Bioscoopbelasting harde noot om
kraken voor Leidse raad
te
fUFUWE LEIDSCHE COURANT
DINSDAG 24 AUGUSTUS 1954
Waf zijn culturele films
Verordening vermakelijkheidsbelasting
in haar geheel op de helling
De door vacantie sterk gedunde gelederen van de Leidse raad en een tot
drie leden ineengeschrompeld college van B. en W. hebben zich gister
middag in hoofdzaak bezig gehouden met hét probleem van vermakelijk
heidsbelasting op bioscoopvoorstellingen. B. en W. wensten het tarief varj
35 procent te verlagen tot 25 procent, en het uitzonderingstarief van 20
procent voor zogenaamde cultureel gekeurde films te verhogen tot 25 pro
cent. De raad was van ander gevoelen en wenste de laatste categorie rol
prenten niet hoger te belasten dan 15 procent, zulks om het artistieke peil
van de bioscoopvoorstellingen in Leiden zo hoog mogelijk te doen zijn.
zijn zienswijze te verduidelijken.
Eerder had hij gezegd, dat velen in de
bioscoop hun enig geestelijk voedsel ont
vangen. Hij wenste er dé nadruk op te
leggen, dat hij dit afschuwelijk vindt.
Het geestelijk afglijden van ons volk
moet tot staan worden gebracht met alle
mogelijke middelen. Hij juichte de voor
genomen verandering in de hele ver
makelijkheidsbelasting toe en belichtte
uitvoerig zijn zienswijze inzake de cul
tuurpolitiek, die in Nederland veel effec-
/er kan Worclen gevoerd dan tot dus-
Er is nu door belastingverlaging
i zekere mogelijkheid cultuurpolitiek
bedrijven. Laten we het dan ook
doen. zo zeide hij. Over de term ..cul
turele films" is inderdaad misverstand
mogelijk; het is beter te spreken van
„artikel 1 films".
Spr. keerde zich tegen wat hij noemde
de verdachtmaking van de filmkeurings
commissie dóór de wethouder, bij welke
comrpissie dê bioscoopbond maar zou
hebben aan de kloppen om een cultureel
stempel op de film te krijgen.
De heer Meester kwam hu tot tw
concrete voorstellen, dit in overleg rr
de heer Hagens (WD), en wél: 1. Het
belastingpercentage voor artikel 1-films
te handhaven op 20 procent, en 2; Cul
turele ontwikkelings- en opvoédingsor-
ganisaties, die filmvoorstellingen orga
niseren. zoals K. en O. en Cefa, vrij te
stellen van omzetbelasting.
Met een menigte cijfers trachtte spr.
aan te tonen, dat het verlies aan belas
tinginkomsten nög wel meeviel. Als zijn
twee voorstellen werden aangenomen
zou men pas op f 60.000 verlies per jaar
komen, het cijfer dat B. en W. hadden
berekend.
Waf is cultureel?
Mr dr Knol (Prot. Chr.) keerde zich
meteen tegen het tweede voorstel. Wen
zou dan moeten omschrijven wat cultu
rele instellingen zijn, en dat is een zeer
moeilijke taak. Het voorstel wordt daar
door onaanvaardbaar. Zijn fractiegenoot,
de heer Stolp, vroeg zich af, of de strijd
tegen de geestelijke afglijding wel in de
bioscoop moet beginnen. Hij betwijfelde
het bovendien, of na belastingverlaging
wel meer artikel 1-films zouden worden
gedraald. De heer Van Stralen (P.v.d.A.:
tenslotte bétoogde, dat de geniéente eer
prikkel moet schéppen dit soort films,
te brengén.
Onelegant
Wethouder Van der Kwaak, ten
tweeden male de verdediging van het
voorstel van B. en W. op zich ne
mend, betoogde, dat hét wél zeer on
elegant was staande de vergadering
met twee voorstellen te komen. De
heer Hagens behoorde als inspecteur
van de belastingen te weten wat de
consequenties van zulke voorstellen
zijn. Als we dit aannèmen gegaan we
grote onbillijkheden. Hij vroeg de
voorstellen in prae-advies aan B. en
W. te geven.
De heer Meester (P.v.d.A.) zèide op
zijn beurt, dat het college tochzeker
wel heeft kunnen bedenken, dat dé raad
zoiets zou wensen. De vage beantwoor
ding door de wethouder noemde hij nu
eens onelegant. Hij handhaafde zijn eer
ste voorstal en wjlde, in overlég met de
heer Hagens, het tweede voorstel in
prae-advies geven, mét een tijdslimiet
van zes weken. De heer Menkèn schor
ste de vergadering daarop vijf minuten,
W. gelegenheid te geven zich
te beraden.
Na heropening verklaarde de voorzit
ter, dat de korte termijn, die de heer
Meester had genoemd voor hét uitbren
gen van het prae-advies op het tweede
voorstel (zes weken) onaanvaardbaar
was. Wethouder Van der Kwaak nam
het eerste voorstel over, maar over
nummer twee laat ik me hét mes niet
op de keel zetten, zei hij, dan moet het
ambtenaréncorps maar worden uitge-
den uitgebracht. De niet
werd daarop, met het
niee, aanvaard.
Toen het betrokken voorstel ter spra
ke kwam, veerde natuurlijk allereerst
de fractievoorzitter van de P.v.d.A., de
heer Meester, overeind om er het zijne
over te zeggen. Hij immers had op
9 April vijf vragen over de kwestie van
de belasting op bioscoopvoorstellingen
aan B. en W. gericht, maar was later
accoord gegaan met 'het voorstel van
B. en W., dat het college zelf met een
suggestie zou komen. Wethouder Men
ken had zich voor deze middag de ambts
keten omgehangen, en wethouder Van
Scbaik ontbrak achter de tafel van het
helangstaLlend toeluisterende dagelijks
bestuur van Leiden.
In zijn rede verwerkte de heer Mees
ter een groot aantal vragen. Zo spreekt
het prae-advies van B. en W. over ver
wachte moeilijkheden bij enkele Leidse
bioscopen, als de belastingen niet om
laag gaan. Welke zijn die moeilijkheden?
Bovendien was spr. op grond van de cij
fers over 1953 tot de conclusie gekomen,
dat 'bij een verlaging van de belasting
van 35 tot 25 procent niet f60.000 min
der aan belasting zou binnenkomen, zo
als het college had berekend, doch
slechts f45.000.
B. en W., aldus de heer Meester, ge
ven ruim 28 procent verlaging, maai
tegelijk wensen zij de belasting op cul
turele films te verhogen met 25 procent,
namelijk te brengen van 20 op 25 pro
cent. Trouwens, waarom moeten de
bioscopen worden belast met 25 pi
en andere vermakelijkheden met 20? De
heer Meester vroeg zich af, of de verho
ging van de belasting op culturele films
wel verantwoord was. Dan wordt de
stimulans weggenomen goede films te
brengen. Tenslotte zou spr. de Neder
landse filmindustrie willen steunen door
voor de vertoning van films van eigen
bodem slechts 10 procent belasting te
heffen.
Culturele bals
De heer Van Dijk (K.V.P.) was ver
baasd, dat alleen verlaging van de bios-
coopbelasti-ng werd voorgesteld. Bals er
danspartijen zijn indertijd belast met
33% procent. Aangezien goed geleide
bals bijdragen tot verhoging van de tal
tuur van jonge mensen, wenste spr. ook
hier een verlaging te zien ingevoerd.
De fractievoorzitter van de V.V.D., de
heer Hagens, verklaarde van mening te
zijn, dat het tot de taak van de overheid
behoort er toe bij te dragen, dat het peil
van bioscoopvoorstellingen zo hoog mo-
gèlijk zal zijn. Wij kunnen de taak van
de commissie, die de films het predi
kaat „cultureel gekeurd" al of niet mee
geeft, niet pritiseren, zoals B. en W. in
het betrokken raadsstuk min of meer
hebben gedaan. Het lag spr. zwaar op
de maag, dat het college het tarief voor
dit soort films wilde verhogen, inplaats
van verlagen.
De heer Stolp (Prot. Chr.), haalde de
omschrijving uit het eerste lid van de
bioscoopwet aan, dat culturele films zijn
films met een godsdienstige of weten
schappelijke strekking. De minister is
van mening, dat er geen onderscheid be
hoort te worden gemaakt tussen soorten
films. En zou een verlaging van de be
lasting voor culturele films de uitkering
uit het gemeentefonds, die de gederfde
belasting moet goedmaken, niet
vaar brengen? Is er bij cultureel ge
keurde films eigenlijk wel een verlaag
de toegangsprijs geweest? Zo niet, dan
wordt het bezoeken van dit soort films
niet bevorderd, doch ziet alleen de bios
coopexploitant zijn beurs gesuekt.
Stijging
In zijn antwoord stelde wethouder
Van der Kwaak allereerst vast, dat wat
In 1949 voor hem als cultureel gold. die
benaming nu niet meer kan dragen,
althans in de brede betekenis, die thans
aan dit woord is gegeven. Met cijfers
toonde hij de onwaarheid in
laire van bet ministerie aan, dat de ge
meenten niet gedwongen waren de be
lasting op 35 procent te handhaven. Als
de belasting wel verlaagd zou zijn, had
dit de gemeente grote sommen gekost,
zowel aan verminderde -belastingop
brengst als aan verlaagde uitkering uit
het gemeentefonds.
Tot niet geringe verbazing van vele
raadsleden begon de wethouder vervol
gens aan te tonen, dat belastingvermin
dering voor bioscoopexploitanten hele
maal zo dringend niet is. Landelijk is
een daling van het bioscoopbezoek waai
te nemen, maar in Leiden juist een stij
ging. In 1953 werden de Leidse biosco
pen bezocht door 1.253.000 mensen, die
samen f 1.154.383 neertelden voor toe
gangsbewijzen. Vergeleken met 1939 is
de gemiddelde prijs voor een toegangs-
ibiljet gestegen van 47 tot 90 cent. Als
reden waarom hij nu toch verlaging van
de belasting voorstond, verklaarde wet
houder Van der Kwaak, dat nu juist het
-goede ogen-blik daarvoor is aangebro
ken. omdat de uitkering uit -het gemeen
tefonds nog niet bekend is.
Vervolgens ging spr. uitvoerig de er
varingen na, die zijn opgedaan met de
invoering van het tarief van 20 procent.
Na invoering is het getal films met het
predikaat ..cultureel gekeurd" vijf maal
zo groot geworden als voorheen. Wie
objectief durft te zijn moet toegeven,
dat aan de omschrijving van artikel 1
lid 2 van de bioscoopwet al lang niet
meer wordt voldaan. Om de P.v.d.A. de
wind uit de zeilen te nemen las de wet
houder een gedeelte van een artikel
ir, geschreven door de P.v.d.A.-wet-
Voorts kondigde hij aan, dat aan
de afdeling Financiën opdracht is ge
geven de totale verordening op de
vermakelijkheidsbelasting te herzien.
Als men in landelijk verband tot de
juiste maatstaven zou komen om
trent wat cultureel is en wat niet,
was hij bereid zijn mening op dit
punt te herzien.
Geestelijk voedsel
Ook c
Scholen
ver het voorstel inzake de bouw
'an viér Elpé-Aulaschoolgebouwen is
log even gesproken. De heer Ten Broek
K.V.P.) vond het minder juist, dat
architect zich begeeft op het vlak
daarbij doelend op de
relatie tussen architect Landman
N.V. Panagro te Warmond. Hij v
vreesd, dat in de toekomst op hetzelfde
stramien zal worden voortgeborduurd.
De heer Van Stralen (P.v.d.A.) vroeg
aar de versiering van de schoolgebou-
en en de heer Van Weizen (C.P.N.)
betwijfelde het in voorzichtige termen,
of de ruiling van een Finse school met
de R.K. inrichting voor liefdadigheid
vel zo voordelig zou zijn.
De voorzitter antwoordde, dat vo>
choolgcbouw nog een apart v<
kprnt betreffendde versiering,
stuk noemt alleen de mogelijkheid tot
ruiljng, een beslissing wordt
genomen.
Wethouder Van Schaik antwoordde
de heer Ten Broek apart en maakte het
duidelijk, dat di-t voorstel moet worden
gezien in het raam van het grote gebrek
scholen. De heer Landman deed
W. het vorige jaar het yporstel z
school te bouwen. Het college was daar
mee heel blij, want Gemeentewerken
I overbelast m?t andere projecten.
Het gold aanvankelijk alleen
openbare school, nu zullen er vier scho-
dit aulatype kunnen worden
gebouwd, twee openbare en ti
vormde. Gemeentewerken heeft vele
noodzakelijke veranderingen in de plan-
aangèbracht, zonder dat dit tot
prijsverhoging aanleiding gaf.
In tweede instantie maakte de heer
Huurman (Prot. Chr.) de opmerking,
twee scholen urgentieverkla
ringen binnen zijn. Als de andere twee
niet kunnen worden gebouwd,
blijft dan het voordeel? De wethouder
kon de verheugende mededeling doen,
dat de urgentieverklaring voor de derde
school binnen is. en de vierde zal wel
de aangenomen prijs kunnen
d?n gebouwd. De raad aanvaardde daar
op het voorstel.
Ook vond de raad goed, dat de vloe-
:n van de Ulo-sohool aan de Antonie
Duycklaan worden verbeterd, en de uit
breiding van de Chr. school aan de Hoge
Morswëg met vijf leslokalen
verandering van de inrichting
school werd een hamerstuk. De RJC.
meisjesschool aan de Haarlemmerstraat
zal worden ujtgebreid met vier lokalen,
die wordengebouwd op een terrein
naast de R.K- schóól aèn de Potgieter-
Benoeming en ontslag
Tot le.erkracht aan hèt stedelijk gymna
sium werden benoemd mej. P. van Dalf-
sen. Winschoten (Engels); de heer
Schoon te Den Haag (Nedèrlands), de heer
J. C. Kloots te Haarlem (wiskunde);
M. Scholte-Kolff te Epe
lijke HBS werd benoemd tot lerares Ne
derlands mej. G. C. A. Pot te Baren-
drecht.
Aan de gemeentelijke HBS voor meisjes
1 de afdeling middelbare meisjesschool
werdén benoemd nievrouw N. A. J.
Strack-Hageman te Oegstgeest (Duits);
-. C. M. Scholte-Kolff te Epe (Frans);
mej. G. van, der Hoévën té Leiden (wis
kunde).. mej. B. M. Th. van der Lugt te
Rotterdam (Frans); de heer W. Klerks,
Djakarta (Frans); mr J. Th. Ver
meulen. Den Haag (Staatswetenschappen)
heer J. Charité te Leiden (geschie
denis).
De héér H. M- L. L. Addms wordt op
jn verzoek overgeplaatst v^n de open
bare school voor v.g.l.o. naar de oplei
dingsschool aan de Aalmarkt. Mej. H. E.
Schmitz kreeg (op verzoek) ontslag uit
haar betrekking van onderwijzeres aan de
openbare opleidingsschool voor ulo aan de
Javastraat. Mej. M. H. Goedman wérd
overgeplaatst van de oppnbare opleidings
school Voor ulo aan de Drie Öctoberstraat
dé openbare school voor buitenge
woon lager onderwijs aan de Caécilia-
Sirenes
Bij het voorstel inzake het beschikbaar
stellen van sirenes vóór de B.B. verklaar-
Vijfbrief namens de C.P.N.-
fractie hiermee niet te kunnen instemmen,
De heer Questroo (Prot. Chr.) uitte zijn
grote waardering voor wat in Leiden
de B.B. wordt gèdaan. Maar hij had ei
bezwaar tegen, dat de r?ad het geld nog
moest toestaan, terwijl dé sirenes al
den geplaatst. Met de hand op het hart
kon voorzitter Menken antwoorden,
deze gang van zaken geheèl onschuldig te
zijn.
Rooilijn
Op deze wijze maakt het paardenmarktcomité reclame voor de ko
mende markt te Valkenburg op 8 September. Op de foto zien we drie
leden van het comité, ril. de heren C. de Bruin, C. Meurs en D. R°s~
molen. Daarbij de drie bromfietsers met hun reclameborden, terwijl
mej. G. Sliggers ongetwijfeld het eerste paard voor deze markt heeft
vastgehouden.
Foto N. van der Horst
Bromfietsers als propagandisten
Paardenmarkt te Valkenburg
wordt groots opgezet
Op i
Bij de ingekpmen stukken bevond zich
;n schrijven van Ged. Staten dat dit col
lege goedkeuring onthield aan het raads
besluit tot het vaststellen van een bepaal
de rooilijn in verband met de doorbraak
de Herengracht naar de Uiterste
gracht. Laten B. en W. dat er maar zo bij
zitten, zo vroeg hij. Spr. wilde ook weten
of dit soms in verband staat met het ko
mende structuurplan en wannéér zal dat
plan de raad dan wel bereiken?
De voorzitter maakte het duidelijk, dat
i de eerstkomende voltallige vergadering
an B. en W. zal worden beslist, of het
college in beroep zal komen tegen deze
beslissing van Gëd. Staten of niet. Wet
houder Jongeleen verklaarde nog, dat aan
het structuurplan hard wordt gewerkt,
evenals trouwens aan het uitbreidingsplan
Zuidwest. Hij hoopte binnen afziepbare
tijd nadere mededelingen te kunnen doen.
In deze vergadering werden de geloofs
brieven van de in de plaats van de over
leden heer Knetsch ln de raad benoemde
heer J. Ravestein onderzocht en in orde
bevonden.
In de rondvraag informeerde de heer
Meester (PvdA) naar het standpunt van
collége inzake 'de dringende noodzaak
het bouwen van openbare kleuterscho
len, m?t name in het Haagwegkwartier.
Hoe staat het met het Leids dierenasyl?
Op vraag 1 gaf dj» voorzitter tén ant-j
woord, dat deze kwestie reeds in bespre
king is in B. en W., terwijl overleg wordt
gepleegd met de betrokken instanties in
Den Haag. Op vraag 2 gaf wethouder
Jongeleen ten antwoord, dat Dierenbe
scherming het asyl blijkbaar nu in dè be
bouwde kom wil bouwen. Het college
koestert hiertegen grote bezwaren. Bij het
besluit van de vergadering feliciteerde
persconferentie ten gemeen-1 het gemeentebestuur werd getroffen.
Valkenburg heeft burgemees- heeft het marktcomité thans veel meer
armslag en het moet gezegd worden, dat
deze heren daar een enthousiast gebruik
van maken. Zo maakt onder leiding
de marktmeester, de heer C. de Bruin,
een drietal bromfietsers een reclame-
tocht langs bekende marktplaatsen
tehüize
ter W- M. van der Harst ons een en anacr
medegedeeld over de organisatie van de
op handen zijnde paardenmarkt- Wie op
het ogenblik het dorp Valkenburg na
dert. merkt dadelijk de borden op, do.
middel waarvan ieder of hij
wordt Utrecht, Rotterdam en Leiden. Op deze
be- tocht, die werkelijk een noviteit
den reclame-borden meegevoerd en dui
zenden strooibiljetten verspreid,
gemeentebestuur heeft bewondering
dit enthousiasme en houdt, aldus burge
meester Van der Harst steeds vast
slagzin; „Valkenburg heeft de oudste
paardenmarkt van ons land. Laat zij ook
het langst mogen bestaan". Ondanks
moeilijkheden moeten we volhouden.
Er bestaan verder ook nog plannen
voor een gewone Jaarmarkt op bescheiden
schaal. Van de zijde der standwerkers
blijkt hiervoor een grote belangstelling
te bestaan. Alles verkeert thans nog ln
stand van paarden heeft of ni<
aangespoord om op 8 September
zoek aan de markt te brengen.
Vólgens de organisatoren laat men
zich door niet te komen de kans ont
namen om iets moois te zien. Afgezien
van de aanpassing aan de veranderde
tijdsomstandigheden zal toch deze paar
denmarkt, die in het verleden heeft kun
nen bestaan, ook thans haar bestaans
mogelijkheid moeten kunnen bewijzen.
Voor de organisatie zijn duidelijke
richtlijnen uitgestippeld, aldus burge
meester Van der Harst. De feestelijk
heden komen voor rekening ucsscaalL
Oranje-comité, althans wat de or^nlaatle^,™™^™,';,-,. iUdlu„',
betreft^ terwijl _he-^J'ajrde_nm«W-comlté|wach,1nEen lijn ,„h hoog gespa„„cn en
- «- e~» ,el gemeentebestuur als marktcomité
zullen gaarne van de ervaring willen le-
Hopelijk zullen alle pogingen met
worden bekroond-
Agenda van Leiden
Woensdag l
Hooglandse Kerk, half 8: Avondstilte.
Geregracht, bij de Korevaarstraat, 8 u.t
openluchtsamenkomst contactcommissie
evangelisatiewerk.
Tentoonstellingen
Rijksmuseum voor de geschiedenis dar
natuurwetenschappen, Steenstraat 1
„Van vergrootglas tot oog der weten
schap" twee en een halve eeuw micro
scopie", tot 19 Sept. 104 u. Cs Maan
dags gesloten).
Burcht, tot zonsondergang: hedendaag-
beeldhouwkunst (tot 31 Augustus).
Apotheken
Apotheek Nieuwe Rijn, Nieuwe Rijn 18,
tel. 20523, en de Doeza-apotheek, Doeza-
traat 31, tel. 21313.
Terugblik van „Ons Eiland"
op Koninklijk bezoek
De foto-reporter N. van der Horst nam
op 21 Mei in opdracht van de speeltuin
vereniging „Ons Eiland" een kleuren-
filmpje op van de gebeurtenissen, die
bij het Koninklijk bezoek aan de
speeltuin plaats vonden. Gisteravond is
het filmpje voor de eerste maal vertoond
alle medewerkers en medewerksters
„Ons Eiland", die zich destijds ver
dienstelijk maakten bij de voorbereiding
het bezoek van de Koningin. De pre
mière vond plaats in de recreatiezaal van
icelfabriek „De Sleutels". Zij werd
bijgewoond door de beschermheer van de
ipeeltuinvereniging, de heer H. de Koster
m diens familie, door het bestuur van de
Leidse bond van speeltuinverenigingen,
zitters van Leidse speeltuinver
enigingen ?n afgevaardigden van het be
stuur van de speeltuinvereniging „Bloem
hof" te Alphen aan den Rijn. Twintig mi
nuten lang werden de toeschouwers weer
in de ban van Koningin Juliana's charme
geslagen. Het was 'n voortreffelijk filmpje.
De aanwezigen applaudiseerden enthou
siast, toén de lichten weer aangloeiden.
Na de vertoning van deze voor „Ons
Eiland" historische filmreportage werden
ook nog enkele natuur- en sportfimpjes
gedraaid.
zich zal bezighouden' met alles,
de markt zelf te maken heeft. In tegen- j
stelling tot de gedragslijn in andere ja-
treedt het gemeentebestuur zelf niet| gröót*£
C.A.O. voor de tuinbouw v
verschenen
De collectieve arbeidsovereenkomsten
voor de Tuinbouw 19541955 zijn thans
voor verschillende rayons verschenen,
De Zweedse industrieel en multi-
millionnair Axel L. Werner Gren heeft 42
pet. der aandelen van de Gusstahlwerk
Bochumer Verelns overgenomen en men
verwacht, dat hij binnenkort de vol
strekte meerderheid zal i
direct actief op, maar wordt de opzei
veel mogelijk aan het particulier initiatief!
overgelaten. De beide comtté's hebben
vooral op het gebied van de financiën
mét moeilijkheden te kampen.
Dank zij de gunstige regeling die met.
Kantongerecht Leiden
Sommige weggebruikers hebben
Burgerlijke stand vcm Leiden vreemde manieren
Hoe zonderling sommige weggebruikers zich gedragen blijkt telkens
GEBOREN: Alida Th. dr v C P De-
eijer en H Groenendijk; Cornells, zn v
M,Xnrkv VjS cr FrieHn :s"j WO,'wanneer deze'Heden voor het hekje van de kantonrechter verschijnen.
Anna M, dr v J A van Mierlo en M M
Weijters: Jeannine I Th, dr v J F
i nog i
t heer
gepra
Leidse raad herdacht de heer
A. Knetsch
Bij het begin van de gistermiddag ge
houden raadsvergadering hoorden de
leden staande een herdenkingsrede aan,
utgesproken door de loco-burgemeester,
de heer S. Menken, naar aanleiding van
het overlijden van het Prot. Chr. raads
lid, de heer A. Knetsch. De heer Menken
sprak als volgt: „Wel mag dat overlijden
voor onze gemeente een verlies worden
genoemd. Als medebestuurder van deze
stad, in zijn dagelijkse werkkring en als
mens toch was de heer Knetsch een man
van hoogstaand karakter. Hij maakte deel
uit van de raad sedert 16 September 1946
én was sedertdien lid van de commissie
voor de personeelszaken en van de com
missie van toezicht op de gemeentelijke
werkplaats.
De wijze, waarop hij in de raadsverga
deringen en in de vergaderingen van de
commissies zijn zienswijze, die steeds ge
tuigde van een helder inzicht in de aan
de orde zijnde vraagstukken, te kennen
gaf, dwong de hoogste achting af. Hij
droeg de Leidse gemeenschap een warm
hart toe. Als mens was hij voor ieder de
man, die men tot voorbeeld kon stéllen in
ijver, nauwgezetheid en warm medeleven
en hulpvaardigheid voor zijn medemens.
Wij zullen hém in warme waardering ge
denken". Tenslotte deed de heer Menken
mededeling van het feit, dat het college
Tuinfeest van „Maredijk"
De buurt- en speeltuinvereniging Rond-
n de Maredijk houdt Vrijdagavond van
wen tot twaalf en Zaterdag vón twee tot
twaalf uur een tuinfeest op de speeltuin
de Maredijk. De opbrengst komt ten
goede aan het speeltuinwerk.
C. P- N.-interpellatie in de raad
Gemeente kan voortbestaan van
T. en D. niet verzekeren
Op 4 Augustus had het lid van de C.P.N.-fractie in de raad, de heer Van
Weizen, zes vragen gesteld in verband met de gang van zaken bij de con
serven- en vleéswarenfabriek Tieleman en Dros. Aan het eind van de
gisteren gehouden raadsvergadering beantwoordde voorzitter Mënken na
mens B. en W. deze vragen.
Op de vraag, of de genomen maatre
gelen zullen, of kunnen leiden tot ophef
fing van het bedrijf luidde het antwoord,
dat op 4 November de vergadering van
schuldeisers zal worden gehouden. Aan
gezien de besluiten, op die vergadering
genomen, van grote invloed zullen zijn
op het al of niet opheffen van het be
drijf, kunnen B. en W. hierop geen ant
woord geven.
In verband hiermee kon de tweede
•raag over de van gemeentewege tê tref
fen maatregelen buiten beschouwing
blijven. Wat vraag drie betreft, alle ge
volgen van de gegeven ontslagen zijn B.
en W. niet bekend, maar het college
heeft wél de indruk. dat het ontslag van
veel arbeiders definitief zal zijn. De
door de bewindvoerders getroffen maat
regelen (vraag 4.) duidèn er niet op, dat
de ontslagen arbeiders weer in dienst
zullen wkorden genomen. Het was
college bekend, dat vele ontslagenen
groot aérital dienstjaren hadden (vraag
5). B. en W. kunnen in dit stadium geen
stappen doen voor de handhaving
de werkgelegenheid (vraag 6).
De heer Van Weizen hield nog een
lange rede, waarin hij verklaarde, dat
de gemeente veel moeite doet industrie
aan te trekken. Is het nu niet evenzeer
éeh gemeentelijke taak te trachten be
staande industrie te behouden?
\venste voorts
tergronden va
Volgens de voorzitter hebben de be
windvoerders zelf nog geen duidelijke
voorstelling van het „ziektebeeld"
i D.. laat staan dus B. en W, Er is
voldoende contact tussen het college
de bewindvoerders en B. en W. zullen,
spoedig als dat maar kan, maatrege-
overwegen voor het behoud var
het bedrijf. Op 15 Juli j.l. werkten bij
en D. 376 arbeiders, nu nog 274.
Ook de heer Meester (P.v.d.A.) had
/er deze kwestie nog iets te zeggen.
Hij waarschuwde er tegen bij de ar
beiders de gedachte te wekken, dat er
nog wel iets zal kunnen worden gedaan.
Die mogelijkheid zag hij in 't geheel
niet. De vakbeweging hééft grote acti
viteit aan de dag gëlégd om de sociale
mogelijkheden en moeilijkheden te ver
werken. en daarbij zijn bepaalde resul
taten geboekt. Rumoer om deze zaak
jcan dé moeilijkheden alleen maa£ ver
groten.
De heer Stolp (Prot. Chr.) sloot zich
bij deze woorden aan. Het college kan
alleen iets doén na de vergadering van
schuldeisers. De heer Piena (P.v.d.A.)
gaf tot slot nog een beeld van de grote
omzichtigheid, waarmee de óngs'agcom-
missie in dit geval tewerk Is gegaan.
JJMvd Bergh; Johan W.
:itter Menken de heer Schüller (Pv G Timmers en A W Munnik; Aplonia P
W H. dr v A A Owel en A P de Wolf;
Leendert J. zn v L Bekooij en J C Wit-
holt; Albert, zn v A Zaalberg en C Ver
biest; Jannetje, dr v C Guiit en J Parle-
vliet; Antonia M J, dr v P M Gareman
en E A v d Meer; Adrianus P.
Schotman en W M G van Rii; Eneelina
A H, dr v A J de Bree en C A H Schout;
Johnny A. zn v A Voordouw en J H
Beens; Pètronella M G J. dr v H C
Holst en J P Caspers; Hendricus J.
R H Luiten en A M Springer; Annie, dr
'v L Witvliet en M Ramp: Cornelia KI, dr
d Plas en K E v d Plas.
irief van rouwbeklag hééft gezonden
de familie eh'ije w®&V)we van de
heer Knèfsch.
Een achttienjarige scholier uit Oegst
geest bijvoorbeeld had als een razende-
Roland in de Korevaarstraat gefietst. Met
een snelheid van meer dan twintig kilo
meter was hij op de overstekende mevr.
Kramers ingereden, die dientengevolge
vijf weken in het A.Z. moest verblijven en
nog niet geheel van de opgelopen ver
wondingen was hersteld. Zij diende een
civiele vordering in van f 65. Het jong
mens had niet eens de moeite genomen
haar in het ziekenhuis te bezoeken, wat
de Ambtenaar hem zeer kwalijk nam. De
GEHUWD: M M Moerkens en H Hl'ietsfnd<' woestelinl werd veroordeeld lol
Fielèmon; M v d Zwan en E J Meijers: '30 b°ste- m<,t toewllilng van de civiele
A M van Heugten en J M v d Broek; B vordering.
Wielstra en J J Brouwer; H H de Haas Een bloembollenkweker uit Rijnsburg
en T C J v d Meél. was op 8 Juli met zijn vrachtauto de
OVERLEDEN: W F Arbouw. man. 44lKanaalbrug te Rijnsburg opgereden, ter-
jr; W de Bruin. man. 64 jr; N Straathof.
deemoed na begane zonden is dan ook nog ver te zoeken, en dat
is niet erg wijs, want meestal wordt dat gehonoreerd in de hoogte van de
opgelegde boete.
de andere zijde een scooter na
derde. Een botsing was het gevolg, en de
kwèker weet dit nu aan de „rare brug".
Het O.M. vond hem maar een „rare
rijder", die weinig van de verkeersregels
afweet. De kantonrechter veroordeelde de
kweker tot f 25 boete.
Ook voetgangers kunnen tegen de ver
keersregels zondigen. Een Leidse koop-
was op 15 Mei onvoorzichtig de
Steenstraat overgestoken en in botsing
gekomen met de motorrijder P. Sjaarde-
die hierdoor werd gewond. „Voet
gangers hebben toch ook nog rechten";
sputterde de koopman, maar hij werd toch
Feest in de Parkstraat
Echtpaar Smit-Viele is vijftig
jaar getrouwd
De woning van het echtpaar W. SmitG. SmitViele, Parkstraat 29 te
Leiden, staat thans boordevol bloemen en in de woonkamer hangen boven
dien kleurige slingers en lampions met daartussen een bordje,'dat de
(altijd welkome) bezoeker geen twijfel overlaat voor al deze feestelijk
heid: „Hulde aan het gouden bruidspaar". De bruid is 74 en de bruidegom
wordt in September 74 jaar. „We zijn onder vlaggetjes getrouwd", zegt de
heer Smit, „en het was dubbel feest". Heel begrijpelijk wanneer men op
31 Augustus 1904 trouwde. „Dat kon toen nog, tegenwoordig sluiten ze
de zaak op nationale feestdagen". 0
De heer Smit is 27 jaar bakker ge
weest bij de coöperatie „Vooruit", totdat
hij op 62-jarige leeftijd invalide werd.
„Nu zijn we Dreestrekkers" interum-
peert zijn vrouw. Bovendien laat de Ned.
Invalidenbond, waarvan de heer Smit be
stuurslid is geweest, hen niet in de steek.
Al hebben ze het lang niet breed. „Maar
God heeft m'n leven geleid
mand anders". is de vaste overtuiging
an de heer Smit.
Velen, onder wie vertegenwoordigers
an de invalidenbond en de coöperatie
zijn al met tastbare bewijzen de feest-
eugde komen verhogen en Zaterdag
zullen ook de 5 kinderen (van
trouwd), de 14 kleinkinderen en de 2
achterkleinkinderen in de Parkstraat
present zijn. Vorige week kwam de
zlekvereniging Nieuw Leven, waarvan de
bruidegom nu erelid is. hem en
vrouw een serenade brengen.
Over zijn leven zou de heer Smit
boek vol kunnen schrijven. Een klein
staaltje van deze prettige verteller: In de
mobilisatie van 1914 was hij gelegerd in
de sdhool aan de Zijlsingel. Een bakker,
die daar vlak bij woonde, kon hem best
gebruiken, daar was de heer Smit van
uigd, Hij bedacht zich niet lang,
maakte een afspraak met de wacht en liet
zich op een avond via dakgoot en regen-
uit het militaire leven glijden zij
voor één nacht, die hij welbesteed
bij de bakker doorbracht. Het leverde
zijn gezin heel wat gratis brood op.
Welke motieven hebben bij
Schmidt-Wittmack, Christen
democratisch lid van de West-
duitse Bondsdag een rol gespeeld,
toen hij, het voorbeeld van dr
Otto John volgende, eveneens
naar Oost-Duitsland vluchtte?
Rel op het strand
Lezing van Katwijkse politie
wordt tegengesproken
Duitse ambassade brengt geval onder
aandacht van Buit. Zaken
Oefening „Vuurdoop"
Weg Katwijk-Rijksdorp
morgen afgesloten
Vandaèg en morgen wordt als afslui
ting van de herhalingsoefening va
44ste regjmentsgevechtsgroèp (territori
ale verdédiging) de oefening „Vuur
doop" gehouden. Vanavond laat zullen
de troepen zich vanuit het centrum van
het land concentreren in- het gebied,
Noordwük-Katwijk. Komende nacht en
ochtend wordt dan geoefend rondom het
vliegveld Valkenburg.
In verband hiermee wordt de rijksweg
Katwijk-Rijksdorp (Wassengar) morgen
van 's morgens zes tot 's avonds zes uur
gesloten voor hèt. burgerverkeer mét
uitzondering van de normale busverbin
ding.
De lezing, die hoofdagent Vahrmeyer
van de Katwijkse politic ons Zaterdag
over de rel met Duitse badgasten op het
Katwijkse strand gaf, is door de laatstcn
met kiem tegengesproken cn zeer mis
leidend genoemd. In het kort komt de
visie van het badende gezelschap, dat
volgens de getuigenissen helemaal niet
alleen uit Duitsers bestond, er op neer,
dat de agenten zonder reden en onbe
heerst de gummistok hebben getrokken
Op nog meer punten wordt de lezing
van de politie vèrontwaardigd tegenge
sproken, niet alleen door de Duitsers
zelf, maar ook door Hollandse ooggetui
gen. De Hollander die de rol van rad
draaier had gespeeld, zou geen voor
malig politiek delinquent zijn geweest,
mgar zelfs een verzetsstrijder. Verder
zou ije 25-jarige zoon van de Duitse pre
dikant Joh. Löwenstèin beslist niet in de
bokshouding zijn gesprongen, toen
politie hem uitnodigde mee te komen
naar de politiepost op het strand. Hij zou
wel de bokshouding hebben aangenomen,
maar pas, nadat hij met de gummistok
was geslagen. De 25-jarige Johannes
wel bereid zijn geweest mee te gaan. n
hij had het verlangen geuit zich een
mogen kleden. Volgens de vader van
hannes werd zijn zoon met stompen ln
de richting van de politiepost gedreven.
Met een overvalwagen werden ds Löwen-
stein, zijn zoon en zijn beide dochters
naar het Katwijkse politiebureau i
gebracht.
Het publiek zou zich bij het gevecht,
dat plaats vond, duidelijk ten gunste
de Duitsers hebben geuit en zeer nadruk
kelijk ten ongunste van de politie-agen-
ten, die een onbeheerste houding zouden
hebben aangenomen.
Vanmorgen heeft hoofdagent Vahr-
oordeeld tot f 20 boete, met toewijzing
de civiele vortlerlng van f44,40 van
de motorrijder.
De chauffeur van een autobus uit Lei
den, die een Eltaxbus in een bocht had
„gesneden", hoorde zich veroordelen tot
een boete van f 50. Een opkoper tenslotte,
die van diefstal afkomstige goederen had
gekocht en niet in het register ingeschre
ven. moet f 75 boete betalen.
Drie dodelijke ongelukken
in Rotterdam
Op het Britse stoomschip Dunda in de
Waalhaven te Rotterdam is de 56-jarlge
wachtsman C. Korver uit Rotterdam Za
terdag door het touw van een winch ge
grepen en met het hoofd tegen het dek
geslagen. Hij was op slag dood.
Op het Oostplein te Rotterdam is Zon
dagavond de 74-jarige A. de Geud uit de
Proveniersstraat voor een tram gevallen
en onder de wielen gedood.
De vierjarige Bartholomeus Gootjes uit
de Beijerstraat te Rotterdam ls in de
Maashaven verdronken.
De heer C. Waalwijk zal na 45 jaar
diensttijd btf de N.V. Bokovenbouw v/h
H. P. den Boer te Dordrecht op 1 Oct
a.s. als directeur aftreden. Voorgesteld
wordt hem tot commissaris te benoemen
de onderdirecteuren L. Waalwijk en
vin der Neut benevens de heer J.
Waalwijk tot directeuren. Het bedrijf ls
olop van. werk voorzien, de vooruitzlch-
ên zijn gunstig en men verwacht een
redelijk dividend.
Dokter J. Tromp, directeur-genees
heer van het R.K. ziekenhuis te Gronin
gen. is benoemd tot directeur van het
R.K. ziekenhuis aan het Westeinde in
Den Haag, als opvolger van dr L. Fick,
die per 1 Mei 1955 met pensioen gaat.
meyer nog eens de Zaterdag door hem
gegeven getuigenis bevestigd- Hoofdin
specteur Brasser van de Katwijkse po
litie deelde mede, dat de stukken over
deze zaak naar de Officier van Justitie
in Den Haag zijn gegaan en dat de rech
ter wel zal uitmaken, of de politie-agen-
ten dan wel de badgasten het recht aan
hun zijde hebben.
Van de z(jde der Duitse ambassade zoo
in de loop van vandaag de zaak onder
de aandacht van ons ministerie van Bui
tenlandse Zaken worden gebracht. De
ambassade beschikt over de verklaringen,
die de Duitse badgasten en een viertal
Nederlandse toeschouwers over de toe
dracht van de rel aflegden.
VALKENBURG
Benoeming kerkeraadslid
Bij enkele candldaatstelltng is de heer
H. Imthorn B.zn gekozen tot diaken van
de Hervormde Gemeente in de vacature,
die door het bedanken van de heer S.
Slootweg was ontstaan.
Burgerlijke stand
Gehuwd: B. Kuyt, 28 J., en M. de MooU.
24 J.
