Invasie van notenkrakers in
ons land
ENERGOL!
Siberische vogel, die zelden bij ons
gezien wordt
basalt
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
3
ZATERDAG 30 OCTOBER 1954
SINDS VIJFTIG JAAR
/~\P HET OGENBLIK komen van alle kanten berichten binnen, dat men
de Siberische notenkraker heeft gezien. Reeds eerder werd daarover
geschreven. Niet alleen uit Friesland en Drente, maar ook uit Apeldoorn,
Woudenberg, Eemmond, Overveen en uit de omgeving van Leiden kwa
men berichten. Het blijkt, dat hun plotselinge verschijning ook in Dene
marken, Duitsland en België reeds is opgemerkt.
De notenkraker is een kraaiachtige, die gerekend
in z'n manieren enige gelijkenis vertoont
met de Vlaamse gaai. De grootte van deze
vogels is iets kleiner dan een kauwtj.
Het verenkleed is grotendeels chocolade
bruin met witte druppelvlekken. De bo-
venkop is ongevlekt. De slagpennen
geheel zwart, terwijl de zwarte staart-
pennen witte uiteinden hebben. Het
renkleed der beide sexen verschilt zo goed
als niet, evenals in de verschillende sei
zoenen. De jongen hebben over het al
gemeen een lichtbruine grondtint in het
verenkleed. In het veld zijn het sterk
witgevlekte verenkleed en de donkere
staart met de witte uiteinden zeer in het
oog lopend.
Zij leven in de Siberische naaldwouden
ei^verlaten in het najaar het broedgebied
in wisselend aantal. Volgens Kleinschmidt,
een Duits ornitholoog, zouden hier nim
mer volwassen vogels onder zijn. De trek
is dan westwaarts over geheel Europa,
soms tot in Engeland en Frankrijk. Be
reikt zo'n invasie ons land, dan worden
de eerste notenkrakers eind September tot
eind November waargenomen, soms ook
in December en Januari. Van Februari tot
half April werden enkelingen gesigna
leerd. Ditmaal zijn de eerste waarnemin
gen van begin October. Over het over
winteren in ons land zijn geen duidelijke
gegevens bekend. Slechts één zomerwaar-
neming is bekend, namelijk een wijfje op
3 Juni 1918 te Borculo.
Tiek
De notenkraker leeft in Siberië 's
ters hoofdzakelijk van de vette zaden
de arve-den of Russische ceder (Pinus
cembra). De misoogst van de arve-noten
wordt vaak als oorzaak genoemd, dat de
notenkrakers massaal naar midden Euro
pa trekken. Vaak loopt zo'n trek op mas
sale vernietiging uit. Grote invasies zijn
bekend uit de jaren 1753, 1840, 1847, 1850,
1864, 1885, 1886, 1893, 1900, 1911 en 1913.
Kleinere invasies uit de jaren 1887, 1888,
1889, 1895, 1907, 1912, 1917, 1931 en 195o'.
De laatste veertig jaren zijn notenkrakers
echter steeds een grote bijzonderheid
weest. Sommige jaren werden er eens
of twee gezien, maar daar bleef het dan
ook bij. if
De in ons land waargenomen noten
krakers behoren vrijwel altijd tot de
berische notenkrakers (Nucifraga caryo-
oatactes macrorhynchus Brehm). In de
Zwitserse en Oostenrijkse Alpen, Scan
dinavië, Russische Oostzeelanden, Oost-
Pruisen en het Duitse gebergte (Beierse
Alpen, Hartz, Reuzengebergte) komen
echter ook notenkrakers voor. Zij worden
de Europese notenkraker
(Nucifraga c.carycataotes (L.). De Euro
pese notenkraker werd slechts driemaal
in ons land vastgesteld. Het enige ver
schil tussen deze beide notenkrakers is
Opmerkelijk is het, dat zij volgens
de Zweedse ornitholoog Swanberg
ongeveer 90% van de verborgen no
ten terug kunnen vinden. Zelfs als de
grond met een dikke laag sneeuw L
bedekt, kunnen zij hun verborgen
schatten met de grootste nauwkeurig
heid terug vinden en met de stevige
snavel uit de sneeuw peuteren.
Merkwaardig is het verder, dat reeds
gebruikte bergplaatsen niet opnieuw
worden opgezocht, wanneer de noten
hieruit zijn verwijderd. Ook wanneer
de sneeuw alle sporen uitgewist
heeft en het niet meer valt te con
stateren, of de noten van zo'n plek
(Advertentie)
10 vinger sy
-KL .aL SL JHJl blind rhythi
STENO-™;
DOORLOPENDE CURSUS
Kon. Erk. PITMANSCHOOL
Plantsoen 65 Telefoon 26558
D.E.V. bijeen
Kerstshow bij voldoende
deelneming
De Leidse tuiniers- en bloemistenver
eniging ..Door Eendracht Verbonden"
hield gisteravond in café Aniba een
ledenvergadering. De voorzitter, de heer
J. H. Smit, deelde in zijn openingswoord
mee. dat de maatschappij voor tuinbouw
en plantkunde bij voldoende deelneming
een Kerstshow wil organiseren. Hij
wekte de leden op, hieraan deel te nemen.
Aan de deelnemers aan de bollenwed-
strijd werden twee potten met narcissen-
bollen uitgereikt, en het is de bedoeling,
dat in Maart prachtige narcissen ter keu
ring worden aangeboden.
De problemen uit dc ..Vragenbus" en
„Wie weet hoe ik heet" werden beant
woord door de voorzitter en de heer De
Pree. De heer De Pree hield hierna een
causerie over besdragende heesters. De
bessen vervangen in de herfst de bloe
menpracht. Deze heesters zijn een
sieraad voor de tuin.
Deze avond konden ook nog enige in
zendingen bewonderd worden.
De heer Breedijk had een vaas chry
santen ingestuurd, die 8 punten verwierf.
De Crassyla's van de heer Roman kregen
6 punten, en de 25-kg wegende reuzen-
pompoen. die de heer Hofman meege
sjouwd had, werd 7 punten toegekend.
De avond werd besloten met de tra
ditionele verloting en de even gebruike
lijke rondvraag.
Feest militair tehuis
Zoals wij reeds mededeelden, herdenkt
't Chr. militaire tehuis aan de Breestraat
Donderdagavond om 8 uur zijn twee-ja
rig bestaan met een toneelavond in de
nieuwe cantine van de koksschool. Wij
vermeldden bij dat bericht, dat de voor
stelling voor iedereen vrij toegankelijk is.
De avond is evenwel alleen vrij toeganke
lijk voor de militairen van het garnizoen
Leiden, voor contribuanten van de bond
Pro Rege en voor genodigden.
Een dokter nodig?
De Zondagsdienst der Leidse huisart
sen wordt morgen waargenomen door de
dokters Van Bockel, Gaasbeek, De Graaff,
Kors, Mastenbroek en Van Wingerden.
Welke apotheek?
De avond-, nacht- en Zondagsdienst der
apotheken te Leiden wordt van Zaterdag
30 October 13 uur tot Zaterdag 6 Novem
ber 8 uur waargenomen door apotheek
Kok, Rapenburg 9, tel. 24807, en apotheek
„Tot hulp der mensheid". Hooigracht 48,
tel. 21060.
wel de dikte van de snavel. De Siberische
notenkraker heeft een veel zwaardere
snavel. Deze kegelvormige, gelijkmatig
smaller wordende snavel, welke in een
wigvormige horizontale spits uitloopt,
blijkt bijzonder geschikt te zijn voor het
kraken van de harde zaden van de arve-
den en de hazelnoten.
Verbreiding
De verbreiding van de notenkraker
staat in nauw verband met het voorkomen
de arve-den. De eerste keer dat wij
notenkrakers ontmoetten, was enkele ja-
geleden in woeste wouden van mid
den-Zweden. Afgelopen voorjaar ontmoet-
ve weer notenkrakers, ditmaal in de
Zwitserse Alpen, in het nationale park
dichtbij de Italiaanse en Oostenrijkse
grens. Deze Europese soort kan als stand
vogel worden beschouwd. Evenals gaaien,
zij veel mee gemeen hebben, kun-
ze rumoerig lawaaien en twisten. In
de drie herfstmaanden besteden zij het
grootste deel van hun tijd aan het ver
zamelen en verbergen van hun voedsel.
Vooral gedurende de periode als de zaden
ran de arve-den op het punt staan uit te
'allen. De noten worden de gehele dag,
naar wel vooral 's morgens en in de na
middag, verzameld en verstopt bij 3 tot 9
stuks bij elkaar. Zij trachten hun schat-
n voorraadschuren te bewaren voor
de winter.
De notenkraker is er weer.
(Tekening: H. J. Slijper)
zijn geconsumeerd, komen de noten
krakers hier niet meer terug.
Instinct
Het instinct om zich voor de komende
winter veilig te stellen door middel van
hamsteren van voedsel, is bij deze vogels
,erg sterk ontwikkeld. Overigens leven zij
ook van beukenoten, eikels, zaden van
dennen en sparren, insecten, wormen,
slakken en andere kleine dieren, bessen
e.d. Ook in ons land werd deze maand
het wegstoppen van wintervoorraad ge
constateerd. Iemand uit Apeldoorn
schreef mij: „De vogels zijn hier al en
kele weken en bevinden zich steeds ln
bij bomen met hazelnoten, waarvan
zij behoorlijke porties verorberen en zeer
veel noten overal wegstoppen. Als de no-
tentijd voorbij is, zullen zij echter wel
vertrekken."
In Overveen nam men er een waar ter
wijl hij kegeltjes van een fijnspar af
pikte. Volgens de tuinman aldaar at hij
ook zaden van thuja's. Hoelang zij hier
zullen blijven en hoeveel er nog deze
herfst en winter gezien zullen worden,
valt niet te zeggen. Dat we de grootste
tie sinds 50 jaren beleven, is echter
wel zeker.
Jaap Taapken.
Agenda van Leiden
Meisjes-H.B.S. Garenmarkt, 11 uur: af
scheid directrice mej. J. L- van Hoorn
(35 uur: receptie).
Antonlus-clubhuis, 8 uur: contactavond
speeltuinvereniging Rondom de Water
toren, toneel politiegezelschap.
Schouwburg, 8 uur: K. en O.. De To
neelvereniging met „De duivel kwam uit
Dublin" van Paul Vincent Carroll.
Maandag
School Hoge Morsweg 12, 25 en
uur: wijkgemeente Morskwartier. bazar
ten bate van orgel Maranathakerk.
Rehoboth, 211 uur: Evangelisch Lu
therse Gemeente, bazar ten bate
kerkinterieur.
Plantsoen 61, 25 uur: receptie zilve
ren jubileum nachtveiligheidsdienst.
Schouwburg. 7.45 uur: Leids Acad. Kunst
centrum, Haagse Comedie met „Maria
Stuart" van Schiller.
Stadsgehoorzaal, 8 uur: Bond van foto
handelaren, fotoflitsavond onder leiding
van Wim Jansen.
Dinsdag
School Hoge Morsweg 12, 2f
uur: wijkgemeente Morskwartier, bazar
ten bate van orgel Maranathakerk.
Rehoboth, 2II uur: Evangelisch
Lutherse Gemeente, bazar ten bate
kerkinterieur.
Foyer stadsgehoorzaal, 8 uur: Chr.
vereniging, filmavond over Zwitserland,
Snouck Hurgronjehuis, 8 uur: K. ei
cursus t.Het genieten van moderne
ziek" door Wouter Paap.
Nachtdienst apotheken.
Apotheek Kok. Rapenburg 9, tel.24807,
en apotheek „Tot hulp der menschheid".
Hooigracht 48, tel. 21060.
Jaarverslag van de
Coöp. Melkcentrale
Steeds meer boeren zien
noodzaak van coöperatie in
Verschenen is het jaarverslag van d<
C. M. C., de grootste leverancier var
consumptiemelk in het Westen van om
land. Aan het einde van het verslagjaar
bedroeg het aantal leden 11.649, die te-
imen 509,022,632 kg melk leverden.
In de loop van het boekjaar kon
leden netto worden uitbetaald
f108,903,810,31, wat neerkomt op 21,39 ct.
per kg. geleverde melk. De omzet
schreed de f 125.000.000, terwijl r
schrijving en reservering nog bijna twee
millioen beschikbaar blijft voor vereffe
ning met de leden. Het is gebleken, dat
steeds meer veehouders de noodzaak va:
coöperatieve verwerking en afzet va:
melk gaan inzien.
LUXOR-GESPREKKEN
De gesprekken op Zondagmorgen in het
Luxor-theater, uitgaande van de Her
vormde commissie voor bijzonder Kerke-
werk te Leiden, trekken steeds meer be
langstelling. In de laatstgehouden bijeen
komst ontstond inderdaad een gesprek.
Dit stemt de initiatiefnemers tot grotei
voldoening. Bovendien blijkt de onder
linge discussie nieuwe gezichtspunten te
openen voor volgende bijeenkomsten. De
onbeperkt van omvang ei
gen blijven zeker niet aan de opper
vlakte.
Zondagmorgen om half elf zal dr P. L.
Sohoonheim een inleiding houden over
vraag, die door de bezoekers zelf aan
de hand is gedaan: ,;Christen zijn zon
der Kerk?" Velen hebben immers moeite
met de algemeen heersende opvatting.dat
Christen lid moet zijn van een kerk.
Waarom zou men slechts Christen zijn
binnen ccn kerk?
In verband hiermede wordt door riet-
Kerkleden gewezen op „De Mantel". Daar
staat niet de Kerk op de voorgrond. Men
ontdekt echter daar Christenen, die be
antwoorden aan de eisen, die aan een
Christen gesteld mogen worden. Zo geeft
het bovengenoemde onderwerp tevens
aanleiding een samenvattende beschou
wing over „De Mantel" te geven.
Museum van oudheden weer
open op Dinsdagavond
Op 2 November zal de avondopenstel-
ng van het museum van Oudheden op
Dinsdagavond tussen 8 en 10 uur gedu
rende de wintermaanden worden hervat.
Dan zullen de zalen voor de klassieke en
de Egyptische beeldhouwwerken, voor
het klassieke glas en brons en voor de
Egyptische mummies en mummiekisten,
welke zalen in de laatste jaren geheel
nieuw zijn ingericht, weer voor het pu
bliek bij kunstverlichting te bezichtigen
zijn.
80°/o Minder motorslijiage
10°/o Benzinebesparing
Volrrtdhe BP Special Energol «nering beletent:
Btrh VERMINDERING VAN MOTORSUJTAGE
LAGER BENZINEVERBRUIK* BETERE PRESTATIES J
VISCO-STATIC
Door uitgebreide laboratoriumproeven
en road-teiti li bewezen, dat BP Spe
cial Energol Motoroll met BP Super+08
In de benzinetank gedurende itadirltten
met veel stoppen en starten een ben-
zlnebeiparing van 1 8% oplevert en een
gemiddelde besparing van 10%. terwijl
radlo-actleve proeven eveneens bewe
zen, dat de motorslljtage over de gehele
gebruikstijd van de wagen met 80%
wordt verminderd.
De Vlsco Statische eigenschappen van
BP Special Energol garanderen een vol-
omstandlgheden. bij de koudste start en
de hoogste werktemperatuur. Daardoor
houdt BP Special Energol een nieuwe
motor nieuw en spaart de kosten van
SPECIAL
MOTOR OIL
BENZINE EN PETROLEUM HANDEL MAATSCHAPPIJ N V. AMSTERDAM
Manifestatie van
vrije-tijdsbesteding
In Mei K. en O.-expositie
in gehoorzaal
Nadat door het Leids Juweel en he
Amateur-Festival in de achter ons lig
gende twee seizoenen speciale aandacht
gevraagd voor de prestaties van
amateurs op het gebied van toneel
muziek, heeft het bestuur van K. en
besloten aan het einde van het seizoen
19541955 het seizoen dus, waarin
O. tien jaren bestaat een ten
toonstelling te organiseren van. hetgeen
vrije uren door amateurs met de han
den werd vervaardigd; men zou dus kun-
spreken van een manifestatie
vrije-tijdsbesteding in de goede betekenis
het woord. Een commissie van
kundigen is inmiddels met de voorberei
dende werkzaamheden begonnen.
Alle stukken, individueel of in groeps
verband vervaardigd en vallend onder
het algemeen begrip „huisvlijt" in de
ruimste zin, zijn welkom, mits van min of
recente datum en mits aanvaard
door een speciaal samen te stellen be
oordelingscommissie. Deze voorlopige en
nog algemeen gehouden publicatie dient
in hoofdzaak om allen, die in hun vrije
tijd zich met creatieve arbeid bezighou
den, op te roepen aan het werk te gaan
tijdens de komende wintermaanden
werkstukken te vervaardigen, die de vele
bezoekers op onze aanstaande tentoon
stelling in verrukking zullen brengen. De
tentoonstelling zal worden gehouden in
Mei 1955 in de grote zaal van de Stads
gehoorzaal.
Reeds nu kan men zijn opgave van
deelneming inzenden aan het bureau
Plantsoen 25, waar ook alle gewenste in
lichtingen kunnen worden verkregen.
Nadere gegevens volgen in 't December-
het maandblad van K. en O.
Ons Genoegen
De buurtvereniging Ons Genoegen (Ce-
lebesstraat en omgeving) bestaat in
Augustus 1955 tien jaar. Men hoopt dit
tweede lustrum op feestelijke en gezel
lige wijze te vieren. Daartoe wordt onder
een verloting georganiseerd.
Zeer uitbundige hulde
Menuhin schitterde op eerste
abonnementsconcert
Residentie-Orkest speelde ook onbekend
werk van Petrassi
De bijzonder grote belangstelling voor het eerste abonnementsconcert van
het Residentie Orkest in dit seizoen, dat weer onder leiding stolid van
Willem van Otterloo, was stellig minder gericht op de uitvoering van een
ons onbekend werk van de Italiaan Goffredo Petrassi, dan wel op het op
treden van de wereldvermaarde violist Yehudi Menuhin, die immers so-
liëerde in twee overbekende concerten, namelijk dat van Bach in e en dat
van Mendelssohn in e. En voorlopig schijnt het wel juist aan Yehudi Me
nuhin meer aandacht te besteden dan aan Petrassi.
Na een degelijke, wat plechtstatige en
routine-achtige uitvoering van Haydns
86ste symphonie in D, een betrekkelijk
weinig gespeeld werk, mochten we dus de
grote violist begroeten, wiens vermaard
heid nog steeds onverminderd voortduurt
en nauwelijks haar gelijke vindt. Het
vioolconcert in E van J. S. Bach werd
door Menuhin voorgedragen op- zeer
strakke wijze, met vrij snelle tempi, bijna
:onder enig rittardando. Hetgeen wellicht
vooral zo diep trof in deze vertolking,
de aristocratische beheersing en de
noblesse van de toon, vooral ln het mid
dendeel, waartoe de zeldzame kwaliteit
het instrument In hoge mate bijdroeg.
Wij hadden de Indruk, dat de solist dit
concert anders zag dan Van Otterloo, die
het blijkbaar liever wat breder en plech
tiger wenste. Het magistrale spel
Menuhin, wiens onfeilbare techniek
grootse voordracht boven alle critlek
heven waren, maakte niettemin deze uit
voering tot de climax van de avond, al
thans naar ons gevoel.
Menuhlns gaven, hoe uitzonderlijk ook,
zijn stellig beperkt op het gebied vi
gevoelsleven. Mendclssohns romantische
temperament bezit hij niet voldoende
zonder affectatie diens vioolconcert te
doen leven. Was de toon In Bach st
nerveus, hier werd de nervositeit tot
rianier om gebrek aan Innerlijke ge
voelsdiepte te compenseren. Dat wil niet
:eggen, dat deze Interpretatie niet
VAN MENS TOT MENS
Roosje Drieseen
UET IS EEN gezellig huis, Mont-
foortlaan 52 in Den Haag, waar
Roosje Driessen woont. Terwijl wij
er, zonder een bepaalde aanleiding,
een genoeglijk praatje maakten, lag
de poes Woutertje Pietersen te dom
melen op de vleugel. En Roosje ver
telde. Hoe het leven zelf haar als het
ware gevormd heeft tot voordrachts
kunstenares.
Van haar prille Leidse jeugd af
(haar vader is de bekende oud-direc
teur van Gemeentewerken) had ze in
de overtuiging geleefd, dat de muziek
haar leven zou beheersen. Ze was met
hart en ziel pianiste en studeerde
energiek onder de beproefde leiding
van vooraanstaande kunstenaars in
Wenen. Toen kreeg ze de suggestie
om haar kunst ook in woorden uit
te beelden. Roosje Driessen ging voor
dragen. Langzaam maar zeker was ze
van de ene kunst naar de andere ge
gaan.
Ze heeft twee gaven, die haar bij
de declamatie bijzonder dienen: een
enorm geheugen en een sterk ontwik
keld gevoel voor talen. Haar decla
matie had succes, en dit succes werd
haar een stimulans om voort te gaan.
Een veelsoortig publiek heeft reeds
genoten van Roosje Driessens kunst:
in Leiden en in Den Haag, in andere
steden van Nederland en in Brussel-
Ze heeft in gevangenissen gedecla
meerd, in Indonesië voor onze jongens,
in clubhuizen en voor kunstkringen.
Maar er is nog een andere kant aan
haar talent. Zij gaf en geeft vele cur
sussen, met steeds een flink aantal
deelnemers. De paedagogische waar
de van haar kunst reikt zelfs nog ver
der. Dikwijls roepen de ouders van
pubers haar hulp in om de kinderen
over hun minderwaardigheidscom
plexen, eigen aan die leeftijd, heen te
helpen. Daar ls veel geduld en inzicht
voor nodig, maar er ligt een enorme
voldoening in dit werk, waarbij een
onhandig schuw wezen zich leert ont
plooien tot een evenwichtig volgroeid
Plastic tijdperk
TT/TJ HOUDEN niet zo erg van
plastic; we vinden het zo onper
soonlik. Maar handig is het in heel
veel gevallen. Geen wonder dus, dat
we meer en meer in het plastic tyd-
perk komen te leven.
Hofmeester Van Putten
De vereniging Nederlands Fabri
kaat deelt ons mede, dat de I.K.I. te
Voorschoten thans een „alleraardigst
zwart mokkakopje" brengt. De vorm
schijnt uitstekend te passen by het
gebruikte plastic-materiaal. mcla-
mine genaamd, dat practisch onbreek
baar Is. vrU van aanslag blUft, geen
bysmaak heeft cn zwaar aanvoelt.
Tot nu toe is plastic serviesgoed ln
ons land nog niet byzonder populair.
De oorzaak ligt veelal in dc weinige
zorg, die aan een goede vormgeving
wordt besteed, aan het toepassen van
materialen die zich voor dat doel
minder goed lenen, cn aan het feit
dat het publiek zelf de kwaliteit van
de grondstoffen niet kan beoordelen.
De I-K.I. schijnt deze bezwaren te
hebben overwonnen.
Onvermoeid
QNVERMOEID, Onbevreesd, On
verschrokken en Onversaagd
zo heten de vier oceaanmijnen-
vegers, die door de Amerikaanse
marine aan de Nederlandse zijn
overgedragen, te Seattle en te Bos
ton. Twee er van worden in De
cember in Nederland verwacht.
De Leidenaar J. G. van Putten
(Timorstraat 42) is hofmeester
eerste klasse aan boord van Hr Ms
Onvermoeid.
Cijferaar
i ken-
ir, op
het stempel van deze brief staat: de
21ste van de 14de van 1954. Terwijl
elk jaar nog steeds hoogstens twaalf
maanden heeft gehad, en October de
tiende maand van het Jaar is".
„Doe niet zo lollig", was onze re
actie. „In de eerste plaats spreken we
niet meer van Tante Pos, maar van
De P.T.T. En dan moet Je op dat
kruisje letten, die Romeinse tien. En
die 14 betekent, dat de brief om 14
uur is afgestempeld op het Leidse
postkantoor, 's middags om 2 uur dus".
„Zo is het", beaamde de kennis.
„Het klopt dus allemaal. Het klopt
zelf9 nog beter dan je gedacht had,
want als je dat kruisje als een écht
kruisje wilt beschouwen, krijg je een
vermenigvuldiging: 21 maal 14. En
weet je wat het grappige daarvan is?
„Dat je een product krijgt", zeiden
we. „Maar om nou te zeggen dat dat
grappig is.
„Wat voc
cijferaar.
„Nou Ja.... nnnnn294"-
„Juist! En is dat niet grappig? Die
21ste October was op de kop af de
294ste dag van het jaar. Reken maar
dat naast een frnitzaak enkele per
celen werden afgebroken. Ze hebben
plaats gemaakt voor een nlenw «a-
kenpand en een verbrede straat.
Dit geval heeft de verkeersdesknn-
digen altyd dwars gezeten, omdat de
Kabeljanwsteeg door de fietsers zeer
frequent wordt gebrnikt, vooral als
het verkeerslicht aan de Breestraat
op rood staat.
Vroeger heeft biykbaar de veror
dening gegolden, dat de fietsers vóór
de bocht KabeljanwsteegBoommarkt
moesten afstappen. Maar de witte
letters op de gryie plank vervuilden,
en niemand stapte meer af.
Het uitzicht, ook naar de Prinsesse-
kade, kan men nu niet beter wensen.
De Boommarktschool heeft bovendien
een ruim voorplein gekregen, en ook
heeft men nn een aardig uitzicht op
de Rlin en de Apothekersdyk. Zo'n
doorkyk fleurt bet stadsbeeld altyd op.
product", vroeg de
Tja
r"\P DE HOEK van de Boommarkt
en het Kort Rapenburg heeft het
verkeer beter uitzicht gekregen, door-
Schrikbeeld
J)RINK IK TE VEEL, zo zei
een haring,
Dan word ik zuur, i« mijn
ervaring;
Eét ik te veel, dan word ik vet,
Zo vet als spek nee: zeebanket.
Maar als ik 't roken niet kan
staken,
Zal ik als bokking eens ontwaken.
terlijk zou zyn; zij was dit ln technisch
opzicht zeer zeker; cn ln menige passage
ook ln ruimere zin. Het snelle vibrato,
het opvoeren van de tempt op emotionele
hoogtepunten en vooral ln de finale ver
hinderden naar onze smaak tóch 'fife'f 'tot
sland komen van een Ideale vertolking.
Niettemin was het applaus van ongekend®
hevigheid en mocht de solist dus een zeer
uitbundige hulde ln ontvangst nemen. Tot
een toegift kwam het hier echter niet, ln
tegenstelling tot wat in Den Haag en Am
sterdam was geschied.
Ons rest nog enige opmerkingen te ma
ken betreffende Petrassi's Récréation
Concertante, een recent werk van een
componist, die in Nederland weliswaar
geen onbekende ls. doch wiens werk te
Leiden waarschynlqk nog niet heeft ge
klonken vóór deze avond. De titel van dit
werk suggereert, dat deze compositie be
doeld ls als een ontspanning; de min of
meer verbijsterende inzet moest die ont
spanning al dadelijk teweeg brengen, doch
schoot haar doel wat voorby door eerder
verbazing te verwekken. Wat dan volgt is
een reeks van soms merkwaardige, soms
alleen maar vreemde instrumentale ef
fecten, zonder veel logica achter elkaar
gezet; men krijgt soms de Indruk dat
diverse groepen uit het orkest leder af-
zonderlijk een andere partituur aan het
oefenen zijn.
In elk geval heeft Petrassi weinig tim
bres, effecten en groeperingen van instru
menten vergeten. Wat dan volgt is een
tamelijk onbelangrijke serie van min of
meer lyrische gegevens, welke geen van
alle op lets van belang schUnen uit te
lopen; de compositie schynt wat te ver
zanden, totdat een kernachtig slagwerk
effect de lyriek komt afbreken, waarmee
de componist biykbaar heeft willen zeg
gen, dat hij het nu wel voldoende vond,
welke visie we kunnen delen. Wij zijn
stellig voorstanders van het uitvoeren van
hedendaagse composities, en Van Otterloo
heeft op dit punt al veel belangrijk werk
verricht. Wij vragen ons toch wel af, of
dit werk van Petrassi wel waard was er
zoveel energie aan te besteden. De toege
wijde uitvoering verdient in elk geval
alle lof.
J. van der Veen.
Collecte voor het P.I.T.
Volgende week wordt de collecte voor
het Protestants Interkerkelijk Thuisfront
gehouden. Giften aan het P.I.T, komen ten
goede aan de yloot-, leger- en lucht
machtpredikanten voor bijbels, lectuur-
verspreiding enzovoort; ln de tweede
plaats aan de Ned. militaire bond Pro
Rege, die meer dan vyftlg Prot. Chr. mi
litairen tehuizen onderhoudt, en tenslot-
ian de Chr. militaire bond voor Oost
West. die militaire tehuizen in de
overzeese rijksdelen exploiteert. Ook
gaan er dit jaar Kerstpakketjes naar de
soldaten overzee. De Inrichting van mili
taire tehuizen In de nabijheid van nieuwe
legerplaatsen kost handen vol geld. Een
milde gift komt dus wel goed terecht.
Burgerlijke stand van Leiden
Geboren: Hermina J E, d v J J van
Waas en E Stroo; Anton H z v H Zomer
huis en J G Wasslnk; Evelien, d v H Bui-
tenhuijs en W J A de Vries; Daniel M M
D G A Kuiper en E Vos; Huibert z
van Vliet en P C A van Veen; Marcel
v J H ten Wolde en J C H van Dru-
ten; Mathilda W A d v M Geerllngs en A
G J Kors; Johannes z v G v d Steen en
A van den Oudenaller.
Overleden: A Reekers, vrouw, 71 J., F.
Rijsbergen, wdnr., 67 j.
