Zii konden hem niet missen
m
m
m
m s
m
m
m b
m i
i m m m
0 ~J
2
KORT VERHAAL VAN FRANK
ZO nu en dan werd het
de soldaten, die achterin de G ME:,
je ten, afwisselend overstemd di u~"
het
.j de half losgewaaide
de bak van de auto was
afgedekt, en het monotone geluld van
de motor.
Het was nog nacht en het spaarzame
licht van het kleine electrische lampje
verlichtte vaag de vermoeide gedichten
De wagen reed in colonne op een gro
te autoweg in Duitsland en naderde de
Nederlandse grens. De soldaten kwa
men terug van een oefening, die in gc-
allirard verband in ons buurland was
gehouden en allen waren blij, dat ze
weer naar huis gingen.
Twee maanden waren ze weg ge
weest «n al die tijd hadden ze in tenten
overnacht. Vooral de eerste weken, toen
het voi.rtdurend regende, was dat niet
meegevallen. Later was het weer wat
opgeknapt en hadden de Maartse buien
plaats moeten maken voor het zachtere
lenteweer. Het was een weldaad ge
weest om. na zoveel kou en regen, het
verwarmende en verkwikkende zonnetje
wen te zien en te voelen. De bomen
begonnen uit te lopen en de narde werd
wfcer met een fris groen kleed bedekt.
Ook luitenant Vermeer zat achterin de
G M C midden tussen de jongens van
zijn pcleton. Hij was graag bij hen en
probeerde zoveel mogelijk b.j de troep
te zijn. Hij wilde hen helpen bij al de
kleine en grotere moeilijkheden, die ze
ondervonden en trachtte het moreel van
de troep steeds zo hoog moge.ijk te hou
den. Daarom was hij ook nu bij hen
gaan zitten en luisterde naar hun ge
sprekken, hun gezang en nam ook ze.f
daar af en toe aan deel.
De jongens, op hun beurt, mochten
hen» graag. Practisch nooit had hij te
bevelen; een vraag was meestal vol
doende. Hij wist dat, als het nodig zou
zijn, ze voor hem door het vuur gingen.
Strenge winters in Maart
morgen kouder. De felle Oostenwind
maakte een elk bezorgd voor neus en
oren. De 10e Januari, een Zondag,
bleven Je kerken leeg; Maandag was
het nog kouder; de thermometer van
Fahrenheit wees 2 graden onder 0.
Op straat zag men zo goed als nie
mand. want de wind sneed inct zul
ke seherpigheid in het aangezicht,
dat het ondraaglijk was.
De vorst was zo fel, dat de bruggen
scheurden, de regenbakken spron
gen en de kelders barstten
Op de markt kwamen geen kooplie
den en dc melkmeisjes waagden zich
niet op straat, zodat in vele huizen
al gebrek werd geleden
Met kille huivering en vreselijke
angst zag men de Dinsdag tegemoet
Want de ijselijkste dingen werden
voorspeld: de dampkring zou in ijs
verkeren en de mensen het bloed in
het lijf bevriezen.
De gevreesde Dinsdag brak einde
lijk aan en bracht veel verzachting
De Oostenwind ging liggen en de
thermometer steeg met het uur. Het
was toen juist volle maan en tevens
maansverduistering.
In deze winter van 1740 lag de Zui
derzee wekenlang dicht. Het ijs had
er op vele plaatsen een dikte van
meer dan 15 voet. Op één dag. 20
Februari, kwamen tc Enkhuizen niet
minder dan 160 sleden en ruim 3000
schaatsenrijders aan.
Ook dc Noordzee was bevroren tot
©p meer dan een mijl uit dc kust en
langs deze waren twee ijsdammen
van 10 tot 12 voet hoog, met een bre
de straat er tussen. De grimmige kou
de werd door honderden Hagenaars
getrotseerd, om dat ongekende
schouwspel te zien. In Scheveningen
was het soms drukker dan op een
mooie zomerdag.
Het scheen, dat men meer en meer
met de koude verzoend raakte, mo
gelijk ook. omdat het steeds duide
lijker werd. dat de maan niet die
boze plannen had, welke men haar
had toegedicht: ..de ondergang der
mensheid".
Op vele plaatsen werden wedstrij
den op schaatsen gehouden en tussen
sleden met twee paarden bespannen
Nu was er ook voor de armen weer
wat te verdienen.
Meermalen leek het, of de winter
vorst eindelijk afscheid zou nemen,
doch telkens keerde hij op zijn schre
den terug. Zijn laatste aanval in de
laatste dagen van Februari was ver
schrikkelijk. Weer daalde het kwik tot
2 gr. onder 0 F. Sedert 1688 was
zo'n koude niet meer voorgekomen.
Dc bewoners der zeven Verenigde
Nederlanden herademden, toen in
Maart de thermometer langzaam,
doch geregeld bleef stijgen.
Sterk voelde ook hij de band. die de
ze jongens van zo verschillend karakter,
afkomst en o ntwikkeling bond. Een
band, die ontstaan was door het voort
durend samenzijn, door de afhankelijk
heid van eikaar bij al dc dingen, die
ze samen moesten doen.
Stil voor zich uitziende haalde luite
nant Vermeer ze allen, stuk voor stuk.
voor de geest en liet ze zo de revue pas
seren. Haalde d? opvallende types eruit
cn probeerde zich in hun gedachtengang
in te leven.
Een glimlach verscheen <>p zijn ge
zicht toen hij dacht aan stille Piet. zo
genoemd, omdat hij Piet de Zwijger
heette, die elke keer als hij z'n soldij
ontving, een briefje van een rijksdaal
der aan de binnenzijde van z'n houten
kast met vier punaises vastprikte om
een cadeautje voor z'n meisje, die over
een paar weken jarig was. op te sparen
Het gedeelte, dat daarna nog van z'r
soldij overbleef, werd meestal dezelfde
dag nog omgezet in bier, maar aan de
opgespaarde rijksdaalders kwam hij niet.
Eigenlijk had de luit ze hem eraf moe
ten laten halen, maar omdat hij wist,
dat geen van de jongens het in z'n hoofd
zou halen zc weg te nemen en ook om
dat hij dit als enige mogelijkheid zag
om Piet niet alles in drank om te laten
zetten, had hij het stilzwijgend toege
staan.
Het gezang, even verstomd, laaide
weer op en dc laatste radio-liedjes kre-
gon een beurt.
Vreemd, dacht luitenant Vermeer,
waarom zouden ze zo'n voorkeur hebben
foor die sentimentele dingen? Was dit
een uiting van een gevoel van heimwee,
een hunkering naar iets anders?
STIL soesde luitenant Vermeer ver
der. In dc opengelaten achterwand
van de wagen zag hij dc nieuwe mor
gen verschijnen. Een warm, blij gevoel
welde op in z'n hart en groeide met do
kiaent van «ie opkomende zon. Het be
gon in hem tc zingen en hij voelde zich
loskomen uit de sfeer, die In de wagen
Z'n gedachten gingen uit naar thuis,
naar z'r. ouders. Hij zag het vriende
lijk rimpelige gezicht van z'n moeder
<n hoorde haar laatste waarschuwing bij
z'n vertrek: ..Jongen, denk eraan, dat
God je overal ziet." Hij had haar smal
le gezicht tussen z'n handen genomen
cn haar hartelijk gekust. Sterk werd hij
zich de liefde voor z'n moeder bewust.
Hi I anders was dat met z'n vader
geweest. Lang had hij de druk van de.
door zware arbeid knoestig geworden
en vereelte hand gevoeld. Ëcn paar se
conden lang hadden een paar ogen in
de zijne gekeken en er hnd vertrouwen
uit gesproken. Weinig waren de woor
den geweest, maar die handdruk en die
ogen hadden hem verteld, wat z'n va
der van hem verwachtte.
Had hij dit vertrouwen in deze tijd.
die hard en ruw was geweest, be
schaamd? Was hij de verleiding voort
durend de baas geweest1 Had hij zich
als overtuigd Christen gedragen?
De tijd in het kamp kwam weer voor
z'n geest en hij zag z'n twijfel, z'n te
kortkomingen. hoe ook gecamoufleerd
door een rustig uiterlijk. Hij had ge
streden met z'n ongeloof; had verloren,
gewonnen en weer verloren.
Duidelijker werd het beeld van z'n va
der. zag hij de kaarsrechte gestalte cn
de vergrijsde kop. Het ontroerde hem
Hij herinnerde zich enkele woorden, die
hij de vorige dag in z'n zakbijbel gele
zen had: Zie waarlijk een Israëliet in
welke geen bedrog is. Zou hier ook iets
van voor z'n vader gelden?
Z'n gedachten sponnen verder. Of was
het meer z'n hart dat sprak? Dat iets
ging voelen van dc volkomen vrede, die
God alleen kan schenken? Was dit het
zelfde. dat ook Henoch gekend heeft, toen
hij wandelde met God?
XJlJ keek naar buiten, naar het bosrij-
ke landschap, dat lag te juichen on
der de stralen van dc moigenzon; hij
zag de dauwdruppels als kristallen
schateren aan het uitlopende groen,
hoorde in gedachten dc symphonie der
vogels boven het geluid van de wagen
uit. ..Here, wat 1»-bt U dat mooi ge
maakt". klonk half verstaanbaar uit
z'n mond.
Steeds weer ontdekten zijn ogen in het
voorbijglijdende landschap nieuwe ver
gezichten. zagen de harmonie van licht
en kleur in voortdurende verrukking.
Hij dronk het in met z'n mond, met z'n
ogen. maar meer nog met z'n hart.
Ziji) twijfel viel weg en maakte plaats
voor een wéten. Z'n verstand hield op
met denken en z'n hart hief zich op tot
God, vol van geluk en van een boven
aardse vrede.
Duidelijk zag hij z'n strijd. Strijd,
geboren uit liefde tot z'n vader, om ook
zo te zijn als die mens. ..in welke geen
bedrog is".
Hoe lang duurde dit? Het besef van
tijd viel weg. Een woordeloos gebet'
werd in z'n hart geboren. Een gebed vol
liefde tot God. om hulp en steun op de
smalle weg. waarvan het heerlijke eind
punt war.: Voor eeuwig bij God.
Zijn gedachten kwamen terug en gle
den verder. Hij dacht aan z'n broer.
Gul. hartelijk. Een tegenpool van alles
wat naar egoïsme zweemde. Pas een
week na z'n vertrek had hij de grote
doos met sigaretten in z'r. ransel gevon
den en met een glimlach had hij hem
n stilte bedankt.
Verder dwaalden z'n gedachten en een
blijde lach verscheen om z'n mond. Het
beeld van Janny, z'n verloofde, rees
voor hem op. Levenslustig, vrolijk, on
uitsprekelijk lief.
Weer beleefde hij hun afscheid op de
avond voor z'n vertrek, voelde de warm
te van haar lichaam.
Dan werden z'n overpeinzingen ge
stoord door de luid gestelde vraag:
Dromen over de vrouw, luit? Nog even
hoor. dan is het werkelijkheid". Hij
voelde zich kleuren; lastig was dat.
Luchtig probeerde hij t e antwoorden:
,,Doe je zeker ook nog al eens. Pief"
Het korte gesprek kreeg een ontijdig
einde, want de wagen minderde plotse
ling snel vaart en stond weldra stil: Al
len keken bevreemd op. Waarom moest
bier gestopt worden?
Ook luitenant Vermeer verwonderde
zich erover. ..Ik zal even op onderzoek
uitgaan", zei hij, zich gelijktijdig ge
reedmakend om uit dc wagen tc sprin-
Hoe kwam het. dat z'n voet bleef ha
ken achter de klep, juist op het mo
ment dht hij wilde afzetten?
Ontzet zagen de jongens hem voorover
uit de wagen tuimelen en-hooiden nog
geen seconde later de doffe klap van
een vallend lichaam. Snel sprongen ook
zij uit de wagen en enkelen knielden
neer bij dc roerloos liggende gestalte.
..Gelukkig niet gewond geloof ik." zei
er een. die het eerste bij hen» was.
..nvsschien een hersenschudding".
Nee. luitenant Vermeer had geen
bloedende wonden opgelopen. Hij be
zorgde de omstanders geen akelig ge
zicht. Slechts een kleine onbeduidende
hoofdwond bij de slapen.
Luitenant Vermeer was gekomen aan
het heerlijk einde van de smaile weg.
God had hem thuis gehaald.
ERGENS in Nederland wordt in een
-1-* huiskamer een radio aangezet en
weldra klinkt de stem van de omroeper
door de luidspreker: bij deze oefe
ningen kwam de reserve-luitenant Ver
meer om het leven. Het ongeluk ge
beurde.
..Man. zet af alsjeblieft. Van die be
richten houd ik niet." klinkt cm vrou
wenstem.
Gewillig draait de man de knop weer
om cn de stem van de omroeper wordt
afgesneden.
..Toch erg", mompelt de vrouw en ze
voelt iets van de pijn, die een moeder
hart moet treffen. Ook zij hebben een
zoon. Gelukkig heeft die vrijstelling van
militaire dienst. Hij zou ook niet gemist
kunnen worden in de zaak. Haar man
zou het niet alleen af kunnen en een
knecht liep te veel in de papieren.
Nee. gelukkig maar, dat het zo is.
T-JET was al licht, toen Janny Terhaar,
A-L de verloofde van Ed Vermeer, hom
ogen opsloeg en zich behaaglijk in haar
bid uitstrekte. Even moest ze haar ge
dachten ordenen voor ze het weer wist.
..Ed komt vandaag!"
Er steeg een stille vreugde in haar
op. Eindelijk was het dan zover. Wat
de weken toch langzaam gegaan;
deze dag verlangd. Ze
hoe had
liet het
enkele i
keek uil
de
die
T IS WINTER IN HOLLAND.
lag, optrok.
Een diepe vreugde doorstroomde
haar. Altijd zouden ze dan samen zijn.
Ze kon de rijkdom van de gedachte niet
op. Een dankgebed rees in haar op.
waarmee had ze dit wondermooie ver
diend? Haar jeugdige, frisse gezicht,
haar ogen vei telden van een hart vol
warmte. Vol liefde voor hém.
Kom. zc moet toch opschieten Wat
zal ze vandaag aantrekken? Terwijl ze
dit bedenkt, gooit ze meteen dc dekens
van zich af en springt uit bed. Even la
ter hoort men. terwijl ze het heldere
frisse water in de wasbak laat «tinmen,
haar heldere zang boven alles uitklin
ken. Ze zingt. Omdat ze blij is. omdat
het lente is. omdat het een feestdag is
cn omdat zc dankbaar is.
rV'- 'begrafenis was voorbij. Zondci mi-
litair eerbetoon. De vader van Ed
Vermeer had dit zo gewild. In alle stil
te was hij begraven. Geen treurmuziek
van «en militaire kapel, geen dodenmars,
geen saluutschoten.
Er werd niet veel gesproken bil het
graf Eenvoudig en gewoon werd ook het
opschrift op dc grafsteen: „De Here
heeft gegeven, dc Hcrr hief? genomen;
dc naam des Heien zij geloofd".
Eds ojdcis hadden dit zo gewild.
God had hun t'e zegen van «ie overgave
geschonken cn stilde de pijn van dc
open wonden in hun harten.
P EN paai dagen na de bcgrafen's. op
-*-• een juichende lentedag, gaat ren
junge vrouw naar het kerkhof. Z« ziet
niets van het mooie om haar heen. Het
fluiten van de vogels hoort ze niet
Ze komt bij het graf van haai jon
en. Zc ziet het opschrift op d< steen:
de naam des Heren zij geloofd."
Haar mondhoeken boven haar neus
vleugels trillen. Ze staar4, naar t.« t -.af
net b-andendc ogen
Dan huilt ze. Ze huilt voor het eerst
da die verschrikkelijke dag. die zo stra-
nd was begonnen.
Even nog probeert ze zich te bedwin
gen. maar spoedig breekt haar weer
stand. Zc snikt haar ellende uit voor
God Ze toont Heen haar hart. dat zon
der hoop en verwachting is. Ze iaat de
bloedende wonden zien, die er in gesla
gen zijn.
Er is niets meer over van de opstand,
die in haar gewoed heeft. De gebalde
vuisten, waarmee zc haar Schepper om
rekenschap gevraagd had. omdat ze
hém. de zon van haar leven, niet kon
■nissen, zijn slap geworden.
Slechts God kan de diepte van de
smart, die Hij haai aangedaan heeft,
om redenn». dtc slechts Hem bekend zijn.
peilen.
Slechts Hij kan en zal haar het ant
woord geven op haar ..waarom?" Vele
jaren later pas zal Hij bet baar leren:
de naam des Heren zij geloofd".
ZONDAGSBLAD S MAART 1955
Sant, die hoe langer hoe beter wordt.
Een lastig probleem dat niet in een
handomdraai kan worden opgelost. Nog
moeilijker te verteren is het laatste,
van ir. Viergever, d;e thans 's konings
wapenrok draagt en het in deze functie
reeds tot tweede luitenant heeft ge-
No. 271 ir. J. Viergever. Barendrecht
Correspondentie betreffende deze
rubriek aan dc heer W. Jurg,
Jan Luykenlaon 12, Den Haag. heeft gezien.
brecht. Een slagprobleem zonder we
ga! Eindspelen behoeven niet te wor
den aangegeven. Ze eindigen alle' drie
op motieven die U ongetwijfeld meer
i ^je Dp orjgjneic wjj_
Zet U schrap
GESTERKT door het feit dat steeds
een groot aantal correct uitge
werkte oplossingen wordt ingezonden
hebben we gemeend de deelnemers aan
de ladderwedstrijd weer eens een ste
vige koSt voor te moeten zetten in de
vorm van het volgende drietal proble
men. Alleen het eerste van v. d. Linde
kunnen we tot de zachte eitjes rekenen,
waar tegenover staat dat het een hoge
artistieke waarde moet worden toege
kend. Het is immers vaak zo dat de
moeilijkste problemen lang niet altijd
de mooiste zijn!
No. 270 is van de ex-Dordtenaar
Our) en nieuw in Rome
Er zijn mozaïeken gevonden bij het
station Termini. Voorts zijn in andere
bouwputten delen van muren uit de re
publikeinse tijd blootgelegd, ook stukken
van de oude riolering van Rome.
Dat niet meer gevonden werd, behoeft
geen verwondering te wekken. Al is de
geschiedenis van Rome rijk, n iet elk
plekje grond is belangrijk. Blijkbaar
heeft men voorshands meest gewerkt in
stadsgedeelten, die in dc keizertijd niet
van veel betekenis waren.
n. maar me op
ichijn komen.
No. 269 G. v. d. Linde, Zulphen
gj a
6
"jj i'.
0 0
l
m
b i 0
m
H o
c
9 Q a
- Q_
0 G
Zwart: 8. 10, 11, 13, 14, 16, 17, 19. 20,
23. 25, 29. 31. 36. 40. 45.
Wit: 22. 26/28, 30, 32, 34. 37. 38,
41/43, 47. 49. 50.
Voor alle drie geldt: wit begint cn
wint. Oplossingen binnen drie weken
na plaatsing in te zenden.
Een Italiaanse slagzet
Dc in ons land welbekende meester
Edmondo Fanelli (na M; i io Salctnik de
sterkste speler van Italië) toonde on
langs een staaltje van zijn kunnen kr
een partij n»et zijn beste leerling Ven-
No. 270 J. Sant, Den Haag
i
1 Lr
e
v
eV
0
5 m
0
m
jgjj
0
i
0
ene
e ai a
-
IK a
G 0 j
0 I
0 G
Zwart: 1, 3. 6. 8, 10/13, 17. 21, 25. 34,
Met wit spelende maakte Fanelli de
volgende schitterende damzet: 3223
33—28. 25—20. 35—30. 45—40. 34—30
43—39, 49x7, 21x5 met gewonnen eind
spel!
Venturi is anders ook niet de eerste
dc beste, want hij was de winnaar van
een in Februari te La Spezia gehouden
toumooi.
De beginners en huisdammers
voor wie wc in de volgende rubriek
weer een v raagstukje zullen plaatsen
raden we aan deze combinatie eens
nauwkeurig na te spelen. Er valt van te
leren! De twee eerste zetten van wit
hadden tot doel de eigen in de weg
staande schijven op te ruimen, vervol
gens werd alles op z'n plaats gebracht
voor dc slag naar 7. die de uiteindelijke
vernietiging door 21x5 bewerkstelligde.
Oplossingen
No. 262 (G. v. d. Linde). Zwart: 5 8,
9. 11/13, 16. 19. 39. 40. Wit: 21, 22
27/20. 38, 42. 46, 48, 50. Opl.: 43—43,
50—44, 29—24, 22—18. 24x2, 2x26;
zwart lieert nu maar één zet '5—10)
waarna wit 46—41 en 26x5 wint. On
uitputtelijk is dat lange lijn motief!
No. 263 (A. r. d. Elzen). Zwort: 12.
17. 22. 24. 29. 30. 33. 34, 40. Wit: 21. 25.
31. 38. 41/43, 48. 50. Op!.: 41—37. 37—
32. 43—39. 25x23, 42—38. 48x8: op
•2429) verliest zwart door 82. G9
23». 2—11 enz. Op «24—30» volgt een
origineel slot: 82. «1924» 5045!
«40—44 of 45—40. 2—7.
No. 264 (M. r. Dijk). Zwart: I. 5/9,
12. 16. 19. 23. 26. 29. dam op 48. Wit:
10. 17. 20/22. 25. 27. 32. 36 39. 41. 43.
47. Opl.: 41—37. 47—41, 41—37. <31x
42 A'. 32—28, 27x47, 47—42, 36—31,
3934. 25x3, 3x2 met slotstand Alix.
A: «31x48». 32—28, 27x38. 38—32, 36
3139—34, 25x3 enz. met hetzelfde slot!
Zeer kunstig is de wijze waarop de op
lossing van dit lastige probleeh in twee
varianten uiteen valt. Zij die bijtijds op
de gedachte kwamen dal het wei eens
een „Alix" kon zijn hebben het wel
licht wat gemakkelijker gehad don de
genen die dit niet „door" hadden. In
ieder geval een echte „kraker".
De oplossing van het beginnerspro-
bleem van de Rotterdammer Konings
kan nog bit de verschijning van de vol-
geivic rubriek worden ingezonden.
Correspondentie
J. H.: Na 1218 in dc door U gege
ven spelgnng (studie Kerkhoven) wint
wit toch heel eenvoudig door 1712,
26x17. Overigens dank voor Uw belang
stelling. Speelt U niet meer in een club?
Kruiswoordraadsel
DOOR B0R6E PRAMVIC
Dc triomfboog ran Titus te Rum
gewone kruideniei swinkel en de kap
perzsalon. heeft een aparte cassa. waai
mrn zijn lires kwijt kan. Gewoonlijk zit
hier de eigenaar of diens vrouw oin
met de klanten af tc rekenen. De be
diende. die de suiker heeft afgewogen
of kaas heeft gesneden, zal dus niet
zelf het verschuldigde bedrag in ont
vangst nemen.
Of dit uit hygiënische overwegingen
geschiedt weet ik niet. Aanbcvelcns-
waa i dig is dit
de biljetten vi
echter wel. Want
ijftig cn honderd lire
dat men er te
gen op ziet. ze aaa te pakken.
Gelukkig zijn in de laatste tijd voor
vijf en tien lire handige muntjes in «»m-
loop gekomen, zodat de bankbiljetten
j:. ia- --t.ij-iiiw de circu-
stc met elkaar verbonden.
Het verkeer raast langs cn door dc
monumenten en zerken uit dc eerste
eeuwen van de christelijke jaartelling.
Auto's cn scooters hebben vaak de groot
ste moeite bij de nauwe doorgangen,
die bij dc stadspoorten zijn overgeble
ven. ongehavend verder te komen. Men
moet zich aan de vla Appin Antica.
een van dc oudste en beroemdste Ro
meinse heirwegen. aan weerszijden b«
zaaid niet de overblijfselen van graf
monumenten, telkens verbazen, dat twee
auto's elkaar toch nog kunnen passe
ren Men heeft de oorspronkelijke breed
te van deze weg n). aangehouden. En
deze was beslist niet op het moderne
snelverkeer berekend.
Ook in ander opzicht grijpen oud en
nieuw op elkaar in.
Vlak bij het kerkje ..Quo Vadis". waar
volgens de legende een ontmoeting tus
sen de Here Christus en Petrus zou
hebben plaatsgehad, toen dc laatste op
weg was om het vege lijf te redden
bij de christenvervolgingen. hangen
naast elkaar twee grote borden. Het
ene wijst met een pijl in de richting van
de catacomben. Het andere wijst met
en pijl in dezelfde richting. Het ves
tigt de aandacht op een verder gele
gen restaurant met de toevoeging: dan
cing American bar.
DR. H. MULDER.
Lr-
L,
Elfde les
1. Vóór we het perspec
tief achter mi.' laten, is het
hoe scnaduwen
olgcns
welke
fsA?' Li
7X
staan
wetten. I,j
v oudig oorbeeld nemen.
Wc zetten een doosje wil
lekeurig op een w t vlak
en plaatsen er eon lamp
bij, zoals aangegeven. Hier-
di t. kanen we met een
potlood dc omtrek van de
schaduw en verplaatsen we
de lichtbron een weinig.
Dc schaduwen op ue doos
zelf worden de kernscha-
duwen genoemd «-n die,
welke op het witte vlak
vallen, dc slagschaduwen.
2. Hier is een wat inge
wikkelder voorbeeld. Rond
een lamp WOMtat wille
keurig enige algmeen ge
bruikelijke voorwerpen
geplaatst. Uit de schets
valt op te maken. hoe
de schaduwen vallen, als
we steeds van het hoog
ste en laagste punt van
de lichtbron uitgaan. Het
is vanzelfsprekend zeer
belangrijk te weten hoe
schaduwen ontstaan, wan
neer men stillevens «»f in
terieurs bij kunstlicht wil
tekenen.
3 Bij zonlicht daaren
tegen rekent men met de
hoeken A cn B, die de
zonnestralen met de hori
zontale I en met de ver
ticale II maken. Verdere
hulpconstructie volgens
het geleerde In voorgaan
de lc.-scn. Daar men de
zon echter niet kan aan
geven. gebruikt men haar
oontra-punt of voetpunt
N. Dit voetpunt en de
schaduwen lopen op het
in Hs gelegen richtpunt
tveengeworpen. Steeds
mist men nu de hoeken,
die dc zonnestralen
het aardoppervlak
inaken. Hier verder op in
t« gaan voert te ver. Pro
beer overal waar mogchik
de schaduwval te bekij
ken. Stel ii daar op in.
Tot zover de perspeclief-
icer.
Horizontaal: 1 Toespijs, 7 bcgi 9
meertje, II zangnoot, 12 gezichtsor
gaan, 13 boom 15 godsdienst. 16 zang-
noot, 17 dier. 20 zonder glans. 21 ;ciï-
scheepje, 22 steengruis, 24 voorzetsel,
25 voedsel. 26 water .n Friesland. 28
paard. 30 kuddedieren. 31 *pü. 33 ken
teken, 34 vertrouwen. 35 bladgroente.
Verticaal: 2 min, 3 lokmiddel, 4 vu-
sclborgtocht, 5 bcz voornaamwoord
bezigheid, 8 kreet, 10 haarkrul, 13
klap. 14 vorm, 18 vreemde munt 19
toezichthouder, 21 kolenemmer. '23
boosaardige vrouw, 26 kuisheid, 27
zouteloos. 29 muziekwerk. 30 groot
aantal, 32 baardje, 33 verkeerd.
blad In de linkerbovenhoek aan «Ie
adrcszildd vermelden: .J*uzzleopl«>»-
slrg". Er zijn drie prijzen: 1/5.
2 t 2.50; 3 2.50.
Oplossing kruiswoordraadsel
26 Februari
Horisoniaal. 1 Resolutie, (l soort,
ka. 10. ion. 11 ut. 14 stop, 16. boor,
17 in. 18 re. 19 mot. 20 ora, 22 na.
23 ei. 25 loet 26 kern. 28 a*. 2# kap.
31 O.T., 32 sober, 34 duikelaar.
Verticaal: 1. Rekest, 2. S.S.. 3 ooi,
4 loot. 5 urn. 6 t.t 7 extern. 12. kolo
nel. 13 koerier. 15 patat 16 broek, 21
strand, 24 snater. 27 tabé. 29 kok,
30. pel, 32 -i. 33 ra.
