FILTRft^
„Uit versierde oorzaken"
Kinderen mogen straks niet
meer druivenkrenten
KERK en SCHOOL
Jubileumcollecte voor de Theologische
Hogeschool bijna ƒ80.000
Puzzle
2
VRIJDAG 4 JUNI 1951:
DE BELEIDSKOERS, die een minister uitstippelt, kan blijken uit de
wetsontwerpen, die hij indient. Die koers kan echter ook blijken uit
het nalaten van het doen van voorstellen, hetgeen versterkt kan worden
door het intrekken van reeds aanhangige ontwerpen van wet. De arbeid
van minister Donker zal naar alle waarschijnlijkheid in de geschiedenis
in het bijzonder gekenmerkt worden door zijn bemoeienissen met de her
nieuwde codificatie van het burgerlijk recht, neergelegd in een nieuw Bur
gerlijk Wetboek.
Bij de behandeling van de eerste reeks vraagpunten over dit nieuwe
B.W. heeft prof. Gerbrandy een scherpe aanval op de bewindsman gedaan
en hem verweten, dat hij het punt van het materiële echtscheidingsrecht
niet in de discussie wilde betrekken. De minister verdedigde zich met de
opmerking, dat de opvattingen van het Nederlandse volk op het stuk van
het materiële echtscheidingsrecht, zoals die voor en na in de Staten-Gene-
raal zijn tot uiting gekomen, geen grond opleveren voor het aanbrengen
van principiële veranderingen in dat recht.
TV 1TZELFDE ARGUMENT heeft minister Donker opnieuw gebruikt, toen
U hij dezer dagen de Tweede Kamer er van op de hoogte stelde, dat hij,
in overleg met de ministerraad en krachtens Koninklijke machtiging het
op 19 December 1938 door de toenmalige minister van Justitie, wijlen mr
Goseling ingediende wetsontwerp betreffende echtscheiding en ontbinding
des huwelijks na de scheiding van tafel en bed introk. Minister Goseling
deed in dat wetsontwerp een poging een einde maken aan de zgn „grote
leugen", ook door prof. Gerbrandy met zo veel vuur bestreden. Met deze
grote leugen wordt bedoeld het verkrijgen van echtscheiding op gefingeer
de gronden (bewijs wordt niet gevorderd), zodat in feite het huwelijk
wordt ontbonden met wederzijds goedvinden, ondanks de regel van art.
263 van het Burgerlijk Wetboek: „Echtscheiding kan nimmer door onder
linge toestemming plaats hebben".
DE MOGELIJKHEID van de „grote leugen" is in het leven geroepen
door het befaamde arrest van de Hoge Raad van 22 Juni 1883 en se
dertdien is een rechterlijke practijk gegroeid, die niet anders is om te bui
gen dan door een wijziging van de wettelijke bepalingen. Verschillende
pogingen zijn daartoe reeds gedaan: in 1912 werd bijv. een wetsontwerp-
Nelissen ingetrokken en in 1913 een voorstel-Regout. Ook minister Goseling
was niet erg gelukkig: verder dan een voorlopig verslag, uitgebracht op 4
Mei 1939 heeft zijn voorstel het niet gebracht.
Het voorspel tot het thans door minister Donker ingetrokken ontwerp-
Goseling begon bij de begrotingsbehandeling voor het jaar 1938. Toen
zegde de bewindsman toe, nader te zullen overwegen, wat op dit stuk van
zaken zou kunnen worden gedaan. Toen reeds sneed hij echter de moge
lijkheid van uitbreiding van de echtscheidingsgronden af.
VV/AT WILDE NU het ontwerp-Goseling? In de eerste plaats zou in het
Burgerlijk Wetboek een bepaling moeten worden opgenomen, luiden
de als volgt: „De echtgenoot zal in zijn rechtsvordering tot echtscheiding
niet ontvankelijk zijn, indien de daadzaken, welke grond tot dezelve had
den kunnen opleveren, met zijn uitdrukkelijke of stilzwijgende toestem
ming hebben plaats gehad". Daarnaast zou het Wetboek van Burgerlijke
Rechtsvordering zodanig moeten worden aangevuld, dat in geval van
twijfel aan de juistheid van de aangevoerde echtscheidingsgrond, nader
bewijs zou kunnen worden gevraagd. Minister Goseling karakteriseerde
het doel van zijn wetsontwerp als het tegengaan van de ontbinding van
huwelijken „uit versierde oorzaken of door bedekte overeenkomsten der
partijen".
T~\E TOENMALIGE BEWINDSMAN wilde dus buiten kijf stellen, dat een
-*-/ afspraak tot het doen in het leven treden van welke echtscheidings
grond ook, zou kunnen leiden tot niet-ontvankelijkheid van de eiser. Met
toepassing van het nieuwe artikel in het Burgerlijk Wetboek zou in minder
er dik óp liggende gevallen hetzelfde resultaat worden bereikt als waartoe
de rechtbank te Amsterdam kwam bij haar vonnis van 30 October 1925,
waarbij een eis tot echtscheiding werd afgewezen omdat „overspel niet
aanwezig is, indien de man als souteneur zijn vrouw daartoe dwingt".
Maar ook de afspraak tot het niet doen in leven treden van een der
echtscheidingsgronden doch van een leugenachtige voorstelling van zaken
zou dienen te worden voorkomen. Wanneer de president van de rechtbank,
die het verlof tot dagvaarding moet geven, zekerheid heeft gekregen, dat
de aangevoerde echtscheidingsgrond gefingeerd is, doordat de eiser dit
zelf erkent, diende hij dit verlof in het systecm-Goseling te weigeren
Krijgt de president de indruk, dat de feiten gefingeerd zijn, dan diende
hij de rechtbank van deze indruk op de hoogte te stellen, waarna de recht
bank zelfstandig zou moeten beslissen of nader bewijs zou moeten worden
opgelegd.
T"\IT WETSONTWERP, dat de „grote leugen" tot het verleden zou doen
■*-' behoren, werd blijkens het voorlopig verslag met gemengde gevoe
lens in de Tweede Kamer ontvangen. Er waren uiteraard voorstanders.
Maar de vele tegenstanders weigerden het voorstel op eigen merites te
bekijken. Zij wilden een soort koe-handel drijven: zij waren bereid het te
aanvaarden, mits de echtscheidingsgronden werden uitgebreid met „vol
slagen mislukking" en „ongeneeslijke krankzinnigheid". Anderen voelden
er helemaal niets voor en spraken zelfs van een aan het Nederlandse volk
„opleggen" van de Christelijke opvattingen omtrent het huwelijk.
Dat de heiligheid van het huwelijk ook in de Nederlandse wetgeving
dient te worden gehandhaafd staat voor ons buiten kijf. Maar er is iets
anders, waar wij nu de volle nadruk op willen leggen. En dat is het feit,
dat het een overheid niet siert, wanneer zij niet bij machte blijkt, haar
wetten te doen gehoorzamen. Het burgerlijk wetboek verbiedt echtschei
ding bij onderling goedvinden. Toch is dit mogelijk op grond van een ge
groeide rechtspractijk. Door een achterdeur is binnengehaald wat de wet
gever uitdrukkelijk door de voordeur buiten het huis des rechts heeft
geplaatst.
/~\NS GROTE BEZWAAR tegen de intrekking van het ontwerp-Goseling
is nu, dat minister Donker onomwonden in feite stelling kiest in het
onderhavige geding. Van overheidswege wordt de achterdeur procedure
gesanctionneerd. Wij zouden het er niet mee eens zijn, maar het zou eer
lijker zijn. wanneer de bewindsman kwam met een voorstel om de regel
van art. 263 B.W. te schrappen.
Het huwelijk is krachtens zijn aard onontbindbaar. Alleen vanwege
de hardigheid des harten moet echtscheiding in zeer bepaalde gevallen
mogelijk zijn. De Nederlandse wetgever is op dit stuk van zaken in het
verleden wijs geweest door een zeer bepaalde methode van ontbinding
van het huwelijk bij onderling goedvinden mogelijk te maken: eerst schei
ding van tafel en bed en als deze vijf jaren heeft geduurd ontbinding. Een
„escape-clausule" (hoe wrang deze term ook klinkt) is er dus reeds. Het
komt ons voor, dat waarlijk niet verder behoeft te worden gegaan.
IHWIHHHm»1"""
Ulr©
Nieuwe vragen over
opzegging unie
Het Tweede-Kamerlid V.an Rijckevor-
sel (kath. v.) heeft aan de ministers
Beyen en Luns schriftelijk gevraagd of
rij nog van oordeel rijn dat een eenzij
dige opzegging en verbreking van de
H.T.C -overeenkomsten. met Inbegrip
van het Uniestatuut en de Nederlands-
Indonesische Unie, volkenrechtelijk geen
enkele Invloed heeft op het rechtsgeldig
voortbestaan van deze overeenkomsten
Een Indonesisch besluit tot eenzijdige
verbreking of opzegging %-an de R T C -
overeenkomsten zou dan niet meer be
tekenen dan een openlijke en duidelijke
weigering tot nakoming en naleving van
deze overeenkomsten
De heer Van RtJckevorsel heeft deze
vragen gesteld naar aanleiding van hei
ministeriële antwoord op vragen var.
het Eerste-Kamerlld Molenaar (11b
over uitlatingen van minister Luns ln
Genève.
Verzef in Smallingerland
Reactie op mandement
geen subsidie
De gemeenteraad van de Friese ge
meente Smallingerland heeft me
«lult gereageerd op het bisschoppelijk
mandement. Op voorstel van wethouder
J. G. de Boer van de Partij van de Arbeid
besloot de raad namelijk het voorstel
B en W. om 2500 gulden subsidie te
lenen aan het Katholiek Sociaal Kerkelijk
Instituut (het KASKI) aan te houden oir
zich op het mandement te kunnen bera-
Met de stemmen van wethouder J.
Douwstra (AR) en de leden D. Sloothaak
(CHU). R. Kok (AR), F. van der Heide
(AR) tegen, ging de raad met het voor
stel accoord. Behalve de fractie van d«
Partij van de Arbeid schaarden ook twe«
AR-raadsleden zich achter het afwijzen
de voorstel van de wethouder. De heer
De Boer verklaarde, dat het mandement
verstrekkende gevolgen zou kunnen heb
ben en wenste zich daarom te distan-
ciëren van het voorstel de subsidie te
verlenen.
De staatsecretaris van O- K- en W-.
ar A. de Waal. heeft in Arnhem de
Dr P C M Bosschool geopend; de zesde
school voor slechthorende kindeien in
ons land-
WÊ American Cigarettes
met filter-mondstuk
Als wetsontwerp van kracht wordt
Behalve op het bedrijf van hun ouders
DOOR HET VOORGESTELDE VERBOD van kinderarbeid in de land
bouw zal aan de jeugd de mogelijkheid worden ontnomen om een
deel van haar vacantie te besteden met lichte werkzaamheden als aard-
beienplukken en druivenkrenten. Verscheidene Tweede Kamerleden heb
ben onlangs uitgesproken, dat zij dit betreuren. Staatssecretaris Van Rhijn
kan deze mening echter niet delen, zo blijkt uit zijn memorie van antwoord.
De staatssecretaris wijst er op, dat met
het oog op het speciale karakter van de
landbouw bij algemene maatregel van
bestuur kan worden toegestaan, dat het
verbod van kinderarbeid niet van toe
passing is voor kinderen die ln het be
drijf van hun ouders landarbeid ver
richten.
Landarbeid door kinderen in onder
nemingen van derden wil de staatsse
cretaris echter niet toestaan, daar dan
de mogelijkheid tot kinderexploitatie zou
worden geopend.
Wat de regeling van de aribelds- en
rusttijden voor volwassenen in de land
bouw betreft, heeft de staatssecretaris
goede hoop dat het Landbouwschap de
geboden kans zal aangrijpen en in staat
zal zjjn zelf een publiekrechtelijke rege
ling tot stand te brengen en uit te voe-
Advertentie)
Krimpen van pi in
door rheumatlek, spit. Ischias, hoofd
en ronuwpflnen Is onnodig Togal
bevrijdt U snel en afdoende van die
pijnen. Togal baat waar andere midde
len falen. Togal zuivert door de nieren,
is onschadelijk voor hart en maag.
BIJ apoth. en drog. f 0.95, f 2.40, f 8.88
De Gouden Schakel een
dag verlengd
De tentoonstelling op het gebied van de
vrije-tijdsbesteding De Gouden Schakel in
de Ahoyhal te Rotterdam, zal met één
dag worden verlengd. Zij blijft nu geopend
tot en met Dinsdag 8 Juni 's avonds om
In Utrecht jaarvergadering
Oranje Groene Kruis
De 16e jaarvergadering van het Oranje
Groene Kruis (Bond van Prot. Chr. ver.
voor Wijkverpleging in Nederland) zal
Zaterdag 12 Juni in restaurant Esplanade,
Lucas Bolwerk 24 te Utrecht, worden ge
houden. In de middagvergadering, die
om 2 uur begint, zal worden gesproken
door ds P. A- Klusener te Rotterdam over:
„Pastorale Zielszorg en Genezing en door
dr B. Chr. Hamer te Arnhem over: „Pas
torale Zielszorg en Praeventie". Het
Utrechts Motetgezelschap o.l.v. de heer
W. Mudde verleent medewerking.
IN VOGELVLUCHT
Met een rede over: Gereedschaps
werktuigen. Basis voor Industrialisatie,
aanvaardde prof- ir J- W. Schut zijn ambt
van buitengewoon hoogleraar in de con
structie van gereedschapswerktuigen aan
de Technische Hogeschool te Delft.
Prof. dr J. F. Arens aanvaardde
zijn ambt van hoogleraar in de organische
scheikunde aan de rijksuniversiteit te
Groningen met een rede over: Van Vreug
de en Wanhoop-
De heren R. A- G. Enthoven. H- Tho
massen cn mej- D. E. Vedder. leden van
het bouwkundig studentengezelschap Sty
le Delft hebben de eerste prys be
haald in de door de gemeente Dokkum
uitgeschreven wedstrijd in het ontwerpen
een artistiek verantwoorde buurtver-
siering bij de Bonlfatiusfeesten-
Ten Westen van Jeruzalem Is een
w universiteitencentrum ingericht,
omdat de Hebreeuwse Universiteit de ge
bouwen op de Scopusberg, ten Oosten van
de stad», zes jaar geleden vanwege de
oorlogsomstandigheden heeft moeten ont
ruimen en er nog niet in kon terugkeren,
aangezien dit gebied in de gedemilita
riseerde zone ligt-
eens temming gekregen. De toestand was
toen echter anders dan de situatie die nu
zal ontstaan als de Staten-Generaal het
thans aanhangige wetsontwerp aam-aar
den. waarbij een voorkeur wordt uitge
sproken voor regeling van arbeids- en
rusttijden door het landbouwschap in
plaats van door een algemene maatregel
van bestuur. Het raam waarbinnen de
regeling zich moet bewegen, ligt dan
vast. De partijen zullen daardoor gemak
kelijker tot overeenstemming komen,
meent staatssecretaris Van Rhijn.
Lutherse Kerkdag 23 Juni
op Kasteel Hoekelum
In het Luthers buitencentrum kasteel
Hoekelum te Ben nek om zal op 23 Juni
een Lutherse kerkdag worden gehou
den. De dag wordt geopend door prof.
dr P. Boendermaker uit Hilversum, voor
zitter van het Ned. Luthers Genootsohap
en door ds J. P. van Heest, voorzit!»
van de Evang. Lutherse Synode.
Na een Bijbelbespreking van ds W. J.
Manger uit Bussum zal de heer M. Rup-
pert uit Utrecht spreken over: De Bijbel
en het gezin. Ten besluite van de mor
genbijeenkomst zal Fharrer F. Kelder
man uit Erlangen (Duitsland) spreken
over De Lutherse Zending in India.
Des middags zal de heer Willem Berk-
hemer uit Arnhem declameren en zal
onder leiding van Willem Mudde uit
Utrecht gezamenlijk worden gezongen.
Eeuwfeest Chr. onderwijzers
trekt grote toeloop
Door de zeer grote belangstelling voor
de viering van het eeuwfeest van de
Vereniging van Christelijke Onderwij
zers ziet het hoofdbestuur zich genood
zaakt op Woensdagmorgen 9 Juni een
tweede vergadering in te lassen-
De reeds aangekondigde vergadering
zal niet gehouden worden in Bellevue,
maar in de grote zaal van Krasnapolsky
te Amsterdam. Daarnaast zal om half
tien 's morgens een extra opvoering ge
geven worden van de onderwijsrevue:
van spijkers tot ballpoint, in Bellevue-
(Van onze kerknieuws-redacteur)
DE ARBEID van de Theologische Hogeschool der Gereformeerde Kerken
is zodanig geweest, dat zij niet besloten bleef binnen de enge kring,
dooh mede vormde voor de taak, welke de kerk binnen ons Nederlands
volk heeft. Zo heeft de Kamper School haar betekenis voor geheel ons volk.
Dit zeide mr dr J. Donner, president van de Hoge Raad, gistermiddag,
toen hij in de Burgwalkerk te Kampen het woord voerde op de hogeschool
dag, waarop het eeuwfeest werd gevierd. Ongeveer zevenduizend per
sonen uit alle delen van het land hebben deze hoogtijdag in zes overvolle
gebouwen bijgewoond.
kerk. Het woord Hogeschool komt in
Hebr. 11 (waar zoveel gezegd wordt over
het geloof) wel niet voor, maar deze
Hogeschool is toch geworteld in het ge
loof. Welk een geloofsmoed was er nodig
om in het midden van de 19e eeuw, tegen
alle smaad en tegenwerking in, dat te
ondernemen wat de vaderen hebben ge
daan. Zij wisten dat in Christus alle
schatten van wijsheid en kennis verbor
gen zijn en dat het mogelijk moest wezen,
vanuit Hem antwoord te geven op de vele
nieuwe, vragen, waarvoor onze moderne
tijd ons plaatste. Zij begrepen ook wel,
dat ze klein van kracht waren, maar zij
vertrouwden dat God hun kracht zou
schenken. Daarin is de Hogeschool ge
grond. Nu, na een eeuw zwoegen en wor
stelen, kunnen wij zeggen dat het geloof
niet beschaamd geworden ls.
In alle samenkomsten werd door leden
van het moderamen der laatst gehouden
generale synode medegedeeld, dat de
jubileum-collecte voor de Hogeschool, in
de kerken gehouden, een bedrag heeft
opgebracht van f 72.018.02.
Er waren ln totaal ongeveer veertig
sprekers op de zes plaatsen van samen
komst.
Nadat des morgens op alle vergader
plaatsen gesproken was over Honderd
Jaar Theologische Hogeschool, werden
des middags door verschillende sprekers
diverse onderwerpen behandeld.
Hogeschool en volk
Zo sprak in de Westerkerk dr \V.
Harrensteln uit Amsterdam over „Hoge
school en Volk". Ons volk meende hij
is in doorsnee een dominees-lievend
volk. Wat dat betreft is de zaak tussen
Hogeschool en „ons" volk wel in orde.
Maar de school moet niet alleen ons Ge
reformeerde volk, maar héél ons volk
dienen, althans wUlen dienen. De Hoge
school mag de wereld nooit loslaten er.
dat stelt aan het onderwijs der hooglera
ren hoge eisen.
Zij moeten de a.s. predikanten in de
wereld leren kijken en hen er diep van
doordringen, dat zij niet alleen een woord
hebben voor de gemeente, maar óók een
woord voor de wereld. In de collegezaal,
maar ook in hun publicaties moet dat uit
komen en het Gereformeerde volk moet
dat ook van hen vragen. Nu was dr Har-
renstein ln dit opzicht banger voor „onze
mensen" dan voor de hoogleraren. Deze
laatsten willen dat wel, maar de mensen
moeten dat ook echt willen.
„Wij laten ons te gemakkelijk in het
isolement dringen en bepalen on9 te mak
kelijk tot het defensieve. Ik ben zo blij,
dat er heel wat Hongaarse studenten naar
Kampen getrokken zijn en dat er nu ook
een Javaanse student is, die naar ik
hoop door meerderen zal worden ge
volgd. Op die manier groeit er een levend
contact tussen de Hogeschool hier en de
Kerk in heel de wereld.
Dr Harrenstein sprak de wens uit dat in
de komende jaren deze Hogeschool een
zegen mag worden voor heel ons Neder
landse volk. De wereld moet toch horen,
dat God ons en ook hóór vrede biedt!
Hogeschool en gelooi
Gezinsweek dit jaai van
24 tot 31 October
De landelijke gezlnswoekcommlssle,
waacin samenwerken de in de Oecume
nische Raad verenigde Protestantse ker
ken, met de Geref. Kerken en het Leger
des Heils, heeft de gezinsweek
jaar vastgesteld op de achtdaagse periode
van 24 tot en met 31 October.
Ds Chr. J. Gall voorzitter
„Prot. Nederland"
In de jaarvergadering van de Vereni
ging Protestants Nederland, is in de plaats
ds H. J. Groenewegen. die op me
disch advies heeft moeten bedanken, tot
voorzitter gekozen ds Ghr. J. Gall, Her
vormd predikant te 's-Gravenhage.
In de vacatures, ontstaan door het be
danken van mr dr F. J. Krop te Rot
terdam en het vertrek naar Canada van
ds A Versunst te Zeist, werden gekozen
de heer W. Rombouts. te 's-Gravenhage
n mr J. de Heer te Utrecht.
Tekort aan afgestudeerde
middelbaar technici?
Het Tweede-Kamerlid De Kort (kath.
heeft schriftelijk aan minister Cals
verzocht om gegevens over de behoefte
het bedrijfsleven aan afgestudeerden
middelbaar teahnische scholen. In
de dagbladpers en in verschillende tech
nische tijdschriften wordt namelijk de,
mening verkondigd dat er in het be
drijfsleven een groot tekort is aan af
gestudeerden van MT.S.-en. Op grond
deze gedachte alleen reeds stichten
steeds meer gemeentebesturen een
M.T.S., zo meent de heer De Kort.
Calvinistische studenten houden
congres in Lunteren
De Calvinistische Studentenbeweging
zal haar jaarlijkse zomerconferentie te
Lunteren dit jaar houden van 30 Augus
tus tot 4 September- Op de eerste dag
wordt een inleiding gehouden over:
Woord en Kerk. De tweede dag zal prof-
dr C- A- van Peursen spreken over:
Het Geloof naar de Schriften en het Exis
tentialisme. Woensdag 1 September refe
reert prof- dr S. U- Zuidema over: Het
Barthianisme; Donderdag 2 Sept- prof-
dr D. H- Th- Vollenhoven over: Mystiek
de heer N. Baas over: Wereldgelijk
vormigheid. Vrijdag 3 Sept. zal prof. dr
G- C- Berkouwer het onderwerp: Moder-
Vrijzinnigheid behandelen.
BeroepingswerJc
Ned. Herv. Kerk
Beroepen: te Schoonhoven P. Bov
te Ridderkerk: te Cillaarshoek dr J.
Woldendorp te Zoetermeer.
Geref. Kerken
A a n s e no m e n: naar IJmuiden (vt
C- W. Thijs) J. van Leeuwen t® Oui»
mirdum.
Geref. Kerken (Art. 31 K.O.)
Beroepen: te Utrecht (vac. H
Schilder) W G. Visser te Scheveningt-
te Maastricht cand. H. D. Doorenbos
Kampen.
Chr. Geref. Kerken
Beroepen: te Deventer P. op de
Velde te Murmerwoude.
Geref. Gemeenten
Bedankt: voor Waardenlburg Hj
Ligtemberg te Rotterdam-W.
Gepromo
•eerd lot doctor m ae wis- en naiuurkund
'P proelsonmi: De Ozonolyse van Furan ei
erüge Aletnyi-homologen, h P Jibben. geb t
Verslag van Geref. Congres
te Montpellier verschenen
La Revue Réformée. het bekende Fran-|
t Calvinistische blad. is thans versche-1
en is een uitgave van 214 bladzijden.
Het bevat in Engels en Frans het verslag!
het internationaal gereformeerd con
gres. dat vorig jaar in Montpellier is ge
houden en waarop ook Nederlanders in
flinken getale aanwezig waren. Zoals men
zich zal herinneren, luidde het thema „De j
secularisatie van het moderne leven
het gereformeerde antwoord".
Het verslag bevat preken en lezingen
an ds A. Mac Donald, ds P- E. Hughes,
prof- Jean Cadier. dr H. J. Stob. G. Wie-
nands, D. W. Ormel, dr M. Lloyd-Jones,
dr A. Schlemmer, prof. dr H. Dooyeweerd,
ds R- Grob en dr W. Stanford Reid-
Het contactadres van het blad in Ne-
derland is: Th. J. Barentsen. Archimede-1
straat 7a Den Haag.
Onderwijsbenoemingen
iemd tot hoofd der te openen Ulo.
♦- Klundert, J L de Visser. Harlingen:
tot hoofd di
Huizen (N.H.), W
inderwij:
^ïool te
i*—L"" vvjjici-(es) aan; te openen Chr.
VGLO-sohool te Wijk en Aalburg J Hom
burg, Ede; Bethelsohool te Scheveningen,
mej.. M C van der Hoff, aldaar; Van der
Bru®g>hen Ulo-school te Vlaardlngen A
Blijleven, Leerdam; Bijzonder Lagere school
te Hessum (Dalfsen), mej. A Bosch, Zwolle;
Chr. Ulo-school te Bergen op Zoom. M
Groenendijk, Surtiuisterveen.
Academische Examens
AMSTERDAM, G.U., 3 Juni. Geslaagd
ZATERDAG 5 JUNI 1954
„De
Hilversum I. 402
Gram. 7.15 Gewijd»
De weCT nnctr rJe lrcrnve>l i en ht. kal. 8.00 Nieuws en weerber. 8.15 R<
g/e weg naar ae Kansel i8 20 CrAJr 9 00 Voor de hui3Vrouw 9 M
Wateret. 9.40 Gram. 10.00 Voor de kleuters
10.15 Am us,muziek 10.32 Gram. 11.00 Voor
zieken_ 11.45 Gram 12.00 Angelus 12.03
ïg naar de kansel" was de titel
van een toespraak van ds A. J.
Leidschendam, gehouden in het kerkge
bouw van de Geref. Gemeente. Sprekers
weg naar de kansel liep van A tot Z door
Kampen. Onvergetelijk bleef voor hem de
sfeer in het oude gebouw, toen Theol.
Hogeschool en gymnasium nog onder één
dak vertoefden. Met diepe eerbied en
dank dacht spr. aan de hoogleraren die
hem opleidden, van wie slechts prof. dr
J. Ridderbos Sr. nog bij ons is. Als repre
sentant van de gymnasiale tijd stond voor
zijn aandacht de rector en lector dr J. J.
Esser, „een levende concordantie van de
Heilige Schrift". Ds Boss was de 99e stu
dent van zijn eerste jaar en wijlen W.
Reinders de honderdste, zodat de rector
prof. Bouwman, hoofdman over honderd"
geworden was.
In Hongarije, Duitsland, Frankrijk en
Indonesië, in Amerika en Zuid-Afrika
vonden Kamper studenten hun weg in het
ambt, en in ons vaderland vindt men ze
niet alleen op vele kansels, maar ook in
kazernes en op de vloot, in ziekenhuizen
■1 gevangenissen.
Ten slotte bracht ds Boss een groet
/er van de laatste der dochters van prof.
Helenius de Cock, een dame van 88 jaar,
die hij in Februari j.l. in Kaapstad ont
moette en die Brummelkamp, Wielenga,
Noordtzij, Lindeboom en anderen had ge
kend, mannen die in de historie van de
school een grote plaats
Een twee drie «Ier vijf zet zeven... waar Is nou die vlek gebleven?
Bisteren nog gemorst mst vet, met CETREX nu weer keurig net I
(CE N WAT E
CETA-BEVER
Gram. 12.30 Land- en tuinb.meded.
Gram. 12.55 Zonnewijzer 13.00 Nieuws en
kath. nieuws 13.20 Amus.orkest 14.00 Boek
bespreking 14.10 Gram. 14.40 Orkestconcert
15.00 "ron. v. letteren en kunsten 15.40 Klein
koor 16.00 Metropole-orkest 16.30 De schoon-
- t Gregoriaans 17.00
«n 18.15 Journ. wee'
mziek 18.45 Bultenl. corresp
10.00 Nieuws 19.10 Gram. 19.20 1
20.25 De gew
man 20 30 „Lichtbak»
Gevar. 'program?
22.30 Wij lulden
Hllv»
50 Gram. 21.00
21.50 Act. 22.00 Gram.
ig in- aansluitend
8.18 Gram. 8.55 Voor de
10 05 Morgenwij<iihg.
9.00 Gym
9.10 Gram. VPRO; „Tijdelijk
uitgeschakeld", caus. 10.05 Morger-"Ji-"
VARA; 10.20 Voor dc arbeiders in
tlnubedrijven 11.30 Oude muziek 12.00 Gram.
12.30 Land- en tuinb.meded. 12.33 Gram. 13.00
Nieuws 13.15 VARA-Varia 13.20 Hammond-
orgelspel (Intermezzo; Verkoersflttsen) 13.46
Sportpraatje 14.00 Gram. 14,25 Drents pro
gramma 1450 Dansmuziek 15.15 Gevar. pro
gramma 16.10 Kamerorkest en solist 17.00
Radioweekjournaal 17.30 Dansmuziek 18.00
Niem
ln Nor
tlstieke staaikaa
tout", caus ïe.r
caus. 19.55 „Dez
Nieuws 20.05 Gr
Lied" 2100 Cab
nandlë".
t VPR(
..Het Boek Handelingen
week" caus. VARA: 20.00
30 m. 12.25
rber. 13.00
10 Sport-
14 15 Fabrieks' Fanfare 14.45 Sch<
15.46 H< —-'"ilg
16.30 Idem 17.00 V»
kinderen 17.55 Weerber. 16.00 Ni
Sport 18.25 Gev«
muziek 19.15 Pari.
36.
Wat doet Vermeer? Eigenlijk niets. Hij laat
Jan de leiding, doch interesseert zich wel, als
Jan de dingen met hem bespreekt. Hij wacht
af, hoe het gaan zal en laat de afloop over aan
Gods bestuur. Zo is zijn onrust geweken en
leeft hij zijn gewone leven zonder spanning. Hij
is niet van plan, zijn leven te veranderen of
grote dingen te ondernemen.
Jan wil zijn moeder het portret laten zien.
Met medewerking van Annie brengt hij het mee
en moeder herkent het dadelijk.
Niemand, die er iets van begrijpt.
„Misschien heeft grootvader het verkocht aan
meneer Huidekoper", oppert een van de kinderen.
„O neen", zegt moeder, „ik weet zeker, dat
een koopman uit de stad het gekocht heeft. Ik
heb zelf gezien, dat hij het met andere meube
len op een wagen laadde en er mee wegreed."
XXXI. EEN VONDST
De zaakwaarnemer gaat hard aan 't werk.
Hij wil het advocatenkantoor Brant Van Wel
den voorbij streven.
Hij krijgt verlof, te snuffelen in het Kerkelijk
Archief Daar zit hij uren lang te zoeken. Hij
houdt nauwkeurig boek van de tijd, die hij be
steedt. vijftig gulden zijn gauw aanverdiend Hij
leest allerlei onmogelijke namen, maar van de
Huidekopers vindt hij niets. Mismoedig legt hij
de boel neer Tien of veertien dagen moet hij
nu werken voor een andere zaak, die hij in
handen heeft. En dan weer opnieuw beginnen.
Het valt hem tegen.
Welden bericht ontvangen, dat de kansen van de
De Bassen er goed voorstaan, doch het de Hui
dekopers nog ontbreekt aan voldoende bewijs
van verwantschap Zenuwachtig dringt hij aan
op spoed. „Ik wil eindelijk eens zekerheid", zegt
hij
De ander belooft zulks.
Hij zit weer uren. De duffe lucht van vochtig
oud papier bezorgt hem hoofdpijn. Voor van
daag maar weer eindigen. Maar opeens ziet hij
een aantekening op de wit gelaten kant van een
blad, waarin de naam Andreas. Het is niet wat
hij zoekt, maar toch hoogst belangrijk.
Op het blad staat een gezin genoteerd: Jan
Willemsz, met de aantekening: Op zee geble
ven.
Daar onder de naam van de vrouw met het
woord: Overleden.
En vervolgens een dochter: Katrijntje.
Dit zou niets betekenen, wanneer niet de kant
tekening was aangebracht: Dogter besteet by
K. jONKHEID
HET PORTRET
VAN DE
ERFLAATSTER
De romantische geschiedenis van een erfenis
haren gebuur Andreas de Huydecuper namens
d'Artnenkamer Zie Boeck G XII folio 15.
Het aangeduide boek is mei te vinden. Hij
roept de hulp in van de archiefbewaarder, die
na twee dagen het exemplaar hem ter hand
stelt. Op folio 15 staat Andreas' gezin volledig
genoteerd, man, vrouw en kinderen. En onder
aan staat Katryntje Jansdochter er tussen gekrab
beld. Achter haar naam een vet kruis. Aan de
voet van het blad een zelfde kruis en daar ach
ter de woorden: Thands in 't Weeshuys.
Nu is alle twijfel opgeheven Andreas de Huy-
decoper was geen familie, doch slechts een
buur, in wiens gezin zij gewoond heeft en wiens
naam ze heefi aangenomen
De Huidekopers voelen deze tijding als een
slag.
„We moeten het voorlopig geheim houden'
zegt Dirk.
„Waarom?"
„Wie weet, wat er misschien nog gebeurt.
Moeder snuift verachtelijk. „Wat zou er gebeu-
reWerkelijk gebeurt er iets. De familie Vermeer
komt in opspraak.
Waar het gerucht vandaan komt, weet nie
mand, maar het is er en het meldt met sensa
tionele zekerheid, dat Vermeer de erfenis krijgt
en met Huidekoper.
Adolf Struyck informeert bij Dirk, die van de
Vermeers niets weet, maar toestemt dat voor
de Huidekopers de kans vrijwel verkeken is.
Adolf vertrekt. Zijn afscheid is even vriende
lijk en amicaal als altijd.
Zo verloopt een maand.
De zaakwaarnemer stuurt een aanvullingsno
ta. die door Dirks moeder geopend wordt
Dit brengt haar gedachten opnieuw bij de er
fenis. Wat een teleurstelling. Welk een schade
post. Reiskosten, het feestavondje, de honderd
vijftig gulden van de ooms, de eerste vijftig
gulden voor de zaakwaarnemer. En nu deze
rekening. Het mooie bod van de notaris afgewe
zen. Daar was Truus tegen, maar die zegt ge
lukkig niets. Adolf Struyck van Westenenk komt
niet meer opdagen. Die dacht een goudvinkje
in zijn kooi te lokken. Wat zal Jan Vermeer
doen? De drie maanden zijn bijna voorbij. Is
zijn hoofd op hol geslagen, nu zijn vader de
erfenis krijgt? Dat zal wel. Hij is zo lang aan
de sleur gehouden en ten siotte half afgewe
zen. Nu komt hij niet meer terug. Nu is Annie
hem te min. Zo zijn de mensen.
Een groot medelijden met zichzelf overwel
digt haar. Zelfkennis en zelfcritiek ontbreken
Haar gedachten spinnen verder. Dat portret
Dat is afkomstig van de Vermeers, vertelde
Annie Ze kunnen het lor krijgen. Nee, toch
niet. Zo veel geld en dan ook nog het portret,
dat is niet nodig. Zo veel geluk voor anderen
en zij zelf... Wat een vreemde geschiedenis. Hoe
is dat oude portret uit Indië hier in haar huis
gekomen? Hoe is alles zo gelopen? Ze dacht ge
luk te vinden en ze kreeg ellende.
2.45 Avondgebeden 23.00-^-23.08 Nieuws.
13.M
ters 14.0
orkest 16.00 Sport
Variété-orkest 18.00 Sport 18.35 Gram 18 45
Caus. 18.59 Sport 19,00 Nieuws 16.25'Sport
19 30 Hoorsp. 20.30 Lichte muziek 21.10 Caus.
21.25 Lichte muziek 22.00 Nieuws 22,15 Dans
muziek 23.50—24.00 Nieuws.
NWDR. 309 m. 12.00 Amus n
Nieuws 13.10 C
koor. altviool
19.00 Nieuws i
22.10 Symph.
13.00
22.45 Rhythm.
Brussel. 324 en 484 m. 324 m. 11 45 Gram
12.30 Weerber. 12.34 Gram. 13 00 Nieuws 13.15
Radio-Almanak 14.30 Gram. 15.15 Gram. 15.45
Accordeon-muziek 16.00 Gram. 16.15 Accor-
deon-muzlek 16.30 Gram. 16.45 Engelse les
17.00 Nieuws 17.10 Gram. 17.15 Liturg, ge
zangen 17.30 Viola d'amore cn orgel 18.30
Gram. 19 00 Nieuws 19.40 Gram. 10.45 Om-
roep-Ommeganok 21.15 Volkszang 22.00
Nieuws 22.15 Verz.-programma 23.00 Nieuws
23.05 Dansmuziek 23.40—24.00 Zigeunernvuz.
484 m. 12.00 Gram. 13.00 Nieuws 13.16 Verz.-
14.30 Operamuziek
19 25 Idem 19 30 Nieuws 20.00 Gram. 20.15
Chansons 20.45 Hoorsp. 22.00 Nieuws 22.15
Gevar. muziek 22.55 Nieuws 23.00—23.55
Nieuws, i
(Op 224 e
TV-u!tw1sseling.
begirme-
s en mj, 22.00—22.30
de week. Sportjournaal.
Kruiswoordraadsel
Horizontaal: 1. Tijd die komen
moet; 7. bedehuis; 9. voorzetsel: 11.
vruchtvliesje; 12. zangnoot; 13. dwaas;
15. vorst in het zuidelijk deel van Voor-
Indië; 17. voorzetsel; 19. titel; 20. mu
ziekinstrument; 23. sneeuwschoen;
25. aicniby; 20. scheepstouw. 28. onder
wijs; 29. rivier in Frankrijk; 31 ernstig
waarschuwen.
Verticaal: 1. Muziekinstrument:
2. maanstand: 3 muts: 4. toegankelijk;
5. broodsuiker; 6. te zijner plaatse; 8.
overwinnaar; 10. gezinslid; 12 zangnoot;
zwaar; 16. telwoord; 18. afstands
maat; 21. rondhout; 22. tijdelijke ge
moedsgesteldheid; 24 klas; 27 meisjes
aam; 29 titel; 30 voegwoord.
Oplossing vorige puzzle
1. Gretig; 2. oelema; 3. steppe; 4. sim-