Te Serajewo klonken revolverschoten
57. Al die tijd zaten Sam en Slokkie
op hem te wachten, maar toen eindelijk
Dr. Dikpoot terugkwam, was hun vriend
Stapman nog steeds niet weerom. Dr.
Dikpoot krabde zich achter zijn oren.
„Da's vast een rover geweest!" zei hij,
„die zijn er hier in menigte!" Maar
wat te doen? Plotseling riep hij uit: ,,Ik
weet al wat!"
58. ..Komt maar gauw mee!" riep hij,
Sam cn Slokkie bij de hand vattend. Hij
wilde zich naar zijn vriend Rondlobbes
begeven, maar onderweg kwamen ze
hem al tegen, in een wagentje, dat door
een neushoorn getrokken werd. Rond
lobbes was een grappige dikzak, die
over een hele stoeterij van neushoorns
beschikte
59-60. Dr. Dikpoot vertelde hem. wat
er gebeurd was en ontvouwde hem zijn
plannen. ..Niet zo'n slecht idee!" zei Dik-
lobbes, terwijl hij zijn wagentje liet ke
ren; „wacht maar, ik ben zó terug!"
Binnen een kwartier was hij terug, voor
afgegaan door een hele troep reusach
tige neushoorns. Hij gaf nu de dieren
de nodige bevelen omtrent hetgeen ze
te doen hadden; Sam en Slokkie klom
men elk op een der neushoorns en daar
ging de troep, hoor! De grond dreunde
onder hun hoeven en de stofwolken vlo
gen naar alle kanten! Rondlobbes volg
de zo vlug mogelijk in zijn wagentje,
terwijl Dr. Dikpoot rustig in het zand
ging liggen wachten.
61-62. De Arabier was al gauw inge
haald. Zich op veilige afstand van de
plaats van zijn diefstal wanend, had hij
kalm een eind rondgereden, in de hoop
nieuwe slachtoffers voor zijn rooflust te
vinden. Hoe groot was 's mans ontzet
ting. toen hij daar opeens, met dave
rend hoefgetrappel, een hele schare
neushoornaicren op zich af zag komen!
Hij probeerde Stapman tot haast aan
te sporen, maar deze dacht: „Nou maak
je me lekker tóch niks meer!", want
hij zag zijn vrienden op twee der neus
hoorns zitten en begreep, dat ze kwa
men om hem te bevrijden. Stapman
draaide dan ook steeds op dezcflfde
plaats in de rondte tot de neushoorns
met een ruk bleven staan.
VOORSPEL EERSTE WERELDOORLOG (II)
Zij luidden de slachting in, die aan tien millioen mensen
't leven zou kosten
ren doos en transporteerde alles heel
voorzichtig met een paard en wa
gen tot vlak bij Serajewo. In Doboj
verborg hij de doos bij een betrouw
bare politieke vriend op een plaats,
waar zelfs de achterdochtigste poli
tieagent geen erg in zou hebben: tus
sen het speelgoed in de kinderka
mer. Enkele dagen later verscheen
de schoolmeester weer. Hij bracht de
doos naar Serajewo, waar hij hem
onder zijn bed verstopte.
IN het eerste artikel (in het Zondags
blad van vorige week" zagen we,
dat de drie jonge mannen, die voorne
mens waren een aanslag te doen op
't leven van Aartshertog Frans Ferdi
nand, verhinderd werden de Bosnische
grens over te steken In de nacht,
waarop zij bij het grensstation kwa
men, was onverwachts een ambtenaar,
die niet in het complot was, in dienst.
Een nieuwe poging werd gewaagd.
Chabrilovitch, die vervalste iden
titeitspapieren had, moest naar een
andere grenspost, Zvornik, gaan
komen; slechts hun wapens ontbra
ken nog. Het transport hiervan was
minstens even gevaarlijk als hun
overtrekken van de grens, want de
speciale veiligheidsdienst was uit
Wenen aangekomen en begon alle
goederen voor Serajewo bestemd met
de grootste nauwgezetheid te onder
zoeken.
De schoolmeester uit Priboj leek
wel de geschiktste man om niet ver
dacht te worden. Hij liet de half open
doos sigaretten zien. kreeg de wa
pens, verstopte ze in een bordpapie-
£INDELIJK was
Zondag 28
Juni 1914 aange
broken. Het was
drukkend heet.
De stedelijke
autoriteiten van
Serajewo hadden
bevolen, dat er
langs de voor
naamste wegen,
waarlangs de
auto's met de
hoge gasten zou
den rijden, vlag
gen zouden moe
ten worden uit-
De Aartshertog
"tZeg"rZld'
winkels vertoon
den portretten van de verheven bezoe
ker omringd met guirlandes. De rege
ringsgetrouwe bladen begroetten de
aankomst van de troonopvolger met
hartelijke artikelen. Het orgaan van
de Nationaal-Serven", die „Narod"
gaf echter zonder enig commentaar
slechts de aankondiging van het be-
Voordat Frans Ferdinand en zijn
vrouw de auto binnenstapten, die
hen door de straten van Serajewo
zou rijden, zonden zij telegrafische
groeten aan hun beide zoons in Clu-
metz: „Alles is volkomen in orde. Ho
pen jullie aanstaande Dinsdag weer
te zien, Papa en Mama."
Precies om tien uur 's morgens
kwam in overeenstemming met het
officiële programma de Aartshertog
in veldtenue en met al zijn decora
ties op de borst Serajewo binnen.
Naast hem in de auto zat zijn vrouw,
stralend in haar blijdschap over haar
eerste officiële tocht. Zij droeg een
grote, moderne strohoed. Na langdu
rige besprekingen met de hofkleer-
maker, was haar witte japon, hoewel
erg chic toch niet opzichtig en over
dadig om de landelijke bevolking
van Bosnië niet te ontstemmen. Te
genover het overgelukkige paar zat
de militaire gouverneur van Bosnië,
generaaT Potiorek, die dc beziens
waardigheden van de stad toonde.
In de auto voor hen uit reden de
burgemeester en het hoofd van de
politic. Achter de keizerlijke gasten
kwamen twee auto's met het gevolg
van de Aartshertog en de staf van de
gouverneur. Na een korte inspectie
van de troepen, begaf de stoet zich
naar het stadhuis, waar de officiële
ontvangst plaats zou hebben.
Op dc Cumurjabrug sprong plotse
ling Chabrilovitch op de treeplank
van de auto, waarin Frans Ferdinand
gezeten was. De chauffeur drukte
haastig op het gaspedaal, zodat de
auto onverwachts vooruitschoot. De
moordenaar wierp zijn bom naar de
inzittenden van de wagen. Daarop
sprong hij in dc uitgedroogde bed
ding van de Miljacka om zich zo
uit de voeten te maken.
De bom viel op de opengeschoven
kap van de auto. stuitte af en kwam
tegen de volgauto tot ontploffing. Ko
lonel Meribbi, die in die auto zat,
werd gewond, evenals vele toeschou
wers langs de weg
Frans Ferdinand had slechts een
lichte schram in zijn gelaat gekre
gen. Zijn vrouw en dc militaire gou
verneur waren volkomen ongedeerd.
De Aartshertog gaf order de chauf
feur te assisteren en te informeren
naar de gewonden.
Inmiddels was de bom werper on
der de brug gearresteerd. „Voor
uit", zei Frans Ferdinand doodkalm,
„de kerel is onschadelijk. Laat ons
het programma afwerken." Dit werd
gedaan.
Bij de ingang van het stadhuis
werd de troonopvolger verwelkomd
door de stedelijke autoriteiten. De
burgemeester las zijn welkomstrede:
„De gehele bevolking van Bosnië
verdringt zich vandaag in uitbundige
vreugde langs dc straten van onze
stad ter verwelkoming van..."
„Houd toch op met die onzin", on
derbrak dc Aartshertog hem boos.
„Ik ben hier als gast- en ik ben ont
vangen met bommen."
„...onze verheven gast en zijn zeer
geëerbiedigde gemalin" vervolgde de
burgemeester onverstoorbaar zijn
rede, alsof er niets gebeurd was.
Aartshertog f'rans Ferdinand en zijn gemalin verlaten het stadhuis van
Serajewo. Enkele ogenblikken later had de aanslag plaats, die aan beider leven
een einde maakte.
waar een Servische kommies op hem
zou wachten.
Dit keer ging het goed. De Ser
viër smokkelde hem in Bosnië. In
Tuzla vond hij onderdak voor zich en
zijn makkers in het huis van een
vriend. Om de beide anderen veilig
over de Brin in de buurt van Ljeshni-
ca te brengen, moest de hulp van be
roepssmokkelaars worden ingeroe
pen. Daar zij al hun bommen en an
dere wapens bij zich hadden, moest
gedurende de overtocht extra voor
zichtig worden gedaan. Maar na ver
schillende grote omwegen gelukte het
ook aan de twee jonge samenzweer
ders de grens over te steken.
Het eerste deel van de opdracht
was gelukkig uitgevoerd: de drie
moordenaars en hun moordwerktui
gen waren op het gebied van de Do-
nau-monarchie.
De drie mannen voegden zich weer
bij elkaar in de Bosnische stad Pri
boj in het huis van de Grieks-Katho
lieke schoolmeester,, die ook een ver
trouwensman van de Zwarte Hand
was. Hier moesten zij zich hou
den aan de aanwijzingen van dc di
recteur van de plaatselijke Servische
bank, tevens exploitant van een bios
coop: Mishko Jovanovitch.
In zijn huis werd het wapentuig ver
stopt. Er werd afgesproken, dat hij
het kort voor de afgesproken datum
aan een man zou overhandigen, die
hem een half-open pakje sigaretten
van het merk Stephanie zou overge
ven. Daarop gingen de drie mannen
weer uit elkaar, terwijl zij zich langs
verschillende wegen en op ver uiteen
lopende tijdstippen naar het station
begaven, waar zij dc trein naar Se
rajewo namen. Bij hun aankomst
werden zij ondergebracht bij vrien
den van de Zwarte Hand.
De aanstaande moordenaars waren
op de plaats van de misdaad aange-
Gevangenneming van de moordenaar, de 19-jaripe gymnasiast Gavrilo Princip.
Hij overleed in 1918 in de gevangenis aan de tering. Bu de plaats van de
aanslag is een gedenksteen aangebracht, waarop staat te lezen wat Princip
hier deed „voor de vrijheid ran het land".
RULLEN wij door dc Frans Jozef
straat rijden?" vroeg de commis
saris van politie, toen de burgerva
der zijn voordracht beëindigd had.
„Het is een erg nauwe straat",
voegde hij er waarschuwend aan toe.
De Aartshertog aarzelde even met
zijn antwoord, daarop besliste hij:
„Laat ons eerst naar het hospitaal
rijden. Ik wil zien hoe de gewonden
het maken."
Hierdoor kon men het rijden door
de Frans Jozefstraat volgens het
vastgestelde programma vermijden.
Graaf Harrach plaatste zich op de
linkertreeplank van de aartshertoge
lijke auto om een herhaling van de
aanslag onmogelijk te maken.
(Vervolg op pap. 2
