Nieuwe Leidsche Courant | 1955 | 21 februari 1955 | pagina 3

Nog

dit voorjaar steigers
de Hooglandse kerk

om

Aanpassing groot probleem
bij emigratie

NIEUWE LEIDSCHE COUHANT

MAANDAG 21 FEBRUARI I9SS

EERSTE HERSTEL f 700.000

Onderhandse aanbesteding in
Maart of April

dat het bestek bijna
klaar is. Het voltooide bestek wordt nog
naar de rijksdienst voor de monumenten
zorg in Den Haag gebracht, waar de laat
ste bespreking binnenkort moet geschil-

De aanbesteding, die dus in Maart of
April valt ,zal onderhands zijn. Dat vindi
zijn oorzaak daarin, dat men het werk wil
laten uitvoeren door mensen, die op hel
gebied van het restaureren van oude ge
bouwen ervaring hebben. Na de aanbeste-

DE HOOGLANDSE KERK komt c!it voorjaar in de steigers! Aan de voor
bereidingen voor deze restauraiie is de laatste tijd in versneld
tempo gewerkt en verwacht wordt» dat de aanbesteding de volgende
maand of uiterlijk in Aprii kan plaats hebben. Het grote werk» dat al
zoveel jaren onderwerp van langdurige bespreking is geweest, gaat dus
beginnen.

gesprongen. Reeds voor de ogen van de
leek bevinden zich de ramen in een
ruïneuze toestand. Een verantwoord her
stel daarvan is bij de besprekingen van de
plannen zelfs de beste wijze van instand
houding van het gebouw genoemd. Vele
raamlijsten lijken op gekartelde randen.

In totaal zijn er 66 ramen! De grote in
de beide dwarsschepen zijn zeventien
meter hoog, de andere hebben een ge
middelde lengte van acnt en een halve
eter. De lichtbeuken hebben 29 ramen
beneden telt de kerk er 35
In de regel dringt Monumentenzorg er
aan, bronzen raamstaven te gebruiken
(in de plaats van de ijzeren). Deze zijn
bestand tegen kalk- en waterinvloeden.
Dat de toestand van de ramen hoofdzake-
de ijzeren staven te wijten ts.
blijkt ook hieruit, dat de versleringen in
de raamtoppen, waar de staven niet zijn
oppervlakkig beschouwd nog in
goede staat bevinden.

Topgevel slecht

De toestand van de topgevel van het
zuidelijke dwarsschip is zeer slecht. De
balustrade werd reeds met een houten
•aamwerk versterkt. De deklijst ligt los
de pinakels staan alleen aan de anker»
en het lijkt, dat het bovengedeelte
ie top voorover hangt. Het is moge
lijk, dat er een gevaarlijke situatie is ont
staan. nu het niet geheel duidelijk is, in
welke toestand het inwendige muurwerk
zich bevindt. Dit maakt restauratie wel
noodzakelijk.

Dat de ramen In deze eerste etappe
in het herstel het hoofdmotief vor-

Het beste
uit de Virginia oogst!

ding moet de minister toestemming geven
tot de gunning van het werk. Deze tot
stemming wordt in de regel rèeds na veer
tien dagen verleend.

De vertrekken van Middelweg 4 (naast
de kosterswoning) zullen als directie
plaats worden ingericht. Begin Maart
moeten deze ontruimd zijn. Er worden ou
het ogenblik besprekingen gevoerd om
een deel van het parkeerterrein vóór de
l^erk aan de Nieuwstraat als opslagplaats
voor materialen te mogen gebruiken. De
nauwe omgeving van de kerk biedt daar
toe weinig mogelijkheid.

Principe consolidatie

Het eerste herstel van de Hooglandse
kerk vergt voorlopig een bedrag van
f700.000, zoals wij al eens hebben gemeld
Uit dit cijfer ia reeds af te leiden, dat
men zich bij het opmaken van de plan
nen heeft moeten beperken. Een algehei»
restauratie zou millioenen kosten.

Nu moet óók gezegd, dat kathedralen in
de regel etappegewijs worden gerestau
reerd en dat het niet uitgesloten is, dat
over enkele jaren, als het eerste herstel
achter de rug ls, de volgende restauratie
al weer aan de orde is gesteld. Maar hel
principe is: de kerk in stand te houden,
voor algeheel verval te behoeden. In deze
consolidatie draagt het rijk zestig procent
bij, tot een bedrag van f 430.000, de pro
vincie vijftien en de gemeente Leiden vijf
tien procent, zodat voor de Hervormd»
Gemeente tien procent overblijft.

Dak en ramen

In het algemeen ls de toestand van <1*
kapconstructie niet slecht te noemen. Al
leen de killen boven de viering en de
muurplaten moeten hersteld; de eerste
zijn door rotting aangetast, veroorzaaki
door lekkages van de kilgoten, terwijl de
muurplaten vooral boven het koor in min
der goede toestand verkeren.

De bebording van de verschillende da
ken (het hout onder de leien) is door de
slechte toestand van het leiendak plaat
selijk door rotting aangetast. Op enkele
gedeelten is zelfs zwamvorming geconsta
teerd. De meest dakleien zijn niet meer ln
goede staat. Met het oog op de bescher
ming van de bebording en de sporen ls
het noodzakelijk, een nieuwe leibedekking
aan te brengen. Ook kan het lood In de
goten en de killen en op de nokken her
steld of vervangen worden, en wel zo
danig dat de kerk weer voor lange tijd
tegen het zo funeste indringen van vocht
door het dak wordt beschermd.

Verstevigingsbalk

In het restauratieplan heeft, zoals wij de
vorige keer reeds schreven, ook de ver
sterking van het gebouw aan de voet van
de daken op de lichtbeuken een plaats.
Van het zuidelijke dwarsschip (aan de
kant van de Nieuwstraat) is aan de oost
zijde de muur over de gehele lengte onge
veer twintig centimeter naar buiten uil
gebogen en aan de westzijde tien vijf
tien cm. Dit is een motief om over de ge
hele muurlengte onder de dakgoten een
verstevigingsbalk van gewapend beton
aan te brengen. De bovenste lagen metsel
werk, tussen de bovenkanten der r.
en de dakgoten, liggen meer of minder los.

Het aanbrengen van deze balk heeft
ook het voordeel, dat de voegen van dt
daklijsten, die buiten de goten op de muui
liggen, geen lekwater meer kunnen door
laten naar het inwendige van het metsel-

Zwakste punt

De ramen zijn het zwakste punt vai
gebouw. Door het roesten van de brug-
staven zijn de zandstenen traceringen aar
één kant en soms aan beide kanten stuk-

men, blijkt wel uit het bedrag, dat
voor een algehele vernieuwing moet
worden uitgetrokken. Het bedrag is:
f 400.000: dat is dus meer dan de helft
van de totale kosten. Overigens ls het
nog de vraag, or men daarmee uit
komt. De prijs van het brons b.v. is de
laatste tijd beduidend geslegen, zodat
het wel moeilijk kan z(jn, binnen de
mogelijkheden van een begroting te
blijven.

Men komt trouwens bij dergelijke restau
raties altijd voor verrassingen te staan;
zelfs kleine kerken vragen vaak méér dan
was berekend. Met aanvullende subsidies
moet 't werk dan worden „rondgemaakt".

Geen sluiting

Dak en ramen kunnen gelijktijdig
den gerestaureerd. Begonnen wordt
het „omsteigeren" van de topgevel
het zuiderdwarssciup.

De vraag komt vanzelfsprekend op, of
de kerk voor enige tijd moet worden ge
sloten. Het antwoord daarop is, dat er
naar gestreefd wordt, de kerk voor ge
bruik open te houden. Het ls echter niet
uitgesloten, dat bepaalde momenten in de
restauratie het nodig maken, de'kerk b.v.
voor enkele weken te sluiten. Dit hangt
echter geheel af van de omstandigheden.

Over de doordeweekse trouwdiensten ls
nog niet beslist. Bij de restauratie van de
Pieterskerk heeft men echter de ervaring
opgedaan, dat diensten ln de week be
zwaarlijk kunnen zij'n. De uitvoering van
de „Hohe Messe" in Juni van dit jaar gaai
in ieder geval door.

Wat het orgel betreft, zullen, zo dat
nodig mocht zijn, maatregelen worden ge
nomen om ook maar de geringste schade
te voorkomen.

De architect is de heer P. van der
Sterre te Leiderdorp, die met de on
langs overleden architect J. Dekker te
Hazerswoude al verscheidene restau
raties van kerken op zijn naam heeft
staan. Op het ogenblik zijn onder zijn
leiding in restauratie de Groene Kerk
te Ocgstgeest, de toren van de Her
vormde kerk te De Lier, dc Herv.
kerk te Zwammerdam en die té Zoe-
terwoude. Het herstel van dc Herv.
kerk te Rünsaterwoude en de ge
meentetoren te Nieuwkoop is ln voor
bereiding.

„Een man in een wit pak"
in het Volkshuis

TN HET VOLKSHUIS draaide Zaterdagmiddag de film „Een man in een
wit pak". Dit goede voorbeeld van filmkunst uit de Britse filmpro
ductie was door de Nederlandse filmclub tot „film van de maand" gekozen.
Zoals in vele van de Engelse rolprenten, werd hierin weer met humor en
zelfcritiek een probleem aan de orde gesteld.

Een Jong chemicus weet
werking een vezel samen
onbreekbaar is. Er wordt

geweven t

de uitvinder draagt hiervan
De stof kan niet vuil wor
den en is voorlopig wit. De textielmag-
naat. die dit alles heeft gefinancierd,
denkt hieruit grote winsten te slaan,
andere fabrikanten zien een gevaar
hun grote fabrieken. De stof ls ïm-
onverslijtbaar! Ook de beurs komt
en crisis en de arbeiders uit de
fabrieken zien een bedreiging in hun
bestaan.

Alles spant samen om de hoofdfiguur
met zijn vinding in handen te krijgen.
Zelfs de dochter van één der fabrikan
ten wordt hier voorgespannen. Zij laat
hem echter aan een draad van zijn eigen
vinding uit het raam ontsnappen, waarna
ln de handen der arbeiders
valt. Ook dan weet hij uit te breken.

ilde achtervolging van fabri
kanten en arbeiders samen geeft de man
ich uitèindelijk over. En dan blijkt alle
drukte voor niets te zijn geweest. De

T. ^xn der Horst
nam afscheid

Woensdag vertrekt hij naar
Nieuw-Guinea

In de dienst van half elf werd gisteren
in de Zuiderkerk afscheid genomen van
de heer T. van der Horst en zijn gezin. De
heer Van der Horst gaat namelijk Woens
naar Nieuw-Guinea, om daar in
dienst van de Doopsgezinde zending bij
het onderwijs te werken. Vele kinderen
de Geref school aan de Hooglandse
Kerkgracht, de school waarvan de heer
Van der Horst hoofd was, waren bij dit
afscheid aanwezig.

De voorganger, dr K. Dronkert, wees er
in zijn preek over psalm 121 op, dat ln
alle moeilijkheden God de enige hulp is
dat God nooit tevergeefs om hulp ge
vraagd wordt. Gods Zegen werd gevraagd
het gezin en over het werk. Ook
de twee kinderen, die hier achter
moeten blijven.

Van de gelegenheid om in de consistorie
kamer afscheid te nemen, werd druk ge
bruik gemaakt.

Twee jubilarissen bij
N.V. Kranlz en Zoon

Bij de N.V. J J. Krantz en Zoon. laken
fabriek. zijn Zaterdag twee jubilarissen
gehuldigd, namelijk mej. A. van der Vel
en de heer A. Vermond; die respec
tievelijk 40 en 25 jaar aan het bedrijf
bonden zijn. Namens de directie sprak de
heer A. Krantz beiden in hartelijke be
woordingen toe Mej. Van der Velden
ontving een gouden horloge en een oor
konde van de maatschappij voor Nijver
heid en Handel De gelukwensen aar
adres van de heer Vermond gingen
gezeld var een geschenk onder cou
Beide jubilarissen ontvingen daarnaast
nog enige geschenken.

Ook de voorzitter van de personeels
vereniging. de heer M. C Broers, voerde
het woord. Als voorzitter was het hem
een groot genoegen, de jubilerenden
kunnen toespreken. Enkele fraaie cadeaux
bekracht'gden zijn woorden. Ook enkele
weefsters boden nog geschenken aan

Mej. Van der Velden sprak tot slot
dankwoord tot de directie en de andere
aanwezigen Toen velen de jubilarissen
de hand gedrukt hadden, werden deze
naar huis gereden om de verdere dag
de familiekring door te brengen.

is niet houdbaar en valt al6 watten
uiteen.

Tegelijk met het verhaal behandelt de
film op de achtergrond verschillende
sociale problemen.

Bes..'uur De Stalen Band

In de jaarvergadering van De Stalen
Band. de pers meelsveraniging van ue
H.C.W. en de N.E.M., werd de hear H.
Laman in de vacature van de heer H. A.
de Graaf tot voorzitter gekozen. De heer
De Graaf werd tot vice-voorzitter gekozen,
tot nieuw bestuurslid de heer J. Dubbe-

Burgeilijke stand van Leiden

GEBOREN: Erik zn v L. C. v. d. Hoe-
ïn en N. T. v. d. Hoeven; Julius T. M.
v J. H. M. Kirch en M. A. F. Seegers;
Christina J. E. dr v A. G. v. Woerkom en
J. M. H. de Hertog; Monica M. dr v B. N.
Stijn en E. J. Weghorst; Aagje W. dr
J. Pluimgraaff en A. W. Klijnsma; Jo
hanna H. dr v D. Zonneveld en J. Stoel;
Hendrik J. zn v P. Verhoef en H. v. d.
Stoep; Bonifatius zn v J. C. Jongenelen en
C. G. Rozemeijer; Clasina dr v B. G. Roos
n C. J. Verheij v. Wijk; Gerardus P. zn
A. C. Verheugd en C. G. M. Schouten.
OVERLEDEN: C. v. Starkenburg, wedn-,
l jr; L. J. M. Duivenvoorden, zn, 6 wk;
M. C. Zaalberg, wed. v. v. d. Tuin, 80 jr;
W. A. v. d. Avort, man, 65 jr; M. v. Rijs
wijk, man, 48 jr.

Agenda van Leiden

Maandag

Snouck Hurgronje-huis, 8 uur: K. en O
cursus „psychologisch onderzoek" door
drs W. A. Nell.

Stadsgehoorzaal. 8 uur: Leidse Kunst
kring „Voor Allen", Geza Anda (piano).

Schouwburg. 8 uur: Rott. Toneel met
„Het Verraad" van Armand Salacrou.

Dinsdag

Casino. 7 en 9.15 uur: K. en O., première
van de Italiaanse film „Twee stuivers

Cantine Doelenkazerne. 8 uur: R.A.O.,
Amsteltoneel met „U spreekt met uw
moordenaar".

Schouwburg. 8 uur: Rott. Toneel met
„Het Verraad"

Zuiderkerk. 8 uur: Leids Acad. Kunst
centrum, Quartetto Italiano.

Gulden Vlies, half 3: Vereniging van
huisvrouwen, jaarvergadering.

Burgerzaal stadhuis. 5.15 uur: ontvangst
P.v.d.A.-congressisten.

Woensdag

Lutherse kerk, Hoogl. Kerkgracht. 8 u.;
bespreking Lutherfilm door ds Haan.
met filmstrip.

Liberty. 8 uur: VOLA, jaarvergadering,
film „Volk van Aran".

Prediker, half 8: afdeling „Unitas". 45ste
laarfeest.

Kleine Burcht. 8 u: Leidse vereniging
van postzegelverzamelaars. C. G. van
Veenendaal over beeldphilatelie.

Schouwburg, 8 uur: K. en O.. Ned. Co-
medie met „De particulier secretaris" van
T. S. Eliot.

Nachtdienst apotheken

Apotheek Van Driesum, Mare 110. tel.
20406, en de Zuider-apotheek, Lammen
schansweg 4, tel. 23553.

Ijsbaan morgen open

Als de vorst blijft aanhouden, wordt
morgen de baan van de Leidse ijsclub
opengesteld voor leden en hen, die lid
willen worden

Openbare les

Morgenmiddag zal de heer J. J. M.
van Tulder, privaat-docent in de socio
logie en mathematische statistiek, een
openbare rede uitspreken in het klein
auditorium der Leidse universiteit.

Kerkelijke benoemingen

Tot diaken van de Chr. Geref. Kerk te
Leiden zijn benoemd de heren J. van
Duivenvoorden en P. A. Glasbergen in
de vacatures, die ontstaan zijn door de be
noeming tot ouderling van de heer A. van
der Velden en het bedanken van de heer
C. Verschoor.

Leids apotheker bedenkt de
zending te Rante Pao

Een Leidse apotheker heeft mej. Eg-
gink bij haar vertrek naar het zendings
ziekenhuis te Rante Pao door tussenkomst
van de Hervormde Leidse predikant ds
N. Kleermaker een hoeveelheid medica
menten meegegeven. Het ziekenhuis heeft
daaraan grote behoefte. Ds J. Batelaan
betuigt in het zendingsblad Alle den
Volcke voor deze schenking zijn dank
baarheid en voegt er aan toe: „misschien
ter navolging voor artsen en apothekers?"

OEGSTGEEST

Vrouwen-wereldgebedsdag

Op Vrijdag 25 Februari, vrouwen-we
reldgebedsdag. zal voor Oegsteeest een
bijeenkomst gehouden worden in de Zen-
dingshogeschool. Leidsestraatweg 11
Aanvang acht uur

Twee opdrachten voor C.V. Proper

De ministeries van Oorlog en Marine
hebben wederom opdrachten aan Neder
landse ondernemingen verstrekt. Op de
lange lijst komt de C.V. aannemersbedrijf
Proper tweemaal voor. De eerste op
dracht betreft het verrichten van her
stellingen en het doen van voorzieningen
aan militaire gebouwen en werken te
Wassenaar. Katwijk. Noordwijk. Rijns
burg. Voorhout en Oegstgeest voor
f 176.300.

De tweede opdracht betreft het maken
van voorzieningen aan dit soort gebouwen
te Oegstgeest, Wassenaar. Rijnsburg.
Voorhout, Noordwijk, Katwijk en Hille-
gom voor f 193.800.

Huurverhoging in
Duitsland

De Westduitse regering ls voornemens
de huren van 5 millioen woningen te ver
hogen. De verhoging zou voor oude hul
zen 10 pet bedragen, voor huizen, die tus
sen 1924 en 1936 gebouwd zijn met 13 pet
en voor huizen, die centrale verwarming
hebben, met 20 pet.

Gevestigde en vertrokken personen

In de week van 14 tot en met 19 Februari

Te Leiden vestigden zich:

AlgeraBeukers, Kaarsenm.str. 7;
A. H. van der Lelie—de Boer, Zoeterw.-
singel 52; I. van den Bosch, Boerhave-
laan 22; H. M. RosbergenBregten, v. d.
Sande Bakh.laan 24; E. F. van Klaveren
de Bruin, Emmastr. 1; S. J. Boon van
Ostadede Brtjn, lerares lich. opv., Boer-
haavelaan 51; L. R. Dam, Lorentzkade
22; A. J. KempersDeckers, Trekvliet-
weg 7; C. B. A. Deckers en fam. carros
seriebouwer, Trekvlietweg 7; T. C.
SinkeDegenhardt, Lijsterstr. 24; J. Vv.

Diedrich en fam. bankemployé, Lo
rentzkade 3; R. Feenstra en fam., hoog
leraar, Van Slingelandtlaan 3; F. Fru-
x en fam., Haarl.str. 138; I. J. Hoek
stra. ber. militair, Groenhazengracht 12;

Hundermarck. Kaarsenm.str. 7; R. E.
de Kanter, H. de Grootstr. 15; S.K. Kho,
Meerburgerstr. 13; B. T. Kinkelaar,
vliegt.maker I KM, Mauritsstr. 65; H. A.
C. Kneepkens en fam., gereedschapmaker,
Suringarstr. 6; E. E. J. Kropveld, arts,
Boerhaavelaan 42; P. M. J. de Lange,
dienstbode, Melch. Treublaan 44; M. van
der Linden, monteur-bankwerker. Heren
gracht 63; A. E. Lopez. Houtlaan 29;
H. A. J. Mens en fam., stucadoor, Oude
Rijn 54; W. A. J. M. de Nerée tot Babbe-
rich, Aalmarkt 20; H. D. Nijhof, ambte-
M.v.O., Burggravenlaan 22; J. C.
Bekkumvan Oordt, Mariënpoelstr.
P. A. Oremus, stationsambtenaar
NS, 3 Octoberstr. 29a; H. A. M. Otte,
hulp in de huish., Botermarkt 27; J. J.
Smet, eottonbreier. Lammenschansweg
87; D. R. van Uitert, zendeling, Mare-
dijk 34a; T. Uuldriks. militair. Groen
hazengracht 12; C. H. P. Verbruggen,
tuinder. B. Korffstr. 20a: J. M. van de
Waeter, timmerman, Haarl.str. 211; W.
van der Werf, ber. militair, Groenhazen
gracht 12; W. R. Withaar, slager, Var
kenmarkt 7; M. E. de Witte, kraamver
zorgster, Hartmanstr. 22; A. Worsteling,
dienstbode, Haarl.str. 79.

Uit Leiden vertrokken:

van Amstel, Rapenburg 59, Rotter
dam, Polslandstr. 106 B-; P. B. Bakker,
Nwe Rijn 8, Haarlem, Nwe Kruisstr. 24
rd; M. de Boer, Zoeterw. Singel 99,
Gravenhage, Esdoornstr. 18; W. Brusse,
L. Morseweg 45, Nijmegen, O Heseln 135;
W. G. WesselmanCastelein, Langebrug
6a, Alkemade, Noordeinde 56; R. Da-
broek, Lammenschansweg 36, Zandvoort,
Kostverlorenstr. 86; J. T. Decherlng, G.
Doustr. 69, Groenlo. Beltrumsestr. A 249;
M. Schoneveldvan Duuren, Druckerstr.
1, Rijnsburg, Oegstgeesterstraatweg 62 A
H. Elsbach en fam., Doezastr. 34, Israël;
D. Hafas, Schelpenkade 9, Tndonesië;
J. F. J. Hage en fam., Voorstr. 6, Was-
ar. Konijnenlaan 4; C. F. Kamma,
Utr. Jaagpad 16a, Ede, Nwe Kazerne
laan 2; B. van de Laar, Evertsenstr. 58.
Alphen a/d Rijn, Julianastr. 39; S. M. L.
de JongLagendijk, Herensingel 33.
Valkenburg ZH, Voorschoterweg 28;

F. TjepkemaLooijenga, Fruinlaan 4,
Gravenhage, Gr. Hertoginnelaan 18;

van Oei, Morsweg 92 b. Rotterdam,
Touwslagerstr. 2D; H. G. W. v. Rooijen
-Peterzen, Morssingel 1, Zoeterwoude,
H. Rijndijk 185: L. J. v. d. Poort, Zoe-
Singel 94. Utrecht, Dillenburgstr 15;

G. J. v. d. Rejjden en fam. Suringarstr. 6.
Heerlen, Dinsdagstr. 10; A. E. Romeyn,

H. de Grootstr. 5, Dordrecht, N. M. Sin
gel 156; N. B. M. Roovers. Gasstr. 7,
Voorhout, Leidsevaart 2; P. Straver,
Breestr. 133, Bodegraven, Rijnkade 10;
M. C. Stouten—Togni, De L. de Kan-
terstr. 2, Zoeterwoude, H. Rijndijk 7; C.
Vinkestijn, W. Pyrmontstr. 64. Leider
dorp, Meidoornstr. 8; E. Vinkestijn, W.
Pyrmontstr. 64. Leiderdorp, Meidoornstr.
8; J. M. Vinkestijn, W. Pyrmontstr. 64.
Leiderdorp, Meidoornstr. 8; C. J. M. Vrij-
hoff, Raamsteeg 39, Voorburg, v. Gaese-
bekestr. 77; G. M. Weitzner. Boerhaave
laan 21, Oegstgeest. Spaargarenstr. 26;
H. C. R. Wolfson, Nwe Rijn 18, Frankrijk.

Hervormde emigratiecommissie hield
week-einde op Oud-Poelgeest

F SAMENWERKING met de stichting Hervormde emigratiecommissie
organiseerde de stichting Oud-Poelgeest dit weekeinde een conferentie
voor emigranten voor Australië. Deze conferentie stond o.l.v. mr A. W.
Kist, die na een woord van welkom de aanstaande emigranten aan het
woord liet, die elk hun beweegredenen vertelden voor deze emigratie.
Vervolgens was het woord aan ds H. A. Quak, directeur van de N.H. emi
gratiecommissie te Den Haag.

Tot onderwerp had spr. gekozen „Ge
loof en Kerk in het emigratiegebeuren"
Hij was van oordeel, dat men zich
van deze twee begrippen: Geloof en
Kerk, die toch bedde een zeer belangrijke
positie in het leven innemen, wel eens
al te gemakkelijk afmaakt. Anderzijds
tracht men beide begrippen op simplis
tische wijze in het leven in te passen

Ds Ouak behandelde in de eerste
plaats het begrip eeloof. waarover ver
schillende opvattingen bestaan. Het is
het verstard el Ijk ja-zeggen op de dog
mata der Kerk. maar de meest wezen
lijke betekenis van het geloof is: hei
antwoord van de mens op de daad Gods.
het zenden van Zijn Zoon. Jezus Chris
tus. Dus niet meer centraal de mens en
zijn geloof, maar God met Zijn daad
Het geloof is dus het antwoord ln de
directe relatie tussen God en mens en
mens en God. hetgeen voor iedere le
venssituatie geldt. Het geloof mag du.»
in geen geval zijn een soort vakkennis,
die we voor emigratie nodig hebben. De
grote vraag is echter: hoe richt ge Uw
motieven: naar Uzelf of naar God?

In de tweede plaats behandelde ds
Quak het begrip Kerk. Hij wees er op.
dat dit de door God samengeroepenen
zijn, onomschrijfbaar, ontelbaar en on
meetbaar In de tweede plaats echter is
de Kerk ook de tijdgebonden, menselijke
organisatie hiervan. In deze gebroken
wereld moeten we het ook met deze
tweede vorm doen. maar we moeten er
steeds de eerste vorm in zoeken, aldus
spr. Juist bü emigratie komt het hierop
aan. Wanneer we echter de tweede vorm
verheerlijken, komen we er niet. Ze ls
in Australië ook geheel anders dan we
ln Nederland gewend zijn. Het -hangt er
voor de emigrant nu maar van af, of
hij bereid is zich aan deze Australische
vormen aan te passen. Spoedig zal men
m dit land merken, dat de Kerk hier
ook een stuk 'sociale gemeenschap Ls.
waar men elkaar leert kennen. Spr. be
sloot met de opwekking het geloof mee
lemen naar Australië, waar men dan
Kerk zal vinden om dit geloof staan
de te houden, mits men die Kerk opzoekt.

In de bespreking die op deze causerie
volgde, werden nog verschillende prak
tische zaken besproken, o.m. over de
Kerken en kerkelijke groeperingen, die
zich in Australië bevinden. Er werd nog
de nadruk op gelegd, om de Engelse
taal te leren.

Behoeften

Na de maaltijd sprak des avonds dr
J H. Plokker, geneesheer-directeur van
de psychiatrische inrichting Hulp en
Heil te Leidschendam over het onder
werp: De menselijke kant van het emi
greren. Een van de allerbelangrijkste
problemen bij het gaan naar een anaer
land is volgens dr Plokker het aanüas-
slngsvermogen. Dat dit moeilijk is.
maakte spr. duidelijk door een overzicht
te geven van de ontwikkeling der men
selijke ziel van kind tot volwassene.

Andere elementaire behoeften noemde
hij het goede gevoelscontact met ande
ren en de behoefte aan zekertveid en
veiligheid op langere termijn. De voor
naamste eis om aan de eerste behoeften
te voldoen was volgens dr Plokker: zich
aan te passen Hoe, dat leert men ln de
opvoeding, waar men een soort stan
daardgedrag ontdekt, hetgeen men cul
tuurpatroon noemt. Iedere andere samen
leving heeft weer een ander cultuur
patroon. Als men aan één cultuurpatroon
gewend is. zal het moeilijk zijn, zich aan
ander aan te passen. Doet men dat
echter niet, dan krijgen we de vereen
zaming. Van zeer veel belang ls dit vol
gens spr. voor de emigranten, die de
patronen van de landen, waar ze heen
gaan over het algemeen niet kennen. Nog
moeilijker zal het zijn, als men de taal
van dat land niet kent. Gemakkelijker
gaat het reeds wanneer men niet alléén
gaat, dus in groeps- en gezinsverband,
of wanneer men bij aankomst ln nau
were, reeds bestaande relatie kan treden.

Emigranten die hot oude moeten los
laten, maar daarbij het nieuwe nog niet
kunnen vinden, kunnen een merkwaar
dig gevoel van onzekerheid krijgen. Men
leert over het algemeen wel te handelen
cn te denken, maar de grote moeilijk
heid zal steeds zijn ook te leren voelen
Dikwijls heeft men gemeend, dat het
beter zou zijn indien eerst de man al
leen ging emigreren en het gezin later
zou volgen Men ls van deze theorie ge
lukkig al afgestapt. De gevolgen waren
namelijk, dat de man, die zich reeds aan
het land had aangepast niet met de om
standigheden van het land, maar met
zijn eigen, pas aangekomen gezin con
flicten kreeg.

Resumerende merkte dr Plokker op dat
financiële successen, hoe belangrijk ook.
niet het belangrijkste zijn, dat het aan
passingsvermogen voornamer is om te
slagen. Eerst dan kan men van emigratie
veel verwachten.

Zondag

t/hema van deze dienst was: „Wat wil
God met onze emigratie?" Voor de mid
dagmaaltijd vertelde mej. A. Ariens uit
Vorden iets over haar ervaringen
Australië, onder de titel: „Wat overkomt
ons in Australië?" Deze causerie werd
toegelicht met een filmstrook. „Op zoek
naar de sdhatten van Europa"
titel van het sociodrama, dat gistermid
dag op het programma stond, waarbij
men op zoek ging naar wat
„geestelijke bagage" moet
naar Australië.

Op deze K.L.M.-foto van de

Hooglandse kerk ziet men op de
voorgrond de gevel van het Zui-
der-dwarsschip aan de Nieuw
straat, waar met de restauratie
wordt begonnen

VOORHOUT
Uitvoering „Melodia"

Ds Kalkman heette namens de Chr.
zangvereniging „Melodia" de aanwezigen
welkom, die de jaarlijkse uitvoering van
de zangvereniging bijwoonden. Hij sprak
zijn vreugde over uit, dat het koor de
depressie thans definitief te boven is ge
komen en weer op voldoende sterkte wat
betreft het ledental is gebracht.

Onder leiding van de heer W. Zonne
held uit Sassenheim werd vervolgens een
goed programma ten gehore gebracht.
Het waren bekende nummers, die door
het koor vlot en zuiver werden gezongen.
De „Donauzangen" van Ivanovlcl werden
zelfs gebisseerd. De ongeveer 40 jonge
zangertjes van het kinderkoor zijn ook
met succes opgetreden. Met leuke liedjes
zijn ze wat stem cn gebaar betreft, goed
voor de dag gekomen.

De pianobegeleiding was ln goede han
den bij de heer-T. Kranenburg uit Lisse.
Aan het eind van de avond werd de heer
Zonneheld hulde gebracht voor zijn in
spanning ten bate van de zangvereniging.

VALRENBURG

Muzikanten solieerden bij
Valkenburgs Harmonie

Een eenvoudige handwijzer aart de kant van de straat met het opschrift
„Solistenconcours" wees Zaterdagmiddag aan vreemdeling en dorpsgenoot
de weg naar zaal De Vries, waar een wedstrijd zou worden gehouden.
Het initiatief tot dit festijn was wederom uitgegaan van de heer W. F. de
Zwart, directeur van „Valkenburgs Harmonie", die de leden van zijn ver
enigingen tot een bepaalde muzikale hoogte wil brengen. Dit kan niet
alleen door de opvoering van het samenspel, maar ook door de ontwikke
ling van de individuele prestaties. Vandaar, indien mogelijk, ieder jaar
een concours, waaraan zowel solisten als duo's en quartetten kunnen deel
nemen.

Ditmaal waren het verenigingen, die
alle onder leiding staan van de heer De
Zwart, nl. Excelsior uit Wassenaar, Dor-
drechts Harmoniekorps, Warmonds Fan
fare en Valkenburgs Harmonie. De jury
werd gevormd door de heer De Zwart
de heer J. Anthonisse uit Biervliet
Tijdens dit concours konden we ook even
inzage nemen van enkele critische rap
porten, die de deelnemers ontvangen.
Het bleek ons wel overduidelijk, dat we
de opvoedende waarde van een dergelijk
concours zeker niet mogen onderschat
ten.

Om drie uur vond de officiële opening
plaats. De voorzitter van het comité, de
heer D. Nasveld, heette in 't bijzonder
het college van B. en W. van Valkenburg
welkom. Hij vond het een eer voor Val
kenburgs Harmonie, dat zij dit jaar als
gastvrouwe mocht optredeD, en hij bracht
dank aan allen, die door het beschikbaar
stellen van beker, medaille of lauwer
krans. reeds hadden meegewerkt tot het
slagen van dit concours.

De beschermheer van Valkenburgs
Harmonie, burgemeester Van der Harst,
bracht hulde aan hen, die dit organiseer
den. Hij wees op het uitgebreide pro
gramma, dat niet minder dan 32 num
mers vermeldde. Welk een enorme voor
bereiding en welk een bundeling van niet
te tellen studie-uren. Dit is toch vrije
tijdsbesteding in de beste zin van het
woord. Spr. vond het een waardevol ele
ment in onze samenleving, als er men
sen gevonden worden, die zo gegrepen
zijn door de muziek.

Uitslagen

De afwerking van het programma ge
schiedde in een vlot tempo en had de
volgende resultaten. Van Excelsior, Was
senaar: H. v. d. Does, piston, in de 1ste
afdeling een 3de prijs met 100 punten;
A. Hilgeman, clarinet, in de le afd. 1ste
prijs met 171% punt; Nic. Hilgeman, alt-
saxophoon, in de 1ste afd. 3de prils met
107 punten; een quartet van 2 bugels,
althoorn en bariton in de 2de afd. 2de
prijs met 126% punt; een quartet van
piston, hoorn, bariton en tuba ln de 2de
afd. 3de prijs met 110 punten; een duo
van 2 clarinetten in de afd. uitmuntend
heid 1ste prijs met 167% punt; een duo
van clarinet en bar. saxophoon in de ere-
afd. 1ste prils met 154 punten; Jac. W.
Hooymans met clarinet in de ere-afd.
Iste prijs met 150 punten; quartet van
lste, 2de en 3de clarinet met tenor-saxo-
phoon in de afd. uitmuntendheid lste
prijs met 155% punt; quartet van clari
net, alt-saxophoon, tenor-saxophoon en
bar saxophoon in de ere-afd. lste prijs
met 146% punt.

Van Valkenburgs Harmonie: een duo van
2 clarinetten in de 2de afd. lste prijs
met 144 punten; H. Teljeur met piston
ln de 2de afd. 3de prijs met 124% punt; J.
v. Tol met clarinet in de 2de afd, lste
prijs met 145% punt; A. Verhoef met
piston in de 2de afd. 3de prijs met 108
punten; J. Doldersum met piston ln de
lste afd. lste prjjs met 144 punten; een
quartet van piston, althoorn, clarinet en
tuba in de 2de afd. 3de prijs met 99%
punt; mevr. W. J. Oosterlee-Nasveld met
clarinet ln de l9te afd. lste prijs niet 144
punten; D. Verhoef met tuba in de ere-
afd. een lste prijs met 152% punt.

Van Warmonds Fanfare: een quartet
van 4 saxophoong In de 2de afd. lste prijs
met 147 punten; een koperquartet in de
2de afd. lste prijs met 144 punten; C. J.

van Bladcl met trombone in de lste afd.
3de prijs met 106% punt; S. van Duin met
bas in de ere-afd. lste prils met 146% pt.;
een duo van piston en tuba in de lste
afd. 2de prils met 127 punten; G. v. d.
Sleet met tuba ln de afd. uitmuntendheid
lste prijs met 149 punten.

Van „Dordrechts Harmoniekorps" H.
Volleard met bariton in de 2de afd. 3de
prUs met 98 punten; M. Zondervan met
trombone ln de lste afd. 2de prijs met
129 punten; J. van Alten met clarinet in
de ere-afd. lste prijs met 179 punten (te
vens het hoogste aantal, dat op dit con
cours werd behaald).

De wisselbeker werd dit jaar, evenals
vorig jaar, gewonnen door „Excelsior"'
uit Wassenaar. Rest ons nog een woord
van hulde te brengen aan de heer J. Rose-
krans uit Haarlem, die alle solisten aan
de piano begeleidde.

Herv. manncnvereniglng
Ook de Hervormde mannenvereniging
heeft, zij het in besloten kring, haar Jaar
vergadering gehouden ln de zaal bij de
Herv. kerk. De vrouwen van de leden
waren tot deze vergadering uitgenodigd
en werden ln 't bijzonder welkom ge
heten. De secretaris, dc heer H. Harte-
veld, gaf een overzicht van de werk
zaamheden van het afgelopen Jaar. De
vereniging telt thans twintig leden; een
aantal, dat zeker voor uitbreiding vatbaar
is. De penningmeester, de heer Jac. v. d.
Zwart, vermeldde in zijn verslag, dat er
een batig slot was van f33.69.

Een filmstrook over het leven van KaJ
Munk had aller belangstelling. Het ver
dere deel van de avond werd gevuld met
diverse spelen, zodat het al vrij laat ge
worden was, toen de voorzitter het ge
zellige samenzijn sloot.

Oprichting Arjo»

Op een gecombineerde vergadering van
de Geref. Jongellngs- en meisjesvereni
ging kwam in een discussie bet belang
van een Arjos naar voren. Het bleek, dat
hiervoor voldoende belangstelling bestond
cn staande de vergadering besloot men
tot oprichting over te gaan. Het initiatief
hiertoe ging uit van de heer P. Langeler;
dadelijk gaven zich veertien leden op.

Het voorlopige bestuur werd als volgt
samengesteld: C. Barnhoorn, voorz.; mej.
G. v. d. Meij, secretaresse; P. Langeler,
alg. adjunct; mej. C. de MooiJ. T. v. d.
Meij Mzn., bibliothecaris. Binnenkort
hoopt men de eerste officiële vergadering
te houden.

Aanbesteding

Het gemeentebestuur heeft de verlen
ging van het Boonrak aanbesteed. Er wa
ren elf biljetten ingeleverd, die het vol
gende resultaat opleverden: Fa De Haan
en Mens, Llsse, f 21.500; fa Gebr. Schel
vis, Heemstede, f 19 200; A. Th. Stuif
zand, Lelden, f 16.500; W. Hennipman,
Leiderdorp, f 16.499; P. J. Visser, Was
senaar, f 15.600; A. van Haarlem, Leiden,
f 15.500; Fa H. van Bunschoten en Zn.,
Noordwijk. f 14.750, fa Wed. H. v. Driel,
Koudekerk a. d. Rijn f 14.800; N V. Priori,
Wassenaar f 14-400; firma J. Stam, Voor
schoten f 13.800; G. van Duyn, Katwijk
aan Zea f 13.724.

Boerenleenbank
De jaarvergadering van de boerenleen
bank, die was vastgesteld op Woensdag
23 Februari ls thans bepaald op Donder
dag 24 Februari in „Het Wapen van Val
kenburg".