Jlicuwe geitectftGTaurant
Triton (KLM) vergaan: van 56 inzittenden 28 omgekomen
Reuzenvogel zakte diep in
de Ierse modder
Verkeerstoren (gewaarschuwd)
bleef passief
MAANDAG 6 SEPTEMBER 1954
BUREAUX: Steenstraat 37.
Directie. Redactie, Abonnementen- en
Advertentie-afdeling: TeL 31441.
Postrekening: 58936.
ABONNEMENTEN: 6.40 per kwartaal;
2,15 per maand; 0,50 per week.
ADVERTENTIËN: 0,18 per millimeter.
(By contract belangrijke korting).
Directie: F. DIEMER
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
Chef-ReAx H. W. J. ENSERINK
CHRISTELIJZ-NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
Vijf en dertigste jaargang No 10135
^Staatvastlcli ft gfetblrtai
«in btrl in CegfjenspoeX'
Ned. schakers
wonnen
J^ERTIEN DAGEN na het verongelukken
van de Willem Bontekoe is de K.L.M. op
nieuw door een ernstige vliegtuigramp ge
troffen. De Triton, een Super Constellation
van de nationale luchtvaartmaatschappij, is
Zondagmorgen vroeg boven West-Ierland,
kort na het opstijgen van het vliegveld
Shannon, verongelukt. Het grote vliegtuig,
waarin zich 46 passagiers en tien leden van
de bemanning bevonden, stortte, even nadat
het de startbaan had verlaten, op een mod-
derbank in de rivier de Shannon. De Triton
was op weg naar New York. Acht en twintig
doden zijn bij dit ongeluk te betreuren.
Zeven leden van de bemanning en 22 passa
giers zijn gered. Van hen stierf in het zieken
huis de Amerikaanse mevrouw Carolyn
Platz, de enige, die zwaar gewond aan land
werd gebracht.
Het eerste nieuws van het ongeluk kwam van een van de bemanningsleden,
die bij de brandweer afdeling van het vliegveld binnenkwam, na meer dan
anderhalve kilometer over de modderige vlakte te zijn gelopen. Hij vertelde
daar, dat het vliegtuig gedeeltelijk onder water lag. Ondanks de verma
ningen tot kalmte van de leden van de bemanning, drongen de passagiers
op naar de deur. Door kortsluiting raakte de electrische leiding onklaar
en werd het donker in het toestel. Het water stroomde naar binnen, maai
het vliegtuig is toch een tijdlang blijven drijven, zodat vele inzittenden
zich met behulp van zwemvesten in veiligheid hebben kunnen brengen.
De reddingswerkzaamheden werden vertraagd door het feit, dat men
op het vliegveld Shannon niets van het ongeluk wist. Tal van passagiers
probeerden in het donker zwemmend de oever te bereiken. Sommigen
slaagden er in. Anderen wisten een plaats te krijgen in de twee rubber
boten van het vliegtuig. De „Triton" zelf zakte langzaam weg in de mod
der en bij het hoge tij om negen uur 's ochtends was het vliegtuig geheel
overspoeld.
Viruly sleepte 10 man aan wal
Om zeven uur gistermorgen landde een ander K.L.M.-vliegtuig, be
stuurd door gezagvoerder Peetoom op Shannon. Hij ging terstond na, op
welke, wijze hij assistentie kon verlenen. Nadat hij was aangekomen, be
reikte de tweede vlieger van het verongelukte toestel, de Engelsman Par-
fitt, de luchthaven. Deze vertelde, dat er twee rubberboten waren uitgezet.
In één daarvan zat Viruly. Pogingen om met amphibievoertuigen het
vliegtuig hulp te verlenen mislukten, omdat de voertuigen in de modder
bleven steken. Viruly en telegrafist Oudshoorn hebben samen een rubber-
vlot met tien personen over de modderbanken naar de wal gesleept. Dat
was een zware, moeizame tocht.
De eerste vlieger Parfitt, die het nieuws van de ramp als eerste bracht,
kwam bij de brandweerafdeling van het vliegveld binnenstrompelen, na
meer dan een mijl over de modderige vlakte te zijn gelopen. Hij was ge
heel bedekt met modder en vertelde de brandweerploeg dat het vliegtuig
gedeeltelijk onder water lag en dat de passagiers in de modder zaten.
Een Auster-vliegtuig dat direct van een naburig particulier vliegveld
opsteeg om naar overlevenden te zoeken, stortte in de start neer. De twee
inzittenden konden echter worden gered.
Hoog tij belette onderzoek in wrak
Gezagvoerder Peetoom heeft in opdracht van de K.L.M. met de lift-
master „Damme" zonder passagiers een verkenningsvlucht gemaakt van
ongeveer vijftig minuten boven de plaats waar de „Triton" lag. Volgens
de heer Peetoom was het toestel heel gebleven. Het had wel een gat in de
romp. De bemanningsleden van de „Triton" konden geen enkele oorzaak
opgeven voor het verongelukken van het vliegtuig. Door het hoge ty
konden de reddingsploegen er de hele Zondag niet in slagen in het wrak
van de „Triton" te komen.
De president-directeur van de K.L.M., de heer Aler, die juist in Ier
land was, ging onmiddellijk naar de plaats des onheils. Na zich van de garg
van zaken op de hoogte te hebben gesteld, zei hij geen verklaring voor
het ongeluk te kunnen vinden. Het staat vast, dat er technisch niets ver
keerds was, aldus de heer Aler. Alles moet zeer plotseling zijn gebeurd.
De bemanningsleden van de „Triton"
hebben, direct nadat de machine was
neergekomen, vuurpijlen afgeschoten,
doch die zijn op Shannon niet opgemerkt.
Dat is niet zo verwonderlijk, omdat het
vliegveld in vol bedrijf was en er hon
derden lichten rond en langs de start
banen uit- en aangingen.
Eea minulit nadat de „Triton" was
opgestegen, had men op de verkeersto
ren geen contact meer met het toestel.
Onmiddellijk werd alles geddan, om de
machine radiografisch op te roepen en
daaraan deed ook de ..Damme" mee.
die op dat moment nog boven de Oceaan
De ..Triton" ligt op 4 km afstand in
het verlengde van de Noordwest-Zuid
oost liggende startbaan van Shannon.
Deze is 1720 meter lang en 46 meter
breed Het eind ervan ligt op 300 meter
afstand van de rivieroever.
Kort nadat Peetoom op de Ierse lucht
haven was geland, voer ook de reddings
boot van Foynes uit.
Hoewel het moeilijk is. het juiste tijd
stip van het verongelukken van de „Tri
ton" aan te geven, neemt men aan. dat
dit tussen 4 uur en kwart over vier Ne
derlandse tijd geschiedde. Op laatst ge
noemd tijdstip hoorde n.l. de „Damme",
Opnamen van de ramp. die de „Triton" trof, die een treffend beeld vormen
van de dramatische omstandigheden waaronder de redding der overlevenden
geschiedde.
Op de plaat links ziet men, gehuld in een deken, gezagvoerder Viruly, die,
zoals men weet, zolang op het wrak bleef, dat hij, in uitgeputte toestand in
een der rubberboten getrokken moest worden. Hij wordt hier, tezamen met
radiotelegrafist Van Oudshoorn door de Ierse dokter O'Flynn
aan land geholpen.
De foto rechts boven toont een beeld uit het reddingswerk, dat de officieren
van de Triton en Ierse helpers gezamenlijk ondernamen, nadat er eindelijk
hulp van de wal' gekomen was. Men lette op de fakkel, die een van de op
varenden van de rubberboot ontstoken heeft. Tot hun knieën waadden de
redders door de vettte brei.
De andere foto's tonen de overlevende leden van de bemanning van de
„Triton". V.l.n.r. Commodore A. Viruly, Edward Parfitt, eerste vlieger, Evert
Webbing, tweede vlieger. J. Tieman, derde vlieger, H. Oudshoorn, radio
telegrafist, eerste mecano H. Rademaker, tweede mecano C. Kievits.
dat de verkeerstoren van Shannon de
„Triton" opriep.
Op het ogenblik, dat de „Triton" ge
dwongen was, door onbekende oorzaak,
om te dalen, bevond zij zich op 200 me
ter hoogte, zo neemt men aan.
De rubbervlotten, die werden gebruikt,
zyn in de vleugels van het toestel op
geborgen. Door het overhalen van een
handle in de cockpit worden zij naar
buiten geduwd en automatisch opgebla-
Een der amphibievaartuigen, die de
..Triton" te hulp voeren, zonk zo diep
in de modder weg, dat de opvarenden
De Triton op de modderbank
in de Ierse rivier de Shannon.
Bij hoog water stak nog slechts
het staartstuk boven water.
Zoals men ziet, is de romp in
het midden gebroken.
met moeite gered konden worden,
het bijzonder werd de arts. dr Flyn op
het nippertje uit het vaartuig gehaald.'
Als een walvis
Een Convalr van de K.L.M., die gister
ochtend van Schiphol opsteeg, om zich
naar Shannon te begeven, verscheen
streeks drie uur boven de plaats wa;
Triton in het water van de rivier
Als de witte rug van een walvis, met
twee staartvinnen, zagen de inzittenden
van de machine de „Triton" in het
Op het vliegveld vroeg men zich ge
drukt af, hoe. binnen elf dagen, twee
K.L.M.-machines konden verongelukken,
nadat zij, als laatste landingsplaats, het
vliegveld Shannon hadden aangedaan.
President-directeur Aler gaf, met tra
nen in de ogen, een korte uiteenzetting.
Hij gewaagde in het bijzonder va
(Zie vervolg paglm
Raadsel rond ramp
Amerikaans piloot nam rubberboten waar
geweest:, „Dank U, wij zullen onmiddel
lijk reddingboten sturen".
Hoe het mogelijk is geweest, dat men
op de verkeerstoren niet gedacht schijnt
te hebben aan het K.L.M.toestel dat, hoe
wel elke vertrekkende machine vijf mi
nuten in radiografisch contact met de
vertrekhaven blijft, na twee minuten to
taal verdwenen was kon op Shannon
niemand verklaren.
Op de vlieghaven oefende men boven
dien critiek uit op het feit, dat de red
dingboten, ook na de waarschuwing van
de TWA-gezagvoerder, niet terstond zijn
uitgevaren, doch eerst nadat de vlieger
van de Triton, die de wal bereikte, alarm
sloeg.
Volgens een Frans persbureau is deze
waarschuwende vlieger niet de Engelse
piloot Parfitt geweest, doch de Neder
landse piloot Tieman. De meningen over
het tijdsverloop tussen de waarschuwingen
a Morders en Tieman lopen sterk uit-
i. Volgens sommigen is tussen beider
mededelingen een uur, volgens anderen
slechts een kwartier verlopen.
Het mysterie rond de ramp van de Tri
ton, die betrekking hebben op het uit
blijven van reddingspogingen, is 24 uur
na de ramp nog niet opgelost. Vast staat,
dat, na het vertrek van de verongelukte
K.L.M. machine, een Constellation van de
„Trans World Airlines" met 57 passagiers
gereed stond voor het vertrek.
De Amerikaanse gezagvoerder van deze
machine kreeg van de verkeerstoren de
volgende orders: „Dicht voor U hebben
wij lichtende noodsignalen waargenomen
op de rivier, wilt U dat even onderzoe
ken?" De gezagvoerder heeft aan dit ver
zoek voldaan, door met zijn sterke lan-
dingslichten de ruimte beneden zich af
te speuren. Overlevenden van de Triton
hebben dat bevestigd. Zij zagen de zoek
lichten verscheidene malen overkomen en
daarna in de richting van de oceaan ver-
In de loop van Zondagochtend keerde
Captain Morders met zijn vliegtuig we
gens technische moeilijkheden naar
Shannon terug. Volgens zijn verklaringen
heeft hij de verkeerstoren radiografisch
op de hoogte gesteld van het waarnemen
van twee rubberboten met mensen op de
rivier. Hij had meegedeeld, dat zij in
moeilijkheden verkeerden.
Het antwoord van de verkeerstoren was
Waarom zo laat hulp
Tijdschema opgesteld door
de K.L.M.
Een onderzoek is gelast naar de kwestie
dat het zo lang duurde alvorens aan de
inzittenden van de Triton hulp werd ge-
De K.L.M. en de vliegveldleiding heb
ben als leidraad het volgende tijdschema
opgesteld:
3.38 uur INed. tijd): Het vliegtuig stijgt
op van het vliegveld Shannon.
3.40 uur: Het vliegtuig stort in de rivier
binnen het bereik van de vliegveldlichten.
5.30 uur: De met modder overdekte na
vigator komt op het vliegveld aan en
meldt de ramp.
5.50 uur: De brandweer meldt het alarm
te hebben doorgekregen van de contróle-
7.00 uur: De eerste reddingboot bereikt
de gezonken Constellation.
Commissie van onderzoek
aan het werk
Onder leiding van mr O'Sullivan, Is een
Ierse commissie van onderzoek gisteren
reeds met haar werkzaamheden begonnen.
Zij wordt bijgestaan door deskundigen
van de rijksluchtvaartdienst en de KLM
die gisteren naar Shannon vertrokken
zijn.
WEERBERICHT
Later opklaringen
te De Bilt verwacht tot mor-
Aanvankelijk zwaar bewolkt
met plaatselijk enige regen,
later enkele opklaringen.
Zwakke tot matige wind tus
sen Zuid en Zuid-West. Wei
nig verandering in tempe
ratuur. (Opgemaakt van
morgen 10 uur).
