Ook in Zuid-Holland wordt
nu aardolie gewonnen
Boorput bij Rijswijk: niet groot,
maar (net) wel winstgevend
George Washington (22 Feb.
1732) vandaag herdacht
Iedere mislukkeling kan
autorijschool beginnen
Atoombommen
en ontwapening
In Den Haag oefende men vast
voor Bevrijdingsfeesten
NIEUWE LEIDSCHE COUHANT
5
ELEMENT VAN RISICO BLIJFT
(Van een onzer verslaggevers)
DE AARDOLIEWINNING in Nederland is in opmars. Weliswaar is het
niet waarschijnlijk dat de opbrengsten in ons land ooit die van de
olievelden in Texas. Perzië of Roemenië naar de kroon zullen steken;
maar wat er wèl wordt gevonden, is toch blijkbaar genoeg, om een
lonende exploitatie mogelijk te maken.
Niet meer hebben de gebieden rond Schoonebeek (Drente) of even daar
onder, in Overijsel, het monopolie van de enige twee olie-winplaatsen in ons
land. Na de oorlog bouwde de B.P.M. met een reeks proefboringen door het
gehele land voort op een geologisch onderzoek, dat reeds jaren voor de
oorlog was begonnen.
De resultaten In het Zuidhollandse ge
bied tussen Den Haag. Delft en Rotter
dam. waren van dien aard, dat de
inmiddels opgerichte Nederlandse Aard
oliemaatschappij voor dit eerste gebied
buiten Drente en Overijsel. een concessie
aanvroeg. Deze is inmiddels verleend.
Met enige verbazing zal men zich
afvragen, waarom deze belangstelling van
de olledeskundigen pas de laatste jaren
op ons land gericht Is. dat immers sedert
zestig Jaar de basis van een wereldcon
cern op dit gebied wij bedoelen de
Shell binnen zijn grenzen heeft. Hei
antwoord daarop ligt evenwel voor de
hand: de eerste dertig Jaar in het „petro-
leumtijdperk" gingen voorbij met de
petroleum-geologle. zoals de vaklieden tu
deze branche dat plegen te noemen Maar
ook deze wetenschap was niet zover ge
vorderd als thans en men vond en zocht
derhalve slechts olie op wat men tegen
woordig „gemakkelijke plaatsen" noemt
Daarmee verstreek 't tijdperk tot, globaal
genomen, 1920.
Toen, kort na de eerste wereldoorlog
dus, was de wetenschap zover gevorderd,
dat men onderzoekingen in Noord-West
Europa kon gaan verrichten, wa' voordien
te moeilijk was geweest.
De deskundigen veronderstellen name
lijk, dat de zand- en grintgebieden van
een groot deel van het oude continent,
aanwijzingen zijn voor de resten van een
zich daaronder bevindend zeer oud ge
bergte. naar. schatting vijfhonderd mil-
lioen jaar ouder dan de Alpen, de Andes
of het berglandschap van Indonesië Dat
gebied is door deze enorme ouderdom,
erg verbrokkeld en verpulverd, wat hel
onderzoek naar de veronderstelde aan
wezigheid van olie bijzonder ingewikkeld
Niet op goed geluk
De nieuwe vindingen maakten het aan
tonen van olie zo niet gemakkelijk, dan
toch wel minder moeilijk Op grond
daarvan werd in Duitsland in 1923 een
eerste olieveldje gevonden. Dat was, voor
al voor de wetenschap, een moedgevend
resultaat. Want het zo maar, op goed
geluk af, boren is zo verschrikkelijk duur.
dat niemand het zou kunnen volhouden.
Even voor de dertiger Jaren begon de
B.P.M. met een gravimetrisch onderzoen
van Nederland, waarvan de resultaten op
een kaart werden gebracht. Daarop koi
men beginnen met geologische verken
ningsboringen.
Toch zou het na de oorlog moeten woi-
den, voor het grote olieveld bij Schoon-
derbeek zou worden ontdekt. Weer kan de
oorzaak daarvan gezocht worden in hoi
verder vorderen van de techniek.
Pas nó 1940 werd er een seismische
methode gevonden, die bruikbaar was u>
het moeilijke Europese bodemgebfed. D»
seismische methode werkt met het af
schieten van kleine hoeveelheden explo
sief materiaal. die in betrekkelijk on
diepe gaten tot ontploffing worden g»
bracht. Met uiterst nauwkeurige instru
menten worden de trillingen gemeten en
geregistreerd op het moment van de
explosie en daarna, op het moment dat zi>
teruggekaatst worden door een harder*
laag. Op deze manier vindt men hellingen.
Men moet deze methode evenwel afwis
selen met die van proefboringen, die weer
moeten aantonen. waaruit de hellend»
laag bestaat. Geologen kunnen dan met
enige waarschijnlijkheid opgeven, waai
men met (een kleine) kans op succes kan
boren.
Element van risico
Dat is vrij vaag gesproken. Maar voor
meer zekerheid bestaat geen enkele aan
leiding. Men kan met de moderne onder
zoekingstechniek. die men op het ogenblik
tot zijn beschikking heeft, misschien aan
tonen. waar beslist geen olie zal worden
gevonden; maar voorspellingen, waar dat
wél het geval zal zijn, kunnen niet mei
zekerheid worden gedaan. Ondanks alles
blijft een zeker element van risico bij
iedere olie-prognose ingesloten.
Het seismisch onderzoek is na de oorlog
pas goed op gang gekomen. Toch mag de
verheugende productie van het veld bij
Schoonebeek een lot uit de loterij ge
noemd worden. Want, nog eens: ondanks
alles kan men met alle moderne metingen
slechts een kans op olie aantonen: niet dftt
het er is en ook niet hoevéél er ls.
Schoonebeek: veel
Veel was er en is er in Schoonebeek.
althans naar Westeuropese normen geme
ten. Men heeft op het ogenblik een dag
productie van 3100 kubieke meter bereikt
Dat is. voor dit ene veld, evenveel, als 2»
van de 56 Duitse olievelden samen.
De winplaats te Rijswijk (in het gebiea
dus, waarvoor nu juist de concessie i
gekomen; produceert honderd kubieke
meter per dag; aanzienlijk minder, maa
nog net genoeg om een lonende exploi
tatie mogelijk te maken. Maar dat er he
een en ander moet worden verricht ei
(Advertentie).
Blijf niet doorlopen
met die Rhenmatische Pijnen.
De zes minerale zouten, die Kruschen
bevat, wekken lever, nieren en ingewan
den weer tot nieuwe energie. Het bloed
wordt weer gezuiverd èn zuiver gehou
den en zo is er dan geen oorzaak me<
voor stramheid, scheuten, steken e
Pijn
Koop vandaag Kruschen bij Uw apothe
ker of drogist en begin morgenochiend
die heilzame kuur-
geïnvesteerd, blijkt uit de volgende
Drie winplaatsen in Rijswijk zijn mo
menteel ln productie, één olieput moest
worden ingesloten, omdat er teveel ga.»
naar boven kwam, één wordt nog onder
zocht en op een volgende plaats is men
gereed om te gaan boren. Op twee plaat
sen te Delft en op twee plaatsen te Berkel
wordt eveneens olie gewonnen. Op twee
plaatsen te Loosduinen is men aan het
boren, en op één plaats te Delft Op één
plaats te Pijnacker staat men gereed om
dit te gaan doen. En dan kan er nog een
aantal (reeds verlaten) hoorplaatsen in
deze gemeenten worden opgesomd, waar
de boringen slechts zout water naar boven
brachten of andere voor het oliedoel
waardeloze stoffen.
Dat da olie werd gevonden ln het gebied
van de „randstad Holland" heeft de zaken
alleen nog maar moeilijker gemaakt. Hier
en daar heeft de stadsuitbreiding van Den
Haag er even rekening mee gehouden:
even gewacht op de uitslag van een ver
vroegde proefboring, die kon aantonen,
of men dit gebied in hef belang van de
nationale economie voor de oliewinning
moest reserveren, of dat er op kon wor
den gebouwd.
Ook Den Haag
Kort geleden zijn nog in het gebied van
de stad Den Haag onderzoekingen naar
olie verricht. Dat waren geen seismische,
omdat die gebouwen zouden kunnen doen
instorten Bjj de gravimetrische methode,
waarbij zeer nauwkeurige metingen van
de zwaartekracht worden verricht. loopt
men dat gevaar niet. Maar de resultaten
waren nihil.
Men zou trouwens de zekerheid van een
zeer rijke oliebron moeten hebben, voor
dat men de kans liep, dat de enorme ont-
eigenmgskosten niet eens zouden worden
gedekt.
Het 16.650 ha grote gebied in Zuid-
Holland. waarvoor de concessie is
verleend, strekt zich geheel of gedeel
telijk uit over de volgende gemeenten:
Den Haag, Leidschendam, Rijswijk,
Wateringen, Schipluiden, Delft, Noot
dorp, Pijnacker, Berkel-Rodenrijs en
Rotterdam.
De N.A.M., waarin de Shell en de
Standard Oil onder bestuur van de eerste,
ieder voor de helft deelnemen, vroeg de
concessie voor dit gebied op 29 December
1953 aan, toen een intensief onderzoek
oliesporen had opgeleverd en de laatste
boring ln de buurt van Rijswijk zelfs on
middellijk productief werd. Aan deze aan
vraag was, zoals de wet het voorschrijft,
de officiële aantoning van de olie-produc
tie ln 't bijzijn van de inspecteur-generaal
voor de mijnen, voorafgegaan
Geen ontsiering
Wie zich ongerust maakt over het land-
schapsschoon. zij hierbij gerustgesteld. De
boortorens verdwijhen, zodra de boring
achter de rug is, onverschillig of er
is aangetoond of niet. Moeten er bij posi
tieve resultaten, later reparaties aan hei
buizenstelsel worden verricht, dan heeft
men daar kleine, mobiele torens voor.
De installaties die blijven staan,
zullen door een bij de omgeving pas
sende beplanting aan het oog worden
onttrokken, net als in Schoonderbeek.
En waar men nu nog tot over de en
kels in de klei en olieblubber zinkt,
waar het nu nog naar petroleum
stinkt, kunnen eerlang de duindoorns,
de kastanjes of zelfs rozen bloeien.
Op de olie.
Symbool dei Amerikaanse vrijheid
In de Ver. Staten ls het vandaag een
feestdag. De kinderen hebben vrijaf en
ook hier in Den Haag is de Amerikaanse
school gesloten, evenals de Amerikaanse
ambassade. Zulks ter herdenking van de
geboortedag van George Washington, de
grondlegger van de onafhankelijkheid der
Ver. Staten. Altijd ls deze heuglijke dag,
22 Februari 1732, vo.or de Amerikanen
aanleiding tot vreugde.
Rustig leefde George Washington op
Mount Vernon als planter, toen zijn mede
burgers hem afvaardigden naar het Natio
naal Congres van de verenigde koloniën,
dat in September 1774 te Philadelphia
bijeenkwam. Op eigen kosten bood hij een
leger van duizend man aan. om Boston te
steunen, werd bevelhebber van de Vir-
ginia-vrijwilllgers en opperbevelhebber
van het koloniale leger. Versterkt met
6000 Fransen dwong hij later op 21 October
1781 het Engelse leger te Yorktown tot
capitulatie, waarop in 1782 de voorlopige
vrede tot stand kwam.
Zeven Jaar later werd hij eenstemmig
tot president van de nieuwe bondsregering
benoemd. Ontzaggelijk veel deed hij voor
de financiële en economische positie van
het land en legde de grondslag voor het
grootste kanalen- en wegenstelsel van de
Unie. Hij was een persoonlijkheid van
Russische „sterren" van
le en 2e grootte
De Westerse diplomaten in Moskou
moesten gisteren zien. welke mannen van
het Kremlin de ereplaatsen innamen in
het Bolsjoitheater. waar een voorstelling
werd gegeven van Wit-Russische volks
dansen en muziek. Alle ambassadeurs
waren geheel onverwacht uitgenodigd.
Na afloop van de voorstelling vroegen
de verslaggevers aan de Westerse diplo
maten naar het ..waarom". Een goea-
ingelichte diplomaat, die de Russische taai
goed meester ls. zeide daarop, dat het
kennelijk was, opdat alle diplomaten zou
den zien, wie er zaten en hoe ze zaten.
En het volgende viel er dan te zien: Niklta
Kroesjtsjef, secretaris-generaal van de
Communistische Partij, nam de ereplaat»
in. Na hem betraden Boelganln, premier.
Kaganovitsj (vice-premier) en Mikoyan
(afgetreden minister van handel) de loge
Molotof (buitenlandse zaken) was slechts
vaag op de tweede rij waarneembaar.
Malenkof zat achter ln de loge. Hij wa*
gedeeltelijk verborgen achter een gordijn
van rode brocaatstof. Hij babbelde wat
met president Worosjilof. die naast hem
zat.
De Westerse diplomaten waren verbaasd
over het feit, dat de regering de tonee-
loge bezette, inplaats van de grote re-
geringsloge in het midden van het theater.
Conclusie: ln de toneelloge waren de
Kremlinman.ion beter te zien
Kapitein van m.s. Lamongan
14 dagen geschorst
De Raad voor de Scheepvaart heeft de
in Singapore woonachtige kapitein P. S.
K. van het motorschip Lamongan, dat in
Augustus van het vorige jaar op het rif
Pakoe bij Tg. Pinang aan de grond liep en
zonder schade weer vlot geraakte, voor
veertien dagen de bevoegdheid
als kapitein op zeeschepen te
grote morele kracht en toewijding aan dr
publieke zaak. Een symbool van de vrij
heid.
Daarom worden yolgens radio Vrij
Europa thans duizenden Amerikaanse
boodschappen en aluminium medaillons
met ballonnetjes naar Tsjechoslowakije
gezonden, welk land zucht onder de rode
dictatuur. Op deze .medaillons komt een
afbeelding voor van de vrijheidsklok, he:
symbool van de „Amerikaanse kruistocht
voor de vrede", welke particuliere instel
ling de kosten draagt.
Prins Haraid krijgt auto
als verjaarsgeschenk
De Noorse prins Haraid kleinzoon
van de 82-jarige Koning Haakon werd
gisteren 18 jaar. 's Avonds werd de ver-
iaarda-? op het kasteel Rkauzun van
Harald's vader. Kroonprins Olav, ge
vierd met een diner, waaraan ongeveer
60 -•enden vin de jarige, alsmede zijn
familie aanzaten.
Tot de gasten behoorde de Deense ko
ningin Ingr:d, die verscheidene dagen in
het wintersportcenrram Gausda! ten noor-
'?n van Oslo,1 heeft doorgebracht
Haraid, dae leerling is aan de oude
kathedraal-school in Oslo, kreeg van de
koninklijke Noorse automobiel club een
Peugeot. De Prins heeft Woensdag zijn
rijbewijs gehaald.
In de toekomst zal hij verder het recht
hebben kabinetszittingen bij te wonen,
die door de Koning worden gepresideerd
Amsterdam blijft achter
tunnelplan staan
Minister Algera heeft nog geen beslis
sing genomen inzake de oeververbinding
Noordzeekanaal en IJ, omdat volgens
hem de rijkscommissie van advies (com
missie-De Vos van Steenwijk) in haar
rapport op de technische kanten van de
is ingegaan. Hoofdambtenaren van de
verschillende mogelijkheden onvoldoend»
Rijkswaterstaat hebben blijkbaar grot»
belangstelling voor het plan van ir J.
Volkers tot het aanleggen van bruggen
over het IJ. Dat plan is door de commis
sie-De Vos van Steenwijk verworpen.
Dit antwoorden B. en W. van Amster
dam op vragen van het raadslid A. S
Herfst. B. en W. zijn over deze medede
ling van de minister ernstig teleurgesteld
en menen dat een verder uitstel van d»
uitvoering van het Tunnelplan 5 strijdig
is met de Amsterdamse belangen.
Om verdere vertraging te voorkomen,
hebben B. en W. voorgesteld dat de Am
sterdamse dienst der publieke werken aan
de rijkswaterstaat de overwegingen zou
uiteenzetten, op grond waarvan tot het
Tunnelplan 5 werd besloten. Hiermee
stemde de minister in. Men is daartoe
reeds bijeengeweest en op 28 Februari zal
een laatste bespreking worden gehouden.
B. en W. blijven inmiddels volledig ach
ter het door de gemeenteraad aanvaarde
Tunnelplan 5 staan, en wel overeenkom
stig de conclusie van de commissie-De
Vos van Steenwijk: gelijktijdige bouw
van Hem- en IJtunnel.
In Leidschendam
Au.'o verwondde man met
handkar ernstig
Op onverklaarbare wijze heeft gisteren
de heer N. Q. uit Voorburg op de Veur-
sestraatw^g, op de grens van Leidschen
dam en Voorschoten, met zHn auto de
heer H. C. van der K., uit Voorschoten,
die een handwagen voortduwde, aange
reden- Zeer ernstig gewond is de man
naar het academisch ziekenhuis in Lelden
gebracht.
Nieuwbouw vissersvloot
De Nederlandse vissersvloot wordt ge
stadig uitgebreid. In vele gevallen dient
de nieuwbouw ter vervanging van ver
ouderde schepen. Desondanks neemt het
aantal vissersvaartuigen nog steeds toe.
Op enkele werven komt men handen te
kort om de gegeven bouwordei's naar be
vrediging van de opdrachtgevers te kun
nen uitvoeren. Volgens „De Visserijwe
reld" kan op grond van de Mhans be
staande bouwplannen en nog te verwach-
opdrachten worden verwacht, dat de
Neder'andse vissêrijyloot tegen het einde
van 1956 z,al zijn uitgebreid met ca 60
nieuwe eenheden. De bouwactiviteit strek*,
zich voornamelijk uit over de kotter-
vloot. maa- daarnaast worden ook nieuwe
loggers gebouwd-
Nederlander secretaris
van Eurovisie
De Europese Radlo-unle heeft beslo
ten bil het bureau te Genève een vaste
medewerker aan te stellen voor het se
cretariaat van de coördinatie en voorbe
reiding van de Internationale televlsie-
uitwissellngsprogramma s (Eurovisie).
Met Ingang van 1 Mei a.s. ls benoemd
de heer H. P. Maas van de Nederlandse
Televisie Stichting te Bussum. Hij ls-
thans wenKzaam bH de programmadienst
als chef van de programma-administratie,
terwjjl hi1 tevens optreedt als secretaris
van de televisle-coördinatle-commissle.
Toch is het so
MYSTERIEUS LICHT
gemak gesproken
e kleinste een-
elke wü kennen.
s gebruik v
ten eigenlij
het
enige
ding
e her
haaldelijk
doch waarvan het
gen blyft. Vele
andere begrippen
die we gemakshalve
hebben ingevoerd c
de ons omringende
gen, delen dit lot;
i-ereld te verkry-
de zwanrtekraeht,
n allerlei andere
herhaaldelijk te
lingen. waaraan het fundament
realiteit ontbreekt.
rich door deze ontbot
■rleider
rkundiger
wie de stevige grond waarop zy
vorige eeuw stonden, ontvallen is,
in de eerste plaats hebben zij dooi
gelijke begrippen en voorstelling'
elkaar te knutselen o
geholpen een paar uiterlijkheden
ons heen te begrijpen. In de
plaats zoudt u in het hoongeli
op v
telf
moeten betrekker
indert dan de ge«made
straal van lichtdeeltjes, en toen
dijnen of een gat
schijnen, kon u
ling uitstekend
licht gedroeg zie
aigen, want het
dat geval inder-
ie een rechtlijnige
daad als
weg volgde. Pla
bron voor een klein gaatje, dan werpt
het licht op de achterliggende wanrl
geen klein lichtvlekje zo groot als hel
N gaatje, maar een
veel grotere liehl
vlek. In dat geval
is het licht dus geen
straal. Maar wat dan
wèl? Een golfbewe
ging. Indien we in
het water een golf
beweging opwekken
en^ we plaatsen een
kleine opening in
dat water, zien we
dat de golfbeweging
zich vanuit die nau
we^ opening in alle
plant. Zo stellen de
ns als een golf.
er als een stroon
het licht nu
beweging, dan
van partikeltje
met hel licht gaat, zo is het
alles gegaan, waarvan men dacht
men het wist, docli waarin zich
tweeledig karakter openbaarde dat
geheel heeft kunni
hel
kleim
V»l
Een klom
partikeltjes! Accoord! Een hoe
veelheid golfbewegingen in de ruimte
Ook goed!
Dank zy deze onzekerheden is zich
een revolutie in het denken aan hel
voltrekken, die in kracht alle voorgaan
de geestelijke stormen waarschijnlijk
tal overtreffen. Verder kan onze dlag
En denkt u hier eens over: een schip
per slaat een stalen kabel één slag on.
een meerpaal en kan door een krachl
van 10 kg uit te oefenen 100 kg (uitge
oefend door het langs glydende schip
dat aan het andere eind van de ka
bel is bevestigd) tegen houden. Hoe
veel slagen moet de schipper het touw
om de meerpaal slaan om 1000 kg te-
Daa
'olgende ker
Dr H. C. Stek* directeur van
Van Nelle, overleden
ln Wassenaar is, 57 jaar oud. plotse
ling overleden dr H. C. Stek, in leven
directeur vaji de erven wed. N. van
Nelle N.V. te Rotterdam. Dr Stek was
ook voorzitter van de raad van beheer
van Van Nelle, Adams N.V. te Rotter
dam en commissaris van de N.V. lnd.
Mij Amstellin te Utrecht. Morgenmiddag
om 12 uur zal zijn stoffelijk overschot op
de N.H. begraafplaats te Wassenaar ter
aarde worden besteld.
Raai. maai waai
Nedenand spaarde in
1954 geducht
Het C.B.S. heef; een overzicht samen
gesteld van de spaar beweging in ons
Land gedurende 1950 t/m 1954. Hieruit
blijkt, dat het totale overschot (Rijks
postspaarbank, algemene spaarbanken
en boerenleenbanken) Ln 1950 en 1951
nog een negatief saldo vertoont van
resp. 129 millioen en 163 min, doch
dat in 1952/54 een overschot werd oe-
haald van ƒ171 min. ƒ295 min en
ƒ392 min
Per ultimo 1954 bedroeg het totale
tegoed ƒ5.031 min, tegen ƒ4.059 min per
uit. 1950. In vijf jaar tijds werd dus bijna
1 milliard gespaard.
Uit een onderverdeling blijkt, dat het
saldo tegoed bij de boerenleenbanken
het grootst was nl. ƒ2.003 min per uJt
1954 verdeeld over circa 1.400.000 reke
ningen. De inleggers bij de boerenleen
banken beschikten tevens over hei
grootste tegoed per rekening, n.l. 1430
per hoofd
De algemene spaarbanken wisten la
deze vijf jaren de Rijkspostspaarbank
voorbij te streven. In 1950 bedroeg het
saldo tegoed bij de R.P.S. nog 1365
min en bij de algemene spaarbanken
1115 min. In 1954 echter bedroeg het
tegoed bij de R.P.S. ƒ1470 min en bij
de algemene spaarbanken 1557 min
Het individuele tegoed valt bij de R.P.S.
te oecijferen op circa ƒ330 en bij de
algemene spaarbanken op 573.
De Rijkspostspaarbank bleef wel de
grootste wat het aantal spaarders be
treft. Het aantal spaarrekeningen steeg
in deze periode n.l. van 3.877.000 tot
4 425.000 en bij de algemene spaarbanken
van 2.292.000 tot 2.716.00(1
Bij al deze cijfers is de bijgeschreven
rente over 1950 tot en met 1953 wel op
genomen, doch niet de bijgeschreven
rente over 1950 tot en met 1953 wel op
ca 100 min.
Buzobi binnenkort
toch luchtband
Zeer binnenkort is er een beschikk'ng
van de minister van Verkeer en'Woiei
staat te verwachten, waarbij de binnen-
bandloze buitenband voor de heffing der
wegenbelasting gelijk wordt gebeld met
een luchtband.
Zoals men wee: worden deze modern»
banden reeds voor het! wat personen
auto's gebruikt, ln het huidige wegenver
keersreglement ls met deze nieuwe vina'ng
uiteraard geen rekening gehouden. On
grond van dit reglement moet voor mas
sieve banden 60 pet meer belasting wor
den betaald dan voor luchtbanden. Een
luchtband is echter omschreven als een
„rubberband met een buitenband en bin
nenband" en aangezien da buzobi geen
binnenband heeft, belastten sommige vin
dlngrljke ambtenaren de nieuw» banden
volgens het 60 pet hogere tarief.
Om aan deze onbillijkheid een eind t»
maken, wordt op korte termijn boven
staande wijziging aangebracht.
Wat men moet weten op
de Leipziger Messe
Een brochure met mededelingen en ad
viezen voor bezoekers aan de voorjaar*-
beurs te Leipzig van 27 Februari tot
9 Maart as., is verschenen, samengesteld
door de Untersuchungsausschuss freiheit-
licher Juristen te Berlij-n. Zij bevat me
dedelingen over visa, geldkwesties, con
tracten, monopolies, het gevaar van com
munistische agenten, die gesprekken van
bezoekers afluisteren, het ontbreken van
het postgeheim, de voorzichtigheid, die
men moet in acht nemen tegen personen,
die technische gegevens voor de „volks
economie" moeten verzamelen, de ge
dragslijn bij politieke gesprekken, de
wijze waarop men de successen van de
economische wederopbouw moet beoor
delen en over de kazernebouw in Oost-
Duitsland
Op zijn verzoek ls eervol ontslag
verleend als Ned. consul te New Castle-
Upon-Tyne aan E. Pickersglll.
Rijlessen geven is ook een vak
Snel stijgend aantal cursisten maakt
wettelijke regeling nodig
Op de gisteren te Utrecht genouden
vergadering van de vakafdeling auto- en
motorrijscholen van de bij de Federatie
van Ned. Organisaties voor het Personen
vervoer (F.N.O.P.) aangesloten organisa
ties heeft de voorzitter, de heer J. A-
Hippe uit Amsterdam, er aan de hand
van cijfers óp gewezen, hoeveel verkeerd
onderricht er nog gegeven wordt.
Daarom moet de drang tot regeling van
het rijschoolwezen, die de organisatie
reeds negen jaar doet uitgaan, versterkt
worden. De autoriteiten zijn daar ook van
overtuigd. Autolesgeven is een vak! Maai
thans kan Iedere mislukkeling een rij
school stichten.
De heer H. Westerlaken, directeur van
het Centraal bureau voor de afgifte van
rijvaardigheidsbewijzen, had dit onder
werp ook als thema voor de uitvoerige
Icauicrle. welke hij hield.
Hij wees er op, dat in Zweden, West-
Duitsland en Zwitserland een wettelijke
regeling op dit punt bestaat. Daar zijn de
afwijzingspercentages veel gunstiger. Het
zwaartepunt ligt niet bij het rU-examen,
laar bij de opleiding.
Er z(jn heel wat goede rijscholen ln
Nederland, maar er z|Jn er daarnaast te
veel. die wat willen verdienen aan de op
leiding'voor het rU-examen.
Handel met vergunningen voor auto
rijscholen moet voorkomen kunnen wor
den. Zo'n vergunning moet persoonlijk,
nlet-overdraagbaar en niet-verhuurbaar
zijn. Daarom kan men hier de Vestigings
wet niet toepassen, maar zal er een
speciale wettelijke regeling moeten komen.
Spaargelden èn schulden
in Amerika stijgen
Nieuwe automodellen van
giote invloed
In de Verenigde Staten doet zich het
ogenschijn! it k vreemde verschljn-ei voor.
dat er harder dan ooit tevoren wordt ge
spaard, terwijl er tegelijkertijd moer
schulden worden gemaakt. Uit de versla
gen van de spaarbanken blijkt, dat de to
tale inleg een recordhoogte heeft bereikt,
maar ook de instellingen. <tio leningen
verstrekken, spreken van een record.
Bovendien hebben de afbeialingscredie-
ten het hoogst» punt uit de geschiedenis
bereikt, wat ook gezegd kan worden van
een veel belangrijker schuldvorm. de hy
potheek.
De totale schuldenlast van regering, be
drijfsleven en burgerij ls sinds 1946 met
47 procent gestegen en overschrijdt thans
de 600 milliard dollar.
De hypotheken belopen nu een 75 mil
liard dollar en men taxeert, dat dit Jaai
opnieuw 16 milliard hypotheek nodig zal
zijn voor aankoop van woonhuizen.
Met de komst van de nieuwe auto
modellen. vloog het totaal van de afbe-
talingscredieten omhoog tot 22.5 milliard
dcllar.
Tegenover al deze records staan de
recordsaldi van de spraakbankboekjes. De
totale inleg ln de mutual saving banks
steeg verleden Jaar tot 26.5 milliard.
De bankspecialisten zeggen, dat het
groeiende schuldentotaal niet het belang
rijkste is, maar de verhouding tussen de
schuldenlast en het Inkomen, die beiden
'in snel stijgen.
De credietgevers achten de geldnemers
alleszins in staat, hun schulden af te los-
Ijs bemoeilijkt or.ee
scheepvaart
De booldienst Urk-»Enkhulzen is sinds
gistermiddag 3 uur wegens ijsgang op
het IJsselmeer gestaakt.
n marinevliegtulg uit Valkenburg
zocht tevergeefs naar het motorsleep
bootje Bernhard (10 ton) met de Rotter
damse kapitein Braber aan boord. Het
scheepje was Zondag uit Urk naar de
Oranjesluizen vertrokken, maar kwam
daar niet aan. Later bleek dat de Bern
hard naar Kampen was gevaren omdat
er te veel ijs voor de Oranjesluizen ligt
INSTRUCTIES EN VRAGEN
Ook de reeds gevestigde instellingen zul
len aan de eisen daarvan moeten voldoen.
De bonafide zullen daartegen ook geen
enkel bezwaar hebben.
Spr bestreed de opvatting, dat steeds
een bepaald perc. van de examencandi-
Jaten zonder meer moet zakken. Spr. deed
nog een belangrijke mededeling voor In
valide candidaten. Aan het bureau voor
rijvaardigheidsbewijzen zal een speciale
technische dienst verbonden worden, die
het rij-examen voor Invaliden afneemt en
bovendien advies geeft over de voorzie
ningen aan hun wagen. Dit bureau zal
over een twee ft drie maanden aan het
't Verklaaide
uitzicht
Zullen alle Nederlandse klokken op 5 Mei
tegelijk beieren
Vier en twintig volslagen ernstige da
mes en heren traden vanmorgen in een
der zalen van de Haagse Dierentuin naar
voren om een balspelletje te gaan be
oefenen. Een beetje vreemd misschien?
Ja. maar na een paar minuten moesten
zij bekennen, dat het misschien toch wal
iets zou zijnVoor Bevrijdingsdag.
In deze zaal had het Bureau Nationaal
Comité Viering Bevrijdingsdag 1955 nl.
een van de bijeenkomsten uitgeschreven,
die het dezer dagen in alle Nederlandse
provincies houdt. Het spelletje was een
even eenvoudige als directe demonstratie,
hoe men volksspelen kan organiseren,
bulten de platgetreden paden om.
Er werd hier ook van gedachten gewis
seld over suggesties die het bureau had
en voorstellen die de plaatselijke vereni
gingen. hier vertegenwoordigd, graag
landelijk overgenomen zouden willen zien
De heer J. Rensen uit Den Haag kwam
bijvoorbeeld met 't voorstel, om op «en
bepaald, door de radio aangegeven en
vooraf afgesproken tijdstip, alle klokken
ln Nederland te laten beieren. Van de zijde
van het bureau werd. na enig heen en
weer gepraat, medewerking toegezegd.
Zoveel mogelijk zal ook worden gesti
muleerd, eventueel batige saldi aan de
stichting 1940-1945 af te dragen, die dit
jaar voor het laatst een inzameling zal
houden. Daartoe zal men collectes, die
voor de viering van de bevrijding zullen
worden gehouden, geruime tijd eerder
moeten doen plaatshebben.
Het is d» bedoeling van de overheid,
dat de burgerij ook zal bijdragen aan de
financiering van de feestviering. Maar
met aanvragen van gemeentebesturen, om
bedragen hiervoor uit de gemeentekas te
mogen trekken, zal grote soepelheid
worden betracht.
De commissaris der Koningin ln Zuid-
Holland waa vertegenwoordigd door mr
dr J. J. R. Schmal.
Benoemingen luchtmacht
Tot tijdelijk commodore vlieger-wnr ls
benoemd kolonel vl.-wnr H. A. Mauren-
brecher, die commodore vlieger-war A. J.
de Vries opvolgt als chef-staf van de
tweede groep van de tweede geallieerde
tactische luchtmacht. Voorts zUn benoemd
tot luit.-kol. vl.-wnr de tijd. lult.-kol. vl.-
wnr F. E. Broers en de majoors vl.-wnr
G. van der Wolf, W. A. Bedet. W. Box
man en J. N. Mulder*.
Tot luit.-kol. vlieger zijn benoemd de
majoors-vlieger mr R. J. E. M. v. Zinnicq
Bergman, G. J. Schot, F. L. M. Focquln dc
Grave, J. P. Kuipers, H. J. Diehl. C. R. R.
Manders en de tijd. luit.-kol.-vlleger G.
W. de Zwaan.
Tot lult.-kol. waarnemer zijn benoemd
de tijd. lult.-kol. waarnemer ir G. H. J.
Ruygrok en de majoors-waarnemer S. H
M. Wanrooy en M. de Swart. Tot luit.-kol.
bij de Kon. luchtmacht zijn benoemd de
majoors J. L. Benschop. F. N. W. Blok-
bergen, J. Noteboom en E. W. H. Spieker-
man van Weezelenburg.
ningscommtssle der Ver. Naties te
Londen biedt de partners een schone ge
legenheid elkaar opnieuw te polsen of, la
welke vorm dan ook. ontwapening moge
lijk is. De deelnemende landen zijn: Ame
rika. Rusland. Engeland. Frankrijk en
Canada. Worden de ijzers daar echter
toch weer in het witgloeiende vuur der
bewapening gelegd, dan heeft een latere
wereldconferentie, waarbij o.a. ontwape
ning op het programma zou staan, niet
veel zin. Alvorens het moeilijke probleem
der geleidelijke ontwapening ter hand te
temen, ontketenen zowel Moskou als Pe
king de gebruikelijke Hetze tegen Ame
rikanen en Britten. aLs zouden die landen
juist de ontwapening
tegenhouden en, er
ger nog, op oorlog
aansturen. Men kan
de opmerking van
de Amerikaanse af
gevaardigde bij de
V.N.. Cabot Lodge, waarderen, waar hij
zect dat eerst het wantrouwen van de
vrije wereld ten aanzien van het commu
nistische imperialisme moet worden weg
enomen. maar dan moet men er aan toe-
oegon. dat Moskou en Peking, schermen
de met ..co-existentie", voortdurend op
Oosterse wyze haat zaaien.
Om een voorbeeld te noemen, kern-
nergie voor vreedzame doeleinden en
het vervaardigen van atoombommen zijn
twee verschillende dingen. De Sowjetunie
nu. na alle optimistische toezeggingen,
waarschuwt thans de Westelijke mogend
heden. dat het ontbreken van een inter
nationale overeenkomst over het verbod
atoomwapens, een ernstige barrière
it voor internationale samenwerking
bii.het vreedzaam gebruik van kernen»r-
De nuchtere, conservatieve Britten
zaan heus niet voor hun genoegen de H-
bom vervaardigen, maar de Prawda in
sinueert, dat het Jongste Brlt*e defensie
program de bewapeningswedloop bevor-
iert. terwijl leidende figuren van Enge-
and onder valse voorwendsel» d; Britse
eilanden in een basis voor de Ameri
kaanse oorlogsstokers zullen veranderen.
Men kan Engeland verwijten wat men
ril. maar op defensief gebied was er ab
soluut een achterstand, het „Brittanl*
rules the waves" is een praehistorlsch
verschijnsel geworden en men kan het
och moeilijk kwallik nemen, dat
„Brittania rules the air" vurig
wenst, of streven op defensiegebied Mos
kou en Peking zelf niet naar de machts
positie te land. ter zee en in de lucht?
Dit is dan ook de Britse motivering ge
weest voor de aanmaak van waterstof
bommen. dat als Engeland geen gebruik
zou maken van het volle gewicht van zijn
kracht op het gebied der kernwapens,
Europa nauwelijks tegen Invasie en bezet
ting kan worden beschermd. Natuurlijk
erkennen de Britten, als alle beschaafde
naties, de vreselijke gevolgen van de
waterstofbom, erkennen zij dat een 6trijd
levensbehoud der naties, en wel een
de grimmigste soort, kan volgen.
Zelfs een Labourlld, Callaghan. moest toe
geven, dat Engeland slechts zijn recht van
spreken kan behouden in het belangen-
concem der grote mogendheden, aio het
ie beschikking heeft over de verschrik
kelijke H-bom. Niet om zich daarvan te
bedienen, maar om er mee te kunnen „on
derhandelen". Aan de andere kant «taat
wel degelijk in het Witboek, dat ingeval
van oorlog Engeland niet zal aarzelen
deze atoomwapens te gebruiken.
Het ls inderdaad het wantrouwen, waar
op Cabot Lodge nog eens extra gewezen
heeft, dat verhindert vertrouwen te heb
ben in Russisch», maar ook in Westelijke
toezeggingen. Wie de lijn der historie
jvolgt. en indachtig is aan het „tractaat
van de Eeuwige Vrede" van de Duitse
wi>sgeer Kant. zal moeten toegeven, dat
»r niet veel reden bestaat voor vertrou
wen op verdragen. In de gigantische
machtsstrijd tussen Oost en West. maar
ook tussen Azië en Europa, kan men oor
log ln de verre of naaste toekomst niet
wegdenken en zal men daarbij, gezien de
arsenalen, ln principe van de vreselijk*
atoombom afzien? En één zo'n H-bom
bijvoorbeeld, kan alle leven van uitge
strekte gebieden ln één seconde weg
vagen. In het Witboek wordt uitdrukkelijk
vastgesteld, dat het geweten van be
schaafde naties zich tegen het gebruik
van kernwapens verzet, maar ls de on
derwerping aan het imperialistische com
munisme. gepaard gaande met de natio
nale en individuele vernedering van da
mens nog niet veel erger?
In Engelse bladen is de vraag geopperd,
waarom Engeland ln deze materie niet
oouwt op Amerika, waar de Ver. Staten
toch over voldoende materiaal, vliegtui
gen en manschappen beschikken om te
voorzien in de verdediging van Engeland.
Het antwoord luidde, dat eerst de water
stofbom Groot Brittannlë de gelijke zou
maken van Amerika en Rusland op het
gebied van machtspolitiek Bllikbaar wil
Engeland niet meer aan de leiband lopen
van Amerika. Maar hieruit valt te con-
zluderen. dai ook het vertrouwen tussen
der» grot» Westelijke mogendheden on
derling niet rotsvart is. Hier hapert Iets
»an de samenwerking tussen Britten en
Amerikanen. De Westelijke gedachtengang
is al* volgt; Indien men tegenover d*
jvermacht der Russische divisies, ge
steund door China, op het gebied van het
atoomwapen een voorsprong behoudt, dan
Is zulks de beste méthode de oorlog bul
ten de deur te houden.
Echter worden thans vóór-en achter het
IJzeren Gordijn grote voorraden atoom
bommen aangelegd. Gevaarlijk ls dez»
situatie uitermate. Amerika ls ln ieder
geval voor h»t atoomwapen veel minder
kwetsbaar dan Westelijk Europa. De
spreuk der Romeinen „si vis pacem para
helium", indien gij de vrede wilt. bereidt
U ten oorlog, heeft helaas nog geen twee
wereldoorlogen kunnen verhinderen. Men
kan slecht* vurig hopen, dat te Londen m
-aks te Genève op het gebied der ont-
apening zij het geleidelijk, resultaten
worden geboekt.