Wiener Burgtheater 1 Juli
naar ons land
IT
Groots spel in „Liebelei" ran
Arthur Schnitzler
Holland is nog steeds een
groot vuilnisvat
NE
BEURSBAROMETERi
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
ZATERDAG 26 JUNI 1954
WENEN, Juni 1954.
ALS OP 1 JULI het Wiener Burgtheater naar ons land komt om tijdens
het Holland Festival „Nathan der Weise" van Lessing en „Liebelei"
van Schnitzler te spelen, dan kan men kennismaken met een toneelinsti
tuut, dat in de gehele wereld een begrip is geworden. Het Weense Burg
theater, door de Weners kortweg „Die Burg" genoemd, is een van de
toonaangevende duitssprekende theaters, waaraan steeds acteurs van
wereldnaam hebben gewerkt.
geestig
In 1776 werd door Keizer Josef II in
Wenen het Burgtheater gesticht en bij
de opening kreeg het als opgave van de
Keizer: een nationaal theater te zijn. Die
opgave betekende niet alleen Oosten
rijkse stukken te spelen, maar een plaats
te bieden aan de eigen kunstenaars, die
zowel in stukken van Oostenrijkse als
van buitenlandse schrijvers hun talenten
voor het Oostenrijkse volk konden ge
bruiken. En dan ook nationaal in die zin,
dat noch de geest, nóch het leven van
Oostenrijk en speciaal die van Wenen
door de keuze der stukken zou worden
aangetast.
Deze hoge roeping heeft het Wiener
.Burgtheater steeds kunnen realiseren en
daardoor is het ook een begrip gewor
den onder de bevolking. In zijn interes
sant „Oesterreichbuch" schrijft Ernst
Marboe dan ook terecht, dat een crisis
in de leiding van het Burgtheater voor
de Weners thans nog steeds belangrijker
is dan een regeringscrisis.
Niemand minder dan de befaamde re
gisseur prof. dr Max Reinhardt was aan
het Burgtheater verbonden en hij was
het. die op 23 April 1929 in het slot
Schönbrunn te Wenen een seminarium
stichtte voor de vorming van jonge ta
lenten. Hij was het ook, die de jongeren
voorhield: „Wenn Sie gute Komödianten
werden wollen, dürfen Sie weder auf der
Bühne noch im Leben Komödie spielen.
Werden Sie wesentlich".
Is het deze invloed van Reinhardt die
bij het Wiener Burgtheater steeds merk
baar is geweest en nog is. Het zijn geen
toneelfiguren, die op het toneel staan,
maar mensen, geen eerzuchtige en effect-
lievende jongeren, maar eenvoudige lie
den, die zoveel mogelijk zichzelf zijn.
Dat was en is nog de grote kracht van
het Wiener Burgtheater en van het se
minarium, dat nu onder de geniale lei
ding staat van Reindhardt's weduwe, He-
lene Thimig.
Het is ook de kracht van de acteurs,
wier namen door toneel en film geliefd
zijn geworden en aan Wenen de grote
naam op theatergebied gaven: Hedwig
Bleibtreu, Otto Tressier. Wolf Albach
Ketty. Hermann Thimig, Raoul Asian,
Ewald Balser, Hans Moser, Paula Wes-
sely, Judith Holzmeister. Kathe Gold.
Attila Hörbiger, Alma Seidler. Inge Kon-
radi, Susi Nicoletti, Otto W. Fischer,
Hannerl Matz. om er maar enkelen te
■noemen. Op de een of andere wijze zijn
hun namen tot ver over de Oostenrijkse
grenzen bekend geworden. Over enkele
dagen zullen enkelen van deze acteurs
ook aan de Nederlanders hun hoge kunst j
Het gebouw van het Wiener Burg
theater, een groots en sierlijk bouwwerk
van de voormalige Hofarchitect Freiherr
von Hasenauer, werd in April 1945 een
prooi der vlammen. Veel meer dan de
fassade is niet over gebleven, net zoals
de Staatsopera in Wenen. Aan de opbouw
van beide gebouwen wordt echter hard
gewerkt.
Het Burgtheater vond tijdelijk een on-
onderkomen in de vroegere variété-zaal
Ronacher. welke geheel en uniek voor
het toneel is ingericht en aan bijna 1500
mensen plaats .biedt. Daar gaan de grote
klassieke stukken. Op 30 April 1945 werd
de zaal al officieel geopend met Sappho"
van de Weense schrijver Franz Grillpar-
zer. Daarnaast wordt gebruik gemaakt
van het Akademietheater, waar veelal
moderner repertoire wordt gebracht, zo
als b.v. ..Tramlijnbegeerte" en „Glazen
speelgoed" van Tennessee Williams.
„Cocktailparty" van Eliot, „Kronbraut"
van Strindberg, „Frühlingserwachen" van
Wedekind en stukken van Oostenrijkse
schrijvers als Wildgans, Nestroy en
Bruckner. Dit smaakvolle theater biedt
plaats aan bijna 600 personen en hier
zagen we o.m. „Libelei" van Arthur
Schnitzler. waarmee het Wiener Burg
theater dus naar Holland komt.
Liebelei
T\E DUITSE schrijver Arthur Schnitzler
heeft in de meeste werken de pro
blemen liefde en dood behandeld. Deze
twee begrippen waren als het ware een
obsessie voor hem. In meerdere stukken
van hem is de liefde een soort „noodlot"
en de dood een soort oplossing. In feite
is hij de altijd zoekende gebleven,
man, die elk geestelijke houvast kwijt
was en in zijn stukken mensen schiep,
die helemaal geen bijzondere figuren
waren, maar zich in de gewone werke
lijkheid bewogen, charmant t
aak. doch innerlijk zoekend
licht, dat door de wolken va:
one leven heenbrak.
Arthur Schnitzler schiep geen toneel
figuren. maar mensen met een hart. dat
achter de lach. hunkerde naar liefde. Zo
ïf bleek de liefde soms te zijn, dat
de hunkering te groot werd en het hart
bleef stilstaan.
„Liebelei" zijn het allereerst
jonge naïeve Christine en de jonge Frits,
die het slachtoffer worden van een nood
lottige liefde. Schnitzler weet zo'n thema
steeds heel bijzonder te verwerken. Het
altijd een liefde met een achtergrond,
net zoals in zijn „Fraulein Else". Dan is
„Liebelei" de oude violist Hans
Weiring, wiens sterke vaderliefde hem
machtig wordt als hij de val van zi
dochter Christine meemaakt. Ten slotte
er achter de oppervlakkige flirt tussen
de modiste Mitzi en de jongeman Theo-
dor ook een diepere grond.
Dit spel en u zult het straks in het
Holland Festival ook kunnen
werd adembenemend mooi opgevoerd. De
regisseur Ernst Lothar heeft elke ge
dachte aan een toneelenscenering ve:
den. door het spel vol beweging te
ken. gewone dagelijkse beweging. Alles
zo logisch in elkaar geschoven, dat!
zich als het ware midden in die ka-
op het toneel waaDde. Het geheel
afgestemd op Wenen en het zal
waarschijnlijk veel Nederlanders moeite
kosten de typisch Weense aardigheden
van de acteurs helemaal te begrijpen.
Wellicht kunnen de spelers in Holland
wat meer hoog-Duits spreken.
De grootste creatie gaf Inge Konradi
als Christine, het arme meisje, dat voor
het eerst van haar leven verliefd was.
Hier was werkelijk de invloed van Rein
hardt merkbaar: geen toneelfiguur zijn
maar mens. Volkomen mens was Inge
Konradi. zo volkomen, dat talrijken in de
zaal de tragiek van dit meisje te mach
tig werd. Inge Konradi zij komt óok
Holland is een zeldzaam grote
e. omdat ze geen toneeleffect na
jaagt. maar het simpele kind Christine
Naast hilar was er Hans Moser ais
Christine's vader, die eveneens door zijn
oprechte menselijkheid diep wist te ont
roeren. Welk een karakterspeler is deze
grijze acteur. De jongeman Frits kreeg
van Robert Lindner prachtig gestalte,
ten voeten uit getekend, id'ail gekarak
teriseerd. De onverbeterlijke vlotheid van
Susi Nicoletti en de beweeglijke flair van
Alexander Trojan maakte van Mitzi en
Theodor echt levende en minnende men-
Ten slotte was Maria Kramer de
jdeale volksvrouw Binder. Dat was een
unieke voorstelling en we zijn blij met
deze kennismaking nog vóór het Holland
Festival. Ons enthousiasme mag een aan
beveling zijn.
Na dit stuk, dat slechts ruim één uur
duurt, werd nog het grappige spel „Kom-
tesse Mizzi" van Schnitzler opgevoerd,
waarin zich op liefdesgebied veel grappi
ge complicaties voordoen. Hier waren het
vooral Alma Seidler (gravin Mizzi), Al
fred Neugebauer (graaf Arpad), Fred
Hennings (Vorst Egon) en Heinrich
Schweiger (Philipp), die voortreffelijk
spel boden.
Werkelijk, het Wiener Burgtheater
heeft niet voor niets een dergelijke faam.
Corp. Basoski.
RUBRIEK MET REIZIGERS-V ARIA
Het Weense Burgtheater voor de brand in 1945, toen dit gebouw het
centrum van toneellievend Oostenrijk was. Uitwendig is het niet erg
werd het bijni
vordert snel.
(Foto-archief Nat. Bibliotheek te Wenen)
Postzegelrubriek
Realistische uitbeelding van
D-day op Franse zegels
Er wordt sterk naar verbetering gestreefd,
maar „men" werkt niet mee
(Van onze verkeersredacteur)
EDERLAND IS HELAAS nog steeds een groot vuilnisvat, constateert
het blad De Tourist, orgaan van de A.N.W.B., niet zondei ergernis.
Er zullen maar weinig Nederlanders zijn, die het hiermee oneens zijn. U
moet maar eens gaan kijken naar de plaatsen, die op weekeinden zo veel
ioeristen trekken, of het nu duinen of strand, bos of heidevelden zijn.
Met een doodenkele uitzondering daargelaten is het er steeds één grote
vuilnisbelt: papieren van de vele meegebrachte eetwaren, schillen, blikjes,
sigarettendoosjes, sinaasappel- en bananenschillen en gaat u maar door.
I Wordt er wat aan gedaan? Bij de ANWB [twee maal per etmaal schoonmaken, het
heeft men zich gewend tot Rijks- en Pro- I werk toch neg niet afkunnen,
j vinciale Waterstaat, die dit als wegbeheer-| Een 60 km lang traject, dat enkele Ne-
i ders het best kunnen beoordelen. Uit de derlanders op een ochtend in Sevilla
gevoerde correspondentie met vele auto- (Spanje) hebben
nteiten blijkt, dat over het gehele land schoon te zijn. En dan te denken, dat wij
talloze arbeiders continu bezig zijn. de als Nederlanders zo vaak de mond vol
aangerichte rommel op te ruimen. hebben over de mensen ln Zuidelijke lan-
H.t I! «I, vicieuze cirkel, die slechl, d^: d'«L'° vuM
door ..het publiek" kan worden doorbro-1
ken. Er zouden meer arbeiders aan het
schoonmaakwerk kunnen worden gezet,
maar geen enkele directeur van een be
treffende dienst voelt er voor. zolang de
Terecht hoort men onder buitenlanders
dan ook wel klagen, dat de spreekwoorde
lijke reinheid van ons land blijkbaar al
leen betrekking heeft op de situatie in de
huizen; niet daarbuiten.
far, -nu Het fulmineren tegen deze misstanden Is
hc. pukfië; gedrag in dft opricht 'b„,r
worden, dan voelt men er voor. om het
schoonmaakwerk intensiever aan te pak-
ken. hoewel het dan eigenlijk minder r
dig is
stukje zal dus ook wel niet helpen. Of
tóch. als we de handen Ineen slaan: U en
i wij allemaal7
Frankrijk heeft op allerlei wijze de in
vasie van 1944 op 6 Juni herdacht. En
het spreekt dan ook vanzelf dat ook op
de postzegels aandaaht aan dit tienjarig
jubileum besteed werd. Onze afb. 1 laat
u zien hoe men 't deed: een zeer realis
tische scène uit de invasiestrijd, opruk
kende manschappen naast een bescher
mende tank, en een menigte van vaar
tuigen van elk kaliber Het V-teken en
het Lotharingse kruis verbreken de ke
tenen, die Frankrijk vier jaren geboeid
hielden. Behalve de datum 6 Juni 1944,
worden nog twee data genoemd: n.l. 8
Nov. 1942 en 15 Augustus 1944. De eer
ste memoreert de Britse commando-raid
Maar zover zijn we nog niet. Pi
iet papierbakken langs de grote
op St. Nazalre en Dieppe, de laatste de .hebben het onnut daarvan aangetoi
landing in de Provence, ter ondersten-weg lag t
ning van die in Normandië. Ook de|de bakki
Franse koloniën delen in de herdenkings
zegels. Op afb. 2 ziet u er een van: een
letterlijke reproductie van het Franse |k'
D-day zegel maar.... met een aange-
egen
I _i. De de bekende gele motoren-met-zijspan te-
•h iedere dag vol rommel, maar genkomen. Het betekent er hetzelfde als In
-aren leeg gebleven. De dl- j Nederland: dat U een wegenwacht ont-
JBBB de Haagse Reinigingsdiensti moet. bereid U hulp te verlenen met even-
schreef de ANWB. dat de vele papierprik- j luele mankementen aan Uw voertuig, als
die de belangrijke wegen één, t
Onze veertiendaagse prijsvraag
Inge Konradi en Hans Moser in
het stuk „Liebelei" van Arthur
Schnitzler. Dit spel zal straks ook
in het Holland Festival worden
opgevoerd door het Wiener Burg
theater.
(Foto Rudolf Pittner, Wenen)
Terneuzen binnen
vaart, wordt getroffen
door het cosmopolitische
van deze haven. Men ziet
er meer Belgische en Engelse
vlaggen dan de Nederlandse drie
kleur. Vooral op de dag aller da
genhet oponthoud in deze
stad van de PA VILLON D'OR, de
jaarlijkse betroutfbaarbe-dstocht
voor motorjachten tussen Dor
drecht en Luik. Van af de cockpit
van hun zeilschuit keken Bob en
Gerda om zich heen. Er kwam
geen eind aan de verscheidenheid
van schepen.
Men zag jachten, die ln het verre
verleden dienst hadden gedaan als
torpedoboten. Ze waren voorzien van
machtige motoren, die af en toe bij het
proefdraaien een nijdig gebrul lieten
horen.
Deze vroegere oorlogsbodems, die hun
einde slijten in feest en festijn, lagen
niet alleen te midden van de meest mo
derne ranke jachten met luxueuze op
bouw, maar ook naast ouderwetse
boeiers, waarvan de karakteristieke
rondevorm de Nederlandse volksaard
«chljnt uit te beelden, als zijnde be
trouwbaar en stoer.
Ook de IJsselmeer-
kruiser was vertegen- »-
woordigd, evenals de
typisch Zeeuwse hoog
lijk uitstekende punt-
Als symbool van de feeststemming
waren alle schepen versierd met slin
gers van bonte seinvlaggen. Ook aller
lei andere vlaggen wapperden stijf in
de bries. Vaandels waren er bij en
wimpelsen club-, natie- en elge-
ïaarsvlaggen. In harmonie hiermee
zag men de koffie- en theepot rond
gaan. En men hoorde elkaar overstem
mende radio's en gelach en gesnater.
„Jullie doen toch ook mee?"
É^iiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiii Een verhaal dooi imiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiipj
i
Fica ten Houte de Lange
je maar een bescheiden aanhangmotor-
tje hebt, moet je je krachten niet me
ten met fantastische luxe jachten met
veertigzeg maar gerust: zestig
„Dat is het ergste nog niet", meende
Gerda. ..Iemand moet tenslotte altijd
de laatste zijn. AlleenDe eerstvol
gende étappe is Antwerpen. En daar
komen we nota bene juist vandaan."
Het voornaamste bezwaar werd ech
ter verzwegendie vijftig gulden
inleggeid.
'"POEN ZE DUS eenstemmig hadden
besloten van de Pavilion d'Or-tocht
af te zien, was het een hele troost te
bemerken, dat ze niet de enige waren,
die niet mee deden.
„Die daar op dat Engelse jacht kun
nen het zich evenmin veroorloven,"
wist Bob. „Hun vacantie ls bijna om,
hebben ze gezegd."
Alsof de twee leden van het bewust*
schip begrepen, dat zij het onderwerp
van het gesprek waren geworden, sta
ken ze juist op dat ogenblik hun blo
zende hoofden buiten de kajuitdeur.
„Voordat ik het vergeet", voegde Bob
er aan toe. „Ze vroegen, of we bij hen
wilden komen theedrinken."
Gerda lachte.
IFEEST IINI TERNEUZEN
gepraaid.
„Zullen we?" vroegen Bob -n Gerda
zich af
„Misschien beter van niet", was Bobs
oordeel. „Verbeeld jevijftig gulden
inleggeidniet voor de poes!"
Hoewel Gerda het hier volkomen
mee eens was, vond Bob het achteraf
toch ietwat sneu voor haar.
„Laten we maar wat rondtippelen'",
stelde hij voor. „Dan kunnen we er
nog eens zwaar over denken."
Zo liepen ze langs het Terneuzen-
Gent kanaal met zijn gezellige huizen
rij en daarna door nauwe winkelstraat
jes weer terug langs de haven, waar
allerlei kraampjes stonden jpgesteld.
waarvan de eigenaars hoopten wat aan
de watersportgasten te verdienen.
„Je ziet het", merkte Bob op „Alles
draait hier om de PA VILLON D'OR.
Saai bij zo iets om buitenstaander t*
rijn."
Ook de gesprekken op straat en in d*
haven gingen slechts over behaald*
snelheden cn toekomstige kansen.
„Ik heb het niet kunnen bolwerken",
beweerde er één. „Ontzettende pech
gehad in de sluis van Hanswe 4."
„Ik was er het eerst van allen", bluf
„Nog al glad."
Aan alle kanten werd de snoever aan-
eevallen
„Met zo'n krachtige motor ls het ook
geen kunst"
„Niet zo somber", was het antwoord
„We mogen er wat dat betreft allemaal
wel zijn".
„Daar heb Je 't" beaamde Bob. „Je
moet een behoorlijke motor hebben om
mee te doen. Anders kun je beter thuis
blijven Een mens moet nu eenmaal
niet verder springen dan zijn polsstok
lang isOf. omgezet in .eiltaal: Als
Dat vergeten we maar kalmWe
hebben hier zoveel kennissen. Heb je
gezien, dat de Reiger hier ligt? En
nota bene de Albatros! Zullen we eens
gaan buurten?"
De ontvangst was overal even gul.
„HeilaDaar doe je goed aan."
De reeds aanwezige gasten schikten
voor zo ver mogelijk een eindje op.
„Toe maar. Dat gaat er nog makke
lijk bij. Plaats genoeg
Zo werd de stemming hoe langer hoe
vlotter. Naarmate de dag verliep, wer
den de lippen losser. En tenslotte was
men zelfs op totaal onbekende schepen
een welkome gast.
Na afloop Hepen Gerda en Bob over
de luid klepperende, aan de kettingen
knarsende houtvlotten, waaraan de
diverse jachten waren gemeerd.
ZANDER HET langs lopen hielden de
twee reeds genoemde Engelsen hen
„We hebben de hele middag zitten
wachten", klaagden ze. „En we durfden
ook zelf niet uit te gaan. Want er was
vast afgesproken, dat U zou komen
theedrinken."
Dat werd een netelige zaak.
Het speet Gerda achteraf, dat ze zo
onvriendelijk was geweest.
„We moeten het op de een of andere
manier goed maken", vond zij.
Ook Bob nikte.
„Wat doen we er aan?"
„We kunnen nog best een vers kopje
thee zetten", opperde de kleinste
Engelsman. De lange magere ging hier
gretig op In.
„Zo gebeurdWe hebben butagas."
Maar Bob wees dit aanbod van de
hand
„Nu nog? Om zeven uur 's avonds?"
NeonDan wist hij wat beters.
.Als we eens leder op zijn eigen
lacht vlug een stukje gingen eten?
Dan fuif lk na tafel op de bios
coopOm het goed te maken", voeg
de hij er lachend aan toe ..Daar geven
ze een wetenschappelijke film".
Een goedkopere fuif had Bob niet
kunnen bedenken TenminsteDat
leek ogenschijnlijk zo.
„Waar ls uw bewijs van toegang?"
vroeg de man aan het loket.
„Dat wilden we Juist kopen", gaf
Bob te kennen
„Is niet te koop", was het
antwoord. „De hole zaal is
afgehuurd voor do deelne
mers van de Pavilion d'Or".
ZANDER HET MAKEN van veront-
schuldlgingen wilde Bob zich te
rugtrekken. Maar de kaartjesverkoper
was het hier niet mee eens. „Vlug
maar", beduidde hij met een ruk van
zijn hoofd. „Ga er maar in, voordat
iemand 't merkt. Wat mij betreft mag
u er best bij
En met zijn gebaren herhaalde hij
deze aanmoediging van: „Doe het maar
gerust."
De beide Engelsen, die slechts het
spel van ogen en gelaatstrekken had
den gezien, maar die overigens niet
begrepen, waar het om ging. stapten
welgemoed het theater binnen en lood
sten de tegenstribbelende Gerda met
zich mee.
Bob was gedwongen tegen zijn zin te
volgen, ten einde de Engelsen in te
halen. Hij moest het hun namelijk
duidelijk maken.
„We mogen er niet in", fluisterde hij
tenslotte. „Ik zal buiten alles wel uit
leggen."
Maar de Engelsen waren ten hoogste
verbaasd.
„Juist wel. Die man joeg er ons let
terlijk ln."
„Heus niet", hield Bob vol. „Dit ls
voor een besloten kring.
Laten we weggaan, voordat we ken
nissen zien."
Maar dit was mak
kelijker gezegd dan
gedaan. Een enorme
mensenmenigte vloei
de op dat ogenblik
J naar binnen. Het
bleek ondoenlijk te
gen de stroom ln te gaan.
pERDA VOND dit een kostelijke
grap.
„Nu we toch hier zijnLaten we
nu maar blijvenWie doet ons wat?
Vooral nu het donker i6. Geen sterve
ling, die ons ziet!" Maar ze had zich
vergist.
Er waren geen besproken plaatsen en
uitgerekend kwamen ze naast de leden
van de feestcommissie terecht. Dat gaf
een hele blijdschap.
„Wel, wel!" Juichten dezen. „Dat mag
ik zienHebben we jullie tenslotte
toch gestrikt? Nu zie je alweerDe
aanhouder wint."
brein schoof het schrikbeeld van die
vijftig gulden inleggeid.
„Maar Jullie hebt nog ceen club-:
speldjes."
De man in kwestie frommelde ln zijn
zak en overhandigde Bob even later de
twee insignes.
„Ik ben zelf de penningmeester. Dus
Je kunt aan mij voldoen Weet Je het
bedrag?Maar alle tijd. hoor
Dat geld komt wel."
Nog steeds hield Bob de twee onder
scheidingsspeldjes in zijn hand.
„Geer er nou één aan ie vrouw",
drong de penningmeester aan „En
speld ze goed vast. Want als ie ze rer-
liestDan krijg Je geen nieuwe
DRIE PR11ZEN
staande vraag laten wij weet
aan onze lezers over. Oplossingen
in te zenden aan onze redactie,
tot Woensdag 30 Juni, eerste post
Er zijn ook nu drie prijzen: f 10.-.
f5- en f2.50!
i u lid bent van de Nederlandse Wegen
wacht. Strassenwacht heet het beestje
daar.
financiële hulp van de overheid en
van een aantal betrokken gemeenten een
omvangrijke illuminatie op touw kunnen
Gedurende het toerlstensetzloen zullen
in de Maasstreek diverse monumenten, zo
als oude gebouwen, bruggen en kerken en
landschappen, zoals rotspartijen en par
ken. feestelijk in het floodlight worden ge-
J~ke (Duitse) hertog Peter van Oldenhof
heeft een kasteel, dat deel uitmaakt
van de „Lensahner Hof" en ligt tussen
Liibeck en Grossenbrode, als internatio
naal kunstenaarscentrum beschikbaar ge
steld. Het gebouw telt achttien vertrek
ken en daarin zullen tekenaars, schrij
vers, componisten, schilders en geleerden
uit alle landen ter wereld elkaar ge
durende korter of langer tijd kunnen
ontmoeten.
Het slot dateert uit de vijftiende eeuw,
maar is niettemin leer modern ingericht.
Tot 1945 werd het bewoond door de
groothertogelijke familie. Er bestaan ook
plannen om in de omgeving vc.n het slot
ateliers voor kunstenaars in te richten.
i de
een modern kampeerterrein gevestigd Het
bezit o.m. een keuken en een recreatiezaal
voor kampeerders.
Het gewezen hotel Hohenzollern op het
eiland Borkum ls als Jeugdherberg inge
richt, de mooiste van het Duitse Noord
zeestrand, naar men zegt. Driehonderd
jongeren zullen er in het seizoen een
plaats kunnen vinden.
breid stuk links en onderaaneen tro
pisch landschap met palmen en lianen,
alsmede de' naam van de kolonie. Wij
kozen opzettelijk die van „Etablissements
frangais dans 1'Inde", ae Franse bezit
ing aan de kust van Indië, waarover
Hang veel te doen is. India wil die
Franse enclave in zijn grondgebied zelf
hebben, en zal, gezien de steeds zwak
ker wordende Franse positie in Azië, zijn
wel krijgen. Misschien is dit feeste
lijk D-day zegel wel de laatste uitgifte
Frankrijk voor India. Italië gaf ook
herdenkingszegel uit: Decennale della
resistenza zoals het onderschrift luidt van
afb. 3. 1943'45. Het herdenkt daarop hoe
tien jaar geleden het Italiaanse verzet
groeide. >.o zien de deerlijk gehavende
Duitse adelaar op de puinhopen en ruïnes,
terwijl het Italiaanse verzet de noodklok
luidt. Velen zullen deze erezegels voor
rt Italiaanse verzet met gemengde ge
voelens ontvangen, zoals de hele Italiaan
houding van 1940'45 wrevel wekte. Ze
kozen pas partij toen Frankrijk practisch
verslagen was. Hun oorlogsverklaring
aan een overwonnene was laf. Ze w<
t tot c
Koninklijke had leiding bij koersstijging;
cultures raakten niet van de wijs
DEZE WEEK had Koninklijke Olie de leiding bij de koersstijging ten
gevolge van de buitenlandse belangstelling. Telkens weer constateert
men vraag van Amerikaanse zijde en het ziet er wel naar uit, dat de
komende introductie op de New Yorkse beurs met het nodige „vuurwerk"
zal plaats vinden. Behalve het hoofdfonds werd ook Unilever gefavo
riseerd.
Bij dit fonds speelt de kwestie der
eventuele bonus-uitkering voortdurend
een rol- Philips daarentegen had deze
week te lijden van vrij omvangrijk aanbod,
waardoor tijdelijk de koers gedrukt werd-
Later trad een herstel in. Het kunstzijde
fonds AKU deed het kalm aan, maar wist
toch enkele punten koerswinst te berei-
nig gevaar meer bij was, en Duitsland op
zijn beurt practisch aan het eind van
krachten gekomen was. na Churchills
„trap In het weke onderlijf van Europa"
In beide gevallen werd de Italiaanse hou
ding wel erg gekenmerkt door het „eerst
de kat uit de boom willen kijken". Het
doet telkens weer goed dat men in de
Oosteuropese landen, ondanks veranderd
regiem, de groten op het gebied van we
mschap en kunst tijdens een vorig be-
glllllllllllllllllllllllllllllllllll dooi lllllllllllllllllllllllll!ll!lllll|
G. I. Peelen I
wind niet vergeet. Tsjechoslowakije eert
zijn grote componisten: op afb. 4 Antonin
Dvorak (spreek uit: Dworsjsk), die 150
jaar geleden stierf en op afb. 6 Bedrich
Smetana (1824 1884) bij ons misschien wel
et meest bekend door zijn opera „De
erkochte bruid".
Afb. 5, tussen beide componisten in, is
en Oostenrijks eerbetoon aan vijftig jaar
Esperantobeweging. De groene esperanto-
omgeven door een lauwerkrans,
vormt het motief van dit zegel, dat ook
een randschrift in esperanto meekreeg:
„50 Jaroj Esperanto Movado en Austrio"
(50 jaar esperantobeweginR In Oostenrijk).
De derde rij van onze illustratie wordt
ingenomen door een viertal ine die-
•nzegeltjes: Van Canada afb 7. 8 en 9,
nieuwe frankeerzegels, resp. met een wal
rus, een bever en een Jan van Gent. Afb.
10 daarnaast van Japan verscheen ter
gelegenheid van „De week van de Vogels"
en stelt een koekoek voor. Ik nam deze
dieren niet alleen op om er de dieren-
verzamelaars op attent te maken, maar
ook om te voorkomen, dat Ik met Lenin.
omgeven door twee Pausen op één vlak,
zou moeten eindigen. Dank zij de beesten,
kon Lenin iets omhoog "et één zegel,
luit de grote pompeuze reeks in dure vier
kleurendruk die ln Rusland verscheen.
Financieel
overzicht
Op de jaarvergadering van de Alg.
Kunstzijde Unie werd medegedeeld, dat
de totale bedrijfsre
sultaten over de eer
ste vijf maanden aes
jaars f 17 min ho
ger waren dan in de
zelfde periode van
1953- Dit belangrijk accres werd hoofd
zakelijk verkregen uit de verkoop van
een pakket aand. Vereinigte Glanzstoff
en van een aantal Amerikaanse effecten-
Cultuurwaarden werden slechts in ge
ringe mate beïnvloed door de onprettige
bericnten. welke het vertrek van de In
donesische delegatie van Djakarta bege
leidden. Men is hier ingesteld op de ko
mende besprekingen met een grote re
serve. gezien de mentalitlet der onder
handelaren en de verwachtingen omtrent
het resultaat zijn gering. Er zijn al zo
veel stormen over het hoofd der bezit
ters van cultuurwaarden heengegaan, dat
men tegen teleurstelling gehard en spoe
dig geneigd is een afwachtende houding
aan te nemen. Oude Deli stond deze week
nog het meeste onder druk, vermoedelijk
tengevolge van een verdere uitwerking
der tegengevallen dividend-aankondigmg
en omruiling in andere aand. Belang
stelling ontmoetten aand. Senembah Mij
op geruchten van opneming dezer maat
schappij in het Deli-concern- Deze ge-
de dertigste sterp' -- van Lenin te
herdenken (afb. 12). Afb 11 en 13 zijn
Vaticaanstad, verschenen in verband
het Maria-jaar. Links de beeltenis
Paus Pius IX die blijkens het op
schrift rechts: het doe-" --?n de onbe
vlekte ontvangen'- plechtig uitgeroepen
heeft; afb. 13 Paus Plus XII, (de huidige)
die volgens de llnkertekst het Maria-jaar
uitgeroepen heeft op 8 Dec. 1953. We
beelden uit een grote serie van 6 slechts
dit tweetal af. en volstaan met te vermel
den. dat er ook nog rie in Vaticaan
stad verscheen, ter ere van de heiligver-
I klaring van Paus Plus X.
ruchten waren reeds eerder in omloop,
zonder evenwel een bevestiging te vtn.-
Ook incourante cultuurwaarden
hier en daar enig koersverlies
lijden. De Ned. Noorsche Plantage heeft
idend van 8% aangekondigd-
Beurskoers incl- dit dividend circa 50%.
CHEEP VAARTWAARDEN waren deze
1 week eerder Iets luier gestemd. Het
verslag van de Ned. Redersvereniging
bracht weinig nieuws. De rede van de
scheldende voorzitter dezer vereniging,
Oyevaar. kwam in grote lijnen met
nu gepubliceerde verslag overeen.
Van betekenis was de mededeling in het
verslag, dat de leeftijdopbouw van de
Ned- Koopvaardijvloot niet gunstig is ie
i. daar er nogal veel oude schepen
aart zijn, welke straks vernieuwd
moeten worden. Aand. Kon. Pa-
ketvaart ontmoetten enige belangstelling,
veel betekenis was een en
ander op de koersontwikkeling niet. Deze
onderneming bezat per uit. 1953 ruim
f 100 millioen aan kas- en andere li
quide middelen, by een uitstaand kapitaal
van f 39 millioen. De ANIEM heeft 5%
Interim dividend aangekondigd en deelde
mede, dat de jaarstukken over 1953 nog
moeten wachten op de uitspraak van de
commissie inzake de naastingsvergoedmg.
velke nog wel even zal uitblijven. Aand-
Overzeese Gas bleven, evenals Amem.
vrywel onveranderd. De eerstgenoemde
maatschappij had per uit- 1953 aan kas
middelen circa f 12*4 millioen bij een
uitstaand kapitaal van f 18 millioen. De
genaaste twee electrlsche electrlciteits-
ondernemingen op Java zullen minstens
Hp. 15 millioen opbrengen, terwijl daar
naast nog verscheidene andere gas- en
electriciteitsbedrijven, o.a. ook in Cura
cao. In het bezit der maatschappij blijven.
r\E BINNENLANDSE industrlemarkt
bleef deze week zeer rustig. De han
del is hier aanmerkelijk ingekrompen en
grote koersschommelingen zijn de laatste
tyd uitgebleven. Sikkens was beter op
een goed verslag. Erdal eveneens-
Op de emisslemarkt was enige beweging
te constateren. Boeke en Huidekoper is
met een uitgifte van nieuwe aandelen aan
markt a 110% met voorkeursrecht voor
de aandeelhouders. Berghuizer Papter
komt met een uitgifte van f 18 millioen
nieuwe aandelen 135% met recht van
voorkeur voor de aandeelhouders.
