Geleerden werken
studie over de
aan grote
aarde
V
1'
Waarnemingsposten aan Zuidpool;
raketten in de ruimte
KERK en SCHOOL
Minister Beyen geestdriftig uit
Londen terug
D
w
oor hom goon
Puzzle
MAANDAG 4 OCTOBER 1954
GEOPHYS1SCH JAAR 1957—1958
/"BELEERDEN over de gehele wereld maken zich gereed voor één van
de grootste wetenschappelijke ondernemingen van alle tijden, een ge
heel jaar van waarnemingen van onze planeet in alle delen der aarde
tegelijk. Het doel is, meer kennis op te doen betreffende de wijze, waarop
de krachten der natuur de physische omgeving van de mens beïnvloeden
en gehoopt wordt, dat de vruchten van deze inspanning de wereld in
komende jaren zullen maken tot een betere plaats om in te leven. Ondanks
de enorme vooruitgang van de laatste tien jaren op het gebied der natuur
wetenschappen en aanverwante terreinen, zijn er nog een groot aantal
onbeantwoorde vragen omtrent de aarde en de krachten, die haar en alle
op haar levende wezens beïnvloeden.
Vele van deze vraagstukken lijn te om-
vangrijk dan dat de geleerden van een
bepaalde groep of een bepaald land deze
zouden kunnen aanvatten.
Een voorbeeld hiervan ls een magneti
sche storm, die grotelijks verschilt van
een atmospherische storm, welke gewoon
lijk slechts enige duizenden vlerkante mij
len bestrijkt en van vóór tot achter en
van boven tot onder kan worden geobser
veerd door enkele mensen in vliegtuigen
en te land. Want een magnetische storm
bestrijkt de gehele oppervlakte der aarde
in minder dan een minuut. De verande
ringen in het magnetische veld van de
aarde kunnen van invloed zijn op raUo-
overbrenging, op de magnetische compas-
sen van schepen op zee en van vlieg
tuigen in de lucht. Zij kunnen ook iets
te maken hebben met weersveranderin
gen.
De geleerden in een bepaald gebied en
Minister ZijlstTa opende
centrale „Zeeland"
De minister van Economische Zaken,
prof. dr J. Zijlstra. heeft vorige week te
Vlissingen In aanwezigheid van verschei
dene autoriteiten, o.w. de commissaris
van de Koningin in Zeeland en leden
de raad van bestuur en directie vai
NV. Provinciale Zeeuwsche Electricl-
teits-Maatschappij. de nieuwe centrale
Zeeland", officieel in gebruik gesteld.
Prof. Zijlstra noemde de ingebruikstel
ling van groot belang voor de gehele pro
vincie Zeeland. De centrale, die hier tot
stand is gekomen, betekent niet alleen
een nieuwe bron van electrische energie
ter voorziening in de licht-, warmte
krachtbehoefte van het Zeeuwse gewest,
zij is tevens een teken van de moed er
volharding, waarmee men in deze pro
vincie ondanks de zware tegenslagen ir
het jongste verleden de toekomst tege
moet treedt, aldus de bewindsman- Over
de bouw van deze centrale was een film
opgenomen, welke ter gelegenheid
officiële opening werd vertoond.
Kinderbescherming niet
zonder steun van zuilen
(Van onze verslaggever).
De goede toon en het waarlijk ver
langen naar opbouwende samenwerking,
welke heerst in de Nat. Federatie
Ned. Bond tot Kinderbescherming, werd
weer tijdens de in Utrecht gehouden
jaarvergadering wel zeer duidelijk ge
demonstreerd.
Mr B. W. van Houten, kinderrechter
te Arnhem, die een uitvoerige rede hield
over ..Raak-, twist- en doelpunten in de
kinderbescherming", meende de zaken
wel wat scherp te kunnen stellen
dat hy persoonijlk sprak cn niet in zyn
functie van bestuurslid der federatie.
Bij de „twistpunten" noemde hij af
keurend het isolement, waarin de R-K
groepen zich meer en meer terugtrek
ken. Direct na de rede deelde de voor-
voorzitter, mr J. Overwater te Rotter
dam, mede, dat het bestuur zich niet ach
ter al het gesprokene stelde, doch dat
mr Van Houten een „persoonlijke getui
genis" had afgelegd
Bij de besprekingen in de middagver
gadering bleek, dat zowel de groepen als
de vergadering een andere mening waren
toegedaan. Mr Marijne voerde eerst het
woord namens de R-K. Bond tot Kinder
bescherming en aeide, dat de Bond
gegriefd voelde door de gemaakte op
merking. doch dat hij het vertrouwen ir
Federatie en bestuur behield en uitdruk
kelijk wenste de zeer goede samenwer
king van de „zuilen" voort te zetten.
Mr Overwater verzekerde de spreker,
dat er „zeker niets was veranderd er
dat ook bet bestuur de uitstekende sa
menwerking op prys stelde. Uit de con
clusies kwam naar voren, dat het kin-
derbeschermingswerk Juist op de reli
gieuze zuilen is opgebouwd en dat men
deze niet zou kunnen missen.
Mr Van Houten nam tenslotte de op
merking terug en zeide dat het hem
speet dat die er zo scherp gesteld was
uitgekomen.
Unaniem was men van mening, dat de
federatie alleen goed kan fucntionneren.
als alle groepen haar steunen,
staat in het centrum van de belangstel
ling de wenselijkheid van oprichting
van een ministerie voor Jeugdzaken, op
dat de huidige toestand van verschil
lende departementale inzichten en over
lappingen kan worden teniet gedaan. Ir
kinderbeschermingskringen zal gespro
ken worden over de vraag of de parti
culiere sector de regering hierin kan
adviseren.
Meer gezinsvoogdij in werk
van kinderbescherming
Blijkens het jaarverslag van de orga
nisaties voor kinderbescherming gaat het
werk van de gezinsvoogdij een steeds be
langrijker plaats innemen in het werk
der kinderbescherming.
Vorig jaar bedroeg het aant;
civiel- cn strafrechtelijk onder toezicht
gestelden 18 044; in 1949 was dit aantal
15 196
Op 1 Februari van dit jaar werden van
de 18 044 pupillen er 13 346 (74%) in
eigen gezin verpleegd. 1,046 5.8 ln
een ander gezin en 3 652 (20.2 in een
Inrichting Het totaal aantal voogdijpupil
len ls iets teruggelopen vergeleken bU
1952: het daalde van 20 330 tot 20 199 De
ze kinderen staan onder de voogdij van
263 instellingen.
Voor de uitgaven van de overkoepe
lende federatie wordt geen subsidie ver
leend. Daarom moet elk jaar een belang
rijk bedrag elders worden gevonden, en
mede met hulp van het Nederlandse co
mité voor kinderpostzegels hoopt het be
stuur daarin te zullen slagen. Uit de op
brengst van de kinderpostzegelactie 1953
kan een bedrag van 1 millioen gulden ten
goede kernen aan de gezamenlijke kin
derbescherming.
zelfs die op een geheel continent, kun-
onmogelijk een afgerond beeld
magnetische storm krijgen. Er zouden
observatieposten over de gehele aarde no
dig zijn en de waarnemingen zouden tege
lijkertijd en volgens uniforme m.-thoden
loeten worden gedaan.
Om dit te bereiken en andere werk
zaamheden over de gehele aarde uit te
voeren, organiseren de geleerden der
wereld wat zij noemen „het internatio
nale geophysische jaar".
„Het volledig succes van deze onderne
ming zal afhangen van de deelneming var
Rusland en zijn voornaamste geallieer-
»n." zegt dr Joseph Kaplan, voorzitter
in de Amerikaanse nationale commissi*
10r 't internationale geophysische jaar
Dr Kaplan is professor in de natuur
kunde aan de universiteit van Californië
te Los Angeles.
Onder auspiciën van de internationale
raad van natuurwetenschappelijke
gingen is de periode 19571958 gekozen
ls het geophysische jaar, omdat deze
periode samenvalt met een periode
maximale activiteit van de zon.
zal één van de voornaamste ob
jecten van onderzoek zijn, omdat zij zulk
lame rol speelt onder de krach
ten. die voor de mens van betekenis zijn.
De magnetische storm is er één
bereikt de aarde ongeveer 24 uu
intens „opvlammen" van de oppervlakte
in de zon.
„Opvlampatrouilles" zullen op vijf p -
ten in Amerika en 15 daarbuiten de zon
„in het oog" houden. Elke opvlamming
zal worden geregistreerd met haar invloe
den op het magnetisme, de cosmische
stralen, het noorderlicht en de geïoni
seerde lagen van de dampkring.
Dr Kaplan deelde mede, dat ook
waarschuwingsdienst in het leven
worden geroepen, die alle posten op de
hoogte zal houden van elk ongewoon ver
schijnsel dat is toe te schrijven aan acti
viteit van dc zon. opdat elke post ter
stond kan beginnen met haar van tevoren
aangewezen taak.
De plannen omvatten eveneens de aan
wijzing van bepaalde dagen van het geo-
physische_ Jaar als „werelddagen", te ge
bruiken voor waarnemingen van bijzon
dere intensiteit. Dit zullen dagen zijn,
waarop de activiteit van de zon op haar
hoogst en haar laagst is. waarop het aard
magnetisme zijn hoogte- en laagtepunten
bereikt, waarop de verschijnselen van
zulder- en noorderlicht ongewoon sterk
of geheel afwezig zijn en dagen voor het
afschieten van hoogstijgende raketten.
Dr Kaplan deelde mede, dat van punten
In Nieuw Mexico. Groenland. Canada en
Alaska raketten, voorzien van instrumen-
het registreren van magnetisme,
cosmische stralen, vaste deeltjes in het
noorder- en zuiderlicht en een verschei
denheid van andere dingen, hoog de
ruimte in zullen worden geschoten.
in de doelstellingen zal zijn, te
bepalen of het koudste gebied van de
wereld, het Zuidpoolgebied, meer dan zijn
deel bijdraagt tot het ontstaan van de
koudeperioden in de wereld. Het Zuid
poolgebied is een gebied van zes millioen
vierkante mijlen met een gemiddelde
hoogte van ongeveer 2000 meter boven de
zeespiegel.
Enkele posten zijn voornemens, langs
drie breedtecirkels op verschillende hoog-
en temperatuurwaarnemingen te doen om
ast te stellen, hoe luchtmassa's zich v3n
West naar Oost bewegen. Zij zullen wel
licht ook enig licht kunnen werpen op
het vraagstuk, of tussen het noordelijk en
het zuidelijk halfrond uitwisseling van
luchtmassa's plaats heeft.
Op deze studies zal men zich baseren
m de weerkundigen voor het eerst in
zicht te geven in de atmosferische kring
loop der wereld
Er zijn in de Jongste eeuw twee andere
perioden geweest, overeenkomende met
het geophysische jaar. gedurende welke
ontdekkingen zijn gedaan en gegevens ge
boekstaafd. die de menselijke kennis van
de natuur hebben verrijkt. Het waren de
jaren 1882—1883 en 1932—1933. die „inter
nationale pooljaren" werden genoemd.
Toch advies voor 6 pet
in land- en tuinbouw
De hoofdafdeling sociale zaken van de
Stichting voor de landbouw heeft aan de
betrekken organisaties geadviseerd, a.l-i
basis-uurlonen voor manlijke arbeidrs
23 jaar en ouder te verhogen met
it per uur en de weeklonen hierop
af te stemmen.
Wat de tuinbouw betreft, heeft de
hoofdafdeling aan de betrokken organi
saties geadviserd, alle uur- en weeklonen
manlijke arbeiders van 23 jaar en
ouder te verhogen met 6 procent
De tijdienen van manlijke arbeiders be
neden 23 laar, alsmede die van vrouwe
lijke aroolders zouden volgens *e scha
len, die voor deze groepen bestaan
evenredige verhoging ondergaan.
De hoofdafdeling acht het voorts ge
wenst, dat de tarieven worden af
stemd op de nieuwe basis -uurlonen
dat de vas'i toeslagen slechts zul
worden v^rhoo^a, indien en in zov<?
dit door de betrokken organisat'es nc
wordt geacht Tenslotte heeft de hoofdaf
deling geadviseerd, bedoelde loonsver
hoging a s. Maandag te doen Ingaan.
Zoals wij gisteren meldden, hadden de
r.k. werkgevers aanvankelijk ernstige be
zwaren en velden zij slechts tot een ver
hoging van 3, uiteriijk 4 procent beslui
De Maasdam beschadigd
bij aanvaring
Met een scheur in de romp
naar New York terug
Het passagiersschip Maasdam (15.024
brt.) van de Holland-Amerika Lijn, is
Zaterdag, na vertrek uit New York, bij
het lichtschip Nantucket in de mist in
aanvaring geweest met het Franse vracht
schip Tofevo (4.400 brt).
Na de aanvaring heeft de Maasdam ter
stond de steven gewend en is in Hoboken
bij New York teruggekeerd.
De Maasdam heeft in de romp, aan bak
boord. een scheur boven de waterlijn op
gelopen.
De kapitein van het schip verklaarde in
New York. dat kort voor de aanvaring
op het radarscherm een schip was waar
genomen, dat voorlangs zou passeren,
doch dat op het laatste ogenblik zijn koers
wiizigde en de Maasdam ramde.
De Maasdam heeft Hoboken kunnen be
reiken zonder water te maken.
De aanvaring deed zich Zaterdagvond
om 22.30 uur plaatselijke tijd voor. op eer
ogenblik, dat de meeste van de 523 passa
giers in de bioscoopzaal een voorstelling
bijwoonden. De schok van de aanvaring
werd nauwelijks gevoeld.
Ook de Tofevo is naar New York terug
gekeerd. Het schip ligt nu in Brooklyn
in een droogdok.
Te New York deden zich nog enkele
moeilijkheden voor. De maatschappij had
aan de passagiers medegedeeld, dat zij
te New York hotelkamers zou resf
ren. doch dat zij de hotelkamers
voor haar rekening zou nemen. Meer dan
100 passagiers besloten toen aan boord
te blijven. Tenslotte kregen de passa
giers. die tegen deze regeling protes
teerden, een bedrag van twintig dollar
om hun hotel te betalen. Maar 35 pas
sagiers. die ook nu niet content waren
bleven aan boord. Met hen voer de
Maasdam naar het Droogdok.
Benelux speelde haar rol perlect
leggen, dat zij geen A.B.C.-wapens zul
len produceren. Minister mr J. W. Beyen
deelde dit mede bij zijn aankomst in ons
land uit Londen.
De minister bleek enthousiast over het
resultaat van de conferentie. Het weg
vallen van de E.D.G. had een vreemd
vacuum doen ontstaan, maar uit dit ver
lies is de winst geboekt, dat Engeland
zich thans nauwer heeft aangesloten.
Ook over de Benelux was de minister
content. „Had de Benelux niet bestaan"
zei hij, „dan hadden onze drie landen
Min. Algera bij jubileum
bui. v. Rijn- en binnenvaart
„Het contact met de overheid is steeds
breed en zorgvuldig geweest en he
Centraal bureau voor de Rijn- en binnen
vaart heeft als gesprekpartner met d<
overheid niet gefaald."
Dit zei Vrijdagmiddag de minister vai
verkeer en waterstaat, mr J. Algera, in
de buitengewone algemene ledenverg;
dering, die het Centraal bureau voor
Rijn- en binnenvaart had belegd in de
vergaderzaal van de Kamer van Koophan
del en Fabrieken te Rotterdam ter ge
legenheid van het 25-jarig bestaan. De
minister meende voorts, dat het bureau
er ook in geslaagd is het bij hem georga
niseerde bedrijfsleven tot eenheid te bren
gen. Spr. had goede verwachtingen vooi
de vereniging in de toekomst en hij wenste
het centraal bureau voorspoed voo
jaren, die voor hem liggen.
De voorzitter van het bureau, de heer
dr J. N. van Houten overhandigde de
nister een speciaal exemplaar van
door K. F. H. Wolters geschreven her
denkingsboek De zilveren Mijlpaal.
Jn 31 minuien
MaastrichtLuik thans
diesel-electrisch
materieel op het traject Maastricht—Luik
begonnen. De opening van deze nieuwe
dienst geschiedde daarom met enige
plechtigheid, al was van Luikse zijde bij
de feestelijke ontvangst aldaar enige so
berheid betracht wegens de rouw, die in
het Luikse gebied veroorzaakt is, door het
ernstige autobusongeluk te Valkenburg.
Zowel te Maastricht als Luik had een
ontvangst ten stadhuize plaats.
Het gezelschap maakte per extra diesel-
electrische de eerste officiële rit van
Maastricht naar Luik in de aangegeven
tijd van 31 minuten.
hun rol niet zo kunnen spelen." De mi
nister achtte het niet onmogelijk, dat er
ook in ons land Engelse troepen worden
gestationneerd, maar daarover was te
Londen niet gesproken.
De Engelse toenadering tot Europa
noemde minister Beyen een stap van
essentieel belang. „Wie is er blij
Duitse herbewapening?" vroeg de mi
nister, maar hij voegde er aan toe: „Het
staat nu eenmaal vast. dat Nederland
zonder een gewapend Duitsland en zon
der medewerking van de Amerikanen
niet te verdedigen is."
Verzekeringsagenten
dreigen met geweld
Te lage honorering
In Nijmegen zijn vorige week verzeke
ringsagenten, zowel ongeorganiseerden als
leden van de verenigingen Ons Belang en
Unitas bijeengekomen om te protesteren
tegen de te lage honorering.
Volgens de inleider, de heer J. van
Heuvel, is het honorarium nog gelijk
dat van vóór-de oorlog. De agenten lijden
schade door de collectieve contracten, die
de laatste tijd dopr, de verzekeringsmaat
schappijen worden afgesloten.
Gestreefd zou moeten worden naar
laging van de aanbrengpremies en
verhoging van de Incassokosten. In de
practijk gebeurt het herhaaldelijk dat di
aanbrengpremie wordt uitbetaald aan ge
legenheidsaanbrengers, die voor een tele
fonische tip de volle provisie krijgen. Dc
voorzitter, de heer W. Benda uit Nijme
gen, zei, dat de verzekeringagenten met
geweld zullen beginnen als het op andere
wijze niet gaat.
Speelgoedauto's moesten
ongeluk reconstrueren
Voor het Amsterdamse gerechtshof
werd Vrijdag aan de hand van speelgoed-
auto'tjes en klinkers van het wegdek het
dodelijk busongeluk gereconstrueerd dat
op 29 Augustus van het vorig jaar Op de
rijksweg Utrecht—Amsterdam plaats had.
Een NB.M.-bus was daar, bij het uit
wijken voor een hoogopgeladen stilstaan
de groentenauto op een kleine personen
auto gebotst, van welke de bestuurder,
de heer J. P. J- Zijlmans ter plaatse c
leed.
De Utrechtse rechtbank was destijds tot
de conclusie gekomen dat de 28-jarige
buschauffeur Th. H. Heemskerk die thans
in een melkfabriek werkzaam is. eerder
vaart had dienen te verminderen, toen hij
wist, dat de weg wegens de regen glad
was. Er werd hem een boete van 40 en
drie weken voorwaardelijke hechtenis op
gelegd en in hoger beroep werd bevesti
ging van dit vonnis geëist. Uitspraak 15
dezer.
Gouden jubilaris te
Delfshaven
Ds C. Brunt, emeritus predikant der
Ned. Herv. Kerk. woonachtig te Delfs
haven. zal 9 October de dag herdenken,
waarop hij vijftig jaar geleden bet pre
dikambt heeft aanvaard.
De jubilaris werd 21 Mei 1878 te Bo
egraven geboren. Op 9 Oct. 1904 werd
hij te Oud- en Nieuw-Gastel in het pre
dikambt bevestigd. Daarna stond hy te
Oudenbosch (1908). Zoelen (GId) 1911.
Rhenen (1919) en in 1922 verbond hy
zich aan zijn laatste gemeente Dells-
haven.
zijn emeritaat op 15 Dec. 1944
heeft ds Brunt deze gemeente gediend
en nadien was hij aldaar nog hulppre
diker.
De jubilaris, die in Delfshaven ook de
stoot gegeven heeft tot de oprichting van
enkele Chr. scholen, heeft in verschil
lende bladen en tijdschriften meditaties
het licht doen zien.
De Katholieken op Nieuw
Guinea
In het voorlopig verslag der Tweede
Kamer inzake de begroting van Nieuw-
Guinea, waarvan wij elders reeds eerder
melding maken, werd de opmerking ge
plaatst dat 't ambtenarenkorps in Nieuw-
Guinea te weinig Rooms-Katholieken telt.
Vele leden verzetten zich tegen een gou-
vernements-H.B.S. te Hollandia en wil
den subsidie voor de R.K.-H3.S. Zeer
vele leden kwamen hiertegen op en meen
den, dat het niet Katholieke bevolkings
deel zich te kort gedaan zal voelen.
Te Zwolle overleed op 64-j. leeftijd
dr G. J B. Keiner, oogarts aldaar, die be
kend werd door zijn proefschrift over een
nieuwe behandeling van het scheel-zien
bij kinderen.
Scheveningen 6 October:
Provinciale dag Geref.
vrouwen
De grote belangstelling voor de pro
vinciale dag op 6 October te Scheve
ningen van de afdeling Zuid-Holland van
de bond van Geref. vrouwenverenigin
gen noodzaakt het bestuur, naast de
Bet'helkerk ook de Prins Willemkerk in
te schakelen Het aantrekkelijke pro
gramma is in beide kerken gelijk, al
wordt het niet tegelijk in dezelfde volg
orde afgewerkt. De voornaamste punten
zijn: Causerie van mevr. G. Kraanv.
d. Burg. Vlaardingen, „Contact met zus
ters overzee"; referaat van ds H. W.
Wïerda. 's-Gravenhage-Loosduinen, „On
ze geestelijke wasdom"; zang van me
vrouw Rie GrimsStrootman, Leider
dorp; declamatie door mevr. R. I.
PraamsmaBroekema, Den Haag, en
slotpreken, respectievelijk door ds J. G.
Feenstra en ds J. v. d. Meulen te Sche
veningen. Het bestuur verwacht, dat ook
belangstellende niet-leden de vergade
ring zullen bezoeken.
Dr Van Ilterzon gaat heen
als CJMV-voorziiter
Dr G. P. van Itterzon, Herv. predikant
In Den Haag, die zestien jaar voorzitter
is egweest van de C.J.M.V. in Nederland
heeft in een gistermiddag gehouden
Bondsvergadering op de Ernst Sillen-
hoeve in de Lage Vuursche zijn ambt
neergelegd. De opvolger van dr Van Itter
zon is nog niet bekend. Volgende week
zal deze op een bondsvergadering wot
den benoemd
In ijakarta werd theol.
hogeschool geopend
In aanwezigheid van burgemeester So<
diro, vertegenwoordigers van het Dep.
v. O. K. en W. en van de Nederlands"
Zwitserse, Duitse en Amerikaanse arr
bassades is dezer dagen in Djakarta de
Theologische Hogeschool geopend. Deze ls
'n de plaats eekomen van de Hogert
Theologische School en telt thans een 4!
studenten verdeeld over 5 leerjaren. Rec
tor is ds Latuihamello.
Uitbreiding onderwijs
beeldende kunsten
Naar minister Cals in de begroting 1955
van het ministerie van O., K. en W. mede
deelt. heeft hij het plan belangrijke wijzi
gingen aan te brengen in de opbouw van
het onderwijs aan de Rijksacademie van
Beeldende Kunsten te Amsterdam. Aller
eerst moet er een algemene voorberei
dende klasse worden gevormd, waarin
een afzonderlijk nieuw te benoemen
hoogleraar onderricht zal moeten gei
Verder zal er een duidelijker scheiding
tussen de eerste en tweede klasse
de vrije schilderkunst worden ingevoerd.
Voor de eerste schilderklasse zal dan ook
een afzonderlijke hoogleraar moeten wor
den benoemd.
Opdracten voor componisten
De minister van O-, K- en W. heeft de
navolgende opdrachten verleend tot het
componeren van: enkele liederen voor
één zangstem met 'eenvoudige begelei
ding van piano aan M. Niel te Maas
tricht: een strijkkwartet aan Daniel
Ruyneman te Amsterdam; een werk
voor piano aan Theo Bruins te Amster
dam: idem aan Hans Kox te Arnhem;
idem aan N- Schuit te Amsterdam en
een werk voor schoolorkest aan Sas
Bun-ge te Haarlem-
Delfste studenten kunnen
beneden 1 eten
De st/udenten-eetgelegenheid op df
Oude Delft te Delft zal weldra rijkssub
sidie ontvangen. In overeenstemming met
de opzet wil men de prijs van de maal
tijden beneden de gulden houden.
Beroepingswerk
Ned. Herv. Kerk
aangenomen naar Oudenbosch
Poort vic. te Hellendoorn; de beno»
ming tot vic. te Meppel J. Kuipers vit
te Lemele.
roepen te Papendrecht (vac.
Vroegindewey) J. van Wier te Putten.
Geref. Kerken
roepen te Oosterend op Texel
J. Scholten te Lemmer.
Er. Luth. Kerk
i e t a 1 te Utrecht (vac. C. F. Nolt
H. J. Jaanus te Roterdam, H. L. G. Ouwei
kerk te Tiel en A. Johannes te Delft.
Geref. Gemeenten
dankt voor Dordrecht M. Blok
Rotterdam.
Doopsgezinde Broederschap
roepen te Leiden (vac. A.
Snaaijer, toez.) S. L. Verhaus te Edac
f Advertentie)
Beschuitfabriek afgebrand
in Vlaardingen
Zaterdagmiddag zijn de fabriek, het
kantoor en het magazijn van de beschuit
fabriek van de fa Ten Kate de Vries aar
het West-Nieuwland te Vlaardingen ge
heel uitgebrand. De brand is ontstaan ir
de omgeving van de oven. De vrij aan
zienlijke schade wordt door verzekering
gedekt. Ook de woning van de eigenaar
op de eerste étage liep veel schade op.
De inventaris werd met behulp van buren
erge'oracht naar een school aan d
overzijde.
Aardappeloogst baart
nog veel zorgen
De achterstand in de aardappeloogst
begint onrustbarende vormen aan te
In belangrijke productiegebieden,
bijvoorbeeld in de kleistreken van de pro-
Noord- en Zuidholland is vijftig
tot zeventig percent van de aardappel
oogst nog niet gerooid. Ook over andere
streken, als Drenthe bijvoorbeeld, hoort
nen vele klachten
Als gevolg van de zware regenval kan
tver het algemeen zeer bezwaarlijk
hinaal woiden gerooid, hetgeen betekent,
dat de boeren voor de oogst veel
mankracM dan anders nodig hebben.
Hierbij komt nog, dat de suikerbieten
campagne ook aan de gang is, hetgeen
nog tot aanzienlijk groter spanningen op
de agrarische arbeidsmarkt leidt. Oproe
pen van de bureaux oogstvoorzienlng en
de arbeidsbureaux om arbeidskrachten
voor de aardappeloogst in steden in het
Weéten des lands hebben nog maar matig
Stuurman van Sibajak wordt
gezagvoerder van Tomind
De eerste stuurman van het emigran-
tènschip Sibajak van de Koninklijke Rot
terdamse Lloyd, de heer J. H Grauen-
kamp te Zierikzee, is bevorderd tot ge
zagvoerder. Kapitein Grauenkamp zal
zijn eerste reis als zodanig in de loop
van de volgende week aanvangen aan
boord van het s.s. Tomini.
NIJMEGEN. 2 Oct. Gepromoveerd
octor in de godgeleredheid op proefschrif
Meelevend begrijpen. Een studie over
erband tussen de godsdienstwetenschap
AMSTERDAM (G.U.), 2 Oct. Gepro
eerd tot doctor in de economie op pr
chrift: Kwalitatieve en selectieve Credi»
ontrole en de Relatie van elk dezer
nen tot de kwantitatieve Credietci
ACADEMISCHE EXAMENS
LEIDEN. 4 Oct. Geslaagd voor het do
Godgeleerdheid de
>D JTi
Cand theologie J Nieuwsma, Amst«
W Struys, Rotterdam.
JMEGEN. 2 Oct. Gesli
ten mei U C H Martin.
G R Hermans. Willemstad. Cui
NIJMEGEN. 1 Oct. Geslaagd voor
oude letteren: G F M Vermeer. Zwolle.
eefi
social.
1 Hoof, Maastricht. A Th L P M Tt
I. Nuland. M Albinski. Nijmegen.
(Ov). Cand politieke
schappen: mej R M F Jam
:happenj J Cour
ging.
Onderwijsbenoemingen £ewe
roem
Amerikaanse fabriek vaf,a"„'
autobanden in A'dam™*
Aan de Westhaven te Amsterdam I
een nieuwe Amerikaanse autobandenr20aj,
briek (The General Tire and Rubo
Company Holland N.V.) geopend. Als
fabriek in volle productie ls. hetgfk
medio 1955 verwacht wordt,'zullen jal
lijks 1Ö0.000 buitenbanden en 80.000 b ,.!®a
nenbanden uit de persen komen, benevs 1J
reparaties-onderdelen. Hiervan zullen I z'
procent banden voor vrachtwagens a
en de rest is voor personenauto's.
Het grondstoffenverbruik zal per jj Ns
5 tot 7 millioen gulden vergen, waanjpjeti
een kwart gedeelte in Nederland besté groe
zal worden. Er zullen ongeveer 200 arbl
ders tewerkgesteld worden, allen on| hof
schoolde krachten, die werken onder JUe
ding
vijftal Amerikaanse lnj^er
50.
Caroline bloosde en hoorde nauwelijks wat de
anderen de volgende minuten zeiden. Zij liet zich
voorstaan op haar eerlijkheid en als Paul er was
geweest zou zij geen oordeel hebben gegeven
over een boek dat zij niet had gelezen. Doch
haar schaamte werd getemperd door de voldoe
ning dat zij deze 'mensen van de wetenschap
tenminste de indruk had gegeven op de hoogte
te zijn
Maisie Fellowes kwam bij haar zitten.
,,Ze praten nogal wat, niet" merkte zij op.
„Het doet me goed weer eens werkelijk pra
ten te horen," zei Caroline.
Maisie maakte een grimas.
„Soms denk ik dat de vogels het beter doen,
constateerde zij. „Die zingen onafhankelijk van
het feit of er iemand luistert of niet. Maar in
elk geval is dit ook een soort muziek, vermoed
ik... Jammer, dat dr. Fielding zo vroeg weg
moest Ik mag graag naar zijn stem luisteren...
hij zingt nooit mee in het koor. Hij is als een
van die componisten die de mensen proberen te
laten schrikken met wat valse accoorden schij
nen te zijn... We zijn zo teleurgesteld dat dominee
Phillips niet kon komen."
„Misschien komt hij nog. Meneer Petersen
kwam hem halen." zei Caroline.
„Mevrouw Petersen was een van vaders nacht
merries," merkte Gabriël op.
„Maar het is waar, dat het oude mens afschu
welijke asthma-aanvallen heeft.Hoe korr.t het
dat Jeanie er zo als een dame uitziet vandaag.'
Ik herken haar bijna niet zonder haar lange
broek
„Dat komt van Julia." antwoordde Maisie.
„Een poging om Julia's élégance te evenaren."
„Zi; gedraagt zich ook nog behoorlijk," zei
Gabriël „Toen ik een paar dagen geleden bij u
was deed ze aardig onhebbelijk. Wat scheelt haar
eigenlijk"
„O. groeistuipjes," antwoordde Maisie vaag-
zorgelijk „Wat is Julia van plan"
„Dat weet ik ook niet", mompelde Gabriël.
Zijn gezicht had plotseling alle glans verloren
en hij hield zijn ogen strak op Julia gericht.
Julia nam een doos uit de kast en ging op
Caroline toe.
„Ik weet dat u een hekel aan officiële geschen
ken moet hebben." Zij lachte. „Domineesvrou
wen lijden er veel onder. Maar het koor wilde
u een welkomstgeschenk geven en ik kreeg op
dracht om het te kopen. Ik hoop dat u het mooi
vindt het is nogal bijzonder. Misschien kunt
u dominee Phillips nu overreden om het porse
leinen dametje weg te bergen!" Zij lachte alsof
zij een grap met Caroline deelde.
Caroline opende de doos, terwijl zij de ogen
van iedereen op haar handen voelde gericht.
Een werkelijk prachtige rose Chinese schaal kwam
eruit.
„Wat schitterend," riep zij uit. „En wat aar
dig van u."
„Ik vind hem mooi", zei Julia. „Ik had hem
bijna voor mezelf gehouden."
Korte tijd daarna gingen de bezoekers naar
huis Paul was niet meer gekomen. Caroline nam
afscheid van iedereen, bedankte Julia nogmaals
en vond zichzelf tenslotte op straat in gezelschap
van mevrouw Fellowes en Jeanie.
„Houdt u van theevisites" vroeg Jeanie kort
af.
„Deze vond ik wel prettig," zei Caroline.
„Voor mij is het geen vis en geen vlees," zei
Jeanie „Een beetje eten en een beetje geklets.
Niet stevig genoeg."
„Als u in Aporia had gewoond zou u dit beetje
eten en dit beetje geklets ook gewaardeerd heb
ben," antwoordde Caroline.
„In elk geval hebt u wat buit kunnen maken."
zet Jeanie ..Die schaal is werkelijk een pracht
stuk. Gelukkig voor u dat Julia iets moest kopen
en niet meneer Tiddley dat is de bijnaam
van onze organist Tedham. Ik huiver al bij de
gedachte aan waar hij mee op de proppen zou
zyn gekomen!"
„Gabe schijnt veranderd te zijn," zei Maisie.
„Maar ik vermoed dat dat het geval is met alle
jongens die weer thuis zijn gekomen."
„Gabe had het nodig," antwoordde Jeanie.
„Dat weet ik niet. Ik hield van hem zoals hij
was," zei haar moeder.
„Ja. lieveling, jij hebt altijd van Gabe gehou
den als van een zoon maar zijn mooi gezicht is
niet alles."
„Ik vond hem erg aantrekkelijk," zei Caroline.
„Natuurlijk," merkte Jeanie op. „Hij grossiert
in charme. Maar wees voorzichtig. Hij kan iemand
met een glimlach doorsteken. Beter dan wie ook."
„Dat is niet waar," zei Maisie. „Gabe is wer
kelijk aardig."
Op de hoek van Caroline's straat namen zij af
scheid. „Vertel dominee Phillips dat het ons
speet," zei mevrouw Fellowe.
In de woonkamer pakte Caroline de schaal
weer uit. Toen nam zij het porseleinen beeldje
weg en zette de schaal er voor in de plaats. Hij
paste precies tegen de blauwe achtergrond en een
ogenblik lang keek zij er met diepe voldoening
naar.
De schaal scheen de herinneringen aan de vi
site in de kamer te brengen de stemmen van
de professoren, vlot en plezierig redetwistend;
Gabriël's knap spottend gezicht; de abrupte stem
van Dr Fielding; het wachten op Paul; haar
schaamte omdat zij voorgewend had de bundel
gedichten te hebben gelezen; de gratievolle ma
nier waarop Julia de schaal had aangeboden; het
vlugge, trotse geluid van Jeanie's stem geduren
de de wandeling naar huis.
Toen scheen het haar alsof zij Julia hoorde zeg
gen: „En nu kunt u het porseleinen beeldje van
de oude dame wegbergen."
Ternauwernood wetende wat zij deed nam zij
de schaal in haar handen en plaatste hem op de
vensterbank. Toen zette zij het porseleinen beeld
je weer op zijn oude plaats. De schaal hoorde
daar te staan, maar zij weigerde hem daar neer
te zetten Deze weigering kwam haar voor als
hei bezweren van een geest
De deur ging open en Paul kwam binnen.
tgdzorgwerk in Nederland) 10.45 Uit
het Boek der Boeken 11.00 Nieuws 11.15
12.00 Gramofoonmuzlek.
Hilversum It. 298 m. AVRO; 7.00 Nieuws
7.10 Gram. 7.16 Gymnastiek 7 30 Gram.
VPRO; 7.50 Dagopening AVRO: 8 00 Nieuws
8.15 Gram. 9.30 Voor de huisvrouw 9 35
Gram. 9.40 Morgenwijding 10 00 Gram 10.50
Voor de kleuters 11.00 R.V.U.: mej. C A.
Eyken: ,.Chr Fry en ztjn werken" 11.30
Voor de zieken 12.00 Sopraan en piano
12.30 Land- en tuinbouwmededelingen 12 33
Voor het platteland 12 40 Lichte muziek
1.00 Nieuws 1.15 Mededelingen of gram
1.20 Lichte muziek 2.00 Voor de huisvrouw
2.15 Gram 2.40 Schoolradio 3.00 Pianorecital
3.30 Voor dc vrouw 4 00 Gram 4.30 -Voor de
jeugd 5.30 Lichte miiziek 6.00 Nieuws 6.15
'Programma 7.00
de kinderen
7.15 Strijkk'
i'ilmpraatje 8.00 Nieuws 8.1
iramma 9.15 Lichte muziek 9.35 Mede
lelingen 9.40 Lichte muziek 10.00 ..De ant-
voordman" 10 35 Gram. 10.55 „Ik geloof,
lat....", caus. 11.00 Nieuws 11.15 New York
tailing 11.20—12.00 Gramofoonmuzlek.
Televisieprogramma. KRO; 8.15 Kappers-
vedstrljd 8.30 Smalfilmers 8 55 Weerover-
:icht 8.58 Actualiteiten 9.03 Pauze 9.10—9.50
Hot
Service. 330 m. 12.00
.00 Gram. 1.25 Voor 'de
uws 2.10 Dit
rmezzo 3.00 Vi
:n 4.45 Lichte muziek
de kinderen 7.00 Ni<
7 25 Sport 7.30 Klankbeeld 7.45 Bal-
.00 Cri-
liscussie 6.00
'.15 V<
es 8.30 Klankbeeld 9.30 Ge
10.00 Nieuws 10 15 Causerie 10.45 Cla
11.15 „Wijn in Engeland'
iagboek 12 15 Voordracht
12.30 Lichte muziek 1.00 Dansmuziek 1 45
Schots orkest 2.45 Voor de kinderen 3.00 Voor
de vrouw 4.00 Gev. muziek 4.45 Sport 5.45
tuziek 6.45
7.45 Hoor-
tal 8 25 Sport 8.30
"0.00 Hoorspel
1L20 Dansmuziek 0.05 Voordracht 0.20 Dans
muziek 0 50—1.00 Nieuws.
NWDR. 309 m. 12.00 Amusementsmuziek
1.00 Nieuws 1 10 Omroeporkest en solist 2.(X
7.00 Nieuws 7.15 Amusementsmuziek I
Klankbeeld 9.00 Lichte muziek 9 45 Niet
10 10 Jazzmuziek 11.00 Gram. 12.00 Niev
1.55 Gram. 2.00 Nieuws
irdracht 5.55 Hoorspel 6.30 Aii
ending 7.00 Gram. 8.02 Kamlvorn
muziek 9.50 Klankbeeld 10 20 Gram. 10.4L,,.,
12.00 Nieuws 'Uldl
Brussel. 324 m. 11.45 Gram. (1250 KocrsJben
1.00 Nieuws 1 10 Tuinbouwkroniek 1.15 Grt«cht
2.00 Schoolradio 3 30 Gram. 3.45 OrgelA]ette
4.00 Koersen 4.17 Gram. 4 30 Orgelspel
Nieuws 5.10 Gram. 5.48'Gitaarrecital S nec_,
Boekbespreking 6.00 Voor de jeugd fi goed
Voor de soldaten 7.00 Nieuws 7.40 Gram 9
Causerie 8.00 Gram. 9 00 Orkestconcert 18
io én altviool 10.55—li
i
HORIZONTAAL: 1 stuk, 4 stevig, 7
hoororgaan, 8 hevig, 9 voorzetsel,
dier, 11 luiaard, 12 broedplaats,
Spaans landvoogd, 16 verbrande rest,'
gewoon, 20 maanstand, 21 Turks bf1
hebber, 22 honingdrank, 23 kerkgel
24 vrucht.
VERTICAAL: 1 blaasinstrument, 2
mllielid, 3 meester in de rechten, 4
slag, 5 arctische vogel, 6 inhoud:
8 zangnoot, 10 gordijnenstof, 11 verb!
de rest, 14 de lezer heil, 15 w'ijni
17 naakt, 18 vochtig, 19 rivier, 20
ring, 22 pers. voornaamwoord.
OPLOSSING VORIGE PUZZLE
VAN BUITEN NAAR BINNEN T»
Monster, erosie, sierlyk, ijkmeester,
ras, aspirine, nestor, torpedojager, E
Oslo, lol.
VAN BINNEN NAAR BUITEN T<
Desperado, domino, normaal, alikas, 1
sa, apart, troon.
DIAGONAAL: SPEELDOOS.
