Met tacho-type
bioloog
nieuw
veroverde
bestaan
Russische schakers maken de
beste kansen
IT
Een terrein dat nog braak ligt
voor volhouders
BEURSBAROMETER
Gang van zaken in Amerika noopt tot
voorzichtigheid
Nederland-in-vorm zal mogelijk
de rijfde of zesde plaats bezetten
Onze veertiendaagse prijsvraag
KOOPMAN UIT PARUS
MK
9
ZATERDAG 4 SEPTEMBER 1954
HET GELD LIGT OP STRAAT
(Van onze §-redacteur)
Als U de heer L. van Moppes, IJsvogelplein 23 in Den Haag, ontmoet, en
hij vertelt U van zijn werk en zijn leven, dan bent U geneigd te vragen, hoe
het mogelijk is, dat niet méér handige mensen op dezelfde wijze als hij hun
brood verdienen. Want de heer Van Moppes is als een pionier, die alleen
rondzwerft in een rijk, onontdekt land, dat hij alleen onmogelijk aankan,
maar waarin het voor hem rustig en goed wonen blijkt te zijn, omdat hij er
alléén is. Hij is namelijk: vergaderings-tachograaf. Zijn bureau is een der
zeer weinige in het land en buiten het gebied dat hij bestrijkt, ligt het ter
rein vrijwel braak!
Een kleine, levendige man, die zeer on- tuatie. Tenzij hij iets van de moeilijk
gelukkig loopt en die u steeds geneigd heden voorzien heeft en dan, door zijn
bent te helpen, maar die een dergelijke verslag, verhelderend kan werken,
steun onopvallend, doch uitermate be- 1 _j _i* L.
slist, van de hand wijst. Hij heeft in zijn LrOedKOpeT aail aiCtaphOOn
jeugd aan kinderverlamming geleden.
Die ziekte schijn van patiënten, die ei
door getroffen werden, extra flinke men
sen te maken. Er zijn b.v. lieden, die be
weren, dat de (vóór de kinderverlamming
hem trof) zeer luchtig levende Roosevelt
het nimmer tot president van de Ver.
Staten zou hebben gebracht, als hij niet
ziek was geworden. De strijd met
lichaam en de betrekkelijke overwinning,
die hij daarop bevocht, zouden hem later
tot dé kampioen in de strijd tegen Hitier
hebben gemaakt.
Het is, zoals gezegd, een opvatting,
maar in het leven van de heer Van Mop
pes ziet u iets dergelijks. Hij ging,
zijn HBS-tijd, biologie studeren, doch hij
voorzag een bestaan als leraar
vak aan de een of andere school
trok hem niet aan. Hij is toen vj
en nog wat gaan doen en ervoer, dat niet
h ij het tegenwoordige vak koos,
dat het zulks hem deed. Hij had als bio
loog graag allerlei wetenschappelijk
derzoekingswerk willen verrichten en
daartoe geen kans, maar de stenografie
leidde hem vanzelf op dat terrein, want
hij ontmoette de Rotterdammer Marius
de Houte, de uitvinder van de tacho-
type-
Gemechaniseerd steno
U kent toch dat kleine instrument met
slechts enkele toetsen erop, dat de ge
bruiker ervan in staat stelt, het gespro
kene op een vergadering woordelijk op
te nemen? Het instrlment, dat, gezien zijl
j verstrekkende betekenis, eigenlijk te wei
nig wordt toegepast, heeft op de steno
grafie, volgens de heer Van Moppes,
schillende factoren voor. In de eerste
plaats behoeft men zich niet te v
met het leren van afkortingen. Het komt
erop aan om het juiste gevoel te krijgen
voor het hantereen van het toetsenbord
Maar wie, zoals de heer Van Moppes, die
een hartstochtelijk piano-speler is,
leg heeft voor het gebruik van eer
I vier, kan dat gemakkelijk leren.
j Een tweede factor is, dat iedereen het
opgenomene kan lezen, terwijl bij steno
grafie de man of de vrouw aan hun eigen
stenogram vastzitten. Men kan boven-
dien de kleine rolletjes, die het, per
j tacho-type opgenomene bevatten, bewa
ren en altijd nalezen. Tenslotte is het
veel rustiger werken met de tacho-type
en kost het systeem minder mer
blijkt wel, want het bureau van de heer
Van Moppes is een éénmansbedrijf.
hij drukke congressen heeft te verslaan,
wordt hij bijgestaan door een aantal
typistes, doch het vak hééft hem enigs-
zins eenzelvig gemaakt. Om het gevaar
van enkel reproduceren tegen te gaan
daartoe vervalt een stenograaf gauw
werkt hij graag zelf de verslagen uit.
Dat is ook wel nodig, omdat veel rede
naars schrikken zouden, als zij lazen,
wat ze werkelijk gezegd hebben. Vandaar,
dat een verslaggever die „letterlijke"
verslagen maakt, weer dient te geven
wat de juiste bedoeling van het ge
sprokene was! En het eist, naast een
grote techniek als verslaggeven, ook een
grondige kennis van het onderwerp waar
over gehandeld wordt. Het gaat namelijk
om verantwoorde verslagen.
Specialisatie
Dat laatste dreef de heer Van Moppes
tot een zekere specialisatie. Hij beveelt
die ook anderen -aan.
Het terrein dat de stenograaf bestrij
ken kan, is onbegrensd. Gaat u voor u
i zelf maar na, hoeveel verenigingen er
zijn op allerlei gebied. Er zijn verschil-
j lende sectoren te onderscheiden waarin
men zich bewegen kan. Voor politiek
(vergaderingen van bestuurscolleges)
moet men „feeling" hebben- Voor alge
mene voordrachten een veelzijdige ken-
Wat technische, en sociale organisaties
vragen aan weten op dat terrein, is
niet gering. Om van de financiële sector
maar niet te spreken!
De heer Van Moppes koos, met inacht-
neming van zijn eigen mogelijkheden:
biologie, zijn oude vak. Hij versloeg vele
vergaderingen van de Maatschappij Dlli-
gentla. Voorts: verkeer (de bijeenkomsten
van de KNAC en het Nederlands Verkeers
Instituut) en techniek (vergaderingen van
j ingenieurs) en sociologie.
Wordt er op een van die terreinen er
gens in Nederland een vergadering ge-
i houden, men kan er zeker van zijn, dat
de heer Van Moppes zich, onder het ge
hoor bevindt. Op de voorste rij zit hij
dan, met zijn tacho-type op de knie en
elders in het gebouw wordt het verslag
uitgewerkt, om de vergaderden de
mogelijkheid te geven des avonds, ter-
6tond na de bijeenkomst, een gestencild
verslag in te zien.
Soms doen zich onvoorziene moeilijk
heden voor. Zo, toen er eens een inter
nationale bijeenkomst van grondmecha-
nici was en ter vergadering bleek, dat de
vocabulaire der heren, internationaal,
niet vaststond. De begrippen varieerden
van land tot land en dat was voor de
verslaggever een vrijwel onmogelijke si-
De Sowjetunie heeft aan de regering
van India het aanbod gedaan de instal
latie te leveren voor een staalfabriek met
een jaarlijkse capaciteit van 500.000 ton.
Men juicht dit aanbod toe, doch is niet
voornemens vooreerst een handelsdele
gatie naar Moskou te zenden.
I Het indexcijfer van de landbou*
prijzen is van Juni tot Juli JJ. van 104.8
tot 107,6 gestegen, dat der productiekosten
van 110,2 tot 110,9, aldus meldt het C
traal Bureau voor de Statistiek. Met
gang van het oogstjaar 1954''55 worden
de indexcijfers berekend op basis 1949''50
1952/'53 100.
eerste plaats dient men iets van de zi
geuner in zich te hebben. Het zoeken
het brood vormt één van de aantrekke
lijke kanten van het vak. Daarbij dient
men er rekening mee te houden, dat de
tarieven verschillende verenigingsbestu
ren wel afschrikken. Voor het eerste
rekent men in het algemeen f 40,
het tweede f 30 en elk uur langer komt
een organisatie op f 25 te staan. Eer
avondvergadering kost een gemeentebe
stuur, die de raad laat verslaan, of eer
vereniging, die een woordelijk verslag
van het, ter vergadering besprokene wil
hebben, dus f 100.
De beoefenaar van het vak moet
der houden van afwisseling, van span
ning en van hard werken. En de voorbe
reiding moet zeer ernstig genomen wor
den. Het leren werken met een tacho-
type vordert geruime tijd en daarna moet
men, naar de mening van de heer Van
Moppes, zeker een volontairschap van
2 jaar accepteren, om er goed in te raken.
„Dat laatste is er helemaal uit tegen
woordig", aldus de heer Van Moppes. De
jongemensen willen direct „verdienen"
en hoewel dat op zichzelf te prijzen valt:
bij een grondige voorbereiding op een
Een eenmansbedrijf noemde de heer L. van Moppes zijn tachografische
onderneming. Op de foto ziet 't daar ook naar uit. Het instrument achter
de linkerhand van de heer Van Moppes is de tachograaf.
duidelijk, dat in het laatst genoemde ge
val. een, op de band opgenomen en daar
van uitgewerkt verslag, de moeilijk
heden zou hebben laten voortbestaan.
Een ander nadeel van de band-opname
is, volgens de heer Van Moppes, dat die
methode een leger van uitwerkers vraagt.
De ervaring heeft geleerd, dat het econo
misch nut van een per tacho-type opge
nomen verslag groter is. da^i de mecha-.
nische wijze Van opnemen.
Hoe wordt men het
Een dergelijk bedrijf, dat nog zóveel
mogelijkheden biedt, doet de vraag rijzen:
hoe wordt men het en. waarom onder
méér mensen iets dergelijks.
Vóór de oorlog waren er namelijk vele
stenografische bureaux. Omdat zij voor
het merendeel in Joodse handen waren,
is die bedrijfstak nadien zeer uitgedund.
Of wij thans, kijkend naar de heer Van
Moppes de kreet aanheffen: „Laat uw
kind tacho-type verslaggever worden?"
„Er zijn mogelijkheden", aldus de heer
Van Moppes, „maar men moet aan ver
schillende voorwaarden voldoen- In de
Door niets geremd
In het begin van dit artikel is, heti reeds
gezegd: de heer Van Moppes ls in zijn
loopbaan en zijn leven allerminst geremd
door de ziekte, die hem in de jeugd teis
terde. Toch had hij tegenslagen genoeg.
De oorlog beroofde hem voor een be
langrijk deel van hetgeen hij voordien
had opgebouwd. Maar nauwelijks be
vrijd en opgedoken, toog hij terstond
wéér aan de.slag en het resultaat ls niet
onbevredigend. Hij heeft een vrij, zelf
standig leven, waarin het werken een
feest is.
Om niet gehéél reproductief te zijn,
werd hij, enige jaren geleden, secretaris
van de Maatschappij voor Tandheelkunde.
Op het jongste congres van die Maat
schappij en haar internationale zuster
organisaties, heeft men hem in actie
kunnen zien.
Liefhebberijen: pianospelen, zwemmen,
roeien en bridgen. Het laatste om léég
Toch is het zo!
HOE KUIKEN WIJ?
dat de uiteinden vi
een bepaalde geur
We kunnen wel ze
in de reukcellen
sche verbinding a
verbinding door
een bepaalde gei
ivorden tv aar gent
misschien toch wel
wat al te gemakke
lijke oplossing.
Wat is nl.
geval? We ruiken
bepaalde reukstof
zich
de vorige maal
gezien hoe het
reukslof geur afgeeft.
n dat de reukstof
bepaalde chemi-
indt i
de oorlog dan o<
ontwikkeld die
i hebben. Zoals
uitzendt, die do
velke
aanraking kt
de reulccellen in
de neus. Op deze
reukcellen ligt een
vloeistoflaag waarin
het reukgas oplost.
Dit zou dus wijzen
op een chemische re
ontstaat en als gevolg w
reukindruk krijgen. Maai
het merkwaardige geval voor dat o,
geloste reukstoffen, die direct op /i,
reukslijmvlies werden gebracht, géi
reukgewaarwording bleken te geven! A
er alleen maar sprake is van een ch
mische reactie, zou in oplossing g
brachte reukstoffen toch ook ee
reactie méeten geven. Dit blijkt -
voor zover de proeven althans hebbe
uitgewezen niet het geval te zijl
De zaak is dus waarschijnlijk veel ii
krijgen. Doo,
schillende onderzoe
kers is echter ten
stelligste tegenge
sproken dal het es
sentiële van de reuk
t de t
>an de
band zou staan. We
<p val ting dan ook al
om u te doen zien hoe ver
het zoekt om tot een verklaring
de zo eenvoudig schijnende reuk
O ja, nu
hebben ov
een onbegrijpelijk kunst-
timige potvissen en rob-
te halen en waarvoor de
erkolijk geen verklaring
(Nadruk verboden).
De NIEUWE MAAND heeft tot dusver nog geen opleving in de beurs-
affaires gebracht. Deze week kenmerkte de handel zich door terug
houdendheid, welke verband hield met de minder gunstige stemming in
Wallstreet. Philips' Gloeilampen werden gezocht. De kwartaalsresultaten,
welke gepubliceerd zijn, wijzen op een zeer goede gang van zaken in 't be
drijf. Het hoofdfonds was door buitenlands aanbod enigszins gedrukt ge
stemd.
Chrysler behaalde een winst» per aandeel
$1.81 (v.j. 5.07jEr doen zich
Gelijk men weet is de ontwikkeling
van de New Yorkse beurs van grote be
tekenis voor de handel hier. De belang
stelling, welke het buitenland en met
name de Amerikanen het laatste jaar
voor onze grote internationale fondsen
hebben getoond, heeft anderzijds de ge
voeligheid van onze markt voor Wall
street verhoogd. Deze week deed zich
ginds een opmerkelijke koersdaling
welke men geneigd was toe te schrijven
aan een periodieke correctie op de haus
se der laatste maanden. Toch is het var
belang erop te letten dat enkele be
drijfstakken in Amerika een teleurstel
lende ontwikkeling dit jaar hebben ge
toond. Wij noemen
hier de spoorwe
gen en de auto
industrie. De op
gaven van de re
sultaten in he
eerste halfjaar be
haald, hebben zulks duidelijk geïllus
treerd. De Atchison Topeka behaalde eer
winst per aandeel van $4.71 (v j. $7.21),
de Illinois Central $2.60 (v.j. $4.15), de
Pennsylvania verloor in de eerste
maanden van dit jaar S 5.6 millioen
tegenover een winst van 19 millioen in
dezelfde periode van het vorig jaar.
De auto-industrie kenmerkte zich ook
door een ongunstige ontwikkeling.
VANDAAG BEGON F.I.D.E.-LANDENTOURNOOI TE A'DAM
(Van onze schaakmedewerker)
Op het ogenblik dat deze regels onder de ogen van de lezers komen zal de
opening van het FIDE-landentournooi in de Apollohal te Amsterdam achter
de rug zijn en zullen de deelnemende landen in de eerste ronde reeds het
eerste voorpostengevecht leveren.
Over het juiste aantal deelnemende
landen zal tot aan het moment der ope
ning enige onzekerheid blijven bestaan.
Zo staat het nu wel vast dat Chili en
Cuba niet aan de start zullen verschij
nen. Het is begrijpelijk, dat deze landen
in de eerste opwelling'hun inschrijving
voor Amsterdam hébben gehandhaafd,
doch evenzeer is het begrijpelijk, dat zij
deze wegens gebrek aan fondsen om de
reis te bekostigen niet hebben gestand
kunnen doen. Ook van de deelneming
van Griekenland en Bulgarije kan men,
naar ons ter ore kwam, nog niet geheel
zeker zijn. Daarentegen heeft Columbia
zich alsnog aangemeld, terwijl delate
inschrijving van Hongarije reeds werd
gemeld. Het ziet er, volgens de mening
der organisatoren, naar uit, dat 25 of 26
landen aan de start zullen verschijnen.
Na hetgeen wij in onze rubriek van
31 Juli j 1. reeds over de organisatie van
wedstrijden tussen landenploegen heb
ben vermeld, kunnen wij hierover thans
kort zijn. Mochten er inderdaad 25 of 26
landen deelnemen, dan zullen er o:
beginnen 4 parallelgroepen worden ge
vormd die elk 6 of 7 landen zullen
vatten, Uit elk van deze groepen zullen
de nos 13 in de zgn. winnersfinale ko
men, welke dus in totaal 12 landen ;z&\
tellen. De landen, welke in de voorgr.oè-
pen lager dan de 3e plaats eindigen, ko
men gezamenlijk in de zgn. verliezers-
groep, welke dan óf 13 óf 14 landen zal
omvatten. In elke groep zowel va
voorwedstrijden als van de winn.
resp. verliezersgroep zullen de deel
nemende landen elkaar alle ontmoeten.
Het systeem, dat thans gevolgd wordt is
dus anders dan dat van Helsinki 1952.
Ook daar ontmoetten de deelnemende
landen elkaar per groep alle eenmaal,
een soort van sport. Het ge
noegen werd haar namelijk
niet geschonken door het
voorwerp, dat ze kocht,
maar door het nietige be
drag, dat ze er voor neer - minimum
moest leggen.
In een winkel kon je er niet mee
beginnen aan de prijs te tornen
zelf9 niet in Parijs. Maar op de tweede
dag van Penny's vacantieverblijf in
deze wereldstad werd haar ruim
schoots de kans geboden om haar lus
ten op dat gebied uit te leven.
Langs het terras van het, voor ons
Hollanders zo overbekende Café de la
Paix, waar zij met Leo (haar echt
vriend) van een kleintje koffie ge
noot, slenterde tussen de Parijzenaars
een, in Oosters gewaad gehulde hui
den-koopman. Met geestdrift prees hij
zijn waar aan, welke bestond uit
tientallen over zijn linker schouder
bungelende geitenvellen.
Penny's zin tot afdingen was ont
waakt. „Missohien kan ik zo'n vel wel
voor een krats krijgen" bedacht zij.
Haar man, Leo, kende zijn vrouw enigs
zins. Hij was direct op zijn hoede.
piiiiiintiiiiiiiiiiiiiin Eon veihaal dooi "iinnniiitiiiiiiwiit^
Fica ten Houte de Lange
voor) ....En het vel voor
twaalf duizend geven".
Wederom vereerde hij haar
met een knipoog-
„Geen sprake van", was
Penny's weerwoord. „Dan
betaal ik nóg bijna drie maal
de prijs.
„Doe het maar", vleide Leo. „Als ik
het er nu toch voor over heb".
Dat was voor de koopman het sein
om rustig af te wachten, hoe deze twist
zou verlopen. Wie van de twee zal het
winnen?, vroeg hij zich af.
Penny's wil was blijkbaar sterker dan
hij had vermoed.
„Dit bedrag geef ik", zei ze met klem..
„En geen sou meer". Hierop hield ze
briefjes van duizend franken
bovendien verkeerd. Hij zei helemaal
niet veertien, maar vier".
„Het was Quatre, niet waar?" vroeg
ze voor alle zekerheid.
Met ondoorgrondelijke ogen keek de
man haar aan.
„Veertien duizend franken, Madame
de Gravin. Mijnheer had het bij het
rechte eind".
Leo voelde zich door deze woorden
enigszins in zijn eer hersteld.
„Maar ik heb het toch met mijn eigen hem
oren gehoord!" hield Penny vol. voor-
„Zo is het", riepen enkele gasten uit De Oosteling, die besefte, dat hem
het restaurant. „Hij zei vier". geen keus bleef, dan op dit aanbod in
„Niets van aan"- schreeuwden weer te gaan, wierp nog een weemoedige blik
anderen. „Veertien heeft hij beweerd", op het bewuste geitenvet over de rug
Penny was ten einde raad. van de stoel. Met een moeizaam gebaar
„Ik heb nog nooit zo'n dwaze toe- streek hij daarna het geld op. Vervol
stand meegemaakt. Waarom moest je gens nam hij lusteloos de niet verkoch-
je ermee bemoeien? Nu heb je de prijs te vellen op en wierp ze stuk voor stuk
bijna vervierdubbeld", zei ze. over zijn schouder. Zonder te groeten
Leo wist niet of hij zich schuldig verdween hij toen met zijn, tot aan de
„Je gaat toch zeker niet zo'n zot vel mQest voelen. Het kon best zijn, dat hij slapen reikende last.
kopen?" informeerde hij. het verkeerd had begrepen. In het Ook de omstanders, die zich met het
niet?" zei het verwende Frans was hij tenslotte geen held. Toch geval hadden bemoeid, waren langza-
vrouwtje op geërgerde
toon. Het is toch een
mooi haardkleed?"
Zij was inmiddels
reeds onderhandelin
gen met de koopman
begonnen, die, ten
aanschouwen van iedereen, zijn vel
len over enkele lege stoelen drapeerde.
Leo, die zijn vrouw graag verwende,
gaf zich gewonnen. Als ze dan zo'n
haardkleed wilde
Om z'n goede wil te tonen, haalde
hij zijn portefeuille reeds voor de dag.
Maar dat ging Penny véél te vlug- De
koopman had toch al veel te snel
haar zin, gezien, dat zij „happig"
„Het is me een eer aan madame la
merhand heengegaan.
Omringd door een
geheel nieuw gezel
schap zaten Penny
en Leo nu tegenover
elkaar. „Ben je blij?"
vroeg Leo.
Penny knikte triomfantelijk. Het was
dat haar toch maar gelukt! „En zo'n prach-
paar tig vel!" juichte ze.
Om de kwaliteit
vond hij het geheel vrij onbelangrijk.
„Vanmorgen bij het kopen
hoedje keek je anders niet op
briefjes van duizend".
„Maar nu wel", stoof Penny op. „Het bewonderen pakte Penny de haar toe-
Comtesse dit prachtige kleed te
kopen. Hij noemde een bedrag, dat Leo rollende ogen-
PmPB. het gelijk'
De koopman voelde, dat hij de bakens verbazing
moest verzetten.
„Wat een teleurstelling voor Madame
ras! de Gravin", zei hij op zalvende toon,
„dat zij het verkeerd verstaan heeft". 9
lonk., haar .o. ma. aanmat,„and
behorende huid op. Maar hoe groot
Onder haar recht-
itig bezit lag over de rugleuning van
diezelfde stoel nog een vergeten gei
tenvel! Verstomd keken man en vrouw
elkaar aan. Had de koopman daarvoor
terstond in het Frans herhaalde
„Veertien duizend francs, honderd
tig gulden. Als je er gelukkig
bent?" zei hij.
Maar Penny was het niet me
der zaken eens.
„Foei. hoe dom!" snauwde
de prijs in het Frans te no.
als „Ik heb het helemaal niet verkeerd bleem
t moeten we doen?" vroeg
„Dat is achteraf moeilijk te bewijzen", hij zich
hernam hij met een onverwoestbaar Weet u het?
de gang humeur. „Maar om Madame de Gravin Antwoorden, voor Woensdag 8 Sep-
te troosten weet ik het goed gemaakt, tember, eerste bestelling aan onze re-
:e. „Om Ik zal de hand over mijn hart strijken dactie. Er zijn weer drie prijzen: f 10.
oen. En (zeer plastisch deed hij deze beweging f 5 en f 2.50-
Botwlnnik
doch toen waren er bij 25 deelnemen
de landen drie vóórgroepen, en ook
drie eindgroepen welke in speelsterkte
op elkaar volgden. Bij het nieuwe, thans
het eerst toegepaste, systeem is het
aantal voorgroepen iets groter geworden,
doch het aantal finale-groepen tot twee
teruggebracht, hetgeen als een positieve
verbetering moet worden beschouwd.
De voorgroepen zijn uiteraard inge
steld om de sterke van de minder sterke
landen te scheiden. Het ls vanzelfspre
kend, dat tussen het sterkste en
zwakste land een enorm krachtsverschil
bestaat, zodat het slechts wijs genoemd
kan worden zo spoedig mogelijk twee
finalegroepen te vormen, waarbinnen de
krachtsverschillen niet meer zo opval
lend groot zijn.
Men behoeft geen profeet te zijn om
de landen, welke in 1952 te Helsinki hoge
plaatsen bezet hebben, ook nu een ge
rede kans toe te kennen zich voor de
winnaarsgroep te kwalificeren. Rusland,
Argentinië en Joegoslavië zijn waar
schijnlijk de sterkste drie. Daarbij zullen
zich dan vrij zeker voegen: Hongarije,
Tsjechoslowakije, Zweden, West-Duits-
land cn Nederland. Wij schreven reeds
en vorige gelegenheid, dat Neder
land in de landen-ploegenwedstrijd nooit
betere resultaten boekte dan wanneer dr
Euwe het Nederlandse team aanvoerde.
Welnu, d-it zal thans het geval zijn. Dr
Euwe zal. onmiddellijk na zijn terugkeer
uit Zuid-Afrika. waar hij thans op tour-
née is. zijn plaats aan het hoofd van de
Nederlandse equipe innemen en men
mag veilig aannemen, dat zijn aanwe-
igheid en steun zijn teamgenoten
Donner, Prins. Cortlever. Kramer en Van
Scheltinga tot uitstekende prestaties zal
Inspireren. Het is voorts r.iet ondenk
baar, dat de omstandigheid dat Neder
land ditmaal op eigen terrein kan mede
dingen (van vijf der zes deelnemers kan
zelfs zeggen dat ze in hun eigen
stad spelen) een klein voordeeltje be
tekent. al dient in aanmerking te wor
den genomen, dat de meeste internatio
nale schaakmeesters zozeer aan reizen
i trekken gewend zijn, dat ze zich bijna
eral oo hun gemak gevoelen, tenzij
natuurlijk climatologisehe omstandighe-
een hinderlijke invloed oefenen.
Het is een open vraag, welke landen
zich. na de 8 genoemde, r.og voor de fi
nale zullen kunnen kwalificeren Stellig
zullen de ploegen van Groot-Brittannië.
Zwitserland, Canada, IJsland, Finland er
Denemarken hiervoor ernstige gegadig
den zijn. Van deze 6 landen zullen er
slechts vier in de finale der winnaars
kunnen komen, omdat wij reeds 8 plaat
sen hebben toegedacht aan ploegen, wel
ke onzes inziens sterker geacht moeten
worden. Doch men moet vooral niet den
ken dat niet een of meer der nog niet
genoemde landen niet een kans op een
plaats in de winnaarsgroep zouden kun
nen maken. We denken bijv. aan de
ploeg van Italië, aan die van Frankrijk,
welke door dr Bernstein zal worden ge
leid. Ook de ploegen van België en Is
raël mag men hiervoor niet bij voorbaat
kansloos achten.
Juisit voor die laatste plaatsen in de
winnaarsgroep mag men in de voorroj>;
den een felle strijd verwachten.
Men moet voorts in aanmerking ne
men, dat de bepaling van de volgorde
der landen in de eindstand niet ge
schiedt naar het aantal gewonnen of
gelijkgespeelde matches, doch uitsluitend
naar het aantal behaalde bordpunten.
Dit betekent, dat er in elke wedstrijd
tot het uiterste om de punten gevochten
moet worden. Een land als Rusland mag
er niet mee volstaan een betrekkelijk
zwak land met 2Vz1% of 31 te ver
slaan, doch moet proberen zo mogelijk
met 40 te winnen. Doet Rusland dit
niet, dan loopt het de kwade kans dat
een concurrerend land met grotere cij
fers wint en daardoor een voorsprong
neemt. Zo heeft elke partij in vrijwel
elke wedstrijd haar volle betekenis. Zo
kan een land, waarvan de spelers over
een bijzondere vechtlust en hardnekkig
heid beschikken, hierdoor soms a'
toe een kostbaar half puntje oppikken,
dat een land waarvan de deelnemers wat
meer gemakzuchtig zijn, ontgaat. Zo zijn
er allerlei interessante aspecten aai
getwijfeld enige zwakke plekken in de
Amerikaanse conjunctuur voor. De auto
industrie en de spoorwegen vormen ge
wichtige bedrijfstakken en een minder
goede ontwikkeling daarvan zou onge
twijfeld op andere gebieden kunnen over-
Nu kan de situatie in het Amerikaans
bedrijfsleven zich, overeenkomstig de
uitlatingen van regeringspersonen en
zekere symptomen, ongetwijfeld aan het
herstellen zijn, maar de gevoelige reac
ties van deze week manen toch tot waak
zaamheid.
Er werd deze week ter beurze veel aan
dacht geschonken aan de affaire-Simau
Mijnbouw Mij. De handel in dit niet-
officieel genoteerd fonds is de laatste
weken toegenomen. De koers liep op van
30 pet tot 45 pet en er is zelfs een ogen
blik gehandeld op 130 pet. De oorzaak
i deze grote koersstijging was gelegen
de advertentie, welke in één der bla
den verscheen, waarin zich een Chinese
Mijnbouw-combinatie aanbood voor de
overneming van aand. Simau tegen 180
pet. Reeds zeer spoedig na de publicatie
bleek, dat hier sprake was van een mis
leidende advertentie, daar het opgegeven
adres onbekend was. De opdracht voor
de plaatsing der annonce was telefonisch
gegeven. Duidelijk bleek, dat het de be
doeling van de oplichter(s) was om het
publiek te animeren aand. Simau te ko
pen tegen stijgende koersen. Het heeft
voldoening gewekt, dat de Vereniging
v. d. Effectenhandel onmiddellijk is be
gonnen de affaire uit te zoeken, opdat
il kunnen blijken, wie voor deze afkeu
renswaardige daad aansprakelijk is. Der
gelijke kwesties, welke gelukkig spora
disch voorkomen, doen de bonafide beurs
handel schade.
Het jaarverslag van Van Nelle heeft de
ongunstige mededeling van bestuurszijde
bevestigd. Er wordt geen dividend uitge
keerd over 1953, terwijl het saldo winst
702.641 tot ƒ30.539 is gedaald. De
prijzen voor koffie en thee zijn dermate
hoog, dat het moeilijk is voor Van Nelle
om de omzetten te handhaven, daar het
publiek wegens de duurte minder koffie
en thee drinkt. Het verslag wijst erop,
dat de prijsstijging niet kon worden op
gevangen door een evenredige verhoging
de verkoopprijzen. In het lopend
boekjaar heeft deze ontwikkeling zich tot
dusver voortgezet en dientengevolge zijn
de vooruitzichten voor 1954 ook niet gun
stig. De vraag, welke „interne wijzigin
gen" het bestuur wil effectueren, is tot
dusver nog niet beantwoord. De beurs
hoopt, dat het publiek, hetwelk op basis
van het prospectus, de reputatie van de
zaak en van de emittenten, belang bij de
aandelen heeft genomen, op de een of
andere wijze schadeloos zal worden ge
steld, bv. op dezelfde wijze als by de
Apeldoornse Nettenfabriek.
De koers der aand. Van Nelle onder
ging deze week een belangrijke achter
uitgang.
De handel in aand. Kon. Hoogovens
as deze week minder omvangrijk dan
de laatste weken het geval was. Tenge
volge van enig aanbod daalde het fonds
enkele punten.
Cultures brokkelden enigszins af. met
name eert. Ver. Deli. Nieuwe gezichts
punten deden zich hier niet voor.
Kendeng Lmboe heeft 5 pet dividend
aangekondigd (v.j. 3^ pet), maar de
koers der aandelen onderging van deze
dividendverhoging geen verandering.
Aand. Handelsondernemingen bleven
veronachtzaamd in de markt liggen. Op
de jaarvergadering van Tels Co's Han
del Mij werd opgemerkt, „dat, ondanks
de moeilijkheden, men van plan was zo
lang mógelijk in Indonesië werkzaam te
zullen blijven, al moest men erkennen,
dat de toestand zich toespitste". De Indo
nesische regering poogt meer en meer de
Europese importeurs uit te schakelen ten
voordele van de Indonesische huizen, die
echter, wegens gebrek aan ervaring en
organisatie, niet in staat zijn het werk
der Westerse ondernemers over te nemen.
Op de emissiemarkt kwam de Gelder-
sche Tramweg Mij met een emissie van
nieuwe aandelen. Er vindt verder een
nieuwe introductie plaats van cert. Pepsi
Cola. op één na de belangrijkste Ameri
kaanse producente van cola-dranken.
Overigens is de bedrijvigheid op de
emissiemarkt de laatste maanden opmer
kelijk klein. Ook van de zijde der Over
heid is weinig activiteit voor nieuwe
obligatie-uitgiften te constateren.
De kwartaalsstaat van Philips heeft
zeker niet teleurgesteld. De netto-winst
vertoonde een toeneming van 50 pet en
beliep ƒ49 millioen. De omzetten zijn
gestegen en uit alle gegevens blykt dui
delijk. dat de gang van zaken uiterst be
vredigend is.
De beurs gaat nu rekening houden met
de mogelijkheid ener verhoging der
dividenduitkering.
Hein Donner
tournooi, ja zelfs aan elke match, ook
al schijnt deze op papier minder be^
langwekkend.
Welk land tenslotte de wereldtitel vooi
ploegen van 4 zal winnen? Het is bijna
ondenkbaar dat deze aan Rusland (Bot-
winnik, Smyslov, Bronstein, Keres) zal
ontgaan. Maar men kan er zeker
zijn, dat zowel Argentinië als Joegoslavië
de Russen elke duimbreed grond tot het
uiterste zal betwisten. Nederland zal, ook
in zyn beste vorm, geen kans op de
ste plaats hebben. Doch een vijfde of
zesde plaats achten wij binnen het be-
ik onzer landgenoten.
Wij hopen U vanuit Amsterdam ge
regeld van het verloop van de wedstrijd
op de hoogte te houden.
Schakel- en verdeelkasten,
autom. schakelmateriaal
Jen,
iaal
►ilÊMjpim)
Dtn Hm, - PM Heiwfc. 102 t.Moon 334366
Als groothandel levering aan
erkende installateurs.
Drie millioen slaven
De Rus»sische delegatie op de wereW-
icoirferentie voor bevolkingsvraagstuk
ken. welke op het ogenblik in Rome
wordt gehouden, heeft in een demogra
fisch rapport over de Sowjetunie ver
klaard. dat de bevolking in cfit land met
I drie millioen zielen per jaar toeneemt
