Algemene uitkering
zal worden
voor Voorschoten
verhoogd
Nieuwe belangstelling voor
V. d.' Brugghens ideeën
LEIDSCHE COURANT
11
MAANDAG 29 NOVEMBER 1954
Raad vergaderde lot diep in de nacht
Burgemeester deed verheugend bericht
«j tijdens behandeling der begroting
rvE VRIJDAGAVOND (EN -NACHT) in de Voorschotense raad gehou-
1/ den algemeen© beschouwingen op de begroting voor het jaar 1955
nloven blijk van een welwillende en milde stemming van de beschou
wers, zowel ten opzichte van elkaar als in bijzondere mate ten
n toziehte van het college. De verschillende fractieleiders spraken una-
d'pem hun waardering uit voor de in het afgelopen jaar door het college
l*«an B. en W. betoonde activiteit. Overigens was de wel èrg lange duur
,*101» de vergadering aanleiding voor een aantal leden om te verzoeken,
Wolgend jaar een andere methode van behandeling te volgen. Niette
min heeft de raad de behandeling van ce begroting „tot het bittere
«nde" voortgezet. Dat bittere einde in dit geval gelukkige einde,
jrcmt de begrotingen werden goedgekeurd kwam Zaterdagmorgen
|»gen 3 uur.
De heer Fortanler. sprekend
(«ns de K.V.P.-fractie, vond het niet
lettig dat de beschouwingen van I
f bij de begroting reeds waren door-
honden naar Ged. Staten en de minister.
Lr. zag hierin een verzwakking va
^sitie ten aanzien van de vaststelling
kn de rijksuitkering uit het gemeente-
(nds. Deze uitkering achtte spr. niet
(Idoende, omdat de verschiUende loon-
»nden daarin niet waren gecompenseerd,
teerheid in de uitgaven achtte hij mis-
laa'st als daardoor noodzakelijke werken
Jhterwege zouden worden gelaten
Wat betreft de woningbouw achtte hij
~">t een verzuim, dat men niet de be-
Biikking heeft over voldoende bouw-
(ond, alsmede over direct realiseerbar*
luwplannen. Wederom drong spr. aai
p de bouw van woningen voor groti
kzinnen. Verder noemde hij nog eei
patal bij de K.V.P.-fractie levende wen
en. Verhoging van de subsidie op hes
leuteronderwijs met f5 tot f 35 werd
eer gewenst geacht. Ten aanzien van wat
fer. noemde „landschappelijke en aesthe-
tehe aankleding" van de gemeente,
weg de heer Fortanler meer groenbe-
tting aan te brengen en waar door
fractie al eerder op was aangedrongen
- het instellen van een welstandsver-
fdening.
'Ten aanzien van de subsidiepolitiek
hsenteerde de heer Fortanier een inte-
essant schema van rubricering van de
hïbsidies, met welk idee de heer Van
§|o*ten later op de avond instemde. Ti
e brak hij 'n lans voor de plaatselijke
ïnstand en suggereerde het college
■t verlenen van credieten aan de mid-
Dor het bouwen van wlnkel-
Zeïibewustzijn
Vervolgens kwam de Prot.-Chr. fraotie,
Ij monde van de heer Van O o s
fcn het woord. Deze wilde de begroting
1955 niet al te pessimistisch zien
is moeilijk te spreken van eer
Jvredlgende situatie, zolang nog nie
beschikt op het verzoek to
t ontvangen van een subjectieve bij-
#age.
mèt het tol lege van oordeel,
kt het aanbeveling verdient, de begro-
hg op te zetten naar de noodzakelijk
Lachte uitgaven. In dit verband con6ta-
lerde hij de ontwikkeling van bestuurs-
kmeente naar verzorgingsgemeente en
K opleven van het gemeentelijk zelf-
kwustzijn. Dit laatste zich uitend in een
Ich schrap zetten tegen wat men ziet als
ta al te grote invloed van „Den Haag",
kn en ander brengt een bijzondere ver-
•twoordelijkheid mee bij de bepaling
kn de urgentie van te treffen voorzie-
jngen.
De heer Van Oosten sprak de dank uit
»n de fractie voor de activiteit van het
tóiege. Daarnaast zag hij echter ook en-
pe „doornen in het vlees" Als eerste
temde hij de kwestie van de grondaan-
oop en het treffen van de nodige voor
leidingen tot het bouwen van woningen
I de lagere huurklasse. In dit verband
K»eg hij naar de 6tand van zaken met
(trekking tot de bouw van de bouw-
Jurkaswoningen en het saneringsplan
(Verder verzocht hij behandeling in
rare raadsvergadering van de par-
herziening van het uitbreidingsplan
het eind van het jaar. Hij kon geen
kvdering hebben voor het terugnemen
*n de agenda van bepaalde punten om
pe wel niet direct „onder de tafel" te
teken, maar in elk geval op de lange
pn te schuiven.
[Zo ligt er nog de ontwerp-verordening
te de heer Pels betreffende de voor
terden, waaronder subsidie aan ver-
Jagingen op het gebied van de gezins-
frg kan worden verleend. Spr. voelde
*1 voor het ontwerpen van een alge-
me regeling voor het verlenen van sub-
Tên aanzien van het waterbedrijf vroeg
heer Van Oosten, naar aanleiding van
I mededeling van B. en W., dat de
tertoren verbetering behoeft, waarbij
vraag gesteld werd, of het wellicht
Wdeiiger zou zijn water van een an-
gemeente te betrekken, of alle wa-
'an Leiden zou kunnen worden be
rokken en het waterbedrijf kon worden
Naar aanleiding van een opmerking van
en W. over de verkoop van gemeen-
'(■jk grondbezit aan particulieren vroeg
odra hier enige tekening in zou ko-
aanstonds hierover te worden tnge-
De afdeling Den Haag
''oene Kruis heeft reeds mei
3000 leden.
en W van Den Haag bereiden de
van een helihaven in de Resi-
witie voor.
De heer W. L. van Essen, directeur
te de NV Labor, bedrijfsverzekerings-
Matschappij van de Nederlanden van
op de leeftijd van 59 jaar over-
llcht. Dan vroeg spr. hoever het stond
met de werkzaamheden voor de herzie
ning van de algemene politieverordening,
waarin o.m. het verplicht model van de
in gebruik zijnde vuilnisemmers zal wor
den omschreven
Ten slotte merkte de heer Van Oosten
op, dat een aantal woningen in de laatste
jaren In gebruik Is genomen aan de Mo
lenlaan, waarvan het op z|)n minst ge
nomen twijfelachtig is, of ze zfjn gebouwd
en bewoond met inachtneming van de
woningwet, bouwverordening en woon-
rulmtewet-
Toezeggingen
De heer Pels (P.v.d.A.) kondigde aan,
wat meer woorden nodig te hebben dan
de voorgaande sprekers, dit wegens het
ontbreken van politieke banden met het
college. Ook deze spreker constateerde,
dat de gemeentelijke autonomie had in
geboet, z.l. als gevolg van structurele
wijzigingen in het economische leven. Ten
aanzien van het algemene beleid had hij
begrip voor de moeilijkheden van het col
lege, maar vond. dat het beleid wel eens
teveel was afgestemd op toezeggingen.
Het de laatste tijd veelvuldig overwerken
ten gemeentehuize, is dit een gevolg van
onderbezetting of van de vele mutaties,
vroeg de heer Pels. In dit verband ver
zocht spr. de P.v.d.A. rjiet op de achtersti
bank te zetten als het ging ov
noemen van ambtenaren
Sprekend over de financiële aspecten
achtte spr. het tekort op de begroting niet
zo héél erg. Spr. bepleitte het instellen
van een financiële commissie
het bespreken van de volksgezondheid
van een bedrijfsgeneeskundige dienst. In
verband met de herdenking van de be
vrijding volgend Jaar, verzocht spr. het
houden van één algemene bijeenkomst
met medewerking van plaatsgenoten.
Wat betreft de middenstand zag spreker
een tekort aan service, een te weinig
gaan met de tijd en een te weinig
passen van de prijzen. Spr. bleek
voorstander van het instellen van
wekelijkse markt. Verder lanceerdi
heer Pels de idee. ook in Voorschoten
over te gaan tot.schoolmelkverstrekklng.
Hij verzocht te onderzoeken, in hoeverre
het nodig zou zijn, de scholen Woensdag
middag inplaats van Zaterdagmorgen te
sluiten.
Sprekend over de volkshuisvesting,
vroeg de heer Pels hoeveel hulzen er dit
jaar waren gebouwd. Ook in de wonlng-
nissie zag spr. graag een P.v.d.A.-
lid. Ten elotte pleitte hij voor een bouw-
politiek, die beantwoordt aan de plaatse
lijke woningnood.
eens een nota over een bepaalde kwestie
vroegen, wat vril veel extra werk mee
brengt
Het college acht het instellen van een
financiële commissie voorlopg niet urgent.
Er zijn reeds verschillende commissies en
deze bezien ook de financiële aspecten
van een zaak. Voor het instellen van een
bedrijfsgeneeskundige dienst is de ge-
De eerstvolgende herdenking van de be
vrijding zal in nauw overleg met de Kon.
Wilhelminavereniging worden georgani
seerd. Wat betreft het instellen van een
weekmarkt was spr. niet optimistisch ge
stemd. mede naar aanleiding van een on
derhoud met een hoofdbestuurslid van de
bond van markthandelaren. Ten aanzien
van het benoemen van een P.v.d.A.-lid
in de woningcommissie zegde spr. toe.
bij een vacature dit nader te bezien.
Wethouder S c h r a m a beantwoordde
hierna de opmerkingen op het terrein
van onderwijszaken. De verhoging van de
subsidie op het kleuteronderwijs, wat de
gemeente f 3000 kost. zou spr. in welwil
lende overweging nemen. Het beleid van
het college ten aanzien van de plaats van
de nieuwe openbare u.l.o.-school was vol
gens spr. een gevolg van de houding van
de betreffende raadsleden. De schoolmelk-
voorziening achtte spr. ln deze platte
landsgemeente niet urgent. Voor de vrije
Woensdagmiddag en de school-Zaterdag-
morgen voelde hij niet veeL
Woningbouw
Wethouder Dekker noemde de wo-
ningbouwsituatie niet rooskleurig (te ge
ring bouwvolume). De aankoop van grond
voor de bouw van woningen in de Vllet-
wijk verkeert ln een vergevorderd sta
dium. Daar zou dan ruimte komen voor
70 woningen. Wat betreft de situatie aan
de Rijndijk zijn wij afhankelijk van Rijks
waterstaat. De bouwspaarkaswoningen
zijn vorige week aanbesteed, doch de uit
slag i6 tegengevallen. Besprekingen dien
aangaande zullen worden gehouden.
Wat betreft de watervoorziening zit de
gemeente als zovele in het westen van
het lanJ in een moeilijk parket. Loyaal
zegde spr. de naleving toe van de voor
schriften op het gebied van de woning
bouw. Als de goedkeuring van Gedep.
Staten <»s verkregen, zal eerlang in dc
<-1 Oranjepolder een zwembad worden aan
gelegd. In 1954 zijn 58 woningen gereed-
Du Croo en Brauns
acht pet
De N.V. Machinefabriek Du Croo
Brauns stelt over 1953/'54 8(8) pet. divi
dend voor. De directie is zeer tevreden
over de resultaten, die weliswaar 1,1
mlllioen waren tegen vorig Jaar 1.7 min,
doch toen waren zij door bijzondere om
standigheden beïnvloed. Het bedrijf was
volledig bezet, de nog uit te voeren or
ders liepen iets achteruit, doch men was
aan het einde van het boekjaar nog voor
maanden van werk voorzien. De liquidi
teit bleef gunstig. De uitkeringen van het
Indonesisch bedrijf over 1953 kunnen pas
worden opgenomen in de resultaten var
dit boekjaar. Het voordelig saldo i:
157.225 (177.744). Over verplaatsing var
het bedrijf is nog niets beslist, doch mer
moet met deze waarschijnlijkheid reke
ning houden. Hiervoor is een ver
nieuwingsreserve opgenomen van 300.000
De resultaten van het lopende boekjaar
zijn tot op heden bevredigend, doch de
concurrentie wordt gestadig meer merk-
Verkoop Halberg
Het bestuur van de Halberg Machine
fabriek N.V. Is begonnen met onderhan
delingen over verkoop der fabriek om
een faillissement te voorkomen. Een over
eenkomst is tot stand gekomen met eer
grote fabriek, die de productie zal voort
zetten, en alle schulden zullen op korte
termijn worden betaald. De uitkeringen
op de aandelen zullen de tegenwoordige
beurskoers overtreffen. Nadere medede
lingen komen op een buitengewone aan
deelhoudersvergadering van 4 December
a.s. 11 uur te Weert.
Gedegen stuk
Als laatste spreker ln eerste instantie
voerde de heer Van Elat (V.V.D.) het
woord inplaats van de heer Korthals, die
?rband met besprekingen en vertrek
Straatsburg niet aanwezig kon zijn.
De heer Van Eist noemde de nota van
-ï W. een gedegen stuk werk. De fi
nanciën zijn de kern van onze mogelijk
heden. aldus spr., en de aspecten te dien
opzichte zijn somber. Ook deze spreker
bleek voorstander van het instellen van
financiële commissie. Zoals reeds eer
der door deze fractie was gedaan, werd
nu aangedrongen op het afstoten van
gemeentelijk huizenbezit. Spr. opperde de
mogelijkheid gemeentewoningen te verko-
zij het met financiële tegemoet
komingen aan bewoners. Wat betreft
de financiële verwachtingen van B. en
oor de toekomst miste hü alle reële
grondslagen.
Verhoogde uitkering
Nadat B. en W. zich langdurig had
den beraden over de beantwoording
(Ongeveer anderhalf uur) van de alge
mene beschouwingen, deelde de
voorzitter mede, dat hij een be
langrijke mededeling te doen had.
Deze was, dat om circa half zes be
richt was ontvangen van de Provin-
oiale Griffie, dat het bedrag per in
woner zeer waarschijnlijk zal worden
verhoogd, zodat dit de gemeentefinan-
ciën in gunstige zin zal kunnen be
ïnvloeden.
Hierna ging spr. over tot de beantwoor
ding (ln telegramstijl) van de gemaakte
opmerkingen.
Wat betreft het verlenen van subsidie
in plaatselijke jeugdverenigingen was
)r. van oordeel, dat hierom gevraagd
moqt worden. Voor een enquête ln dit
verband voelde hij voorlopig niet veel.
n eventuele credietaanvragen door
de middenstand zal het college steeds de
nodige aandacht schenken.
i aanzien van de personeelsvoorzie
ning zal gehandeld worden volgens de
-egel: de Juiste man op de juiste plaats.
3e algemene politieverordening is in de
commissievergadering behandeld en prac-
tlsch persklaar. Het overwerk was. naast
reeds genoemde oorzaken, ook een ge
volg van het feit. dat de raadsleden noga)
gekomen. Wat betreft het afstoten
gemeentelijk woningbezit gaf wethouder
Dekker te verstaan hoewel niet onge
negen niet veel verwachtingen te
hebben.
De volgende re- en duplieken openden
geen nieuwe gezichtspunten, zij het dan
dat de voorzitter meedeelde, dat voor
lopig geen rioolbelaeting zal worden ge
heven. De bedrijfsbegrotlngen werden
hierna „en masse" goedgekeurd. De ge
meentebegroting werd hoof dstuksge wijs
goedgekeurd. De heer Van O o s
stemde tegen, wat betreft art. 476 (psy
chotechnisch onderzoek op de scholen).
Om ongeveer drie uur (Zaterdagmor
gen) werd de vergadering gesloten.
Chr. Hist, kiesvereniging
Woensdagavond spreekt mr dr J. J. R.
Schmal voor de Chr. Hist, kiesvereniging
Jn de kleine zaal van het Gebouw
Bazar Diaconcssenhuis: f 5000
De bazar ten bate van het Diaconessen
huis in Leiden, die van Donderdag tot
en met Zaterdag in het gebouw voor
Christelijke belangen werd gehouden,
heeft bruto f 5000 opgebracht.
Herdenking in Utrecht
Men schrijft ans:
"\7\ANDAAG BELEGGEN DE Verêniging van christelijke onderwijzers
en het bestuur van de normaalschool „De Klokkenberg" te
Nijmegen een bijeenkomst te Utrecht tep-herdenking van mr J. J. L. van
der Brugghen. Het was op 6 Augustus JM50 jaargeleden dat'deze bekende
figuur uit de schoolstrijd werd geboren. Een juiste beoordeling van Van
der Brugghen verkrijgt men eerst dan, wanneer men hem ziet, staande
midden in zijn tijd en temidden van zijn politieke- en schoolarbeid. Zijn
staatkundig werk was voor de school, en zijn liefde voor de school dreef
hem in de politieke arena.
Als twee-jarige peuter heeft hij uiter-
ird meer belangstelling gehad voor de
kleine wereld om hem heen, dan voor de
schoolwet van 1806. Dit geestesproduct
van Van den Ende bevatte de kiemen
van de latere schoolstrijd voor recht
vaardigheid en doorwerking van positief
Christendom op het terrein der school.
Gedrenkt in philantropische gedachten,
wil zij de school doen medewerken aan de
godsdienstige vorming. De praktijk leerde
al spoedig dat dit zou zijn in algemeen-
religeuze. in vrijzinnig-protestantse geest.
Wel trachtte men de uitgestippelde koers
nog te bedekken onder de eerwaarde be-
kleedselen van twee en twintig tot school
opzieners benoemde predikanten. Maar
ontevredenheid kon niet uitblijven! De
Bijbel was een verboden boek! Het protes
tants-rationalistisch en anti-katholiek ka
rakter der staatsschool wekte verzet én
van protestantse èn van rooms-katholieke
zijde. Nog groter werd de ontevredenheid
toen bleek, dat de bepaling over de op
richting van bijzondere scholen niet meer
dan een verdraagzaam lijkend, in feite
loos gebaar was. Zodra het ging om op
richting van rechtzinnig protestantse of
rooms-katholieke scholen, weigerden de
gemeentebesturen op grond der autorisa
tie-bepaling. medewerking.
De in 1840 tot lid der Tweede Kamer
gekozen Groen van Prinsterer, vertolkt©
dan ook de wens van velen, toen hij o.a
vroeg om opheffing dier bepaling. Het
K.B. van 1842 moet voor velen een grote
teleurstelling zijn geweest. Het door de
commissie gedane voorstel, om bij wei
gering der vergunning door een plaatse
lijk bestuur, beroep op de Koning open
te stellen, werd door de minister niet
overgenomen. Des Konings gezindheid
was hem bekend en.... onwelkom! Deze
beroepsmogelijkheid zou gelijk staan
et vrijheid van onderwijs!
Reactie kon niet uitblijven. Het streven
aar oprichting van bijzondere scholen
werd sterker, temeer, daar 'n ministeriële
circulaire sprak, dat „het onderwijs een
belang zou blijven van louter burgerlijk
maatschappelijke aard".
Na een wachten van zes jaar kwam ln
Den. Haag ten lange leste een bijzondere
school tot stand!
11JET REVOLUTIE-JAAR 1848 bracht
eindelijk de opheffing van de smade
lijke en onbillijke autorisatie-bepaling.
„Het geven van onderwijs is vrij". Tevens
werd in artikel 194 der grondwet een
nieuwe schoolwet in uitzicht gesteld.
Iedere staatsburger zou overigens van de
openbare school gebruik moeten kunnen
maken, zonder in zijn religieuze overtul
ging te worden geschokt. Er zou wordet
onderwezen „met eerbiediging van ieders
godsdienstige begrippen". Het beginsel
der neutraliteit!
Met de grondwetswijziging is de rust
echter niet weergekeerd. In het nieuwe
zittingsjaar 1854 (Groen van Prinsterer
Van der Brugghen werden net herkozen)
diende minister Van Reenen een ontwerp-
onderwijswet ln. Weliswaar opende dit de
facultatieve splitsing der staatsschool
(„Waar de plaatselijke omstandigheden
het toelaten, mogen afzonderlijke open
bare scholen worden ingericht voor kin
deren van dezelfde gezindheid"), deze mo
gelijkheid was puur theoretisch. Welke
waarborg was er, dat plaatselijke er
vfestelijke besturen hun medewerking
praktirch zouden .verlenen? Na het ongun
stig voorlopig verslag, werd het wets
ontwerp Ingetrokken.'
Het tweede ontwerp-Van Reenen. Inge
diend in 1855, was Iets milder. Daar er
tegen de facultatieve splitsing der staats
school grote tegenkanting was gekomen,
liet de bewindsman deze gedachte varen.
Het onderwijs op de openbare school zou
burgerlijk maatschappelijk zijn, aldus de
minister. Hiermee werd met de ontkerste
ning van het onderwijs en dus van de
natie officieel een aanvang gemaakt!
Groen onderkende dit gevaar en ageerde.
Het resultaat van alle verzet was, dat de
Koning verklaarde, de wet niet te zullen
tekenen, waarna het ministerie zijn ont
slag nam.
Zo ls de toestand in 1856. Groen, gepolst
om een nieuw kabinet te formeren, heeft
bezwaren. Hij is niet overtuigd, dat hij op
zijn wijze, deze kwestie zal kunneh rege
len. Als bovendien de verkiezingen hem
ni.et in de Kamer terugbrengen, kijkt de
Koning naar een ander om en komt
J. J. H. van der Brugghen in aanmerking.
het werk. te Nijmegen een bijzondere
school te stichten. Hij ontmoet hierbij veel
tegenstand. Doch ln 1844 komt de school
tocht tot stand. In het. onder zijn redac
tie staande „Nljmeegsch Schoolblad"
voert hij steeds een pleidooi voor hel
vrije onderwijs. Het kan ons dan ook
niet verwonderen, dat we hem ln 1845
aantreffen bij de „Christelijke vrienden'
met Réveilmannen als Groen van Prin
sterer. Da Costa. De Liefde, Heldring
De vrienden houden zich ook bezig met
het onderzoeken van de mogelijkheid, te
Eindelijk kon
hij er door
M B Bo.
„Kerkelijk Grootboek"
der Ned. Herv. Kerk
Rentevergoeding 3V4 pet
Naar wij vernemen, is aan de colleges
van kerkvoogden en diakenen, bestuur
ders van fondsen en beurzen door de Ge
nerale Financiële Raad een rondschrijven
gezonden inzake de instelling /an
kerkelijk grootboek, onder beheer
deze raad. Hervormde gemeenten, diaco
nieën. fondsen etc.. zowel als partieul:
ren, zullen in de gelegenheid zijn in
schrijven op dit grootboek. Het zal e
rente uitkeren van 3H procent- Na vijf
jaar wordt telkens 1/25 deel aflosbaai
gesteld, event. In bepaalde gevallen eer
der
Het is de Generale Financiële Raad be
kend dat tal van Hervormde gemeenten
Inschrijvingen op het Grootboek der Ned.
Werkelijke Schuld hebben, hetzij tegen
2V4 procent of 3 procent. De raad meent
dat de belegging op het kerkelijk Groc
boek meer perspectieven biedt. Afgelost
worden tegen pari, hetgeen bij de Ned.
Werkelijke Schuld niet mogelijk is.
De instelling van het grootboek beoogt
het scheppen van een intermediair tus
sen de kerkelijke Instellingen, die geld
hebben te beleggen, en die welke geld
willen lenen. De veelal enorme kapitalen,
die thans nodig zijn bij kerkbouw etc.
veroorzaken weleens, dat genoegen moet
worden genomen met een relatief te ho
ge rentelast. Het kerkelijk grootboek be
oogt dus wat de leuze bedoelt, die reeds
Jarenlang in de Ned. Herv. Kerk gehoord
wordt: Kerkegeld voor kerkewerk.
De raad is voornemens van degenen,
die van het Grootboek geld ter leen
vangen, daarvoor op de huidige basis
rentevergoeding te vragen van 3sz pro
cent. Inschrijvingen zullen alleen
vaard worden naar behoefte. De instel
ling vap het grootboek heeft de Instem
ming van de Beleggingsraad der Ned.
Hervormde Kerk. Belangrijke inschrij
vingen zijn reeds toegezegd.
Hoger omzet bij
Hooimeyer
De aandeelhoudersvergadering der
Hooimeyer en Zonen N.V. te Barendrecht
heeft het slotdividend vastgesteld op 4
pet. De omzet beweegt zich in 1954 op
hoger peil dan over 1953. De besprekin
gen over de watersnoodschade zijn nog
niet afgelopen.
Recordhandel in October
Volgens het Centraal Bureau voor d«
Statistiek bedroeg de waarde van de Ne
derlandse invoer over October j.l. f 948
millioen, van de uitvoer f 873
(f763) millioen, een record.
Markt- en visserijberichten
KATWIJK AAN DEN RIJN Oven
de vellingdagen. Op 1
soort brengt van f 30 tot
prijs van waspeen was i
tot f 30 per 100 kg. Slul
tot t 23, boe
ten tot 52
ook best en ging v
kg. Breekpeen wa
ongekende prijs va
Ook uien gingen v
prijs, van f 18 tot
r goede prijzen,
tot f 20, groene
is tot f 25 en sp
100 kg. Andijvie deed
goed gevraagd i
neren. Prijzen pc
2.36—2.50; 2—2.:
1 .Hl, 1.71; Prijzc
n: Lammeren:
r 100 kg.
gen een beste
kg. Keuken-
scheel prijs-
utering; Var-
iiandel kalm.
KATWIJK AAN ZEE, 29 Nov. A
fslag waren de KW 47 met 117 kantje!
8 met 326 k., KW 16 met 165 k.. KW 3
00 k., KW 78 met 209 kanjtes
Prijzen: volle naring 36.10—36.20; ste
nig I 23.3029.20.
vlucht. De Kanaalvissers zijn Dieppe binnen,
gelopen en de Engelse walvisscrs hebben de
IJmuidense haven opgezocht.
SCHEVENINGEN, 29 Nov. Hedenmorgen
waren er geen vangstberlchten uit zee.
Binnen to S. heventngenSch 5—13 last;
Sch 107—7 last en 300 kisten: Sch 325—15 last.
Sch 30—16 last en 180 kisten; Sch 132—7 last
en 200 kisten; Sch 37—10 last en 100 kisten;
Sch 399—10 last Sch 189—12 last en 100 kis
ten; Sch 250—12 last; Sch 69—16 last en 100
kisten Sch 190—10 last en 30 kisten; Sch 353
—7 last; Sch 223—8 last; Sch 283—100 kisten;
Scb 77—6 last: Sch 14—15 last; Sch 89—15
last. Sch 246—7 last. Sch 49—17 last et
IJMUIDEN 29 Nov Prijzen verse vli
Zaterdag Heilbot 250 gr tong 450—375 grm
tong 370—310 kim tong 310—268 kl tong I
240—224 kl tong II 212—198 tarbot I 260
alles per kg; tarbot II 102 tarbot III 83
bot IV 7556- gr schol 62—60 jrm schol
66 kim schol 77—64 kl schol I 68—52 kl
II 60—33 schar 37 verse haring 14—1
schelvis 60 grm schelvis 61 kim achelv
—56 kl schelvis I 62—52 kl schelvis II 50—40
wijting 46- 27 mid gul 48 kl gul 36—34 all.
per 50 kg; gr kabeljauw 196—124 per 125 k
Totale aanvoer; 4790 kisten, w.o. 4000 kiste
VLAARDINGEN. 29 Nov. Vangstberlcl
ten van hedenmorgen uit zee: VI 86—20 kan
jes VI 115-100 k.. VI 142—20 kantjes. E
rr: Sch 117—riflOO; logger
nglog-
acn in—iwuu; iuK*eii>. KW 261850
52—2020, KW 155—2380, KW 84—2560. KW
106—2380, KW 125—2570, KW 10—2420, KW 89
—2740, KW 51-3160, KW 69—2460. KW 104—
3940 KW 126-2800. KW 17-1500, KW 59—
1 12—2000 KW 210—2250.
komen tot een opleiding van onderwijzers
voor de bijzondere. Christelijke scholen.
In 1846 wordt door Van der Brugghen op
de Klokkenberg te Nijmegen de e>
normaalschool geopend. Later verzamelt
hij de Klokkenbergers om zich heen. HIJ
geeft In 1854 de stoot tot oprichting van de
nlglng van Christelijke onderwijzers.
Steeds Is hij met Groen aan de spits ge
treden der orthodox protestanten. In de
kamp om de Bijbel op de achool. Eén zijn
zij. als het gaat om het wezen van de
school.
Alvorens de opdracht tot kablnetsfor-
atle te aanvaarden, heeft Van der
Brugghen een onderhoud met zijn vriend
op Oud-Wassenaar Dit gesprek vindt
plaats op 15 Juni. Met de (volgens Groen
verkeerde) Indruk, geen oppositie van zijn
iend In de Tweede Kamer te zullen krij
gen. vertrekt hij en aanvaardt op 16 Juni
de opdracht
Nu breekt een periode aan. waarin de
twee vrienden van weleer, scherp tegen-
elkaar komen te staan. Juist de
strijd om de schoolvorm, brengt verwij
dering Een uiteengaan, dat voor de ken-
van beider staatsbeschouwing, niet'
ALMKERK 2
ALPHARD M p SI Vincent v
AL.UDRA SS SO m Z V Djeddah
ARMILLA 27 Plsdju^
BROUWERSGRACHT 2S dw
BRITSUM 2« 140 m N M.delr»
BIVTANG
BONAIRE 5
CRONFNBURGH
CALTEX DELFT 2
CALTEX LEIDEN
CLAVELLA 2fl 90 m W Mlnlcr
CALAND 28 V Koplng n Lond»
DEL-ENK A VEN M SKI m Sl Pu
Hoeks v St Vincent n^RLo c
DACAPO 2* dw Vleo V VlgO
bjere v Eshjert n Newcast
DACOSTA -fi hll H k H
DELFBORG 10 m Z Plttbo
HECTOR 28 v B
HOOGEZAND 2
KATELYSIA 2« 700 m ZZW
Payal v Pamla n Curacao
KEN1TRA 28 Golf v Blacaye
KERTOSONO 28 p Gibraltar
KAAP SINT VINCENT 28 dw
IJmulden v Stugaund n R'dar
LOPPER9UM i
LOOSDRECHT 2
UEVEVROUWIKERK
MUTU A FIDES M bil Smal
METROPOLS
MOLENKERK 2
JOH AN WILLEM FR ISO
I GEERTRU1DA SS dw
PHILETAS 2
ROTULA 28
ROEBIAH V
'I.irnRICHT 28 I
I W v Antwerpen n
WELTEVREDEN S
n OtZ Kp Paaaam
WATERMAN 38 Kp Verde
ZWARTEWATER 28 Brut
NAOEKOMEN SCHEI
AGAMEMNON 27 Puerl
ALNATI 28 Antwerpen
ALCHIBA 28 W 9t 1
ALPTIERAT 27 R1o de
ANTARES 29 Blyth
ANNA S 28 Delfrtil
ATLAS 28 v Mculna n
AVERDIJK 27 v Baltlr
BAARN 28 v Artofag
Vnlparalio
BATAVIER I 27 WZW
BERNT3SE 27 dw Toul
DONGEDIJK 27 v Balbc
ELSXNBURGH 27 180 m N
Vtlano v R'd»m n Caaa
ERE AN 28 Londonderry
GOOILAND n Recife
HERA 27 Guanta
INDRAPOERA 27 Belawa
JURA 24 Pr
KALABAHI 21 M>
LAERTES 27 P Gl
MER WEDE 27 Savannah
MKRCURIUS 26 Londen
ORESTES 27 Bonaire
PTROLA 2* Emden
PRINS PHILIPS WILLEM 28 a
QUO VADTS 2
RIVAL 5
RIJNLAND 28 p Abmlhoi
indarahapur
STRAAT MOZAMBIQU
TRIO 24 Brldport
i«*end la geweest. Op dit punt Immers
lagen de controversen en de vorm var
Christelijk schoolwezen wordt wezenlijk
hierdoor bepaald. In de Réveilkring heeft
men zich steeds beziggehouden met de
vraag, wat gedaan moet worden om
voortschrijdende ontkerstening der Neder
landse samenleving te stuiten. Is er
behoud van het Christelijk karakter der
natie, iets van de wetgever te verwach
ten?
r>IJ HET ZOEKEN naar een antwoord
op deze vraag It Van der Brugghens
politiek uitgangspunt niet de norm. maar
het feit, niet de ideale maar de werkelijke
situatie, niet de toestand, zoal* die behoort
zijn, maar zoals die Is. De wetgever zal
wetten maken, die een volk noch christe
lijker houden of willen maken, dan het
werkelijk la.
..Het is. naar het standpunt der Rege
ring. niet de taak der Regering om te
zrogen voor de Christelijke behoeften van
het volk; het is de taak der Regering en
haar plicht Integendeel, om dal geheri
»te laten aan wie dat overgelaten 1
Sint als parachutist
bij Ermelo
St Nicolaaa zal op 4 December een
bezoek brengen aan de militairen in de
legerplaats Ermelo Het ia de bedoeling,
dat de Sir.t tussen half drie en half vier
per vliegtuig boven het kamp arriveert
en dan a'.s parachutist landt. Hij zal wor
den welkom geheten door de comman
dant van het kamp kolonel Winkel Er
zal voorts een demonstratie met zweef
vliegtuigen worden gegeven cn mogelijk
ook een demonstratie met straalvliegtui
gen
moet worden; maar het Is de taak der
Regering om toe te zien, dat zij wetten
schrijve voor een volk. gelijk het bestaat.
Dat Is het standpunt der Regering omtrent
het Christelijk beginsel der natie".
Van der Brugghen zoekt het ln de rlch-
ng ven de vrije, christelijke school Tn
•n volgend artikel zullen wij bespreken,
hoe zijn Ideeën worden verwezenlijkt.
