Jlicutuc £eilisrt)e Giïwraitl
Communisten worden uit
raadscommissies gezet
de
Prol. mr. Gerbrandy benoemd
tot minister van Staat
Wat Leiden wil
gaan bouwen
Marianne maakt
geen A- en H-
bommen
Krantenstakers
in 't ongelijk
Dame in A'dam met telefooncel
meegesleurd en gedood
Chinese klacht
tegen Engeland
DONDERDAG 14 APRIL 1955
BUREAUX: Steenstraat 37.
Directie, Redactie, Abonnementen- en
Advertentie-afdeling: TeL 31441.
Postrekening: 58936.
ABONNEMENTEN: 6.40 per kwartaal;
2,15 per maand; 0.50 per week.
ADVERTENTIEN: 0,18 per millimeter.
(Bij contract belangrijke korting).
Zes en dertigste jaargangNol0319
Directie: F. DIEMER
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
Chef-Red.: H. W. ENSERINK
CHRISTEUJK-NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
,Stant®asHcl| Is gheöleoeti
m«n bert (a fegljeospott"
PROTEST TEGEN ONTSLAG VAN 57 MAN
Groep Amsterdamse arbeiders
vanmorgen weer in staking
(Van een verslaggever)
IN REACTIE OP BESLUITEN, die de Amsterdamse gemeenteraad giste
ren heelt genomen (o.a. zullen de communisten uit de raadscommis
sies worden ontslagen) hebben vierhonderd arbeiders van de dienst van
publieke werken gisteravond besloten, vandaag weer in staking te gaan.
Zij eisen, behalve hogere lonen, ook intrekking van het ontslag, dat 57
leiders van de jongste stakingen heeft getroffen. Vanmiddag zou een
delegatie van de slakingscomité's op het stadhuis een protest tegen de
maatregelen van B. en W. indienen, dat van 20.000 handtekeningen zou
zijn voorzien.
IHet zag er vanmorgen echter niet
naar uit, dat de staking weer een
grote vorm zou aannemen. Er was
van actie niets te bespeuren, tenzij
op de enkele werken waar de stra
tenmakers niet voltallig waren ver
schenen. Zij besloten gisteravond het
werk opnieuw neer te leggen met de
bedoeling „een onverzoenlijke slag te
leveren tegen de actie om de geest
bij het Amsterdamse gemeenteper-
soneel kapot te maken." zoals een
hunner zeide.
Arbeiders van andere gemeentelijke
diensten, waar tot vorige week Dinsdag
is gestaakt, zouden in de loop van van
daag bijeenkomen om ook hun standpunt
te bepalen. Het personeel van de tram
zal zeer waarschijnlijk vannacht ver
gaderen.
Toen In de vergadering van stakers
gisteravond werd gevraagd, wie in sta
king wilden gaan. stak de helft van de
aanwezigen de hand op. De voorzitter
concludeerde hierna dat ..met overgrote
meerderheid" was besloten het werk
neer te leggen. Deze voorzitter was een
van de 57 ontslagen raddraaiers
Gemeenteraad
Gisteren werd de staking op een
(door de communisten aangevraag
de) buitengewone raadsvergadering
besproken. De raad verwierp drie
communistische moties. Aangenomen
werd echter een motie van P.v.d.A.,
K.V.P. en Prot. Chr. fractie om een
voorstel, de tien communistische
raadsleden uit de achttien commis
sies van bijstand te ontslaan, op de
agenda van de gewone vergadering
te plaatsen. Deze gewone vergade
ring zou vandaag gehouden worden,
en het is vrijwel zeker dat het voor
stel wordt aangenomen.
Burgemeester d'Ailly deelde mee dat
het gesmeentepersoneel niet
l dat
PRESIDENT Eisenhower heeft gis
teren zijn goedkeuring gehecht
aan een programma tot uitwisseling
van atoom-gegevens met de veertien
N.A.T.O.-partners. De Raad van. de
N.A.V.O. keurde intussen een des
betreffende overeenkomst goed.
De overeenkomst voorziet in de ultwii
seling van gegevens betreffende: 1. de ont
wikkeling van defensieplannen; 2. de op
leiding van personeel voor gebruik van er
verdediging togen atoomwapens; 3. het
schatten van de vorderingen van mogelijke
vijanden in het georuik van atoomwapens.
FRANKRIJK heeft bij nader inzien
besloten, toch maar geen atoom-
of waterstofbommen te maken. Dit
heeft premier Faure gisteren op een
persconferentie in Parijs verklaard.
Enige weken geleden verklaarde ï'aure.
dat Frankrijk een tweederangs mogend
heid zou worden, als het geen atomische
wapens zou maken. Ondanks het feit dat
president Eisenhower het uitwisselings
programma goedkeurde, ziet Frankrijk ni
toch van zijn plannen op het gebied var
de oorlog-atoomenergie af. Faure ver
klaarde nu op zijn persconferentie, dat
Frankrijk toch wel een mogendheid var
de eerste rang kan zijn, ook al heeft hel
geen atoomwapens.
Politieke waarnemers in Parfjs zier
twee redenen voor deze ommezwaai: 1. Er
is geen geld voor Frans atoomonderzoek
en 2. Amerika wenst geen atoomwapens
in het bezit van een land, dat zo dicht bij
de eventuele vijand ligt
Geen bommen
Faure: „We hebben genoeg t
De bevolking van New Delhi
heeft de Egyptische premier
Nasser enthousiast verwelkomd.
Premier Nehroe van India moest
persoonlijk tot kalmte manen,
omdat een enorme menigte het
politie-cordon wilde verbreken
toen Nassers vliegtuig was ge
land. Links op de foto premier
Nasserop doorn-eis naar Ban
doeng (waar op 18 April de
Afro-Aziatische conferentie be
gint).
B. en W. over het lot van twintig anderen
morgen zullen beslissen. In totaal waren
er 4105 stakers bij de gemeente.
iNiet allen waren weer in dienst ge
nomen „omdat een punt moest worden
gezet achter de acties, om onrust in de
toekomst te voorkomen. Gelukkig heeft
een groot deel van de arbeiders toen be
grepen dat verder verzet geen zin had".
De communisten vroegen in hun (ver
worpen) moties: bijeenroeping van het
georganiseerd overleg om over de eisen
der stakers te spreken; rechtsherstel
voor dé geschorste arbeiders; afkeuring
van het beleid van B. en W.
Geen stadsbestuurders
Met de WD en de CPN tegen werd
een motie aangenomen met de volgen
de inhoud: „De raad besluit in het re
glement van orde voor de raad van Am
sterdam aan artikel 36 (ovèr de commis
sies van bijstand) toe te voegen een der
de lid, dat luidt: „De raad is bevoegd
een lid ener commissie tussentijds ont
slag te verlenen in geval dit heeft op
gehouden het vertrouwen van de raad
te bezitten". Vele communistische raads
leden hebben hun taak als stadsbestuur
der verwaarloosd en maatregelen geno
men om een chaos te verwekken. Men
heeft bepaalde vraagstukken uit het ge
organiseerd overleg naar buiten gedra
gen om een bepaalde stemming te kwe
ken, zo motiveerde de heer Herfst (soc.)
zijn motie. De heer Le Cavalier (lib.)
was tegen de motie omdat hij meende
dat het straks een ieder gebeuren kan,
buiten de commissie gezet te worden
wanneer de grote partijen dit wensen,
LONDEN. 14 APRIL
VANDAAG is het er op of er ondei
voor Fleet Street, de kranten
straat van Londen. In de loop van de
morgen zouden krantendirecties en
vakbondsleiders bijeenkomen
een oplossing te zoeken. Loopt dit
gesprek op niets uit. dan zullen
20.000 niet-journalisten uit de dag
bladbedrijven worden ontslagen om
dat er geen werk is. De staking heeft
de kranten tot nu toe al ongeveer 17
millioen gulden gekost.
Het onpartijdige Hof van Onderzoek
heeft intussen zijn rapport gepubliceerd
over de krantenstaking. In het rapport
wordt de houding der 700 stakende tech
nici onverantwoordelijk genoemd. Hun
looneisen zijn volgens het rapport c
delïjk.
De rapporteurs raden de stakers
het werk te hervatten voor het so
dat de werkgevers het laatst hebben
voorgesteld.
Minister Algera heeft aan de Twee
de Kamer doen toekomen 'het verslag
omtrent de luchtvaart over het tweede
halfjaar 1954, ter vertrouwelijke kennis
neming van de leden.
Ook bromfietser dodelijk getroffen bij
ongeluk met autobus
Een autobus heeft vanmorgen op het
kruispunt Scheldcstraat-Churchilllaan te
sterdam een bromfietser en een tele
fooncel, waarin een dame een gesprek
oerde, meegesleurd. De bromfietser en
de dame kwamen bij dit ongeluk om het
leven.
Op de Churohilllaan passeerde een
autobus van het gemeentelijk vervoer
bedrijf, die bestuurd werd door een
chauffeur onder toezicht van een In
structeur. het kruispunt.
Het verkeer, komende uit de Schelde-
straat bleef voor het kruispunt op het
passerende verkeer wachten. Plotseling
stak een bromfietser met de fiets aan de
hand lopende de ChurchilMaan over. De
buschauffeur kon een aanrijding niet
meer voorkomen, al reageerde hij on
middellijk door zijn wagen te laten uit
wijken in de richting van het trottoir,
dat het plantsoen aldaar begrenst. De
wagen raakte met het linkervoorwiel de
trottoirband, schoot door en rukte op
zijn weg een telefooncel mee, waarin op
dat moment een da-me van middelbare
leeftijd een gesprek voerde. De brom
fietser, de dame en de telefooncel wer-
Wagen aan minister
Aardappelen te duur en
toch geen winst?
Het Tweede Kamerlid Andriessen
(Kath. V.) heeft minister Mansholt ge
vraagd, of naar zijn mening de marge
ardappelhandel aanmerkelijk hoger
ligt dan waarop zij in 1953 werd
gesteld en zo ja, of deze toestand kan
worden bestendigd. Zo niet- welke maat
regelen dienen dan te worden genorrien
de winstmarge weer tot een redelijk
peil terug te brengen?
Echter vraagt het Tweede Kamerlid
aken (Comm.) dezelfde minister, of
hem bekend is dat ondanks het uit de
markt nemen van hoeveelheden klel-
aardappelen grote partijen zandaardappe-
len onverkoopbaar blijven .althans tegen
lage prijzen worden verkocht, en
hierdoor vele boeren in enstige financiële
moeilijkheden dreigen te komen. De heer
Haken wenst een grotere regeringsbij-
drage aan het aardappelenfonds en
vraagt, of de minister bereid is, te be
vorderen, dat door de SIVA ook par-
Mien zand aardappelen uit de markt
worden genomen, waardoor de aardap
pelverbouwers een lonende prijs vooi
hun productie ontvange-
De winter is geweken. Nu komt de
boer in zijn element. Hij spant de
dieren voor de eg om zijn land toe
te bereiden voor. het zaad, dat
straks, naar hij hoopt, zal opkomen
om vrucht te dragen....
Zó kennen wij, stadsmensen, het
wel. Van de foto's, van gedichten
boeken. En wij zagen het
i flits
als i
i in t
i of i
door de polders reden, snel, tè snel
om veel te beseffen van de rust
van de boer en zijn paarden.
Een rust, die op een wonderlijke
wijze samen gaat met een noeste
arbeid op lange werkdagen. Een
stilte, waarvan de stadsmens geen
weet heeft. De warmte van de zon,
de zuiverheid van de wind, de geu
ren van de bruine oarde, en de
eenvoudige geluiden van paarden
hoeven en een eg....
„onverschilligheid!"
LONDEN, 13 APRIL
/COMMUNISTISCH CHINA heeft
v-* in een nota aan Engeland ge
protesteerd tegen ,,de Britse onver
schilligheid bij de bewaking van een
Indisch lijntoestel dat bij Borneo in
zee is gestort na sabotage".
Zoals wij meldden, is een Indjsch Con
stellation, die met Chinese afgevaardig
den on journalisten onderweg was naar
Bandoeng (waar op 18 April de grote
Afro-Aziatische conferentie begint), na
een tussenlanding te Hongkong veronge
lukt. Volgens de Chinese nota hadden de
Chinese autoriteiten hun Britse collega's
in Hongkong verzocht, het toestel na de
landing extra goed in het oog te houden.
Engeland heeft de nota intussen be
antwoord. Londen protesteerde tegen de
bewering dat Engeland gedeeltelik ver
antwoordelijk Is voor dc ramp. De Britse
autoriteiten kregen echter opdracht, een
grondig onderzoek in te stellen naar de
bewaking van het toestel in Honkong.
Indien zou blijken dat sabotage in het
spel was, zouden de schuldigen streng
worden gestraft.
Volgens de laatste berichten heeft het
Britse fregat Dampier drie lijken opge
pikt en heeft toén het zoeken opgegeven.
Aan boord bevinden zich ook de drie ge-
De Nederlander K. Veenendaal is dóór
het landeerecht te Makassar veroordeeld
tot rp 500 boete, subsidiair 20 dagen ge
vangenisstraf, omdat hij niet aan de au
toriteiten had medegedeeld, dat zijn stief-,
zoon een nacht bij hem gelogeerd had.
OP ZIJN ZEVENTIGSTE VERJAARDAG
Dr Drees: Gij zijt voor heel ons
volk een Nationale figuur
(Van een onzer verslaggevers)
JjTONINGIN JULIANA heeft prof. mr P. S. Gerbrandy, die gisteren de
leeftijd der sterken mocht bereiken, benoemd tot minister van Staat.
Tijdens een zeer druk bezochte receptie in de „Wittebrug" te Den Haag
heeft de minister-president dr W. Drees mededeling van deze benoeming
gedaan. Voor de zeventigjarige en zijn vrouw en kinderen werd het een
spontane en hartelijke viering van deze geboortedag, waarbij honderden
prof. Gerbrandy kwamen gelukwensen. En daar was het de jarige ook
om te doen, want bij voorbaat had hij al te kermen gegeven, dat hij niets
wilde weten van een openbare huldiging. „Ik wil alleen maar de hand
drukken van mijn vele vrienden, daar is het mij om te doen", zo zei prof.
mr Gerbrandy.
Met de minister-president dr W. Drees
varen daar de ministers Algei'a, Zijlstra,
Beijen, Beel en Donker. Verder de leden
van de Raad van State, vele leden van
de Eerste- en Tweede Kamer, het cura
torium van de Vrije Universiteit, de
leden van het Centraal Comité van Anti
revolutionaire kiesverenigingen, alsmede
talloze figuren, die na de bevrijding met
prof. Gerbrandy zij-aan-zij stonden voor
het behoud van ons Koninkrijk.
De voorzitter van het Centraal Comité
weest voor her>. die in ons land In het
verzet werkten, ja voor heel ons volk."
Het feit, dat de daden en de bezielende
woorden van de jarige meer gewicht
in de schaal leggen, dan de critiek, was
voor dr Schouten een bewijs, dat de
figuur van prof. Gerbrandy van nationale
betekenis is geweest in de donkerste
tijden van ons volksbestaan. „Dat u zc
was in deze benauwende tijden was een
gave Gods en in die gave ontvlngt gij
een opdracht, welke gij als een goed
den enkele meters door de bus meege
sleurd. De dame moet vrijwel op slag
dood zün geweest.
man, wiens fiets onder de bus door
was geschoven, werd in zeer wnstige
toestand naar het ziekenhuis overge
bracht; onderweg is ook hij overleden.
De chauffeur van de bus is de 29-
jarlge leerling U. D. J„ die een van z\jn
eerste lessen volgde. De instructeur is
de 41-jarige P. B. Voorts zat in de bus,
a het ongeluk eerst tegen een bank
tot stilstand kwam, nog een leerling
chauffeur, die op zijn beurt voor de les
wachtte.
Wichelroedeloper
vrijgesproken
Ook hoge instanties hebben
„kastjes"
Gisteren is de 30-jarige wichelroede
loper S. K. uit Leens, in Leeuwarden
vrijgesproken van oplichting. De eis waj
drie maanden voorwaardelijk met d<
bepaling dat K. niet meer met zg. anti-
aardstralen-kastjes mocht colporteren.
De rechbbank achtte het bewijs van
zettelijke oplichting niet geleverd nu
bleken is, dat ook hogere officiële
stan-ties zich van zulke kastjes hebben
verzekerd.
Monnikendammer werd senator
kaanse staat Alaska, de
heer Gerrit „Heinie"
Snider (69 jaar) zal in
Juli de festiviteiten ter
gelegenheid van het 600-
jarig bestaan van Monni
kendam bijwonen. Daar
toe vertrekt senator
Snider 6 Juni per vlieg
tuig van Anchorage, z'jn
woonplaats in Alaska,
naar New York om zich
daar in te schepen op de
Nieuw Amsterdam. Zijn
echtgenote zal met hem
Zij zullen tevens van
deze gelegenheid gebruik
maken om de 90-jarige
moeder van de heer
Snider te bezoeken, die
hij sedert' zijn 20ste jaar
niet meer heeft gezien.
Want Gerrit Snider ver
liet in zijn jeugd oe
ouderlijke woning en is
eenvoudige schoenmaker
Gerrit Snieder vertrok
op ongeveer 20-jarige
leeftijd naar Zuid-Afrika,
zee over, want zijn hart
trok naar Zuid-Amerika.
Hij baande zich een weg
door de oerwouden van
Uruguay en Paraguay,
doorkruiste Lae Lebarge
en dreef met een houtvlot
de Yukon af tot Dawsó
werkte daar in de mijnen
en voer als steward op
de Yukon-rivierboten.
Vervolgens was hij en
kele jaren goudzoeker tn
juist was geëindigd. Hij
trad in dienst van het
Duitse koloniale leger en
vocht gedurende twee
jaar legen de Hottentot-
Alaska. In 1917 keerde hij
terug naar Spokane en
trouwde met een wees
meisje uit Rotterdam,
met wie hij in zijn jeuud
reeds kennis had ge
maakt. Zij heette A'.ie
Aldenberg. Samen ves
tigden ze zich op een
boerderij bij Wasilla en
begonnen een nieuw le
ven, want Gerrit begon
zich voor de politiek te
interesseren en na zijn
boerenarbeid en ziin jaar
lijkse jacht op bevers,
elanden en beren legde
hij zich toe ov de bestu
dering van de politieke
we land.
Ha trad eerst als repu
blikeins afgevaardigde op
toen ha 60 jaar was er
leidde in 1946 een verkie
zingsaanval. Toen de rook
van het politieke slagveld
was opgetrokken, stovd
daar de boer uit WasilU
aan het hoofd van all
candidaten. Ha werd ge
kozen in het Huis van
Afgevaardigden en -'v
1949 werd hü senator van
het territorium Alaska.
Gerrit „Heinie" Snider,
zoals de Amerikanen hem
noemen, woont in zijn
eigerigebouwd huis ir
chorage, waar het 2
en goud schitteren i
schoorsteenmantel
grote stenen, die hij
heeft gehouwen,
ook de Hollandse tege'-
tjes, die ha persé wilde
hebben, koesteren zie'
in de gloed van het ope
haardvuur. Hg schiet nc
steeds zijn eigen ujinte-
voorraad: twee „moose-
(elanden) voor de wn
ter. Dat is genoeg. uiai
ha heeft geen kinderen-
meer in huis. Zijn dn
dochters zijn getrouwd e
zün 20on sneuvelde voc
de Ver. Staten in a
laatste wereldoorlog. Hü
bezit een grote wi
farm en is president
de Hl gh Grade Gold
Mining Company, die
vele goudgebieden in 1e
"'Ulo Creek in p<oc
heeft.
Minister-president dr. W. Drees overhandigde de 70-jarige prof. P. S.
Gerbrandy gisteren een hoge onderscheiding tijdens de receptie in hotel
Wittebrug in Den Haag, nl. de oorkonde behorende by zijn
benoeming tot Minister van Staat.
van A.R. Kiesverenigingen, dr J. Schou
ten herinerde er aan, dat een verjaardag
meestal ln de familie-kring, In de private
sfeer wordt gevierd. Hoewel het bij prof
Gerbrandy wel enige moeite hid gekort
om hier een publieke viering van te
maken, had de jarige hierin uiteindelijk
toegestemd.
„Hiervoor zijn ook tal van redenen",
aldus dr Schouten, die in het bijzonder
wees op de arbeid van prof. Gerbrandy
als minister-president tijdens de oorlogs
jaren in Londen. „Een radicale vasthou
dendheid kenmerkten uw persoon an
werk. Onder geen enkele voorwaarde
wilde u van een compromis weten. U
wilde alleen maar doorvechten voor
recht, vrijheid en onze onafhankelijkheid.
Uw houding, woorden en daden zijn van
een niet te onderschatten betekenis ge-
instrument hebt mogen uitvoeren", aldus
de voorzitter van de A.R. Tweede Ka
merfractie. die zijn toespraak besloot me
de hoop uit te spreken, dat prof. Ger
brandy nog vele jaren gezegend en vele:
tot zegen mag zijn.
(Zie vervolg pag 7)
NARCISSEN EN HYACINTHEN
THANS IN BLOEI
De hyacinthenvelden tussen Hille-
gom en Lisse staan weer ln bloei.
Door het zachtere weer vhn de laatste
dagen kan worden verwacht dat ook
de narcissen dit weekeinde hun kleu
ren ten toon zullen spreiden, aldus
een mededeling van de provinciale
V.V.V. Zuid-Holland.
Ministers van Staat
De ere-titel van minister van Staat
w.,rdt in ons land en vele andere
landen aan bijzonder verdienste-
1'ÖK.e staatslieden, meestal op ge
vorderde leeftyd, verleend. De
Koningin kan, wanneer een kabi
netsformatie moeilijkheden ople
vert, de ministers van Staat raad-
p.egen
In het verleden is de titel minis
ter van Staat verleend aan de vol
gende staatslieden:
1887 Jhr Mr F. J. J. van Eysinga,
18P1 Mr A. Baron Mackay,
1806 Jhr Mr J. A. A. van Panlhuys,
1898 Mr J. G. Gleichman,
1898 Mr G. de Vries.
1903 J W. Berganslus.
1904 Mr F. M. Chr. Asser.
1908 Dr Abr Kuyper.
1009 Jhr Mr Dr A. F. de Savornin
Lohman,
1909 Jhr Mr A. P. C. van Karne-
1915 Mr P. W. A. Cort van der
1923 Mgr Dr W. H. Nolens,
1923 Dr A. W. F. Idenburg.
1926 Mr Th. Heemskerk.
1927 Jhr Mr Dr H. A. van Karne-
1927 Jhr Mr Ch. J. M. Ruys de
Beerenbrouck,
1928 Mr D. Fock,
1929 Dr H. Colijn,
1931 Dr J. Th. de Visser.
1933 Jhr Mr D. J. de Geer (ont
slagen in 1947),
1934 Prof. Mr P. J. M. Aalberse.
De ministers van Staat, die Ne
derland op het ogenblik heeft, zijn:
1936 Jhr Mr F. Beelaerts van Blok-
1950 Dr N. van Kleffens,
1951 Mr J. R. H. van Schaik,
1955 Prof. mr P. S. Gerbrandy.
Dodelijke ongelukken
Gisteren ls de 38-Jarlge mevrouw G.
BCertaMoesker uit Muntendam op de
fiets door een trekker met oplegger aan
gereden en gedood. Mevrouw B. was ge
huwd en moeder van vijf kinderen.
Gisteren is op het Teerplein te Amster
dam de 56-jarige fabrieksarbeider E. C.
B. bekneld geraakt tussen een aanhang
wagen en een muur, waardoor zijn borst
kas werd ingedrukt. Hij overleed later
in het ziekenhuis.
HET WEER IN EUROPA
motregei
licht beu.
!ii ii
si-IÊ
WEERBERICHT
Droog
De Bilt verwacht tot mor
genavond: AanvankeMjk w*l-
nig, later Iets meer bevol
king en droog weer. Tot ma
tig of zwak afnemende wind
uit Noordelijke rlcnttngen
Plaatselijk lichte nachtvorst,
morgen overdag Iets minder koud.