«riÊ Doorwaakte nachten, hoofdpijn van gepieker en diepzinnig overleg Wij rijden de Internationale Fakkel- rallye voor u mee het Florence Nightingale BEURSBAROMETERi Over de gehele linie werden verliezen geleden op Amsterdamse beurs Beroemde geneesheren geëerd op postzegels 9 ZATERDAG 11 SEPTEMBER 1954 VAN 14—17 SEPTEMBER LANGS DE ROUTE DER BEVRIJDERS.... hen naar Deauville voert. Daar hebben zij een nacht rust en daar zullen zij en wij! aan een gala-diner aanzitten met elkaar en de autoriteiten. Goede moed U kent onze avonturen in de Tulpen- rallyes en de Brabant Grensritten, toen wij met trouwe Ferdinand die nu pruilend op stal zal moeten blijven staan op pad trokken. Eerste prijzen hebben we toen niet gewonnen, ofschoon de plaquettes van die rallyes trots ons nachtkastje sieren. Nu staat er een oranje driecylinder DKW met bijzondere uit- (Van onze speciale verslaggever) TOEN IK een paar avonden geleden nu alweer de werkplaats de firma Hart Nibbrig en Greeve in de Haagse Parkstraat binnentrad, stond daar een knal-oranje DKW op blokken. Ik bleef even getroffen staan, want de kennismaking met een automobiel, waarin je vier dagen lang lief en leed met een equipegenoot gaat delen, waarin je vier dagen lang onder hoog tempo een flink stuk van Europa gaat bekijken, is toch niet iets waar je zo maar overheen stapt. Ja, vier dagen, ofschoon eigenlijk maar twee daarvan zullen worden besteed aan het werkelijke rallye-rijden. We gaan voor u 2100 kilometers door Europa kruisen, we gaan voor u, 1 lieve lezer, onder hoge druk nachtenlang ingespannen kaartlezen en- met branderige ogen achter het witte DKW-stuurwiel ingespannen turen op I ons onbekende wegen, die we langsschieten op aanwijzingen van een mom pelende equipegenoot, die dan weer de kaartentafel op de knieën heeft. We gaan, om het kort te zeggen, de „Internationale Fakkelrallye Bayeux- Eindhoven" voor u rijden. Ja, de uitnodiging tot het rijden var deze rallye, die zich langzamerhand, naast I de Internationale Tulpenrallye en dt Scheveningen-Luxemburg-Scheveningen 1 Rit, tot een internationaal autosport-eve- I nement heeft ontwikkeld, kwam eigenlijk I wel wat onverwacht. Het begon met i telefoontje van de Rotterdamse DKW- dealer, de heer Breeman, die vroeg „of ik er iets voor voelde, die rallye \DKW mee te rijdenWel dat deed ik en of ik dan maar de importeur in Den Haag wilde opbellen. Ook dat gebeurde en daar vertelde mij, dat er een DKW klaar stond on rallye te gaan rijden, dat de zoon een der directeuren, een zekere me W. R. Greeve zou meegaan en dat de equipegenoot. Jan Flinterman, plotseling j verhinderd was, omdat hij tegen de tijd dat de rallye startte, waarschijnlijk ach- ter de stuurknuppel van een straaljagei zou zitten. „Wilt U meerijden?" En U begrijpt het ik wilde best en zo kwam het, dat ik kennismaakte mi i Pim Greeve, mijn equipegenoot en met hi oranje wagentje, mijn rallye-voertuig. Bevrijdingsroute Boven d t stuk schrijven we „Langs de route der bevrijdersen dat zuit U I als herkenningsteken kunnen vinden bo ven elke reportage, die we bij start en finish, onderweg en de dag van tevoren hopen te geven. Ja, de rallye Bayeux- Eindhoven wil een symbool zijn van de bevrijdingsherdenking van het Zuiden van Nederland. Bij Bayeux begonnen de geallieerde legers te rijden, Frankrijk door, België.... Enfin we kunnen niet beter doen, dan een stukje uit een goed geschreven voorwoord van het rallye reglement citeren. j „Sinds de automobiel als massaproduct op de markt gebracht werd, vond de grootste rallye in deze eeuw plaats op 6 Juni 1944. Toen startten duizenden en nog eens duizenden gemotoriseerde een heden van het strand in Bayeux, het kleine Normandische touristenplaatsje, om het geknechte Europa te bevrijden. De invasie was een feit geworden. Op 18 September werd het Zuidelijk deel van Nederland bevrijd en ter viering en her denking van dit feit organiseert de Stich ting Internationale Fakkelrallye een gro- jte sterrit met vele prijzen en waarde ringen". Op 18 September zullen de prijzen wor den uitgereikt van deze herdenkingsral- lye, waarvoor in de ochtend van de 16e [September in Bayeux vele tientallen equipes met personenwagens zullen star ten voor een rit van 1400 kilometer naar Eindhoven. Als zij daar starten aan de Normandische kust, hebben zij al een aanlooproute, die begonnen kan wor den in Tilburg, Reims en Luik achter de rug, een afstand van 700 kilometer die rusting klaar om ons langs de route der bevrijders te voeren, een DKW roemrijk verleden. De wagen leverde de beste Nederlandse prestatie in de Rallye Monte Carlo, reed verschillende malen mee in sportwagenraces op Zandvoort kwam nu pas van een grote revisiebeurt terug van de fabriek in Duitsland. Wel, we hebben de nieuwe 2 cylinder DKW indertijd voor U in de krant be sproken en toen gezegd, dat het ding snel was. Al was het alleen bewijzen, dat we geen malligheid plegen te schrijven: snel zullen we zijn in dt Fakkelrallye, waarvoor we Dinsdag a.s in Tilburg starten! We doen een gooi naar een-mooi be kertje we doen ook een gooi naar d< Journalistenprijs. Volgt u de avonturen an Pim en mij? U hoort nog Niet storen U kunt ons beter maar niet storen n We zitten avond aan avond over kaarti gebogen om de aanlooproute van Tilburg Deauville, die bekend Is, uit we brengen nacht na nacht werkplaats bij de oranje DKW door. Een mistlamp, nieuwe zekeringen, controle van alles wat maar electrlsch 1 alles, wat maar draait of beweegt. Dan weer wat diepzinnig ge peins over een Michelin wegenkaart var Frankrijk en België, dan weer een pot loodstreep op het lijstje van alles, wa' moet. Schrijfmachine, papier en pot- mij, gereedschap enfin, het de auto, eten voor allemaal, s weer dezelfde, fascinerende ige drukte van een rallye een sfeer, waar sommigen in leven, waar anderen de vrouwenniet goed tegen kunnen. Een echtgenoot, die een rallye gaat rijden nee, het is de huisvrouw geen pleziertje. Een uitzonderlijk vrouwenleven Honderd jaar geleden zette een Engelse vrouw voet aan land in Turkye, om er de verpleging te organiseren van het door ziekte en ontberingen vernietigde Engelse expedltleleger op de Krim. Zjj werd een nationale heldin, een gestalte, die wereldfaam verwierf. De legende maakte haar al tijdens haar leven tot de Vrouw met de Lamp, de aanbeden Engel der Soldaten. Dat is het, wat ook u van haar weet. Maar zy w&s niet de lieve barmhartige vrouw uit het sprookje. ZE WAS VEEL GROTER. Staalhard, onverzette lijk. Een vrouwelijke tiran, die omwille van haar Idealen haar trouwste medewerkers genadeloos de dood indreef. Wilt u baar werkelijke leven leren kennen en al haar onsterfelijke grootheid, leest dan in LIBELLE de rijk geïllustreerde vervolg-serie, aan haar w&re gestalte gewijd. staalhard, onverzettelijk In het nummer van 18 September verschijnt de eerste aflevering, tegelijk met de schokkende re portage: De wereld heeft honger. BELANGRIJKE VONDST IN PALESTINA Kanaanietische tempel opgegraven Bij het Israëlitische plaatsje Nahariya is bij de uitmonding van een beekje zee een kanaanietische tempel opgegra ven, die volgens de oudheidkundigen ongeveer 3500 jaar oud is. Deze ontdek king heeft onder de geleerden grote sen satie gewekt, aangezien een dergelijke vondst nog maar zelden is gedaan. De nieuwste vondst wordt beschouwd als de belangrijkste, die ooit in Palestina heeft plaats gehad. De tempel is ontdekt door dr Moshe Dotan, die verbonden is aan het Israëli tische departement van oudheidkunde. Bij de opgraving werd hij geassisteerd door dr Levi Itzhak Rachmani van het zelfde departement en door dr Helene Kantor van de universiteit van Chicago. Een hoog mozaïek altaar is blootgelegd, aarvoor volkomen intact gebleven vaat werk lag, alsmede gebeenten van geof ferde dieren. Tevens troffen de archaeo- iogen een wierooklamp aan, benevens zgn. wijdiiïgslampen Dat echter niet alleen dieren werden geofferd, wordt afgeleid uit de kralen van agaat, ame thyst en kristal, die bij de beenderen Grotius seminarium streeft naar int. samenwerking Dit is hem dan, de D.K.W., die ons van Tilburg naar Deauville en va Bayeuz naar Eindhoven moet brengen. Ja, voorlopig nog op blokken i de garage want er moet natuurlijk nog van alles aan gebeuren. Onder de naam Grotius studie- en research-centrum voor inter nationale samenwerking, is sinds enkele maanden in ons land een stichting werk- die zich bezig houdt met weten schappelijk onderzoek naar de mogelijk heden om op velerlei gebied tot een intensieve internationale samen werking te komen. Geheel nieuw is deze stichting niet, daar zij beschouwd moet worden als de voortzetting van het se- :ium voor internationale samenwer king. seminarium reorganiseerde zich ln Juli j.L tot een, zelfstandige stichting, die als ri,chtbaak de naam koos van Ne derlands grondlegger van het internatio nale recht. Momenteel telt het Grotius seminarium een 40-tal actieve medewer kers, die verdeeld zijn over een vijftien-iter en Donders, tal studie- en researchgroepen. j Een 6-tal daarvan beeld ik voor Bij de Herzl-berg in Jeruzalem is de eerste steen gelegd voor het gebouw dat het archief en de bibliotheek van Jad Washem (ter nagedachtenis van de slacht offers van het Hitler-regiem) zal herber- De Gereformeerde Kerk van Gees (Dr.) viert 15 dezer haar eeuwfeest en telt thans 418 zielen, van wie 229 belij dende leden. 17 EN SAMENLOOP van omstandigheden heeft deze week geleid tot een koersdaling over de gehele linie, zij het, dat deze tot stand kwam in een vrij onbewogen en rustige markt. De verscherping van de internatio nale toestand, welke reeds geleid heeft tot een belangrijke prijsstijging van het goud op de vrije markten, heeft een grote terughoudendheid veroor zaakt aan de zijde der kopers. Ook Kon. Olie was gevoelig lager, AKU mindere mate, maar men kan niet zeg- penibele toestand des lands hebben aan bod van cultuurwaarden veroorzaakt. Scheepvaartwaarden lagen gedrukt in de markt tengevolge van de redevoering van de voorzitter der Ned. Redersveren. In het bijzonder de internationale fond sen werden getroffen door de omslag in de beursstemming. Het publiek was ge neigd om tot winst neming over te gaan, terwijl het buitenland geen steun verleende. Opvallend was het koersverlies van de aandelen Philips en Unilever, fondsen, waarin men de laatste tijd vrijwel uitslui tend a la hausse heeft geopereerd. Het zeer gunstige kwartaalsbericht van Philips heeft geen uitwerking op de koers van het aandeel gehad, integendeel, men moet concluderen, dat deze factor reeds in het koerspeil was verdisconteerd. Voor philatelisten G. I. PEELEN Onder het motto Geneeskunde en Philatelie werd van 3 tot 6 September in Karlsruhe het Internationale congres de Fipco gehouden, de organisatie de beeldverzamelaars in West- Europa. Alles stond daarbij in het teken deze combinatie: postzegels en de medische wetenschap. Ook de interna tionale tentoonstelling van verzamelin gen. Collecties gewijd aan beroemde medici, geschiedenis der artsenijkunde, geneeskrachtige kruiden en planten, het kruis, tuberculosebestrijding, ge neeskrachtige badplaatsen en „Kurorte", heelkundigen op poststempels, enz. In derdaad i# er op de postzegels van alle _I:n steeds zeer veel aandacht besteea beroemde doktoren. Het leek me goede gelegenheid eens een greep mijn collectie te doen, vrij willekeu- en zeer onvolledig, om u er iets van te laten zien. Nederland slaat gelukkig een heel goed figuur! We mogen dan wel eens at achteraankomen en mooie gelegen heden voor herdenkingszegels voor lij laten gaan, (Unesco vergadering Alkmaar 700 jaar enz.!) terecht is de P.T.T. zich toch wel de belangrijitaeid bewust ge weest van grote internationale figuren n de medische wereld die Nederland in de loop der eeuwen voortgebracht heeft Dat blijkt ook uit het feit dat als nr 2 van buitenlandse inzenders het Nederlands Postmuseum aanwezig is met de origi nele ontwerpen voor de postzegels van beroemde Nederlandse geneesheren: Boerhaave. Sylvius, Van Swieten, Cam per, Ingenhousz, Mathysen. Van De ven* i af, ln de werkplaats van de jirma Hart Nibbrig en Greeve in Den Haag zitten Pim Greeve (links) en uw verslaggever te overleggen en te piekeren. maat toch lezenswaardig De Maastrichtse raad besloot deze heid. ft Tegen de 20-jarige matroos J. S. Iweek tot verhoging van de straat. Iwegenbelastingen met bijna 100 pet, waar door de opbrengst met f 110.000 zal stij lgen. ft De voorzitter van de Hocres, R.K. [bond van ondernemers in hotelbedrijf, sprak de wens uit, dat de regering zich zal beperken met het opleggen van ac- I cijnsverhogingen, omdat anders werk loosheid dreigt in de betrokken branche. ft Van 22-26 Sept. is er in Nijmegen een |iruit- en groentententoonstelling in de veilinghallen, ft Op 22 Sept. zal een aan- Ital Amerikaanse parachutisten, die in [Sept. 1944 aan de landing bij Eindhoven [deelnamen, Maastricht bezoeken, en op [bet Amerikaanse kerkhof te Margraten een krans leggen, ft Niet op 30 Sept. zoals [gemeld is, doch op 1 Oct. zal de nieu we spoorlijn Maastricht'Luik feestelijk jWorden geopend. ft De vereniging voor Iwaterleldingsbelangen zal 14 en 15 Sept. in Bergen op Zoom haar algemene ver gadering houden, ft Opgericht is de stich ting Studie- en beoordelingsraad zieken- huisbouw, gevestigd in het Bouwcentrum [te Rotterdam. ft Mej. Berthe Goudeket. jafkomstig uit Amsterdam, deed in Parijs bij de politie aangifte van het verdwijnen [Van een gouden ring met brillanten ter waarde van f 8.000. ft De Ned. Ver. van Transportondernemingen heeft Vrijdag 1 Oct, in Zwolle een buitengewone alg. ver gadering, waar dr Blaauboer een voor bracht over de N.O. polder houdt, ft Za terdag 25 Sept. is het weer burgerdag in [Maastricht, en worden 1350 jongeren in de gelegenheid gesteld, kennis te nemen van taak en werking der stedelijke over- die op Oudejaarsavond bij relletj Kampen de politie met een mes naar het leven had gestaan, werd door het Arn hems gerechtshof in hoger beroep 1 jaar en 6 mnd geëist, nadat de Zwolse recht bank hem tot 1 jaar had veroordeeld, ft De 19-j. kantoorbediende T. A. M. B. uit A'dam hoorde Donderdag voor de recht bank aldaar een jaar tegen zich eisen wegens oplichting van zijn patroon, ft Een dezer dagen werd de 19-j. landbouw- knecht G. de R. te Spankeren bij Dieren tijdens het voederen van een stier in de weide, door het dier aangevallen, op de horens genomen en zwaar gewond, ft Vrijdag 24 dezer opent de echtgenote van de Rotterdamse burgemeester de beurs voor mode- en huishouding Femina. die tot en met 6 Oct. in de Ahoyhal blijft. ft Omdat de fauna en flora bij afdam ming van de geul in het Zwin (Zeeuws- Vlaanderen) tot ondergang zijn gedoemd, wil de burgemeester van Knocke krach tig protesteren tegen de Ned. plannen. ft Ten provinciehuis te Leeuwarden heeft het lid van Ged. Staten Brouwer de medezeggenschapscommissie voor het provinciaal personeel geïnstalleerd, ft 2 jaar wegens schuldheling is Donderdag voor de Haarlemse rechtb. geëist tegen de 31-j. autoverhuurder M. G. uit deze plaats *£r Het reeds 40 jaar bestaande maand blad Nederlands Fabrikaat is naar inhoud en uiterlijk vernieuwd en in het openings artikel vraagt minister Zijlstra een eer lijke kans aan het eigen product te geven ft Op de bewaakte overweg tussen Ruur- Vorden zijn Donderdagavond twee Mexico biedt kansen De Nederlandse ambassadeur in Mexico dr H. R. van Houten, heeft bij een bezoek aan de Utrechtse Jaarbeurs verklaard, dat in Mexico voor Nederland nog goede mogelijkheden zijn. Nederland helpt het bij de havenbouw en de verbindingen met het achterland. Een missie van het Nede: landse adviesbureau voor ingenieurswe: in het buitenland werkt langs de lange kustlijn. De uitvoer van Nederland Mexico is van f 6 millioen in gestegen tot f 20 millioen in 1953. Op de voorjaarsbeurs te Utrecht wil Mexico met een uitgebreidere collectie komen. Ini ]uni 1955 Conferentie voor kustver- lichting te Scheveningen in het Kurhaus Onder de naam „Conference on Light houses and Other Aids of Navigation" (Conferentie over vuurtorens en andere hulpmiddelen voor de scheepvaart) vindt n 31 Mei tot 6 Juni 1955 in het Kurhaus Scheveningen een congres voor de kust- verlichting, de radiotelefonie, het sein- vezen enz. plaats. Op deze conferentie uilen de meeste landen ter wereld, die ergens aan de zee grenzen, vertegenwoor digd zijn. Het aantal deelnemers aan de besprekingen ligt tussen de 60 en de 100. Leergang Europ. problemen Vijf en veertig personen uit landen, die deel uit maken van de Raad van Europa, zullen van 15 tot 25 September leergang over Europese problemen volgen te Straatsburg, op kosten van de Raad van Europa, Van Nederlandse zijde wordt hieraan deelgenomen door mejuf frouw E. A. Grondijs en de heer W. F. Eekelen van de Rijksuniversiteit te Utrecht en door mr M. C. Vetten van de Vrije Universiteit te Amsterdam. vrachtauto's tegen elkaar gebotst, waar door het treinverkeer werd gestagneerd. ft Staatssecretaris Veldkamp opende van morgen het nieuwe gebouw van de K. te Hengelo. Toch is het zo Ontstaan van schaakspel 144) Niemand i nog c i ge slaagd alle zet-mogelijkheden schaakspel te berekenen. Vit de legen de, die onverbrekelijk met de uitvinding van het schaakspel is verbonden, blijkt eigenlijk al tvaarom een dergelijke be rekening niet of nauwelijks mogelijk is. De uitvinder van het spel, Sissa ibn Dnhir, vroeg immers graankorrel voor het graankorrels voor het tweede vakje, vier graankorrels voor het derde vak- lioenen mogelijkheden (die echter lang niet alle tot een zinvolle combinatie leiden). Dit onoverzichtelijk grote aantal mogelijkheden, die het ondoenlijk ma ken het schaakspel volledig te analy seren, heeft het spel echter pas ver kregen na aanraking met het Westen. De ichten. tie van de gehele tijdvak van dui: it voldoende zijn geweet raagde 18 trillioe sche beteker tend t heden op het zijn. Het is niet moeilyk in te het aantal zeiten met de vers stukken dit astronomische g aanzienlijk overtreft. Immers, lijkheden toekennen, kunnen velden reeds op bijna 18 trill nieren doorlopen worden d veld op veld te springen. ordt t - partijcr Het normale schaakspel niet gespeeld met één stui 32 stukken, die door den gehanteerd. Dez< volgens zes eigen bewegingssystemen verschoven worden, waarbij zij theo- enkele uitzonderingen kun) in elk t i de 64 velder schillende i hierdoor reeds vele mil- schijnt het schaakspel om streeks de zesde zijn beland, waar de Arabieren het t\jd later leerden kennen toen zij onder Omar in 638 dit land ver overden. De Perzen noemden het spel Tsjatrang, welke naam is afge leid van Tsjatoeranga, dat in het Sanskriet betekent ,Jiet vierledige" of „het leger". Het Indische leger bestond ten en strijdwagens of schepen, waarbij nog de koning of opperbevelhebber moest worden geteld. Deze figuren vinden we in duidelijke samenhang met hun functie in het schaakspel terug. De koning heeft bewegingsvrijheid naar iedere richting; het schip (de tegen woordige loper) of de strijdwagen be weegt zich, één veld overslaand, dwars door het strijdgewoel, het paard springt kriskras door olifan (de Ik rukt schrede na schrede voor- De figuur, die U in deze op- tg node zult missen, is de konin- aar juist deze machtige vrouwe i we voor het laatst bewaard om •n zien hoeveel ons schaakspel Ir van het oorspronkelijke. (Nadruk verboden) (afb. 1—6). Allereerst de grote Boer haave, zoon uit een arm Vlaams wevers geslacht, die de medische wetenschap zijner dagen met sprongen vooruit bracht, en wiens faam in binnen- en buitenland spreekwoordelijk geworden is 11668- 1738). Afb. 2 is van de beroemde Utrechtse oogheelkundige Donders (18181889) eveneens een man van Europese ver maardheid. Afb. 3 is Hendrik van De venter, de befaamde verloskundige (1651—1724), de meest wetenschappelijke en vooruitstrevende verloskundige van zijn tijd. Afb. 4: Petrus Camper 1722 1789 noogleraar te Groningen, die vele ontleedkundige ontdekkingen deed, en daaraan opzienwekkende puDlicaties wijdde. Afb. 5 is van de Nederl. officier van gezondheid Mathysen. Een man, mis schien minder universeel bekend als zijn voorgangers, maar die daarom niet min der verdienstelijk werk deed voor de lij dende mensheid': hij immers is de uit vinder van het gipsverband (18051878) Afb. 6 en 7 zijn beide van de Nederland se geneeskundige Gerard van bwieten. Eerst op een Nederlands, vervolgens op een Oostenrijks zegel geëerd. Op het laatste met het onderschrift Gerhard Freiherr Van Swieten. 17001772. s een leerling van Boerhaave, en werd 1745 de eerste lijfarts van keizerin Maria Theresia van Oostenrijk. Vandaar ook zijn Oostenrijks eerbetoon. Afb. 8 is van Pasteur (1822—1895) de gTOte bac terioloog. Naar hem is het ziektekiem- vrij maken van de melk: pasteuriseren genoemd. Afb. 9 zijn beroemde leerling Emile Roux (1853—1933), vermaard „ml- crobenjager", die vooral naam maakte in Egypte tijdens de cholera-epidemie ln 1883, "waar hij tegelijk met de even be roemde Robert Koch (afb. 13) vertoefde. "De laatste keerde naar Berlijn terug als ontdekker van de choleraverwekker, de „kommavormige bacil". We noemden reeds het zegel van Danzig nr. 13; gelijk daarmee verscheen ook nr. 10, gewijd aan Röntgen, ontdekker van de naar hem genoemde X-stralen. Afb. 11, van Duitsland eert Rudolf Vlrchow, even eens herdacht dooT Oost-Duitsland op afb. 15. een geneeskundige die bijna op elk terrein van de ziektebestrijding vruchtbaar werkzaam was (18211902). Naast hem op afb. 12 pastoor Sebastian Kneipp. wiens koudwaterkuur, naar hem genoemd', velen tot zegen werd. Afb. 14 ter ere van Paul Ehrlich en Emil Beh- ring nog maar pas geleden in West- Duitsland verschenen, en toen uitvoerig door ons in deze kolommen besproken, beiden Nobelprijswinnaars en bacteriolo- wereldnaam. Afb. 16: Pierre en Marie Curie, ontdekkers van het radium zijn heilzame werking, Nobelprijs- maars in 1903 en 1911. We besluiten met afb. 17: de dokter is bezig in het con sultatiebureau, onze kleine reportage hetgeen er in Karlsruhe zoal te zien Misschien ls het een stimulans voor hen die nog zoeken naar een onderwerp hun beeldverzameling! gen, dat er dringend aanbod te constate ren was. De toenemende spanning rondom het eiland Formosa heeft enige gereser veerdheid opgewekt. Merkwaardig is het overigens, dat Wall Street deze week zich weinig heeft laten beïnvloeden door da spanningen rondom China. /"ONGETWIJFELD heeft ook het verslag van mr Sjafroedin, president van da Bank Indonesia, een rol gespeeld in da onbehagelijke sfeer ter beurze. De realis tische beschouwing van 's lands economi sche en financiële toestand heeft in het bijzonder cultuurwaarden schadelijk be ïnvloed. Per saldo komen de feiten betreffende Indonesië hierop neer, dat men ginds on machtig blijkt om de tering naar de nering te zetten. In een periode van wel vaart ln Amerika en West Europa, da grote afnemers van de Indonesische uit- voerproducten, gelukt het de Indonesische regering niet om 's lands economie en fi nanciën gezond te maken. Monetair ge sproken staat het land aan de rand van de afgrond. Hoe moet het worden, als de hoogconjunctuur in het Westen eens zou verminderen en de vraag naar Indonesi sche producten dientengevolge zou af nemen? Het gevaar voor verdere worging van het economisch leven is dreigend aan lig. Als voorbeeld wijzen wij op Philips Soerabaja, welke fabriek de grootste moeilijkheden heeft om grondstoffen te importeren door de trage toewijzing van /ereiste deviezen Als het bedrijfsleven in staat wordt gesteld om de produc- gaande te houden, betekent dit niet minder dan economische zelfmoord. CCHEEPVAARTWAARDEN moesten ook een veer laten, al viel hier de schade nogal mede. De heer Ruys, voorzitter van de Ned. Redersver., heeft in een rede groot aantal Kamerleden, de be tekenis van verdere fiscale tegemoetko ming geschetst voor de Nederlandse koop- m daarbij gewezen op het feit, zich niet blind mag staren op de grote hoeveelheden liquide middelen bij de scheepvaartmaatschappijen. Deze zul len „als sneeuw voor de zon" verdwijnen, als de noodzakelijke nieuwbouw wordt voortgezet. Nieuwe gezichtspunten heeft deze rede niet geopend. Er werd op hetzelfde stra mien geborduurd als mr Oyevaar, de vo rige voorzitter der Redersveren., heeft ge daan. Natuurlijk is het in het welbegrepen belang der rederijen, als de regering schijnwinsten onbelast laat ten behoeve van de nieuwbouw van schepen. Van de grootste betekenis is overigens de ontwik keling der internationale vrachtenmark- ten, welke de laatste tijd hier en daar wat beter gestemd zijn. De vooruitzichten van het graanvervoer door de misoogsten in Europa zijn, naar men meent, verbeterd, evenals de mogelijkheden voor het kolen- De locale industriëlen moesten ook hun tol aan de algemene stemming betalen en hier en daar werden gevoelige verliezen geleden. Aand. Allen Co daalden van 107 tot tengevolge van een ongunstig ver passering van het dividend. De chten voor het lopend boekjaar werden eveneens teleurstellend genoemd, zodat ook over dat jaar geen winstuit kering zal zijn te wachten. Het mag ver wonderlijk heten, dat een maatschappij, die tot in 1957 van opdrachten is voorr midden in zulk een drukke periode, verliesgevend wordt en het zal wel nodig zijn op de jaarvergadering hierover na dere opheldering te vragen. Leverings moeilijkheden met materialen kunnen toch alleen niet een dergelijke omslag veroor- :aken, of zijn er ernstige beleidsfouten gemaakt? Bankaandelen lagen eveneens gedrukt i de markt. Aand. Nationale Handels bank werden aangeboden en moesten een koersverlies incasseren. Voor de uitgifte van 3% obl. Antwer- en was er veel belangstelling en de toe wijzing zal wel een puzzle voor de emit- tente worden. De toeloop voor de uitgifte der 4 obl. „Pétrofina" is eveneens groot. Zó boeiend is nu PANORAMA

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1954 | | pagina 9