Nieuwe Leidsche Courant | 1954 | 29 november 1954 | pagina 4

Hoe kwamen Katwijkers aan
hun namen?

Gemeenteraad begon vanmorgen met de
algemene beschouwingen

Industriële concentratie op Alphen
slechts een loos woord?

Wat Alphens raad vooraf
behandelde

NIEUWE LEIDSCHE COURANT

4

MAANDAG 29 NOVEMBER

ALPHEN AAN DEN RllN

K.V.P. Iaat verzet tegen gemengd zwemmen
varen (mits onder toezicht)

A LPHENS RAAD is vandaag in begrotingsvergadering bijeen. Voor het
-£"*■ eerst sedert jaren kan er tevredenheid zijn, omdat men een sluitende
begroting in behandeling kon nemen. Maar men volstond toch niet met
een tevredenheidsbetuiging hierover in het rapport afdelingsonderzoek.
Want hoewel de Prot.-Chr. raadsfracties dit maar wilden overslaan, gaf
de P.v.d.A. de wens te kennen tot het houden van algemene beschouwingen,
waaraan na de behandeling van een aantal andere punten werd begonnen.

De heer Joh. v. d. Lee, vertegenwoordi
ger van de Staatk. Gerei, partij had waar
dering voor de tijdige indiening der be
groting en was dankbaar voor het lelt,
dat ze sluitend ls. Dat B. en W. alles doen
■wat In hun vermogen ls om de woning
bouw te bevorderen stemde spr. tot ver
heuging. Hier kan niet genoeg

daan worden. Kostbare grond is

nodig en in dit verband vond spr. het
wel wat erg. dat voor 1955 weer twee
hectaren op het programma staan om
dienst te-gaan doen als plantsoenen. Spr.
is geen tegenstander van verfraaiing der
gemeente maar mon betrachte soberheid,
ook wat de beplanting betreft, opdat hot
onderhoud niet te duur worde.

De elootdemplng en straatverlichting
hadden verder sprekers aandacht, met
name die van de zijstraten, waarvan ge
noemd werden Prinsenlaan, Visserstraat
en Hedastraat. Meer nog dan de financiële
bezwaren tegen Avifauna klemmen voor
hem de principiële, spr. noemde de Zon-
dagsontheUiglng in het voetballen
Zondag, het geopend zijn van café';
automatieken en de Usverkoop, zelfs op
straat ln de zomermaanden. Zo doorgaan
kan nooit lelden tot ware welvaart
de gemeente, aldus spr.; alleen in het
houden van Gods geboden ligt verwach
ting.

De subsidiëring van Jeugd- en cultu
rele arbeid werkt de zorgeloosheid in de
hand; het particuliere Initiatief raakt
zoek. De overheid heeft wel een taak.
maar alles heeft z'n grenzen. Overtuigd
^•an de zware taak van het college, dat
hij niet ln alles kan steunen, wenstj
het Gods zegen toe in al zijn arbeid.

Demping

D. hw L. C. S1 o o 11 i. onifli. KVP.
had eveneens waardering voor de slui
tende begroting. Bij zijn opmerkingen
wensen hadden de woningbouw en
krotopruiming de aandacht. Tal van
ken zijn urgent, maar de woningbouw
gaat voor, waarby voor de arbeiderswo
ningen de flatbouw het meest geschikt
ls. HU sprak zijn vertrouwen uit ln de
nieuwe voorzitter van de woonruimte-
commissie. De vestiging van nieuwe in
dustrieën blijft beneden de verwachting.

In verband met de provinciale bruggen
bouw te 's Molenaars achtte spr. het ge
wenst dan gelijk de ontsluitingsmogelijk
heden voor het uitbreidingsplan Oost te
bezien, waar Industrieterrein as
water ligt. Als de nieuwe brug In het
centrum gereed ls, kan dan de vaart langs
de Paradijslaan worden gedempt? Is
al contact met de Herv. Gemeente in v

band met de voorgenomen verbreding

de Schoolstraat? De gebouwen van de
nieuwe rioolwaterzuivering onttrekke
men aan het oog door een omplantlng.

Ook Avifauna werd genoemd; men zie
uit naar bekwame, éénhoofdige leiding.

De oude gebouwen op de terreinen van
de water- en llchtbedrijven breke men af.

veroorzaakt door gebrek aan lijn by de
hogere instanties inzake het industriali
satiebeleid.

De industrie zou in deze omgeving op
Leiden en Alphen worden geconcen
treerd, zo is ons meermalen verzekerd.
Wanneer wij zien dat in Nieuwkoop een
belangrijke nieuwe industrie komt en
dat de Handelsraad in Koudekerk een
plaats kan krijgen, dan menen we. dat
de verklaring omtrent de concentratie op
Alphen slechts een loos woord is geweest.
Wij zijn niet jaloers op het succes van
deze beide gemeenten, die door hun goed-

Toenemende arbeid

De heer W. Geerlof, woordvoerder
van de AJt.-fractie. begon met voldoening
uit te spreken over de sluitende begroting

Dat de bemoeiingen, waarvoor het col
lege en de raad geplaatst worden, steeds
toenemen bij een voortgaande ontwikke-
lin, spreekt vanzelf. Daarover zal in de
raad wel eens verschil van inzicht be
staan, maar wij zijn de overtuiging toege
daan. dat willen wij op verantwoorde
wijze onze taak vervullen, er op het ge
bied van vrije-tljdsbesteding en recreatie
nog wel iets te doen is. In dit verband
gaf het spr. voldoening, dat velen ii
voorbije Zomer na 't volbrengen van hun
dagtaak konden genieten van het ge
meentelijk bezit Avifauna.

Gereleveerd werd, dat de arbeid van
de gcméentelUke dienst van sociale zaken
toeneemt; eveneens die op het gebied
van het onderwijs. Grotere bedragen zijn
hiervoor nodig.

Dank werd gebracht aan het college
van B. en W. met de staf van ambtenaren
voor het werk. dat verzet wordt. Spr
uitte er zijn blijdschap over, dat vrijwel
alle voorstellen aan de raad door het ge
hele college van B. en W. worden voor
gedragen.

Wat zijn fractie betreft, zei de heer
Geerlof, dat de A.R.-partij niet aarzelt
stappen te ondernemen, die het algemene
belang vraagt en die verantwoord en
noodzakelijk zijn. In dit verband werd
gememoreerd het werk van de culturele
raad. De verwachting werd uitgesproken,
dat B. en W. al het mogelijke zullen
blijven doen om de woningbouw te be
vorderen.

Spr. besloot met te wijzen op de moei
lijke, maar ook mooie taak van het be
sturen der gemeente. Waardering voor
do inzichten en overtuiging van anderen
dient ons uitgangspunt te zijn. De Zondags
rust te bevorderen zien wij ais een taak
voor de fractie; men acceptere dit van ons

Wij kunnen dit alles niet uit eigen
kracht, maar wij mogen God om wijsheid
vragen. Die ons op deze post heeft ge
plaatst Tot welzijn en zegen der ge
meente werd het college en de raad deze
wijsheid toegewenst.

Vele objecten

Voor de Chr. Hlst. raadsfractie trad
ditmaal de heer H. B r o k a a r als woord
voerder op. Hij bracht hulde aan college,
secretaris en ambtenaren ln verband met
het feit, dat de begroting een maand
voor het einde van het Jaar in behande
ling kon worden genomen. Gereleveerd
werd, wat dit Jaar tot stand kwam. De
fractie verheugt zich over de sluitende
begroting. Wederzijds begrip en aamen
werking blijven nodig. Men ls wederom
bereid, aan allen, die het belang van de
Alphense gemeenschap ln zijn geheel wil
len dienen, medewerking te verlenen met
eerbiediging van elkanders overtuiging.

Het beleid, dat gevoerd wordt ten op
zichte van de W. en L.-bedriJven zal
steeds gericht moeten zijn op een zo goed
mogelijke levering van gas. water en
elecirlcitelt tegen zo laag mogelijke prijs.
Wat de dienst van aoclale zaken betreft,
de instelling van een beschutte werk
plaats werd toegejuicht Medewerking van
het bedrijfsleven ls gewenst. De fractie
hoopt, dat de problemen rond de totstand

koming van een medisch
drachtig opgelost worden door de kruis
verenigingen. Er kome spoedig een re
geling voor de schooltandverzorging tot

De uitbreiding van het Bospark zal ge
stimuleerd worden; de aanleg van sport
velden dient zo spoedig mogelijk ter hand
genomen. Het probleem van de vrije
tijdsbesteding is nog urgent. Hoe meer in
dustrie zich hier vestigt, des te meer
neemt de vraag naar recreatie toe. Wat
Avifauna betreft, de fractie hoopt, dat
het bestuur met gunstiger resultaten uit
de bus zal komen. Verdere voorstellen en
mededelingen worden met belangstelling
tegemoet gezien.

De woningbouw zal al onze werkkracht
opeisen. Gewezen werd op de vraag naar
woningwetwoningen, waaraan het colle
ge al het mogelijke zal moeten doen om
hierin te voorzien. Men stimulere het
partlculire bouwen.

Het werkprogramma ls groot en be
langrijk. Dat is niet erg, als het gaat in
vertrouwen t.o.v. elkaar en met open
zier. Het gaat ons allen om de toekomst
van Alphen aan den Rijn. Wij wikken
wel. God echter beschikt. Geven wij ook
alles van het alledaagse leven over
Hem, zo zal Hij het maken, dat wij
verwonderen zullen.

De P.v.d.A. heeft zich bij monde
de heer Ph. H. Rogaar niet onbetuigd
gelaten. In het algemeen begon spr. met
zijn voldoening uit te spreken
stand der gemeentefinanciën. Het heeft
de fractie wel verbaasd, dat
krijgen van deze bijdrage de voorwaarde
verbonden was. dat de rioolbelasting tot
15.per aansluiting moest worden
hoogd. De verhoging op zichzelf willen
we echter niet al te tragisch opnemen,
aldus spr. De verbetering van de vuil
nisophaaldienst is indertijd ook met de
invoering van de reinigingsbelasting ge
paard gegaan. Nu de gemeente door het
stichten van kastbarc installaties zich
op het gebied der riolering grote finan
ciële offers moet getroosten, willen wij
in het verhogen van de rioolbelasting
ook wel een zekere redelijkheid zien.
Maar de els is toch wel

Tot de meer algemene zaken komend,
behandelde spr. de straatverlichting, orr
vervolgens in verband met het niet vol
tooide werkprogramma voor 1954 op t<
merken: Met de ontvangst van bestek er
tekeningen voor het zwembad bij Avi
fauna ls de verwezenlijking van dit plan
een stap genaderd. We hopen dat de
dere schijven, waarover het plan moet
lopen, niet al te stroef zullen blijken te
rijn De vraag moet hier echter worden
gesteld of de raad zelf geen stroeve schijf
gaat worden. Alvorens de raad zyn fiat
aan dit bestek kan geven, is het nodig
dat de principiële kwesties, de openstel
ling op Zondag en het g<

vooraf worden geregeld. De beslis-
eing over deze kwesties is niet alleen
bepalend voor de inrichting, maar
)or de gebruikswaarde van het bad
Voor het werkprogramma 1955 heeft de
v.d.A.-fractie veel waardering. De voc
genomen stichting van een medisch ce
i wordt toegejuicht maar daarmee
niet voldaan. Het bezit van ei
plaatselijk ziekenhuis wordt een reële
eis geacht Woerden, dat even dicht bij
Utrecht ligt als Alphen bij Leiden, heeft
■el drie. Een beroep werd op het
college gedaan, dit gerechtvaardigde ver
langen eens bij de inspecteur voor de
volksgezondheid te bespreken.

De aanleg van sportterreinen, waarbij
de sintelbaan voor de athletiek, wordt
nodig geacht. De sport geniet naar de
mening van de fractie nog te weinig
waardering bij B. en W.

Voldoende gehamerd

kope grond ccn zekere voorsprong heb
ben. Het is echter wel een aansporing
voor onze gemeente om in haar industria-
lisatiepolitiek meer rekening te gaan
houden met het scheppen van een gunstig

Spr. besloot: Al staan wij vanzelf
sprekend meer welwillend tegenover uw
college dan voorheen, als minderheid in
raad en college voelt de P.v.d.A. zich toch
niet in alle opzichten voor het gevoerde
beleid verantwoordelijk. Wij zullen zo
nodig steeds ons eigen geluid laten
horen, onze eigen visie weergeven en
zelfstandig onze houding bepalen bij het
bestuursbeleid van deze gemeente.

Gemengd zwemmen

De heer A. F. Ruyssenaars gaf namens
de KVP eerst een financiële beschouwing.
Hij gewaagde van erkentelijkheid, nu een
bevredigende algemene uitkering werd
verstrekt. Spr. was intussen van oordeel,
dat de gemeente ln het verzorgingspeil
ten achter is geraakt en men moet trach
ten in een rustig tempo dit op te voeren.
Initiatief en doorzettingsvermogen zullen

Voordat met de begrotingen begonnen
werd. kwamen nog enkele andere zaken
de orde. De heer Gesman kwam terug
op de beantwoording van zijn vragen be
treffende de aanleg van de vijver bij d9
speeltuin van Avifauna, die rechtstreeks
een aannemer was opgedragen. De
Gesman noemde deze gang van za
ken onjuist: hier is gespeeld door het
stichtingsbestuur met de gelden der ge-

Daar het hier een afgedane zaak be
trof, voelde de voorzitter niet voor een
uitgebreide discussie. Men zal stellig met
de opmerkingen rekening houden. De
heer Gesman legde zich er bij neer. hoe
wel hy niet bevredigd was.

Het voorstel inzake het uitbreidings
plan in hoofdzaak, waartegen door de fa
Boot bezwaren werden Ingebracht, hnd
aandacht van verscheidene spr-kers
(Geerlof, Duin en Gesman), die wel wat
ior de bezwaren van deze fa veelden en
indrongen op overleg, opdat hier als-
>g een bevredigende regeling tot stand
kome. De voorzitter zei, dal de fa Boot
zich niet op de hoogte heeft gesteld van
het uitbreidingsplan dat er reeds was
Anders had men zich over bepaalde
grondaankopen ln verbinding gesteld mei
de gemeente. Ook al zou dit plan niet
aangenomen worden, dan kon de fa Boot
toch nog haar voornemens niet uitvoeren
door het bestaande plan, dat de rechtsgel
digheid verliest. Er is hier een juridische

kant, waarby het recht is by de gemeente
Maar, en dit beklemtoonde vooral wet
houder Dekker, door overleg zal het stel
lig mogelijk "zyn, een bevredigend od-
lossing tot stand te brengen. In leder
geval werd duideiyk gesteld, dn men
deze belangryke industrie graag ter wille

Het voorstel werd met algemene stem
men aangenomen. Over de grond'erkoop
en lening aan het tricotagebedryf Holla n-
dia voerden ook enkele leden het woord.
De heer Slootjes juichte het voort-iel toe,
maar wilde gelyk maatregelen treffen
ten opzichte van de voormalige Vergulde
Wagen, waarin het bedryf Lambert Jan
sen is ondergebracht. De heer Verdonk
had aanvankelyk enige aarzeling moeten
overwinnen. De heer Duin gaf eerst een
overzicht van de industrialisatietaak der
gemeente. Er is een industrieënjacht ont
staan; dit komt ook in het voorstel tot
uiting in verband met de bereidwillig
heid der gemeente kapitaal beschikbaar
te stellen. Spr. zag als enige mogelykheid,
wil men meedoen, het voorstel te aan
vaarden. al zyn er principiële bedenkin
gen.

De heer Brokaar zag ook wel een prin
cipiële kant aan deze zaak, maar hy wil
de voor de practyk gaarne zwichten. De
heer Geerlof zag dit vraagstuk in het
licht van uitbreiding van een bestaande
industrie, die we graag steunen. De be
schikbaarstelling van de grond had spre-

gepaard moeten gaan met wyze zelfbe
perking. Men schrome niet taken ter
hand te nemen. Spr. noemde de zorg van
de schoolvrye jeugd, de culturele ver
heffing der burgery, steun aan begaafde
studerenden en opdrachten aan kunste-

Speclaal werd ter sprake gebracht het
nieuwe zwembad by Avifauna. Het zal,
aldus spr., de bedoeling wel zyn, dat het
zwembad een Inrichting wordt, waar ge
legenheid gegeven wordt voor gemengd
zwemmen. De KVP heeft zich over deze
zaak beraden; in verband met de toe
neming van het zwemmen op verschil
lende plaatsen in de gemeente besloot de
fractie accoord te gaan met gemengd
zwemmen en zonnebaden onder toezicht.
Men blijft het echter op zichzelf verkeerd
of althans minder gewenst beschouwen.

Tenslotte had de woningbouw spr. aan
dacht; met genoegen werd kennis geno
men van de in het leven te roepen bouw-
credietregeling; men houde een bespre
king met gegadigden en propagere het
eigen woningbezit. Men bouwe voorts
woningen voor grotere gezinnen. Spr.
vroeg of er serieuze gegadigden zyn voor
de industrieflats.

kers warme instemming, maar tegen het
tweede deel, het verstrekken van gelden
als lening, had hy ernstige bezwaren.
Men late dit aan het particuliere geld
wezen over. De heer Rogaar kon zich met
het voorstel verenigen.

De voorzitter zei, dankoaar ie zyn
voor de steun en een open oor te hebben
voor de kritiek. Hy legde er de nadruk
op, dat Alphen meedoet in het koor der
om industrie roepende gemeenten. Hy
vertelde, hoe andere, ook omliggende ge
meenten te werk gaan om de voorwaar
den zo aanlokkelijk mogelijk te maken
en begreep de bezwaren niet, vooral niet
nu de gemeente hier geen risico's loopt.
Het financieringsbeleid in dit voorstel is
aantrekkelyk. Na de krachtige verdedi
ging door de voorzitter werd het voorstel
aangenomen, waarby de heer Geerlof zyn
bezwaar tegen de geldlening handhaafde.

De heer Goedhart, die belanghebbende
ls, was niet by de besprekingen tegen
woordig.

Instuif

Zaterdagavond is in „Bethel" een bU-
zondere instuifavond gehouden. Het pro
gramma werd verzorgd door enkele he
ren van de Coia Colafabriek. Ome IVim
sprak een welkomstwood. Daarna wer
den enkele goede films*gedraaid, ,,'t Schot
is te boord" „Verfrissing in de l/x>p der
tijden", „De oude vijand" en sport- en
lachfilms. Na de pauze werd een .span
nende hersengymnastiek wedstrijd ge-

VALKENBURG

Ds A. Langeler deed intred
bij de Gerei. Kerk

Het was gisteren een blijde dag voor de Geref. Kerk van Valkenburg,
vacature, die in Juni jl. ontstaan was door het vertrek van ds E. J. N\v
naar Breda, eindigde door de overkomst van ds A. Langeler uit Pt
ln het vriendelijke kerkgebouw had gistermorgen de bevestiging p|
door ds W. Faber uit Hoogeveen, die tot tekst gekozen had Joh. 1:35
36, waarbij hij twee gedachten ontwikkelde, nl. a de rechte verhou
tussen Zender en dienaar des Woords; b de opdracht aan de gezond

Voor de intrede, 's middags half drie,
was buitengewoon veel belangstelling.
We merkten o.a. op: het voltallige mini-

toogavond in onze gemeente. Het geheel
zal onder leiding staan van de heer H. v
d. Stoel te Zoeterwoude. 's Middags HÜR L*.

hotel Centraal door L. Hansma ds Langeler'Lucas 4:616—30. Na"h«
i bed zei hü in een korte inleiding,

wordt

uit Weesp gesproken
en boekhouding", 's Avonds zal de be
kende auteur D. van der Stoep in het
Nutsgebouw spreken over „Van Later-
veer tot Argeloos"- Verder voert de reci-
teerclub „Ons Genoegen" uit Leiderdorp
„Het witte Legioen" op.

Wim Huisman speelde
simultaan

De laatste avond van de feestweek van
„Jonathan" gaf de damclub H.DC. een
damavond waaraan de heer W. Huisman
uit Leiden zyn medewerking verleende
door het spelen van een simultaanséance
en een blinde party. Nadat de voorzitter
van H.D.C., de heer M. de Groot, allen
harteiyk welkom had geheten, in het bij
zonder de ere-voorzltter van H.D.C., de
heer E. Megchelse, bestuursleden van Jo
nathan en de heer Huisman, wie hy ook
veel succes wenste, begon Hulsman zijn
ronde aan 34 borden in een zeer snel
tempo. Ook de eerste slachtoffers wer
den snel gemaakt, maar steeds werd de
tegenstand groter en aan het slot waren
het Zylstra, V. d. End, Verkade, Van
Winkel, C. Verboom. Th Verboom, Baart,
Looyenstein en J. Dissel, die een remise
afdwongen.

Alleen aan de heer Jacob Sprey geluk
te het de volle winst te behalen in een
sterk gespeelde party, voor een niet-
verenigingslid een zeer mooie prestatie.
Na een korte pauze volgde de bllndparty
tegen de heer Zylstra, kajnpioen van Al
phen, die op keurige wyze door Huisman
werd gewonnen. Aan het slot sprak de
De voorzitter van de feestcommissie, de heer

sterie van predikanten van de Ger.j
van Rijnsburg; afgevaardigde va
Ger. Kerk van Katwyk-B
de Herv. gemeente van ValkenbuT|
het voltallige college

Valkenburg.

Na het zingen van psalm 118 13 i
het lezen van de geloofsbelydenj

zondere opdracht, verzorgde de dagslui
ting.

Conferentie en ioogavond

Donderdag houden de Chr. jonge boe
ren- en boerinnenverenigingen uit de
Rynstreék een middagconferentie er

OUD-KATWIJK HERLEEFT

van schipper Groen was
betrouwbare porder

Hond

een

TN DE KERKERAADSNOTULEN van Katwijk aan Zee kwamen we de
naam Parlevliet reeds tegen in 1758, toen zekere Leendert Claasse
Parlevliet aldaar belijdenis des geloofs aflegde. Hij was toen nog geen
vijftien jaar! Toch blijkt uit een stamboom van de familie Parlevliet, die
ons welwillend ter beschikking gesteld werd door de heer D. Parlevliet D.z.
dat de grootvader van deze jonge lidmaat, de in 1692 geboren Leendert
Klaasz, al de naam Parlevliet voerde.

Van de vele zaken
enkele uit deze beschouwing. Men heeft
vernomen, dat de besprekingen tussen
gemeente en kerkeiyke instanties inzake
stichting van een tehuis voor ouden van
dagen niet tot succes hebben geleid. Er
werd op aangedrongen nu krachtig voort
gaan met uitwerking der gemeentelijke
•nnen. De hogere instanties steunen
nog. Wat het verkeer in de gemeente
betreft, aan de Citosa werd hulde ge
bracht voor het plaatsen der wachthuis-
maar betreurd werd de verlegging
van het tralect naar de Prins Bemhard-
Kunnen B. en W. hier wat aan

woningnood is nog zeer groot in
Alphen. Wij zijn er van overtuigd, aldus
dat B en W niet stilzitten. Maar
en in de krant leest, dat de minister
het contingent voor Rotterdam met twee
duizend woningen heeft verhoogd omdat
het oude volume geen mogelijkheid bood
de achterstand in te halen, dan is men
toch geneigd hier thans te vragen: ..B. en
in Alphen aan de Rijn. is door U wel
voldoende in Den Haag gehamerd voor
extra bouwvolume, omdat ook wy de
achterstand niet kunnen inlopen?"

Premiebouw, krottenvraagstuk. verant
woorde bouw in aesthetisch opzicht en
de verfaaiing der gemeente hadden ver
volgens de aandacht.

Wat by de toewijzing van bouwvolume
blijkbaar wordt vergeten, is het feit dat
de bestaande industrieën de laatste jaren
sterk zijn uitgebreid. Terwille van deze
industrieën is het nodig, dat meer migra
tiewoningen beschikbaar gesteld worden.
Behalve over woningen is het beschik-
>n over aan water gelegen industrie
terrein van de grootste betekenis om
industrieën aan te trekken en om be
staande industrieën te behouden. Zoals
bekend gaat de Handelsraad Alphen ver
laten omdat hier voor dit bedrijf geen
geschikt terrein te vinden is. Het ver
trek van dit belangrijke bedrUf is een
klap in het gelaat van onze gemeente,
aldus spreker. En het toont de dringende
noodzaak aan om naast een insteekhaven
san water liggende gronden als in
dustrieterrein te ontsluiten.

Het aantrekken van nieuwe industrieën
heeft in tal van gevallen tot een felle
concurrentiestrijd tussen gemeenten ge
leid. Maar dat zulks voorkomt, wordt o-i.

Dat de naam Parlevliet iets met
Franse herkomst heeft uit te staan, gelo-
wy niet. Het woord „vliet" is wel zo
door en door van Hollandse origine, dat
wy moeiiyk in een Franse verbastering
kunnen geloven. Samenstellingen it
„vliet" zyn allerminst zeldzaam ten o
zent: een 17de eeuwse Katwykse pre<
kant heette Vliethoorn, dat is: bocht-L.
de-Vliet, hetgeen stellig oorspronkelijk
boerderijnaam geweest is of de bena
ming voor het stuk land, waarop de boer
derij geplaatst was. Geervliet is de naam
ïen stroom, die door het geer of gers,
s veen- of grasland zyn weg zocht.
„Parle" is zeer wel te lezen als oor-
spronkeUJk „parel".

Waar nu de rivier de Vliet door het
Hollandse land stroomt, ls het begrijpeiyk,
dat juist ln die streek verschillende
samenstellingen met vliet voorkomen of
voorkwamen; wy noemen: Oostvlietpol-
der, Veenvliet, Vlietenweege (tussen
Wassenaar en Stompwyk), Vlietlust, Drie-
vliet (in Voorburg, bij een waterdrie
sprong), Delftvliet (Ryswyk) en Trekvliet.
Op grond hiervan zouden wij kunnen nei
gen tot het vermoeden, dat Parelvliet de
naam ls geweest van een boerderij in de
buurt van de voornoemde Vliet, waarbij
de eigenaar van destijds zijn hoeve wel
licht heeft gehouden voor een parel
de Vliet.

Toch is het mogeiyk, dat de naam
levliet nog wat dichter by huis zyn
sprong vindt. Immers, één van de vyf
wijken, waarin Rynsburg vroeger
deeld was. heette Oudenvlied, zoals Pars
ln zyn Rynsburgse Oudheden vertelt; een
naam, die stellig zyn grond vindt in de
z.g. Rhynsburgervliet, welke van Kat-
wljk aan de Ryn Oostwaarts stroomt.
Oudenvlied kan dan ln zwang gekomen
zyn als naam hiervoor ten tyde van het
graven van het Mallegat tussen Katwyk
aan den Rijn en Katwyk aan Zee dt
in 1571 aan welke nieuwgegraven wi
terloop op grond van zyn loop by na in h.
verlengde van de Rijnsburger Vliet de
naam „Nieuwe Vlied" werd toegekend.
(Pars, Katwykse Oudheden p. 61 en 95).
Dit brengt de mogelijkheid met zich, dat
in deze omgeving de veronderstelde hoeve
gestaan heeft.

Beslist noodzakelijk is de aanwezigheid
van een rivier of waterloop onder de
naam Vliet echter niet voor het geven
van een op vliet eindigende benaming;
daarvoor pleit n.l. de aanwezigheid van
een hoeve Rynvliet en een hoeve Toren
vliet in de omgeving van Valkenburg'
Maar in dat geval wyst de naam toch
steeds op de nabyheid van
blijft intussen Jammer, dat e«
of stuk land onder de naan
vandaag de dag zich niet

Beter herleidbaar ls d«
berg, die In het Katwijkse lidmatenregls-
ter van 162122 voorkomt als: Dirck
Künckenberg. Deze naam wyst
deze Dirk afkomstig was uit de omgeving
van de Klinkenberg: oorspronkelijk wees
deze naam stellig een „klink", dat ls een
oud woord voor zandheuvel, aan, die ge
legen was beoosten de weg Oegstgees:-
Sasscnheim; hiermee zal wel bedoeld zijn
de tong van oud-duinzand tussen de
Klinkenbergpolder en de Elsgeesterpol-
der. In 1632 legde zekere Johan van Lan

en boerderij
n Parlevliet
r laat terug-

i Kllnken-

schot even bezuiden genoemde weg
oude duinrug een buiten aan, dat et-
eens de naam „Klinkenberg" droeg.

Meerburg

De topografie ligt eveneens ten grond
slag aan de namen Rynsent en Meerburg.
Oorspronkeiyk moeten bewoners va
streek aan het einde van de Rijn, dus tus
sen Katwijk aan den Ryn en Rijnst
deze aanduiding van herkomst bij ei
andere verhuizing hebben meegebracht,
in de ons nog bekende naam Rijnsent.
Anderzyds wordt in een oorkonde uit het
charterboek van Van Mieris, gedateerd
13 September 1318, reeds melding gemaakt
van „de wooning van Meerburch" m
morgen lands, gelegen aan de Ryn in het
ambacht van Zoeterwoude. De herinne
ring aan dit versterkte huis of deze rid-
deriyke hofstede leeft nog voort ln de
namen Meerburgpolder en Meerburger
wetering. Ge herinnert u wellicht nog
wel, dat de 7-jarige Fierman Eduard
Meerburg zijn Intrede deed ln Katwijk
aan Zee in het schoolmeestersgezin Taat,
gedurende de Franse overheersing.

Aardig zijn de in Katwijk aan Zee
voorkomende vogelnamen. Iedereen
kent natuurlijk de naam Meyvogel
(1717 vermeld). Minder bekend zal
zijn, dat de reeds in 1720 genoemde
naam Van der Maarl herinnert aan de
merel! Ook de naam van Katwijks
burgervader uit de jaren 1914-1927,
J. H. de Waal Malefijt, ontleent zijn
naam aan het vogelleven, want Male.
fijt is de naam voor een stormvogel-
tje, aldus wijlen de heer C. de Best
in zijn taalkundige aantekeningen
Ook aan de vogelwereld verwant is
de naam Pluymgraaff; een Cornelis
Leendertze Pluymgraaff wordt in
1711 in het zeedorp genoemd, in kwa
liteit van ouderling.

De pluimgraaf was oudtyds de ambte^
naar, die met het opzicht over het pluim
vee van een voornaam of vorstelijk per
soon belast was; soms werd hiermee ook
wel aangeduid de ambtenaar, die het toe
zicht had over de riviervogels ln het ge
bied van zyn heer. Men kan zich voor
stellen. dat ook de heren van Katwijk
oudtijds wel een dergelijk functionaris in
dienst gehad zullen hebben, en Pars
telt ons zelfs, hoe de Heren van Katwijk
zelf pluimgraven waren van Rijnland,
Delfland en Schleland krachtens een
lening van de zwanen en de zwanendrift
in dat gebied door de Staten van Holland
en West-Vriesland in 1666.

Van de dierenwereld naar de planten
wereld ls niet meer dan één schrede! In
1709 vermeldt het Kerkehoek van Katwijk
aan Zee. dat zekere Pieter Cornelisse
Plokker en zijn huisvrouw Maartie Jap
van Duyn met Pasen toegetreden zijn
als lidmaten der Hervormde Gemeente:
het volgend laar doet zijn broer Symon
beliidenis wiens zoon catechiseermeester
het zeedorp zou worden. De naam
Plokker is een vervorming van Plukker,

I dat is Iemand, die Iets uitplukt of -rukt,
1 voornamelijk haar of wol. Is dit laatste
van toepassing, dan is te denken a<
schaapskudden, die oudtyds in Katwyka
omgeving graasden. Gezien echter de in dc
vorige eeuw nog gehoorde klacht over he
plukken van helm in de duinen, om hier
mee een vervangingsmiddel te verkrygen
voor stroo ln de stallen, kan de oudste
Plokker zeer wel zich hiermee een zekere
reputatie hebben verworven. Maar het
blijft ook mogeiyk, dat deze oorspronke-
lyke bynaam de eigenaar er van dood
verfde als een profiteur! Iemand, die
overal van weet te plukken!

Ook van min of meer plantaardige
sprong ls de naam van Lijsbeth Maartense
Kulk, die in 1717 belydenis doet. Immers,
is kulk of kullek niet goed-Katwijks
kurk....?!

Zwanenburg

Zeer belangwekkend is ongetwijfeld ook
de herleiding van de naam Zwanenburg.
Het feit doet zich n.l. voor, dat Van der
Aa in zijn Aardrykskundig Woordenboek
kennis blykt te dragen van 'n in 1835 af
gebroken kasteel in het Graafschap
Zutphen, dat die naam droeg, alsmede
van een dusgenaamd voormalig kasteel
naby het Walcherense dorpje Koude-
kerke. In het Algemeen Noodwendig
Woordenboek der Zamenleving (1861)
worden nog twee andere Zwanenburgen
genoemd, één ln Waterland en één by

Polanen. Maardit ligt allemaal nogal

rykelyk ver uit de buurt!

De oplossing ligt dan ook inderdaad
dichter bij huis! Een oorkonde van
25 November 1165 uit van Mieris'
Groot Charterboek laat ons nl.
zien, dat Keizer Frederik I bevel
geeft, om de door de Hollandse graaf
binnen het kader van een geschil met
de Utrechtse bisschop gelegde dam in
de Rijn bij Zwadenburg op te ruimen,
Aan dit bevel is óf geen gehoor ge
geven óf de dam is later weer door
de graaf van Holland hersteld. In alle
geval blijkt hieruit duidelijk,
reeds toentertijd op de grens van het
Sticht en Holland, drie kwartier
gaans benoorden Bodegraven, een
versterking,genaamd Zwadenburg,
lag. De dam heette de Zwadenbur
gerdam; deze mondvol werd later
samengetrokken tot het ons bekende
ZwammerdamZwadenburg a
verbasterd tot Zwanenburg. Tijdens
de Hoekse en Kabeljauwse twisten
werd het slot verwoest, maai
naam bleef voortleven als achter
naam van die Zwammerdammers,
die zich elders, bij voorbeeld in Kat-
wiik aan Zee. vestigden.

Ten «lotte willen wij ter wille va
volledigheid nog vermelden, dat de r
Krijgsman in 1700 voor het eerst in Kat
wyk aan zee opdaagt; de drager er
heette Harme Frederixe. De in de lidma-
tenlijst van 1621 vermelde Thijs Leendersz
Coninck en zyn broer Huybert ontlenen
hun achternaam wellicht aan successen,
die hun vader boekte bij een of ander
schuttersfeest. De naam Proncke draagt
tn Katwyk aan Zee reeds in 1597 zekere
Pieter Jansz...die bywyze van tuchtmaat
regel ln genoemd jaar van het Heilig
Avondmaal geweerd werd. Gys Willem-
sen Eendepoot (1637) dankte zijn achter
naam buiten twyfel aan een grillige spe
ling der natuur aan één zijner extremi-

Ook dankte hij de heer Huisman voor
medewerking. Hy bood de damkampioen
namens de feestcommissie een grote doos
sigaretten aan. Zowel voor „Jonathan"
als voor H.D.C. was het een geslaagde

Voor „Het Hogeland"

De collecte, die in onze gemeente werd
gehouden voor de vereniging „Het Hoge
land" heeft f 415 89 opgebracht

Voor watersnoodslachtoffers
De Geref. Kerk bracht f 590,30 byeen
voor de slachtoffers van de watersnood
in Canada.

St Nlcolaas bij „Kindervreugd"
Het was Zaterdagmiddag weer dubbel
op St Nicolaas. Zoals gebruikelijk werd
de „bisschop" met zijn knecht weer fees
telijk ingehaald door de voetbalvereni
ging „Alphen". Voorts was hy ook de
gast in een drietal kinderbijeenkomst'en
in café 'f Centrum; deze gingen uit van
de speeltuinvereniging vKindervreugd".
De jeugd vond deze Sint en zijn knecht
wel wat streng; er gingen zelfs enkele
jongens de zak in, maar die maakten het
ook naar. Er was poppenkastvertoning
de tractatie heeft niet ontbroken.

weet misschien, dat afstammelingen van
deze Jacob zich eerlang hebben neerge
zet op het eiland Tristan da Cunha in de

Zuideiyke Atlantische OceaanM. S.

Wytema schrijft hierover in zijn „Klaar
voor onder water!" (Amsterdam, 1936):

Pieter Groen is op 14 April 1827 te

Katwyk geboren, scheep gegaan var
Munterzyl (aan de Eems, beoosten Delf
zijl) en hy leed op 5 October 1836 schip
breuk by Tristan. Vroeger ging de zeil
vaart steeds om Tristan heen, wegens de
gunstige winden en zodoende kwam het
vele malen voor. dat in die tijden sche
pen in zicht kwamen en zelfs schipbreuk
leden. Pieter Groen had het er zeer naar
zijn zin, dat hij besloot te blijven en na
verloop van jaren vonden zyn optreden,
zijn kennis en overwicht zoveel sympa
thie, dat hij door de eilanders als hun
gouverneur werd gekozen. Hij is dit
1856 tot aan zijn dood (hij werd 94 jaar)
gebleven

Pieter Groen had vele kinderen en
thans (1936, P.) leeft er.nog één van in
Kaapstad, de oude 91-jarige Mrs Hagan.
Ik heb haar enige malen bezocht, de
schatten gezien, die zy nog steeds
haar vader heeft en de verhalen gehoord
hoe hij steeds, tot de laatste dag toe, alle
eilanders hielp en hen met raad en daad
bijstond. Hy was al die jaren de ontwik
keldste man van het eiland en zijn steeds
goede beslissingen en zorgzaamheid heb
ben hem bijna tot een legendarische
figuur gemaakt. „Peter Green, king of
Tristan da Cunha", heette het steeds"
(o.c.p. 163 v.).

Wie moeder Van Duyn uit de Hessen-
straat. zelf een Groen, er om vraagt, za
ze nog met trots het portret van de be
roemde Pieter Groen tonen! En haar mar
zal onmiddellyk van wal steken met hei
verhaal over de hond van Groen. Dat wai
een andere Groen, en wel een bomschip-
per uit ca 1910. We willen het U niet ont
houden!

Schipper Groen had steeds z.ljn trouwe
viervoetige metgezel aan boord van
schuit, en maakte van zyn diensten graag
gebruik om een touw aan de wal te doen
brengen. Doorgaans droeg hy wel zorg
er voor. dat de hond mét een touw
de kachel in het vooronder vastlag,
dra hij onder de wal verzeilde. Maar hoe
dat ook zy. toen Groen op een keer thuis
varende was. en zo ter hoogte tussen
Zandvoort en Noordwijk zat, was de hond
van Groen verdwenen; klaarblijkelijk
overboord gesprongen. In het holst van de
nacht was-ie langs het strand huistoe ge
gaan, en krabde bij de vrouw aan de deur.
Nou, Groen z'n vrouw natuurlyk zo vlug
haar benen haar dragen konden naar de
werf. waar in het redershuisje bij een
driekant luchtertje met een „wit viertje"
drie oude visserslui wacht hielden.

„Zeg eris, Rein Plas, is Jan iet an?"

„Bel neen, Jaepje, d'r is niks an!"

„En de hond is thuis!?"

..Gae maer g"rust naer huis!"

Maar de hond van Groen was inderdaad
een betrouwbare „porder" geweest, want
's anderendaags kwam zhn baas met de
schuit, vol en zoet, voor de Katwijkse

Kleurnamen

al!

W. A. Poort

Verantwoording (voor de drie artikelen
■er namen van Katwijk): behalve de
reed9 terloops genoemde bronnen werden
geraadDleegd dr E. Verwijs en dr J. Ver
dam. Middelnederlandsch Woordenboek,
Den Haag. 1907 dr A. E. H Swaen,
Nederlandse geslachtsnamen. Zutphen,
1942 dr G. S. Overdiep. C. Varkevisser
en dr G. A. van Es. Woordenboek van de
volkstaal van Katwijk aan Zee. Antwer
pen. 1949 j. c. Vermaas. Geschiedenis
van Scheveningen. Den Haag. 1926
Hüffer. Bronnen voor de geschie-

een menigte van gedachten hem
stormde, nu hy voor het eerst als Ik
en lereer van Valkenburg deze k
beklom. De Woordverkondiging 19 ii
Zondag een moeilijke opgave; v«
vond spr. het buitengewoon zwaar,
is een dag van grote zegeningen, 1
het gevaar is zo groot, dat we het 1
gelie gaan inpassen in ons eigen gi
lyke leventje. Dat is misschien 1
gevaarlykste voor ons als kerkmg
omdat we zo dicht by Jezu9 zyn; g
we inwoner zün van de Vaderstad-1
over wilde spr. deze Intreedag iets
gen n.a.v. de tekst uit Math. 6 51
Thema van de preek: Jezus' intredei
vaderstad. Drie gedachten: a
macht in; b zyn verwondering 1
c Zyn arbeid aan Zyn vaderstad.

Jezus van Nazareth. De naam Nai
heeft Jezus aan de zyne verbonden.!
heeft Hij het grootste deel van Zijn!
doorgebracht. Ieder wist daar alles
ieder. Op zekere dag, toen Jezus
jaar geworden was. ls Hij heengi
uit Zyn vaderstad. Maar als Hy
enige tyd als Rabbi terugkeert en
synagoge zal spreken, dan kan dat
de bewoners van Nazareth 1
dag worden.

Het loopt echter geheel anders. Di
woners van Nazareth worden niet
sticht en gestreeld, maar Jezus raak:
aan in hun rustige zelfgenoegzaam
Jezus staat n.l. niet in hun dienst, 1
in dienst van Zyn Vader. Zo komt
Schrift ook tot ons; misschien ook
onze rustige zelfverzekerdheid 1
vraagt van ons geloof, opdat we
zouden verschuilen achter onze
heid. Leven we ook niet vaak in

Jacob Groen laat zich vinden in 1712; U denis der Abdij Rijnsburg, Den Haag. 1951.

Ds A. Langeler

van het aangepaste Evangelie? Maar
krygen we een christendom,
zelf niets meer van verwachten. Kt
we nog tot Jezus met onze gede
levens en met onze bevroren zielet
Jezus verwondert Zich. Zou Jezus'
wachting van ons een andere zyn?
is er nog aan de wijngaard te doen,
Hij niet gedaan heeft? Jezu9 is
vaderstad terecht gekomen in het
zand van zelfgenoegzaamheid, wai
macht van de Sterke zelfs blyft s'.f
Gode zy dank staat er echter ook,
Jezus arbeidt aan zyn vaderstad.

Daar zyn ook in de Nieuwtestami
sche Gemeente planten, die verzorgd
ten worden. Spr. is wel eens bang,
de dominees het tegenwoordig 3
hebben, dat ze met hun lompe
deze planten zelfs vertrappen. Jezus
Nazareth heeft Zich aan ons gegevs
verbonden. De onmacht en de 1
ring zyn niet het einde, maar
zorging, de bearbeiding van Zyn v»
stad, opdat deze zich bezinnen
Evangelie van Jezus wordt gepredlt
Hy doet wonderen, Hy alleen!

Na deze prediking richtte ds Lanj
zich tot zyn bevestiger. Daarna voi
enige woorden tot ds De Valk als
sulent; de kerkeraad, het college va:
en W-, het hoofd van de Chr. schoo!

Lekkerkerker en de collega's va

sis. Ouderling J. Sehoneveld sprak
welkomstwoord en liet psalm 119:7
gen. Ds De Valk sprak zijn blijdsduj
over uit, dat zyn consulentschap a
zo kort geduurd had. Ds Hajer
den sprak namens de classis. Ds Ut)
kerker wee9 op de prettige conti
tussen de beide Kerken, waarna
meester Van der Harst de goede
werking tussen gemeentebestuur 1
keraad roemde.

Onder de vele aanwezigen war
enkele gemeenteleden uit Pesse.
even wees ds Langeler op de prt
verhoudingen, die daar geheers
Na dankgebed en het zingen v„.. B-r
27 1 werd de zegen uitgesproken, w«
de Gemeente spontaan psalm 134:3
zong,

DE KAAG
Beroep en sport

ZalerdaJ li In café „Tante Kei*
contactcommissie tussen beroep en ff,
byeengekomen. De hengelsportverenil
gen, afkomstig uit Amsterdam. Han
en Leiden en omstreken enerzijds, e:
inspectie van de visserij anderzyds,
praken het belang van het op pell 1
den van de gepachte wateren. Z«
de beroeps- als de sportmensei
;er belangrijk. Jaarlyks wordt
beide zijden een groot bedrag aan I
bijeengebracht om het vis- en aalpe-
verzekeren. Ditmaal bestaan er p'
voor doorgekweekte snoekjes e
Frankrijk en Engeland geïmpoi
glasaal. Hiervoor is weer een belanp
bedrag uitgetrokken.

Sinterklaas-middag
Het bestuur van het jeugdcomlté
250 kinderen een prettige middaz betf
in het Kaagcentrum, toen de oude 4
daar op bezoek kwam. Bovendien 4
ben mevrouw Lucie van Ees en hau
sistente de kinderen zeer vermaakt
haar poppentheater. Het bestuur H
voor de organisatie van deze m:i
veel lof toe.