,De ganse vesting Antwerpen met
forten is thans in ons bezit"
alle
Den Haag en zoveel andere Nederlandse
gemeenten overspoeld met duizenden
Belgische vluchtelingen
/ïlc/lliKans
Postzegels van achter
IJzeren Gordijn
het
BEURSBAROMETERi
Snelle stijging van de Koninklijke
trok de beurs mee
Rijke handwerkkunst van vroeger naast
moderne terugval
ui' p;:r;:r
5
ZATERDAG 9 OCTOBER 1954
Een Duits telegram van 10 October 1914:
(Van een onzer redacteuren)
TELEGRAM: Antwerpen, 10 October 1914. ,,De ganse vesting Antwerpen
met alle forten is in ons bezit". Zo sloot de Duitse commandant het helse
hoofdstuk af, dat de vernieling der Scheldestad en de onoverzienbare el
lende van 1.056.000 vluchtelingen naar ons land inhield. Een deel van het
thans levend geslacht kan met behulp van de op het geheugen geprojec
teerde beelden van Rotterdam 1940 en Zeeland 1953, wel ongeveer inden
ken, wat 40 jaren geleden aan levensleed doorstaan, en aan hulp-in-nood
gedaan is.
De achtergrond, waartegen het drama
der vluchtelingen uit Antwerpen scherp
uitkomt, was een brandende havenstad.
De man met de witte vlag. die haar over
gave geëist had met het ultimatum: „Zo
niet. dan binnen 2 uren bombardement",
was met een onwrikbaar ..r.een" terug
gekeerd. En dan breekt de terreur van
bommen en granaten los en ondergaat
Antwerpen eenzelfde lot als in 1585. 1706.
1830 en 1832. Op de 8e October brandt
het al aan vier hoeken en verlaat Koning
Albert de stad. Een half millioen inwo-
(Adm
Ken Geschenk voorde handen
ners gaat vluchten, vermeerderd met dui-
1 zenden uit de omliggende dorpen, die in
de stad een toevlucht gezocht hadden. En
I Keizer Wilhelm beloofde het IJzeren
Kruis plus 25 000 mark aan de militair.
die als eerste zou binnentrekken. Volgens
I ooggetuigen heeft het urenlang bommen
gehageld, was het water van de Nethe
rood van bloed en lagen er dammen van
I lijken in de rivieren. In de dierentuin
had men de kooien der wilde beesten ge-
pantserd en alle slangen gedood.
In grenzeloze woede werd de vuurhel
I gestookt, totdat de laatste vierkante me-
ter ontruimd was. Dan is het 'met een
variant op Boutens' Ode aan Rembrandt)
„in strompelende stoeten wij komen aan-
"getreden" al begonnen.
De uittocht der
onterlden
Naar de elf provinciën van het buur
land. De eerste vloedgolf slaat over Roo
sendaal. Wat hier gezien en doorleefd
werd. tart elke beschijving. Bij honder
den lagen de van alles beroofden uit
geput langs de weg of in de bossen.snak-
kend naar brood één gaf 50 gulden
voor één brood. Hoe ze gekomen waren?
Wel. als ze geluk hadden, met de trein,
en dan, naarmate de aanvoer steeg, maar
in paarden- of beestenwagens. Maar ver
der. wat een sinister wagenpark: karren,
kruiwagens, kinderwagens, grote sleepwa-
gens met meubelen als een rijdend blok
kenhuis, stro erover en daarop vrouwen,
kinderen, honden en geiten; verder: om
nibussen, vigelanten, landauers, sportwa-
gentjes, expeditiewagens van bakkers,
kruideniers en meubelmagazijnen. Tussen
al dat gerij de stumperds. die lopen moe-
Bten, urenlang, en natuurlijk maximaal be
laden. met dekens of spekzakken of ja,
ook dat: een man, met een kind aan een
touw (ach, er waren er al zoveel ver
mist!) te voet van Namen naar Breda.
Overvolle Rijnschepen en sleepboten naar
Zeeland. Een trein van 70 wagens, door
één machinist verzameld op vele stations
will en maar volgeladen met smekende vluch-
I» ijl telingen.
Dan, wat een soms ontroerend hulp
betoon onder elkaar of in de volstromen-
zf de steden van het buurland. Hoe kon het
54—19 ook anders: daar is een 12-jarige jongen
schiedmet 2 zusjes; vader is krijgsgevangen,
de u: waar 's m°eder? Daar zijn, tal van moe
ders met 5 of 6 kinderen, grootvader erbij
waarheen? Hier is de moeder van 2
kinderen, die ze door een granaat heeft
IIV66 zien doden waarheen? Op het perron
64_y van Roosendaal een gezin met 8 kinderen
plus grootmoeder, durft van doorgestane
nsenl angsten het perron niet af naar een voor
hen geopende loods; dan pakken Holland-
se soldaten het geval op en dragen ze
naar binnen.
I Er zijn ook verrassingen: een volgela
den trein stopt vlak bij een veld met
1 raapwortelen. En de dorpsjeugd trekt ze
van bij bossen vol uit de grond: rauwkost
I voor de hongerlijders.
In veilige haven
Het leger landverhuizers-met-spoed,
J- men kan ook zeggen: de meelijwekkende
invasie van verslagenen, nadert allengs
[het einddoel: rust, eten, slapen. Zie, en
i nu rijst voor het oog van wie het hebben
meegemaakt, een complex van hulpbe
toon, zó omvangrijk cn zó bewogen, als
het Nederlandse asyl in de loop der eeu
wen al menigmaal heeft verleend. In 831
;van de 1120 gemeenten die ons land telt.
is een leger van 719.000 verjaagde Belgen
gehuisvest geweest. In de Residentie wer
den veel meergegoeden opgevangen: 13200.
En voorts, in alle landsdelen stond
hart en huis voor de zwaar beproefden
open. Ontelbare staaltjes van grenzeloze
toewijding en overgave om te helpen,
zouden ons blad g e h e e 1 vullen.
Laten we maar eens gaan kiiken bij het
H.S.-station in onze stad. waar op die
morgen van 10 October de eerste trein
van 20 wagons uit Roosendaal met uren
vertraging binnenliep. Drommen Hage
naars vulden het voorolein en het ganse
apparaat van politie. Rode Kruis en zie-
kenvervoer was paraat Er waren al
10000 broden naar Roosendaal, de van
ontbering en schrik en honger ontwrich
ten tegemoetgestuurd. En als dan de
stroom het station uitschuift en uitstrom-
oelt. staan duizend handen gereed en
duizend huizen ooen. De koetsiers van
vigelanten en aapjes laten goedbetalende
vrachtjes terzijde en rijden oververmoei
de bannelingen in hun overladen rijtui
gen naar openbare of particuliere vlucht-
havens.
Tragische tegenstelling: honderden krij
gen onderdak in het Circusgebouw te
Scheveningen. De ganse vissersbevolking
is uitgelopen en de jongens staan voor
het circus alsof het nóg een kooi van wil
de beesten was. Maar daarbinnen komen
dankbare harten tot rust; zie ze maar ge
nieten, de 400 verjaagden, aan lange ta
fels de honger van 2. 3 dagen stillend.
Hier en in veie openbare gebouwen (Elim.
Bestedelingenhuis. Tehuis voor Onbehuis-
den) zijp ze al spoedig weer In evenwicht
Maar er moeten zov e 1 e n onderdak.
Kijk. daar rijdt een wagen vol stakkers
een straat in en de koetsier vraagt huis
aan huis: hoeveel kun je er bergen?
Ginds staat een officier met z'n vrouw te
wachten; dat behoeft niet lang te duren:
een arme vrouw met 2 kinderen nemen
ze zonder wikken of wegen mee en de
3-jarige kleuter is opgetogen over het
mooie pak van z'n nieuwe pleegvader. En
hoe graag worden moeder met kind en
grootmoeder opgenomen, die ze gevonden
hebben. verdwaald tussen de rails bij
het station; de moeder, wanhopig, levens
moede, wilde maar lieveroch,
al een trein bij Esschen door een granaat
getroffen.
Terugblik
velden, zie, dat zjjn altemaal resultaten
geweest van plotseling opgeroepen
naastenliefde.
Dan. welk een betoon van v r ij w i 111-
g e hulp-in-nood! Er waren in no time in
ons land 5 00 particuliere comité's op
gericht! Denkt u ook eens aan wat nodig
was voor de in enkele dagen gekomen
bevolkingsaanwas van pl.m. 1 millioen
zielen wat betreft voeding, hygiëne, lager
onderwijs, vakscholen, inwoning, finan
ciering, werkverschaffing, registratie, in
lichtingendienst. geestelijke verzorging,
woningvoorziening om maar te zwij
gen over de toch ook onafwijsbare r epa-
triëring en het verzorgen der geïnter
neerde Belgische militairen 10 a. 1600 in
een kamp te Loosduinen).
Dit alles betreft de hulpverlening, die
bekend was uit aard van haar organi
satie. Maar wie zal kunnen schatten, hoe
veel en hoedanige offers zijn gebracht in
de duizenden woningen, die als evenzo-
vele vluchthavens het leed der verjaag
den hebben verzacht?.
Natuurlijk, er zijn ook teleurstellingen
Opstel voor de C.EJl.A.
Ned. winnaars kregen
hun prijzen
Aan de drie Nederlandse winnaars van
de internationale opstelprijsvraag, uit
geschreven door de Congres op European-
Amerikan Associations „Waarom moeten
Europa en Amerika vrienden zijn en hoe
zou deze vriendschap het best kunnen
worden bevorderd?") zijn deze week in
Amsterdam de prijzen uitgereikt. Hans
W. Esselink (19) van het Chr. Lyceum te
Hilversum (die naar Londen mocht om
de internationale eerste prijswinnaar de
hand te drukken), Nicolaas van der Heyde
(18) van de gemeentelijke H.B.<v In Leeu
warden en Herma Albers (17) van het Ly
ceum te Emmen kregen respectievelijk
de eerste, tweede en derde prijs: een
tweetal prachtige boeken, waarvan één
over Amerika. De prijsuitreiking werd
bijgewoond door de culturele attaché van
de Amerikaanse ambassade in Den Haag.
(Advertentie)
Peanut Butter
In Amerika zegt men voor pinda
kaas „pindaboter" maar in Neder
land zegt men voor pindakaas
Op 10 October 1914 kon men dit trieste beeld aanschouwen in Roosen
daal, dat de eerste klappen moest opvangen, toen de chaotische volks
verhuizing uit Antwerpen naar Nederland goed en wel was ingezet.
Zó boeiend is nu P.41\OR.43l.4
Voor de philatelisten
door G. PEELEN
HET ZIJN VOORAL de Oost-Europese landen die de laatste weken actief
geweest zijn met hun postzegeluitgaven, en het is wel leerzaam ook
eens aandacht te besteden aan de respect afdwingende „werken des vredes",
daar achter het gordijn. Het gevaar bestaat, (en ook hun postzegels geven
daar maar al te vaak aanleiding toe) dat we bij het noemen dier landen
alleen maar denken aan oorlogsvoorbereidingen, vervolgingen, enz., er.
vergeten dat ook in Rusland door zeer bekwame ingenieurs machtige vre
deswerken tot stand gebracht worden.
Vele grote kanalen, en andere
bouwkundige werken, werden daar
2e were'.docr'.nf in gebruik eenom
van tijd tot tijd laten ook de oostzegels
daar iets van zien. Op onze afb. 1
Rusland, wordt met gerechtvaardigde
trots in vierkleurendruk het nieuwe hy-
dro-electrische krachtststion gefornd van
het Wolga-Don. kanaal, bij Kuibyshev.
Afb. 2 is gewijd aan de veredeling van de
veestsoel. en aan het t bc. vrij maken
van de melkkoeien, afb. 3 is tweeledig.
In het cirkelvormige inzetje word! een
nieuwe vernuftige machine gedemon
streerd. die gebruikt wordt op de grote
collectieve boerderijen bij het aardappel-
ooten. Wie het zegel or.der de loupe be
kijkt. ziet dat men 24 rijen ooters tegelijk
naast elkaar in de grond brengt. Op de
oostzegel zelf een soort cultivator, die
tussen de reeds dik in blad staande aard-
apnelplanten een groot aantal rijen te-
geliik schoffelt. Wie in de krant de mede
delingen van de Wageningse studie-com
missie van de Landbouwhogeschool
Rusland volgde, zal over deze ver door
gevoerde landbouwmechanisatie niet al te
verwonderd zijn, en er de inlichtingen
van de hoogleraar uit Wageningen
vestigd zien.
Roemenië maakt op de zegels 4/6 op
nieuw propaganda voor de herbebossing,
in de gebieden die door het oorlogsge-
geweest en ondank is 's werelds loon ook
nog wel eens. De bevolking van een ha
venstad en die van de Antwerpse gevar.
genissen bracht ook elementen mee. die
veel geduld en toezicht nodig maakten.
Waarbij kwam de niet altijd harmbnif
rende eigenschappen van het Nederlandse
en het Belgische volksklimaat. Maar
daarbovenuit rijst de voldoening over
feit, dat ons volk een zó enorme inv
van levensleed heeft kunnen opvangen
met èl de kracht en toewijding die
van het oorlogsgeweld gespaard gebleven
Met bewondering maken we de balans natie kan opbrengen,
p van wat in die dagen en hoeveel Dit is de gulden bladzijde tussen
eken daarna! opgebracht is aan I vele zwarte van October 1914 geweest.
(Advertentie)
Keelpijn (Angina)
ÜWiANGI LETTEN
Dat bij zo'n plotselinge vlucht van ruim een millioen Belgen letterlijk
'et 1 alle vervoermiddelen werden ingeschakeld spreekt wel van zelf. Velen
Bi prezen zich dan ook al gelukkig, als ze op een boerenwagen beslag
konden leggen.
Zoals haast altijd bij rampzalige gebeurtenissen vormden de kinderen
ook in die dagen een brok leed apart. Hier ziet men een Nederlandse
grenspatrouille, die zich onmiddellijk over de „schapen" ontfermde.
hulp. Want een vloedgolf
verschijnsel, dat men weken vi
kan voorspellen en er zich dus
op voorbereiden. Neen, de inderhaast op
gezette tenten bij het station- Roosendaal,
nachtverblijf stopgezette fabriek,
de met 25 tot 250 vluchtelingen overge-
ulde boerenhoeven, de rijwielenfabriek- -,T j i j i-
eetzaal, het tentenkamp te Hontenisse^ de VlGr Irecl6110111 u&G vllGgGTS
tot cantine ingerichte fabriek, de geïm-
proviseerde hospitalen, de inderhaast ge- Uit' Amerika terug
bouwde barakken en werkplaatsen, vlucht
eden, noodkerken en-scholen en sport- Vier Nederlandse vliegers,
Amerika hun opleiding ontvingen zullen
Maandag met het s.s. Rijndam
land terugkeren.
Het zijn de tijd. res. sergeanten-vlieger
J. A. van den Bosch uit Oude Wetering.
A. F. Bovenkerk uit Den Helde:
Stero uit Den Haag en de tijdelijk
serve korporaal A. J. Rackwitz
terdam.
De vliegers bevonden zich op 2 Octo
ber reeds aan boord van het s.s. Maas
dam. dat op 3 October wegens
varing naar New York moest terugkeren.
Ned. Jeugdgemeenschap
De negen landelijke organisaties en in
stellingen. die werkzaam zijn op het ge
bied van de jeugdzorg, hebben als onder
deel van de Nederlandse Jeugdgemeen
schap een speciale sectie jeugdzorg ge
vormd. De problemen ten aanzien van de
arbeid onder de zg. „massajeugd" en de
vraagstukken van leiding, financiering,
huisvesting enz., zullen in gezamenlijk
overleg worden besproken.
De negen organisaties zijn: Stichting
Evangelisch Herstel en Opbouw, Leger
des Heils, sectie Massajeugd Herv. Jeugd
raad, Vrijz. Prot. Centrale van Maat
schappelijk Werk. Katholieke Meisjes
jeugdzorg, Katholieke Jongensjeugdzorg.
Landelijke Stichting Clubhuizen, Stich
ting Ankerwerk van de Moderne Jeugd
raad en Ned. Bond van Sociaal Cultureel
Vormingswerk.
In totaal zijn bij deze landelijke centra-
len circa 400 plaatselijke werkeenheden
(clubhuizen etc.) aangesloten.
Financieel
overzicht
T~\E koersstijging
gunstige Arnerih
stijging van aandelen Koninklijke Petroleum, waardoor de gehele
markt werd meegetrokken. De opwaartse beweging ging van Amerika uit.
Daar ontstond grote kooplust voor Royal Dutch door geruchten over een
hoger dividend. Op de vorige vergadering van aandeelhouders deelde het
bestuur mede, dat er bereidheid bestond om een verhoging van het interim
dividend in overweging te nemen, mits de aandeelhouders deze verhoging
niet zouden beschouwen als een verhoging van het te verwachten totaal
dividend.
Het £s' niet onmogelijk, dat in Amerika
thans reeds de kwestie van het interim
dividend op de voorgrond is getreden.
Het is de gewoonte,
dat dit begin Januari
betaalbaar wordt ge
steld. zodat het o.i. nog
vry vroeg is om ni
reeds op deze eventu
ele verhoging vooruit te locen Overigens
is het best mogelijk, dat Royal Dutch in
Amerika speciale belangstelling kreeg
vanwege het feit. dat Amerikaanse olie
aandelen de laatste tijd ook vast
markt lagen (b.v. Shell Oil). In vergelij
king met de Amerikaanse
verhouding tussen winst en uitgekeerd
dividend gunstig voor de Kon. Shel!. Als
de Koninklij-ke een evenredig gedee'te
der r.etto-winst aan de aandeelhouders
ter beschikking stelde als de Amerikaan
se petroleumondernemingen plegen t«
doen, dan- zou inderdaad een verhoging
het dividend door Royal Dutch te
•achten zijn.
voltrok zich
gunstige Amerikaanse effectenmarkt.
Het indexcijfer der industriële aandelen
enkele dagen belangrijk gestegen.
Het nieuws uit het bedrijfsleven blijft be
moedigend luiden en de vrees voor een
terugslag is op het ogenblik op de ach
tergrond getreden. Prof. Witteveen, een
bekend Nederlands econoom, is van oor
deel, dat de Amerikaanse economie min
der conjunctuurgevoelig is geworden dan
Hij grondt deze mening
op de sterk toegenomen verdediglngsuit-
de Amerikaanse landbouw
politiek. Overigens is de professor van
oordeel, dat een werkelijke ernstige de
pressie in de naaste toekomst onwaar
schijnlijk is Dat af en toe een lichte re
de conjunctuur kan optreden,
spreekt vanzelf.
De nieuwe opwaartse beweging van
aandelen Koninklijke werkte stimulerend
op de andere afdelingen van de effecten
beurs. De internationale fondsen waren
allen beter gestemd, waarby in het bij
zonder Unilever op de voorgrond trad.
Ook Philips wist zich uit de steriliteit der
laatste weken los te maken en monteerde
niet onbelangrijk.
Het spreekt vanzelf, dat de nieuw
koersstijging in internationale fondsen ir
vloed heeft gehad op de ontwikkeling der
locale aandelen Er komt immers door
verkoop van aandelen Olie. UrÜcver e.d.
seld vrij. dat herbelegging zoekt De lo
cale bank- cn industrie-aandelen komen
daarvoor wel in de eerste plaats in aan
merking Deze lagen deze week dan ook
istig in de markt, o a. Amsterdamse
Bank en van de industrie-aandelen Kai-
Frazer. Norit. Nijma, e.d. Kon. Gial-
Spiritusfabriek was enigszins aange
boden tengevolge van de mededeling van
de president-directeur, dat de loonsver
hoging van 6 procent onvermijdelijk zal
leiden tot beperkingen van de in
vesteringen en het wetenschappelijk on
derzoek Opgemerkt werd, dat vele be
drijven de verhoogde loonkosten niet in
de prijzen zullen kunnen doorberekenen
verband met de concurrentie op de
•ereldmarkt. Dit is de reden, dat ergens
zal moeten worden bezuinigd. Deze ver
klaring verdient de aandacht, omdat onze
portpositie hier cn daar in het ge
ding dreigt te komen De weerstand
irmate de prijsverhoudin
gen op de wereldmarkt ongunstiger vooi
de Nederlandse industrie worden.
Gouda Apollo lag tijdelijk zeer vast op
de geruchten ener overneming door een
groot concern. Het bestuur dezer onder
neming leverde echter een tegenspraak
op dc geruchten, waarna de koers snel
terugliep.
Holland-Amerika Lijn steeg tijdelijk tot
168 procent. Later in de week was er
echter niet veel meer in scheepvaart
fondsen te doen.
Cultures hebben onder invloed van de
algemene verbetering ook een lichte ver
betering kunnen bereiken Ned. Ind. Sui
ker Unie kon enkele punten stijgen op
de aankondiging van een onveranderd
dividend van 4 procent plus een terugbe
taling van- f 1,per aandeel. Aand. Se-
nembah ontmoetten enige vraag na de
aankondiging ener hervatting van de di
videndbetaling met 7 procent. Daar het
dividend betrekking heeft op het boek
jaar 1953. volgt hieruit, dat over de voor
gaande jaren geen winstuitkering zal
plaats hébben.
Op de emissiemarkt verscheen, na ge
ruime tijd, weer een gemeentelijke uit
gifte en wel van Eindhoven. Men volgt
het voorbeeld van- de Bank v. Ned. Ge
meenten en lanceert het 3V*% rentetype
met dezelfde uitgiftekoers van 99 procent.
Daar het hier slechts een uitgifte van
Sowjet-invloed staande landen regelma
tig voor binnenlands gebruik propaganda-
zegels voor de vrede verschijnen, bewijst
m.l. toch dat tenminste de bevolking even
afkerig van oorlog is als wij. en in het
behoud van de wereldvrede het hoogste
goed ziet Zo bezien kunnen wc er alleen
maar par.kbaar voor zijn. Konden we dus
de nrs 1/7 meer of minder instemmend
begroeten, cn tevreden in or.ze a'.bums
inplakken, met de nrs 8 en 9 ligt dc zaak
we! iets anders. Hongarije herdenkt daar
op n.l. het eerste lustrum van de nieuwe
grondwet van de volksrepubliek!
Op afb. 8 het nieuwe wapen, dat in
1949 ingevoerd werd. een plompe en fan
tasieloze imitatie van het sikkel er# ha
mer motief: de rode ster. boven gekruiste
hamer cn korenaar! Afb. 9 de koepel van
't eeuwenoude monumentale parlements
gebouw. dat al zo vaak onderwerp voor
een Hongaarse zegeireeks was. Thar.s
„verrijkt" met de bij avond lichtende
roc'e ster der revolutie. Nu zetelt hier de
leiding van de volksrepubliek. Overigens
it roofbouw van wouden be- uiutekend „;tgevMrd. De
mold werden roer tot seh.de van de t .fbeeldin.en doen ons -
landbouw, de watervoorziening, en. het UI!-
ild. Afb 4: een hert op een kale vlakte.
afb. 5: jonge bosaanplant tegen de berg
ruggen der Karpathen. en afb. 6 de
schooljeugd en de ..pioniers" ingescha
keld bij boomplar.tdagen. Het opschrift
boven alle drie: luna padurii betekent:
maand van het bos. Naast deze propagan-
da-maand voor de herbebossing, heeft
Roemenië ook zijn „Lumii Pace", zijn
vredesweek gehad, voor welke gelegen
heid afb. 7 verscheen: een leuk kinder
kopje, vredesduif en bloemen vóór de
wereldbol. Vredesgeroep van Moskou
wordt bij ons meestal met enige twijfel,
aan de oprechtheid daarvan ontvangen,
maar het feit dat in Rusland en de onder
Oosten blijven, maarop het Westen
georiënteerd, cn met ons nauw verbon
den: Turkije, dat een speciale zegelreeks
uitgaf ter ere van het eerste lustrum van
de Raad van Europa. Op afb. 10 wordt
symbolisch de algemene ontwikkeling en
opbloei getoond, mede dank zij de Marshal
hulp: hoogovens, industrie, wegen en
bruggebouw. Ook afb. 11 is symbolisch:
vóór de Turkse vlag: de maagd met palm
tak en weegschaal, symbolen voor vrede
en gerechtigheid.
Jammer, dat deze zegels zo schrikba
rend slecht van ontwerp, uitvoering en
druk zijn! Vrede en gerechtigheid ver
dienden een schoner vormgeving!
Oude en moderne Italiaanse weelsels in Dellt
(Van
kunstredacteur)
TN HET PRINSENHOF te Delft is
middag door de Ambassadeur
Italië in Nederland een heel bijzondere
tentoonstelling geopend, nl. „Oude en
we Italiaanse weefsels". Deze ex
positie duurt tot 28 November en werd
mogelijk gemaakt door het pas enkele
jaren bestaande „Internationale Centrum
aor Kunst en Costume" in Venetië.
Het is voor de eerste maal dat dit Cen
trum een tentoonstelling buiten Italië
houdt en na Lausanne Is nu Delft uitge
zocht voor het exposeren van de Itallaan-
f 5 millioen betreft, is er reden te ver-
•achten. dat het succes verzekerd is.
Voorts is or wederom een besloten ven
nootschap opengemaakt en wel Pieterscn
Cos Automobielbedrijf te Rotterdam.
Aangeboden worden 3 ton aandelen k 112
procent, en de verwachting bestaat, dat
de uitgifte aanzienlijk overtekend zal
worden.
Kies Uw type, Iciesl
Uw kleur, U slaagt
het best met...
De komende Augustinus-herdenking
V.U. belegt een academische zitting
gen dc repeterende loonsverhogingen zal der stad op 13 Nov.
Geheel kerkelijk Nederland,
>oms-katholiek als protestant, maakt zich
gereed voor de grote Augustinus-herden
king. die de volgende maand zal plaats
hebben. Op 13 November
1600 jaar geleden zijn, dat in Tagaste
Aurelius Augustinus geboren werd. Eer
kind, dat één der zeer groten in de ge
schiedenis der Kerk zou worden.
In r.k. kring zal de herdenking van
Augustinus' geboortedag wel met dank
baarheid gevierd worden, maar toch niet
zo grote luister als bij de herdenking
zijn sterfdag, het 15de eeuwfeest op
28 Augustus 1930. Daar Is het namelijk de
gewoonte om van Gods heiligen meei
6terfdag dan de geboortedag als dies
talis te vieren.
Een landelijke r.k. herdenking wordt
georganiseerd op 4 November.
Buiten ons land zal in het bijzonder op
twee plaatsen, die nauw met dc figuur
Augustinus verbonden zijn, de her
denking van zijn geboortedag worden ge
vierd. In zijn bisschopsstad Hippo zal
namelijk de tegenwoordige r.k. bisschop
grootse plechtig-
se weefsels. Het doel van het Centrum
en van de expositie is weer aandacht te
vragen voor de kunst van het weven,
een kunst die vroeger hoogtij vierde. Op
oude schilderijen kan men \lele geweven
storfen zien, als tafelkleed, wandkleed,
gordijn en als kledingstuk.
Van de 13e eeuw af toont deze expositie
voorbeelden van weefkunst, waarbij na
tuurlijk destijds veel gebruik werd ge
maakt van goud. Satijn en fluweel waren
geliefkoosde middelen, ook geciseleerd
fluweel. Prachtig geweven gedeelten van
een kazuifel (opperkleed van de priester)
uit de 15de eeuw en van een pluvial*
(koormantel) uit de 16de eeuw worden ge
toond, waarbij de patronen opvallen door
juiste verhoudingen en rijke vormgeving.
Hel patroon van een met zilver gebro
cheerd goudbrocaat uit de 18de eeuw doel
zelfs kubistisch aan.
Tegenover deze oude handwerkkunst
zijn de moderne voorbeelden maar erg
armetierig. De ongeveer 80 moderne
stukken zijn eigenlijk op een enkele
uitzondering na geen weefsels, maar
bedrukte stoffen. Werden vroeger de pa
tronen geweven in de stof, thans worden
ze tegen een mooi fond er op gedrukt
Was het niet beter geweest de huidige
armoede niet te exposeren? Zelfs de
meeste patronen doen nog vrij goedkoop
aan. Overigens een interessante expo
sitie, die velen zal doen terugverlangen
naar de tijd van de zware en kostbar*
weefsels, naar de tijd toen er nog de rust
was voor een dergelijk handwerk. D*
expositie staat onder auspiciën van d*
afdeling Schone Kunsten van het Ita
liaanse ministerie van Onderwijs-
heid leiden; en bij zijn graf in Pavia wor
den onder auspiciën van de plaatselijke
universiteit eveneens plechtigheden geor
ganiseerd.
Bij Kok in Kampen verscheen „Levende
woorden van Augustinus" (Gedachten uit
zijn preken verzameld door prof. dr A.
Sizoo). En bij het Augustinus Verlag in
Würzburg verschenen 9 nieuwe uitgaven.
Verder heeft het (Hervormde) week
blad „In de Waagschaal" in zijn laatste
twee nummers een brede beschouwing
gepubliceerd van man en vrouw volgens
Agustinus" door dr Rudolf Boon.
Naar aanleiding van de waarde die
Augustinus hecht aan de onthouding in
het huwelijk zegt dr Boon hierin: „Het
ware te wensen, dat onze protestantse
kerken, binnen welke het probleem der
onthouding alleen nog maar schijnt te
worden genoemd in verband met vragen
rondom de geboorteregeling of beper
king en derhalve als een negatieve zaak
wordt beschouwd, weer oog zouden krij
gen voor de bijzondere positieve betekenis
van de onthouding in het huwelijksleven".
Tenslotte zij vermeld, dat de Vrije Uni
■III II* iii
Bene U oreroo, ir l
cn nemen 'lo'chud.
Iocyen een^ enorme
Neem dan
NEUROTONIC!
opolheker of rfrofifl
versiteit van Amsterdam een academische
zitting zal wijden aan de Augustinus-
herdenking, en dat aan de r.k. universi
teit van Nijmegen bij gelegenheid van dit
eeuwfeest door enige buitenlandse docen
ten colleges over Augustinus gegeven zul
len worden.
