Süirifix
Negenduizend Nederlanders [j
zweren Arabon trouw
Ze zijn er nog: de zangers van
de Zweedse muz ek
Internationale bewogenheid om
strijd voor recht en vrijheid
Japanner Tanaka veroverde
de wereldtitel
Peking los
van Moskou?
Een eigen geluid, gevoed door de
sfeer van het land
PLECHTIG OGENBLIK IN HOUT RUST
WI ZULLEN AMBONS TROUW met onze trouw belonen. Dat was de
plechtige belofte van meer dan negenduizend Nederladers bij de
herdenking van de vijf jaren, waarin de republiek Zuid-Molukken heeft
stand gehouden tegen een overmachtige vijand. Bij de herdenking van
een bondgenootschap, dat drie en halve eeuw door Ambon trouw be
waard werd en met bloed van vele zonen bezegeld. Bezield door de
wetenschap, dat Ambon de strijd zal voortzetten. Gesterkt door het
nieuws, dat de strijd is beloond door de bevrijding van Ceram en dat
internationaal steeds meer mensen beseffen, hoe hel dwaasheid is om te
spreken van de rechten van de mens, zolang Ambon vertrapt wordt.
mend gekras der Jappenlaarzen. luidde
de voorstelling der Japanse bezetting in
waarin een Ambonnees sterft met de
woorden „Leve onze Koningin" op de
lippen. Niemand heeft ooit ons land kun
nen veroveren. Ambon zal herrijzen wa
ren de woorden, die getuigenis aflegden
van Ambons onverzettelijke wil.
Kleurige dansen luisterden de voorstel
ling op. die eindigde met de strijd op
Ceram en de woorden: God zal recht
„Wij zullen Ambons trouw
met onze trouw belonen
Ons daardoor eigen recht en
Nederlanders, die in Nederlands-lndië
gestreden hebben, zij aan zij met de Am-
bonnezen. Prof. P. S. Gerbrandy, die te
Londen het verzet tegen de Duitsers
gaande hield, toen anderen vertwijfelden;
luitenant-admiraal C. E. L. Helfrich. die
zijn laatste schepen offerde om Neder
lands-lndië te redden van de Japanners;
de vice-president van de Raad van State,
jhr mr F. Beelaerts van Blokland; staats
raad dr J. W. Meijer Ranneft, die eens de
hoogste ambten heeft bekleed in ons oude
Indië, de Kamerleden ir C. N. van Dis,
Ch. J. I. M. Weiter, Tj. Krol, F. H. van
de Wetering en G. Ritmeester benevens
vele andere vooraanstaande personen; zij
allen hebben deze plechtige ogenblikken
bijgewoond. Telegrammen van instem
ming waren gekomen uit Israël. Frankrijk
en Amerika.
De president van de Internationale
Federatie voor de rechten van de mens-
dr J. Paul Boncour, had zich opgemaakt
Ambon, maar was door ambtsbezigheden
weggeroepen naar Algiers. Prof. Michel
Jeremijew en de heer Naesar
Poulin kwamen namens hem.
Reeds uren van tevoren kwamen de
Nederlanders bijeen in de Haagse Hout-
rusthallen. Spandoeken met de woorden:
„Neerlands Rechter zij geprezen, Recht
voor Ambon werd bewezen". „Ontwaak
dan volk van Nederland. Betaal uw
schuld, wis uit uw schand". enz. waren
gespannen in de zaal. Fluitorkesten mar
cheerden binnen en de drumbands van
het Veteranenlegioen Nederland, vooraf
gegaan door de vaandelwacht. drie rid
ders in de Militaire Willemsorde, de he
ren M. Cohen, J. V. Romijn en A. H. F„
Roelofse. Daarna aanschouwde de (dui
zendkoppige menigte de binnenkomst van
de hoogwaardigheidsbekleders der repu
bliek Zuid-Molukken. de gevolmachtigd
vertegenwoordiger, dr J. Nikijuluw, de
ministers Manusama en Lokollo.
De voorzitter van het comité „Vijf jaar
Ambon in Nederland", de heer B. Bol,
had een bloemenhulde in ontvangst te
nemen als dank voor het werk van de
velen, die medegewerkt hebben aan deze
samenkomst. Overal in Nederland en ver
daarbuiten komt thans het besef, dat Am-
bon vrij moet zijn. aldus deze spreker.
De aanwezigen tonen, dat voor hen recht
en vrijheid niet gedevalueerd zijn, dat zij
de zin dezer woorden verstaan en weten,
dat alleen daardoor vrede mogelijk is.
Staande herdachten allen de Ambonne-;
zen. die in deze strijd gevallen zijn, tot
de plechtige tonen weerklonken van del
..Last Post" van een hoornblazer van het l
Legioen.
Als Nederlander breng ik in diepe be- j
wogenheid een groet aan de mannen en
vrouwen ran Ambon, zeide dr J. J. R-
Schmal. lid der Tweede Kamer. Te bloe
dig en te ernstig is deze herdenking voor
grote woorden en wij voegen onze stem
bij het protest der Ambonnezen. Wij de
len hun geloof. Tot nog toe
Plein weinig actie uitgegaan. Daartegen
ons vlammend protest Van deze vergade
ring zal het gerucht uitgaan ook naar
de Zuid-Molukken. Wij zijn vol eerbied
voor de onwankelbare trouw van Ambon
in de Japanse bezettingstijd. Koningin
Wilhelmina heeft dank gebracht aan Am-
bon, diep getroffen bewogen over het lot,
dat Ambon heeft getroffen in zijn on
wankelbare trouw aan het Koninkrijk
en Haar huis.
Ons hart zal nooit, dat hart vergeten.
Ook om een andere reden leven wij
met Ambon mede. daar het een zaak is j De val van Kao Kang. leider van de
ran recht en gerechtigheid. Het ligt in hnks-extremistische pro-Russische frac-
Nederlands geestesmerk, het onze bij te'tie in de Chinese communistische partij,
dragen in de strijd voor de rechten van
de mens, zoals in de lijd van de Boeren-1
oorlog, de strijd van Finland.
Zal Nederland met Kain zeggenBen
ik mijns broeders hoeder?
grote verdiensten benoemd is tot minister
van staat, kwalijk, dat hij riep: ..Ambon
moet vrij", daar hij niet het juiste
ment voor deze uitroep koos. Laten wij
deze berekende houding opgeven,
moet er een oplossing komen. Spreker
dankte minister lr. C. Staf. dat hij de
order liet intrekken, die de militairen de
bijwoning der vergadering verbood
Hierop werden de heren Manusama.
Lokollo en Nikijuluw op het podium
roepen en men bood hun een gedenkbord
aan met de pas afgelegde gelofte in de
hoop. dat dat dit bord eens zal hangen in
de regeringsgebouwen der R.Z.M.
Met een daverende mars marcheerde de
drumband door de zaal terwijl allen gele
genheid kregen werkelijk te offeren voor
de R.Z.M.
Mena Moeria
Dr Nikijuluw uitte zijn geluk en dank
baarheid. dat hij mocht spreken tot Ne
derlanders. die protesteerden tegen rechts
verkrachting. Ook dankte hij de prof.
Jeremijew en Paul Boncour. die gevolg
gaven aan hun beroep op hen. Voorts
herinnerde hij aan de gebeurtenissen
rondom de proclamatie der republiek
dankte voor de hulp van Nederlanders
buitenlanders, in het bijzonder de stich-
jting „Door de Eeuwen Trouw".
Uitdrukkelijk verklaarde hij: Wij wil
len niet gedreven worden. Door niemand.
In de chaos en wanorde in Indonesië
Duizenden legden de geloll. ai: V.0™' reed, vijf
schijnt en zal doordringen.
re God. dnt dit spoedig gebeurt,
eindigde met „Mena Moeria".
i het einde van do avond mar
cheerde de drumband door het midden-
Op onze schouders rust een Met de gelofte in het hart gingen de
nationale plicht, duizenden naar huis.
Een eretaak voor elk, die niet
voor onrecht zwicht.
En daarom zweren wij te helpen
en te vechten
Voor Ambons vrijheid, zijn door
ons beloofden rechten".
Drie Schotse vrouwen startten in
het dorpje Sakhu in Nepal voor
een poging, het Himalaja ge
bergte te beklimmen. Hun eerste
doel is Temptang, aan de voet
van het gebergte. Als zij een
maal daar zijn zullen ze trach
ten de top van de Jugal Himal
("6900 meter hoog) te beklim
men. De drie dames die deze
vermetele tocht ondernemen,
zijn v.l.n.r. mevrouw H. M. Jack
son. moeder van twee kinderen
en leidster van de proen. miss
R. E. Stark, een srrraaklerares,
en miss dr Evehin Camrass. een
vrouwelijke arts.
Ontploffing op tankschip
bij Curasao
Zondag heeft zich een ontploffing voor
gedaan op het Britse 10.000 tons-tank-
schip Duffield voor de Bullebaai van
Curacao. Een lid der bemanning verloor
het leven, drie werden gewond. Van één
hunner is de toestand ernstig en hij k
een ziekenhuis overgebracht. Het
schip zal in dok gaan
Wereldkampioenschappen tafeltennis
Angelica Rozeanu zegevierde bij de dames
Ook dit jaar heeft een Japanner beslag gelegd op
de wereldtitel in het heren enkelspel. Werd Ogi-
mura ditmaal onttroond, Tanaka heeft zijn plaats
op eervolle wijze ingenomen. In de finale ontmoette
hij de Zuid-Slaviër Dolinar. Van strijd is er weinig
v sprake geweest en men kreeg zelfs de indruk, dat
de Zuidslaviër zich spaarde voor de eindstrijd van
het heren dubbelspel. De Japanner deed wat hij
wilde en drong zijn tegenstander volkomen in de
verdediging. Door de ballen laag over het net te
spelen trachtte Dol,na, oen einde ,e maken aan de J vT^t.l£«S££ it Uw£
MAANDAG 25 APRIL 1955
Uitslag verkiezingen in
Nedersaksen twijfel
Bij de verkiezingen voor de Landdag
van de Westduilse staat Nedersaksen
hebben de socialisten een vooruitgang
geboekt t.a.v. de verkiezingen in 1951.
Eerst bij de regeringsvorming zal ech
ter blijken, of deze zege geen Pyrrus
overwinning is geweest. De parlemen
taire positie wordt n.l veel ongunstiger
voor de socialisten, doordat het oude
parlement nog op grond van dc ver
ouderde verhoudingen van 1951 was vast
gesteld.
Het ziet er naar u t, dat regeringsvor
ming op grote moeilijkheden zal stuiten,
doordat noch de Christen-Democraten,
noch de socialisten een meerderheid kun
nen opbrengen, De mogelijkheid bestaat
dat de socialistische regering van Neder
saksen plaats zal moeten maken voor
en coalitie-regering naar het voorbeeld
•an Bonn. ïn dat geval betekenen deze
erkiezingen een overwinning voor
Adenauer.
De officiële verdeling der zetels wordt
als volgt: SPD 59; CDU 43; Duits»
keiharde drives, die van het bat van zijn tegen
stander kwamen. Maar dit mocht niet baten, want
de Japanner trok zich niets van zijn tegenstander
aan en scoorde punt na punt.
Steeds feller ging hij de Zuid-Slaviër
le lijf. Goed plaatsend op de hoeken
de tafel liep hij in iedere game steeds
verder uit en er kwamen zo goed als
geen missers van zyn bat. Hoofdschud
dend stond Dolinar. die voor het felle
licht cen kap droeg, achter de tafel. De
eerste game ging voor hem met 2112
teloor en in de tweede game kon hij het
slechts tot 9 punten brengen. De cijfers
van de laatste game waren 21—14 voor
jtie kleine, snelle Japanner en daarmede
had hy niet allen de game. doch tevens
I de partij en de wereldtitel veroverd.
schap waardig. Haar verdediging was
perfect, haar aanvallen waren voor Lin
de Wcrtl niet te pareren en het was
vooral door haar variërende slagen en
zuiver plaatsen, dat zy de Oostenrykse
naar de tweede plaats verwees. In drie
games behaalde Rozeanu de titel en
slechts in de eerste was er var enige
strUd sprake. Door Wertl in het begin
de match haar spel te laten ont
plooien en rustig een kleine voorsprong
laten nemen, had Rozeanu zich ver
trouwd gemaakt met dc mogelykheden
haar tegenstandster. De geroutineer-
Niet veel moeite" heeft de Roemeense I ae speelster, reeds voor de 6de maal be-
I Angelica Rozeanu gehad om haar titel te haalde zy de titel, wist toen reeds wat zij
prolongeren. Haar tegenstandster, Linde
Rumpler Wertl. had in de halve finale
tegen de Hongaarse Eva Koezian
stekende indruk gemaakt. Haar aanval
lend spel. gaf de doorslag tegen Eva Koe
zian. maar tegen de snelle Angelica Ro
zeanu kreeg zy maar zelden kans hier
mede punten te scoren. Rozeanu toonde
zich op elk gebied het wereldkampioen-
NIET ALLEEN JENNY L1ND
Plechtig weerklonk het gezang van het
couplet van het Wilhelmus.
■De heer Coenradi. voorzitter van het
hoofdbestuur der stichting „Door de Eeu
wen Trouw", las het volgende telegram
voor aan minister-president ri-- V/. Dices:
Meer dan negenduizend Nederlanders
in het kader van de stichting „Door de
Euwen Trouw", op 23 April 10.55 in een
nationale manifestatie in de Houtrust-
hallen te 's-Gravenhage bijeen, zich
tolk wetende van honderdduizenden,
n gedachten bij ons zijn. pvertidvd.
dat de zaak Ambon bij de V.N. op dood
spoor is gebracht door onbehoorlijke ach
terstelling uit opportunistische overwe
gingen van de Nederlandse rechtsplichten
de ereschuld bij de Nederlandse be
langen, hetgeen slechts mogelijk wai
doordat bij de regering de heilige bezie
ling ontbrak en defaitistische overwegin
gen parten speelden, doen een klemmend
beroep op de regering de zaak van Ambon
alsnog bij de V.N. aanhangig te maken
tussenkomst van de Unci."
daad is nodig, ze'de spreker om
het volk de bezlïeling voor de heilige zaak
geven, die het Plein mist.
Men nam het een man. die wegens zijn
De gisteren geëindigde conferentie van
Bandoeng geeft aanleiding tot een serie
zeer interessante gevolgtrekkingen. Eén
daarvan is. dat communistisch China
thans ongetwijfeld veel losser van de
Sowjetunic staat dan ooit het geval is
geweest, al is er geen sprake van dat er
tegelykertyd een ontspanning is inge
treden in de betrekkingen van rood
China met het Westen. De gedragingen
premier Tsjoe En-lai op de Azia-
maanden de handen vry heeft gekregen
en van plan is grotere invloed te gaan
uitoefenen op de politieke ontwikkeling
de gehele we-
wyzing.
s dc
wordt gesteld met beklemmende ernst.
Vertegenwoordigers van de Federatie
voor de Rechten van de Mens, wij dan
ken U met geheel ons hart. dat gij ge
komen zijt. Uw tcgenwoordigneid doet
o,is detigd. zei de spreker in het Frans
en herinnerde er aan, dat de wereldge
schiedenis het wereldgericht is. God ver
hoede, dat over Nederland het schuldig
wordt uitgesproken.
Hierop speelden de fluitorkesten de
R.M.S—mars, de K.N.I.L.-mars en de mr
dr Soumokil-mars.
Prof. Jeremyew las vervolgens de rede
van de heer Paul Boncour, die het de
plicht achtte de aandacht van de Veilig
heidsraad in te roepen voor het drama
van Ambon. Dc Federatie is geboren 57
Jaar geleden uit de' verontrusting over
het lot van Dreyfus, van één Jood. Sinds
dien zijn miliioenen Joden vermoord. Zon
der wankelen heeft de federatie zich op
geworpen tegen het onrecht jegens Jo
den, Christenen, Moslim en Boeddhisten.
In andere landen hebben zich bonden ge
vormd. die zich by haar aansloten, doch
in Nederland bestaat nog niet een derge
lijke organisatie. De federatie heeft ken
nis genomen van het beroep van de pre-
eident der republiek Zuid-Molukken. al
dus Paul Boncour. die er aan herinnerde,
dat Indonesiës federaal karakter plech
tig internationaal was verzegeld, doch
geschonden. Eén volk heeft hiervoor niet
gebukt en dit werd door de Indonesische
eenheidsstaat beschouwd als een rebellie.
De federatie heeft zich gewend tot de
Verenigde Naties, daar deze de verdragen
niet mocht laten schenden. Eenmaal is
zij er in geslaagd het proces tegen de
leiders der R.Z.M. te doen uitstellen. De
Veiligheidsraad moet zijn schroom over
winnen en een einde maken aan het on
recht. De federatie zal niet zwygen.
Een Ambonnees gezelschap voerde het
spel op „Hou ende Getrou" van Co Ver
burg. Drie en halve eeuw werden aan-
srhouweiyk gemaakt. Eerst het verbond,
dat de Staten Generaal der Verenigde Ne
derlanden en de Prins sloten met Ambon
en alles wat daarna volgde Een caca-
phonie, welke deed denkeh aan het ker-
'I Verklaard
allzlcbt
artsvijand
Tse Toeng
enkele belangxyke
generaals streed hy
met hem een machts
strijd op leven en
dood. De afsluiting van deze strijd met
de vernietiging van Kao (die zelfmoord
leegde) betekent dat de opbouw van
et communisme in rood China niet op
Stalinistische wyze zal geschieden.
'Mao Tse Toeng, die ernstig gevaar
duchtte van de zijde van Kao Kang. kon
tengevolge van de verdeeldheid in het
Kremlin na de dood van Stalin reeds in
Februari van het vorige jaar zyn eerste
maatregelen tegen Kao nemen. In het
bezoek van Kroesjtsjef en Boelganin in
October van dat jaar ziet men nu het
vragen van China's toestemming voor de
machtswisseling in Moskou, die in Febr.
jl. een feit werd door het afzetten van
Malenkof. Als tegenprestatie eiste Mao
toen, dat Kroesjtsjef de groep van Kau
Kang in de steek zou laten.
Peking is thans net zo vry van Rus
sische controle als Tito na het slagen van
zijn ïebellie. In tegenstelling tot Tito
heeft Mao Tse Toeng evenwei zijn in
vloed op de politiek van het Kremlin
niet verloren, maar is deze veeleer toe
genomen. Ook in China zelf is zyn po
sitie belangrijk versterkt en in de bui
tenlandse politiek heeft hy thans de han
den vrij voor zijn nog sterker nationa
listische dan communistische bedoelin
gen. En nog steeds heeft hy een zeer
krachtig verlangen naar een grote over
winning op het Westen, dat zich dus nog
geen illusies heeft te maken.
Verlovingsring na 34
jaar terug
Vier en dertig jaren gelden ver
loor de heer J. Louter in Maasland,
toen hij nog maar een paar weken
verloofd was, zyn verlovingsring.
Deze ring i* thans teruggevonden
bij het schoonmaken tian een vijver
door de heer Van Roon te Schip
luiden. De inscriptie „19-6-21 M.K
was nog leesbaar.
(Van onze Kunstredacteur)
TTET WAS EEN treurig moment in 1870 te Düsseldorf. Een zangeres nam
A A tijdens het muziekfeest afscheid van het podium. Zij zong de sopraan
partij in het oratorium Ruth van haar echtgenoot Otto Goldscbmidt. Daar
na zou de wereld de „Zweedse nachtegaal" niet meer horen. Die „Zweedse
nachtegaal" was de op 6 October 1820 te Stockholm geboren sopraan Jenny
Lind, .ia.alle landen, ook in Amerika, beschouwd als de grootste zangeres
van de 19e eeuw. Njet alleen was Jenny Lind populair door haar stem. maar j
ook door haar offervaardigheid. Van haar honoraria schonk ze altijd voor
liefdadige doeleinden en mede door haar bemiddeling is de Maatschappij
„De Toekomst" te 's-Gravenhage in het leven geroepen.
een grote biografie over Roman onder
de titel „Svenska Musikens Fader". Daar
in kan men Roman's talryke composities
lezen. o.m. een Suite van 24 delen voor
het huweiijk van Adolf Fredrik en Lovisa
Ulrika in 1744.
TZ"AN MEN het Zweden kwalijk nemen
dat de ontwikkeling in de muzikale
productie na Roman .geruime tijd stilstond.
Na Swee'.inok waren er ook in ons land
geen grote geesten, wel kleinere, en die
kende Zweden ook. Had Roman soms
de allure van Handel, zyn opvolgers
kwamen lang niet zo ver. Het liep zo
tegen het einde van de vorige eeuw, al
vorens Zweden weer componisten van
naam opleverde. Dus eigenlijk eenzelfde
ontwikkling als bij ons. Dat hernieuwde
muziekleven had twee leidende figuren:
Andreas Hallen <1646192.5) en Emil
Sjogren (18531918). Eerstgenoemde, die
zijn opleiding in 'Duitsland kreeg, schreef
om. een aantal opera's in de stijl van
Wagner en symphonische gedichten a la
Liszt. Toch heeft zijn muziek ook wei een
nationaal element. Sjogren zocht he: meer
in de intieme lyriek van het lied cn de
piano Ook voor orgel schreef hij. Zelf
Wertl had en riadat dc score 5—5
was geworden, nam zy zonder aarzelen
langzaam aan de leiding over. Tot 10—10
leek Wertl nog enige aanspraak op de ti
tel te maken, maar daarna was het afge- j
lopen. Rozenanu deed wal ze wilde cn
zonder moeite beëindigde zij de game
met 2113. Ir» de loop van de tweede ga
me nam de nerveusiteit van Linde Wertl
steeds toe- haar plaatsen
met 21—5. 21—8
Brandstichtingen in
Medan
Woensdagavond kon hel personeel var»
het radiostation te Medan nog juist voor
komen, dat het gebouw in vlammen op
ging. Men vond een benzineblik met
handgranaten, waarvan de veiligheids-
pinnen uitgetrokken waren. Dczelfd»
avond ontstond brand in het gebouw van
de Nahtadoel Oelama. waar cen blik ben
zine i" brand gestoken was. Een. houten
internaatsgebouw ging in vlammen op.
Daar was een olielamp de oorzaak. Don
derdagavond was er drie maal een begin
van brand, alle tengevolge van brand
stichting Vrijdagavond was er een begin
van brand in een meubelmakerij door
onbekende oorzaak.
nabe—Sasz 21—11. 21—16. 18—21. 21—9.
WerltHaijdon 21—19. 13—21. 21—18. 21
16: Rozeanu—R. Rowe 21—15. 16—21.
•erd minder j 21—19. 21—12; Koezian—D. Rowe 25—23,
ndigde deze 12—21. 17—21. 21—17. 21—13.
partij om het kampioenschap, waarin I Heren enkelspel kwart finales: Tanaka
Rozeanu getoond had zeker een klasse I Reitcr 21—12. 21—10. 21—15; Cafeiro—
eter te zijn dan haar mede-finaliste. Leach 21—16. 21—15, 7—21, 22—20.
J I Sido—Somogyi 21—19, 21—18. 21—13;
De uitslagen van de finales luiden: Dolinar-Bergmann 19-21. 21-19. 21-17.
Heren enkelspel: Tashiaki Tanaka (Ja-12114.
Voor velen is clie Jenny Lind de enige
aam, die uit )1C< muziekleven in Zweden
bekend is. We zijn in ons land wel hec!
rg slecht op de hoogte van wat er ;:o
op muziekgebied in Zweden gebeur:. De
ingewijden weten natuu-lijk ook
da: Christina Nilsson (1843—1921) eens
befaamde Marquerite uit de opera
„Faust" van Gounod was en da: ook de
Iprezen Wagner-zangercs Klrstf
de Johanneskerk
guur Ture Rangström <133419471. In
viens muziek men het Zweedse land
schap herkent, zoals men bij Grieg het
Noorse en bij Sibeüus het Finse land
schap herkent.. Ook op eigen teksten
schreef Natanael Berg (geb- 1379) enkele
sterke opera's o.m. „Judith". „Birgitta"
en „Genoveva" (1947), terwijl Kurt At-
tedberg (geb. 1837) zich meer in het
symphonische genre hield. Zijn door Co
lumbia Phonograph bekroonde sympho
nic werd in 1928 voor het eerst uitgevoerd
door het Philh. Orkest van New York
o-l.v. Willem Mengelberg. Van de latere
componisten noemen we speciaal. Hilding
Rosenberg (geb. 1892), die met zyn Bijbel-
koorsymphomeën Johannes Uppenba-
se" <De openbaring van Johannes) en
„örtagardmastaren" (De Meester in de
olijvenhof) en zijn groot oratorium „Josef
och hans bröder" (Josef en zyn broeders)
zich grote naam verwierf door de sterk-
suggestieve cn kleurryke klankeffecten.
Dc tekst van dit oratorium is van Thomas
Frans-gerichte symphonicus, Mo
ses Pergament (geb. 1393) met ontroe
rende Joodse liederen, Dag Wirén (geb.
1905) wiens muzikaal credo aldus luidt:
..Ik geloof in Bach. Mozar:. Carl Nielsen
en absolute muziek" en wens ontwikke
ling begon toen hy „Le Roi David" van
Honegzcr ontdekte. Lars-Erik Larsson
(geb. 1908) de meest brillante componist
en professor aan de Kon. Muziekhoge-
schoo! te Stockholm. Gunnar de Frumerle
(gob 1908) een typische 'lyricus, en dan
de vertegenwoordigers van de avant-
garde Karl-Birger Blomdahl (geb. 1916)
en Ingvar Lidholm (geb. 1921), beiden
ook orkestdirigenten.
Zweden heeft vooral de laatste jaren t
muzikaal niet stil gestaan. Integendeel.!
komt steeds meer een eigen geluld i
geluid dat ook gevoed
•er. het volkslied en de 1
pan)—Dolinar (Z.-Slavië) 21—12. 21—9,
21—14.
Dames enkelspel: Rozeanu (Roem.)—
Rumpler—Werlt (Oostenr.) 21—13. 21—5,
21—8.
Gemengd dubbelspel: Szepezi en E.
Koezian (Hong.)A. Simns en H. Eliot
(Eng.-Schotl.) 18—21, 18—21, 21—18, 21—
18. 21—16-
Halve finales dames dubbelspel: Rozea-
i en Zeiler--Tanaka en S. Narahara
21—19. 21—11. 24—22-; Diane en Rosalind
Rowe—Eguchi en Watanabe 21—19. 21—18,
21—17.
Halve finale dames enkelspel: Rozeanu
Watanabe 21—18. 21—11. 21—17; Linde
Wertl—Eva Koezian 21—15, 18—21. 13—21,
21—11. 21—17.
Dames enkelspel, kwart finale: Wata-
Dames dubbelspel kwart finalès: Tana
ka en S. NaraharaLinde Werlt en Hav-
don 21—14. 21—11. 22—20; Eguchi en Wa
tanabe—Pritzi en F. Lauber 21—12, 21—
10. 28—21. 12—21. 21—15.
Ella Zeiler en A Rozenau—H. Elliot cn
Jcean Winn 19—21. 21—12. 21—19. 21—10.
Diana en Rolaiindfl Rowe—E. Kocsira cn
A. S. Almaiï 14—21. 14—21, 21—18. 21—15.
22—20.
Gemengd dubbelspel, halve finale: Sze.
pesi en E. Koczien—L. Stiipek en E. Krej-
kove 21—5. 21—11, 21—15; A. SinmsH.
Elliot—T. Tanaka en S. Narahara 23—25,
21—13, 21—14. 15—21, 21—13.
Halve finale heren dubbelspel: Haran-
gozo—Koezian 21—14. 21—11. 14—21. 21—
16; Andreadis en StpiekOgimua cn To-
mita 21—16, 14—21. 23—21, 15—21, 33—31.
de enige cream
die het haar voedt!
Want Silvifix bevat
Puur Silvikrin, de na
tuurlijke baarvoeding!
Het verfraait het baar.
geeft mooie diepe glana
en houdt het haar dn
hele dag kenrig in orde.
uit Zweden.
wordt door de sfeer, het volkslied
dans van hel eigen land. Voor het Con
certgebouw in Stockholm staat een
groots Orpheus-standbceld. De Griekse
Voor het hoor van Gentlemen
Hilding Rosenberg, een der toon
aangevende Protestantse compo
nisten in Zweden.
Flagstad een Zweedse is. evenals haar
opvolgster Astrid Varnay. Verder kan
men dan nog de namen van 'ie bariton
Sigurd Björlin» en de tenor Jussi Björ-
ling noemen. Maar daarmee houdt de
kennis op. hoogstens gecompleteerd door
de mededeling, dat Greta Garbo eigenlijk
Greta Gustafsson heet en op 18 Septem
ber 1906 te Stockholm geboren werri.
WEDEN heeft echter heel veel n
Na hen zyn er drie
figurt
die de muziek van
Zweden tot ver bui
ten de grenzen brach
ten: de sch rij ver-cri
ticus-componist Wil
helm Peterson-Ber-
ger (1867—1942), die
net als Wagner do
•libretto's voor zyn
opera's zelf schreef,
de pianist-dirigent
componist Wilhelm
Stenhammer (1871
1927), die vele koor
werken cn liederen
schreef, en de thans
nog levende dirigent
componist Hugo Alf-
vén igob. 1872).""die
van de beroemde
Universiteit van Up-
saia het ere-docto-
kreeg
opgeleverd, zowel uitvoerende ais
scheppende musici. En bij de jongere
generatie zijn grote talenten. Het muziek
leven is niet altijd zo belangrijk gewe:s>:
ln dc geschiedenis van Zweden Koning
Erik XIV <1535—1577) was een goed mu
zikant en begon voor hel eerst in Zwedenlicht Zweden
met cen hoforkest N'a hem hieldenmeest nationale mu-
Gustaaf Adolf en Koningin Christina de-! ziek schonk. Is zijn
ze traditie in ere en hieruit groeide heel beroemde Midsom-
langzaam een grotere muzikale interesse; marvaka-rhapsodie
bij dc Zweedse bevolking. De man die i niet een van de
als scheppend toonkunstenaar het eerst populairste werker
genoemd wordtis de in Stockholm we- j ia c|e gehele we-
Alfvén deed
nende Duitser Gustav von Düben (1620
1690). die een echte Zweedse muz:-
schreef. Veel kwam er echter nog nu
los en slechts met de grootste moe:i
kon men passende muziek bij elkr.i
krijgen voor de kroning van Fredrik I
in 1720. Er was toen eigenlijk slechts eén
man die componeerde: Johan Heln-.ich
Roman (16941758). niet ten onrechte de
„vader der Zweedse muziek" genoemd
In Engeland had Roman ervaring opge
daan en bij zyn terugkeer in Zweden
ging hij het muziekleven verder organi-
i .dan alleen maar een hoforkest. In
1750 had hij zelfs een orkest van 100 man
bij elkaar en toen de Russische gezant in
Stockholm. Graaf NikolajGolovin eens
banquet gaf in zijn paleis, gaf hij
Roman opdracht een zeer gevarieerde
muziek -e schrijven, bestaande uit 50
delen Met Roman begon de Zweedse
ziek. In 1914 verscheen van Vretblad
cn doet nog ve<
de vernieuwing van
het koorwezen in
Zweden en heeft een
Vierde Symphonic
(1919) geschreven,
die het beste werk
van Richard Strauss
naby komt. Ook zijn
ballet „Bergakun-
gen" (1923) Is prach
tig van compositie.
Dc avant-garde onder de Zweedse componisten:
Ingvar Lidholm (linksen Karl-Birger Blomdahl
(rechts).
T TET IS NATUURLIJK niet mogelijk i zanger grUpt in de snaren van itJn harp
AA in kort bestek alle componisten te en straks zal zijn zang zich over de stad
noemen die iets te betekenen hebben in verspreiden Moge dit beeld symbolisch
de ontwikkeling van Zweden's toonkunst I zijn voor alle zangers van de Zweedse
Slechts een vluchtige greep en dan be- muziek, z.odat straks de klankei
ginnen met dc zeer oorspronkelijke fl-1 doorklinken tot in alle landen.
Toch is het zo
Gehoortheoretische bezwaren
327) De gehoorthcorie die we u
▼orige maal hebben voorgelegd, kwi
er op neer dat de gehoormare
slakkenhui* zouden meereione
betekeni* te tyn: hei waren slechts bij
verschijnselen mal* bü elke ariie in het
lichaam, waar eleclrisrbe stroompje» als
nevenverschijnsel optreden I
O js. «eet u dal we veel meer dan I
zintuigen hebben?
Nadruk verboden)
