Wi
De Prins landscommandeur
inniter orde
van
Johai
(S)
Kartel-afspraken behoeven
goedkeuring van minister
Straks haringen ran 12 kg?
nieuwe leidsche courant
s
ZATERDAG 2G JUNI 1954
HERLEEFD VERLEDEN
gedurende de rampdagen, een ontmoe
tingscentrum voor geëvacueerden. De
Orde telt thans: 49 rechtsridders, 200
j-ridders en 100 leden der damesafde-
g-
Riddermaaltijd
Om 11 uur vanochtend kwam het ka-
H.M. de Koningin woonde installatie
bij in de Ridderzaal
(Van een onzer verslaggevers)
VANMIDDAG IS DE RIDDERZAAL in Den Haag opnieuw het toneel
geweest van een plechtigheid, die de herinnering aan overoude tijden
ievend maakte. De glans en glorie der middeleeuwen herleefde er, toen,
vanmiddag om twee uur, honderd en twintig ere-ridders van de Orde van
Sint Jan en vijf en twintig rechtsridders bijeen waren, om de Prins der
Nederlanden in tegenwoordigheid van H.M. de Koningin te installeren als
landscommandeur van de Orde. Hij volgt als zodanig de aftredende Groot
meester mr W. J. baron van Lynden op.
Zwart, wit en rood waren de kleuren, die in de Ridderzaal overheers
ten. Het zwart van de mantels der kapittelridders, het wit van de Johan-
niterkruisen en van de pantalons der ere-ridders en het rood van de attilax.
de mantel, die laatstgenoemden droegen.
Een lichte noot werd aan het geheel gegeven door de aanwezigheid van
de Johanniterzusters en helpsters, die allen in de voorgeschreven uniform
verschenen waren. Om kwart voor twee verscheen H.M. de iConingin. Zij
was vergezeld van jkvr. C. E. B. Röell en jhr. D. G. de Graeff.
Toen H.M. was gezeten, werd de Prin5
binnengeleid door het volledig kapittel
t.w. mr W. J. baron van Lynden, groot-
meéster; jhr J. Beelaerts van Blokland,
coadjutor: jhr mr C. L. van Bcijma thoe
Kingma, werkmeester; jhr W. Laman
Trip, schatmeester: jhr mr P. R, Feith,
kanselier; jhr mr dr L. H. K. C. van
Asch van Wjjck, le kapittelridder en ir
F. C. C. baron van Tuyll van Seroos-
kerken van Zuylen. 2e kapittelridder.
Na een kort welkomstwoord van de
grootmeester, baron Van Lynden en een
wijdingswoord van de ere-ridder jhr. ds.
F. W. Teding van Berkhout sprak Prins
Bernhard de installatierede uit. Daarin
richtte hij allereerst woorden van dank
tot zijn voorganger, wiens kennis en er
varing de Orde node missen kan.
De Prins zei vervolgens, dat h(j zich
afgevraagd heeft of het zinvol was deze
functie te aanvaarden. Is de Orde slechts
een merkwaardige traditie, of een levend
organisme, dat ook in onze tijd, uit eigen
kracht een plaats in de maatschappij
verdient. „Ik ontken de betekenis der
traditie niet", aldus de Prins, „maar tra
ditie zonder wezenlijke inhoud kan
slechts kunstmatig in het leven worden
gehouden. En dat heeft, zo vervolgde
de Prins, geen zin. Wanneer de vrucht
van mijn overpeinzingen is geweest, dat
ik de benoeming tot landscommandeur
heb aanvaard, dan blijkt daaruit, dat ik
in de Orde van St. Jan wel iets meer zie.
dan traditie alleen. De ziekenverpleging,
door de Orde bedreven en de opleiding
van Johanniterzusters en helpsters kan
mits zü krachtig ter hand genomen
wordt een wezenlijke bijdrage vor
men tot een der grote problemen, waar
voor wij in Nederland staan. In nauw
contact met overheidsinstanties en parti
culieren en gesteund door allen, d'
de Orle zijn toegelaten, moet dit
^worden voortgezet en uitgebouwd". Met
dat de Orde zich in deze lijn zal
vaardde de Prins
■twikkelen
Anctle.
De Prins werd vervolgens toegespro
ken door jhr. J. Beelaerts van Blokland,
coadjutor en ir. F. C. C. baron van Tuyll
van Serooskerken van Zuylen, tweede
kapittelridder.
De taak der orde
Gisteren hebben wjj reeds uitvoerig
geschreven over de historie der Orde en
haar taak in deze tijd. Tot de laatste be
hoort de exploitatie van een ziekenhuis
in Bennekom. dat binnenkort, met steun
van een groot aantal kerkelijke instellin
gen en de gemeente Ede wordt uitge
breid. De Orde werkt voorts nauw samen
met het Rode Kruis, o.m. door deze in
stelling de middelen te verschaffen om
haar werk te doen. Zij leidt een aantal
Johanniterzusters op in Diaeonessenhui-
zen, terwijl zij de opleiding verzorgt van
Johanniter helpsters, die op één lijn
staan met Rode Kruishelpsters. Met dit
verschil, dat eerstgenoemde meisjes van
positief Christelijke huize zijn en, naast
een technische opleiding van het Rode
Kruis, een geestelijke vorming van de
Orde krijgen.
De damesafdeling van de Orde stichtte.
pittel der Johanniter Orde in de Rolzaal
in vergadering bijeen. Om 1 uur werd
er met de Prins, die om 12 45 uur arri
veerde. een eenvoudige riddermaaltijd
genuttigd Ditmaal was in de kelder var.
de Ridderzaal aangericht en bestond uit
bouillon, ragoutbroodjes, toast met
warme champignons, paling en zalm en
kleine broodjes. Er werd chablis gedron
ken en men at vruchtensla toe. De Rid
derzaal was op eenvoudige wijze ver
sierd met palmen en rose hortensia's.
Ned. bouwer droeg Fins
vlaggeschip over
Na een geslaagde proeftocht op de
Noordzee is het motortankschip Pensa,
gebouwd op de werf van Jan Smit Czn
N.V. te Alblasserdam, overgedragen aan
de Finse rederij A. B. Turret O.Y. te
Helsingfors. Het schip zal met een draag
vermogen van 16.300 ton het vlaggeschip
van de Finse koopvaardijvloot zijn.
Hoger dividend Bijenkorf
van 8 op 9 procent
Het ligt in de bedoeling van directie
en commissarissen der N.V. Magazijn De
Bijenkorf in de eerstvolgende vergade
ring van aandeelhouders, in verband met
de niet onbevredigende gang van zaken
en het feit dat boekjaar 1953 betrekking
heeft op 13 maanden, over dit boekjaar
een dividend voor te stellen van 9 (v.j. 8*
procent
Dinsdag beslissing over soda-pioject
Rode Kamerfractie was Marxistischer dan
de socialistische ministers
(Van onze Parlementsredacteur)
T~VE TWEEDE KAMER is gisteren rlog niet tot een beslissing gekomen
met betrekking tot de vier wetsontwerpen rond het soda-project te
Delfzijl. Wel zijn de debatten gesloten, maar de eindstemming zal Dinsdag
middag a.s. plaats hebben. Het staat te bezien, of de socialisten zich bij
de voorstemmers zullen scharen, want aan hun principiële bezwaren is
minister Zijlstra niet tegemoet kunnen komen. De enige concessie, die hij
nog deed was, dat in de statuten van de Soda-industrie zal worden bepaald,
dat het aangaan van overeenkomsten met soortgelijke ondernemingen over
prijzen, afzetgebied of andere aangelegenheden, waardoor de omvang van
de bedrijfsactiviteit beperkt zou kunnen worden, de goedkeuring van de
minister zullen behoeven voor de duur van de garantie-overeenkomst.
ben gemaakt. Hetgeen men trouwens ook
kan constateren aan de hand van het feit.
dat de garantie-verlening mede de hand
tekening draagt van de socialistische mi
nister van Financiën, de heer Van de
Kiefl.
ialistische Kamerfractie heeft
Kort en klein
De Nederlandse Aardolie Maatschappij
beeft gedurende de laatste maanden een
boring verricht te Zeddam bij 's-Heeren-
berg, welke een diepte van ca 2000 m.
heeft bereikt, doch geen succes heeft op
geleverd. De N.V. Carrosseriefabriek
Verheul te Waddinxveen heeft een proef-
order van 3 lijnbussen, bestemd voor eer
maatschappij te Montevideo (Uruguay)
voltooid. Eind juli zal op initiatief var
het Centraal bureau der Gereformeerde
diaconieën te Utrecht een 50-tal Hon
gaarse kinderen, die Ondergebracht zijn
:n D.P. kampen in Duitsland, voor zes
weken naar Nederland komen. De Emd-
hovense politie heeft een inbrekersbende
onschadelijk gemaakt, die inbraken pleeg,
oe in meestal kleine fabrieken, kantoren
on werkplaatsen, waar zij zich meester
maakte van het aanwezige geld.
De Utrechtse rechtbank heeft de 34-j.
Amersfoortse koopman S. de L., de 41-j.
Amersfoortse koopman W. M. en de 29-j.
wasindustrieel J. V. uit Hilversum elk
tot een geldboete van ƒ500 veroordeeld
Wegens hazardspel. De Dordtse recht
bank heeft A. W, de G. en C. M. va
V.. resp. directeur en secretaris van
•abriek in Arkel vrijgesproken van
tractbreuk. nadat tegen hen resp. ƒ250
en 75 was geëist
Vandaag werd het internationale telex-
verkeer met Portugal geopend- <r Op 1
Juli wordt het gewone postwisselver-
*eer tussen Nederland en Oostenrijk
hervat tot een maximum van f 380 en de
te storten en uit te betalen bedragen
moeten :n Nederlandse munt worflen
vermeld.
Het was een debat met horten en stoten
gisteren. De morgen was gebruikt voor
nader overleg tussen de minister en de
commissie van voorbereiding. Toen de
openbare vergadering 's middags om 1 uur
begon was hiervan nog geen verslag aan
wezig. Daarom werd de vergadering ge-
horst. Dit duurde tot even voor drie uur
toen was eindelijk het resultaat van de
besprekingen ter tafel. Nog geen vijf mi
nuten later werd de vergadering opnieuw
een kwartier geschorst, teneinde de
Kamerleden, die geen deel van de com
missie uitmaakten, gelegenheid te geven
:ulks op verzoek van de heer Gortzak
(Comm.) het verslag althans te lezen
?n konden eindelijk de debatten in
derde termijn beginnen. Hieraan werd
uitsluitend dèelgenomen door de heren
Schouten (A.R.), drs Nederhorst (Soc.) en
ster Zijlstra. Nieuwe argumenten
en weer werden niet naar voren ge
bracht. Slechts werd bevestigd, hetgeen
'et verslag van het nader mondeling
overleg reeds duidelijk was geworden, dat
icialisten door de wijzigingen, die da
bewindsman had aangebracht, niet ware»
overtuigd.
één punt willen wij nog wijzen. De
Schouten had ln eerste instantie be
toogd. het niet eens te zijn met de stelling
Jn drs Nederhorst. dat van een gemengd
abinet geen voorstellen verwacht moch-
n worden, die indruisen tegen de socia
listische denkbeelden. Dat zou dan ook
den voor de beginselen van de andere
de regering vertegenwoordigde partij-
En daarbij had de heer Schouten ge-
zen op het voorbeeld van de Zondags
wet.
Drs Nederhorst nam dit voorbeeld over.
aar was, zo zeide hij, nu juist reeds in
:rste aanleg geprobeerd, de anti-revolu-
onnairen een eindweegs tegemoetgeko-
en. Die tegemoetkoming ging wel niet
»r genoeg en daarom hadden de anti's
dan ook tegengestemd. Maar bij dit soda-
project was niets te ontdekken van enige
tegemoetkoming aan de socialistische be
ginselen en dat was nu juist het verschil.
Hou dan maar op met regéren, zo luidde
ïgeveer de repliek van dr Schouten. Er
oeten nu eenmaal soms beslissingen ge-
omen worden en daarbij zal het vaak
jn. dat aan de beginselen van de ene
de andere partij, in het kabinet vertegen-
•digd, te kort wordt gedaan. Er ligt
bijvoorbeeld een wetsontwerp tot uitbrei
ding van de staatsloterij. Dat gaat in
tegen de anti-revolutionnaire bnginselen.
Op het standpunt van drs Nederhorst
bij de behandeling moeten komen
de regering zeggen: wij kunnen dit
wetsontwerp niet aannemen, want het
gaat in tegen de beginselen van
de regering deelnemende partijen. Dr
Schouten zag hiervan natuurlijk niets
komen en stak niet onder stoelen of ban
ken, dat naar zijn mening de algemene
stelling van drs Nederhorst niet voor alle
partijen, doch slechts voor één partij, n.l.
de socialistische, wordt geponeerd.
Minister Zijlstra kwam met de mede
deling, dat hij waarlijk niet van te voren
had kunnen weten, dat een opzet van het
soda-project zonder rechtstreekse staats-
participatie, in strijd zou komen met de
socialistische leer. Hij had van de socia-
lisatie-theorieën van de moderne socialis
ten studie gemaakt en was daarbij niet tol
een bepaalde conclusie gekomen. M.a.w.
hij wist niet, wat nu het eigenlijke socia
listische standpunt ten aanzien van socia
lisatie is.
Hieruit zou men kunnen concluderen,
temeer wanneer men deze uitlating ziet
in samenhang met de in eerste instantie
gevallen ministeriële opmerking, dat de
wetsontwerpen afkomstig waren
gemengd kabinet, dat in het kabinet
de socialistische ministers van de over-
heidsexploitatie of overheidsparticipatie j
in geen enkel opzicht een schibboleth heb-
ELKE DAG KOMEN ER NIEUWE POMPEN BIJ....
om auto- en motorrijders de vreugde te schenken van het rijden op de superbenrine
ESSO EXTRA met extra hoog octaangetal. Tank bij de blauw/witte Esso pomp.
P.E.N.-congres gesloten
Als er maar goed geschreven wordt,
koopt men wel boeken
Rustig verloop doordat politieke incidenten
ditmaal uitbleven
(Van onze §-redacteur)
HET 26ste PEN-CONGRES, dat gisteren in Amsterdam zijn laatste zit
ting hield, zal in de geschiedenis voortleven als de PEN-bijeenkomst,
die zonder politieke incidenten verlopen is. De voorzitter van de slotbijeen
komst, de Engelse auteur Charles Morgan (The Fountain, Portrait in a
Mirror, Sparkenbroke, The Voyage, The Empty Room en The Judge's
Story) was zo vriendelijk, om het rustig verloop toe te schrijven aan de in
vloed van een stad als Amsterdam. De communistische Duitse schrijvers
zijn op het congres nauwelijks aan het woord geweest. De enige Duitser,
die wél sprak, was de Westduitse gedelegeerde professor Ludwig Berg-
strasser. Hij hield een vriendelijk dankspeechje, waarin hij zijn gehoor ver
zekerde, dat alle tegenwoordige Duitse PEN-ledcn afkerig zijn geweest
van het Duitse Nazi-regiem. Hij aarzelde niet het een bewind van misda
digers te noemen.
En zo is dit congres eigenlijk buiten
gewoon onbelangrijk geweest. Daarover
is iedereen het wel eens. De discussies
stonden, door het ontbreken van de mon
delinge of schriftelijke vertalingen der
redevoeringen, op een betrekkelijk matig
peil. Wat de verschillende sprekers over
de experimentele dicht- en prozakunst
gezegd hebben, was belangwekkend ge
noeg, maar het heeft het probleem als
zodanig geen stap verder tot de oplos
sing gebracht Men heeft eigenlijk ge
concludeerd, dat de verschijnselen, die
zich in de allernieuwste letterkunde
voordoen, normale openbaringen zijn, die
in elk tijdsgewricht opdoemen. Een der
Engelse sprekers heeft de experimen
tele roman in zijn land rondweg „slecht"
genoemd en de Poolse afgevaardigde.
Jan Parandowsky, was erg onder de in
druk van het feit, dat hij in een Ameri
kaanse literaire encyelopaedie zowel
Lord Byron als Micky Mouse vermeld
Beter schrijven
Maar het verlossende woord is toch
eigenlijk gesproken door de doyen van
de PEN. de van geest en geleerdheid
sprankelende professor Denis Saurat uit
Parijs, die gistermiddag de slotbeschou
wing over het congresonderwerp hield.
H\j beklaagde zich er over, dat er bij de
debatten veel meer aandacht was be
steed aan het proza, dan aan de poëzie,
terwijl d i e toch het hart is van de ont
wikkeling. de kunst en het sentiment. De
vernieuwing van de romankunst is een
proces, dat zich onopzettelijk voltrekt
Een nieuw boek brengt nieuwe mensen,
met andere denkbeelden naar voren en
hun leven is de grondslag van de roman.
Als voorbeeld noemde hij de romankunst
van De Balzac. Diens hoofdpersonen z\jn
de helden van hun tijd en hun nieuwe
denkbeelden bereiken, via de roman de
lezerskring en werken zó vernieuwend.
De romanschrijver is zoals hij is. Hi
alleen anders en vernieuwd kunnen
den, als hU zj1n hart veranderde. In dat
opzicht sloot deze spreker zich aan bij
de eerder door zijn bondgenoot. André
Chamson, gemaakte opmerkingen
Hij wees de veronderstelling va
sprekers, dat de tegenwoordige schrijver
zo'n grote verantwoordelijkheid heeft,
omdat hij geroepen zou zijn de wereld
te veranderen, van de hand. De wereld
verandert steeds, dank zij de dichters.
Maar de werkelijke missie van de
schrijver is: het plan waarop z(jn werken
zich bewegen steeds hoger opvoeren
daardoor een atmosfeer van cultuur
scheppen. Voor pessimisme
„niet
aard worden" is niet de minste re
den. Genieën als Marcel Proust en Fracz
Kafka, die men toch zeker tot de ver
nieuwers rekenen kan. hebben ervaren,
dat zij snel geaccepteerd werden. Nim
mer, aldus prof. Saurat, zijn er zoveel
boeken verschenen als tegenwoordig.
Nooit was ook de belangstelling van de
mensen voor literatuur en voor het boek
zó groot als thans. Laat de schrijver dus
zijn roeping verstaan. Zij Is geen kwestie
techniek, doch een van waarheid!
at was een uitnemend en zeer ver
helderend betoog. Het werd uitgesproken
In een prachtig Frans, gevolgd door een
herhaling in uitstekend Engels. Een
meesterlijk slot van een congres, dat zich,
meer dan door belangrijkheid, geken
merkt heeft door gezelligheid.
Daarvoor zijn vele dankbare woorden
gesproken. Door Joseph Leftwitch na-
het Jiddische centrum, Johannes
Edfelt namens Zweden. Roger Caillois
namens de Unesco, Marcel Sauvage na
mens Frankrijk (die Nederland een „ex
perimentele tuin" noemde, omdat zijn
er vertaald werd) en tenslotte door
Charles Morgan. Diens roman The Foun-
is gewijd aan de rijd gedurende de
eerste wereldoorlog, dat de auteur in
Bodegraven in het fort Wieriekersehans
werd geïnterneerd. Hjj vertelde daarvan
belangwekkende bijzonderheden, culmi
nerend ln de opmerking ook gewijd
Leid e naar voorzitter van
Int. Meelvereniging
De Internationale Vereniging van Meel
fabrikanten heeft in Parijs de heer H. J.
de Koster voor de eerstvolgende drie Jaar
voorzitter gekozen. De heer De Koster
voorzitter van de Nederlandse Vereni
ging van Meelfabrikanten en directeur
■an de meelfabriek De Sleutels te Leiden.
Od de vergadering zijn maatregelen be-
iproken om de vermindering van het
broodverbruik tegen te gaan.
Onze koopvaardijvloot
is verouderd
De leeftijdsopbouw van onze koopvaar
dijvloot is ongunstig, aldus blijkt uit het
jaarverslag der Nederlandsche Reeders-
vereeniging voor 1953. Slechts 46 pet is
jonger dan 10 jaar, tegen 50 pet van de
Britse. 58 van de Franse. 60 van de Noor
se en 47 van de wereldvloot. Twintig jaar
en :uder is 22 pet van onze vloot, 19 van
de Britse. 21 van de Franse, 18 van de
Noorse en 23 van de wereldvloot. De de
viezen opbrengst van 67 pet onzer koop
vaardijvloot was netto ƒ485 (v.j. ƒ630)
millioen.
Totaal waren voor Nederlandse reke
ning in aanbouw op 1 Januari jl. 143
schepen, metend 750.000 ton, waarvan
138 schepen, metende 702.900 ton in Ne
derland. De Ned. koopvaardijvloot om
vatte 1289 schepen met 3.2 min ton- Het
aanbod van scheepsruimte overtrof in '53
de vraag. Er was felle concurrentie, die
tot conflicten leidde De lijnvaart ging
achteruit al was het ladingaanbod nog
bevredigend. Voor de wilde vaart was de
markt teleurstellend op een laag peil.
In de tankvraehtenmarkt brokkelde het
vrachtpeil af. De wereldtankvloot ver
meerderde in 1953 met 3,6 min ton tot 36
min. Tussen 1954 en 1958 zal 11H min
ton worden opgeleverd. In 1953 werd
560.000 ton gesloopt. De zeesleepvaart
legde meer mijlen af dan ln 1952.
aan de materiële verzorging „the
Dutch serving too slowly, giving too
much". (De Nederlanders bedienen te
langzaam en geven te veel).
Dat kan ook van het congres gezegd
worden. Als er eens weer een PEN-
congres gehouden wordt, bevelen wij een
betere organisatorische verzorging aan.
Een stencildienst, die haar centrum in
Apeldoorn heeft, kan een congres niet
verzorgen. Alje stencils arriveren als het
congres voorbij is. Een volgende keer
gaat men, op voorstel van Italië, naar
het Verre Oosten. Maar heden zün er
eerst nog een tweetal excursies: naar de
Zuiderzeesteden en naar Rotterdam!
BOLHOED DRAAG IK NIET
jb^vklA
Zó boeiend i's nu PANORAMA
Toch is het zo
LINKSHANDIGHEID. HOE?
de tvilleket.
ischoi
lichanmsheljt uitg
meerwaardig. Die mensen zijn
reehtshandig. Maar daarnaast brstna
een kleine minderheid, variërende van
2 tot 4 pd. die bij voorkeur de linker- I
hand gebruiken en linkshandig zijn. De
gevolgtrekking ligt dus voor de hand,
dat bij linkshandigen de rechter hersen-
helft meerwaardig is. Maar dan knelt
emcel oorspronkelijk een dier met een
tp en een staart zou zijn vnortgeko-
en, dan blijkt na deling van de cel
et de ene helft een staart en de an-
•re helft een kop op te leveren, maar
treden uit beide delen twee volwaar-
tardige individuen uan de dag. Wel-
I, deze ervaring in aanmerking ne-
iedere linkshandige
de rechterhelft is
rassend licht werpt
op het verschijnsel
der li nkslmndi e-
heid- Dc zoeven ge-
kiemen van de salamandei
spleten en daarbij merkwaardige ont
dekkingen gedaan. Vond de klieving
van het ei zeer vroeg plaats, dan ont
stonden uit de rellen normale salaman-
bijzonde\
■houding
meerwaardig, zodat het individu
is. Resumerend: de oorzaak vt
linkshandigheid moet volgens
theorie dus gezocht worden in
kend, u
inhaal
•nblik t,
wek-
de kiemcel
i de kie
t dat bepaalde deler
'rlore
deel
gegnr.
trhelnnr die het hefaa
dan ontstonden salamander
spiegelbeeld waren! Deze
geleid tot een theorie die
digheid verklaart uit klie
Deze them
ussen linkshandigheid en tweeling-
leboorten waarschijnlijk maken. Ten
KO.tal stambomen die dr. Jordan bijna
veertig jaar geleden hekend maakte,
voeren inderdaad tot de verrassende
ronclusie dat linkshandigheid en twee
ling-geboorten in dezelfde families
Nu
hebben gehad, moei
spreken over koei
Nadruk verboden).
PRACTIJKEXAMENS
BOEKHOUDEN.
CORRESPONDENTIE
EPETITIE-
HET
PAROLAINSTITUUT,
erdam Maurltsweg 29.
Tel 25972 (3 lllnen)
(Van onze Londense correspondent)
Mijn paraplu heeft van mij een ander
mens gemaakt. Het eerste besef daarvan
daagde, toen ik de parapluwinkel op
The Strand uitstapte, voorzien van een
onvervalst-Engels regenscherm, en het
nuttige gebruiksvoorwerp boven mijn
hoofd ontvouwde. Met elke stap die ik
deed werd het mij duidelijker, dat het ge
bruik van een paraplu een totaal-andere
levensstijl vereiste dan die ik tot nu toe
ln toepassing had gebracht.
Schichtig keek ik om mij heen, bang
door iedere voorbijganger uitgelachen te
worden. Maar niemand achtte mij of mijn
paraplu een blik waardig. Toen concen
treerde ik m'n aandacht op de hantering
van het zwarte gevaarte zelve. Houterig
hield ik het ding omhoog, probeerde hoe
hoog ik het boven mijn hoofd moest hou
den. wat het gemakkelijkste droeg: recht
standig of een weinig schuin, en hoe ik
het beste de handgreep omvatten kon. Een
niet onaardige Miss vertrok haar schat
tige gezichtje in boze plooien, toen ik
ik zweer u: niet met voorbedachten rade
haar met een baleinpunt een der schone
ogen dreigde uit te prikken. Haastig mom
pelde ik mijn verontschuldiging, doch
haar plaats was al ingenomen door een
schommelende moeke, die mij met Cock
ney-felheid en schorre stem naar een an
dere wereld wenste, want ik had haar met
het natte paraplu-doek een veeg in haar
gezicht gegeven.
Ik voelde mij rampzalig. Al wat ik moei
zaam aan zelfrespect veroverd had zakte
als een doorgeprikte ballon ineen. Ik
een „het" geworden: geen Hollander r
en ook geen Engelsman. De beproefde
levensstijl der vaderen had ik verraden
door een paraplu te kopen, en voo
levensstijl der Engelsen was ik niet in
de wieg gelegd.
Niet in de wieg gelegdWat
het toch, dat deze „gentlemen" met
veel éléganee en gemak een paraplu deed
hanteren? Als zij het konden, dan moest
ik het ook kunnen. Ik was after all
ingezetene van het Verenigd Koninkrijk,
en wat drommel, als de Engelsen het
recht en de kunde hadden om een para
plu te dragen, dan had ik dat ook! Ik
vermande mij, rechtte mijn rug, hield de
paraplu zo losjes cn onverschillig moge
lijk vast. stak mijn linkerhand, precies als
de „gentlemen", met een resoluut gebaar
in mijn broekzak, en spankerde voort
langs der Britse heren straten.
Al gaande leerde ik. En ik ervoer, da'
mijn aandacht, louter door de aanwezig
heid van die paraplu, ongemeen ver
scherpte. Want voortdurend moest ik op
mijn hoede zijn voor passerende voorbij
gangers, uitstekende zonneschermen var
winkels, paraplu's van andere sexe-geno-
ten. lantaarnpalen, geparkeerde auto's,
takken van bomen en al wat verder
potentieel gevaar oplevert voor de tere
constructie van een paraplu en het leven
mijner mede-burgers.
De paraplu werd mij ln dubbele bete
kenis tot bescherming: tegen de regen
en tegen de buitenwereld. Temidden
de woelige mensenmassa's op Trafalgar
Square en in Regent Street leefde ik een
eigen, verzekerd, knus bestaan onder de
hemisfeer van mijn paraplu. De regen
druppelde net zo gezellig tegen mijn
dunne tentdak als hij kon neerstriemen
op de dakpannen, terwijl ik zelf heerlijk-
veilig en warm onder de dekens lag. Zon
der regenjas bleef ik toch droog.
De regen hield op, en het moment was
aangebroken dat ik mijn regenscherm
tot zijn opgevouwen staat terugbracht. Ik
rolde het scherm met een geoefende be
weging samen, bond het elastiekje er om
heen. en maakte mij gereed om met een
paraplu-als-wandelstok verder te gaan.
Maar toen deed zich een nieuwe moeilijk
heid voor: hoe houdt men een paraplu in
opgerolde staat vast? Door er mee te
zwaaien als met een wandelstok, in ge
lijke cadans met het rhythme der voeten?
Over de arm? Onder de arm? Horizontaal
in de hand? Alles probeerde ik; en ik er
voer dat het de meeste bevrediging geeft
als men het voorwerp zo nonchalant mo
gelijk, als een onderdeel van het manne
lijk toilet, met zich omdraagt, nu eens er
mee hinkepinkend als een wandelstok,
dan weer het losjes over de arm hangend,
een ander maal het horizontaal dragend.
En ook leerde ik met een zekere onver
schillige dandy-achtige éléganee op de
paraplu te leunen als ik even verpoosde
het verkeer gade te slaan. Het hele
geheim is dit: men moet leunen en toch
niét leunen, de paraplu schuin tegen de
heup plaatsend, de hand losjes het hand
vat omvattend, de rechtervoet met de
teen naar beneden gekruist over de lin
kervoet, zodat men op een ongemeen ver
kwikkende wijze balanceert.
Sinds ik mijn paraplu heb, kan mij niets
meer deren. Ik ga uit zonder regenjas in
het vaak zo zachte maar natte Engelse
klimaat. De paraplu is mijn kameraad,
mijn schutse geworden. Aan haar zwart
zijden degelijkheid heb ik mijn zelfbe
wustzijn vastgehaakt. Toegegeven: voor
alsnog is het een wankel, niet ln mijzelf
rustend zelfbewustzijn Zo men wil: een
geleend zelfbewustzijn. Maar dat zal wel
beteren. Begrijpt ge nu, waarom ik een
weg ben opgegaan, vanwaar geen terug
keer meer mogelijk is? Verstaat ge nu,
waarom ik, diep in mij, de wetenschap
omdraag, dat ik gecapituleerd heb? Ge
capituleerd heb ik voor die vermaledijde
Engelse heren, hun zelfverzekerdheid, hun
klasse-bewustzijn, hun hooghartige in-
zichzelf-beslotenheid. Straks ga ik nog
proberen de Hollandse tongval van mijn
Engels te vervangen door het Oxford-
accent. Wie weet, iaat ik een tandenbor
stelsnorretje staan. Of zelfs échaf ik mij,
als dit capitulatie-proces zich verder vol
trekt, een zwart jasje en streepjesbroek
Ik hoop alleen één ding: Dat der vade
ren bloed sterk genoeg zal zijn om mij
er van te weerhouden een bolhoed te gaan
dragen. Want dat toppunt van Britse zelf
genoegzaamheid verfoei ik tot in het
diepst van mijn hart1
1-ouheldpmkaDen
(Speciale correspondentie).
RIJGEN we straks Hollandse
Nieuwe ran twaalf kilo? De vis-
wagentjes :ullen dan verstevigd moe
ten worden en inplaats van per stuk
zal het zeebanket dan vermoedelijk,
per ons moeten worden verkocht.
Toch is het helemaal niet onwaar
schijnlijk, dat onder invloed van oe
hormoneninjecties onze vissen aan
gewicht zullen kunnen toenemen. In
dien Ame Joeker, de eerste, Deense
vissenchirurg gelijk krijgt zullen ook
onze snoekers zich ander tu«p moeten
aanschaffen, omdat een volwassen
snoek dan vlot vijftig pond kan we
gen. In de visserij is er dus een ware
revolutie op til, doch de onderne
mers kunnen gerust zijn woor al die
nieuwigheden werkelijkheid zijn ge
worden, is het bestaande materiaal
ruimschoots afgeschreven.
MET het lesonderzoek in z\jn
meest wetenschappelijke vorm
houdt zich onder meer de Deen Ame
Joeker bezig. Hij is assistent aan het
Biologisch Instituut in Charlotten-
lund. bij Kopenhagen. H(j is de eer
ste Deen, die er in is gestaagd een
zieke vis onder narcose te brengen
en te opereren. Ondanks zijn nog
lillllllllllllllllllllll
jeugdige leeftijd hij is nauwelijks
25 jaren geniet h(j al een wereld-
reputatie. De ouders en grootouders
van Arne bezitten een der grootste
visserijbedrijven van Noord-Europa.
Hij is dus als het ware met de vissen
groot geworden, Tijdens zijn onder
zoekingen nu is deze geleerde
op gloednieuwe ontdekkingen gesto
ten: door toevoeging van bepaalde
hormonen kan men omvang en ge
wicht van sommige vissen verveel
voudigen. Tot welke geweldige ge
volgen dit op de duur kan leiden
behoeft geen betoog. Als zalmen
straks het gewicht krijgen van var
kens. snoeken meer paan toepen dan
een lam en aan een harinp meer vlee
zit dan aan een uet kontfn Jlaan we
voor een finale revolutie, die vee
fokkers en slagers naar de ondergang
zal leiden. Voorlopip spreekt dr Joe
ker niet over deze hormonen. Hij ont
kent zelfs het voorlopige succes van
zijn proeven, want hij tril in alle rust
kunnen voortarbeiden.
visexpert is het invriezen ran
lerende vissen. Volgens zijn procédé
kunnen levende vissen op een tempe
ratuur van 40 graden onder nul in V»
worden ingevroren. Dit ijsblok kan
naar alle delen van de wereld worden
vervoerd en indien na vier weken de
temperatuur weer geleidelijk wordt
opgevoerd en het ijs begint te smel
ten blijkt de ris nog springlevend ie
zijn. Volgens Joeker moet het mo-
mogelijk zijn een vis, die al acht
maanden ln een ijsblok zit ingevro
ren nog tot leven op te wekken. Het
covserveringsprocédé zal hierdoor een
geheel andere vorm aannemen en bin
nen afzienbare tija zal zich hierop een
nieuwe Industrie baseren. Ook kun
nen roigens dit procédé lerende ris
sen naar alle delen ran de wereld
worden vervoerd, zodat dus ook ae
lieden, die duizenden kilometers van
de kust verwijderd wonen verse vis
kunnen eten.
als vissenchirurg. Steeds jaagt hij
op zieke vissen, die hij opereert, ten
einde de aard der ziekte te kunnen
vaststellen en er medicamenten voor
te kunnen samenstellen. Zelfs forellen
hebben z(jn operaties met goed ge-
rolg doorstaan. Peniciline schijnt een
buitengewone uitwerking op de wa
terbewoners te hebben. Nagenoeg alle
ziekten genezen er door.
