Cacao voor Nederland uit Majihun
nu eens hieR, ö&n öaar pijn
AA
4
/r\/r\
4
ZONDAGSBLAD 16 APRIL 1955
Dorpelingen in oerwoud leerden geheim van samenwerking
NU KUNNEN ZE FIJNE SCHOENEN EN MOOIE KLEDING KOPEN
P EN stuk chocolade of een kopje
cacao doet mij steeds denken aan
tdie gloeiend-hete dag, toen ik na een
lange tocht in Sierra Leone met
mijn beide donkere reismakkers toe
vallig belandde op een tamelijk goe
de weg door het oerbos en via dio
weg in het dorpje Majihun.
De volgende ochtend verliet een la
ding cacaobonen dat eenzame nest
met bestemming: Nederland!
Vlijtige, opgewekte lieden. Aldus
mijn eerste indruk van de stam der
Tem-ni Negers, toen ik, geheel bui
ten mijn reisplan om, onverwacht in
een hunner dorpjes, Majihun geheten,
binnenviel.
Majihun ligt midden in Sierra Leo
ne in West-Afrika. Hei is een vreemd
mengelmoes van ronde en vierkante
behuizingen, van spelende kinderen
en werkende of pratende vrouwen en
Ware ik er enige jaren eerder uit
het oerwoud opgedoken, dan zou mijn
komst stellig opzien en misschien
zelfs onrust hebben gebaard. Want
nog niet zo heel .arg geleden was
Majihun een volmaakt geïsoleerd
oerwoudnest, door geen enkele ge
baande weg met de buitenwereld vei-
bonden.
Wie toen uit Majihun naar elderi
of van elders naar Majihun wild;
gaan, moest zich een moeizame en
zeker niet van gevaren ontblote tocht
door de Afrikaanse wildernis ge
troosten.
Toen ik er kwam. was de weg zo
wat een jaar oud. Vreemdelingen wa
ren weliswaar nog geen dagelijkse
kost voor de dorpelingen, maar zo nu
en dan druppelde er toch wel iemand
van buiten, uit de verre, grote we
reld, binnen.
T\ E jongste geschiedenis van Maji-
■L-/ hun is een echte Afrikaanse
dorpsgeschiedenis, de historie van een
tot voor kort nagenoeg geheel geïso
leerde menselijke gemeenschap, die
vrij plotseling in de beschaafde we
reld. in het wereldverkeer werd opge-
Vóór de weg tot stand kwam, had-
iden de bewoners van Majihun nau
welijks behoefte aan geld Zij leefden
tevreden met en voor elkaar, zij ge
noten van hun feesten en ruzietjes,
zij borduurden op iraaic wijze hu i
Tem-ni kalotjes, zij verbouwden ca
cao en wat koffie.
Zo nu en dan wilde het Dorpshoofd
of een der Ouden graag een nieuw
gewaad hebben en zuike wensen wa
ren te verwezenlijKen, want dan
maakten enige mannen een tocht
naar een marktstadje en vonden daar
steeds handelaren bereid om in ruil
voor cacaobonen een kleed, een lap
stof en andere aardige zaken af te
staan.
Zielsvergenoegd gingen de mannen
dan terug naar hun oerwouddorp.
Waar zij met vreugde en dankbaar
heid werden ontvangen.
Midden in de wildernis ligt Majihun
nog steeds, maar de aanleg van die
ene weg en het is heus geen auto
baan! bracht zowel een economi
sche omwenteling als een denk-revo-
lutie teweeg.
De weg was oorzaak, dat er vrij
veel, en vrij vaak, veemdelingen in
Majihun kwamen. Er werd gepraat...
en al pratende en luisterende begon
nen de dorpelingen te beseffen, dat
ze in voorbije jaren v« or hun produc
ten lang niet de volle prijs hadden
gekregen. De Tem-n. van Majihun za
gen, dat er meer in hun cacaobonen
zat dan zij er tot dan toe uitgehaald
hadden.
Zij bekeken de vreemdelingen en
stelden vast, dat die lieden even
mooi, soms zelfs mooier gekleed wa
ren dan hun dorpshoofd Musa Ta-
massi. Toch behoorden die bezoekers
niet eens tot de groep der rijken.
Gaandeweg kwamen de mannen
van Majihun tot de conclusie, dat z;
hartigd en geregeld - op het stuk
van handelstransacties lang niet ge
noeg bij de pinken waren {jbweest.
Maar hoe dit te wijzigen?
Toen kwam er op een goede dag
weer eens een vreemdeling in het
dorp Hij was even donker van huid
als de mannen Van Majihun. H:j
kwam, vertelde hij. uit de streek van
Freetown. Hij heette, zei hij. Alghau.-
Hlj droeg net zulke shorts als de
blanken en net zo'n hemd en even
iijn-fijn schoenen.
De heer Alghali liet weten, dat hij
was gekomen namens het Bestuur en
dat hij heel belangrijke woorden mee
bracht voor Musa Tamassi, het dorps
hoofd, en diens Raad van Oude Man
nen. Hij wilde, vertelde Alghali, met
deze notabele dorpelingen spreken
over de verkoop van cacaobonen.
MUSA TAMASSI gaf het zonder om
wegen toe, toen ik hem er
(met behulp van een tolk) naar
vroeg. In den beginne had hij zeer
wantrouwend gestaan jegens de heer
Alghali. Majihun had geen prettige
herinnering aan vreemdelingen, die
wilden spreken over de verkoop van
cacaobonen.
Geleidelijk aan ver<dween evenwel
zijn wantrouwen, want Alghali orga
niseerde in Majihun een cacao-coöpe-
ratie, die de collectieve verkoojTder
cacaobonen moest behartigen: De
oogst 1950-1951 was de eerste, die op
die .nieuwerwetse" wijze aan de man
gebracht werd.
Het conservatieve deel der dorpe
lingen had tot op de laatste dag be
denkelijk het hoofd geschud over zo
veel nieuwigheid... doch al deze wij
ze broeders glimlachten, toen bleek,
dat de opbrengst aanzienlijk hoger
was dan ooit tevoren. Zij glimlach
ten en kochten voor het vele geld
fijn-fijn schoenen en mooi-mooi gewa-
Alghali is sedertdien een trouwe
bezoeker van Majihun. Hij is er thans
een zeer geziene gast.
Zodra zijn komst verwacht wordt,
maken de vrouwen een der beste hu'-
ten van het dorp zorgvuldig schoon
en roken zij hem uit orri te zorgen,
dat Alghali niet geplaagd zal worden
door insecten.
Alghal: is eigenlijk ambtenaar, en
wel Inspecteur der Coöperaties. Het
is zijn taak om een oogje in het ze i
te houden en te voorkomen, dat on
eerlijkheid en domheid de dorpelin
gen zouden kunnen duperen.
Hij geeft raad, hoe de handel moet
worden gedreven. Hij zegt, welke
boeken moeten worden bijgehouden
Hij helpt de dorpelingen als de oogst
b.nnen is om te zorgen, dat de quali-
teit der cacaobonen gelijkmatig is.
..Met die boekhouding zijn er nog
wel eens moeilijkheden", vertelde het
Dorpshoofd mij des avonds, ,,ik en
mijn bestuursleden (Musa Tamassi is
voorzitter der coöperatie) weten na
tuurlijk alles, maar we hebben niet
altijd zin om het op te schrijven."
Als ik de bestuursleden de he
ren Moibangfulo, Moiba Koroma,
Brima Aruna, Moma Cao en Brinv.
Momo als om strijd zie glim
lachen en instemmend knikken bij
die woorden van Musa Tamassi, be
kruipt mij het gevoel, dat de schrijf
kunst niet de kunst is, waarin zij het
meest uitmunten. Hetgeen, in het
hartje van de wildernis, begrijpelijk
"en stellig geen doodzonde is.
,,En" zei Moibangfulo ,,als
het moet, och, dan schrijft meneer
Alghali wel iets in de boeken. Hij is
zo vriendelijk en wij verdienen nu
jaarlijks twaalfhonderd gulden meer
en daarvoor is veel mooi-mooi ding
te koop."
Nu de mannen van
Majthun weten, dat er
met cacaobonen zo
veel te verdienen is,
gaan zij met veel
meer zorgvuldigheid
te werk. De drie op
de foto zijn bezig de
bonen te wegen.
neuRAlciscfie ünvóLlen kunnen zeeo sm^RteLijk zijn
Van onze medische medewerker
Herhaaldelijk wordt men ais
arts geraadpleegd door patiënten,
die nu eens hier en dan daar pijn
hebben.
Worden deze mensen volledig onder
zocht, dan is het resultaat van het
onderzoek vaak gering, zo niet nega
tief, d.w.z. dat aan geen der orga
nen een concrete afwijking gevonden
wordt, waardoor de pijn verklaard kan
worden. Deze pijnen zijn niet ide hele
dag door en achter elkaar aanwezig,
maar komen vaak :n aanvallen. Het
verloop van de pijn wordt nogal eens
geregistreerd iangs de grote zenuw
stammen van het lichaam.
Deze pijn, die in aanvallen optreedt,
noemt men neuralgische pijnen. Vrou
wen worden er vaker door gehandi
capt dan mannen. De omgeving
spreekt eenvoudigweg over „zenu
wen", waarmee men vaak zo onge
veer wil zeggen, dat de klachten be
rusten op aanstellerij. Dit is zeker
niet het geval en verschillende van
deze patiënten lijden, behalve aan
hun pijnaanvallen, aan de verkeerde
psychische instelling van hun huisge
noten tegenover hem of haar
Het zou gemakkelijk zijn in de ge
neeskunst, wanneer men voor elke
pijn en elke klacht een tastbare af
wijking, hetzij met het blote oog zicht
baar, hetzij aantoonbaar door de mi
croscoop, kon aangeven. Laat ik u
direct zeggen, dat grofweg geschat
dit bij een derde van het aantal
patiënten, dat het spreekuur van
de arts bezoekt, niet het geval is.
De oorzaak nu van genoemde schie
tende, neuralgische pijnen is niet vol
ledig bekend. Verschillende factoren
kunnen aan het ontstaan er van mede
werken.
Men ziet «deze pijnen nog al eens
optreden na verwondingen, na griep
of andere koortsende ziekten, maar
ook bloedarmoede, suikerziekte of
andere stofwisselingsstoornissen kun
nen tot het ontstaan van genoemde
klachten aanleiding geven.
Een partgtje bonen van de tweede oogst verlaat Majihun op weg naar Holland
Verschillende patiënten schrijven de
pijn die ze hebben toe aan kouvatten.
Dit begrip is voor de leek een alge
meen bekend en geaccepteerd kwaad,
voor de arts is het in zijn wetenschap
pelijk denken altijd nog een moei
lijk hanteerbare factor. Dat neemt niet
weg, dat verschillende van deze pa
tiënten inderdaad gemakkelijk ver
kouden worden en vaak deze pijn heb
ben in aansluiting aan b.v. een neus-
verkoudheid.
Het is een bekend feit, dat verschil
lende gevallen van neuralgische pij
nen toegeschreven moeten worden aan
afwijkingen in het gebit. Sommige
mensen hebben een grote angst voor
de tandarts. Z.j kunnen er maar niet
toe komen slechte elementen te laten
verwijderen of om andere met hol
ten die nog behouden kunnen worden
te laten vullen. Vaak staat men ver
steld van de slechte mondhygiëne in
een land als het onze, waar al sinds
jaar en dag in woord en geschrift het
tandenborstelen aanbevolen wordt.
Zij, die last hebben van neuralgi
sche pijnen en bovendien in het bezit
zijn van een slecht gebit, doen ver
standiger zich onverwijld naar hun
tandarts te begeven.
Het merkwaardige is, dat sommige
mensen neuralgische pijnen in het ge
laat en in de kaken kunnen hebben,
die sterk herinneren aan de kiespijn,
die zij vroeger hadden, terwijl zij nu
geen enkele tand van zichzelf hebben
en zich moeten behelpen met een
kunstgebit.
Bij andere mensen ziet men nog al
eens felle aangezichtspijnen aan een
bepaalde kant optreden tengevolge
van bepaalde stoornissen in zenuwcel
len, die in groepen langs de betref
fende aangezichtzenuw geplaatst zijn.
Soms is een kant van het gelaat glan
zend wit vergeleken met de andere
kant. Ook kan het haar aan een kant
grijs zijn. Ook kan het zijn, dat do
Satiënt vrij is van zijn klachten als
ij maar niet eet of drinkt. Zodra hij
echter begint te kauwen en vaak spe
ciaal wanneer hij kauwt met de helft
van de kaak waarin de pijnen optre
den, komt een allerheftigste, smarte
lijke aanval voor den dag. Die kan zo
erg zijn, dat een kant van de mond als
het ware vervuilt, bang als men is
om met die kant iets te doen of te
ondernemen.
Neuralgische pijnen kunnen ook bo
ven in de nek aangetroffen worden
Zij stralen uit naar het achterhoofd,
naar de schouders of de armen. Ver
schillende patiënten op oudere leeftijd
hebben afwijkingen aan de halswer
vels, waardoor deze wervels uitsteek
sels en scherpe punten vertonen. De
zenuwen, die het ruggemerg verlaten,
worden daardoor min of meer geprik
keld en neuralgische pijnen zijn het
gevolg.
U heeft wel eens gehoord van pa
tiënten, die neuralgische pijnen M e
len wanneer zij gordelroos hebben. In
dit geval bestaat er een ontstekings-
haard dicht bij de wervelkolom, bij
de oorsprong van de tussenribzenuw.
Vroeger' schreef ik al eens over
ischias, pijnen dus in het beloop van
de grote beenzenuw en over de uit
stralende pijnen tengevolge van af
wijkingen in het kraakbeen tussen de
wervels, die men in de omgangstaal
hernia pleegt te noemen.
Het zal U duidelijk zijn, dat in vele
gevallen van neuralgische pijnen me
dische behandeling ingesteld moet
worden.
ZONDAGSBLAD
16 APRIL 1955
5
Via
Symphonische irerken van
Braluns en Klialchalurian
OEN Johannes Brahms met Ignaz
Brull samen vierhandig de Vierde
Symphonie van Brahms voor enkele
vrienden speelde, waren de reacties
heel matig. De vrienden wisten eigen
lijk niet precies wat ze zeggen moesten.
Hanslick, de gevreesde criticus zei na
het eerste deel: „Het gehele deel door
had ik het gevoel door twee erg gees
tige lieden te worden afgeranseld" en
na het gehele werk loste Kalbeek de ne
telige situatie op door het glas te hef
fen op Brahms. Men vond het werk
mooi. men had cr stil naar geluisterd,
maar men kon er geen verklaring aan
geven. Wat wilde Brahms eigenlijk met
deze Vierde Sytnphonie, die zijn laatste
symphonie zou worden, zeggen?
Veel later, toen Brahms, Hanslick en
Kalbeek reeds gestorven waren, wist
men het nog niet. En nog heden zijn er
heden, die in deze symphonie de klaag
toon van een eenzaam mens horen en
anderen, die er juist de vreugde in vin
den. De meningen zijn in volkomen
strijd met elkaar. Het is nu eenmaal zo,
dat er graag een verhaal bij een be
paald werk wordt verteld en men dan
allerlei psychologische beschouwingen
kan geven. De ziel van de kunstenaar
schijnt voor vele mensen belangrijker
te zijn, dan zijn werk. Wellicht heeft
de kunstenaar zelf nimmer zo serieus
over zijn ziel nagedacht. Maar ja, de
zielkunde is er niet voor niets, er leven
heel wat mensen van en er worden dik
ke boeken over vol geschreven.
Weet u wat die Vierde Symphonie van
Brahms is? Een onvergetelijk schoon
muziekwerk, een ontroerende en nood
zakelijke uiting van een groot kunste
naar, een symphonische zang zoals er
maar weinige geschreven zijn. In dit
werk klinkt de stem van een mens en
een mens is nimmer alleen een klaag
lied en ook nimmer alleen een vreugde
zang. Blijdschap en leed gaan samen en
zo is er ook in deze Vierde Symphonie
het zuiver menselijke, maar dan gesu
blimeerd door de grootheid van geest
van een man als Brahms.
Zelf was de componist blij met zijn
Vierde Symphonie. „Er is mij iets bui
tengewoons gelukt", zei hij. Elisabeth
von Herzogenberg. een vroegere leerlin
ge van Brahms en eigenlijk steeds een
beetje verliefd op hem gebleven, schreef
lange brieven over deze symphonie met
uitlatingen als „fabelachtige, ingenieuze
fijne constructie" en „imposante, harts
tochtelijke en pakkende details", al had
ze dan beslist bezwaar tegen enkele
„moderne" harmonieën. De première
in Meiningen onder leiding van Brahms
werd een succes.
De Vierde Symphonie van Brahms is
voor mij nog steeds een van de groot
ste bewijzen van Brahms' absolute mu
ziek, waarmee hij teruggreep op de klas
sieken. Welk een enorm bouwwerk in
tonen heeft Brahms hier gemaakt, een
bouwwerk echter dat toch een eigen ge
luid had, van een eigen persoonlijkheid
getuigde. Niet alleen een componist (sa
mensteller) zit er achter dit werk. maar
"Iet is de grote taak van de
dit menselijke niet te ver
waarlozen, om achter die noten, achter
de brced-geboetseerde zang van het Al
legro non troppo,' achter het elegische
van het Andante moderato, achter de
energie van het Scherzo en achter de
meesterlijk-klassieke bouw van de 32 va
riaties in het Allegro energico e pas-
sionato, de hartslag van een mens te
beluisteren en die hartslag over te bren
gen op de luisteraars.
De grote Duitse dirigent Eugen Jo-
chum, die dit najaar naar Nederland
komt om een groot aantal concerten van
het Residentie Orkest in Den Haag te
leiden, heeft dat alles begrepen en er
voor de DEUTSCHE GRAMMOPHON
GESELLSCHAFT een opname van ge
maakt, die ik als een model-vertollting
wil zien. als een vertolking, die noch
technisch, noch muzikaal verbeterd kan
worden (langspeelplaat LPM 18183).
Eugen Jochum is een van de toonaan
gevende dirigenten van deze tijd. In 1902
werd hij in Babenhausen geboren en
kreeg zijn opleiding aan de Akademie
der Tonkunst in Munchen. Via Munchen-
Gladbach, Kiel, Lubeck, Mannheim,
Duisburg, Berlijn, en Hamburg, waar hij
overal belangrijke posten vervulde als
vertolker c
oikest- en operadirigent, kwam hij in
1949 terug in Munchen als dirigent van
het befaamde orkest van de Bayrische
Rundfunk, in welke functie hij terzijde
wordt gestaan door de Nederlandse com
ponist-dirigent Jan Koetsier. Voor mij
wel overduidelijk.
VAN een geheel ander gehalte is het
tweede werk, dat ik in deze rubrirk
wil bespreken: het Pianoconcert in Des
van Aram Khatchaturian, de componist,
die via de radio in ons land populariteit
kreeg met zijn Maskeradewals, de her
kenningsmelodie van „De gewone man'"
Aram Khatchaturian werd op 6 Juni 1903
in Tiflis (Georgië» geboren en stond
aanvankelijk onder invloed van Ravel
en van de Duitse expressionisten. Maar
al spoedig ontdekte hij. tijdens zijn stu
die in Moskou onder Mjaskowski de in
spirerende kracht van rhythme en me
lodie van het volkslied, speciaal het Ar-
Hiebel bij de massajeugd
'Vergeten ^T'aóen^,
O
Uit de
VOLKSWIJK
of andere geheimzinnige
manier schijnen veel mensen
ie denken, dat de Volkswijk
eigenlijk slechts één maand per
jaar bestaat en dat i.i dan in
December. Eerlijk gezegd dacht
ik dat vroeger trouwens zelf ook
en dat had z'n reden. Zo tussen
Sinterklaas en Kerst maakte
Moeder wat pakken goed gereed
voor een aantal gezinnen, die het
niet breed' hadden, terwijl Vader
op allerlei intekenlijsten met
krachtige halen NN zette met een
bedrag daarachter Dat hóórde bij
dn- tijd. Het was misschien nog
met eens een duidelijk besef voor
wat Kerstfeest feitelijk betekent,
dat aan al die activiteit ten grond
slag lag Het was mogelijk alleen
maar dc ontdekking, dat we het
zelf zo goed hadden in ons mooie,
warme huis, waar alle kinderen
dan weer binnenstroomden. Ik
weet het niet. Wel weet ik dat
deze visie het werk in dc Volks
wijk miskent en dat daar niets
dan narigheid ran komt. Want dat
werk gaat dóór.'
Het schijnt niet altijd dóór-
gegaan te zijn. Eén van onze
medewerksters, die al héél oud is
en die slechts af en toe nog eens
even om een hoekje komt kijken,
heeft me daarvan verteld. In de
grijze oudheid dccd men Weinig
of niets aan clubwerk en nog
minder aan sociaal werk. Dat
laatste bestond hoogstens uit een
vorm ran bedéling, en dan speciaal
rond de Kerst. Het eerste was iets
omvangrijker en bereikte via ver
schillende Zondagsscholen hon
derden kinderen. Maar die Zon
dagsscholen functioneerden feitelijk
maar vier maanden van het jaar
op volle kracht. Dat was lussen
dc zomervacantie en Kerstfeest.
Kerstfeest zelf was het hoogtepunt,
dat indrukwekkend gevierd werd
met boekjes en plaatjes en choco
lademelk. Maar daarna zakte de
hele arbeid grotendeels in elkaar.
Natuurlijk, de trouwste kinderen
uit de beste gezinnen bléven
komen. Maar je kon er op rekenen,
dat de hele troep per 1 Januari
gehalveerd zo niet gedecimeerd
was Het feest was dan immers
achter de rug?! Het is denkbaar,
dat daarom de mensen alleen nog
maar wat van Jezus' geboorte
afweten en volstrekt zonder enig
benul zijn ten aanzien ran Pasen.
Misschien is dat echter niet zozeer
gevolg als oorzaak ran het hele
verschijnsel. Misschien begrepen
ze destijds ook al niet het juiste
van Pasen en berustten er daarom
in, dat slechts kleine groepjes
jongens eu meisjes daarover hoor
den vertellen
In elk geral is deze riermaan-
delijkse kruistocht onder de volks-
wijkjeugd allang vervangen door
een tenminste elf maandelijkse
solidariteit. Ik schrijf dat
met gespatieerde letters. Best
mogelijk dat iemand me om de2e
hele beschouwing erg eigenwijs
vindt, maar dat laat me siberiseh.
We mógen Pasen niet vergeten.
Omdat dit op een of andere manier
toch gebeurd is, lopen er honderd
duizenden mensen rond, die dan
nog u>el toeten dat er eens een
Kindje Jezus geboren werd. maar
die noch van Zijn lijden noch van
Zijn opstanding hebben
I
"En opdaf dit voortaan anders zal p
worden, moet de Volkswijk heel
het lieve jaar lang hulp ontvan- 5
gen. Aan de Kerst-mitdheid moet
zich Paas- en Pinkster-offer
pdren p
Wat jammer dat ik er verleden
week met aan dacht, dat ik dit
zeggm moest, u>ant nu komt mijn
hele tirade als mosterd na de
maaltijd. Maar aan de andere kant
is het ook maar beter zo Anders
denkt men nog dat ik ga bedelen, Ij
en als ik er dat óók nog bij moet c
doen, loopt het me volledig over
mijn kop. Het is werkelijk geen i:
peuleschilletje om na Kerst met- g
een toerr aan te pakken om een
ftoeedc hoogtepunt in het werk te
bereiken, dat dan na Pasen opnieuw
overtroffen moet worden door het
derde alpentopje van de kampen.
Het is eerder dood-vermoeiend.
Vooral omdat u>e net Maart achter
de rug hebben, toen we allemaal
hoestten en proestten dat het niet p
leuk meer was, en toch morsten
doorgaan omdat de Paaschmax p
anders in het honderd liep. Want
dat komt er óók nog bij: je hoeft
je niet in je hoofd tc halen om
eens een keertje bij een club weg
te blijven, u»ant dan blijft de club p
zelf óf een hele maand óf voor altijd 5
en immer weg!
Dus. direct in Januari wéér aan
de slag gegaan. Hoogstens één
u-eek onderbreking en die ligt in
de aard ran de zaak, want als de p
kinderen school-racantie hebben j
is hun regelmaat i
vinden ook naar
de weg niet En
u-eek konden icij
de resterende 1
meensc volkslied. En daarmee kwam de
hartslag van het Russische volk in zijn
muziek, alsmede de waardering van
Sowjetzijde Voor meerdere politieke
doeleinden schreef Khatchaturian mu
ziek en ook verwierf hij de Stalin-me-
daillc.
Naast zijn symphonieën schreef Khat
chaturian ook een Vioolconcert en een
Pianoconcert, welk laatstgenoemde werk
door PHILIPS werd opgenomen in een
vertolking van het Residentie Orkest
o 1 v, Willem van Otterloo en met de
jonge Bulgaarse pianist Yuri Boukoff
aan de vleugel. Het is een van de aller
grootste vertolkingen geworden, zowel
van het orkest als van de pianist, die
enkele jaren geleden na een muziekcon
cours niet meer naar zijn vaderland is
teruggekeerd en thans in Parijs woont.
Met dit werk heeft Khatchaturian he-
lei
perimenteren vervallen, ook niet in een
zgn. moderne diepzinnigheid, doch hij
heeft probleemloze muziek geschreven,
waaruit een soort oerkracht spreekt.
Rhythmisch en melodisch zo geladen
en hartstochtelijk, dat het stuk van be
gin tot eind fascineert. In het eerste
deel (Allegro maestoso) heeft Khatcha
turian zich vastgebeten op een rhyth
misch motief en dat wordt als het wa
re een obsessie voor hem. Het tweede
deel (Andante con anima) is van een
melodische verzadiging, die we alleen
naar bij de Oostcuropese componisten
aantreffen
het derde deel (Allèerc
clubgebouw
programma
o termaanden
elkaar timmeren. Een program-
oaarover ik de volgende keer
vertel.
MIEBEL.
brillsnto) doet me in zijn rhythmische
felheid en snelheid denken aan een be
angst mens in een allesvernietigende
storm. Alles heeft een glans en een in
strumentatie. die typisch Russisch zijn,
waarbij brille en virtuositeit noodzake
lijke elementen zijn. Een uiterst zwaar
werk voor de solist en het orkest De
opname (langspeelplaat A 00708 R> i>
wat dit betreft ideaal, doch opnametcch-
nisch is er m.l. niet voldoende gelet op
het solo-instrurmnt. De pianopartij heeft
namelijk nogal wat zweving. Wie het
moderne idioom van de hedendaagse
Russische componisten weet te waar
deren. zal in dit werk zeker veel
schoonheid ontdekken. Speciaal een
woord van hulde voor het perfect spe
lende Residentie Orkest.
CORN. BASOSKI
