Blad
de blijde boodschap
wiLösoep
En toen, Mam?
ERSTROOS
O
BROCAAT kostbare doeken uit Benares
Van Mid winterkermis naar Bethlehem
NIEUWE LEIDSCHE COUHANT
ZUSTERS ZINQEN
3-Cerótlickt over het ziekbed
frtrifirirtr-irtr-ir-irirfr&irtriTlrii-trirtriririrtrirtrirtrtr-ir-birtftr-tT-ü-tri'
Kerstfeest t lui is
Vader of
/JAAR HANDEN
11/ smal en uit van
xy T - '•er vele iveken niets-
doen, plukken ner-
i»eu5 fwrn /ie/ laken.
Haar stemme/ een nauwelijks
bedwongen ondertoon van tranen
zegt haperend:
.,DaZ Ae/e ziek-zijn kan me
niet eens zoveel schelen maar
dat ik nou net met Kerstmis hier
moet zijn
„Het ergste zijn de kerst
klokkenzegt het oude vrouwtje,
dat al jarenlang niet meer van
haar bed is geneesttegen haar
nieuwe buurvrouw. „Ze maken
het hier altijd echt fijn. met zulke
dagen; maar als ik die klokken
hoor meid. dan krijg je.
t wel eens te kwaad
„Ik dacht het vorig jaar ook
al, dat het nou toch wel eens m'n
laatste Kerst in bed zou zijn",
zegt een harde, jonge stem. „Maar
mis hoor. Ik heb er weer mogen
bijtekenen voor idem zoveel tijd."
De torenklokken, die op Kerstmorgen
zullen luiden, luiden voor iedereen.
Maar de beierende klanken van het
carillon zullen in vele gevallen een
vergeefs beroep doen op hen die het
horen. Er zijn er, die geen gevolg wil
len geven aan die nodende klanken
maar er zijn er ook, die niet kunnen,
ook al zouden zij nog zo graag willen.
Daar zijn de zieken, thuis, in zie-
b Inleidend woord
Moeder.
c Zingen: Ik kniel aan Uwe kribbe
neer. 'Gez. 21 vs. 1 en 3>.
d Voorlezen: Kerstevangelie vol
gens Lukas en Mattheüs. of, als
het gezin alleen jonge kinderen
telt. 't Kerstverhaal Men kan
het verhaal onderDreken door
bijv. te zingen: De engelenzang.
De herdertjes lagen bij nachte
en Er kwamen drie koningen
e Pauze «met tractatie'.
f Zingen van allerlei Kerstliede
ren die men kent. bijv. van de
Zondagsschool,
g Voorlezen 'vertellen' een vrij
Kerstverhaal voor de jongsten,
of voor de ouderen,
h Pauze (tractatie).
i Declameren van Kerstgedichtjes,
j Zang: Nu zi.it wellekomme (Ge
zang 14'.
k Gebed (kan ook het „Onze Vader"
zijn).
1 Zingen: Gez. 24 vs 3. 5 en 6.
(Uit: De Hervormde Kerk)
het „Er is een rijsje ontsprongen",
hij zei: „Denkt U om de toonhoogte,
zusters! En de inzet moet vaster zijn!"
,Het wijst ons naar omhoog,
doet ons Gods liefde kennen, die ons
vervullen moog'zongen de zus-
ook „In Bethle-
n fijntjes, terwijl
de dirigent, van de weeromstuit flui
sterend. dringend tegen ze zei: „Ja
juist.... er. nu met grote nadruk: „Zo
arm werd de Heiland, voor U en voor
yOOR sommigen luiden de
torenklokken vergeefs op
Kerstmorgen.
Nee, gemakkelijk is het niet, een
koortje te formeren uit mensen,
allemaal op verschillende tijden
ken, dus ook nooit allemaal Iegelijk
vrij zijn om te kunnen repeteren.
Maar naarmate de tijd vordert, heb
ben ze haar vrije dag of vrij uur er
toch wel voor over om de zang op
Kerstmorgen tot een succes te doen
worden.
„Het daghet in het Oosten, het licht
schijnt overal, Hij komt de volken troos
ten. die eeuwig heersen zal!" Als de
toewijding en de ernst, waarmee dit
lied gezongen wordt, dezelfde zal zijn
als die op Kerstmorgen, zal het de pa
tiënten. voor wie dit aliemaai gedaan
wordt, zeker zo betekenisvol in de oren
klinken als het het kleine groepje toe
hoorders deed.
Stille nacht: moeilijk
En nu het moeilijkste van alles," zei
de dirigent, „Stille Nacht".
„Moeilijk?" vroegen wij ons af. „Ie
dereen kent ihet Stille Nacht toch en
hoe het gezongen moet worden?"
Vie bet lich met de feestdagen veroor-
loven kan. konijn of haas te eten. zal!
het wel interesseren, dat met het kaT-
kas van deie delicatesse ook nog zo
het een en ander gedaan kan worden.
U kunt er bijvoorbeeld een heerlijke' Marthe Doisy.
wildsoep van maken. Daarvoor heeft vijftien. zestien
u. behalve dat karkas en de kop. j „f_ar£",
nodig: een laurierblad,
olderijkni
Marthe kreeg bezoek
uit Amerika
Qp hun reis door Europa deden mr.
en mrs. Earl Nelton. uit Balsan
Lake, de dingen die Amerikaanse
touristen gemeenlijk doen. Zij be
zochten bezienswaardigheden van Lon
den en Parijs, probeerden zo veel
mogelijk in zo weinig mogelijk tijd
te zien en kochten links en rechts
Souvenirs. Maar toch deden ze ook
nog iets anders: ze brachten een
zoek aan Marthe Doisy.
bakvisje van zo'n
n jaar. is nl. hun pleeg-
geleden adopteerden zij
Foster Parent® Plan for
War Children, een instelling die Ame
rikanen in de gelegenheid stelde
rookt spek. 15 gr. (1 eetleper) boter of logsweesjes in twaalf verschillende lan
den te adopteren.
Die adoptie betekende regelmatige
geldzendingen voor Marthe's bescheiden
wensen. Het betekende bovendien blijde
brieven van kinderlijke dankbaarheid,
en vond nu een hoogtepunt in een paar
gelukkige uren, die de pleegouders met
hun pleegkind doorbrachten, zo schrijft
de Milwaukee Journal. Natuurlijk werd
een gedeelte van de tijd besteed om
nieuwe kleren voor Marthe te kopen.
Niet alle vriendelijke en gulle men
sen, die de meer dan 75.000 stakkerd
jes „adopteerden" zijn in de gelegen
heid om het kind, waarmee zij over zo
lange afstand vriendschap hebben geslo
ten, ook in werkelijkheid te ontmoeten,
zoals de Neltons. Maar al de andere
tegelijk 1 liter hete wildbouillon toe- j rijke ervaringen, zoals foto's en brie-
voegen, de massa steeds glad roeren ven over en weer, zijn ook hun deelach-
en aan de kook laten komen. De soep geworden.
op smaak afmaken met ongeveer 1 dl Het zijn die giften van mens tot
bruin van jus ön eventueel een weinig mens, waarbij de gever zich ervan kan
imatenketchup. De soep een kwartier-] verzekeren, dat degene aan wie hij geeft
dit waard is. Het is het helpen van j
hulpeloze kinderen,
De kop en hot karkas opzetten met ruim
plakjes wortel en selderijknol. Het ge
heel aan de kook brongen en do bouil
lon zachtjes 1 Vi ii 2 uur laten trekken.
Het spek in blokjes snijden en zacht
uithakken uit do pan nemen en in het
spekvet met het vel van de jus en de
boter of margarine, een lepel gesnip
perde ui en knolselderij lichtbruin
bakken. De bloem op het laatst met
de kruiden vermengen en onder roeren
lichtbruin laten kleuren. Bij scheutjei
y
HET eten is
practisch
klaar, maar
vader is nog
niet thuis en dus
is het wachten op
hem. Die ogen
blikjes vóór dat ze
aan tafel gaan zijn
echter. wat de
beide jeugdige ge
broeders betreft,
geenszins verloren
ogenblikjes. Een
boel: is o zo gauw
gevonden en ook
il hebben ze de
verhaaltjes al tien
maal gehoord, ze
zijn altijd weer
even mooi, want
moeder vertelt zo
spannend. En als
haar stem even
stokt, omdat ze
meent dat ze de
buitendeur hoorde,
zijn er twee drin
gende stemmetjes
die vragen: ..En
toen, Mam? Hoe
was het verder.
Mam?"
„Het wordt zo gauw op
galm-
kenhuizen of in sanatoria. Vooral zij,
die in inrichtingen verpleegd worden
en de feestdagen in bed moeten door
brengen, voelen op zulke dagen dubbel
zo sterk het gemis van alles wat
vertrouwd en lief is. Ook al is de me
dische toestand vooruitgaande, de tijd
dat ze nog moeten kuren of stil blijven
liggen, schijnt vooral in deze dagen zo
erg lang. en maakt dat velen het heel
moeilijk hebben.
Feest
TT ERSTMIS. Het is
geen wonder, dat
juist in de zieken
huizen. waar het ver
driet op zulke dagen
achter iedere deur
gluurt, echt iets ge
maakt wordt van de
feesten. De zusters,
die dienst hebben op
zulke hoogtijdagen,
zullen het vaak ook
minder prettig vin
den, dat ze niet naar
huis kunnen gaan.
Dat zijn ook al om
standigheden, die het
voor de bewoners van
het huis niet gemak
kelijker maken. Daar
om is het goed. dat
die dagen ook inder
daad tot fééstdagen
gemaakt worden.
Kerstmis. Op welke
manier dat feest ge
vierd wordt en hoe de
zusters en de patiën
ten met elkaar dit
alles beleven, zal in
de ziekenhuizen en
sanatoria overal wel
verschillend zijn. Er
is misschien een lijn
te vinden: 's morgens
zang door de zusters,
de versiering, wat ex
tra's bij de boterham,
een feestelijk maal:
misschien het voorle
zen van een kerstver
haal op de zalen.
Maar het zingen is toch wel het
voornaamste. Hel is een onderdeel van
het programma, dat vrijwel nergens
ontbreekt en dat meer dan iels anders
de patiënten aanspreekt en goeddoet
al zijn er natuurlijk, die willens en
wetens een muur rondom zichzelf op
trekken. die onverschillig en onaange
naam doen, meestal om eigen verla
tenheid en verdriet te camoufleren.
Meestal gebeurt dat zingen 's mor
gens heel vroeg, om zes uur al. soms
nog eerder. De verrassing van dat wak-
ker-worden: het „Stille Nacht", dat door
de lange gangen van het ziekenhuis
weerklinkt!
Denkt U niet, dat er maar zo één
twee-drie gezongen wordt. De zusters
maken ernst hiermee, ze oefenen en
repeteren toegewijd weken van te vo
ren. Eind October, begin November
gaat het koor meestal al over tot het
„doornemen" van Kerstliederen, en
waar geen koortje bestaat, wordt om
streeks die tijd een groepje gevormd.
En het is ook maar niet zo'n beetje
zingen bij het orgel of piano, neen, er
wordt serieus en consequent gerepe
teerd, meestal met een muziekleraar.
Niet cadeau
Ze krijgen het niet cadeau, die zus
ters! Wij hebben een repetitie
de generale meegemaakt en we von
den dat het heel mooi klonk. Maar de
dirigent tikte af, toen ze nauwelijks een
paar woorden gezongen hadden van
nu met gróte nadruk:
wérd de Heiland, vóbr u
en voor mij
SOMMIGEN hebben »een vrije
dag, anderen moeten over een
kwartier weer aan 't werk. maar
nü repeteren ze voor 't Kerstfeest.
tussen haakjes gedurende de Kersttijd
vrijwel onafgebroken koren en zang
diensten zal hebben te leiden), ons la
ter even uit. „En het is juist zo'n mooi
en innig lied, het moet de mensen iets
zeggen'
7 o zongen ze. de verpleegsters, som-
migen in volledig uniform, sommi
gen in „burger" vanwege de vrije dag,
of met „onbedekte haren" vanwege het
vrije uurtje: Heil en vree wordt
gebracht, aan een wereld, verloren in
schuld. „en nu sterker, zus
ters!" Gods belofte wordt heer
lijk vervuld Ja, en nü met
machtige nadruk: .Amen,
Gode zij d'eer!" En dan. in verstilde
innigheid: „Amen, Gode zij d'eer.
Die zang door de zusters is
meer dan een reden een goede
ditie, naast al het andere, tva
gedurende de Kerstdagen voor
patiënten gedaan wordt. Het schept
een moeilijk te definiëren sfeer,
iets van eenheid, iets van samen
doorleefde blijdschap, iets van troost
voor het vele ivat geleden wordt.
De weinige, kostbare minuten, die
de geluksmomenten duren, mogen
dan misschien al te gauw weer ver
wisseld worden voor de sleur van
alle dag ze zijn de repetities en
de opgeofferde vrije uurtjes meer
dan waard.
brood bij geven. Deze apait in eei
schaaltje opdienen. Het uitgebakkei
spek op de boterham gebruiken.
I slachtoffers zijn
I wreedheid
I woordelijk zijn.
X
witte bloemen, gouden
de kribbe za
gen de her
ders overal
witte bloemen staan
met een gouden
hart, zo vertelt de
legende. Ze plukten
die en legden ze
neer bij het Kin-
deke. daar ze geloof
de. dat die bloemen
het Kind een lang
leven zouden schen-
Deze oude legen
de zegt ons hoezeer
de Kerstroos (want
dat moeten die bloe
men geweest zijn),
tot de mensen sprak
juist omdat ze
midden in de win
ter opvalt door haar
witte bloemen en
goudgele meeldra
den. Reeds eeuwen
lang is de Kerst
roos dan ook in bij
na geheel West-
Europa als speci
fieke Kerstbloem be
schouwd.
De Kerstroos is zowel snijbloem als
potplant. Als snijbloem wordt ze spoe
dig slap. Dat kan echter voorkomen
worden als men de steel een paar cen
timeter splijt en de bloem dan enige
plat in het water legt.
De potplant moet het liefst in
niet te warme kamer staan met veel
licht. De aarde houde men matig voch
tig. Is de bloei voorbij, dan geeft
BENARES, de heilige srtad aan de Ganges, Is niet alleen bekend als
Hindoe-bedevaartplaats. Het is ook de stad waar het bekende Benares-
brocaat vandaan komt, de zware zijden stoffen, waarin met goud- en
zilverdraad allerlei figuren en voorstellingen «ijn geweven. Di^ brocaat
wordt voornamelijk gebruikt bij de versiering van tempela en huizen, voor
baldakijnen en zonneschermen e
Menige familie is in het bezit
kostbaar Benares-brocaat, dat al eeuwen
lang van generatie op generatie over
gaat. Maar ook treft men het aan in
de garderobes van gegoede Hindoes, en
bij vele huwelijken in de Indische
society wordt het als bruidsschat mee
gegeven.
Maar het Benares-brocaat met de af
beeldingen van figuren en voorstellin
gen uit de sagenschat der Hindoes is
niet tot Voor-Indië alleen beperkt ge
bleven. Met name in Pakistan, Birma.
Ceylon. Malakka. Egypte. Groot-Britan-
nië en de Verenigde Staten bestaat
veel vraag naar deze kleurige en kunst
zinnige Oosterse doeken.
n de vervaardiging van de
kamkhabs. dupettas. pitambars, chad-
dars, rossi en hoe de soorten Benares-
Het is dan net of de plant dood Js, ze
ziet er uit als een stuk turf.
Laat de Kerstroos zo een week of
drie staan, om ze in April op een
vochtige plek in de tuin, waar de zon
tussen II uur 's morgens en 3 uur
's middags niet schijnt, te planten. Tot
eind Augustus goed bemesten met
koemest of kunstmest en eind October
weer binnen zetten in een koude kamer.
Spoedig zullen zich dan bloemknop
pen vertonen. Als men de plant dan
in een matig warme kamer zet zal de
bloei spoedig volgen. Heeft men even
wel een droge tuin, dan is het beter
geen poging te doen de Kerstroos over
te houden. Als ze niet in vochtige
grond kan staan, g
Ik kan het ook
Borduren en breien is geen kwestie
van kruissteekjes en twee-recht-twee-
averecht alléén. Wie dat rtiocht menen,
moest maar eens een blik slaan in de
twee boekjes van de serie „Ik kan het
ook", die uitgegeven zijn door A. W
Sijthoff in Leiden, dezelfde maatschap
pij waar de bekende „Ik kan"-serie ver
schenen is.
Mevrouw L. de Vries-Hamburger heeft
een boekje geschreven waarin zij het
breien in twee recht, twee averecht en
?patents«eken onder de loupe neemt.
Haar dochter. Marjola de Vries, heeft
in „Toegepast borduren" uitstekende
fraaie voorbeelden gegeven van het bor
duren met boordlint, het borduren
wandlappen, het appliqueren,
Beide boekjes zijn van duidelijk, tekst
en overzichtelijke werktekeningen
foto's voorzien.
Bovendien heeft Marjola de Vries
ontwerp uitgegeven voor een kinder
prentenboek in kruisteekpatronen. „Dit
is mijn eigen prentenboek", heet het en
zowel de bibelonse bert als torentje
bussekruit en nog meer kinderversjes
zijn er in afgebeeld.
de verslering van afgodsbeelden.
brocaat mogen heten, werken ruim
honderd duizend wevers voor het over
grote deel thuiswerkers. Het zilver- en
gouddraad, dat tot enkele jaren ge
leden uit Frankrijk werd geïmporteerd,
wordt thans in Benares zelf vervaar
digd.
Op de ene afbeelding ziet u een de
tail van zo'n kostbare Benares-doek,
op de andere wordt een gedeelte
weergegeven van een shawl, waarin
een tafereel is geweven van twee fi
guren, die gezeten zijn op een schom
mel.
FN het December-nummer
van „de Christenvrouw"
(het maandelijks orgaan
van de Ned. Christen-
Vrouwenbond) frappeerde
mij het hier volgend aan
gehaalde citaat uit een
Engelse krant. Een vrouw
stond voor een boek- en
kaartenwinkel, waar ook
kaarten met Kerstteksten
in de étalage lagen. Zij
schreef hierover in de
krant: „Och. och. ze halen
ook overal de Bijbel bij,
zelfs bij Kerstmis". De
Bijbel, zélfs bij Kerst-
Dat wordt openlijk in de
krant geschreven.
Laten wij er Engeland
niet op aankijken, als
zijnde een wel zeer ont
kerstende natie.
Gelooft maar gerust, dat
er óók in ons ..Christelijk"
Nederland honderden, mis
schien wel duizenden niet
weten, hoe zij de bijbel
met het Kerstfeest in
verband moeten brengen.
Er is óók in ons vader
land van dit groot en
heerlijk Feest een Mid
winter-kermis gemaakt.
7de etalages maar
eens met alle vals en
schril geflonker achter de
ruiten, de aangeboden
Kerstdiners met overdadige
menu's in restaurants, die
dagen, soms weken tevoren
bij honderden besproken
zijn. Een advertentie in ons
plaatselijk krantje: „Geen
Kerstfeest zonder champag
ne! Als uw Kerstdagen
voorbij gaan zonder dat u
die en die (het merk, dat ik
hier niet vermelden mag)
wijn proeft, zal er iet3
waardevols aan uw Kerst
feest ontbreken."
Het Kerstmannetje met
zijn geschenken wordt ten-
tonele gevoerd. Wij kunnen
over deze Godloosheid onze
hoofden schudden en als ou
de vrouwtjes in de voorste
kerkbanken elkaar toemum-
melen: „wat èrg toch!",
maarhuiveren we er
van tot op onze botten?
Voelen we nergens in ons
binnenste enige schuld?
Ik denk, dat de engelen
bij het aanschouwen van
het Kerstfeest vieren
der mensen in het jaar on-
zes Heren 1954. hun aange
zichten met hun vleugels
bedekken, omdat het bij a.
Ie kunstlicht zo nachtdonker
is over de hele aarde. En
de één ia' de ander toeroe
pen: „Wachter, wat is er
van de nacht?" Het ant-
EN ja, dan vangt hun oor
toch hier en daar de
bede op uit een mensenhart
die zij dragen mogen tot
voor de troon van de Al
machtige: „Vervul o Hei
land het verlangen, waar
mee mijn hart uw komst
verbeidt".
Hier en daar op aarde
maken nog wel mensen en
kinderen zich op. om neer
te knielïn bij Zijn kribbe,
bij Zijn kruis, mensen die
vanuit het Lich'. van de
Paasmorgen blij Zijn twee
de komst verwachten. Zo
wordt het Kerstfeest ge
vierd in de gezinnen der ge
lovigen. in de samenkom
sten der gemeent van Je
zus Christus en wellicht het
diepst beleefd in de uithoe
ken der aarde, in een ne
ger-kraal op een eenzame
zendipgspost in verdruk
king, vervolging en in nood.
Iets van die Kerstvreugde
hebben wij in de oorlogsja-
Maar de millioenen. die
hun armzalig kunst-kei *t-
feest vieren?
Schudden wij over hen
onze hoofden, heffen wij een
dreigende vinger tegen hen
op? Of zijn we met in
nerlijke ontferming over
die nameloos armen bewo
gen?
vergissen, dat zij zich op
een hellend vlak naar de
afgror.d bevinden? Kan het
ons om hjnnentwil naar de
keel vliegen van benauwd
heid, nu wij de voetstappen
van onze snel naderende
Heer steeds duidelijker ver
nemen? Wij moeten hen
binnen, neem hem of haar
mee naar de Kerstfeestvie
ring in de kerk. Laat hen
met name bij u thuis, de
vrede en de blijdschap zo
zien, dat zij zich gaan af
vragen: waarmee zijn die
mensen, die kinderen, die
geen cadeautje van het
Kerstmannetje kregen, zo
blij?
toch dw'ngen.
men? Zijn Huis moet vol
worden. Nóg leven de gelo
vigen en de ongelovigen i*j
het Hed.-n der genade Dit
is haast een afgesieteo
term geworden, doordat de
ze luttele woorden: het He
den der genade, die geladen
zijn van oe Liefde Gods zo
erbarmeujk vaak misbruikt
zijn als dreigende knoet.
Maar laten we concreet
zijn, nu ac tijd dringt. Wat
kan nu een eenvoudige huls-
vrouw dien? Bidden voo*
haar ongelovige buur of
kennis. Dat ten eerste En
ten tweede: noodt ze bij u
bijbel de geschiedenis van
Jezus' geboorte voor, laat hen
uw feestzangen horen, lees
eon goed verhaal voor. Mis
schien doet zich onopzette
lijk. (laat al'es zo onopzet
telijk moeelijk gcan) de ge
legenheid voor tot een rustig
gesprek onder vier ogen in
een hoekje van de kamer.
Een zeker moeten wij al
len ons afvragen: hebben
wij noo-t een ander in d;
in te ko- weg gestsan. om tot Chris-
tus te c^men? Hebben wi'
hen wel ooit tot j? oer'heid
verwekt? Ofge at er zo
/einig van ons uit. dat me.i
nauwelijks van ons wéét.
dat we 2nrlsten zijn?
Beware God ons voor eer
ln geestelijke hoogmoed
neerzien op „die goddeloze
mensen", die van het Kerst
feest een kermis maken.
Nemen wij hen méé naar
Bethlehem, naar Golgotha,
naar J>/~P: hof om de L*
vende te ontmoeten, die ie
der die h Hem gelooft, eeu
wig leven toezegt.
MARGARITHA
a
iÜRfll
Gehoord:
dat «en van Londen» meest vooraan
staande chirurgen, sir Heneage
Ogilvie. voorgesteld heeft om het
dichtnaaien van de incisies na de
operaties aan verpleegsters over te
laten. „Hechten ie een kunst, waarin
de chirurg niet geoefend is", meent hij.
„Verpleegsters kunnen het werkje
netter en in de helft van de Üjd
opknappen".
Gezien:
dal een etijf-uitstaande petticoat niet
altijd van duur materiaal gemaakt
behoeft te worden. Vliseline leent
zich ook heel goed tot dit doel.
Gelezen:
in „Newsweek", dal in Roanoke (V.S.)
de 71-jarige Charlee Lee Dickerson
eindelijk het besluit nam om Martha
Shelton, 70 jaar oud. ten huwelijk te
vragen en te trouwen. Zijn vader
had hem 52 jaar geleden verboden
«ich met Martha te verloven......
