbalvereniging
bestaande uit personeel van Endegeest
op het terrein van deze stichting een
vriendschappelijke wedstrijd gespeeld
tegen een elftal samengesteld uit leden
van de personeelsvereniging der Leidsche
Onderwijsinstellingen. Leek het aanvan
kelijk dat Endegeest met de eer zou gaan
strijken daar men bij de rust reeds met
20 voor stond, na de pauze keerden de
kansen. De voorhoede der L.O.I. zette op
en wist spoedig twee doelpunten kort na
elkaar te scoren Daarna volgde spoedig
het derde en vijf minuten vóór het eind
signaal werd voor de vierde maal de bal
n het Endegeester doel getrapt. Met een
I2 overwinning mochten de L O I.-ers
afscheid nemen van de, toch niet slecht
ipelende, verplegers.
Burgerlijke stand
Geboren: Gjjsbertha C. d v G Ravens-
bergen en C van der Vijver; Alida, d v
G Haasnoot en J Letter; Adrianus P, z v
H J van Abswoude en C J M de Vroom.
Ondertrouwd: M Djalal 40 j en J J de
Zwart 35 j; G C Grimbergen 23 j, Rijns-
burg en H G van der Nat 22 j; H L de
Grijs 25 j. Leiden en G E van der Maat
j; G Th van der Maat 31 j en H M A
n der Weijden 23 j; L B W A Nieuwen-
burg 27 j. Rotterdam en A van Leeuwen
28 j.
Overleden: Th W Sanders 79 j; M K
Kreft geb De Raadt 76 j; G C Oudshoorn
46 y. A Knörr geb Van Burik 82 j; G van
Gulik geb Buis 80 j; J C E Stoelman geb
Kruijsboom 82 j; J P J G van Blarkom
'73 j; A E van den Akker geb Green 75 J.
