Eindeloze feesten voor de
85-jarige kroonprins
<8>
Dramatische gebeurtenissen
in de „kamprepubliek"
LINOLEUM KROMMENIE
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
9
ZATERDAG 22 MEI 1954
MÜNCHEN STAK DE VLAG UIT
Want de officieuze vorst van Beieren
is nog zeer populair
Van onze correspondent in West-Duit&Iand Willy Bekaar)
JgONN. Nog maar een paar weken geleden heb ik het in een vrij lang
artikel over de monarchistische stromingen onder een aanzienlijk ge
deelte van de bevolking van de Westduitse bondsrepubliek gehad en daarin
ook een en ander over de enorme populariteit van de nu al hoogbejaarde
gewezen kroonprins van Beieren, Rupprecht, verteld, die in héél Beieren
(en dat is op de landkaart een grote lap van Duitsland!) nog altijd in
buitengewoon hoog aanzien staat. „Kroonprins Rupprecht" u zult nooit
een rechtgeaarde Beier kunnen ontmoeten, die het over „de ex-kroonprins"
zou hebben heeft deze week de eerbiedwaardige leeftijd van vijfentachtig
jaar bereikt..
Hij is in verband daarmee in het mid
delpunt van de belangstelling van alle
mensen komen te staan, die, wanneer er
in 1918 geen revolutiestorm over Duits
land had gewaaid, waardoor tronen en
kronen, ook van bij hun volk beminde
Duitse vorsten, eenvoudig weggevaagd
werden, thans al lang zyn onderdanen
hadden kunnen zijn. Want er werden
sedert langer dan een week in Beieren
tal van indrukwekkende feestelijkheden
ter ere van hem en van zijn verjaardag
op touw gezet. De Beieren zijn er door
gaans graag en gauw voor te vinden feest
te vieren, en wanneer zij zo iets doen,
beginnen zij er liefst zo vroeg mogelijk
mee en houden zij er zo laat mogelijk
mee op.
Daarbij komt nog, dat de Beieren, die
over het algemeen veel van traditie hou
den. gehecht zijn aan hun oude konink
lijke huis, de vermaarde dynastie der
Wittelsbachers, die eventjes van 1180 tot
aan de revolutiedagen van 1918 over
Beieren hebben geheerst. Geon enkele
andere vorstelijke familie in Europa is
zo lang aan het bewind geweest. De
graven van Holland uit het „Beierse
Huis" waren óók leden van het geslacht
der Wittelsbachers.
„Heimelijk hait"
De kroonprins, een kaarsrechte, ele
gante, martiale verschijning mot mar
kante gelaatstrekken cn en lrortgeknip-
ite witte snor, een man, die er véél jonger
uitziet dan hij in werkelijkheid is. be
woont doorgaans een fraai, uit de zes
tiende eeuw stammend slot met twee
torens in het niet ver buiten de Beierse
hoofdstad Münehen gelegen dorpje Leut-
stetten. waaraan voor hem veel herin
neringen uit zijn jeugdjaren verbonden
zijn. Leutstetten is een gemeente, die
niet meer dan 485 inwoners telt. De Leut-
stetteners zijn er wat trots op, dat de
kroonprins zich blijkbaar met bijzondere
voorliefde in hun midden ophoudt, en ze
Verzekerden dan ook steeds met nadruk,
dat „het heimelijk hart van Beieren in
Leutstetten klopt"!
Tien dagen vóór de verjaardag werd
in Leutstetten al een reusachtige optocht
van feestvierenden in schilderachtige na
tionale klederdrachen gehouden, die een
lengte van meer dan een kilometer ge
kregen heeft. Uit ale delen van Beieren
waren die fraai uitgedoste mensen naar
Leutstetten gekomen. Maar ook van
over de niet zo ver verwijderde Oosten-
rij kse grens waren verenigingen in bonte
nationale kledij verschenen om aan de
optocht deel te nemen. Een teken dus
wel, dat Rupprecht ook in Oostenrijk,
waarover de Habsburgers indertijd hun
scepter hebben gezwaaid, nog gezien en
bemind is.
De lange bonte stoet trok langs het
kasteelterras, waarop de kroonprins met
tal van prinsen en prinsessen uit het
Wittelsbachse huis van allerlei leeftijd te
kijken stonden. Ook zij hadden zich in
fleurige nationale Beierse kleding ge
stoken. de prinsessen met sierlijke gou
den spelden op de borst.
Onophoudelijk werden van dichtbij en
vanuit de verte saluutschoten in de lucht
gelost. Het zijn er ettelijke honderden
geworden, het geraas was soms niet van
de lucht. Tienduizenden mensen waren
uit alle delen van Beieren, en ook al
weer vanuit Oostenrijk, naar Leutstetten
gestroomd om zelf getuige van het fraaie
schouwspel te kunnen zün.
Is dat
Neen evenmin is ieder
hooldpijntablelje 'n ASPIRIN-
tabletje. Hel Bayer-kruis, dat
op ieder tabletje staat geelt
U de zekerheid, dat U wer
kelijk ASPIRIN heelt, het
middel tegen
Hoofdpijn Griep
Rheumatische pijnen
Verkoudheid
Wereldgezondheidszorg
niet naar Den Haag
Kopenhagen Is gekozen tot permanent
hoofdkwartier van het Europese bureau
van de Wereldgezondheidsorganisatie der
V N. Bij de eindstemming kreeg Nice, dat
aangeboden had aan de beroemde Pro
menade des Angla'.s, een gebouw nei
zetten, tien en Kopenhagen 11 stemmen.
De andere sollicilanten Genève,
Frankfort, Wenen, Florence en Den
Haag hadden reeds bij de eerder op
de dag plaatsgevonden geheime stemmin
gen niet voldoende steun gekregen.
„Onze koning'
De burgemeester van Leutstetten heeft
:n hartelijk gemeente redevoering ge-
houden, waarin hij de grijze kroonprins
als „Uwe Majesteit" aansprak. De kroon
prins noch zijn vader, koning Ludwig III
Het hoogtepunt van de feestelijkheden
werd begrijpelijkerwijze te Münehen be
reikt, toen de kroonprins er in het prach-
rococo-paleis Nymphenburg officieel
gehuldigd werd. Sedert het begin van
het vorige jaar staat daar een lange reeks
zalen en andere vertrekken in de noord
vleugel permanent tot zijn beschikking,
omdat hem dit volgens een oud recht
oekomt. Hij heeft ze met kostbare anti
quiteiten en andere kunstvoorwerpen en
een groot aantal fraai geschilderde
oude familieportretten ingericht. Vandaag
wapperden van alle openbare gebouwen
in Münehen en natuurlijk ook van de
gevels van tal van gewone woonhuizen
de vlaggen.
Over dat de-vlag-uitsteken is dezer
dagen lang in de gemeenteraad van Mün
ehen gedebatteerd. Veel Müncheners,
ook de kranten, spraken en schreven
schande over, dat zulke discussies nog
nodig waren geweest, want, zo redeneer
de men, de kroonprins is toch bij ieder
een bemind. Hij heeft zich in de i
tijd voorbeeldig gedragen en zowel de
stad Münehen als het land Beieren heb
ben door de eeuwen heen ontzaglijk veel
aan zijn geslacht te danken gehad. Niet
minder dan elf leden van de koninklijke
familie der Wittelsbachers hebben onder
Hitler in concentratiekampen gezeten.
In het feestcomité, dat de huldiging
gen gehouden, totdat de stad door Britse
troepen werd bezet. Hy had in grote on
gerustheid over het lot van zyn vrouw
en van zijn kinderen gezeten. Die zyn in
Juli '44 in de Dolomieten door de Gesta
po opgepakt, en ze werden door verschil
lende concentratiekampen in Duitsland
gesleept. Toen kroonprinses Anton ia ten
slotte in de buurt van Jena door de geal
lieerden gevonden werd, was zij al bijna
v»n honger gestorven; zij woog toen nog
iaar 36 kilogram.
In Nedeiland
Toen de Duitse legers in 1918 verslagen
aren, is kroonprins Rupprecht, die een
legergroep gecommandeerd had. een dag
of negen in Nederland geweest. Dr Otto
Kolshorn, die ook een boek over de
kroonprins geschreven heeft, vertelt, dat
•r op de dag van zijn aankomst in
Amsterdam onmiddellijk naar zyn oude
•riend prof. Lanz was toegestapt, die
evenals hij veel verstand van kunst had
iet wie hij vroeger al eens een lange
door Italië had gemaakt. In tegen
stelling tot de meeste andere Duitse vor
stelijke personen mocht Rupprecht na
een paar dagen al weer naar zijn vader
land terug.
OPSTAND DER VERTRAPTEN IV)
sterven, dan dit
te verdragen
Het is beter te
leven langer
(Door Joseph Scholmer)
OP EEN DAG horen wij, verwijderd maar duidelijk, uit de richting van
de voor ons liggende drie schachten 7, 14/16 en 29, heftig schieten
uit machinepistolen en geweren. Nog weten wij niet, in welke schacht
deze schietpartij plaatsvindt. Dezelfde dag 's avonds gaat een van de twee
chirurgen van ons kamp, Blagodatow, op „individuele etappe". Hij is een
week afwezig. Na zijn terugkeer ervaar ik het dramatisch gebeuren in
schacht 29. Daar hebben de gevangenen niet alleen geweigerd te werken.
De actie begon er mede, dat de gevangenen in een openbare bijeenkomst
een eigen kampleiding kozen, waarin alle grote nationale groepen waren
vertegenwoordigd. Deze kampleiding begaf zich naar de kampcommandant
en deelde hem mede, dat de gevangenen de leiding van het kamp vanaf
dat moment in eigen handen namen. Zij garandeerden hem, dat de orde
zou worden bewaard en verlangden van hem, daarbij zijn officieren en
soldaten ter vermijding van overbodige complicaties uit het kamp terug
te trekken. Dit gebeurde. Een kamppolitie uit gevangenen werd gevormd.
De in de bunker wegens werkweigering of andere niet-criminele delicten
gevangen gehouden mensen werden bevrijd. De notoire spionnen van de
kamp-M.G.B. werden voor hun eigen veiligheid in de bunker gezet en
door de kamppolitie bewaakt.
Kroonprins Rupprecht werd luide toegejuicht, toen hij op de ballustrade
van kasteel Nymphenburg bij Münehen verscheen. Ter gelegenheid van
zijn 85ste verjaardag werd een openluchtmis opgedragen.
maar vijf jaar koning heeft mogen
en die in 1921 in Hongarije overle
den is) hebben ooit afstand gedaan van
hun rechten op de troon, zodat Rup
precht thans nog altijd door de Beierse
monarchisten als hun rechtmatige koning
wordt beschouwd.
..Uwe Majesteit", zo sprak de burge
meester van Leutstetten. ,,is de vader
ons. Beieren. Wij hopen, dat de vor
sten wederom de eersten van het volk
zullen worden. Hier in Beieren is Uwo
Majesteit onze koning!"
Er werd verder een feestspel opge
voerd. waarin brokstukken uit de meer
dan duizendjarige geschiedenis van het
Wittelsbachse huis in beeld werden ge
bracht (van de stamvader Otto is be
kend, dat hij al in 907 bestond). Bij dat
spel kwamen fraai uitgedoste herauten.
Middeleeuwse ridders in wapenrusting,
bonte hofnarren, vlaggen en wapen
schilden te pas.
Beierse kelen kunnen, zoals u weet,
el een flinke slok bier verdragen. Er
as dan ook voor gezorgd, dat de drie
duizend toeschouwers van het feestspel
niet nodeloos dorst hoefden te lijden,
want men had een enorme biertent op
gezet. Daar kon men uit ferme literpot-
ten gerstenat drinken, waarvan verteld
werd, dat het speciaal voor deze feeste
lijke gelegenheid door de hertogelijke
Beierse bierbrouwerij Tegemsee was ver
vaardigd en dat men de toepasselijke
naam .JCönigstrunk" gegeven had.
Gala-uitvoeiing
Niet alleen in Leutstetten, maar ook in
de hoofdstad Münehen werd de kroon
prins gehuldigd. Te zijner ere werd daar
In het vermaarde Prinzregententheater
door de Beierse Staatsopera een gala-
uitvoering van Mozarts „cosi fan tutte"
gegeven. De aanwezigen in feestkledij.
onder wie veel leden van de oude Duitse
adel en veel hoogwaardigheidsbekleders
uit de oude keizerlijke en uit de tegen
woordige tijd, verhieven zich van hun
zetels, toen de kroonprins in rok boven
de balustrade van de koninklijke loge
zichtbaar werd, en zij begonnen staande
de oude Beierse koningshymne te zingen.
Men kon duidelijk zien, dat de kroon
prins daardoor zeer aangegrepen werd.
Het lijkt, vooral voor buitenstaanders,
allemaal erg paradoxaal voor een nuch
tere republikeinse tijd, maar ik schreef
een paar weken geleden al, dat véél
Duitsers hard naar de romantiek van het
verleden terugverlangen. De Beieren
vermoedelijk nóg een beetje meer dan
de andere
voorbereidde, zit overigens óók de
listische „Oberbürgermeister" van Mün-
Vn, Thomas Wimmer.
In de uitstalkasten van tal van win-
ris in Münehen en in de andere plaat-
in van Beieren ziet men thans Rup-
prechts portret prijken, en de boekhan
delaars hebbed het boek „Kronkrinz
Rupprecht von Bayern" van J. J. Hey-
decker, dat pas verieden jaar in de ,.Süd-
deutscher Verlof" te Münehen versche-
is, voor hun ramen gelegd, en daar-
ettelijke boeken, die de kroonprins
in de loop der jaren zelf geschreven
heeft: reisherinneringen uit het nabije
het verre Oosten en zijn uit drie delen
bestaande oorlogsdagboek (uit de eerste
wereldoorlog).
Tweede vrouw
Rupprechts tweede echtgenote, met
ie hjj in 1920 in het huwelijk trad. is
prinses Antonia van Luxemburg en Nas-
Zij is dertig jaar jonger dan hij en
s een zuster van de thans over
Luxemburg regerende groothertogin
Charlotte en dus een tante van de erf-
groothertog Jan. De echtverbintenis werd
Indertijd door de toenmalige pauselyke
nuntius in Beieren. Pacelli, thans paus
Pius XII, ingezegend.
Hitier heeft in kroonprins Rupprecht
steeds een gevaarlijke tegenstander ge
zien. In 1939 is Rupprecht op uitnodiging
de Italiaanse koning naar Italië ge-
Zijn vrouw en kinderen volgden
hem al spoedig. In '44 moest hij in Italië
onderduiken, want de Gestapo zat achter
hem aan. HU heeft zich 58 dagen in een
leegstaande woning in Florence verbor-
Ivier weken. Nieuwe, ho
gere en voor alle gevangenen gelijke le
vensmiddelenrantsoenen werden vastge
steld Het vrije magazijn verkocht zijn
voorraden aan de gevangenen. De op
brengst werd aan de kampcommandant
ter hand gesteld. Vijf varkens uit de var-
I kensstal, die met keukenafval werden ge-
J voerd. werden geslacht. (Het onmiddellijk
I gevolg daarvan was, dat in het kamp van
schacht 6 als eerste maatregel van de
kampleiding bij het begin van onze sta
king de varkens voor de eetlust van de
gevangenen in veiligheid werden ge
bracht!)
Ook hier waren de eisen der gevange
nen in wezen gelijk aan die van de an
dere kampen: verwijdering van het prik
keldraad. herziening van de vonnissen,
vermindering van de straffen. Maar de
nieuwe kampleiding weigerde met locale
Instanties van Workoeta te onderhande
len. Zij verlangde als onderhandelings
partner een gevolmachtigd vertegenwoor
diger van het centrale comité van de
communistische partij of van de Sowjet-
regering Twee pogingen van generaal
Derewianko, in een openbare meeting de
gevangenen van gedachten te doen ver
anderen. mislukten; integendeel, de mee
tings werden door de kampleiding ae-
bruikt om het moreel van de stakers
te versterken.
Intussen werd het kamp door een mi
litaire formatie omsingeld. Bunkers wer
den gebouwd, granaatwerpers opgesteld.
Daar geen van belde partijen concessies
deed en een compromis tussen de eisen
der gevangenen en de aanbieding van de
regering onmogeiyk bleek te zyn, rolde
de ontwikkeling naar een .gewelddadig
De volgende dag werd de chlrurch Bla
godatow naar schacht 29 gehaald. Tussen
deze beide gebeurtenissen speelt zich het
volgende af:
onder persooniyk bevel van generaal
Derewianko zyn getroffen wy zagen
's nachts veel vrachtwagens met Infan
terie In de richting van de stakende
schachten rijden wekte een parlemen
tariër" in naam van de generaal de ge
vangenen op zich over te geven. Deze
parlementariër, een officie, trad dermate
provocerend op, dat hy door de gevange
nen werd afgerammeld. Nog eens werden
de gevangenen door de luidspreker tot
capitulatie opgewekt. Maar zy weigerden;
zij trokken naar de poort van het kamp,
de armen ineengehaakt en vormden op
deze wyze een dichte haag van mensei
Men hoorde roepen:
„Schiet toch! Het Is beter te stervei
dan dit leven langer te verdragen". D
Oekrainers zongen hun vryheHsIiederei
Nu gaf Derewianko het bevel het kam
te bestormen. De poorten werden door
de soldaten ingedrukt. De voor de poort
staande massa der gevangenen vormde
een gemakkelijk doelwit voor de
ohlne-pistolen.
,Toen ik in net kamp kwam", vertelde
Blagodatow mij, „vond ik daar ongeveer
200 nog levende gewonden, meestal zw
gewonden met buik- en borstschoten. On
der de gewonden was ongeveer een dozyn
Duitsers. 64 slachtoffers van deze schiet-
party waren onmiddeliyk dood, daaron
der waren vier Duitsers Van de gewon
den waren velen niet meer te redden,
ten eerste, omdat by geen van hen iets
tegen de kans op wondinfectie was ge
daan, en verder omdat er noch voldoende
instrumenten, noch operatiemogeiykhe-
den. noch verbandmateriaal en vakkundi
ge krachten aanwezig waren. Wy ope
reerden een halve week. dag en nacht
achter elkaar. Wij deden wat wij konden,
maar dageiyks stierven nog mensen aan
de gevolgen van hun verwonding1*.
1-1 ET kamp v-n schacht 6 behoort, zo-
ais reeds gezegd, tot de relatief vrcJ-
zame kampen van Workoeta. Het schynt
de vraag, of hei zich wel bij de staking
zal gaan aansluiten. Inderdaad duurt het
binnenkomen van de eerste, betrouwbare
informaties over het uitbreken vat
staking in de andere kampen nog byna
een weck voor de psychologische voor
waarden voor de staking in schacht 6 zyn
geschapen en de staking ook hier kan be
ginnen. Deze week hebben de illegale
verzetsgroepen in het kamp nodig
de staking voor te bereiden.
Wie overlegt, legt liever linoleum 1
U hoeft er haast niets aan tt
doen. Een droge doek is meestal
voldoende en nu en dan een
vleugje Linoleum-was Krom
menie. Dai is alles!
is mooi en blijft mooi I
's Nachts geeft het Illegale stakingsco
mité, waarin Oekrainers en Litauers de
leiding hebben, het bevel de volgende
morgen met de staking te beginnen. De
leiders van de afzonderiyk naties wyden
hun mensen in. De opdracht wordt gege
ven voor het „raswod" appèl, by de poort
niet aan te treden, maar na het ontbyt
weer In de barakken terug te gaan.
Als gewooniyk wordt om vyf uui
wekt. De gevangenen kleden zich
en gaan naar de stolowaja. Terwijl zy
eten versperren soldaten de terugweg
naar de barakken en dwingen de ge
vangenen wel naar het „raswod" aa
nabijgelegen poort te gaan.
De gevangenen wagen het niet de sol
daten aan te raken. De soldaten hunner
zijds weten, dat elke aanval op de ge
vangenen de situatie onder deze omstan
digheden op de spits zou dryven. zy zijn
beleefd, maar vastberaden. Het gelukt
hen, de gehele eerste werkploeg aa
poort van het kamp te verzamelen. Nu
begint het Ingrijpen van de officieren, die
pogen de stakers te intimideren en
werken te brengen. De stakers worden
man voor man opgeroepen en gevraagd
of zy aan het werk willen gaan of niet.
Wie het werk weigert, wordt naa
Ingang van het bewakingslokaal gebracht
en blijft daar eerst maar. De werkwilligen
een kleine groep, die hoofdzakeiyk uit
technisch personeel bestaat, worden tot
een colonne samengesteld en marcheren
naar de schachtTenslotte slager, de
officieren er in nog een tweede, sterkere
groep uit het kamp, naar de schacht
dirigeren.
TN de schacht weigeren de gevangenen
hun arbeldskleren in ontvangst te ne
men. Het aantal van de „Nadsiratel", var
de bewakers op het gebied van d«
schacht, is versterkt, zy proberen de ge-
Kroonprins Rupprecht van Ba
varia (midden, links) schrijdt
langs een harmonie in histori
sche uniformen aan zijn rech
terzijde) en een studentendele
gatie, compleet met sabels (aan
zijn linkerzijde) ter gelegen
heid van de grote feesten ter
viering van zijn 85ste verjaar
dag. Verscheidene duizenden
Bavariërs kwamen nadr kasteel
Nymphenburg bij Münehen om
hun kroonprins te huldigen.
Kroonprins Rupprecht is de
oudste van het koninklijk huis
van Wittelsbach en pretendent
voor de troon van Bavaria.
lowaja te gaan eten. zy blijft daarom ln
het kamp. Alle barakken zijn gegrendeld.
Als de nacht-ploeg voor het werk wordt
opgeroepen, zijn de bewakers al tameUjk
terughoudend. De opwekking wordt op
zeer beleefde wyze naar voren gebracht:
„Wie aan het werk wenst te gaan, kan
vertrekken. Wie niet wil. behoeft niet ta
gaan."
Niemand wenst aan het werk te gaan.
Niet alle schachten hebben gestaakt, in
hoofdzaak niet vanwege de tegenmaatre
gelen die door de M.G.B. op grond van da
ervaringen in de andere schachten opge
daan, werden getroffen. Om te beginnen
wordt iedere schacht eerst hermetisch af
gesloten, zodat de gebruikelijke verbin
dingen vla de arbelds-commando'6 tot da
andere sohachten direct waren afgebro
ken. De M.G.B. probeerde direct verwar
ring te zaaien. In schacht 6 liet byvoor-
beeld de M.G.B. drie kiplorries drie da
gen lang leeg de kolenhelling opryden
om in de andere schachten, die dit van
veraf konden zien, de indruk te wekken,
dat schacht 6 nog aan het werk was. De
drie vrouwenkampen van Workoeta staak
ten evenmin, In hoofdzaak, omdat het
politiek bewustzyn van de meeste vrou
wen voor een planmatige stakingsactie
nog onvoldoende ontwikkeld bleek te zyn,
hoewel juist by de vrouwen gevallen van
individuele werkweigering voorkwamen.
dergebracht, die van de massa der overige
gevangenen afgezonderd worden gehou
den. Anderen worden In de centrale „iso-
Een Russisch officier vroeg de mannen één voor één waarom zij
niet aan het werk gingen.
vangenen tot werken te bewegen. Wie
weigert wordt in een kamer gebracht,
waarin een officier van Juatitle va:
MG.B. zit.
„Waarom wilt U niet werken?"
De gevangenen antwoorden ontwykend.
„Omdat de anderen ook niet werken!"
De procureur zit achter een dik boek.
dat twee kolommen heeft: een voo
werkwilligen, de andere voor de niet
werkwillige gevangenen. Hy probeert de
gevangenen tot het plaatse, van
handtekening In een van de beide kolom
men te brengen De gevangenen hebben
het onbehaagiyke gevoel, dat de procu
reur hen in de val wil lokken en weige
ren. Velen verstoppen zich op het ter
rein van de schacht en de bewakers ma
ken Jacht op hen 's Avonds vertelt myn
vriend Serjosja me:
„Ik heb de hele dag verstoppertje ge-
De mensen van de vroege ploeg komen
in de namiddag van het terrein van de
schacht terug - mder ook maar een ton
kolen te hebben gedolven Z6 delen mede.
dat alleen de „vrijen" werken, maar alle
handen vol hebben om de technische vei
ligheidsdienst, de waterpompen en de ven
tilatoren ln de schacht aan de gang te
houden.
JA de
i de voormldd .g
lator" gebracht, een grote houten gevan
genis met cellen in myn 1. zy biyven in
schacht 11 onder byzondere, verscherpte
verhoudingen met een werktyd van
twaalf uur en levensmiddelenrantsoenen,
die lager dan de algemene kamprantsoe
nen zyn. Zy verdienen geen geld, mogen
hun familie niet schrijven en krijgen ge n
krant of radio. Zij worden onder bewa
king van de barakken naar de eetzaal,
van de eetzaal naar de myn -n na het
werk weer teruggebracht. De barakken
zijn voortdurend gegrendeld. De vensters
getralied.
Schacht 11 biyft enkele maanden straf
kamp. De stakers delven niet meer kolen,
dan voor het eigen gebruik van het i.amp
worden benodigd
Tegen het einde van de herfst wordt
schacht 11 weer ln een normaal kamp ver
anderd. Een deel vt.n de stakers wordt
over de andere kampen verdeeld, eeu
deel blijft Delen van de goede kampbe
volking komen terug De leiding van het
regime-kamp Is de overtuiging toegedaan,
dat deze maanden met barbaarse levens
voorwaarden voldoende zyn geweest or.»
de stakers klein te '-.rUgen Maar zy ver
gist zich. De stakers zijn hard geworden
en de werkweigering gaat in de nieuwe
kampen voort Opnieuw begint onrust on
der de gevangenen te heersen. In Novem
ber 1953 wordt schacht 11 opnieuw tot
strafkamp verklaard en mei werk-welge-
1 weigert de namiddag-ploeg ln de ito- raars uit alle mUncn gevuld.
