Herbert Stanz kwam
q uit Workoeta
terug
H
rSn-
Rumoer om postzegels Rep,
Zuid-Molukken
't Allernieuwste: geplisseerde
katoen (weer- en wasecht)
Ook wij kunnen weldra op
propaan gaan rijden
Damesvoetbal in Utrecht
Melk is nog goedkoop, ondanks
de prijsverhoging
s
DONDERDAG 13 JANUARI 1955
Vrijheid is een kostelijk goed
Student uit Oost-zone kijkt nu rond
todai in het vrije Nederland
eeft J
tro°' (Van een onzer verslaggevers)
aart.
ch fc T ATEN WE HEM HERBERT STANZ NOEMEN. Dat is niet zijn ware
va«lJ- naam, maar uit veiligheidsoverwegingen moeten we hem die nu geven.
Herbert is een lange, rustige jongeman van dertig jaar. Het enige opval-
de Elende aan hem is een groot litteken op zijn rechterwang. Als hij met U
e 'spreekt keert hij dat litteken naar de andere zijde, hij is namelijk doof
aan die kant. Op het ogenblik wandelt hij op zijn bedaarde manier rond
in het Westen van ons land. Herbert maakt namelijk deel uit van de groep
van dertig uit Sowjetkampen ontkomen studenten, die als gast van de
r.B,Nederlandse vereniging van ex-politieke gevangenen veertien dagen in
Leiden verblijven om kennis te maken met onze levenswijze.
Herbert Stanz houdt niet van gezwollen
en taal. Toen we naast hem zaten in een be-
g6?'kend Haags restaurant praatte hU in heel
°r. eenvoudige zinnen over zijn belevenissen
onder Russische heerschappij. En toch zijn
'e*r die schokkend, zo schokkend, dat er een
>ncl 'opzienbarende roman van te schrijven zou
ae n Herbert Stanz groeide op in Frankfort
ee" aan de Oder. Na de oorlog vatte hij het
■rsbOpjan op medicijnen te gaan studeren en
wermet drie plaatsgenoten werd hij inge-
en ^schreven aan de universiteit van Greifs-
wald. kort bij Stralsund. De Sowjet-
bezet ting was bij dit viertal studenten
ton<allesbehalve populair, en reeds in Frank-
en fort vormden zij een onderdeel van een
D. (r
oep jonge mensen, die zich in politiek
heeropzicht niet bij de communistische een-
:es. lheidspartij wilden laten inlijven In
Greifswald was dat al spoedig bekend. Ze
kwamen op de zwarte lijst te staan. Een
aanleiding voor arrestatie vonden de
autoriteiten in 1947. Herbert had niets
strafbaars gedaan, doch werd zonder meer
bbeschuldigd van spionnage voor de Ame-
v rikanen. De beschuldiging was te dol om
los te lopen, maar daar trekt men zich in
Oost-Duitsland geen sikkejïit van aan.
rden Tribunaal
kjgj. Met zijn kameraden werd Herbert op-
lies ^sloten in een gevangenis van de Rus
sische geheime politie in Potsdam. De be
handeling was abominabel slecht. Mis-
n handelingen waren aan de orde van de
leslo dag en toen eindelijk de dag aanbrak,
e vówaarop hij zith voor het Sowjet-tribunaal
rkza moest verantwoorden, verklaarde de ge-
ikeljvangene op ergerlijke wijze te zijn mls-
tot handeld. Men trachtte hem onder zware
izor| druk te brengen tot een herroeping van
bom deze verklaring, maar Herbert bezat ge-
twi noeg karaktervastheid om dit te wel-
chia geren.
gaai Net a's in de tijd van de Hitler-weer-
)ran macht bestaat er een tweespalt tussen het
al u leger en de geheime politie, ook bij de
Sowjets. Herbert stond terecht voor een
or_ tribunaal, samengesteld uit leger-offlcie-
>ij t rPn was gevangen gehouden door de
en i Eeheime politie.
ert3. Wat volgde laat zich denken. De zit
je r<hng werd geschorst en Herbert werd een-
verl *aam ln een cp' opgesloten. De woedende
,rm< geheime politie liet hem een nog erger
behandeling dan eerst ondergaan, maar
Herberts geestkracht bleef ongebroken
Zijn kameraden gingen door de knieën en
werden prompt tot 25 jaar tuchthuis ver-
H. oordeeld. Herbert weigerde ook maar Iets
en v te herroepen en kwam na vijf maanden
igezi cellulair voor een geheim tribunaal.
Weggevoerd
Ook dit geheim tribunaal slaagde er niel
135 ln hem geestelijk murw te krijgen, en eeD
n ve nieuwe eenzame opsluiting was het ge-
d« volg- In APril 1949 kwam er bericht uil
!Wo3 Moskou, dat hij schuldig was bevonden
aan spionnage en deswege tien Jaar lang
dwangarbeid zou moeten verrichten. In
13 r diezelfde maand werd hij naar het con-
centratiekamp Sachsenhausen overge-
bracht.
Aangezien de Oostduitse autoriteiten
hadden verklaard, dat er geen Duitsers
meer naar de Sowjet-Unie werden
f gebracht, werd de gevangene kaal gescho-
ilJ ren, in een Russische uniform gestoken ei
ondergebracht ln een transport van 600
misdadigers uit het Sowjet-leger.
Toentertijd voer een golf van mis
daad door de Sowjet-strijdkrachten.
?21 vertelde Herbert ons, en temidden
van dit onguur gespuis begon de lan-
~ge tocht naar het uiterste Noorden
vj van de Sowjet-Unie. In veewagens,
nai ieder 50 a 60 man bevattend, werd
e si het eerste deel van de reis, tot Brest-
mei Litowsk, afgelegd. Daar werd Her-
bj bert een paar weken in de gevangeis
gezet tot een nieuw transport was sa-
>uw< mengesteld.
e In etappes
willi De reis wetd ooi: verder ln etappes
k g voortgezet. Telkens kwam de student, na
wel een paar honderd kilometer veewagen-
ndhi transport, in een gevangenis terecht. Het
J vj eten was miserabel en wat er was ksap-
'rcy tèn de mede-gevangenen
neus weg. Eindelijk werd het einddoel
bereikt, het complex strafkampen te Wor-
pO koeta in het uiterste Noorden
Sowjet-Unie, aan de Poolzee, tegenover
Nova Zembla.
1 Herbert Stanz was toen volkomen uit-
geput. De reis had van Mei tot Septembei
geduurd en het eerste half jaar binnen d<
^v0( Poolcirkel bracht hij ln een hospitaal
door. Toen was de gevangene zo ver c
VJ geknapt, dat hij aan het sneeuwruimen
or fl de straten van Workoet kon worden gezet
ng Een jaar lang ruimde hij sneeuw en hielp
gev» hij bij huizenbouw, daarna werkte hij
nset maanden in de kolenmijnen. De voeding
istri was slecht, maar liet werk
raf taald
De tactiek van de communisten is ge-
enil vangenen nooit erg lang In één bepaald
h®4 kamp te houden. Dan wordt het
groot dat er verzetshaarden
j Herbert werd daarom van tijd tot tijd
Ov< 0v#r*®Plaa,f'- zwierf zo tot dicht bij de
-tw« Oeral. In 1951 werden de politieke ge-
eiia vang®nen van <1* gewone misdadigers ge-
gichelden, wat een aanzienlijke verscher-
grol Ping van de bewaking opleverdi
1 Of
leiD
de barakken spoedig boordevol met uitge
hongerde mensen lagen, omdat verzwakt»
gevangenen nooit de kans kregen er weei
bovenop te komen. Daarbij kwamen d»
vele bevrjezingsgevallen, zodat de toe
stand er hopeloos begon uit te zien.
Sowjets zagen ook wel, dat ze o(
deze wijze veel te snel door hun arbei
ders heen raakten. In 1952 werd het stel-
-1 van betaald werk weer ingevoerd,
aar de ommekeer kwam pas bii de dood
an Stalin.
Beria
De chef van de Russische geheime po
litie, Beria, trachtte bij het volk in he:
i te komen. Naar voorzichtige schat
tingen werkten reeds acht millioen Rus
als dwangarbeiders in onherbergzami
gebieden. Een grote amnestie zou, zc
dacht Beria, het gehate regiem wel wa
populair maken. Herbert werd inge
deeld bij een transport, dat naar buits-
land zou terugkeren. Hij kon zijn orer
niet geloven, maar Inderdaad ging he!
transport op weg en hij zat al in Oost-
Pruisen, toen Beria ten val werd ge
bracht en het regiem weer een omme
zwaai maakte. In die tijd zijn ook de grote
stakingen in Workoeta uitgebroken.
Esten, Letten en Lithauers, die door
Beria uit Siberië waren gehaald en nü oj
waren naar hun land, werden hal
verwege opgehouden en naar Workoeta
gezonden. Angst beving het transport ge
vangenen in Oost-Pruisen. Wat zou ai
met hen gebeuren?
Amok
In de zomer van 1953 zat Herbert in
Uitgehongerd
De Sowjets vonden ook, dat men
tieke gevangenen niet voor hun z
arbeid moest betalen. Voortaan werd de
!he< Stelregel gevolgd, dat wie een arbeids-
vaö Pr®s,a,ie van 100 Procent leverde, hei
gp, beste eten kreeg. Wie minder werkte
oldé kreeg ook minder eten, en zo ging dat
zeven etappen door. Het gevolg was,
kamp bij Koningsbergen. De gevangenen
liepen binnen de prikkeldraadomheining
vrij rond, en op een gegeven ogenblik
opende een Sowjetwachtpost het vuur op
hen. Ieder zocht een goed heenkomen,
maar een aantal teruggekeerden lag l«*
verbloeden op de grond. Dol van woede
stortten de overigen zich op de ongewa
pende wachtposten binnen en omheining,
en overmeesterden die al spoedig. De
kampcommandant trok een cordon om
het kamp en trachtte het zo voor te stel
len. dat de gevangenen ln opstand waran
gekomen en dat er toen was geschoten.
De hele kampgemeenschap ging daarop ln
hongerstaking en eiste een onderzoek
door een militaire commissie uit Moskou.
Inderdaad kwam die commissie na twee
daRen aan. stelde een onderzoek in. en
zond kampcommandant en bewaking met
onbekende bestemming weg. De gevange
nen werden in veewagens geladen en
naar Brest-Litowsk in de Sowjet-Unie
overgebracht.
Wonder
In Oost-Duitsland was de Juni-
opstand intussen onderdrukt en met
grote angst vroegen de gevangenen
zich af, wat er met hen zou gebeuren.
Toen geschiedde het wonder. Een be
vel kwam af naar Oost-Duitsland te
vertrekken.
Het half verhongerde transport
werd in open veewagens geladen en
in het hartje van de winter door Po
len Westwaarts gevoerd. Op 28 De
cember 1953 reed de trein Frankfort
aan de Oder binnen. Bij het station
stond een Duits muziekkorps. Het
speelde „Dankt dankt nu allen God".
Wat er toen door het hart. van de te
ruggekeerden ging is niet te beschrij
ven. Herbert vond zijn bejaarde
ouders beiden terug.
Maar na enkele weken bleek, dat er al
weer arrestaties Rlaats vonden onder de
ex-gevangenen. Op uit veiligheidsoverwe
gingen niet nader te omschrijven wij
slaagde de student er in West-Berlijn
de vrijheid te bereiken. Daar is hij r
begonnen aan een nieuwe studie rech
ten. Misschien uit honger en dorst naai
gerechtigheid, die deze dertigjarige mar
in zijn hele leven nog niet heeft ge
vonden?
Oostenrijks landsdrukkerij voerde
grote bestellingen uit
De Oostenrijk-se landsdrukkerij heeft
gisteravond bekend gemaakt dat zij „té
goeder trouw" grote orders van postzegels
de republiek Zuid-Molukken van een
New Yorkse firma had aanvaard, aldus
meldt Ass. Press. Dit geschiedde in een
oficiëel communiqué naar aanleiding van
berichten, die in de Weense bladen waren
verschenen en welke beweerden, dat de
landdrukkerij 45 series postzegels ver
vaardigde voor een „niet bestaande" staat.
Volgens deze verklaring was de order
ontvangen van de New Yorkse firma J.
and H. Stolow, waarmede de landsdruk
kerij sinds 1947 zaken had gedaan en die
postzegels had besteld voor Indonesië,
Jemen en sinds 1951 ook voor de repu
bliek Maloekoe Sela tan.
,,In verband met de oude zakenrelatie
had de landsdrukkerij geen enkele reden
i de wettigheid van deze order in twijfel
trekken", aldus het commumqqué.
H. Friedel, deskundige voor postze
gelvervalsingen bij de Weense rechtbank,
zeide, dat vertegenwoordigers der repu-
ïliek in New York en Den Haag aan
spraak maken op da onafhankelijkheid
van hun volk.
De series zouden in de Verenigde Staten
voor hoge prijzen van de hand gaan. Ver
tegenwoordigers van de landsdrukkerij
weigerden verdere inlichtingen en verwe.
zen naar de heer Karei J. V. Nikijuluw 310
East 44th Street New York City. Zij wei
gerden echter te zeggen of deze of iemand
anders, de zegels besteld had.
Karei Nikijuluw. voorzitter vah de Zuid-
molukse delegatie in de Verenigde Staten,
heeft gezegd, dat de zegels niet in het in
ternationale verkeer, doch uitsluitend op
de Molukse eilanden worden gebruikt. Hij
toonde een prijslijst, volgens welke de on-
Een tuinder met een
verleden
De Delftse kantonrechter mr J
A. de Jong kreeg gisteren een
tuindersgezel uit s-Gravenzand
voor zich, die een reeks overtre
dingen ,.tc kust en te keur" had
begaan. HU ontkende alle over
tredingen glashard, maar een op
perwachtmeester van de rijks
politie bevestigde het proces-ver
baal. Daarna eiste de ambtenaar
van het O.M. f 3 of 1 dag voor het
rijden met een fiets op de rijbaan
voor snelverkeer, tweemaal 3 of
1 dag voor het ontbreken van
voor- en achterlicht, f 3 of 1 dag
voor het ontbreken van een u»itte
band op het spatbord en f 25 of
10 dagen voor het niet gevolg ge
ven aan een stopteken van de po
litie (al deze overtredingen gc-
schiedden in November j.I.J, 15
of 5 dagen voor links rijden, f 10
of 5 dagen voor geen richting aan
geven, f 10 of 5 dagen voor „let
licht" en f 7 of 3 dagen voor het
spatbord (op 1 Dee), f 20 of 10
dagen voor geen achterlicht, f 10
of 5 dagen voor nog geen tolt
spatbord (2 December) en f 15- of
7 dagen voor nog altijd geen tuft
spatbord, 4.50 of 2 dagen voor
het ontbreken van een bel en f 25
of 12 dagen voor het achterlicht
dat niet brandde. „En wat m(j oe-
treft kan de fiets worden terug
gegeven", besloot de ambtenaar.
De kantonrechter vonniste met
in totaal 125 boete en teruggave
van de fiets.
gestempelde series door verzamelaars
werden gevraagd tegen prijzen die va
riëren van 11 tot 68 dollarcent of 4.39 tol
15.50 roepiah.
Naar aanleiding van bovenstaand be
richt moet worden opgemerkt, dat de re
publiek Zuid-Molukken door de Neder
landse rechterlijke macht erkend Is. Bo
vendien heeft deze republiek bij de Inter
nationale Postunie Indertijd een succci
geboekt doordat de Postunie weigerde In-
donesië in het gehele gebied van de Indo.
nesische Archipel tp erkennen in verband
met de aanspraken van de republiek Zuid-
Molukken. Volgens de opvatting van de
Postunie is het dus niet uitgemaakt, of de
republiek Zuid Molukken bestaat of niet.
De betuigingen van de Landsdrukkerij,
dat zij te goeder trouw was. zijn dus over
bodig ten aanzien van de republiek Zuid-
Molukken en komen in een vreemd dag
licht te staan nu uit de berichten blijkt,
dat de Landsdrukkerij in 1947 opdrachten
aanvaardde voor dc niet erkende repu
bliek Indonesia. Red
Om dat znurbranden
op de maag te blussen:
En zo kunt U dan weer
zonder zorgen alles eten wat U
graag lust; zonder vrees voor die brandende
pijn. Kijk eens om U heen hoe tientallen
mannen en vrouwen regelmatig Rennies
gebruiken en ze daartoe steeds
bij de hand houden
Die weten niet meer wat
brandend maagzuur is. Ccmafclwlijk in te nemen
tonder water of wat ook
Doet soms aan veelkleurige lampions denken
(Van
mode-redactrice)
Het katoenen japonnetje, dat door een
nieuw procédé zo zacht en glanzend als
zijde is. heeft reeds verleden jaar vele
vrouwenharten veroverd. Het zal ook
deze zomer wel weer favoriet zijn. Hel
allernieuwste op katoen-gebied is thans
de geplisseerde katoen, of beter perma-
nent-Dlissé in katoen.
Enkele genodigden mochten gisteren
in het Amsterdamse Victoria-hotel dit
nieuwe product bewonderen. En bewon
derenswaardig was het. De stoffen, die
we te zien krgen. deden de aanwezigen
kreten van verbazing slaken. Er werd
katoen getoond in alle kleuren, bedrukt
met smaakvolle dessins en gevouwen ln
ontelbare pli&sé's. Deze zogenaamde per-
manent-plissé zal in het voorjaar per
meter verkrijgbaar zijn. Voorlopig alleen
bedrukt in 20 verschillende dessins
later ook in effen tinten,. In 1 meter
plissé is 4, 5 of 2 meter stof verwerkt,
al naar gelang de plissé-breedte, waar
door de prijs van 1 meter geplisseerde
katoen natuurlijk gelijk is aan 4 of 5
meter ..gewone" katoen. Het bijpassen
de dessin ia ook ongeplisseerd te koop.
.vis men over een beetje fantasie be
schikt zijn de mogelijkheden tot ver
werking onuitputtelijk. Voor degenen,
die niet al te handig zijn met naald en
draad is er óók geen kunst aan: voor
een rok is slechts een lap plissé-katoen
(evenveel als Uw taillewijdte) nodig.
Die wordt op een tailleband gestikt en
hoeft niet eens gezoomd te worden. Het
effect is bekoorlijk. Maar men zal de
plissé rokken en jurkjes ook kant en
klaar in de confectiemagazijnen kunnen
kopen.
Het procédé is uit Amerika afkomstig.
De Nederlandse textieldrukkers hebben
het thans in toepassing gebracht Het
is dus een Nederlands product gewor-
oen. dat zelfs goedkoper is dan het
Amerikaanse. Volgens de fabrikanten is
de plissé kreukherstellend. krimpvrlj
en wasbaar Dit laatste werd gede
monstreerd. Strijken is overbodig. Een
was- en bewerkingsvoorschrift ontvangt
men bij aankoop,
De mannequins, die enkele modellen
toonden, warén al even enthousiast als
ae toeschouwers. Zij brachten het be
wijs. dat deze katoen geschikt is voor
twaaierende straodrokken; glanzende
cocktailjaponnen; rokken die even kleu-
ig zijn als Japanse lampionnetjes: ja
ponnen met geplisseerde kragen; geplis
seerde rokbanen en blouses met geplis
seerde pas. Stuk voor stuk zeer elegant
begerenswaardig. En al deze elegance
blijft zelfs op de fiets en in een regen
bui onberispelijk. Wat wil men nog
Aandrang op vervolging
Het bestuur van het gewest Zuid-Hol
land I van het Veteranen Legioen Neder
land heeft een rekest gezonden aan minis
ter-president dr W- Drees ter ondersteu
ning van het verzoek van het vertegen-
oordigend lichaam der republiek Zuid-
Molukken om een strafvervolging in te
stellen tegen de K.P.M. wegens het ver
van Indonesische troepen en krijgs
behoeften naar de Zuid-Molukken.
Toch is het zo
ZUIVEREN DEM LONGEN
(247) Rokers die hun longen de
hele dag hebben volgesogen met ta
baksrook en urenlang hebben vertoefd
in de benauwde atmosfeer ran roke
rige vertrekken, koesteren veelal de
opvatting dat een paar volle teugen
tan de frisse buitenlucht hun longen
wel tan rook zullen zuiveren. We gaan
die tabaksrook in
onze longen ver
oorzaakt, of de
aanslag die daar
gevormd wordt. Dat
is een heel apart
hoofdstuk, waarover
specialisten wellicht
het hunne te zeg
gen hebben, W e
willen er slechts op
balg, die zich dooi
gen met "nieuwe" lucht laat vullen.
Onze longen hebben gewoonlijk een
capaciteit van 5 a 6 liter, afhankelijk
uiteraard van de houw en leefwijze
van het betreffende individu. Prof.
Donders heeft destijds berekend dat in
de borstkas een ruimtewinst tan 03 l.
ontstaat indien de borstwand van een
volwassen man slechts 5 mm naar bui
len wijkt, uel een bewijs dus van het
belang dat de lichaamsbouw voor de
longcapaciteit heeft.
De gemiddelde hoeveelheid in- en
uitgeademde lucht bedraagt bjj norma
le ademhaling ongeveer 0,5 .Waar tie
weten allen, dat ue daarmee de grens
van ons kunnen nog niet hebben be-
nogelijk
deze capaciteit natuurlijk groter dan
j de ander en alt uiterste cijfert
orden 2 en 6 l. opgegeven, zodat we
11 met 33 l- aardig in het midden
Stelt u zich echter v
•el voor, want oók bij maximale uit
ademing blijft in
de longen nog een
belangrijke hoeveel
heid lucht achter,
de s.g. residuale
lucht dia op een
hoeveelheid tan
eveneens 13 l. wordt
geschat. De lucht
in de longblaasjes
wordt dut geheel
ververst en het kool-
onget
180 maal
dieper
ader
éér lucht
innen te zuigen. De hoeveelheid
dan bovenop komt is niel ge-
ongeveer 13 l Maar aan de
kant kan men bij het uitade-
tok weer mtfir uitblazen dan
al. t.w. eveneens 13 I- Alle, hij
dus ongeveer 33. Deza totale
■Iheid wordt da vitale capaciteit
a longen genoemd. Bij de een
buitenlucht (539c
tegen '0.03 9c).
Bij oppervlakkige ademhaling kor
zaak
trlijk i
dan
houden met de schade
lijke ruimten in keel. luchtpijp, lucht
pijptakken. enz., waardoor de hoeveel
heid ventilatielucht tan 03 I. vermin
derd moet worden met ongeveer 150 cc,
zodat de verversing slechts 350 cc be
draagt. Houden we voorts in het oog
dat tan de ingeademde lucht slecht
I|5 uit zuurstof bestaat, dan krijgen we
ihaling slechts 70 cc zuurstof
him
V
(Nadruk verboden).
Opening enkele tankslalions 1 Februari
Doch alleen gewenst voor vrachtauto's
die lange trajecten afleggen
(Van een onzer verslaggevers)
Ln n IS DE NAAM van een nieuwe motorbrandstof, die op
I VT. 1 Februari voor het eerst officieel verkrijgbaar zal zijn
in ons land. Nieuw is L.P.G. slechts in deze zin. Het gebruik er van bestaat
in Amerika namelijk reeds 20 a 25 jaar, al nam het na de tweede wereld
oorlog pas grote omvang aan. In Duitsland rijden thans meer dan een
kwart millioen vrachtauto's op door samenpersing vloeibaar gemaakt
propaangas, wat L.P.G. in hoofdzaak is. In ons land heeft de K.L.M. voor
haar autopark, zoals gemeld is. gedurende een jaar de nieuwe brandstof
beproefd en blijkbaar naar tevredenheid, want op de gisteren te Utrecht
gehouden introductiebijeenkomst liet de heer J. J. Tjerkstra, chef van het
autopark K.L.M. zich in waarderende zin uit over de L.P.G. In ons land
zal binnenkort een aantal tankstations in gebruik zijn, waar deze brandstof
onder de ifierknaam B(essel)-K(ok) L.P.G. wordt geleverd tegen de prijs
van negentien cent per liter.
Zuiver technifch gesproken staat dé
door L.P.G. gedreven motor wat het
rendement betreft in tussen een ben
zinemotor en een dieselmotor, welke
laatste ongetwijfeld het meeste „haalt"
uit de brandstof. Met in acht nemen
van economische factoren is het inder-
Zal propaangas
het gaan doen
Revolutions air kan men d,
toepazzing van L.P.G. in Ne
derland zeker niet noemen. Be
langrijk is z(j echter wel. Het is te
rerujachten, cn het bleek ook al
uit de grote belangstelling op de
introductie-bijeenkomst, dat vele
eigen vervoerders ernstig zullen
overwegen hun wagens over te
schakelen op „Lique/ied Petro
leum Gas". Naar wij vernemen,
overweegt ten minste één grote
benzinemaatschappij in Nederland,
de verkoop van LJ'.G. zelf ter
hand te nemen.
daad zo, dat LPG. de meeste kans heeft
in het grensgebied van benzine- en die
selmotoren.
De vloeibare propaan, die een spe
ciale. zogenaamd crash-zekere tank
vereist, levert via een reduceerven
tiel met de aangevoerde lucht een ho
mogeen brandbaar gasmengsel met een
beter thermisch rendement dan ben
zine. De smeerolie behoeft hierdoor
minder vaak ververst te worden, zij
het dat het verbruik hiervan iets hoger
wordt. Het octaangehalte van L.P.G. is
belangrijk meer dan 100, zodat de com-
pressieverttouding in de motor aan
zienlijk verhoogd kan worden. Dit
laatste geldt ook voor omgebouwde
benzinemotoren
Daar de motorrijtuigenbelasting voor
L.P.G.-motoren vrij hoog is. komt het
rendement alleen uit bij vrachtauto's
die grote afstanden afleggen en natuur
lijk bij voertuigen, heftrucks en derge
lijke. die op fabrieksterreinen worden
gebruikt, zowel als bij van belasting
vrijgestelde wagens, bijvoorbeeld van
Haute coutureBlauwe schenen en stijve kuiten
Thee- en naaikransjes zijn verouderd. Tegenwoordig geven sommige
dames de voorkeur aan een andere vrije tijdsbesteding. Dat bleek gis
teravond wel toen tientallen leden van het „zwakke" geslacht in De Bilt
damesvoetbalclub oprichtten. Op de eerste vergadering werd ook een
stevig portie theorie behandeld.
de gemeentelijke reinigingsdiensten. Ir
W. Fick. chef technische dienst E.V.O.,
verklaarde daarom nadrukkelijk, dat bij
toepassing van L.P.G. geval voor geval
nauwkeurig moet worden berekend.
In ons land worden LPG.-ombouw-
sets voor prijzen van ƒ600 tot ƒ1200
(Inclusief tank) geïmporteerd uit Duits
land en Amerika
Twee Amerikaanse en een Britse
automobielfabriek brengen hier com
plete. voor L.P.G. uitgeruste motoren
uit
Op 1 Februari zal de nieuwe brand
stof verkrijgbaar zijn in Alkmaar, Am
sterdam. Breda. Gelecn. Den Haag en
Hengelo (O). Eind Februari noopt men
stations te kunnen openen ln Amers
foort. Bergen op Zoom, Deventer. Gro
ningen. Roermond, Tilburg en Vcnlo.
Voorts komen binnen vier maanden
stations te Arnhem. Eindhoven, Hoorn.
Leeuwarden, Meppël, Rotterdam. Utrecht
en Apeldoorn. Een contract voor onbe
perkte levering, gedurende een groot
aantal jaren is afgesloten.
Prinses Beatrix zal
tanker te water laten
Een grootse gebeurtenis wacht Amster
dam Zaterdagmiddag. Ongeveer te drie
zal prinses Beatrix de turbine-tan
ker Dasum. in aanbouw voor de N.V.
petroleum-maatschappij La Corona, be
horende tot de koninklijke Shell-groep
s-Gravenhage, te water laten.
De Prinses komt alleen, d.w.z. zonder
de Koningin en de Prins, vergezeld van
leden van de hofhouding en enige auto
riteiten.
H.K.H. zal per motorboot het IJ over
steken naar de werf van de Ned. Dok-
scheepsbouwmaatschappij. Voor de te
waterlatlng zal de Prinses een paar grote
loodsen bezoeken, waar zij door deskun
digen over de bouw van een schip zal
worden voorgelicht. Het ligt In de be
doeling de Prinses het schaven en lassen
de ijzeren spanten, waarmee zulk een
grote boot in elkaar wordt gezet, ta laten
afloop van de stapelloop wordt een
receptie gehouden, waar Prinses Beatrix
namens commissarissen en directie van de
werf zal worden toegesproken.
Ook de echtgenote van de Haagse bur
gemeester, mevrouw C. C. F. Schokking-
Ierkamp zal een tanker ten doop
houden. En wel het tankschip Kryptos,
dat door P. Smit jr N.V. wordt gebouwd
voor rekening van de N.V. Petroleum Mij.
„La Corona" (Kon. 8hell Groep) In Den
Haag. Het schip Is 109,77 meter lang,
21.100 meter breed, heeft een holte van
11,8887 m en ee'n draagvermogen van ca.
18.000 ton. De doopplechtigheid sal Dins
dagochtend plaats hebben.
Marine-lihplaals in
Voorschoten
Marva mag wel liften- maar
Milva n5et
Naast de Uitplaatsen voor de land- en
luchtmacht is thans ook een opneem-
plaats bekend gemaakt voor de Marine.
In overleg met de verkeerspolitie heeft de
commandant van het Marineopkomstcen-
trum in Voorschoten daarvoor aangewe
zen de Kon. Marinelaan tussen de Veur-
seweg en de hoofdpoort van het kamp.
Op werkdagen, te beginnen morgen,
wordt het liften daar toegelaten van vilf
uur tot half zeven, Zaterdags van een tot
twee uur en voorta van negen tot tien
uur.
De vrouwelijke leden van de Neder
landse land- en luchtmacht, de Milva's,
mogen niet liften Voor haar bltift het
algemeen liftverbod voor vrouwelijke mi
litairen, dat reeds enige Jaren van kracht
is, gehandhaafd De leden van het vrou
wenkorps van de marine, de Marva's,
daarentegen mogen wel liften, omdat
voor haar andere voorschriften gelden
dan voor de Milva's.
De verhoogde melkpriji
Accountants-onderzoek
slijters-marge
Gisteren heeft het bestuur van het Be
drijfschap voor Zuivel beraadslaagd over
de opdracht van minister Mansholt, na te
gaan of de extra-prijsverhoging van 1
cent voor de melk, die de melkhandel
heeft doorgevoerd, werkelijk gemotiveerd
Is. Naar wü vernemen, is men tot de
conclusie gekomen, dat deze extra-prijs
verhoging, die een vergroting van de
sUjtersmarge Inhoudt, inderdaad verant
woord Is voor de niet-gesaneerde gebie
den ln het Westen des lands. Voor de
andere gebieden is dit twijfelachtig, doch
een definitief standpunt kan pas worden
ingenomen na een accountantsonderzoek.
In afwachting van de resultaten van dit
onderzoek zou het bestuur van het Be
drijfschap de extra-verhoging willen re
serveren, zodat deze voorlopig niet in
handen van de slijter komt en aan de
klant kan worden terugbetaald In de
vorm van een prijsverlaging, wanneer het
onderzoek zou aantonen, dat de ene cent
meer inderdaad ongemotiveerd is ge-
De voorzitter van het Bedrijfschap heeft
zich na afloop van de vergadering naar
Parijs begeven om overleg te plegen met
minister Mansholt, die in de Franse
hoofdstad de ministersvergadering van
de OEES-ianden bijwoont.
Franse en Italiaanse industriëlen heb-
c-en volgens A«s Press te Rome besloten
samen te werken bij de ontwikkeling van
de Franse overzeese gebiedsdelen en vao
Zuid-Italië. De bijeenkomst viel samen
net die van de Franse pramler met de
lilaliaanse politici.
Opzienbarend geluid van C.M.C.-directie
Andere artikelen zijn na de oorlog
veel duurder geworden
De heer B van der Heide, directeur
van de Coöperatieve melkcentr. fC.M.C.).
heeft vanmiddag in de radiorubriek „uit
het bedrijfsleven" gesproken over de
melkvoorziening. In zijn toespraak, dip
getiteld was „meer melk. meer mans",
merkte spr. op. dat de melk. in vergelij
king met andere hoogwaardige voedings
middelen goedkoop is. ook nu de prüs er
van met 3 of 4 cent is verhoogd
Vergeleken met voor dc oorlog, is
melk slechts ruim tweemaal zo duur ge
worden. Kan men dat van enig ander ar
tikel zeggen Of het nu voedsel, kleding,
huisraad of wat dan ook is? Trouwens,
ook ten opzichte van het melkprijspell ln
andere landen kan het onze laag genoemd
worden De verklaring van die relatief
lage melkprijs is !n de eerste plaats het
feit. dat de Nederlandse melkveehouder
door zijn Ijver en kunde behoort tot de
goedkoopst producerend* melkveehou
ders ter wereld."
In de tweede plaats noemde spr als
verklaring de subsidie-politiek van de
regering, die van de toch al lage melk
prijs nog 3 8 4 cent per liter voor haar
rekening neemt. „Dat is geen subsidie
aen de veehouderij, zoals men met een
herinnering aan de dertiger Jeren wel
eens meent, maar een subsidie aan de
verbruiker Een derde oorzaak is gelegen
in de standaardisatie op 2.5 procent vet.
Die ene afgestreken eetlepel melkvet,
waar nu boter van gemaakt wordt, ver
tegenwoordigt een waarde van ongeveer
6 cent Zonder standaardisatie zou een
liter melk dus gemiddeld 6 cent duurder
zijn dan thans Maar brengt die standaar
disatie. waarbij zo'n grote melkinrichting
gepasseerd moet worden, geen axtra kos
ten met zich mede?" Sprekers antwoord
daarop was dat ook zonder standaardisa
tie die melkinrichtingen niet gemist zou
den kunnen worden Men heeft toch im
mers behoefte aan flessenmalk. aan yog
hurt. pappen en andere producten Die
melkinrichtingen vormen dus een onmis
bare schakel, waarvan de kosten prac-
tiach niet beïn\f!oed worden door de
eigenlijke standaardisatie.
Ir Vos spreekt morgen over
melkprijsveihoging
In zijn- openingsrede tot het agrarisch
congres van de Partij van de Arbeid, zal
de tweede voorzitter van de partij, Ir H.
Vos, morgen o.a. spreken over de «ver
hoging van de melkprijs. Het congres
wordt morgen en Zaterdag te Dordrecht
gehouden.
