Bonnhoeffer heeft behoord
tot bevoorrechte mensen
Prof. mr P. S, Gerbrandy hield algemene
politieke beschouwing
Critiek op de toepassing van het
zelfbeschikkingsrecht
Voorrang geven aan wat belangrijk is
in het leven
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
3
MAANDAG 13 DECEMBER 195<
Anti-Revolutionnaire Kamerkieskring
T^"OOR EEN GEHEEL bezette kleine stadszaal heeft prof. mr P. S. Ger-
brandy Zaterdagmiddag in de hem eigen levendige stijl een voor
dracht gehouden over enkele aspecten van de nationale en internationale
politieke toestand. Aan verschillende vraagstukken, die nu of nog steeds
in het middelpunt van de politieke belangstelling staan, heeft prof. Ger
brandy aandacht geschonken. Hij hield zijn toespraak op de jaarlijkse al
gemene vergadering van de A.R. kamerkieskringcentrale Leiden, die onder
voorzitterschap van de heer Chr. van den Heuvel gehouden werd.
Na er zijn vreugde over uitgesproken
te hebben, dat hij weer in de gelegenheid
wee, in zijn oude woonplaats te spreken,
begon prof. Gerbrandy met vast te stel
len. dat men algemeen de mening is toe
gedaan, dat de bestaanszekerheid in na
tionaal opzicht beter gewaarborgd is dan
op het internationale vlak. Wat betekent
echter die zekerheid, die men bedoelt?
Wat zijn de voornaamste voorwaarden
voor een zeker, gelukkig bestaan? Als be
langrijkste grondslagen noemde de spre
ker het Christelijk geloof, de goede ver
houdingen in het gezin, de arbeid, het
„geestelijk voedsel", dat voor ieder mens
een noodzakelijke behoefte dient te zijn,
en het ln een dichtbevolkt land zo sterk
belemmerde contact met de natuur.
Prof. Gerbrandy bepaalde zich vervol
gens tot één der genoemde elementen, na
melijk de noodzakelijkheid van de arbeid
en gezonde arbeidstoestanden. Dat we wat
dit betreft in de afgelopen 20 jaar een
belangrijk stuk gevorderd zijn, achtte hij
onbetwistbaar. De onzekerheid scheppen
de conjunctuurschommelingen van vroe
ger jaren komen thans in veel mindere
mate voor. Er zijn momenteel een aan
tal stabiliserende factoren werkzaam. Zo
is bijvoorbeeld het industriële proces in
veel mindere mate afhankelijk van de
agrarische productie. Het zwaartepunt
valt thans ten volle op de industriële on
dernemingen, die het persoonlijke karak
ter van vroeger verloren hebben. De on
dernemer is thans een „manager", die
veel aan zelfstandigheid heeft ingeboet.
Aan vrijheid ingeboet
Een andere factor van belang is de wa
penproductie, die hoezeer ook om andere
redenen te betreuren, een grote mate van
economische activiteit opwekt. Er staan
echter nadelige invloeden tegenover. Zo
wordt de schoonheid van stad en land
door al deze bedrijvigheid in toene
mende mate aangetast.
Het belangrijkste nadeel is echter, dat
de stabilisatie, die voor het grootste deel
door middel van staatsbemoeiing tot stand
is gebracht, het gevaar met zich mee
brengt, dat we ook in economisch opzicht
aan vrijheid en eigen verantwoordelijk
heid inboeten. Een socialist legt de na
druk op bestaanszekerheid. Voor een
anti-revolutionnair echter is de van God
gegeven vrijheid en verantwoordelijkheid
een hoger goed. aldus prof. Gerbrandy.
Op het behouden van die vrijheid moe
ten we nauwlettend toezien. Dit is echter
bijzonder moeilijk. Immers, dikwijls blijkt
dat het nemen van de ene maatregel van
zelfsprekend leidt tot het treffen van
meer maatregelen.
Zelfbeschikkingsrecht
De internationale toestand biedt zeer
weinig zekerheid. De tegenstelling tussen
Oost en West oefent een grote druk uit.
Als gevolg daarvan zien we onder meer
het streven naar integratie, zoals thans in
Europa. Men wil van Europa één gezond
geheal maken.
Verwonderlijk achtte prof. Gerbrandy het
Jubilarissen bij De Hoop
gehuldigd
Zaterdagmorgen zyn de heren J. Hop
penbrouwer, D. van der Kwaak en B.
Th. Schmidt, die gedurende vijf-en-
twintig jaar werkzaam zijn geweest bij
de N.V. scheepsbouw- en reparatiewerf
De Hoop v/h gebr. Boot, in het ont
spanningslokaal van het bedrijf gehul
digd.
De directeur, de heer P. Boot Jr, sprak
de jubilarissen toe en stelde de verdien
sten van ieder van hen in het licht. Hij
deed zijn gelukwensen vergezeld gaan
van de gebruikelijke enveloppe met in
houd. Voorts reikte hij de drie heren
het vererend getuigschrift van de Ned.
maatschappij voor nijverheid en handel
en de daaraan verbonden kleine zilveren
draag penning uit.
De heer G. l'Amle voerde het woord
als voorzitter van de personeelsvereni
ging. Hij overhandigde ieder der jubi
larissen een geschenk, terwijl er voor de
dames bloemen waren. Mede namens zijn
beide collega's sprak de heer Van der
Kwaak een dankwoord.
Ds N. Kleermaker voor
de radio
Donderdagmiddag 4 uur tot half 5,
wordt de Bijbellezing in het programma
van de N.C.R.V. verzorgd door ds N.
Kleermaker, Herv. predikant te Leiden.
echter, dat voorstanders van deze integra
tie op ander gebied blijk geven van eer
gans andere gezindheid. Hij doelde hier
bij op diegenen, die in de Indonesische
kwestie het pleit voerden voor het zelf
beschikkingsrecht van Indonesië en zijn
samenstellende delen. Waar aan de ene
kant gestreefd wordt naar eenmaking.
Proft mr Gerbrandy
integratie, wordt aan de andere kant
op grond van een al te gemakkelijk toe
gepast zelfbeschikkingsrecht zelfstandig
heid toegekend. Deze schijnbaar tegenge
stelde ideeën komen in wezen echter uit
hetzelfde beginsel op, aldus spreker. Het
beginsel namelijk, dat het souvereine.
menselijke ik wil laten bepalen, hoe het
de wereld moet toegaan. Prof. Ger
brandy stelde daar tegenover het anti-
revolutionnaire beginsel, dat de mense
lijke wil geheel ondergeschikt aan die van
God wil doen zijn. De menselijke wil
speelt dan nog wel een rol, en zeker in
democratische maatschappij, maar
slechts in gehoorzaamheid aan Gods wil.
Nieuw-Guinea
m de gelegenheid tot bet stellen
:en maakten slechts enkele aanv
gebruik. Naar aanleiding van één der
vragen gaf prof. Gerbrandy te kennen dat
hU nog niet geheel gerustgesteld was wat
•eft de toekomst van Nieuw-Guinea.
In de eerste plaats dient men voorzichti-
>m te springen met het spreken over
eschikkingsreeht en in de tweede
plaats is er een krachtige en vasthouden
de regering nodig om het thans lngeno-
n standpunt te blUven voorstaan, zulks
tegenstelling met de ervaringen met
ige kabinetten opgedaan.
Men zegt wel: „We moeten Nieuw-
Guinea houden", maar men gedraagt ei
zich nog te weinig naar. Zijn we militair
op eventualiteiten voldoende voorbereid?
Wat betreft de positie van Ambon zag
prof. Gerbrandy het recht op zelfstandig
heid liever niet gebaseerd op het door
hem zo gewraakte zelfbeschikkingsrecht.
Het sterkste argument vond hij, dat
Ronde tafel-conferentie deze zelfstandig
heid aan Ambon toegezegd is. Het huidige
verweer van de Ambonnezen is gegrond
op het aloude „recht van opstand" tegen
de tyran, adus spreker.
Stadhuis, 2 en 8 uur: Raad behandelt
gemeentebegroting 1955.
Harmonie, 8 uur: VOLA. films van de
U.S.I.S.
Academie, 8 uur: Vereniging voor In
ternat. Rechtsorde, ir F. B. Carbasius-
Weber.
Dinsdag
Stadhuis, 8 uur: Raad behandelt ge
meentebegroting 1955
Burcht. 7.45 uur: Ned. Chr. Reisver-
eniging. Het Witte Legioen door de Rot
terdamse toneelgroep der N.C.R.V.
Stadsgehoorzaal, 8 uur: Chr. oratorium
vereniging ,.Con Amore". Weihnachts-
oratorium van J. S. Bach, met Noordh.
Philh. Orkest en solisten.
Casino, 9.15 uur: K. en O.-filmstudie-
kring. Japanse film .Rashomon".
Woensdag
Stadhuis, 8 uur: Raad behandelt ge
meentebegroting 1955.
Gerecht 10, 8 uur: K. en O., cursus
„Grafologie" door prof. dr C. J. T.
Böttcher.
Huishoudelijk
Tijdens het huishoudelijke gedeelte
deze jaarvergadering werd een voorstel
contributieverhoging na enige discus
aangenomen. De voorzitter, de heer
Van den Heuvel, heeft sterk de nadruk
gelegd op de noodzaak van een gunstige
financiële toestand met het oog op de ko
mende verkiezingsacties. Ook wekte hij
ot groter activiteit in het algemeen.
Teveel wordt nog gedaan door een kleine
rn. De werkelijke politieke belangstel-
g is nog te gering. De gang van zaken
de Leidse kamerkieskring zal met een
groter enthousiasme zeker gediend zijn,
aldus de voorzitter.
Kring Leiden Gerei, organisten
Orgelspel in eredienst eist
studie en voorbereiding
Alle gepraat over orgelspel en kerkdiensten heeft geen zin, als wij er niet
van doordrongen zijn, dat het alleen mogelijk is, iets verantwoords ten
beste te geven, als er hard wordt gestudeerd. Met deze woorden begon
Zaterdagmiddag in een samenkomst van Geref. organisten van de kring
Leiden, de heer B. H. Tobé, organist van de Geref. kerk te Oegstgeest,
zijn causerie over de kerkdiensten.
de eerste zang kort moet zijn. Tussen
spelen zijn slechts verantwoord, als z';
andere toonaard leiden. Na-
De vraag is belangrijk, aldus de spreker
in hoever de organist aan de wensen van
de Gemeente tegemoet moet komen,
welke wensen dat zijn en hoeveel er wel
zijn. Spr. toonde aan, dat het onmogelijk
Is, het ieder gemeentelid naar de zin te
maken.
Er is zijns inziens alles voor te zeggen,
op Kerstdag een Kerstlied te spelen, maar
dan moet dit in stijl gebeuren. Hij toonde
zich een tegenstander van een potpourri
van Kerstliederen en meende, dat het
beter is, één melodie ln harmonische en
rhythmische variaties te spelen. Dat
vraagt studie en voorbereiding.
In het algemeen was de heer Tobé v„n
oordeel, dat fortissimospel voor de dienst
niet gewenst is, terwijl het voorspel voor
spelen kunnen bestaan uit slechts enkele
accoorden of men late ze helemaal weg,
omdat ze anders de zeggingskracht var
het gezongene te niet doen. Bij het uit
gaan der kerk is er niet het minste be
zwaar tegen een krachtig lied, als het
maar stijlvol en verantwoord is.
De voorzitter van de kring, de heer J
Chr. Hanegr»aff, wees in zijn openings
woord op de verbeteringen, die aan hel
orgel !n de Geref. kerk te Oegstgeest zijn
aangebracht. Verscheidene organiste
brachten op het orgel iets ten gehoi
voordat de heer Tobé zijn causerie hield.
Tom Scheurs haar maar niet moet op
bellen.
vrouw T. v. d. Mark-Smits was
goed geslaagde Olnvea Devenish, een in
teressante vrouw.
J. C. van Steen typeerde „BiUy" heel
goed. Wanneer hij zijn „bruisjes" wat
uitgespeeld had, was de schijnbare
dwaasheid van deze figuur nog beter
uitgekomen.
Het was een opvoering, waar alle aan
wezigen, en zeker ook de speelsters en
6pelers, veel plezier aan beleefd hebben.
A. C. Bouwman
Hef geheim van dr Spencer
Sleutelspelers zorgden voor
goede opvoering
De griezelige gebeurtenissen rond één of ander spookkasteel appelleren
niet tevergeefs aan het romantisch-avontuurlijke, dat in ieder mens leeft.
Het is daarom geen wonder, dat het een geliefd onderwerp is voor een
door amateurs op te voeren toneelstuk. Het is mr H. M. Planten, schrijver
van „Het geheim van dr Spencer", wel toevertrouwd, er uit te halen wat
er in zit. Hij kent het toneel en weet wat amateurs nodig hebben.
Ook dut sbuk, dait Zaterdagavond door
de S.LF.-toneelvereniging „De Sleutel
spelers" onder regie van C. Hakkert ge
geven werd-, levert hiervan het bewijs.
Toen dr Spencer stierf, liet hij een ge
heim na. dat betrekking zou hebbfen op
het kankeronderzoek. Er blijken veel
liefhebbers voor dit geheim te zijn. die
we allen in „Holdcrr.esse Manor" aan
treffen. nadat mevr. Haammond het ge
kocht had. Deze dame, die nog voor geen
zes spoken bang is, heeft alle waarschu
wingen in de wind geslagen en er haar
intrek genomen. Het overtreft haar
stoutste verwachtingen wel, maar ze be
waart haar nuchterheid en onverschrok
ken levert ze tot Slot twee bandieten
aan de politie uit.
Mr Planten kan niet zo gemakkelijk
een geheim bewaren als dr Spencer
want de zaak is vrij gauw duidelijk,
maar toch weet hij de aandacht gespan
nen te houden, al is het laatste stuk
wat gerekt
Door de manier, waarop de heer G.
J. M. Goslinga de rol van de oude nota
ris speelde, was de zaak helemaal'gauw
bekeken. Zijn manier van gaan en staan,
zijn grafstem, mogen dan al veel succes
hebben gehad, de manier om iets van het
geheim zo lang mogelijk te bewaren was
het niet
Dit is natuurlijk ook een kwestie van
regie geweest En nu we het daar toch
over hebben, zijn er nog twee dingen
waar naar onze mening de regisseur op
moet letten. Wanneer de tekst sneller
overgenomen wordt, komt er meer vaart
in de voorstelling. Men moet elkaar
meer in de rede vallen. En laat men een
volgend maal ook meer aandacht geven
aan de belichting. Met name in het
tweede en derde bedrijf was ddt onder
deel niet goed verzorgd.
Afgezien van deze opmerkingen, was
het toch een goede opvoering. Er werd
behoorlijk gespeeld. Mevrouw M. E.
Staats-Janzen, die de roC van mevrouw
Hammond speelde, deed dit uitstekend
De manier waarop ze de speurder van
Scotland Yard, een betrekkelijk kleine
rol, prima gespeeld door A van Eg-
mond uitveegde, deed ons denken, dat
Agenda van Leiden Wagenvoerder A. de Romijn
onderscheiden
ir: K. en O Rott.
merkwaardige me-
blijspel van Liam
7.45 uur: Afdeling
Schouwburg, 8 u
Toneel het „De
neer Pennypacker"
O'Brien.
Chr. Geref. Kerk,
Zuid-Holland Bond van Chr» Geref. Zang
verenigingen, zangavond, ds C. v. d.
Weele over: Het hoe van onze koorzang.
Gulden Vlies, 8 u.: Tuinbouw en Plant
kunde, tuinbouwfilms.
Clubhuis „Oosterkwartier", 8 uur: Ver
eniging voor Paedagogiek, flaedagogiseh
forum.
Lakenhal. 8 uur: Oud-Leiden, dr H.
Brunstlng over: Van marmer en mum-
Zomerzorg, 8 uur: Kynologenvereniging
„Rijnland", jaarlijkse kienavond.
Antonlus-clubhuis, 8 uur: De Natuur
vriend. feestavond.
Jacobazaal Burcht, 7.45 uur: Leidse
Vogelvrienden, feestavond.
Turk, 8 uur: Ned. Reisvereniging, Win-
terrelsfilm „Naar Ehrwald".
Nachtdienst apotheken
Apotheek Boekwijt, Breestraat 74, tel.
20552. en de Haven-apotheek, Haven 18,
tel. 20085.
Tentoonstellingen
Lakenhal 104 uur: Kindertekeningen
uit vela landen (tot en met 15 December).
W. Brouwer nam afscheid
van Het Oude Vierde
Tijdens de jaarvergadering van de
reüniecommissie van Het Oude Vierde
is afscheid genomen van de heer W.
Brouwer, die Leiden binnenkort gaat
verlaten. De heer M. Verhoeven dankte
de heer Brouwer voor wat hij voor de
organisatie van het begin af heeft ge
daan, De heer Brouwer was altijd aan
wezig en nooit heeft men voor niets een
beroep op hem gedaan. Spr. deelde mee.
dat het bestuur hem tot erelid had be
noemd. Uit een hartelijk applaus bleek
de volledige instemming der vergade
ring. De heer Brouwer dankte spontaan
voor deze eer.
De heer J. H. van der Kloot heeft ver.
volgens een causerie met lichtbeelden
gehouden over zijn reis naar Tunis. Ook
werden nog twee smalfilms vertoond
Zangavond in Chr.
Geref. kerk
Woensdag kwart voor acht wordt in de
Chr. Geref. kerk te Leiden een zangavond
gehouden. De koren zijn: Chr. Geref.
evangellsatiekoor Aalsmeer, „Met ver
heven stem" Alphen aan de Rijn, „Asaf"
Den Haag, kinderkoor Den Haag, Chr.
Geref. zangvereniging Leiden, „Laus Deo"
Nieuw-Vennep en „Soli Deo Gloria"
Zwijndrecht. Ds C. van der Weele spreekt
over „Het hoe van onze koorzang". Orga
nist is de heer W. Buurman uit Leiden.
Geslaagd
Op het examen der HCV te Den Haag
is geslaagd voor constumière mej. C. v. d.
Wijngaard, leerlinge van mej. De Rijk.
De wagenvoerder le klasse bij de N. Z.
H. V. M. is ter gelegenheid van het feit,
dat hij veertig jaar geleden bij deze maat
schappij in dienst trad, in tegenwoordig
heid van de directie op het stadhuis ont
vangen, waar burgemeester Van Kinschot
hem de bronzen medaille, verbonden aan
de Orde van Oranje-Nassau, op de borst
speldde.
Ten huize van de jubilaris werd hem
namens de directie een geschenk onder
couvert aangeboden, terwijl er voor me
vrouw De Romijn bloemen waren. Bo
vendien overhandigde de directeur hem
het vererend getuigschrift van de Mij.
voor Nijverheid en Handel met de gouden
medaille.
Boesman komt spreken
in Leiden
De bekende Haagse ballonvaarder J.
Boesman komt op Donderdag 23 Decem
ber spreken in de Turk, 's avonds om 8
uur De avond wordt georganiseerd door
de Leidse Luchtvaart Club.
Burgeilijke stand van Leiden
GEBOREN: Masje J. d v J van Diggele
en C M v d Stelt; Adriana, d v A v Po-
lanen en S W Planje; Timotheus Q J, z
v T Q Dekker en J M Latour; Antonius
C M. z v A M van Steljn en M H v d
Eist; Hendrikus J M, z v J L L Vorst en
J van Polanen.
IEDEREEN KAN TEKENEN...! Waf maakt U er van
Hierboven ziet U tweemaal dezelfde gebogen lijn. Een van de
twee werd door onze tekenaar gebruikt om er een caricatuur
mee te maken van iemand, die van een glas HENNESSY geniet.
Aan U het verzoek om met de lijn in het rechtse vakje een
ander figuurtje te maken. Knip daarna deze advertentie uit
en zendt haar met de capsule van een fles of flacon HENNESSY
voor 31 December 1954 aan de importrice N.V. Wilmerink
8. Muller. Korte Leidsedwarsstraat 77-79. Amsterdam C
Voor de aardigste
en geestigste oplos
singen in deze wed
strijd loven wij uit
100 1/1 flessen
100 1/2 flessen en
250 zakflacons
HENNESSY
Hennessy
COGNAC
D.V.V. 25 JAAR
Contrabas de verrassing van
het damescomité
Ei zal ook een accordeonschool worden
opgelicht
Dé Leidse accordeonvereniging D.V.V. (Door Vriendschap Verenigd) vierde
in het Antonius-clubhuis met haar leden en donateurs het zilveren ju
bileumfeest. De heer F. Zwanenburg begon met zijn voorzittersspeech.
Na het gebruikelijke welkom aan de afgevaardigden van de Leidse, even
eens de instrumentale muziek beoefenende verenigingen, gaf hij een vluch
tige karakteristiek van de voorbije vijf-en-twintig jaren.
„Het pad ging lang niet altijd over ro-
n. maar we zijn op weg, het door ons
gestelde doel te bereiken." Over de jeugd
betoonde zich deze voorzitter niet zo
geestdriftig. „Het overgrote deel van ons
A-korps bestaat uit ouderen. Vele jonge
krachten verlieten ons ln de loop van
tijd, omdat ze meenden, dat hun spel
goed was voor DVV. We hebben echter
volhouders nodig. En juist aan deze kern
is het te danken, Sat we op het concours
Almelo met een prijs In de eerste af
deling promoveerden naar „Uitmuntend-
Na deze toespraak, die men een „cri
coeur" mocht noemen, weken de gor-
jnen en het A-korps kon „Benvenuto"
m Joh. B. Kok inzetten. Het spel
deze dames en heren maakte, als geheel,
behoorlijke indruk, die in „Zonne
stralen" en zelfs in de eigenlijk te veel
eisende „Orpheus in de onderwereld"-
rture bewaard bleef. De heer G.
Knorr wist zijn bedoelingen voldoende in
de klank uit te drukken.
Het zal echter nodig zijn, dat alle leden
an het korps met gelijke studieijver b*-
eld worden. We kregen nu wel eens de
indruk, dat het spel te veel afhangt van
enkele technisch geroutineerde krachten.
Onder deze omstandigheden kon het niet
gemakkelijk tot een natuurlijke eenheid
komen en was het nu en dan nodig, dezi
te forceren. Een uiterste nauwkeurigheid
is ook bij het accordeon eerste voory
de. Dit corps mogen we echter in staat
achten, tot deze homogeniteit op de
duur te geraken.
De heer H. Doove toonde daarna met
GESPREK OP OUD-POELGEEST
De stichting Oud-Poelgeest hield dit weekeinde een conferentie in de serie
„In gesprek met tijdgenoten", gewijd aan Dietrich Bonnhoeffer, de in de
oorlog in een concentratiekamp omgekomen Duitse theoloog, die door zijn
>el nieuwe visie op de veranderde wereld in onze dagen een merk
waardige betekenis heeft. De deelnemers aan deze conferentie werden
door mr A. W. Kist verwelkomd, die er in zijn openingswoord op wees, dat
in de „gesprekken met tijdgenoten" tot nu toe levende tijdgenoten in het
midden der belangstelling hadden gestaan. Hiervan werd nu afgeweken,
tenzij men het zó verstaat, dat Bonnhoeffer in onze gedachten nog levend is.
De Rotterdamse studentenpredikant E.
an Bruggen sprak over de ethiek van
Bonnhoeffer. Hij begon er op te wijzen,
dat het grote werk van Bonnhoeffer
nooit is voltooid, omdat hij „ontijdig"
door de Nazi's werd vermoord. De voor
studies zijn evenwel uit de handen der
vervolgers gered. Voorstudies zijn ech
ter niet geschikt om met enig recht con
sequenties daaraan te verbinden. Ze ge
en wel een beeld van de persoon die ze
hreef
Spr. concludeerde, dat Bonnhoeffer een
bevoorrecht mens was, die het echte
:-zijn en goed-zijn gedurende de eer
ste dertig jaar van zijn bestaan had er-
n. Hij kwam uit een gegoed en diep
godsdienstig milieu, waar hij zich thuis
voelde. Als vanzelf was hem bijgebracht
zin voor orde en tucht, zodat hij zich
zelf „geheel in de hand had". Hij had een
vaste blik op gerechtigheid en kon van
moment tot moment voorrang verlenen
aan wat het belangrijkste is in het leven.
Hij kende eigenlijk alleen het Christelijk
geloof met hart en ziel ln de Lutherse
groep in Duitsland met haar rijke ker
ken. Hij was weinig puriteins en niet zo
als Calvinisten op wereldafwijzing inge
steld. Gods genade in Christus werd ge
zien als Gods lijfelijke aanwezigheid. Hij
is er werkelijk door Zijn woord, zoals
Hij er was in brood en wijn in de Luther
se avondmaalsviering. Kerk en wereld
sluiten elkaar volgens de Lutherse opvat
ting noch in, noch uit, doch vullen elkaar
aan. Dit is anders dan bij ons, waar Kerk
en Staat op eikaars terrein komen.
Ds Van Bruggen was echter allerminst
bereid, Bonnhoeffer te idealiseren. Hij
beschouwde hem als te stijlvol, te preke
rig
Vloek en zegen
Bonnhoeffer begreep echter, dat het
goede leven als een gave van God zelf,
als een culturele erfenis, die telkens op
nieuw behouden, herwonnen en verde
digd moet worden, niet voor elk men.'
gelden kan.
Dat deze mens fel werd geschokt ln de
moderne wereld van Nazi-Duitsland,
spreekt vanzelf. Mens-zijn en goed-zijn
werden ontkend, vervolgd en verraden.
Het gaat hier niet meer om de mens. die
zonde bedrijft, doch de zonde zelf ont
hult zich. Geen ethisch program kon
meer geldig zijn bij deze nihilistische be
zetenheid.
Toch kon Bonnhoeffer er niet toe ko
men, deze wereld ethisch te veroordelen
omdat de maatstaven ontbraken. Als hij
nu over God denkt, wordt het beeld van
Jezus Christus duidelijk. Want God heeft
juist deze moderne wereld en deze mo
derne mens liefgehad. In zo'n bezeten
wereld gaat Bonnhoeffer ethiek schrij
ven, moet hij zichzelf de weg wijzen als
discipel van Jezus. Voor een reddeloos
verloren mens Is er de weg terug naar
Christus. Dat wij in Christus gerechtvaar
digd zijn, is het laatste woord Gods. Hier
houdt al het menselijke op.
Wij leven in het „voorlaatste". Deze
wereld gaat Gods verlossend oordeel te
gemoet. Hiervan moet worden getuigd
en de weg moet worden bereikt. De Kerk
behoudt daarom haar plaats, niet voor de
wereld, doch voor Christus, want zij zal
haar schuld hebben te belijden, de schuld,
dat uitbuiting en lafheid zijn getolereerd,
het sexuele vraagstuk is ontlopen en het
sociale vraagstuk niet gesteund, zeker
heid, rust en eer werden begeerd, ja
eigenlijk alle tien geboden werden over
treden. Spr. ging nader in op de ethiek
voor de kerk en de ethiek voor de wereld.
Toch kan wat in vloek begon tot
zegen worden. De wereld kan tot
orde en recht worden gedwongen, al
kan het kwaad niet ongedaan worden
gemaakt. De tranen worden slechts
gedroogd in het laatste oordeel. In de
sfeer van het „voorlaatste" komen de
oude waarden naar voren en krijgen
kunst, wetenschap en samenwerking
der Kerken een plaats.
Levensschets
In de avondbijeenkomst sprak pfarrer
H. Fischer, die in de eerste plaats een
levensschets van Bonnhoeffer gaf. Hij
werd geboren in 1906. Van 1923 tot 1927
studeerde hij theologie. Op 21-jarige leef
tijd schreef Bonnhoeffer zijn dissertatie.
Van 1928 tot 1929 was hij in Spanje, waar
hij het R. Katholicisme heeft leren ken
nen. waarna hij met zijn 23ste jaar op
de Berlijnse universiteit kwam. In 1930
was hij in Amerika, waar hl) het leven
ontdekte van het humanistische Chris
tendom. Een jaar later werd hij benoemd
tot docent in Berlijn. In 1933 is hij pre
dikant in Londen geweest. In 1935 werd
Bonnhoeffer directeur van het seminari
um te Finkenwalde, ln welk Jaar hij ook
de eerste ontmoetingen had met het re
giem. In 1939 ging hij lezingen houden
in Amerika. Bonnhoeffer werd in 1943
in hechtenis genomen om een aanklacht,
die niet zo zwaar kon wegen. Het jaar
daarop echter bleek, dat hij behoorde tot
een verzetsgroep, waarom hij. slechts één
dag voor de bevrijding, werd gefusil
leerd.
Na deze levensschets besprak ds Fischer
drie grondgedachten van Bonnhoeffer
aan de hand van zijn brieven, geschreven
in gevangenschap, die gebundeld zijn in
het boekwerkje „Widerstand und Erge-
bung".
Gisteren werd de dag begonnen met
een oecumenische hulsdienst onder lei
ding van mr Kist. die sprak over „Leven
met elkander". Des middags sprak mr
Kist over „Weerklank ln Holland in
practijk en theorie", waarin hij een sa
menvatting gaf van het besprokene op
deze conferentie ter inleiding van de ge-
•prakken in groepen, die daarna volgden.
zijn B-korps, hoever hij als Instructeur het
in enkele maanden met jonge, beginnend*
muzikanten reeds had kunnen brengen.
Het ook de bedoeling, zo ver
telde de voorzitter, dat er een accor
deon-school wordt opgericht. De
leerlingen zullen voorlopig een in
strument in bruikleen krijgen, waar
mee ze dan hun aanleg en ambitie
kunnen bewijzen. Het financiële ri
sico zou dan komen te vervallen.
Namens een volijverig dames-comité
gewerd de jubilerende vereniging een
grote verrassing. Vele vrienden hadden
zoveel geld bij elkaar gebracht, dat aan
een langgekoesterde hartewehs kon wor
den yg|daan: de aankoop van een con
trabas. Voor ds bespeler hadden de dames
tevens gezorgd.
De feestvreugde duurde na de pauze
nog lange tijd voort. Daarvoor zorgde.i
ook de leden van het „Lelds ambtenaren
cabaret", die beschaafd* kleinkunst
brachten.
Joh.
Receptie
's Middags recipiëerde het bestuur van
DVV ter gelegenheid van het zilveren ju
bileum in de met bloemstukken en palmen
getooide foyer van het Antonius-clubhuiJ.
Onder de genodigden bevonden zich ka
pitein H. Postuma. afgevaardigde van het
Leids garnizoen en de heren J. J. v. d.
Poel en J. D. van Dijk afgevaardigden
van K. en O.
De heer Stutterheim, directeur van het
clubgebouw „Sperwers", bood de vereni
ging een muziekstuk aan. In zijn toe
spraak zinspeelde hij op de accordeon-
school, die binnenkort in Leiden z». wor
den opgericht.
De voorzitter van de Nederlandse Ac
cordeon Bond sprak een woord van hulde
en waardering tot het bestuur van DVV
voor de volharding, die het heeft betoond
tijdens de afgelopen jaren. Ieder, die bij
het verenigingswerk is betrokken, weet,
hoe moeilijk het soms is. een organisatie
1n stand te houden, aldus spreker. Het
bestuur heeft zich echter op bewonde
renswaardige wijze dcor de moeilijkheden
heen geslagen. Het doel ls steeds geweest,
de vereniging tot een hoger niveau op t*
voeren wat betreft het werk dat wordt ge
speeld. Hierna werd de bondsplaquette
overhandigd.
De dirigent van DVV, de heer G. Knorr,
bood namens ONA, de zustervereniging
van DVV een beker aan. Mevrouw Brlt-
tijn. voorzitster van het dames-jubileum
comité, overhandigde een enveloppe met
Inhoud.
Ds Eggink Gerei. pred. uit
het ambt ontzet
De classis Grootegast der Geref. Ker
ken heeft ds G. Eggink, thans wonend*
te Kolhim. die reeds geruime tyd ais
predikant is losgemaakt ails predikant
van de kerk van Munnekezijl, uit zijn
ambt ontzet op grond van onverzoenlijk
heid en onbekeerlijkheid. Tussen deze
predikant en rijn gemeente Munnekezijl
hebben lange tijd interne moeilijkheden
beetaan. welke misverstanden naar net
oordeel der classis door de houding van
de predikant niet uit de weg konden
worden geruimd.
Haags Gerechtshof
Caféhouders in-Alphen en Gouda de dupe
Voor het Haags gerechtshof verscheen
in hoger beroep ccn 36-jarige bouwkun
dig taxateur te Den Haag. die in eerste
instantie wegens medeplichtigheid aan
oplichting was veroordeeld tot zes maan
den gevangenisstraf. Hij bepleitte om
zetting in een voorwaardelijke straf, om
dat hij nu een uitstekend betalende werk
kring heeft.
De verdachte had in de strafgevange
nis, waar hij enige Jaren had doorge
bracht in verband met zijn politiek ver
leden, kennisgemaakt met zekere B. Na
dien had hij B. weer ontmoet en toen was
het tweetal er met een auto op uitge
trokken om diverse caféhouders te be
zoeken. Zij deden zich hierbij voor al»
vertegenwoordiger» van een bekende ra
diozaak cn boden de caféhouder» tegen
zeer billijke voorwaarden z.g. gramofoon-
platenautomaten ter plaatsing aan. D*
opbrengst zoti worden gedeeld en ccn
deel daarvan gold als afbetaling op het
apparaat. Alleen hadden de „vertegen
woordigers" onaangename ervaringen
hiermee gehad en nu vroegen zij een
waarborgsom van t 75- Diverse caféhou
der» vlogen er in. zoal» een zekere B. t*
Alphen a. d. Rijn en een caféhouder te
Gouda. De verd. vertelde, dat B. de Ini
tiatiefnemer was. Hij leefde op grote
voet en het geld was altijd zo weer op.
B. deed zich steeds onder een andere
naam voor en verstrekte een kwitantie
voor die f 75. Verdachte kreeg echter een
deel van de buit.
De proc.-generaal wilde wel aannemen,
dat B. de hoofddader was, maar die is
dan ook veroordeeld tot een Jaar en acht
maanden gevangenlsstraaf met aftrek.
Gezien de omvang en de ernst van de
misdrijven meende de proc.-generaal dat
verdachte niet voor een geheel voorwaar
delijke straf in aanmerking moest komen.
Hij vorderde echter verlaging van d»
straf tot vier maanden. Mevr. Nannlng—
Groenemeijer, de raadsvrouw, bepleitt#
een voorwaardelijke straf en boet*.
Arrest 22 December.
Schorsing ds Schokking,
IJzendoom, vernietigd
De Commissie voor het Opzicht van
wege de generale synode der Ncd. Herv.
Kerk. heeft het besluit van de provincial*
commissie voor het opzicht in Gelder
land, waarbij da mr H. Schokking te
IJzendoorn voor een half jaar In zijn be
diening werd geschorst, vernietigd. De
commissie sprak tevens uit, dat zij geen
aanleiding aanwezig achtte op ds Schok
king. die geschorst was omdat hij ver
schillende bepalingen van de kerkorde
zou hebben geschonden, een middel van
kerkelijke tucht toe te passen. Het con-
fict in IJzendoorn vindt voornamelijk
zijn grond in de bewering van een be
paalde groep gemeenteleden, dat ds Schok
king geen rechtmatig predikant der ge
meente IJzendoorn zou zijn. aangezien
hij niet tot de Geref. Bond behoort.
Het A NP. verneemt, dat in verband
met deze uitspraak van 't hoogste orgaan
in kerkelijke zaken voor hoger beroep in
de Ned. Herv. Kerk, ds J. A. Tammena,
Herv. predikant te Var&seveld, als voor
zitter cn lid van de commissie voor het
opzicht in Gelderland ontslag genomen
heeft.
Minister Luns kreeg dode
sprinkhaan in een buisje
Minister Luns heeft op het ministerie
van Buitenlandse Zaken de Franse
Ambassadeur, de heer J. P. Gamier een
chèque van f15.000 overhandigd voor de
aankoop van bestrijdingsmiddelen tegen
sprinkhanenplaag in Marokko.
Als symbool bood de heer Gamier een
glazen buisje met een dode sprinkhaan
Van 14 December tot 4 Januari a ft.
zal in het gemeentemuseum te Arnhem
een tentoonstelling worden gehouden van
de beatverzorgde 50 boeken ln 1953. Op
de openingsdag zat prof. dr W. J. M. A.
Asselbergs een inleiding houden.
Door een overstroming zijn in de New
ton Chikhak kolenmijn ln Parasia. 150
km van Bombay. 72 mijnwerker» inge
sloten. Er schijnt voor hen geen kans
op redding te bestaan, meldt Reuter.
Oorkonde voor leden „Leiden
helpt Vlissingen"
Buigemeestei KolH reikte ze Zaterdag uit
Zaterdagavond was de burgemeester
an Vlissingen, de heer B. Kolff, voor
particulier bezoek In Leiden. De heer
Kolff maakte van deze gelegenheid ge
bruik om de drie leden van het comité
Leiden helpt Vlissingen", de heren J.
van der Blom, W. C. A. van Kerkhof
n J. van Meizen, alsnog een blijvend aan
denken aan te bieden in de vorm van eer
getekende oorkonde in lijst. Op deze oor
konde is het volgende te lezen:
.Vlissingen betuigt bij deze zijn wel
gemeende dank aan J. P. van der Blom.
C. A. van Kerkhof en J. van Meizen.
leden van het in 1945 opgerichte comité
„Leiden helpt Vlissingen". dat na de
overstroming van Vlissingen op 1 Febru
ari 1953 onder de leuze „Leiden helpt
ook nu Vlissingen" onmiddellijk aan het
werk is gegaan cn door het zenden van
beddegoed, linnengoed, meubelen en kle
ren voor de 907 door het water getroffen
gezinnen weer op zo doeltreffende wijze
ln de eerste nood van Vlissingen heeft
voorzien."
De oorkonde la ondertekend door de
burgemeester en de secretaris van Vlis
singen. Ze is omlijst door een keten en
vertoont ln de linkerbovenhoek een af
beelding van de toren van de Jacobskerk
en in de rechterbovenhoek het wapen van
Vlissingen. Links onder prijkt het wapen
van Leiden.
De uitreiking geschiedde Zaterdagavond
ln het Schuttershof. Een officieel karak
ter was aaa de ui treating niet gegeven.
