„Men is bij U ongelukkig",
gewone man in Moskou
zei
Ihpii
jeuk:
D.D.D
Mff
I
Film is autonoom en de
acteur een speelbal
„Schakels tussen tuin
tafel" een lusthof
en
ZUIL VAN KOETOEB
ChefarineAf
5
WOENSDAG 29 SEPTEMBER 1954
L EERLIJKE BLIK OP HET NIEUWE RUSLAND (III)
En even later: Maar misschien zijn wij nog niet
rijp om de waarheid te horen...,y
DE MAN bleef staan en keek verrast naar Hélène.
Hij kon een glimlach niet onderdrukken. In haar
keurig, goed passend mantelpakje en schoenen met
hoge hakken moest zij hem wel als een bewoonster
van een andere planeet voorkomen. Hij was een
forse, roodharige man Moskovieten zijn over het
algemeen klein en dik met vriendelijke ogen. Hij
droeg een pet, een groen overhemd zonder das, een
lange wollen overjas en afgetrapte schoenen van geel
geitenleer. Zijn bewondering voor Hélène was be
grijpelijk, want men ontmoet maar weinig elegante
vrouwen in de Sowjet-Unie. Die ochtend waren wij
er juist een tegengekomen. Met haar hoedje van
ottervel, mantel van astrakan en hoge zwarte leren
....Wij waren nog niet lang in Moskou en daar de straat ons tamelijk
stil leek op dat ogenblik, wilden we oversteken. Een militiaan (zo heet
hier de politie), gekleed in een blauwe mantel met rode strepen, blie.;
direct op zijn fluitje. Hij kwam naar ons toe en vroeg bars: .,Weet u,
dat u het verkeer in gevaar brengt? U moet de officiële oversteekplaatsen
gebruiken". Wij zeiden, dat wij dat niet wisten en dat we vreemdelingen
waren, die juist in de stad wa^n aangekomen. „Al was u pas twee uren
in Moskou, dan moest u toch de verkeersregels kennen", zei de agent,
i De roodharige man was ons aan de
overkant van de straat gevolgd en glim-
lachte vriendelijk. Even later liepen we
door een stille straat en zagen we hem
weer. Hij keek behoedzaam om zich
I heen en kwam dan op Hélène af, die
J hij met de politieman Russische had ho
ren spreken. Hij vroeg: ,.Bij welke groep
hoort u?"
J Dat er een mogelijkheid bestaat, dat
I buitenlanders, die hun land bezoeken ook
i wel eens niet tot een zorgvuldig gese-
lecteerde groep bezoekers kunnen beho-
ren. komt eenvoudig niet in het hoofd
van een Sowjet-burger op. Toen wij
i hem vertelden wie wij waren, bekeek
i hij ons vol oprecht medelijden en zei:
„Vindt u ons land niet erg mooi? Wij
weten wel. dat men in uw land onge-
I lukkig is."
I „Ongelukkig?"
,.Ja; met uw voedseldistributie, uw
j werklozen en uw analfabèteh
Voor wij daar een antwoord op kon-
den geven, vroeg hij tróts; .,En hoe
I vindt u Moskou?"
Politieke opvoeding
Dat was onze kennismaking met de
doorsnee-Sowjet-burger, geboren met
de revolutie hij was 36 jaar oud
1 electricien, gehuwd en vader van
twee kinderen. Evenals zijn andere
landgenoten die wij spraken, hield hij
van vreemdelingen. maar was bang
hen aan te spreken. Die dag wandelden
j wij lang met hem door de stad. Na een
gesprek van een uur kenden wij zijn
naam nog niet, maar waren over heel
wat zaken iets meer te weten gekomen.
Hij werkte 8 uur per dag en 6 dagen
in de week. Zijn vrouw, die magazijn-
I bediende was. werkte 2 dagen per week
I 2.? -uur en kreeg dan de derde dag vrij.
Hun vrije dag viel zodoende maar één
maal in de drie weken samenZijn
vrouw moest zo lang werken, omdat in
Moskou alle winkels pas sluiten om 9
uur en de levensmiddélenzakèn om 11
uur 'spvonds.
De kSnderpn werden verzorgd' door
I zijn schoonmoeder. Met zijn vijven be-
woonden ze twee kamers. Het was er
niet erg ruim, maar zij hadden op hun
étage de beschikking over een douche
cel en het huis was voorzien van cen-
I trale verwarming. Zijn vrouw deelde
een keuken met een buurvrouw, die ook
bij haar op de zaak werkte. Eenmaal in
I de week ging hij met zijn vrouw naar
de bioscoop en tweemaal in de maand
naar de schouwburg. Eenmaal in de week
i trokken zij ook samen naar de bijeen
komst, die gewijd was aan de politieke,
opvoeding. Zij waren geen van beiden
lid van de communistische partij, maar
laarzen scheen zij zo uit een modeblad uit 1920 te
zijn gestapt. Wij stonden op de hoek van de Gorla-
straat en de Okotnila Riadlaan, een van de drukste
punten in het céntrum van Moskou. Het verkeer is er
nogal onoverzichtelijk en de chauffeurs rijden buiten
gewoon snel. Rode en groene stoplichten proberen
wat orde in de chaos te scheppen, maar wij zagen
trolleybussen zonder maar even hun vaart te ver
minderen door het rode licht rijden. De voetgangers
zijn daarentegen erg gedisciplineerd en wachten ge
duldig op het groene licht, dat voor hen het sein is,
tussen twee witte lijnen de straat over te steken. Het
verkeer is buitengewoon ingewikkeld, doordat op
ieder kruispunt een ander stoplichtsysteem geldt
nutten en de bureaucraten, die de Sow-
kozen (staatsboerderijen) hebben gesa
boteerd worden opstraat gezét." Maar
men kon nu alles wat men maar wilde
in de winkels kopen.
Hij zou samen met' zijn buurman een
televisietoestel kopen en zijn vrouw en
hij spaarden hard om over twee of drie
jaar een Moskova-auto te kopen. O. als
zijn vader dat nog had mogen meema
ken! Hij was ook arbeider, maar in zijn
tijd waren alle arbeiders slaven, zoals
nu in West-Europa! Doch zijn vader had
het nieuwe Rusland nog zien geboren
worden en dat >vas een voldoening!
Dat waren moeilijke tijden, die jaren
van de revolutie/ maar zij wisten, dat
de volkeren der wereld hun blik op hen
gericht hadden en dat zij werkten en
bloédden voor het geluk van hun kinde
ren. Nu was dat alles voorbij en kon-
te geven? Welnee! Ik zou mijn beste
vrienden aanbrengen als die schadelijk
waren voor de gemeenschap dat is
immers het lafste en zelfzuchtigste waar
toe een mens ln staat is. Stakingen? Die
hebben wij niet nodig! Een staking is
immers een wapen tegen de bourgeoisie-
staat of tegen een patroon en hier is im
mers alles van ons! Men kan toch niet
staken tegen zichzelf!" Hij toonde ons
een bordje in het park:
„Dat gras is van u, betreedt het niet!"
Hélène begon zich over dit alles wat
op te winden en vroeg: „U weet niets
van wat er in de rest van de wereld
gebeurt. Het is niet waar, dat ons land
door de Amerikanen bezet is en de rant
soenering is al acht jaar geleden afge
schaft. Er zijn maar heel weinig anal
fabeten in ons land en toch is ons volk
niet voor negentig percent communis
tisch. Onze arbeiders zouden er niet aan
denken uw levensstandaard te aanvaar
den."
De vriendelijke Rus bleef staan en
zweeg. Hield hij ons voor Anglo-Ame-
rikaanse propagandisten of spionnen?
Wilde hij ons aanbrengen? Hij schudde
zijn hoofd en zei langzaam: „Misschien
heeft men ons niet de hele waarheid
verteld. Maar ziet u. dan komt dat. om
dat wij nog niet rijp genoeg zijn om
„Is dit huis dan nooit eens opgeknapt." „Daar heeft men nog geen
gelegenheid voor gehad het is pas opgebouwd." Aldus de critiek
by deze spotprent, ontleend aan het blad „Krokodil", de Russische
„Punch".
die avonden werden georganiseerd door
cie vakbonden.
Of zij verplicht waren er naar toe te
gaan? Nee. zeker niet, ..als zij ziek wa
ren zou niemand hun kwalijk nemen
dat zij thuis bleven."
Waarom zou hij nief
gelukkig zijn
Ik v.roeg hem of hij gelukkig was. Hij
schaterde van het lachen. Waarom zou
hij het niet zijn? Er waren natuurlijk
wel moeilijkheden, maar die had ieder
een,
„De landbouw gaat nog met goed en
het ls soms wat moeilijk om aan levens
middelen te komen, bovendien is het
duur." Maar Kroesjtsjev ging daar ver
andering ln brengen. ,.Er worden nieu
we gebieden ontgonnen en al die niets-
den zij weer wat van het leven genie
ten. Deze zomer zou hij met zijn vrouw
en kinderen drie weken naar de Oekra-
ir.e gaan. waar zij familie hadden. „Al
les gaat nu beter, maar er is nog heel
wat te doen. Het is te hopen, dat de
Amerikanen ons nu maar met rust la-
Onze vriend had lang gepraat. Toen
hij zweeg begonnen wij vragen te stellen
len. ..Het recht van vrije keus en ar
beid? Maar dat hebben wij immers! Ik
wilde altyd al electricien worden. Het
recht van keuze van wérkplaats of fa
briek? Waar zou dat goed vóór zijn? De
staat heeft genoeg geld gegeven om mij
een beroep te laten leren en heeft nu
het recht mij te planten waar zij mij
nodig heeft! Reizen buiten Rusland?
Daar heb ik nooit over nagedach
vat 2
i het
hebben? De bour
ns toch niet bin-
dan genoeg
•landen laten
nenija. ja, dat i
Lezen? Maar er
te lezen! Wij kunnen alle boeken ko
pen, die we maar willen, wanneer de
boekhandel ze heeft. Als zij ze niet heb
ben. kunnen ze ze toch ook niet te voor
schijn toveren? Of wij ons niet schamen
lechte staatsburgers bij de politie aan
lang
Krotten langs een modderweg vol kuilen: ook die vindt men i
centrum van Moskou.
haar te horen. Wij zijn immers
onderdrukt onder de czaren en onze re
volutie is nog niet geëidagd...." Hij
tikte even aan zijn pet en zei: .,Nu moet
ik naar huis". Voor hij verder liep zei
hij nog: „Veel genoegen in de Sowjet-
Unie. Ik hoop, dat het u hier zal beval
len."
Enorme bouwprojecten
Wij zijn in Moskou in het „Museum
van de Stedebouw" geweèst. Overal
staan daar maquettes en hangen teke
ningen en grafieken. Men vertelt er de
bezoeker hoe een gebouw van vier ver
diepingen en 48 kamers in dertig dagen
kan worden gebouwd. Het plan voor de
wederopbouw is hier afgestemd en het
houdt in. dat de huizen in de toekomst
zullen worden samengesteld uit gepre
fabriceerde onderdelen, die op speciale
aanhangwagens naar het bouwterrein
worden ge Dracht. Het gevolgde werksys-
teem maakt het bovendien mogelijk, dat
één ploeg arbeiders tegelijkertijd aan
vijftien gebouwen werkt.
Het ontwerp voor „groter Moskou",
waarmee men reeds een tijd geleden is
begonnen, geeft werk aan 5000 graaf
machines en 130 bulldozers. Binnen tien
jaar wil men tien millioen vierkante
meter bebouwen Van het project is
reeds anderhalf millioen vierkante me
ter klaar. Wij hebben deze nieuwe stads
delen gezien. Zij staan aan de rand van
de stad. aan de weg. die naar het vlieg
veld voert. Zoals vroeger steden rond
kerken ontstonden, verrijst er nu een
stad om de reusachtige universiteit, een
kathedraal van wetenschap. Het gebouw
is 32 verdiepingen hoog en er werken
naar men zegt 45000 mensen in.
Het nieuwe Moskou moet plaats bie
den aan 1.5 millioen mensen, die nu
slecht gehuisvest zijn. Ook in de stad
zelf, die niet door de oorlog heeft ge
leden, wordt overal gebouwd. Acht wol
kenkrabbers naderen er hun voltooiing.
Zij zijn gestemd als onderdak voor de
machtigen van het regime en uitgevoerd
in de Amerikaanse stijl uit de jaren
19251930. Ook de kleinere huizen zijn
bijna alle in dezelfde stijl gebouwd en
hebben grijze, saaie gevels en kleine
vensters.
De Russen hebben nooit grote bouw
meesters gehad, Hun mooiste steden, als
bijv. Leningrad werden geïnspireerd op
Italië of Frankrijk. Een jonge Sow-
jet vertelde ons: ..Wij houden van de
„geklede" stijl en voelen niets voor idee-
en van Le Corbusier. die hier voor de
oorlog eens is geweest om advies te
geven, maar wiens inzichten niet mei
de onze strookten".
door
Hélène en Pierre
LAZAREFF
De Rus is trots op z'n
ondergrondse
Deze ..geklede" stijl is overal in de
Sowjet-Unie te vinden en komt vooral
tot uiting in gebouwen als sanatoria,
schouwburgen, vergaderzalen, ministe
ries en het gebouw van de plaatselijke
Sowjet. Het voornaamste kenmerk van
deze stijl is het grote aantal kolommen
treden. Al deze gebouwen dateren
echter voor het grootste deel uit de tijd
van Stalin en de nieuwe regering begint
deze vorm langzaam los te laten. On
ze indruk is. dat de bevolking zich hier
over verheugt. Toch is er geen inwoner
van Moskou, die niet trots vraagt: Hebt
u onze ondergrondse al gezien?"
De stations van de ondergrondse spoor-
grond worden gestampt, heerst er toch
geen onverdeelde tevredenheid. Reden
is het snelle verval van de nieuwe ge
bouwen. Terwijl de barokgebouwen van
het oude regime slechts van tijd tot tijd
eens onder handen moeten worden ge
nomen en nog tientallen jaren zullen
meegaan, verschijnen er ieder voorjaar
metselaars en timmerlieden om de nieu
we huizen op te knappen.
Niemand weet waar men de fout moet
zoeken, maar na een of twee jaren, be
ginnen hiervan de muren te scheuren
en gaat het houtwerk van ramen en deu
ren kraken. Ook de pers begint zich
hierover ongerust te maken en in het
weekblad ..Krokodil" verscheen een te
kening waarop men een huis zag, dat
op het punt stond in te storten. Een
voorbijganger vraagt verontwaardigd: „Is
dit huis dan nooit eens opgeknapt?" De
huisbewaarder schudt zijn hoarfd en
zegt: ..Daar heeft men nog geen gele
genheid voor gehad, het is pas afge
bouwd!"
Het is in de Sowjet-Unie mogelijk
:lf een huis te laten bouwen én de
staat moedigt dit zelfs aan. door gron
den te verhuren voor de duur van 99
jaar en een derde deel der bouwkosten
voor te schieten. Dit voorschot is dan
terugbetaalbaar binnen een tijd van 20
jaar. Zo wordt in Moskou het mooiste
huis gebouwd, dat wij er hebben gezien.
Het is van de vakbond der schrijvers
en is bestemd voor een aantal beroemde
dichters en schrijvers, die over voldoen
de gelden beschikken om een dergelijk
project te laten uitvoeren. Wij hebben
ook arbeiders en ambtenaren ontmoet,
die huizen laten bouwen, hetzij op het
platteland (waar de grond niet zo duur
is), hetzij op door de fabriek afgestane
gronden. Zij bouwen zelf of kunnen
zich tot speciale organisaties richten. De
huizen kunnen gedurende de termijn
van 99 jaar aan erfgenamen worden ver
maakt.
(Copyright A.B.C. Press-Scoop)
««-«? m -
i de nieuwe wolkenkrabbers in Moskou. Hierin is het departe
ment van Buitenlandse Zaken ondergebracht.
de enige cream
di^hethaar voedt!
Want Silvifix bevat Puur Sil-
vikrin, de natuurlijke haar-
voeding! Dank zij een geheel
nieuwe formule geeft Silvifix
nu 2 x zoveel glans en doet
U 2 x zolang met één tube.
Voor de dagelijkse haarver-
zorging Silvifix! Het glanst,
het verfraait en het voedt.
0p congres worden verschillende aspecten
van de filmkunst belicht
(Van onze kunstredacteur)
EEN GROOT AANTAL mensen, dat zich interessèert voor wat de zgn.
tiende muze de film is, bedoelt en betekent, is enkele dagen in
Utrecht bijeen om er een filmcongres bij te wonen. In samenwerking met
de Stichting Utrechtse Studenten Filmliga heeft het Ned. Filminstituut dit
congres belegd voor studenten van universiteiten, hogescholen en kunst
academies, journalisten, maatschappelijke werkers en andere belangstel
lenden.
Zo groot is de belangstelling voor
congres, dat de zittingen niet in het
Kunsthistorisch Instituut kunnen plaats
heBben, maar ln het gebouw voor Kun
sten en Wetenschappen. Na een kort be
groetingswoord van de vice-voorzittei
het Ned. Filminstituut, de heer D. v
Slaveren, sprak prof. dr J. van Gelder,
directeur van het Kunsthistorisch Insti
tuut, de openingsrede uit. Spr. gaf ee
kort historisch overzicht van film en or
afhankelijke filmcritiek en drong vooral
op het levendig houden van het
tisch besef. Het bewegend beeld moet
maatschappelijk, moreel en aesthetlach
betekenis hebben.
referaat was van dr J. M
L. Peters, die een pleidooi hield voor een
filmkunde. Na de filmkunde
afzonderlijke wetenschap te heb
ben geschetst, behandelde spr. het YCTr.
rhijnsel film. dat zich historisch ge
zien achtereenvolgens voordoet als eei
technisch procédé (om een beweging ti
fixeren en weer te reproduceren), al'
product (dat door toepassing van di'
procédé wordt opgeleverd) en als eer
medium (met een aantal bijzondere mo-
eg zójn een opeenvolging van in mar-
ler en porselein uitgevoerde ondergrond-
paleizen, waarin de grootste kunste
naars van de zestien republieken in
pracht en wansmaak hebben gewedijverd
er in mozaieken, muurschilderingen
beeldhouwwerken het regime op te
hemélen.
ondergrondse hebben jullie ln
Parijs niet!" riep een enthousiaste Rus.
Wij zeiden; „Nee. maar wij hebben drie
honderd stations in plaats van veertig
zoals in Moskou." Aanvankelijk wilde
iedere grote Russische stad een onder
grondse spoorweg hebben als Moskou,
langzamerhand is dat verlangen
op de achtergrond geraakt
tn nu is men blij. dat de nieuwe rege
ling het aanleggen van dergelijke mon-
sterwerken heeft stopgezet, ten behoeve
van de woningbouw.
Veel klachten over
slechte nieuwbouw
Herlstschoon in de laarbeurs
(Van onze redacteur)
Het evenement, dat vanmorgen is be
gonnen in de Utrechtse Jaarbeursgebou-
is een kolfje naar de hand var
publiek en vooral de huisvrouwen
zullen er genoegen aan beleven
Want „Schakels tussen tuin en tafel'
ls de naam van de expsotie waarlijk
tentoonstelling dan vakbeurs
welke kwekers van groenten, aardappe
len. fruit en bloemen uit het gehele land
met zeer veel smaak hebben opgezet;
een waardige viêring van het eerste
lustrum van deze demonstratie
groothandel, exporteurs en consumenten.
Tocli is het zo
pel i
India
iste
6.5 m. Deze zuil van Koctoeb staat bo
vendien nog 75 cm in de grond, zodat
de totale hoogte 7.25 m bedraagt, ter
wijl het totale gciviclit van deze ijzer
massa op meer dan 6000 kg werd be
rekend.
Wjj vragen aandacht voor deze ver
velende cijfers, omdat een dergelijk
stuk smeedwerk in
de tegenwoordige
tijd uitsluitend ver-
nes. De zuil van
Koetoeb werd ech
ter niet gemaakt in
de goed geoutilleer
de staalfabrieken
van de 20ste eeuw.
industrie uit de oud
heid. Volgens de inscripties
leeftijd van deze merkwaardi)
teruggaan tol de 9de eeuw i
maar volgens verschillende I
deskundigen moet zij uit de 4c
ii. Chr. afkomstig sjjn, zodat zij altijd
nog op een ouderdom van I
kan bogen.
Zoals gezegd, dit monumrn
ijzer stelt de Westerse wereld
rnór raadselen. Want hoe te
zijn de Indiër/ 1600 jaar geler!
eslaagd een dergelijk
De Ki
ófwel vi
ken, die
e voor het
mperaturen
i konden worden,
etoebsuil is dus een smeedstuk,
rvaardigd uit één enkel blok,
'kregen uit afzonderlijke stuk-
tezamen gelast zijn. Aangezien
•rgens een lasnaad valt te ont-
noct in beide gevallen gebruik
lakt van procédé's en werkme-
elke ons onbekend zijn. Want
e Westerse techniek is het niet
mogelijk een derge
lijk werkstuk lever-
vaardigen zonder
gebruikmaking van
i'n sta H mies"'"üe'scm-
dankt hebben de
oude Indiërs het
voor elkaar gekre-
Dat it dut één
raadsel van de Koe-
toehzuil. Maar er
dacht vraagt. On
danks de 1600 jaar
dat dit ijzeren mo-
vochtige
India
wind is blootgesteld geweest, vertoont
de zuil geen spoor van roest! Ook dit
was tot voor kort volgens Westerse be
grippen een onmogelijkheid. Maar uit
gebreide onderzoekingen hebben ten
slotte aangetoond dat try lot het einde
lekend hebbei
yi er
We kw
diepgaand on
»n dat ijzer
eigenlijk
af te lei
I het r
uil kan
riaal bes
\adruk verboden).
De parterre van het Jaarbeursconvplex
is herschapen in een herfst-lusthof, waar
de fraaie tinten van rijp ooft, frisse
groenten en allerlei bloemen worden af
gewisseld met de grondkleur der aard
appelen en veel groen, terwijl ter char
mante onderbreking aquaria en terraria
zijn opgesteld.
Natuurlijk, er zijn ook machines en
apparaten te zien, maar ditmaal over
heerst toch het natuurschoon en dit
maakt een wandeling over deze tentoon
stelling tot een uitzonderlijk genoegen
Vijf jaar geleden besloten de drie lan
delijke kwekersbonden om de expositie-
verwarring tegen te gaan door geza
menlijk naar buiten op te treden en dit
is zo goed geslaagd, dat men nu niet
anders meer wil.
De totale omzet ln de genoemde kwe-
kersbedrijven bedraagt ongeveer 500
millioen gulden per jaar, en 60 pet daar
van is bestemd voor het binnenland Het
is dus wel van belang, dat het publiek
weet, wat het koopt, waarnaar het moet
vragen om een bepaalde keus te doen
zat er in eigen land zoal aan
de markt komt.
Daar is byv. het fruit. Hoewel het
fruitverbruik naar de heer Joh. D
Mol, voorzitter van het overkoepelend
orgaan van de vier landelijke organisa-
de detailhandel ln aardappelen,
groenten en fruit, ons mededeelde in
de laatste jaren is gestegen en thans per
hoofd van de bevolking ongeveer 54 kg
per jaar bedraagt, staat dit toch nog in
ongunstige verhouding tot andere lan
den, bijv. Zwitserland, waar men twee
maal zoveel fruit eet.
Hier kan men nu eens zien, wat fruit
eigenlijk is, o.m. door een groot aantal
prachtig-verzorgde manden fruit, en wie
hier komt kijken kan aan een aardige
wedstrijd deelnemen.
Ook diepviies
Niet alleen aan groenten en fruit in
verse toestand is aandacht besleed, neen.
men kan deze producten ook in gecon
serveerde, gedroogde en bevroren staat
zien. Wat oe diepvries betreft: hierbij
heeft men ook een plaatsje ingeruimd
de diepgevroren visfilets, welke via
3000 distribuneplaatsen in ons land wor-
verkocht.
Als attracties zijn er voorts twee grote
kookdemonstraties, waarvan de ene spe
ciaal is gewijd aan dc bereiding van
aardappelen en de andere aan die van
groenten en fruit. Er wordt goede voor
lichting bij gegeven. Er worden acht
interessante kleurenfilms vertoond, aqua
rium- en terrariumhouders hebben hur.
bezit op dit gebied ter opluistering van
de expositie afgestaan en een heel mooie
diepzeesUnd geeft U het gevoel, alsof ge,
droog en wel, over de bodem van de zee
wandelt.
Maar al deze verfaalingen zullen toch
niet de aandacht kunnen afleiden van
de feiten waarom het gaat: belangstel-
Maar al deze verfraaiingen zullen toch
maken voor Nederland's rijke producten
op het gebied van groenten, fruit, bloc-
planten.
gelijkheden tot expressie). Het medium
film is niet alleen een spiegelbeeld van
de werkelijkheid, maar kan ook Inter
preteren. Kan zelfs vormen uit niets, dus
creatief werkzaam zijn. Zo komt zij van
afbeelding tot verbeelding. Men kan het
verschijnsel film dan ook niet zo zeer
vanuit een andere wetenschap voldoends
begrijpen. Men zou dan alleen maar tot
een aesthetische. sociologische, paéda-
gogische of economische belichting van
het verschijnsel film komen. De film als
(ilm laten we dit het „filmische" noe
men vormt een geheel eigen object, dat
niet door andere wetenschappen bestu
deerd wordt en daarom aanleiding geeft
tot een speciale wetenschap van de film.
Zodra deze wetenschap met behulp van
aan het object aangepaste methoden tot
een zekere ontwikkeling zal zijn geko
men. zal ze ook de studie van de ver
schillende aspecten van de film (ver-
schijnings- en werkingsvormen van het
filmische) kunnen bevruchten.
rtE NESTOR van de Ned. filmcritici
'-J de heer A. v. Domburg, sprak des
middags over „De moderne documentaire
film". Spr. nam als stelling, dat elke
goedgeslaagde film een documentaire
film ls. En de regisseur doet niet anders
dan documentaire evocaties oproepen.
Volgens spr. is de regisseur eigenlijk de
belangrijke man en het Is in feite voor
(Advertentie)
Gecombineerde
werking...beter
en krachtiger!
Een van de belangrijke ondekkingen
Is, dal bepaalde combinaties van ge
neesmiddelen beter werken dan kon
worden verwacht.
Geleerden hebben ontdekI. dat bepaald
combinaties ven geneesmiddelen een bij
zonder weldadig effect hebben. Ofschoon
de werking van elk middel afzonderlijk
bekend was, bleek zulk een combinatie
krachtiger te werken dan kon worden ver.
wacht. De vier middelen verenigd In Che-
ferine „4", elk afzonderlijk el beroemd
werken tezamen nóg beter. Ze helpen ook
dan, wanneer andere middelen falen en
doen werkelijk wonderen I
TEGEN PIJNEN ENGRIEP-20 TABLETTEN 83
I het t
of hij met levend, dan
wel met dood materiaal te doen heeft.
Dode voorwerpen kurtnen ln handen van
de filmmaker een dramatische spanning
krijgen. Zo gezien wordt de filmacteur
speelbal in de handen van de regls-
De rollen worden niet gespeeld,
r de taferelen worden door de re-
ur aan elkaar verbopden. Dat maakt
de waarde van de film uit, niet het spel
Hier ligt het grote ver
schil met het toneel. De filmopnamen be
hoeven dan ook niet ln chronologische
olgorde te worden opgenomen. In dit
erband wees spr. er nog op, dat b.v. een
ilm over beeldende kunst (zoals de
Van Goghfilm) geen samenwerking is van
twee kunsten, maar dat er hier maar één
kunst is, nl. de filmkunst. De beeldende
kunst wordt door de film gebruikt en de
film kan alleen maar met respect spreken
zer de beeldende kunst.
Op beide lezingen volgde een geani
meerde en langdurige gedachtenwisseling.
Des avonds waren de deelnemers bijeen
het Camera-theater aan de Oude
Gracht, waar de aangrijpende oorlogs
film „Die letzte Brüeke" werd vertoond
onder de Ned. titel „Mensen zoals jij en
Op deze film hopen we t.z.t. nader
terug te komen. Vooraf zij reeds opge
merkt dat de regisseur Helmut Köutner
hiermede een uitzonderlijk groots pro
duct heeft vervaardigd. Vandaag spraken
dr D. Bartling over „De tijd ais film-
aesthetisch element", dr J. B. Knipping
O.F.M. over „Film en amusement" en
Karei Relsz uit Londen over „Fllmmon-
tage."
E«n commissie van de Wereldbank
onder leiding van de Nederlander A.
Broche, heeft een vijfjarenplan opgesteld
