Het is een wonderlijke
die werkloosheid
zaak,
Economie en Financiën
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
s
WOENSDAG 9 MAART 1955
EEN BELG OVER ZIJN LAND
Honderdduizenden vreemdelingen
zetten de onzen aan de dijk
(Door Frails Decoster, een echte Belg)
BRUSSEL, 4 Maart
TOESCHOUWT MEN het probleem van de werkloosheid bij ons in België
-L* heel nuchter, dan komt men tot wonderlijke bevindingen. De eerste is.
dat wij ongeveer 300.000 eigen arbeiders hebben, die we niet aan het werk
kunnen zetten en dat daar tegenover 400.000 vreemde werklieden in onze
industrie bezigheid vinden. Vier honderd duizend vreemde arbeiders, die
de plaats van onze eigen mensen innemen. Men praat nu sedert jaar en
dag over het opslorpen van de werkloosheid. Er worden een heleboel
nietszeggende woorden aan verspild en karrevraehten gemeenplaatsen over
te berde gebracht, zo erg dat we het moegehoord zijn. Maar van het ver
verschijnsel der vreemde arbeiders wordt met zo goed als geen woord ge
rept. Men schaamt zich zeker, het bekend te maken.
Een andere wonderlijke bevinding is.
dat wij die vreemde arbeiders meesten
deels zelf by ons hebben binnengelokt.
Wy zijn naar vreemde landen getrokken
en hebben tot de arbeiders aldaar ge
zegd: ..Lieve mensen, komt bij ons wer
ken. Ge zult een goed loon ontvangen en
wy zullen gezonde woningen voor u bou
wen en scholen voor u inrichten. Ge zult
als kind van den huize behandeld wor-
Vleesbuiken
We moeten evenwel het één zeg
gen gelijk het ander en dat is. dat
er toch enigen zijn, die van die Itali
anen profijt trekken. In de eerste
plaats zijn het onze beenhouwers,
want wij Belgen zijn volgens Julius
Cesar de grootste drinkers geweest,
maar we zijn vandaag de dag ook de
grootste smulpapen. Echte vleesbui
ken. En we eten niet slechts één keer
per dag vlees, doch minstens twee
maal, terwijl men in Holland veelal
maar twee maal per week vlees eet.
En wat wij verorberen moet fijn van
smaak zijn, anders trekken we de
neus op.
En ziet, de vreemde arbeiders zü-n ge
komen en een deel van onze eigen arbei
ders is als bastaard aan de dyk komen te
staan. Nog een wonderlijke bevinding is.
dat wy gedwongen waren, een groot deel
dezer vreemde arbeiders te gaan smeken
bij ons het zwarte goud te komen delven,
want deden wy dat niet, dan zouden onze
fabrieken stil gevallen zyn. wegens ge
brek aan brandstof. En zo werken er nu
nog vyf-en-zestie-duizend vreemde arbei
ders in onze mynen. onder wie vyf-en-
veertig-duizend Italianen
Wel. de beenhouwers blijven met het
vlees van tweede kwaliteit, zoals soep
vlees en stoofvlees, zitten. En nu bren
gen de nakomelingen van Dante voor
onze beenhouwers de uitkomst. -Immers,
de Italianen leven sober, want zy weten
dat volgens Dante de smulpapen naa
hel gaan daarom kopen zy het vlees
de tweede categorie. Zy eten geen vlees
om te smullen. Dante kan gerust zyn.
maar ze eten vlees om sterke mijnarmen
te hebben. Zo redden de Italianen niet
alleen onze fabrieken, maar ook onze
beenhouwers.
De gazetten-uitgevers trekken ook pro
fijt van de Italianen, doch dit is slechts
gedurende een maand in het jaar, name
lijk als de beroemde Tour de France ge
reden wordt. Dan geven sommige Bel
gische sportbladen reportages in het Ita
liaans. Het is een gek gezicht, als ge uw
krant openvouwt, plots op een artikel
stuit in een taal die ge niet verstaat.
De Italiaanse rijders hebben ongelyk
gehad, verleden jaar niet aan de Tour
de France mee te doen. want onze sport
bladen hebben nu geen Italiaanse artike
len kunnen plaatsen en hun oplagen moe
ten verkleinen. Ik denk. dat onze sport
bladen in de toekomst wel een delegatie
naar Fausto Coppi en zU'n kornuiten zen
den zullen om hun te smeken weer aan
de Tour mee te doen.
ders. toch niet erg op aan. In alle geval
zou zyne excellentie moeten bedenken,
dat het niet serieus is lieve kinnekes te
maken. Vlak voor de kiezing doen onze
regeerders, als ze hun gestoelte voelen
waggelen, beloften by de vleet, maar de
belofte ons veertieners ook van de gunst
tarieven te laten profiteren, die doen ze
niet. We zyn van genen tel! twy zullen
Z.E. een krant sturen).
Om nu terug te komen op de vierhon
derd du.zend vreemde arbeiders, die in
onze mijnen en in onze fabrieken wer
ken. moeten wy nog op iets anders wy-
zen. dat men niet over het hoofd mag
zien en dat is de kwestie van de export
van deviezen De vreemde arbeiders stu
ren allicht toch af en toe wat van hun
spaargeld naar hun vaderland ter onder
steuning van hun familie of voor
kweken van een reservepotje. Daar rr
ten tocb heel wat schone deviezen 1
verdwynen.
Ontzettend zuinig
Speciaal de Italiaanse arbeiders zyn
ontzettend zuinig, ze eten tweede kwali
teitsvlees zoals we boven gezien hebben.
Maar ze doen meer. De myndirecties en
de regering hebben keurige nieuwe wo
ningen voor de mynwerkers gebouwd,
doch de meeste Italianen willen daar
geen gebruik van maken Ze verkiezen
in de barakkenkampen te blyven. En
dat zijn nu precies geen kastelen, i
zyn goedkoop.
Het mag er vochtig zijn of door het
dak regenen, de wegen mogen ei
slecht weer in een modderpoel verande-
de hygiëne mag er minder goed zyn,
dat deert de stoere Italianen niet als ze
aar voor een prikje wonen en geld kun-
n overhouden om later in hun land
n huisje met een stukje grond te kun-
n kopen. En zo gaan de Belgische de-
ïzen openlijk of clandestien de Itali-
nse grens over.
Inderdaad, het is met die werk
loosheidskwestie een wonderlijke ge
schiedenis, maar het resultaat is, dat
de werklozensteun ons jaarlijks vijf
half milliard frankskes kost, voeg
daarbij nog ongeveer een milliard en
half om het tekort op de spoorwegen
te dekken, dan komt men tot zeven
milliard frank, die wij belastingbeta
lers jaarlijks moeten afduimen. Als
we daaraan denken, krijgen we toch
wel een beetje pijn in de buik.
Slecht verdeeld
Tenslotte zyn er nog onze Belgische
macaroni-fabrikanten, die wel v
de Italianen in ons land. Hun fabrieken
draaien op volle toeren, want er gaan
treinen vol eetbare pypenstelen
kolenbekkens
Ja, het is een wonderlyke geschiedenis
met die werkloosheidkwestie. Het
derlyke is ook, dat de meeste fabrieken
byeen hoekeren in de provincies
minste arbeidskrachten zyn, namelyk in
Wallonië Daar heeft men gebrek
arbeiders en in de Vlaamse provincies
heeft men er te veeL En het gevolg is.
dat -rbeiders uit onze Vlaamse gewesten
uren treinrydens naar hun werk moeten
gaan en zo inplaats van acht uren. dage-
ly-ks tien uren en meer van huis zijn.
Dat heeft weer een ander niet al te
prettig gevolg en dat is. dat onze Belgi
sche spoorwegen jaarlyks met geweldige
tekorten te worstelen hebben, vroeger bij
de twee milliard en nu nog altijd een dik
milliard. En het zyn wy, belastingbeta
lers. die daar voor opdraaien moeten,
want de spoorweg, die geldvreter, be
hoort aan de staat, omdat geen enkele
particuliere maatschappy hem hebben
wil.
Onrechtvaardig
De spoorweg-administratie heeft na-
tuurlyk nauwkeurig de kostprys per kilo
meter berekend en daarnaar de prys
vastgesteld, die elke reiziger voor z'n
ijzerenwegkaartje moet betalen. Welnu,
zyn alle Belgen gelyk voor de wet, voor
het spoor is dat niet het geval, want
sleohts veertien procent van de reizigers
betaalt het volle pond en zes en tachtig
procent reist tegen gunst-tarieven. De
meeste van die begunstigden zyn arbei
ders die wyd van huis in andere provin
cies gaan werken.
Toch zit daar voor de veertieners een
grove onrechtvaardigheid in. Het heeft
natuurlijk geen zin, dat wy, stiefkinde
ren, protesteren of ln staking gaan en
niet meer reizen, want wat kunnen veer
tien op de honderd reizigers uitrichten.
Gingen wy, veertien mannen in staking,
dan zou de spoorwegdirectie daarvan
zeker geen geraaktheid krtygen.
Ik heb al dikwyis op het punt gestaan
zyne excellentie de minister van spoor
wegen ootmoedig te vragen ons veertie
ners ook te laten genieten van de gunst
tarieven. Dat zou toch voor het spoor
niet zoveel uitmaken. Een beetje minder
of meër tekort komt er by onze regeer-
Schocltitels dammen
Leidse Hout kampioen
lagere scholen
InslTumentmakersschool eerste
bij middelbare scholen
Leidse Hout I heeft gisteravond een
stout stukje uitgehaald. Het onttroonde
bekerhouder Hoogl. Kerkgracht en nam
luide en langdurig toegejuicht door zUi
vele supportertjes, de wisselprijs in ont
vangst. Het werd 128 voor Leidse Hout.
Bij de middelbare scholen versloeg
u.l.o. Noordeinde I Instrumentmaki
school II met 18—2 en won instrum.
makersschool I met 146 van u
Hoogl. Kerkgracht. De onderste plaats
was voor u.l.o. Noordeinde II. dat met
11—9 van u.l.o. Pasteurstraat I verloor.
De strijd om de titel ging dus tussen
instrumentmakersschool I en u.l.o.
Noordelnde I. Na veel spanning won
instrumentmakers met 11—9.
Daar u.l.o. Pasteurstraat II met 155
Noordeinde II de baas bleef zal
Pasteurstraat II nog eens moeten
i tegen u.l.o. Noordeinde I, met de
tweede plaats als inzet.
De prijsuitreiking zal plaats hebben
op Dinsdag 15 Maart om half vyf in ae
collegezaal van het Kamerlingh Onnes-
labora tori urn, ingang Nieuwsteeg. Om
kwart over drie daaraan voorafgaande
ordt de beslissende wedstryd om de
tweede en derde plaats by de middelbare
scholen gespeeld.
Competitie L. S. B.
Boskoop II (3B) heeft zyn laatste wed
stryd tegen Alphen III
kunnen winnen (544444). Boskoop heeft
nu 2 punten voorsprong op SPW I, dat
echter nog een thuiswedstryd tegen
Alphen III voor de boeg heeft.
In 3C bereikte Warmond I een 444144
voorsprong op de Politie S.C. (Leiden).
Bergman c.s. gaan deze wedstryd win-
en en bUjven dus favoriet voor de titel.
Politie SC—Warmond 1: J. van der
Sluis—M. D. Bergman 01. L. Algra—A.
Warburg 01, L. G. E. Nooyens—A. van
Bladel 0—1, A. R. van der Tuin—C. J.
Meskers x—x, J. A. HeyK. W. van der
Willik x—x, D. P. de Jong—P. Wassenaar
44—44, R. F. S. VoermanW. Landa-
Chr. J. VisserW. G. A.
Küchlin xx, P. DUkstraF. J. J. Slager
0—1, J. H. Middendorp—L. J. van der
Meer 1-0.
Alphen IIIBoskoop II: W. de Ruiter
(res.)—J. C. Balk 0—1, L. Kleiweg—N. v.
Gemeren 01, H. Kleiweg—mr C. H.
10, D. B. v. Nes (res.)A. Sytzema
Jr. 44— 44, N. E. PlantfeberA. v. Ge-
•1, W. D. J. Boeterenbrood—C.
Nog minder werklozen
in Februari
Het aantal werklozen daalde ln Febr.
van 76 932 tot 65.462. De bezetting van de
aanvullende werken nam toe van 15.461
tot 18.383. zodat het aanbod van arbeids
krachten met in totaal 8-548 verminderde.
Een jaar geleden waren er 39.000 meer.
De uitgevroren bouwvakarbeiders wor
den niet als werklozen beschouwd. De
subsidieregeling voor schilderwerk heeft
ook tot een sterke daling van de werk
loosheid bijgedragen
De relatieve werkloosheid was eind
Februari het hoogst in Drente met 6(
werklozen per 1000 mannelijke beroeps
beoefenaren. net laagst in Limburg met 9
Het gemiddelde van Zuidholland bedroeg
15. dat van heel ons land 21. tegen 24 op
31 Januari
Indrukken van de beurs
te Leipzig
De voorjaarsbeurs In Leipzig heeft by
de correspondent van het A.N.P, de vol
gende indrukken (verkort) achterge);
1. Uit vrijwel alle Wes-telyke landen
waren veel meer Inzenders en kopers ge
komen dan vorig jaar. Ons land deed het
dit Jaar kalmer aan (24 firma's); er wa
ongeveer 400 Nederlandse bezoekers;
2. Over het algemeen ls ook dit J
veel belangstelling getoond voor Neder
landse producten. Ook bleek de bereid
heid van de communistische autoriteiten,
Nederland in zijn klassieke rol van door-
voerland te erkennen;
3. De Inzendingen der Oosteuropese lan
den (vooral Töjechoslowaklje) hebben op
nieuw aanzienlijke kwalitatieve verbete
ringen ondergaan. Dit geldt vooral ma-
4. Oost-Duitsland demonstreerde op
nieuw zyn verlangen naar handelsver
dragen met Westelijke landen. He:
echter nog te vroeg om vast te stellen of
de gelegde contacten al dan niet tot
levendiger handel tussen Oost en
zullen leiden.
Bestuursvestiging
in Baliemvallei
Jungle Pimpernel kwam er
juist vandaan
Staten concluderen:
Droevige toestanden op
Ned. Antillen
De toestanden op de Bovenwindse eilan
den van de Nederlandse Antillen tSaba.
St. Maarten en St. Eustasius) zyn be-
droevenn. Er is sprake van economische,
politieke en sociale verwaarlozing. Sedert
medio 1S53 is de eilar.draad van de Bo
venwinden niet meer byeengekomen. wat
te wyten is aan gebrek aan initiatief by
de leden van de raad en de gezaghebber.
Deze conclusie trekken enkele leden
van de Staten van de Nederlandse Antil
len. die een bezoek brachten aan de dTie
eilanden.
Allereerst is deskundige leiding nodig,
hoewel de apathie van de bevolking het
er niet aantrekkelijker op maakt, iets tot
stand te brengen. Het lykt er op. dat de
Bovenwnden wegkwynon. Deze indruk
wordt temeer bevestigd, wanneer men
de bedrijvige toestand op het Franse deel
van Sint Maarten beschouwt. Men ver
wacht. dat deze kwestie niet onberoerd
zal blyven in het komende debat over de
Bovenwinden in de Antilliaanse Staten.
Protesivergadering
Chr. middenstand
In K. en W. te Utrecht zal de Chr.
Middenstandsbond Maandag a.s. een
grote demonstratieve vergadering hou
den i.v.m. de afkondiging van de han
delsmarge-beschikking 1955. De voorzit
ter, de heer Joh. de Jong, en het Tweede
Kamerlid H. van Eysden zullen het
woord voeren.
Japan heeft de officiële wisselkoers
van het Pond Sterling met ingang van
gisteren verhoogd tot 1.004,4 jen.
reizende redacteur)
BIAK, 8 Maart 1953
ligszi;
w- Het ligt ln het
J.'Bo'.'man'ires.) 5—HiV'Öïwegm-J. I n,0B'luk' btstuur,vestiging te bren-
A. Sonlteveld 1-0, W v. d. Snoek-C.1 B«ll,niv.ll,i In Centraal Nieuw-
Halbersma (res.) 10. P. de RuiterC.
Tijdens een schitterende plechtigheid in Mansion-House te Londen
is prinses Margaret officieel verwelkomd door Lord-Major Sir Sey
mour, die haar een prachtig boeket anjers, rozen, orchideeën en lelie
tjes van dalen aanbood. In een radio-rede richtte de prinkes zich tot 't
Britse volk. Zij vertelde, zeer genoten te hebben van haar reis door
West-Indië, doch repte met geen woord over de geruchten omtrent een
romance tussen haar en captain Townsend.
Ferry Offerman werkt voor de
slanke vrouw
(Van onze moderedactrice)-
„Juist dit seizoen wijst de mode zoveel lijnen aan en bewandelt zij zovele
wegen, dat elke vrouw modieus gekleed kan gaan", meent de Amsterdamse
couturier Ferry Offermann. Hoe hij zich dit modieus gekleed gaan voor
stelt, toonde hij Maandag in het Victoria Hotel, waar hij eigen ontwerpen
en modellen, geïnspireerd op de Parijse lijnen, de revue liet passeren. Het
was al Franse zwier wat we zagen. Jeugdige, hyperslanke silhouetten
zonnige zomerse stoffen. Ferry Offermann had in Parijs gezien, dat de
vrouw dit' seizoen beslist geen mollige rondingen mag hebben, en hij
volgde deze rechte smalle lijn trouw na.
De strand-ensembles openden de show.
Zij waren meer modieus en grappig dan
practisch. Een zwarte driekwart-pantalon
en los jasje met grote stralende, leikleu
rige zonnen, leek zo van de Cöte d'Azur
weggelopen. Het heette dan ook Juan
Pins.
Vrywel alle getoonde zomerjaponnen
waren volmaakt van coupe, en toonden
verre verwantschap met de H-lyn. De
mouwtjes, die verleden Jaar nog aange
knipt waren, zyn thans helemaal verdwe
nen. Brede of smalle schouderbanden zyn
er voor in de plaats gekomen. Er was
echter ook een blauw-witte nopjesjapon,
met onder de heup aangezette, wyde rok
lang lijfje, dat wél mouwtjes had,
ir waaraan speels het hele schouder
stuk ontbrak. Het sierlyke geheel hing
slechts aan twee angstig dunne schouder-
bandjes! Men lanceerde veel zomerjapon-
in gebroken wit, van linnen of ga
bardine.
Zéér slank en zéér modieus waren d<
fantasietailleurs. Het complet „Corso
Venetla" van teerroze handweefstof wai
en al elegante eenvoud. Met „Bon
jour" werd een recht vuurrood 7/8 Jasje
aangekondigd. Het had een hoogstaand
boordje en de strakke mouwen kwamen
uit haast popperig kleine armsgaten. Het
splitje op de rug sloot met 2 imitatie
Hntuurtjes.
Niet voor iedereen geschikt was „Jockey
Club" een 7/8 Jasje van zwart-wltte
verticale strepen, zeer smal en dun. Er
hoorde een zwart jockey-hoedje by. Een
statige Indruk maakten de sneeuwwitte
.wagenwiel-hoeden", die veel getoond
werden. Mooie regenmantels van poplln,
met zomerse imprimé-voering (vaak
PERSONALIA
Ir J. H. C. Sorber te Utrecht gaat
naar Irak om te adviseren by de bouw
een brug; mr H. J. Spanjaard van
de Ryksluchtvaartdlenst in Den Haag
zal in Burma gaan adviseren in zake een
luchtvaartwetgeving; dr Ir P. Buringh te
Wageningen wordt bodemkundlg advi-
in Irak evenals ir L. J. J. v. d.
Kloes uit Naaldwyk.
In Breda is, 50 jaar oud, overleden drs
A. Loggers, reserve majoor en leraar
in de K.M.A.
dezelfde stof als de daaronder gedragen
japon). In tere pastelkleuren vooral ln
zachtgeel: jersey japonnen voor koelere
dagen, cocktail- en avondjaponnen te kust
en te keur, completteerden de show.
Als verrassing verscheen de A-iyn, die
wat deinig veroorzaakte, maar die op
de wyze waarop ze gelanceerd werd
zeker niet onflatteus was.
Een smetteloos wit bruidje, dat ter
siering van het korte tulen sluiertje, le
lietjes van dalen als tere voelhorens op
het voorhoofd droeg, was het laatste
model, dat we op deze show, vol kleur,
fleur en charme te zien kregen.
Zonodig met kracht...."
Duidelijke taal van
minister Dulles
En een matigende rede van
zijn Britse collega Eden
Communistisch China lykt Amerika's
militaire macht te tarten, WU zullen
vyandelijk geweld evenwel zonodig met
de grotere kracht die wy bezitten be
strijden." Aldus verklaarde Dulles, de
Amerikaanse minister van buitenlandse
zaken, gisteren In een toespraak die via
de radio en televisie werd uitgezonden.
Volgens Dulles, die onlangs is terugge
keerd van een reis door Azië. lijken de
Chinese communisten vastberaden in hun
pogingen, Formosa te veroveren. De mi
nister zelde echter met nadruk, dat
Amerika weigért, zich bij de verdediging
het Verre Oosten tegen het commu
nisme, de wet te laten voorschryven.
Tevoren had Eden, de Britse minister
an buitenlandse zaken, in het Lagerhuis
aangedrongen op de ontruiming vai
lilanden Quemoy en Matsoe voor de Chi-
iese kust, teneinde een bestand in de
Straat van Formosa mogeiyk te maken.
Eden deed een beroep op de Chinese na
tionalisten, hun strydkrachten van de
eilanden voor de kust terug te trekken.
Indien men zich in het Verre Oosten
beheerst, kan Internationale aandacht
'ordën geschonken aan de kwestie van
Pekings vertegenwoordiging in de Ver.
Naties en aan de toekomstige status van
Formosa, aldus Eden.
J. Vester—M.
Sleutelstad' ISNA I
(dames) 50
Een enthousiaste wedstryd, waarin de
Leidse dames door grotere schotvaardig
heid een ruime overwinning wisten te
behalen. Vry spoedig bracht Elly Stou-
lit een strafschop de stand op 1u
ig voor rust werd het door A. Oos-
irom en R. Oostrom 30. Ook in de
tweede helft bleef de thuisclub sterker
en nadat de S.N.A.-midvoor steeds tegen
het latwerk had geschoten, bracht Elly
Stouten de stand op 40. Nog voo
einde wist R. Oostrom de score tot 50
op te voeren.
Griep en kou in de
hoogste regionen
De griep en verkoudheid laten
zelfs de groten der aarde" niet
met rust: zowel premier Church til
als president Eisenhower en ztfn
echtgenote, bondskanselier Aden
auer, de Sjah van Perzië en kei-
zering Soraya zijn er het slacht
offer van geworden. Churchill (8'J)
en Adenauer (79) mogen hun toonln-
gen niet verlaten en Elsenhower
moet zijn afspraken gedeeltelijk
afzeggen. Ook de persconferentie
van vandaag moest worden afge
last.
De Sjah van Perzië, die thans
een bezoek aan West-Dultsland
brengt wordt al enkele dagen door
een griepaanval in zyn hotelkamer
vastgehouden, evenals z\jn gemalin
Ook de „Labourrebel" Bevan ligt
te bed, maar zijn tegenstanders
spotten er mee: Bevan heetf poli
tieke griep, zo schertsten zij in de
wandelgangen van het Lagerhuis
Dr V. de Bruyn, de vermaarde .Jungle
Pimpernel", is er juist mei een gezel
schap vandaan gekomen.
De bedoeling is, dat er ook een airstrip
zal komen, waarvan de voorbereiding
mogelyk dit najaar een aanvang zal i
men. Er moeten dan enige tienduizenden
meters grond verzet worden en men za
dan over een jaar ongeveer daarmee ge
reed zyn.
By het gezelschap was ook Mrs Ross.
de echtgenote van de in de Baliemvallei
gevestigde Amerikaanse zende.ing. Zoals
men weet, zyn piloten van de Ameri
kaanse Christian Missionary Alliance de
eersten, die trachten zich definitief in de
(slechts door de lucht bereikbare) vallei
te vestigen, om het Evangelie te prediken
onder Papoea's die zelden of nooit blan
ken hebben gezien. Vorig jaar zyn zij
ln de Baliemvallei geland.
Mrs Rosa is een echte zendelingsvrouw
Bij een maaltyd, gegeven aoor een opper
hoofd in de Nieuw-Guinese binnenlan
den, viste deze de lekkerste stukjes vlees
uit de pot, kneed die fijn op zijn dybeen
en stak de stukjes vervolgens in haar
Literatuurprijzen van
Hilvarenbeek
De gemeente Hilvarenbeek heeft ee
jaarlykse litteratuurprys van ƒ400 ter
beschikking gesteld, die zal worden uit
gereikt aan auteurs, geboortig
woonachtig in Noord-Brabant en Lim
burg en de Antwerpse en Limburgse
Kempen.
Voor het jaar 1955 is de prys verdeeld
als volgt: ƒ250 voor de beste roman,
verschenen in het afgelopen kalender
jaar; een prys van 1Ó0 en een tweede
van ƒ50 voor een nog niet gepubli
ceerd gedicht. De jury bestaat uit Emiel
Hemeldonck (België). Anton van
Duinkerken en Jan Naaijkens. Romans
behoeven niet te worden ingezonden.
Voor de gedichten sluit de termijn van
inzending op 1 Juni 1955. De prijzen
•orden uitgereikt gedurende de Groot-
Kempische culituurdagen te Hilvaren
beek op 23 en 24 Juli.
Toch is het zo
BOUWsOKIËNTATIE
291) Heilige plaatsen, graven, tem
pels, huizen, ja, zelfs hele steden, wer
den in dn oudheid (en worden ten
delen og steeds) georiënteerd op een
bepaalde heraelrirhting, of althans zo
danig gebouwd dat de hoofdrichting
begint of eindigt op een bepaald punt.
bedsrichting worden aangegeven door
een heilige plaats of de ligging van
een heiligdam. Jeruzalem was een derge
lijke plaats voor de Joden (Dan. 6:11),
Mekka is het voor de Mohammedanen.
De tempel i'
dat
Het geboui
zich das
barende machten.
Het belangrijkste
punt by deze oriën
tatie is in het alge-
meen het punl
het Oosten. Ri
een van de
onderzoekers van
de Drentse hunne
bedden merkte op,
dat deze
bouwsels altijd bre-
By de pi
tijdperk v
als by dc absis der Indische rolstempels.
Het stratennet in Peking was oorspron
kelijk naar de zonsopgang van winter
zonnewende gericht, terwijl men zich
in Griekenland en Rome eveneens naar
het solstitium richtte, kortom, we ne
men de Oost-West oriëntatie waar in
de belangrijkste tijdperken der ar
chitectonische oudheid, zowel in Klein-
A rif. het oude Indië, Hellas en Rome,
als in Peru en Mexico.
Uiteraard was de opkomst van de
zon niet de enige oriëntatie. De Egyp-
tenaren oriënteerden hun tempela byv.
naar de opkomst van de ster waarmee
de betreffende godheid geïdentificeerd
werd. Buitendien kon (en kan) de ge-
precisie mer
Steentijd in Noor
delijke atreken de
heiligdommen reeds
2$ll op het Oosten
wist te oriënteren
pophistorische monu-
men te Stonehenge, ten Noorden van
Salisbury in Engeland, waarvan men na
reconstructie heeft berekend dat de
stralen van de opkomende zon tijdens
liet zomersolstitium in 1680 v. Chr. pre-
iblok zouden scheren,
ralier
i splct
altaar
lichten. Reeds in de oudste tijden
heeft de primitieve mens dus reeds
behoefte gevoeld de belangrijkste pun
ten van het zonnejaar (in dit geval
de langste dag) aan te geven en hy
heeft aijn bouwwerken daarnaar gericht.
Over Stonehenge zyn we overigen»
nog niet uitgepraat.
Daarover een volgende keer.
(Nadruk verboden)
Minister Donker
Geen Nederlanderschap
voor Paul van Kempen
(Van onze Parlementsredactie)
„Het ls een moeiUjk probleem, dat
de paranormaal begaafden", aldus minis
ter Donker vanmorgen by de behandeling
van de Justitie-begroting 1955 in de Eer
ste Kamer in antwoord op hetgeen giste
ren door verschillende sprekers is gezegd
„Gesteld dat ze bestaan, dan is het niet
gemakkelyk, ze te onderscheiden
beunhazen, die op dit terrein werkzaam
zijn".
Een algemene verkorting van de ter
mijn van de voorwaardeiyk invrijheid
stelling, door de commissie Pompe voor
gesteld. bestreed de minister. Ook dit
probleem ligt niet zo eenvoudig. Natuur
lijk kunnen wel verbeteringen in de hui
dige regeling worden overwogen.
De bewindsman wilde geen wettelijke,
doch slechts een administratieve regeling
inzake de toelating van vluchtelingen. De
voorbereiding van een nieuw Burgeriyk
Wetboek moet na het overlUden van prof.
Meyers wel iets trager verlopen, zo zelde
hij. Niettemin blijft hij streven naar een
zo snel mogeiyke afhandeling.
De minister heeft ondprzocht, of de
verordening van de Ned. Orde van Advo
caten-stage gehandhaafd kan worden.
Aangezien dit onderzoek nog niet ls be
ëindigd. kon hy op dit moment geen
concrete toezeggingen doen-
Minister Donker achtte een nadere re
geling m.b.t. naturalisatie van Indische
Nederlanders niet noodzakelijk. Aan de
dirigent Paul van Kempen ls naturalisa
tie geweigerd omdat deze in 1932 Duitset
is geworden in het belang van zyn mu
zikale carrière. Uit oogpunt van ditzelfde
eigen belang heeft hij nu weer het Neder
landerschap aangevraagd. Dit heeft de
minister doen aarzelen ln de toekenning
daarvan.
Nog steeds kan de minister geen mede
delingen doen aangaande de oplossing
Anneke Beekman. Vervolgd worden
kunnen alleen degenen die Juridisch
sprakelyk zyn, niet die moreel aanspra
kelijk zijn.
(De vergadering duurt voort).
Nota aan Den Haag
Moskou erkent de oude
conventies
De Sowjet-regerlng erkent de
es en de verklaringen van Den Haag
in 1899 en 1907. die indertyd door het
Tsaristische Rusland werden geratifi
ceerd. echter voorzover zij niet in tegen
spraak zyn met het handvest der Ver
enigde Naties of gewyzigd dan wel ver
vangen fioor latere internationale accoor-
den. Dit is by nota aan de Nederlandse
ambassade in Moskou bekend gemaakt
op desbetreffende vragen van de Neder
landse regering.
Enige conventies hebben betrekking op
de vreedzame regeling van geschillen tus
sen beide landen; andere
verklaringen gaan over de oorlogvoering
te land en ter zee en de rechten van neu
trale landen.
Nederland heeft om de verklaring van
de Sowjetunie verzocht als bewaarder
van de ratificatie-accoorden van deze
conventies.
Ned. zeeschilders exposeren
in Engeland
De Nederlandse Vereniging van Zee
schilders heeft een uitnodiging ontvan
gen van het „Maritime Museum" te
Greenwich by Londen om met een zestig
zeventig werken aldaar een expositie
te houden van 1 April tot 8 Mei.
Daarna zal deze expositie, onder auspi
ciën van het „Art Exhibitions Bureau",
een tournee van een jaar door Engeland
maken. Van de volgende schilders zul
len werken worden geëxposerd: R. H.
Beider, C. Bolding, J. Dijker, J. Goed
hart, F- Hamers. J Meine Jansen. J. HeU-
Verpleegster hielp bij
ontvluchting
Liefde leidde lot dwaze
(en slechte) dingen
(Van een onzer verslaggevers)
De proc. generaal by het Haags Ge
rechtshof vorderde drie maanden gevan
genisstraf tegen de 31-Jarlge verpleegster
van de psychiatrische Inrichting Maas
oord G. A. B., die in eerste Instantie waa
veroordeeld tot twee maanden gevange
nisstraf. waarvan de helft voorwaardeiyk,
wegens het behulpzaam zyn by zelfbe
vrijding.
De verdachte waa verliefd geraakt op
de gedetineerde justltle-patiënt C. van
der V.. die zes weken voor observatie ln
de inrichting verbleef. Zij gaf hem een
sleutel, legde zyn kleren klaar en toen
men de kans schoon zag vluchtte het
tweetal. Later werden verpleegde en ver
pleegster in Aerdenhout (B.) gearresteerd
De vlucht was zo georganiseerd dat de
verdenking viel op de verpleger Van B..
die wel eens lelllke dingen van de ge
detineerde had gezegd. Deze verpleger
heeft Inderdaad onder verdenking ge
staan en heeft hiervoor enkele dagen
vastgezeten.
De proc. generaal vond dit zeer afkeu
renswaardig. Men leest veel te veel van
ontsnappingen en het publiek moet weten
dat hulp daarbij streng wordt gestraft.
Hy zag dan ook geen enkele reden voor
een voorwaardelUke straf. De raadsman,
mr R. P. J. Huygen, vertelde dat ver
dachte alsnog met v. d. V. zal trouwen,
ondanks diens zes veroordelingen. Arrest
23 Maart.
Onlwerp kinderbijslag
nog dit jaar
Verlenging noodwet echter
tot Juli 1956
Bij de Tweede Kamer Is ingediend het
wetsontwerp tot verlenging van de nood
wet kinderbüslag kleine zelfstandigen.
Vorig Jaar Mei werd de werkingsduur
verlengd tot 1 Juli 1955. In het advies
dat door de S.E.R. is uitgebracht over de
inhoud van een definitieve wet is sprake
van grote meningsverschillen. Staatsse
cretaris Van den Berge heeft echter
goede hoop nog dit jaar een wetsontwerp
te kunnen Indienen. Voor 1 Juli 1956 zal
het echter niet meer In werking kunnen
treden. Voorgesteld wordt daarom de
werkingsduur van de noodwet opnieuw
te verlengen en wel tot die datum.
P.v.d.fl.-fractie boos uit
de raad weggelopen
Eindhovens burgemeester
„sprak grievend"
In de vergadering van de Eindhovense
raad kwam het .stadhuisplan van Ir J.
van der Laan ter sprake. Mevrouw H.
Verwey-Jonker (arb.) had enige daecn
geleden reeds felle critiek geuit. Het
nieuwe stadhuis zou een monument van
onmacht worden. Mevrouw Verwey er
kende destructief geweest te zijn in haar
critiek. omdat zij de Illusie wilde vernie
tigen dat „wij gelukkig zyn met het
nieuwe stadhuis", waarop mr Kolfscho
ten sprak van verbazingwekkende onder
waardering en miskenning van de be-
oegdheden van de gemeenteraad. Bij de
burgemeester dreigde de critiek de illusie
te vernietigen, dat de afgevaardigde de
verantwoordeiykhetd kan dragen, deel
uit te maken van een vertegenwoordigend
lichaam.
Daarna verliet de P.v.d.A-fractle de
raadszaal wegens persoonlijk grievende
woorden aan het adres van mevrouw
Verwey, die niet verdiende op zo'n „de
nigrerende" wijze bejegend te worden;
alleen de socialistische tweede voorzitter
bleef zitten. De burgemeester verklaarde
later dat zijn woorden niet als een per-
soonlyke bejegening bedoeld waren.
Benzine-knoeiers op
heterdaad betrapt
„Dit is nu een van de gevallen van
benizineknoeierU, waarvan iedere aauto-
rijder weet dat ze bestaan en eindelyk
is het dan mogelijk geweest een aantal
daders op heterdaad te betrappen", zei
gisteren de officier van Justie by de Rot
terdamse rechtbank, toen een zestal per
sonen. pompbedienden en chauffeurs uit
Rotterdam en Schiedam terecht stonden.
Onderling hadden zij de afspraak ge
maakt, dat wanneer de chauffeurs, die
bij verschillende firma's in dienst waren,
zouden komen tanken by de pompbe
dienden van een auto- en garagebedryf
te Schiedam, er een hoger aantal liters
benzine op de bon zou worden geschre
ven. dan werd opgenomen. De „overge
houden" hoeveelheden benzine werden
verkocht.
De officier eiste tegen de hoofddaders
s en vier maanden gevangenisstraf en
tegen anderen straffen, die varieerden
van twee maanden tot voorwaardelijke
gevangenisstraffen. „Men moet het in die
kringen nu maar eens weten", aldus de
officier.
Burgerlijke begroting is
er door in Frankrijk
De Franse nationale vergadering heeft
gisteren met 342 tegen 249 stemmen de
begroting van burgerlijke diensten goed
gekeurd. Deze begroting voorziet onder
meer in 944 milliard francs <95 millioen
gulden) voor verhoging van de salarissen
der ambtenaren.
De regering aanvaardde het amende-
<?nt, dat een plan voor algemene her
ziening der salarissen zal worden bestu
deerd en ln de loop
tinig, O. Mendlik. L. Simon en D. Zwier. I het parlement zal worden voorgelegd.
Van hier en daar - in 't kort
Zuldvietnamese troepen zUn ln
gekomen tegen een rebellenleger in het
centrale gebergte. BIJ de eerste ontmoe
ting zouden 40 rebellen zijn gedood.
Bij een vliegramp aan de Westkust
an Mexico zijn gisteren 25 mensei
het leven gekomen.
In het bijzijn van zijn vader (de ter
dood veroordeelde Gaston) is Gustave
Dominlcl gisteren 2',4 uur ondervraagd
in verband met de moordzaak-Drum
mond, die onlangs ls heropend.
Denemarken zal binnenkort een
commissie voor atoomenergie instellen.
van de atoomgeleerde prof. Niels
Bohr dj leiding krygt.
Popovlc. voorzitter van de commla-
e voor buitenlandse zaken der Joego
slavische nationale vergadering, is be
noemd tot ambassadeur in communistisch
China.
Tegen de 64-Jarlge grondwerker J.
de V. uit Zeist, die de 54-jarige weduwe
S. de K. uit Rockanje door rattenvergif
het drinkwaterreservoir van het leven
d willen beroven is gistermiddag te
Rotterdam vier Jaar en ter beschikking
stelling van de regering geëist.
Het hof te Leeuwarden heeft gis
termiddag ln een proefproces tegen de
gemeente Groningen uitgesproken, dat
een trolleybus geen motorrytuig in de
zin der wet Is.
Te Utrecht ls gisteren de 43-Jarlge
koopman D. N. uit Soest veroordeeld tot
twee Jaar. HU had in advertenties een
boerderU aangeboden en vervolgens de
reflectanten, merendeels boeren uit
Zuid-Holland, een totaal bedrag van
f 1200.- afhandig gemaakt
Het 16-jarige meisje B. ls in Dtnx-
perlo (Drente) door een auto gegrepen en
kort daarna overleden.
Het Tweede-Kamerlid Hofstra (arb.)
heeft de staatssecretaris van Financiën
vragen gesteld over een z-i. onjuists wets
toepassing van de Inspecteur der belas
tingen te Rotterdam t.a-v. de aftrek in
komstenbelasting voor binnenschippers.
Op vragen van het Eerete-Kamerlid
Kraayvanger <kal/h. v.i heeft minister
Aigera o.a. geantwoord dat voor de Com
missie Vergunning Goederenvervoer een
geschikt pand in Den Haag is vrijgeko
men. dat met spoed voor haar wordt ge
reedgemaakt.
