Zuinigheid en vlijt... en het
hoeft geen kasteel te zijn
Nederlandsche Roode Kruis
heeft moedermelk nodig
Bouwkas Nederlandse gemeenten
heeft al 5000 woningen gezet
W aarheen,
W.-Duitsland?
Vliegtuig deed een mislukte
poging zieke te halen
Tien kunstenaars schilderden
de risico-gedachte
Bloedtransfusiedienst verkeert
in blakende welstand
EK
MÊom
5
DINSDAG 10 MEI 195S
SPAREN VOOR EEN EIGEN HUIS
(Van een onzer verslaggevers)
IN DEZE TIJD van woningnood en woningmisère een eigen huis bou
wen. het klinkt bijna te mooi om waar te zijn! Nu ja, zult ge zeg
gen, daarvoor moet je kapitaal hebben en dus.... zouden wij dat tóch
niet kunnen doen. Lees in dat geval nu eens verder, misschien is er dan
toch een kans voor u, ook, wanneer ge een eenvoudige arbeider bent, en
niet over enig kapitaal beschikt. Weet ge al, hoe de N.V. Bouwkas Neder
landse Gemeenten tewerk gaat? Dat id een instelling, welke in 1946 te
Westerbork door de nood der tijden werd geboren uit samenwerking van
een aantal Drentse gemeenten. Deze instelling beoogt een spaarsysteem,
waardoor men niet alleen een woning naar eigen wens kan laten bouwen,
maar die ook in hoogstens 30 jaar door regelmatige afbetaling van een
door de eigen woongemeente gegarandeerde hypotheek, eigendom wordt.
Nadat de Drentte gemeenten het •»»'-
(iatie/ hadden genomen, groeide de
„Bouwkas" over de gehele provincie u't.
daarna over de noordelijke provincie*
en toen volgden ook Overijssel. Gelder-
land, Utrecht. Noord- en Zuidholland
De gemeenten sluiten rich aan door
aandelen te nemen in de N.V., en daa:-
door is de Bouwkas een instelling <jt
worden, welke geheel door Nederlandse
gemeenten wordt bestuurd. doch geen
winsten maakt. Op de aandelen wordt
ten hoogste 3't pet uitgekeerd.
Intui
is aangesloten. de inwoners
„bouwspaarders" worden. Zo telt men n',
el over het gehele land ongeveer 11.00'.
bouwspaarders en ongeveer 5000
hebben reeds een eigen woning t
Het verlangen naar
een woning-in-elgen-
dom leeft over het
geheel sterker op het
platteland en in klei
ne gemeenten, dan ln
grote steden. Hier is
men meer gewend
san het huurhuis, ook
al, omdat stadshuizeu
veelal etagewoningen
ztjn en men er min
der over denkt ro'n
„mootje" van een
groot gebouw of een
heel blok woningen
te kopen, dan „een
huisje buiten".
Maar, al rijn de
grote steden Rotter
dam en Amsterdam
dan nog weifelend
omtrent aansluiting bij
de Bouwkas, Den
Haag heeft het al
gedaan en daar wor
den hele flatgebou
wen neergezet door
bouwspaarders.
Het rijk beziet deze
seml -overheidsinstel
ling met een welwil
lend oog, ook al om
dat zij de particuliere
bouw ln de hand
werkt en er op die
zijn woning en heeft dus het recht daar
mee uiteraard binnen het redelijke
te doen, wat hij wil. Hij is de gemeente
daarvan geen rekenschap verschuldigd.
De gang van zaken is nl. zó, dat, wan
neer de gemeente zich aansluit bij de
Bouwkas dqor het nemen van aandelen,
zij dit in feite alleen als „hypotheek
houdster" doet.
Maar zij opent dan voor haar burgerij
de mogelijkheid voor deelneming. Er
vormt zich dan een plaatselijke bouw-
spaardersvereniging en wie nu wil gaan
bouwen, komt terecht bij de secretaris
van die vereniging.
De deelneming staat open voor allt
lagen van de bevolking; er zijn al villa's
I kleine boerderijen, winkelwoningen, mid
den gebouwd.
Ge
verscheidene gemeen
ten hun bouwvolume
niet kunnen opmaken, omdat er geen
geld is voor het zetten van steeds
meer woningwetwoningen, welke dan
eigendom van de gemeente of van
bouwverenigingen zijn.
Wie via de Bouwkas heeft laten bou
wen. is direct volledig eigenaar van
I Met het van kracht worden van de
i Parijse verdragen, die de opneming van
West-Duitsland als souverein land in de
Westeuropese Unie en de N.A.V.O. rege
len, is ongetwijfeld een belangrijke mijl-
Paal bereikt. De verdragen gaven echter
geen oplossing voor het schrijnende Duitse
probleem: zij deden de moeilijkheden eer
der toenemen. En als straks Oostenrijk
volledig onafhankelijk wordt en aile
vreemde troepen dit land zullen verlaten
hebben, dringt de kwestie van het ver
deelde Duitsland zich in haar volle om
vang aan ons op. Het zal Bondskanselier
Adenauer dan niet meevallen, ln eigen
land tegen de stroom op te roeien en het
zelfs mogelijk
Middenstandswoning te Zutphen, gebouwd vol
gens „type E", nu eigendom van de bouwspaarder.
denstands- en arbeiderswoningen ge
bouwd.
Het gaat er maar om, dat de bouwspaar
der een klein deel van de totale boui
by elkaar moet zien t? krijgen, misschien
kan hy dat ineens op tafel leggen,
schien moet hy daarvoor enige j
sparen, maar is die som er, dan kan er
ook worden gebouwd, mits de gemeente
over bouwvolume beschikt en grond heeft,
maar dat lost zich gewoonlijk uitstekend
op.
Men zal buiten, waa
per is en er misschiei
gen nodig zijn, c
Verklaard
uitzicht
dat èn de openbare
mening èn de hou
ding van Oen in)
de regeringspar
tijen in West-Duits
land zodanig wor-
ir tenslotte
oplossing
den gewijzigd, dat Adc.
toch moet instemmen met
Oostenrijk.
Als de Russen zich werkelijk geheel uit
Oostenrijk terugtrekken (en daar gaat
het nu toch wel op lijken) doen zij een zet
°P het internationale politieke schaakbord,
waarvan de betekenis op dit ogenblik nog
niet ten volle kan worden bepaald. Op
Korte termijn kan de uitwerking ervan op
de Duitsers nog niet zo groot zijn, dat
^en dramatische koerswijziging van de
togering te Bonn kan worden verwacht.
°e Russen werken ook nu weer op lange
termijn. Er kan In een periode van een
®f twee jaar heel wat veranderen.
Adenauer is bijna 80 jaar oud en als hy
er niet meer is. wat zal er dan gebeuren?
tin wat zullen de socialisten doen, als zij
er over enkele jaren in slagen aan de
[nacht te komen? De Russen hebben de
"Jd. als het moet.
Te oordelen naar de houding die de
Sowjetunie inzake Oostenrijk aanneemt.
het mogelijk dat zij ook ten aanzien
van Duitsland heel wat water in de wodka
wil doen. Wellicht zullen de Russen zich
Wreid tonen, in te stemmen met een on
afhankelijk en herenigd Duitsland, dat
niet gebonden is aan in het verleden ge
nomen besluiten (zoals de aansluiting van
West-Duitsland bij de N.A.V.O.) en dat ge
rechtigd is, na de hereniging zelf een be
slissing te nemen over zijn toekomstige
Positie. Zy zullen In dat geval speculeren
°P de verwachting, dat bij vrije verkie-
Iir>gen in geheel Duitsland de socialisten
aan de macht zullen komen en dat deze
socialisten zullen weigeren, zich bij één
«"blokken aan te sluiten.
Wij herhalen: op dit ogenblik kan nog
niet worden overzien, hoe groot het suc
ces van de jongste Russische stappen zal
rijn. Over een jaar zijn we in dit opzicht
wellicht iets verder. Dit neemt niet weg.
dat wat nu aan de gang is. interessant
genoeg is om geregistreerd te worden.
de grond goedK<
minder funderin-
het geheel wat goed-
terecht kunnen dan in de stad,
maar voor een arbeiderswoning kan
de bouwsom stellen tussen f 10.000
f 15.000.
Hoe te sparen
Wie voor f 10.000 kan bouwen, zal
f 1500 eigen geld bij elkaar moeten
sparen, wie voor de bouw f15.000
nodig heeft, moet tot f 2400 komen.
Er wordt dan' iets afgetrokken voor
administratiekosten e.d. (ongeveer
f150), maar wie dit geld heeft, kan
bouwen.
Treedt men echter als bouwspaat-
der toe, dan komt meteen de „spaar-
plicht" kijken. Men moet dan ten
minste f2.- per duizend gulden per
maand opsparen. Dat is dus bij een
bouwsom van f 15.000 f 30.-
maand. Desgewenst kan een bode dat
geld maandelijks komen afhalen.
Wie meer opzij kan leggenkan eer
der aan het „eigen geld" toe zijn en dui
eerder bouwen. Het ligt dus aan de spaar
der zelf, wanneer hij de benodigde sonr
bij elkaar krijgt.
Naar men weet, wordt bij particuliere
bouw overheidspremie toegekend en deze
dus in mindering van de totale bouwsom
gebracht; ook de herbouwplicht kan
het bouwsparen worden verwerkt.
Is het „eigen geld" op tafel, dan kan
men zijn wensen kenbaar maken.
mag uianncer het een alleenstaande
ling betreft zelf zijn aannemer
en en zelf binnen de mogelijk
heden een ontwerp laten maken. Na
ijk 2ün er ook standaard-ontwer-
waaruit men kan kiezen. De aan
besteding wordt echter via de Bouw
kas gedaan, dit ook al om de kosten laag
Is de woning gebouwd, dan is men dus
volledig eigenaar. Men betaalt dan rente
iflossing van de hypotheek en de som
hiervan komt weinig uit boven de nor
male huurprijzen. Maarmen heeft
dan op den duur het pand schuldloos in
eigendom!
De afbetaling moet in 30 jaren geschie
den, doch bij onvoorziene omstandighe
den (bijv. bij overlijden van de kostwin
ner) wordt een soepele regeling toege
past.
""e spaart en op een ogenblik toch
wil ophouden, krijgt het gespaarde
geld terug, doch na aftrek van de boven
genoemde administratiekosten.
overiyden wordt het pand, ook al
is het nog niet afbetaald, gewoon als
eigendom beschouwd en dus valt het de
erfgenamen toe, die dan natuurlijk ook
v. nog bestaande hypotheekschuld
nemen. De eigenaar is ten allen tijde
gerechtigd om het huis te verkopen of
verhuren, net zoals men dat met een a
dere eigen woning kan doen.
De voordelen
Ge zult misschien zeggen: waarom moet
zoiets dan via de gemeente lopen...
waarom bemoeit de Bouwkas zich
particuliere bouw?
Wel, de voordelen zijn. dat mer
een dergelijke instelling eerder
eioen bouw zal komen dan wan
men in z'n eentje moet handelen: v
dat door min of meer collectief optred»n
allerlei bijkomstige kosten (aanbesteding,
notariskosten e.d.) veel lager kunnen
worden gehouden en dat men kan profi
teren van de uitgebreide technische
dienst van de Bouwkas. Bovendien biedt
de garantie van, de gemeente, dat de hy
potheek nimmer binnen 30 jaar kan
worden opgezegd, sociale veiligheid.
Het spreekt wel vanzelf, dat overwe
gend jonge mensen bouwspaarders wor
den. doch ook ouderen kunnen meedoen,
als zij nog kans zien tot sparen.
Wij hebben op uitnodiging van de N.V.
Bouwkas. in verschillende gemeentel
lerlei reeds gebouwde panden bezichtigd
en er allen aantrekkelyk uit en zelfs
envoudigste arbeiderswoning onder
scheidt zich van de dikwijls al te sobere
woningwetwoning.
In Zuidholland zyn reeds verscheidene
otere gemeenten ook toegetreden, o.m.
Den Haag. Delft. Leiden en Dordrecht.
In Rotterdam wordt deelneming nog be
studeerd.
Ongetwijfeld keiU-deze gemeente
lijke instelling ook tegenstand. Wo
ningbouwverenigingen en particu
liere bouwondernemingen stellen hun
belangen tegenover die van de N.V.,
welke echter alleen de ideële zijde
van de kwestie in het geding brengt.
Deze overwegingen spelen uiter
aard wel een rol wanneer een ge
meente toetreding tot de Bouwkas
overweegt. Men houde hierbij echter
in het oog, dat de Bouwkas geen
winstobject is en dus in feite niet
concurreert.
Ned.-Franse overeenkomst
oorlogsschade
Tussen de Nederlandse en Franse rege
ringen is een overeenkomst in zake de
vergoeding van oorlogsschade gesloten.
De Nederlandse regering zal de hier tt
lande door Franse natuurlijke en rechts
personen geleden oorlogsschade op basi:
van de Wet op de materiële oorlogsscha
den afwikkelen, terwijl Frankrijk de ver
plichting op zich neemt de door Nederlan
ders in Frankrijk geleden oorlogsschade
te vergoeden. De overeenkomst heeft i
betrekking op schade, die onder de
king van de wet op de watersnoodschade
1953 valt.
Voor het in werking treden van de over
eenkomst is de goedkeuring van de Staten-
Generaal vereist.
Omtrent de wijze, waarop de belangheb
benden hun aanmelding van geleden scha
de zullen kunnen indienen, kunnen bin
nenkort nadere mededelingen worden ge-
Sch. 21 in moeilijkheden
Vaartuig komt nu naar IJmuiden
(Van een onzer verslaggevers)
Een Catalina-vlicgboot van de Marine-Luchtvaartdienst heeft gisteren een
mislukte poging gedaan de ernstig- deke schipper C. den Heyer van de Sch. 21
van hoord te halen. Nadien is enige verbetering ingetreden in zijn toestond. Het
slechte weer van vanochtend verhinderde dat nogmaals een poging werd onder
nomen. De Sch. 21 vaart thans naar de haven van IJmuiden, waar men tegen zeven
uur hoopt aan te komen.
Schipper C. den Heyer van de Scheve- de wind. en regenbuien maakten e
logger Sch 21. „Arie
(rederij A. v. d. Zwan en Zonen), heeft
bloeding gehad. De andere opvarenden
de „Arie van der Zwan" namen on
middellijk contact op met de medische
dienst van Scheveningen-Radio, die weer
op zijn beurt advies vroeg aan het Rodo
Kruis-ziekenhuis ln Den Haag.
Hier raadde men aan zo spoedig moge
lijk terug te keren en de zieke schippi
een ziekenhuis op te laten nemen. Daar
de Sch. 21 op zijn vroegst pas vanmiddag
een haven kon binnenlopen (men bevond
zich reeds op de visgronden ter hoogte var
de 56ste breedtegraad), werd contact op
genomen met de Marine-Luchtvaartdienst
van de basis Valkenburg.
Deze stelde direct een Catallna-amphl-
bie-vliegtuig beschikbaar, dat om kwart
voor zes opsteeg. Te voren
eigenlijk al een hard hoofd in het slagen
van de reddingspoging. Er stond een har-
zicht onmogelijk.
Bij de
Voor goede
maatkleding
bleek hét onmogelijk de zieh
schipper van boord te halen. Onverricht»
zake moest het vliegtuig terugkeren.
In afwachting van beter weer zou vai
ochtend een nieuwe poging worden
ondernomen, maar andermaal verhinder
de harde wind een poging met gerede kans
op slagen. Hoewel de toestand van schip
per Den Heyer verbeterd is. achtte mer
ord een ernstige patiën
aan de beproevingen van een dergelijk)
•nderneming bloot te stellen.
Woudschoten 1315 Juli
Congres van Academici
van Gerei, gezindte
Academici, behorend tot de Gerefor
meerde gezindte, zullen van 13 tot 15
Juli a.s. op Woudschoten een congres
houden, dat georganiseerd ls door de
samenwerkende reünisten-organisaties
F.Q.I., S.S.R. en van de studenten-
corporaties aan de Vrije Universiteit, de
R.O.S.V.U., de Chr. Geref. predikanten-
iniging. de Reün. organisatie van de
Chr. Geref. Stud. Bond. reünisten van
Voetius en het Verband van Herv. Geref.
teilectuelen.
Hoewel geen thema is geformuleerd zal
het congres zich bezighouden met de een.
trale vragen, waarvoor elk Gereformeerd
academicus wordt gesteld. Dr J. Ozinga,
Geref. predikant te Lunteren, hoopt te
spreken over: „De betekenis van de bijbel
het leven van de Gereformeerde
academicus", prof dr T P. van de Kooy
„Geloof en Wetenschap", en dr H.
Bout. Herv. predikant te Utrecht, over:
.Geloof en practijk". Het congres zal
worden Ingeleid door de voorzitter, prof.
dr G. C. Berkouwer. Het slotwoord zal
worden gesproken door prof. W. Kremer,
hoogleraar aan de Th sol. school der Chr.
Geref. Kerken.
We komen
Via Scheveningen-Radio hebben
hedenmiddag een gesprek gehad met de
Sch. 21. Ondanks morse-signalen wa.
gesprek uitstekend verstaanbaar,
vertelde ons. temidden van een w
zee, dat iedere nieuwe poging om de
schipper van boord te halen onmogelijk
zou zijn. „We varen naar de dichtstbij
zijnde haven. Dit zal waarschijnlijk
IJmuiden zijn. waar wü tussen zes en acht
uur hopen aan te komen", aldus de Sch 21.
In IJmuiden zal een ambulance-wagen
gereed staan om de zieke zo spoedig mo
gelijk naar een ziekenhuis te vervoeren,
waar hem de nodige hulp kan worden ver
leend.
De Sch. 21 is Zaterdag J.l. uit de haven
van Scheveningen vertrokken om ter
hoogte van de 56ste breedtegraad op
vangst uit te gaan. Oorspronkelijk zou het
vaartuig pas over een dag of negen terug-
Prachtig initiatief van verzekeringswezen
voor de E 55
(Van c
i Kunstredacteur)
Pr,ma stoffen toor prttligt
prijzen. Vraagt Uw kleermaker
KINDEREN'VAN MELK EN BLOED
(Van onze speciale verslaggever)
R ZIJN TWEE ONDERDELEN van het Nederlandsche Roode Kruis,
die men bepaald als troetelkinderen van de organisatie mag aan
merken: de bloedtransfusiedienst en de moedermelkcentrale. De eerste is
in ons land volkomen ingeburgerd. Op 30 April jl. bestond zij reeds 25 jaar.
Maar de moedermelkcentrale behoeft nog meer bekendheid, omdat het
Roode Kruis nog lang niet het ideaal bereikte, dat het zich stelde: ten
minste over 10.000 liter moedermelk per jaar de beschikking te hebben!
De omvang van de bloedtransfusie- echter per jaar ten minste 8000
dienst moge blijken uit het feit, dat er
vorig jaar 90.000 transfusies zijn verricht.
Vier jaar geleden rekende men op ander
halve bloedtransfusie per ziekenhuisbed,
wat neerkwam op een totaal van 60.000.
Daar is men dus reeds ver bovenuit ge
gaan. De moderne chirurgie is zonder
bloedtransfusies dan ook niet meer denk-
Nu heeft de bloedtransfusiedienst van
het Nederlandsche Roode Kruis zich in
de loop der jaren ontwikkeld tot de beste
ter wereld. Er zijn 90.000 donors, die
tweemaal per jaar een halve liter bloed
afstaan.
Oorlogsdonors
In lijd van oorlog zou men 200.000
donors nodig hebben, dan wel, de thans
ingeschreven donors zouden een dubbele
productie moeten leveren. Het probleem
is thans, of het Nederlandsche Roode
Kruis, om voorbereid te zijn op alle
oorlogseventualiteiten, een staf van
oorlogsdonors moet vormen. Dat eist
een enorme organisatie en zóveel geld
(voor een tweemaal per jaar noodzakelyk
onderzoek), dat men deze weg wel
niet zal inslaan. Tegen de tot nu toe ge
bruikte wapens is de bestaande bloed
transfusiedienst evenwel volkomen opge-
Meer moedermelk
Minder opwekkend zUn evenwel de be
richten uit de moedermelkcentrale. Vorig
Jaar werd over het gehele land een
hoeveelheid van 4642 liter ingezameld,
terwyi 2992 liter werd uitgegeven. Er is
Een vriendelijk complex arbeiderswoningen, in de nieuwbouw van
Apeldoorn, eveneens gezet door de N.V. Bouwkas Nederlandse gemeen
ten en nu bewoond door bouwspaarders.
nodig, zodat het ideaal biyfl om ten
minste 10.000 liter ln te zamelen. Men
moet namciyk over een voorraad z.g.
lyophiel (gedroogde) moedermelk biyvcn
beschikken.
Deze moedermelk is vooral noodzakelijk
voor de te vroeg geboren kinderen: nog
altyd 3 tot 4 procent van de lev
geborenen. Op het Ned. Roode Kruis is
men van mening, dat bij tijdige to*
diening van moedermelk aan deze kind'
ren zeker 200 kinderen minder zulien
sterven dan thans het geva> is, terwijl
voor 200 andere kleinen een kortere
ziekenhulsverpleging kan worden
In Nederland doet zich het verheugen
de feit voor, dat nog 60 procent der
moeders borstvoeding geeft, waa
wetenschappelijk vaststaat dat het de
beste voeding is voor de zuigeling, hoe
wel er voor normaal geboren kinderen
ook heel goede vervangingspreparaten
zijn. Dokter J. F. J. Baesjou, hoofd van
de medische afdeling van het Neder
landsche Roode Kruis, is evenwel van
mening dat ook voor normale kinderen
de natuurlijke voeding in de eerste zes
levensmaanden per se nodig ls, omda'
zij van zoveel invloed ls op de ont
wikkeling van het Jonge kind. In
moedermelk komen alle vitaminen
namelijk beter tot htm recht.
Dat het aantal moeders die haar kinde
ren zelf voeden, de laatste jaren Is afge
nomen. komt waarschijnlijk door de in
vloed van het gejaagde leven. In dit
verband is het merkwaardig te weten, dat
in Belgrado niet minder dan 40.000 liter
moedermelk jaarlijks verzameld wordt.
Doch daar. evenals in Duitsland, betaalt
men voor deze melk. Er ipjn ln Duitsland
zelfs moeders die de studie van de jong
geborene bekostigen uit de opbrengst van
de moedermelk.
In Nederland werkt men èn bij de
bloedtransfusiedienst èn bij de moeder
melkcentrale op vrijwilligheidsbasis, om
dat in het andere geval juist bij de
moedermelk het kind wel eens de dupe
van de transactie tussen moeder en
moedermelkcentrale zou kunnen worden!
Wat de kennis omtrent moedermelk
aangaat, staat men nog maar aan het
begin. In Amerika, waar ten gevolge van
de propaganda voor het gebruik van
koemelk voor jonge kinderen, hele staten
„moedermelk-loos" zyn geworden, keerde
men van die dwaling terug. Men gaf
natuurlijk niet toe dat men zich vergist
had. maar stelde dat de psychologische
binding tussen moeder en kind zoveel
sterker zou worden bij borst- dan bij
kunstmatige voeding. Een standpunt, dat
dokter Baesjou niet deelt.
Maar wel zyn er, donr leiders van
psychiatrische inrichtingen In ons land.
ontstellende ryfers gepubliceerd over
vitaminegebrek by moeders van onvol-
gehalte aan vataminc C ln bloedplasma
gehalte aan vitamine C in bloedplasma
per 100 cc plasma, wandelen kinderen
aan de rand van de infantiele scheur
buik," aldus dokter Baesjou. En flesse-
klnderen die geen vitamine C krUgen,
lopen allemaal kans die kwaal te krygen.
Vandaar dat de actie voor het ver
krijgen van méér moedermelk ln de
komende maanden met kracht ter hand
genomen wordt. In ons land verzamelt
men deze melk in samenwerking met de
kruisverenigingen. Den Haag (Lange
Voorhout 6). Voorburg en Leidschendam
hebben uitstekend ingerichte centra.
Openslaand autoportier
een maand hechtenis
De rechtbank te Rotterdam heeft van
morgen de 56-jarlge handelaar in dieren
benodigdheden A. F. W. uit Rotterdam
conform de ei9 veroordeeld tot een maand
hechtenis. Hij zou door onnadenkend
openen van het portier van zijn auto,
de dood van de zestien-jarige jongen A.
J. M. Schaaf hebben veroorzaakt.
ter Bevordering van het Levensverze
keringswezen en van de Ned. Unie
Schadeverzekeraars hebben een prachtig
initiatief genomen. Beide organisaties
gaan deelnemen aan de grootse manifes
tatie van nationale energie te Rotterdam,
de „E '55". Men besloot daar ook het
artistiek kunnen op. deze manifestatie
moet uitkomen een aantal, deels
bekende, deels jongere kunstenaars op
drachten te geven voor het vervaardigen
van .-childerijen. welke de verzekerings
gedachte als onderwerp zouden moeten
hebben. De opdracht: „de risico-dragende
functie van het verzekeringswezen"
beeld te brengen, werd verstrekt aan
volgende kunstenaars C. Bantzinger. Eppo
Doeve. Theo Forrer, Theo Kurpershoek
en Karei Thole, allen te Amsterdam, Otto
Dicke te Dordrecht. Cor Reisma te Leeu
warden. Jan Sluyters Jr te Loenersloot,
Piet Ouborg en J. G. Goeting. beiden te
Den Haag. De schilders werden voor hei
maken van het opgedragen schilderij ge
honoreerd en waren geheel vrij ln de uit
werking van de opdracht.
Op de E '55 wordt nu een geheel n
element op tentoonstellingsgebled ge
bracht met de expositie van deze 10 schil
derijen. Alle bezoekers van het verzeke
ringspaviljoen kunnen hun stem uitbren
gen over de vraag, welk der schilderijen
het beste de risico-gedachte in het
zekeringsbedrijf in beeld brengt. De schil
derijen zijn niet gesigneerd, doch ail<
genummerd, om te voorfcomen dat het
publiek op een grote naam zou stemmen.
Het kunstwerk dat op deze wijze als
nummer één wordt aangewezen, wordt
beloond met een premie van f 2000, r
mer twee met een extra honorarium
f 1000. Teneinde de animo bij het publiek
te stimuleren, worden onder de deelne
mers aan de stemming twintig prijzen in
Toch is het so
UURWERK en MAGNETISME
337) Een horloge dat
tal1 at
etische eigenschap-
i heelt verworven, loopt hoogst on-
trouwbaar. En juist omdat de mo-
rne mens willens of onwillens regel-
tig in dergel(jke velden terecht komt
al behoeft hy daarvan dan niet veel
merken was het voor de horloge-
iustrie een dwingende noodzaak
de de*
vervaardiging van dergelijke veertje*
wordt gebruikt i» werkelijk niet zo
duur, want voor f 20 kunt u voldoende
grondstof voor de productie v«n 500.000
veertje» bemachtigen. Maar éér n uit
dit pond staal een half millinen van die
ragfyne veertjes hebt vervaardigd, heeft
u bijna 200.000 aan productiekosten
moeten neertellen! Of in andere woor
den, door de bewerking die het produet
van grondstof tot volwaardig fabrikaat
heeft ondergaan, is het ongeveer 10.000
maal zo duur geworden.
entage wyzigt,
irecisie van dit
landuiding be-
verschil van 0.005 m
de veer, het vermogc
met een aanzienlijk
zodat het belang van
onderdeel geen nad
hoeft
De waardevermeerdering die ver»
schillende grondstoffen door bepaalde
bewerkingen ondergaan, komt echter
wellicht nog duidelijker tot uitdrukking
in het kleine veertje dat de onrust in
houdt. H<
draadje
en volgc
r dikte
i die de i
r 0.01 i
i heb-
met een uiterst dure grondstof wordt
aangevangen. In verhouding daarmee
zyn de productiekosten van hel af
gewerkte fabrikaat heirekkelijk gering.
Zo niet echter met de spiraalveer van
een armbandhorloge, flat onbereikbaar
aan de top staat van de producten die,
uilsluitend door bewerking, vele dui
zenden malen duurder zyn dan hel uit-
gangsproduct. (Exceptionele producten,
zoals byv. de lens voor de telescoop
▼an Mount Palomar. blijven hier uiter
aard buiten beschouwing).
iken daarnet over magnetis-
verteller
srband dat
er de „leidstee
(Nadruk verboder
goederen, variërend van een waarde van
f 1000 tot f 25 verloot.
In de Vondelzaal van het I.C.C. te Am
sterdam werden de werken gistermiddag
voor de kunstredacties der dagbladen ge
ëxposeerd. Het resultaat was verrassend
in negatieve zin. Van de tien kunstenaars
is er n.l. ons inziens niet één in geslaagd
de risico-gedachte op sprekende, sug
gestieve wijze weer te geven. Over het
algemeen hebben de kunstenaars het
schilderij te veel uitgewerkt, er te veel
op gezet en te weinig gedacht aan de di
recte werking voor het publiek. Als re
clame-platen zijn ze allemaal mislukt en
men kan alleen de kunstwaarde van
sommige werken waarderen. De meeste
werking gaat nog uit van de grote Chris-
tophorus-figuur. die het Christuskind over
de rivier draagt (aldus de legende) Noch
het ibstracte werk, noch de Jonge man en
vrouw temidden van allerlei rampen,
noch de opgestoken hand achter het spin
web. noch de trapeze-werkster in het
circus, zijn in staat de aandacht van het
werk af te leiden naar het doel, de op
dracht Niettemin ia de gedachte van de
verzekeringsorganisatfes zeer te prijzen.
Gedenksteen Betje Wolff
en Aagje Deken
Prof dr P. Minderaa, voorzitter van
het nationaal comité ter herdenking van
Betje Wolff en Aagje Deken, heeft gis
teren tjjdena een eenvoudige plechtig
heid een gedenksteen onthuld in de gevel
van het St Josephrustoord te Beverwijk.
Op deze plaats heeft nl het buiten
„Lommerlust" gestaan, waar de schrijf
sters ln de jaren 1782—1788 hebben ge
woond en gewerkt. Zij schreven hier o.m.
„Sara Burgerhart".
Zomer-academie voor
orgel te Haarlem
De uitnodigingen om deel te nemen aan
de zomer-academie voor orgel te Haar
lem, in aansluiting op het vijfde Inter
nationale orgelconcours, zijn verzonden.
Blijkens een prospectus zullen orgel do
ceren Jeanne Demessleux (Parijs) en
Frledrlch Bihn (Hamburg) en Improvisa
tie Anton Helller (Wenen) en Gaston
Litaize (Parijs). Docenten voor theorie en
lezingen zullen zijn: prof. Josef Ahrens
(Berlijn), ir Henk Badlngs (Bilthoven).
prof. dr A. D. Fokker (Beekbergen), Egon
Kraus (Wenen), prof. Gustav Leonhardt
(Bazel), Hennie Schouten (Amsterdam) en
Josef Tonnes (Duisburg). Er zullen ex
cursies worden gemaakt naar Gouda.
Alkmaar, Amsterdam, NCRV-s'udio,
Loenen (Flentrop-orgel) en de muziek
historische afdeling van het Gemeente
museum te 's-Gravenhage.
De cursus duurt van 9 tot 30 Juli. Aan
het einde ontvangen de cursisten een di
ploma. Het doel is Jonge organisten uit
binnen- en buitenland de mogelijkheid te
bieden onder bekwame leiding kennis op
te doen van de moderne orgelpraetljk-
Zes aidelingen in Raad
voor de Kunst
Bij de minister van O. K. en W. z(Jn
ontwerpen ingendlend voor twee alge
mene maatregelen van bestuur ter uit
voering van de wet op de Raad voor de
Kunst, die dezer dagen ln het Staatsblad
ls afgekondigd. Voorgesteld wordt de
Raad te doen bestaan uit zes afdelingen,
nl voor algemene zaken, beeldende kun
sten en bouwkunst, filmkunst, letteren,
muziek en theater (toneel, opera en dans).
Handboek Frankfurter
Zeitung
In tweehonderd bladzijden heeft de
Frankfurter Zeitung in haar handboek
beurs en economie 1955 een menigte
gegevens samengevat over het Duitse eco
nomische leven, rijk voorzien van staten
grafieken. Het overzicht ls zo uitvoe-
zo veel omvattend, bestrijkt zoveel
terreinen, dat er wel nergens een kleine
leemte te vinden zaf zijn. Het werk be
rust dan ook op een 92-jarige ervaring.
De ongeveer tachtig overige bladzijden
behandelen de rest van de wereld. Inte-
zljn de mededelingen over de Sow-
jetzone, waar ondanks een grote voor
uitgang ln procenten, de achterstand by
het vyfjarenplan aanzienlijk ls. Nederland
krijgt een goede ruimte, meer dan de
Sowjetunie, en het handboek constateert
een bijzonder krachtige vooruitgang in
1954 en een hoogconjunctuur. Geheel an
ders ls het beeld van Indonesië, waar op
allerlei terrein ongunstige toestanden
worden geconstateerd met als lichtpunten
de toeneming van de uitvoer en de rijst
bouw. De prijs van het handboek ls slechts
D.M.
