ZWITSAL
Spelen hormonen rol
rheuma verschi j nselen
bij
Investeringsprogramma en de
toelichting verschenen
nieuwe leidsche courant
dinsdag 25 januari 1955
VELE HYPOTHESEN
Medici zoeken onvermoeid
de weg naar genezing
ke J
(ii)
E NEDERLANDSE VERENIGING tot Rheumatiekbestrijding, Pieter
Bothstraat 12 te 's-Gravenhage, (giro 3385) stelt zich ten doel het
evorderen van het wetenschappelijk onderzoek naar de oorzaken en de
ijzen van die ziekte, die men met de verzamelnaam rheuma aan-
uidt, het verhogen van het aantal behandelingsmogelijkheden, het coör-
ineren van en het verlenen van steun aan de werkzaamheden van alle
roepen, die zich op dit terrein bewegen en tenslotte het geven van voor-
ichting over rheuma en de genezingsmogelijkheden,
j Onder rheuma verstaat men de ziekten,
jie een niet etterende ontsteking veroor-
die voorkomen in gewrichten.
bieren, weefsels
Mendès-France als
M- politiek toreador
ssie tTENDES-FRANCE, de Franse premier
ervaart dagelijks datgene, waavoor
ond *n Marcus Aurelius reeds gewaarschuwd
ijze leeft. Het applaus der menigte is slechts
(del en holIn ieder geval is het een
eer wisselende factor. Alle grote staats
leden hebben daarmee te maken. Een
Iguur van wereldformaat als Churchill
loeft maar even iets te loslippig te zijn,
(en Indiscretie te begaan en de „konin-
En der aarde", de pers, is er als de
ppen bij te vergeten, dat het hier een
ncje thurchill betreft. Mendès-France, die wij
t is jerder schetsten als een handig make-
17 fcar, een politicus die de problemen van
24 traag- en aanbod onder de knie heeft,
In jeeft West-Europa in het juiste spoor
ler" fceten te houden, al kwam de E.D.G. dan
(iet tot stand en hij heeft West-Europa
(oor de woekering van antagonismen en
ferdeeldheid behoed. Hij werd voorzien
ran het praedicaat „de man van het
Th |aar", hetgeen niet behoeft uit te sluiten,
!V^," dat in politieke *in
j.
i ziet i
Parijse overstromingsmisère,
aï' hem als doelwit der ontstemming van de
v kleine man". Hij moet als toreador gaan
ien fungeren tegenover de stier van de „unie
M. ler verdediging van de kleine zakenman
en de handwerksman", enige honderddui-
ri1" henden leden tellende. Onder leiding van
,.J- tekere heer Pierre Poujade zijn de mas-
ra's in het geweer geroepen om te Parijs
en te demonstreren tegen de Franse rege-
en ring. Het is, zo beweren deze lieden, dat
A. de kleine man uitgemergeld wordt door
ds- de belastingen, terwijl de grote bedrijven
en de rijken worden gespaard. Het is on-
der deze wrange omstandigheden, dat
'*n Mendès-France Frankrijk een krachtiger
economische basis wil géven. Gelijk heeft
hij. want men kan de permanente dwang
gedachte. dat Duitsland straks Frankrijk
weer zal overvleugelen en streven naar
de hegemonie in West-Europa, slechts
haar kracht ontnemen door aan een fi
nanciële en economische opbouw te gaan
werken.
Maar er zijn andere problemen genoeg,
bijvoorbeeld de kwestie van de „wapen-
pool", waar de meeste partners der West-
europese Unie tegen gekant zijn, de te
lgenslagen in de Franse koloniale gebie
den, en vooral het feit, dat in het Alge
rijnse Aurèsgebergte de rebellen zich we
ten te handhaven. Wat de binnenlandse
politiek betreft, is een handicap voor
Mendès, dat een lid van de M.R.P., welke
(partij de Franse premier verwoed be
strijdt, tot voorzitter van de Kamer ge-
ikozen werd. Schneiter, de nieuwe voor-
litter, is weliswaar een gematigd mal-,
maar er heeft zich in de Nationale Ver-
jgadering een meerderheid tegen Mendès
kunnen vormen. Al reorganiserende moet
het huis der Fanse regering met de
,„nouveauté's" het hoofd bieden aan de
iconcurrentie van, naar de macht streven
de, grote politieke partijen.
Mendès-France heeft het juk op zijn
schouders wat lichter gemaakt. Hij heeft
'immers zijn kabinet een „Umwertune"
doen ondergaan, waarbij Edgar Faure
van financiën naar buitenlandse zaken
werd overgeplaatst. Robert Buron kreeg
de leiding van financiën en economie,
waarbij de premier zelf hem achter de
schermen zal assisteren. Het tekent het
karakter van een AN SICH weinig sta
biele regering, dat de premier in zes
maanden tijds al vier keer veranderingen
in zijn team heeft moeten aanbrengen.
Met grote interesse wacht men nu op
de nieuwe richtlijnen, het procédé voor
Frankrijks welvaart, het „opstoten in de
vaart der (Westeuropese) volken". Tot
Maart a.s. beschikte de Franse regering
over volmachten en van de Nationale
Vergadering zal niet veel steun te ver
wachten zijn voor financieel-economische
Buitensporig emotioneel is de Franse
politiek altijd geweest en Mendès ervaart
hoe gemakkelijk de critiek is en -hoe
moeilijk de kuns' van regerenHenri
Caillavet, parlementslid voor de radica
len, benoemd tot staatssecretaris van
binnenlandse zaken, in de gereorgani
seerde Franse regering, diende zijn ont
slag in. Jean Juglas, de nieuwe Franse
minister voor overzeese gebiedsdelen
werd uit de parlementsfractie van de
M.R.P. gezet, omdat hij tot de regering
van Mendès was toegetreden. De kwestie
van de Franse „wapenpool", nauw sa
menhangende met de Duitse herbewape
ning, is nog lang niet geregeld en inmid-
dels moet de Raad der Franse Republiek
half Februari de Franse accoorden in be
handeling nemen, die eerder door de
Kamer werden goedgekeurd.
Daarnaast heeft men dan de onderhan
delingen met de Tunesische premier over
I „zelfbestuur", de strijd in Algerije, terwijl
i ook in politieke zin, het water van de
Seine de Quai d'Orsay bedreigt: ontevre-
1 denen demonstreren te Parijs. Mendès-
France verzucht als velen vóór hem. dat
het baantje van Franse premier ondank
baar en geen
het grootste belang, te weten, dat ei
groot aantal theorieën bestaat ovei
't ontstaan van rheuma. Dat dit aantal zc
groot is, moge reeds een bewijs zijn vooi
de dringende noodzaak om een weten-
happelijk verantwoord onderzoek t<
houden, waaruit men zal kunnen vaststel
len. hoe rheuma wordt verwekt.
Het is begrijpelijk, dat waar er een z<
groot, aantal theorieën is. er voor vel»
dezer zeer goede gronden aanwezig moe
ten zijn. Men heeft nu met volstrekte
zekerheid kunnen vaststellen, dat er
thans vier groepen van factoren zijn,
men kan aantreffen bij een dergelijk
derzoek.
In de eerste groep kan men dan plaat
sen alle factoren, die samenhangen
het begrip infectie. Wanneer men
tweede groep aanduidt met het woord
„constitutie", dan bedoelt de medicus
daarmee de factoren, die stammen uit hel
milieu, de interne secretie en de stofwis
seling, het zenuwstelsel e.d. Het is vooi
een Nederlander niet moeilijk te begrij
pen, dat in de derde groep factoren
den verzameld, die verband houden
de huids-bloedomloop. Men neemt
aan, dat dit op zijn beurt weer verband
houdt met kou vatten.
In de laatste groep komen de uit
dige factoren, de omstandigheden
buitenaf dus. die o.m. betrekking hebben
op het klimaat, de woning, de grondge-
steldheid, het beroep, de voeding,
kleding en tal van andere zaken, die i
moet kennen wil men het voorkomen
rheuma terdege onder handen nemen,
is voor een ieder begrijpelijk, dat men
infectie, als men dit vermoedt, anders
aanpakt dan een permanent kouvatten,
wat b.v. bij tramconducteurs nog al
voorkomt.
Hormoonpreparaten
jyTEN HEEFT wel eens gehoord van de
beroemde hormoonpreparaten ACTH
en cortisone. Deze middelen zijn wel een;
wonderbaarlijk genoemd, omdat in som
mige gevallen snel goede resultaten zicht
baar waren. Aan de andere kant is de
man van de wetenschap niet geneigd,
goede resultaten in absolute zin op t<
vatten. Hij vraagt zich af in hoeveel ge
vallen <jeze wondermiddelen hebben ge
holpen, in hoevele gevallen zij na enige
tijd faalden en in hoeveel andere gevallen
zij in het geheel niet baatten.
Daar sommige vormen van rheumatiek
zonder enige aanwijzing verdwijnen,
voor langere of kortere tijd, moet de arts
zich ook afvragen, of de patiënt wellicht
niet zonder deze middelen ook beter waf
geworden. Nu zijn de gevolgen van rheu
matiek in het algemeen tweeërlei: de
patiënt heeft vaak hevige en langdurige
pijn en kan zelfs in gevallen van ge
wrichtsrheumatiek blijvend misvormd
raken, terwijl aan de andere kant door
deze kwaal vele arbeidsdagen verloren
gaan, hetzij door het gehele, hetzij door
gedeeltelijke onmogelijkheid om het dage
lijks werk te verrichten.
Men neemt aan. dat zeker 1 op de 15
mensen ln Nederland ln een of andere
vorm rheumatiek heeft. Dit cijfer is wel
gen zeggen, dat de hormonen op dit ogen
blik de meest waardevolle aanknopings
punten zijn voor het onderzoek naar het
ontstaan en het genezen van de rheuma-
toide arthritis en vele andere ziekten.
Neem hormonen en de ziekte stopt. Houdt
n echter op met het toedienen van hor-
inen. dan komt de ziekte gemeenlijk
er terug. Hormoopreparaten. soms ln
samenwerking met andere medicamenten,
kunnen in sommige gevallen blijvende, of
althans langdurige genezingen teweeg
brengen. Men heeft dus alle reden, om in
deze richting verder te blijven zoeken.
Een merkwaardig verschijnsel is, en dit
geldt voor de gehele medische weten-
ehap, dat de hormoonpreparaten in het
ilgemeen een nieuw tijdperk der genees
kunde inluiden. En nu Is het ook zeer
nerkwaardlg om te vernemen, dat deze
•.elide hormoonpreparaten tijdelijk ver
lichting hebben gebracht ln de strijd tegen
de rheumatische koortsen, ja zelfs bij de
bestrijding van drankzucht, hooikoorts,
thma en andere z.g. allergische ziekten.
i ten slotte ook bü sommige oogontste
kingen. jicht, huiduitslag en zelfs in de
dodelijke kwalen, als leukaemie (een
bloedziekte) en kankerachtige aandoenin-
van de lymphklieren worden deze
hormonen wel toegepast. Maar zelfs met
resultaten voor ogen mag men nog
in het geheel niet zeggen, welke plaats
deze hormoonpreparaten nu precies to
rn bij de geneeswijze.
in elk huisgezin:
pj ff oncost
Uitsluitend btj Apothekers en Drogisten
zeer aan de optimistische kant, war
zijn anderen die geloven, dat 1 op de 5
Nederlanders rheumatiek heeft. Wanneer
men het gemiddelde van 1 10 neemt, dan
zijn er in ons land dus 1 millioen patiën-
Men moet daarbij wel bedenken,
rheumatische koortsen bij kinderen
de dood kunnen veroorzaken en in vele
andere gevallen aanwijsbaar hebben ge
leid tot hartgebreken op latere leeftijd.
Het is dus geen wonder, dat men met
beide handen grijpt naar goede behande
lingsmethoden. Cortisone b.v. wordt
het laboratorium van enkele fabrieken
gemaakt en is uitermate kostbaar,
uitgangspunt is de gal van runderen
schapen. Veertig runderen leveren
grondstof voor de dagelijkse dosis v;
patiënt en deze grondstoffen moeten
lange scheikundige weg afleggen, voor zij
bij de patiënt belanden
Merkwaardig genoeg zijn er geleerden,
die geloven. dat een soort Afrikaanse
wingerd en de z.g. broodwortel (yam) uit
Mexico ook de grondstof zouden kunnen
leveren.
Cortisone is wellicht te vergelijken
het natuurlijke hormoon, dat van
schors van de bijnieren afkomstig
ACTH wordt gemaakt uit de hersenklie-
ren van varkens. Om een pond ACTH te
maken heeft men tienduizenden varkens
nodig.
Verlichting
^AAROM stelt men nu zo een belang
in deze wondermiddelen, terwijl zij
toch veelal slechts een tijdelijke verbete
ring brengen in de toestand van lijders
aan gewrichtsrheumatiek? De deskundi-
Reims 16 Febr. in A'dam
legen bondselftal
De uitnodiging, welke de K.N.V.B. aa
Reims heeft gestuurd, om op Woensdag
16 Februari in het stadion te Amsterdam
een wedstrijd tegen een bondselftal te
lpelen, is door de Franse club aan
vaard. Het ligt in de bedoeling van
Reims om met het sterkste elftal te ko
men. Mocht het terrein niet goed be-1
peelbaar zijn. dan zal deze wedstrijd
Bloedproeven
J^LOEDTRANSFUSIES zijn toegepast.
Men heeft daarvoor speciaal bloed
genomen van vrouwen, die juist een kind
ter wereld hadden gebracht. Waarom
heeft men dit geprobeerd? Omdat in vele
gevallen gewrichtsrheumatiek verdwijnt
tijdens de zwangerschap. In de gevallen
van deze bloedtransfusies werd soms
verbetering waargenomen, maar steeds
slechts tijdelijk.
Talloze andere middelen, afgeleid
hormonen, zijn in gebruik, maar
weet er nog te weinig van. Zeker is, dat
waar zij helpen, het effect niet veel lan
ger duürt dan zolang het preparaat wordt
ingenomen, of betrekkelijk kort daarna
Dit is niet nieuw, men weet wel, dat
insuline bij suikerziekte ook geregeld moet
worden toegediend. Hormonen genezen
dus geen rheumatiek. doch kunnen de
heumatische verschijnselen in sommige
gevallen tijdelijk opheffen.
Dit zou nu niet zo erg zijn, wanneer
men een patiënt zijn leven lang deze
medicijn kon toedienen, doch dat is niet
goed. In zeer vele gevallen toch kwamen
bij-verschijningen van de meest uit
eenlopende aard: het bloedsuikergehalte
steeg, men kreeg oedema, huidaandoenin
gen. bij sommige vrouwen constateerde
groei van baardharen, bloeddruk
toe, ln sommige gevallen steeg de
emotionaliteit van de patiënt, soms zelfs
tot op het randje van krankzinnigheid.
Deze bijverschijnselen verdwijnen bij het
ophouden van het gebruik van hormonen,
ir de arthritis komt terug.
Toch hoop
T)AT ARTHRITIS een wonderlijke ziek-1
te is mag wel duidelijk ziin. Zij ver
dween, zoals wij hebben gezien bij zwan
gere vrouwen, maar ook bij patiënten, die
bepaalde vorm van geelzucht bij
geelzucht zijn de kanalen in de lever ont
stoken of verstopt kregen. Natuurlijk
vroeg de medische wereld zich af, of er
toch niet enig verband was tussen een ge
stoord evenwicht der hormonen en rheu
matische aandoeningen.
Men weet ook, dat in sommige gevallen,
iaar lang niet voor allen, goudinjecties
hebben geholpen. Waarom hielp dit de een
niet de ander? Opvallend was, dat bij
zeer vroege behandeling het resultaat
gewoonlijk beter was. doch niet iedere
patiënt kon de goudinjecties verdragen,
om een behandeling met x-stralen in
vele gevallen wel hielp voor rheumatische
aandoeningen van de ruggegraat.
t is geen wonder, dat ln een brochure
de Amerikaanse vereniging tot rheu
matiekbestrijding deze zinsnede voorkomt:
Dit is een verhaal van drama's, geheimen,
pijn, hoop, tegenslag en wonderen.
NOORDWIIK
Spreekuur schoolarts
De schoolarts houdt Woensdag 26 Jan.
zitting, van 2—3 uur in da O.L. School
Van Panhuysstraat.
Jaarvergadering Pro Rege
Hedenavond wordt in „Seinpost" de
jaarvergadering gehouden van de afdeling
Noordwijk van „Pro Rege". Onder i
hoopt de vlootpredikant ds Kramer
causerie te houden over Nieuw Guinea.
Uitvoering „De Echo der Duinen
De Chr. muziekvereniging „De Echo
der duinen" geeft Woensdag- en Donder
dagavond de jaarlijkse uitvoering in het
Casino.
Vrouwenbond
Donderdagavond spreekt voor de Chris
tenvrouwenbond de hoofdlegerpredikant
ds De Kluis, over Nieuw Guinea.
Oranjevereniging
De Oranjevereniging te Noordwijk aan
ee vergadert Vrijdagavond in „Ons ge
bouw". Aan de orde komt o.m. bespre
king van de komende feestelijkheden op
koninginnedag.
Spreekbeurt
Morgenavond om half 8 spreekt ds
Monster te Katwijk aan Zee voor de Ge-
ref. bond.
Gouden huwelijk
Het echtpaar A. van der Meulen—C.
in der MeulenDuindam, wonende
Nic. Barnhoornweg 10 te Noordwijk aan
Zee. viert vandaag zijn gouden huwe
lijksfeest. De heer Van der Meulen is
jachtopziener en daardoor woonde het
echtpaar 25 jaar lang midden in de dui-
SASSENHEIM
De heer M. Zonneheld
Onze plaatsgenoot de heer M. Zonne
held, organist van de Hervormde kerk
in onze gemeente, slaagde aan de Prot.
kerkmuziekschool te Utrecht voor het
testimonium AA organist en het testi-
ium B cantor. Het examen werd af
genomen namens de raad voor de ere
dienst van de generale synode der Ned
Hervormde Kerk.
Noozdwijkeihout
Badhuis volgend jaar, een zwembad
over drie jaar gereed
De raadsleden hebben thans een toelichting ontvangen bij de reeds eerder
toegezonden begroting 1955 van Noordwijkerhout. Hierbij is het investe
ringsprogramma over 19541958 gevoegd. In de toelichting verklaren
B. en W., dat de gemeente als belastinguitkering f 11.14 per inwoner krijgt,
en als algemene uitkering f21.06. Het college meent, dat Noordwijkerhout
terecht aanspraak kan maken op een subjectieve verhoging van de alge
mene uitkering. De aanvraag is reeds verzonden en het wachten is nu op
het antwoord.
Wat het hoofdstuk openbare veiligheid
betreft, het nieuwe plan voor de st:
verlichting zal vlot tot uitvoering worden
gebracht Bij de B.B. schuilen de tekort
komingen niet zozeer in het materiële
vlak. als wel in gebrek aan medewerking
bij de bevolking. Het college doet dan ook
en beroep op de burgerzin van de ïr
De belangrijkste punten uit het
hoofdstuk volksgezondheid zijn, dat
inzake de drinkwatervoorziening over
leg plaats heeft tussen provincie en de
gemeenten Noordwijk en Voorhout.
Het slot heeft betrekking op hei in
vesteringsprogramma: het zwembad ia
gedacht in 1958. een badhuis zelfs al
in 1956.
Voor de volkshuisvesting ia voor 18!
>t en met 1956 een verdeling gemaakt
an het bouwvolume. De gemeente zal 12
woningen in De Zilk en 40 woningen ln
het dorp bouwen. De rest is gereserveerd
particuliere bouw.
Rioolgeld
Wat Openbare Werken aangaat, als
duitstuk van de uitbreiding en recon-
tie van de riolering zal in de naaste
toekomst een rioolwaterzuiveringsinstalla-
worden gebouwd. Het ia niet uitgeslo
ten, dat de raad binnenkort krijgt te be
slissen over een voorstel tot rigoureuze
verhoging van het rioolgeld. Wil de ge
ile in aanmerking komen voor ver
hoging van de subjectieve uitkering, dan
Toch is het zo
ZIEKE GEVLAMDE TULPEN
256) Bij tulpen die aangetast zijn
door een bepaalde virus lost de effen
kleur zich op in een meerkleurig pa
troon, waardoor die prachtige geveerde
en gevlamde vormen ontstaan, die drie
eeuwen geleden de tulpenspeculatie in
(iet leven riep. Het klinkt erg onaange
naam, wanneer de gebroken tulpen als
,ziek" worden gebrandmerkt, en heisas
Voorschoten
Het Utrechts Motetgezelschap
bracht schone avond
In het kader van de concerten, georganiseerd door de Hervormde Jeugd
raad van Voorschoten, gaf het Utrechts Motetgezelschap in de Hervormde
kerk een uitvoering van oude en nieuwe kerkmuziek. Er waren nogal wat
belangstellenden, maar zeker veel te weinig, als men let op de uitzonder
lijke betekenis van het programma en de wijze, waarop het tot klinken
kwam.
zeggingskracht en sfeer. Het stemmen-
materiaal wordt ook in Distiers „Waehet
auf" op schier ongekend geniale wijze
benut.
Het koor gaf van al deze werken ver
tolkingen, die uitmuntten door technisch'
beheersing. De samenzang liet eigenlijk
niets te wensen over. De stemmen der te
noren en alten vibreerden iets te veel
leken wat te gechargeerd.
Wim van der Hoeven speelde op het
orgel werken van Sweelinck (Psalm 116).
Buxtehude (Claconna in e). Bach (Christ,
unser Herr zum Jordan kam"), en Pep
ping („Praeludium" uit Concerto II). Zijn
weergave, alhoewel meestal. Iets te snel
en nogal nuchter was toch zeer lofwaardig.
Joh. van Wolfswinkel
Collecte rheumabestr(jding
De Rheumabestrijding heeft in Neder
land jarenlang weinig of geen mogelijk
heden tot ontplooiing gehad. Thans wordt
dit werk overal steeds indringender ter
hand genomen. Er zijn consultatiebureaux
gesticht, waar vele patiënten gratis ge
holpen worden. Specialisten doen alles
wat mogelijk is om hun patiënten weer
wat waard te maken in de maatschappij.
Dit alles kost onnoemelijk veel geld.
Zoals eens de t.b.c.-bestrijding met hulp
van heel het volk tot ontplooiing is ge
komen. zo moet nu de Rheumabestrijding
mogelijk gemaakt worden. In de periode
van 31 Januari tot en met 12 Februari
zullen de leden van de federatie vrouwe
lijke vrijwillige hulpverlening een huis-
aan-huis-collecte houden ten bate van dit
doel. Zij, die dagelijks met de gevolgen
van deze ziekte te maken hebben, de dok
ters en wijkverpleegsters, bevelen deze
collecte van harte aan.
Reiger
Achter de zilverfabriek werd onlangs
een uitgeputte reiger gevonden. Ondanks
de goede zorgen van mevrouw Smit van
de Papelaan kon het dier niet in leven
worden gehouden.
IJsbestrUdlng
Het college van B. en W. stelt voor.
op een daartoe gedaan verzoek van de
Vereniging tot IJsbestrijding te Leiden,
de deelneming in het garantiefonds te
0.02 tot 0.04 per in-
Willem Mudde, de dirigent van het
selecte, kleine koor, leerling en tevens
schoonzoon van Jan Zwart, maakte zich
in menig opzicht vrij van de sterke in
vloed die van deze meester uitging en
feitelijk nog steeds uitgaat (Asma c.s.).
Zeker, zijn bijzonder belangstelling voor
de kunst van Sweelinck en diens Duitse
opvolgers, en in het algemeen de Duits-
Evangelische (Lutherse) kerkmuziek, heeft
hij van niemand vreemd.
Maar zijn instelling ten opzichte van de
kerkstijl en zijn mee-evolueren met de
moderne inzichten stempelen hem tot een
vrijgemaakte, die welbewust eigen wegen
wilde gaan.
Wij constateerden opnieuw, hoe eerlijk
en zuiver Mudde staat ten opzichte van
alles wat tot de liturgie behoort, hoe
scherp hij de geest daarvan aanvoelt. Zijn
uitvoerige explicaties, telkens voor de
uitvoeringen van nieuwe specimina, waren
zeer instructief en noopten zelfs hen, die
vreemd staan tengenover veel wat er
deze avond te horen was. tot aandachtig
luisteren.
De „oude" muziek was van Orlando di
Lasso (uit de „Sacrae Lectiones": „Paree
mihi, Domine"), Sweelinck (Psalm 138),
en Schütz (o.a. motet „Er 1st erschienen").
Van de meesters van onze tijd hoorde
men behalve twee koraalbewerkingen van
Mudde (cantus-firmus met een vast klank
schema der andere stemmen, heel knap
geschreven), werken van Sigfrid Reda,
Ernst Pepping en de jong gestorven Hu-
go Distier. Deze muziek heeft, bij alle
verschillen, het expressionistisch karak
ter gemeen. De uitdrukking door middel
van deze nieuwe klank en merkwaardige
stemvoering verkregen, ls vaak buiten
gewoon sterk en indringend. Wat bij
voorbeeld Pepping in het motet „Jesus
Nicodemus" bereikt, is aangrijpend
geleverd dat het breken van tulpen in
derdaad het gevolg van een virusziekte
was en dat de besmetting door het in
wrijven van bladeren en door bladluis
kon worden overgebracht. Twee jaar la
ter werd aangetoond dat enting van
zieke en gezonde bol-helften het ver
schijnsel van het breken eveneens van
de ene tulp op de andere deed over-
op een latere datum plaats vinden.
rerhogen
Bouwrijp maken van gronden
B. en W. vragen een crediet van 2000
voor het ontwerpen van een riolerings
plan voor „Vlietwijk". Het ls de bedoe
ling dit te laten verrichten door het
bureau v.h. ir Christiaanse. Voor nader
bodem-onderzoek ter plaatse wordt nog
een crediet gevraagd van S00.
Vrouwenhond
Woensdagavond 8 uur vergadert de
afdeling van de Ned. Christen-Vrouwen
bond in „Irene". Mej. C. van Schelven
zal vertellen over haar werk voor de
Unesco onder de negervrouwen en meis
jes in Liberia.
Verhoging kosten Psychotechnisch
onderzoek
Het Psychologisch Instituut te 's-Gra
venhage, dat het psychotechnisch onder
zoek van de schoolkinderen van drie
scholen verricht, heeft bericht gezonden
dat het sedert 1951 geldende tarief van
10 per leerling niet meer kan worden
gehandhaafd. B. en W. s'ellen voor deze
vergoeding te brengen op 12.50. Deze
verhoging vraagt een hogere uitgaaf van
ten hoogste 475.
Afscheiding Geref. School
Het bestuur van de Geref. Schoolver
eniging heeft de medewerking van de
gemeente verzocht voor verhoging van
de beslaande afscheiding rondom hel
schoolterrein van de school aan de Wijn
gaardenlaan Tengevolge van onvoldoen
de afsluiting komen voortdurend onbe
voegden op het terrein richten schade
aan aan gebouw en opstanden. B. en W.
stellen voor de gevraagde medewerking
te verlenen. De kosten worden begroot
op 1100.
Verwarming R.K.-school
B. en W. stellen voor, medewerking te
verlenen aan het bestuur der R.K. Meis
jesschool voor de aans-haffing van een
drietal oliekachels ten behoeve van de
verwarming van de bij het V G.L O. in
gebruik zijnde lokalen in het gebouw
der voormalige Me'slesschool aan de
Veurseweg. De kosten van de '-schels
worden geraamd op 2200.
moet elk perceel gemiddeld f 15 opbren
gen: thans is dit f 10. Voor de vuilnisop
haaldienst moet een goede voorziening
worden getroffen, aangezien het contract
met de verzorger van de ophaaldienst eind
1955 afloopt.
Het kleuteronderwijs verkeert ln een
noodtoestand, aldus B. en W. Een subsidie
van f25 per leerling geeft nog geen mo
gelijkheid redelijke salarissen aan de
leerkrachten te betalen. Ook voldoet de
huisvesting van de scholen geenszins.
In de economische sector kan de ge
meente zich gelukkig prijzen met de over
eenkomst met Van Herwaardens kalk-
zancteteenfabrieken. Bij de ontwikkeling
van het streekplan Langeveld is niet al
leen de bloembollencultuur, doch ook de
gemeente als recreatieoord ten nauwste
betrokken. Vol belangstelling wachten
B en W. op het structuurrapport, uit te
brengen door E.T.I., L.E.I. en Stad en
Landschap.
Burgerlijke Stand
Gebort' Johannes H., z v A. W
van den Burg en J. Brauer; Maria C
H... d v Petrus C. Bartels en M. E. van
der Vlugt.
Ondertrouwd: J. W. J. van Haas-
ter. 36 j. en C. G. de Winter, 22 j.
Getrouwd: W. C. M. van Eeden,
28 J., en H. J. M. Bon, 22 j.; H. C. Schoo-
e. 28 j-., en M. J. C. Duijndam. 27 j.
Overleden: Cornells S. Wolf, 80 j,
v H. J. Bruijn.
KATWIJK AAN DEN RIIN
Wordt de Sandtlaan verbeterd?
Het steeds intenser wordende verkeer
er reeds bij herhaling oorzaak van ge
weest, dat aan de Sandtlaan wijzigingen
moesten worden aangebracht. De toe
stand is echter nog steeds niet voldoen
de verbeterd. Vooral fietsers en wande
laars komen nog al eens in moeilijkhe
den. Verbreding van deze verkeersweg
moe? de enig goede oplossing worden
geacht. Er schijnen inderdaad verbre
dingsplannen te bestaan. Die plannen
zouden aankoop van een strook grond
ten noorden van de Sandtlaan inhouden,
zodat de huidige sloot kan worden ge
dempt, waarop dan een rijwielpad kan
worden aangelegd. Een nieuwe sloot
moet dan gegraven worden om het ter
rein van het Missie-college af te schei-
KATWllK AAN ZEE
Quick Boys hield een
ledenvergadering
In Casa Cara werd gisteravond een
ledenvergadering cehouden van de voet
balvereniging Quick Boys. De voorzitter,
de heer J. Pluimgraaff, heette in zijn
openingswoord de zeer vele aanwezigen
welkom en zei, dat de vergadering meer
bedoeld was als een contactavond, nu
ontmoetingen op de velden niet plaats
kunnen vinden. Terugziende op de pres
taties van de diverse elftallen in de aan
de gang zijnde competitie, moest spr. zeg
gen. dat deze nog niet daverend te noe
men zijn. Het eerste elftal heeft de kam
pioenskansen nog in handen, vooropge
steld, dat het zijn uiterste krachten geeft
Spr. deed een beroep op alle spelers zich
volledig te geven. Ten slotte zei hij op
frisse ideeën en gezonde critiek te hopen.
Medegedeeld werd, dat een verzoek
was binnengekomen van een Engelse
club. om op 9 April in Katwijk tegen
Quick Boys een wedstrijd te mogen spe
len. Het oude contact met de heer Bley-
the ir> Londen was hernieuwd De heer
Bleythe wil een Londens elftal ..The
Yuwly Football club" op Zaterdag 28 Mei
een wedstrijd laten spelen tegen Quick
Boys. Hierna kwamen diverse zaken in
bespreking
Allereerst gingen de discussies over de
nieuwe sportterreinen, waarover de di
verse meningen door het bestuur werden
gehoord. Verwacht mag worden, dat bin
nenkort het gerheentebesluur met Quick
Boys zal samenspraken over het gebruik
van de terreinen. Voorts kwam ter spra
ke een in Rijnsburg gespeelde wedstrijd,
waarbij enkele moeilijkheden waren ont
staan. Medegedeeld kon worden, dat bei
de besturen volledig tot overeenstem
ming waren gekomen. De voorzitter zei
verheugd te zijn Rijnsburgse Boys te
hebben kunnen helpen aan speelgelegen-
heid Genoemde club maakt nu gebruik
van de Quick Boys-velden.
Na de pauze werd gesproken over het
binnenkort te vieren jubileum van Quick
Boys. Op 1 Februari zal de vereniging
35 jaren bestaan. Er werd een contact
commissie samengesteld, die een feest
avond zal voorbereiden De eis werd ge
steld. dat deze avond moet worden ge
financierd buiten bezwaar van de kas Bij
de rondvraag werd aangedrongen op trou
wer bezoek van de trainingsavonden.
6preekbenrt
Morgenavond half 8 spreekt ln het ge
bouw „Casa Cara" voor de Geref. Ge-
■ente ds Van de Ketterij van Alblas-
serdam.
Hoog en laag water
Woensdag 26 Januari: hoog water 4.51
en 17. laag water 0.42 en 12.57 (spring
vloed).
LEIDERDORP
Leiderdorpse damclub
De uitslagen van de gespeelde borden-
wedstrijden lulden als volgt: eerste tien
tal. J. v d. Zwan—Abr. Dorsman 0—2; A.
v. d. Zwan—D. Hassefras 20; J. van
SandijkC. A. Deegenaars 02; D. Has
sefras—F. J. v. d. Velde 0—2; J. van San-
dijkAbr. Dorsman 20; A. J. van Tol
J. v. d. Zwan afgebr.; C. A. Deegenaars
H. v. d. Vecht 2—0. Tweede tiental: J
GoedhartA. Spies 20; A. SpiesC. de
Koning 1—1. Jeugdklaise: B. CortsJ.
Nagtegaal 0—2; P. v. d. Zwan—W. Rijns-
burger 11; Jac. OudshoortvG. A. v. d
VALKENBURG
Spreekbeurt
Ds Hovius. Hervormd predikant te Dor
drecht, hoopt Donderdagavond om 8 uur
in zaai De Vries te spreken voor de Ge
ref Bond
Ir J. J Fels (72), de oudste direc
teur der Provincial Gelderse Electrici-
tei'.s Maatschappij N V. zal waarschijnlijk
in het naiaar afscneid nemen uit dezi
functie
Voorstel tegen Alma Ata
De voorzitter van de Zweedse schaat-
senrüdersbond. Sven Laftman. heeft mee
gedeeld. dat Zweden op het a.s. congres
van de internationale schaatsfederatle te
Lausanne een voorstel zal indienen om
drie soorten van wereldrecords ln te stel
len. t.w. de wereldrecords, die op de
Euronese en wereldkampioenschappen
worden gemaakt, de Olympische records
en voorts zou een lllst van wereldrecords
gecreëerd moeten worden, gemaakt in an
dere wedstrijden. Laftman lichtte toe,
dat dit voorstel het gevolg is van datgene,
wat de laatste laren te Alma Ata ls ge
beurd. Hij betoogde, dat middelmatige
Tsjechische rijders, die in normale om
standigheden niet beneden de 2 min. 30
>d de 1500 meter komen, er te Alma
Ata in geslaagd zijn het wereldrecord
van Thunberg op de 1000 meter te ver
beteren. Maar geen van deze Tsjechischs
rijders zal men onder de eerste 30 namen
kunnen vinden van da wereldstatistiek.
Alles Voor Onze Sport
Ook Leiden heeft nu een
damesvoetbalclub
Zoals we reeds meldden, voerden en
kele dames Uit Leiden een actie om te
komen tot de oprichting van een dames
voetbalclub. En met succes, want gister
avond kwam het zover. Zestig dames
gaven in de kleine Burcht de wens te
kennen, voetbal te willen spelen. Ze
noemden de club A.V.O.S. (Alles Voor
Onze Sport) en kozen in het bestuur de
dames Lies Wolters (voorzitster), Elly
Swanenburg (secretaresse), mevrouw J.
de Water (penningmeesteresse), R. Meer
burg en mevrouw A. Bleijenberg. De
clubkleuren zullen rood en wit zijn. Er
zal niet op Zondag worden gespeeld.
Dinsdag wordt begonnen met de trai
ning.
Ook Den Haag heeft thans een dames-
oetbalvereniging. In navolging van an
dere steden is aldaar reeds op 1 Dec.
j.L opgericht de E.H.D.V.V. (Eerste
Haagse Dames Voetbal Vereniging).
Rallye Monte Carlo
Beker voor best uitgeruste
wagen voor Gatsonides
De beker van de Royal Automobile
Club voor de best uitgeruste wagen op
het stuk van geriefelijkheid en veiligheid
op de weg waarbij tevens rekening wordt
(«houden met het klassement in de be
rokken categorie, is toegekend aan de
Aston Martin van Gatsonides (Ned.) De
earr.priis voor geriefelijkheid en veilig
heid ging naar Gatsonides, Peter Collins
(Eng) en Reg Parnell (Eng) allen met
Aston Martin.
De eerste prijs voor geriefelijkheid viel
ten deel aan de Morris Oxford van de
Brit Edwin Lambert, en de eerste prijs
voor veiligheid op de weg aan de Arm
strong Sapphire van de Brit William
Couper.
De Duitser Wilhelm Herz won met
BMW de prijs voor de wagen met de
beste radio-installatie.
Waterpolo
L.W.V. I—D.E.S. I 3—3
In een spannende en enthousiaste wed
strijd heeft L.W.V. de tegenpartij een
verdiend gelijkspel afgedwongen. Ds
thuisclub begon heel goed, maar door
slecht schieten gingen vele kansen ver
loren. Ook D.E.S. kwar in de aanval,
maar wist evenmin te doelpunten. Tot
dat twee spelers naar de kant werden
verwezen en D.E.S. toch de leiding nam.
De tegenpartij trachtte het spel te for
ceren, maar dit ging ten koste van twee
maal een speler naar de kant. L.W.V.
miste toen twee strafworpen. Eindelijk
slaagde Vogelenzang er ln de stand ge
lijk te maken 11.
Ook de tweede helft bracht de nodige
sensatie. D.E.S. nam opnieuw de leiding
1—2. Weer ging een D.E.S.-speler naar de
kant en nu wist Van Gent gelijk te ma
ken 2—2. Direct na het uitzwemmen een
ver schot en via de paal vloog de bal ln
het I eidse doel 23. De thuisclub gaf
zich niet gewonnen en met een goed
schot van Vogelenzang werd de stand
33, waarbij het bleef.
L.S.C. „Philidor" hield
jaarvergadering
De Leidse schaakclub „Philidor" hield
gisteravond haar 37ste jaarvergadering.
De leiding berustte bij de heer J. Pad-
ding, die in zijn kort openingswoord de
hoop uitsprak, dat de zieke voorzitter, de
heer P. Herfkens, spoedig hersteld zal
zijn.
De lijvige agenda werd snel afgewerkt
Uit de jaarverslagen bleek, dat de club
goed jaar achter de rug heeft. De
financiën zijn gezond; een bedrag kon
de reservekas worden toegevoegd.
Bovendien kon men er weer toe over
gaan het Philidor-nleuws te laten ver
schijnen.
In het bestuur kwamen enkele wijzi
gingen. De secretaris, de heer J. Padding,
zal voortaan fungeren als waarnemend
zitter, terwijl de heer A. J. H. v. d.
Meulen gekozen werd tot secretaris
wedstrijdleider. Herkozen werden de
heren P Herfkens, J. A. P. Moonen en
W F. Schuss
Bij de prijsuitreiking ontving de club
kampioen. de heer H. J. W. E'.emans, de
nieuwe wisselbeker. Bovendien kregen
de heren A Barkema, J. Padding, A. G.
de Kier, J. Buurman, J. de Rooy. B. C. de
Mik en T. Veldhuyzen een surprise voor
hun prestatie in de bonds- of onderlinge
wedstrijden.
Competitie L.S.B.
In de gisteravond voor de achtvullen-
competitie vastgestelde wedstrijd War
mond IIVriendenschaar II kwamen de
Lcidenaars slechts met vier spelers op.
Warmond II liet toen een'bord onbezet.
De uitslag werd 52 in het voordeel
van de gastheren.
Finale begint op 2 Febr.
Peis. kampioenschap
van de L.S.B.
De finale van de persoonlijke kam
pioenschappen LS.B. begint op Woens
dag 2 Februari. Zoals men weet. gaat de
strijd in de eerste klasse tussen de kam
pioen 1854. W. G Demmcndal. mr A. de
Groot en mr A G. de Blécourt (allen
L.S.G.), A Barkema (Philidor), D.
Posthuma 1 Alphen), A. Smit(V.T.L.) en
B. Smit (Voorschoten).
In de tweede klasse wordt de titel
betwist door F. v. d. Laan (L.S-G.), M.
D Etmans (S P W D. Braam, C. van
Tol en Ch. Sterk (allen Leiderdorp) en
J. G Bethe (Philidor), Oh. Sterk neemt
de plaats in van M. O. Mix, die ver
hinderd is zijn kansen te verdedigen.
Er wordt gespeeld in de cantine van
Clos en Leembruggen. Lange Mare 28A.
Eindelijk ls ln de competitie om de
Engelse beker de beslissing gevallen tus.
«en Stoke City en Bury in de vierde
replay" heeft Stoke met 32 gewonnen.
