De bewogen geschiedenis van Indo-China Scheepsbouw in Nederland over hoogtepunt heen? NIEUWE LEIDSCHE COUEANT KAN ER NOG VREDE KOMEN In Geneve zou men een eind willen maken aan jarenlange tragedie Voor de komst der gedelegeerden trok over de conferentiezaal in het Volkenbondspaleis de stilte van alle verlaten grote gebouwen. De I figuren op de wandschilderingen kijken neer op de starre stoelen langs de strakke lijnen van de conferentietafel. (Van een bijzondere medewerker) T^IEN. BIEN PHOE is gevallen. De heroïsche strijd van de Franse bezet- ting, die de bewondering van de ganse wereld heeft afgedwongen, heeft de ineenstorting van deze strategische vesting niet kunnen ver hinderen. Evenmin Genève, waar de machtigen der aarde in conferentie bijeen zijn met als onmiskenbaar belangrijkste agendapunt: wapenstilstand in Indochina. Terwijl de diplomaten van Oost en West over procedure- en prestige kwesties delibereerden, stortte Dien Bien Phoe ineen. Met grote verslagenheid heeft de niet-communistische wereld het bericht over de val van deze veste vernomen en diepe bewogenheid heerst bij de ge dachte aan het lot van de 12.000 man sterke bezetting, die onder de com munistische mokerslagen bezweek. Met spanning richt men thans de blik naar Genève. Zal het nog mogelijk zijn een wapenstilstand in Indochina tot stand te brengen, waardoor dit zo zwaar geteisterde land eindelijk weer tot rust zal kunnen komen? Zal de vrees voor nieuwe communistische successen voor goed kunnen worden gebannen? Van Genève verwacht men het antwoord op deze beklemmende vragen, die zo nauw verband houden met die éne vraag van oorlog of vrede, die de gedachten van mil- lioenen met zorg vervult. Terwijl door de vensters der conferentiezalen de ochtendzon gouden stralenbundels naar binnen werpt, druist de jungle oorlog onhoudbaar door de oerwouden van Indo-China. Onder hoge bomen wachten moede mannen. FransenAlge rijnen, Marokkanen, légicnaires. Overal wacht de hinderlaag, nergens is er rust. Loeang Prabang, Dien Bien Phoe, Route Coloniale 41. Allen namen van evenzovele actes in een épopée. In de tragedie van een strijd die eerst één was van een land, dat zijn Overzeese Gewesten niet wilde prijsgeven, maar uitgroeide tot een poging om een deel van Azië te redden van het Tanker van 31.000 ton te water VKEBE De Conferentie in Genève be leeft nu haar derde week. Dien- Bien-Phoe viel. Op dezelfde dag, dat Frankrijk officieus nationale rouw aannam, in eerbied en bit terheid het verloren legioen der junglevesting herdacht, bewogen zich tientallen Westerlingen door de zalen van een Geneefs hotel: Ze waren gasten op een door de Chi nezen georganiseerde cocktail party. De gesprekken in de vergader zaal staan ver van tastbare resul taten. Troepen van de Viet-Minh naderen langzaam, maar als onaf wendbaar het laatste Franse bol werk in Noord-Indo-China, Hanoi. De grote Aziatische conferentie duurt, en de oorlog door som migen in Frankrijk „la sale querre" gedoopt trekt door de jungles, en over de rijstvelden van het oude Indo-China. Hoe belangrijk de strijd daar in die, voor Nederland byna on bekende Franse gebieden, altijd al geweest is, beseffen zelfs vandaag de dag nog veel. te weinigen. Voor hen betekent de Conferentie te Genève weer een uitzichtloos on derhandelen, over een slepend conflict, ergens ver weg, aan de andere kant van de aardbol. Zij geven er zich geen rekenschap van hoe dicht we de rode lijn genaderd zijn, waar voorbij de gewapende vrede tot absolute oorlog wordt. Met deze pagina willen wij daarom in de allereerste plaats proberen onze lezers een beter inzicht te geven van het wezen van Indo-China, van de werkelijke betekenis van de strijd, die daar begon na de ondergang van Japan, alsmede van de grote invloed die de conferentie van Genève mo gelijk op de komende gebeurtenissen zal hebben. In de hoge zalen van het marmeren „Paleis der Volkeren" wordt de prys van de oorlog berekend en daarmee vanzelf de kans op vrede bepaald Voor de mannen aan de tafels zijn oorlog zowel als vrede (d.w.z. zoals wij die nu kennen) middelen om een uiteindelijk doel te bereiken: een werkelijke vrede, zonder dreiging van mogelijke gevaarlijke tegenstan ders, een verbreiding over de hele wereldgemeenschap van een vrijheid en de beginselen van een sa menleving, die in het Christendom haar uitgangspunt vond. Wij voor ons proberen de „kans op Vrede" zo groot mogelijk te zien. On verbrekelijk verbonden aan een ont wikkelingsgang, die wij als individu niet beheersen, een proces, waar wij snelheid noch richting van kunnen wijzigen, mogen we slechts hopen. Hopen, dat aan onze medemensen, die de allerhoogste plaatsen op deze we reld innemen, de macht over de ma chinerie der wereldpolitiek nog niet ontglipt is. Hopen, dat die leiders zelf ook niet tot verlengstukken geworden zijn van de gigantische mechaniek der moderne wereldpolitiek. Slechts indien de rede sterker blijft dan het resultaat van een cerebraal verwer ken van strategische en politieke formules hebben we recht om te spreken van een „mogelijkheid tot vrede". In het tegenovergestelde ge val blijft ons alleen een mogelijke kans op vrede. Indo-China was vóór de oorlog Frans koloniaal en protectoraatsgebied, dat in vijl grote delen uiteenviel, nl. Cochin- China, dat sinds 1863 een Franse kolonie was, en de protectoraten Annam, Tonkin, Cambodja en Laos. Annam was een kei zerrijk, terwijl Cambodja en Laos konink rijken waren. Tonkin had geen autonome regering, doch kende een bestuursvorm, die veel op die van een protectoraat ge leek, waarom wij het gemakshalve als zo danig betitelden. Van deze gebieden was de kolonie Cochln-China door zijn uitgestrekte rijst velden in economisch opzicht verre het belangrijkst. De andere gebieden waren daardoor in sterke mate economisch van Cochin-China afhankelijk. De grootste bevolkingsgroep van Indo. China wordt gevormd door de Annamie- vier-vijfde van de 25 millioen van Indochina uitmaken en hoofdzakelijk wonen in Annam, Tonkin en Cochin-China. De koninkrijken Cam bodja en Laos worden door andere volksstammen bewoond (resp. Khmers Thais), die zich slechts met grote aannam. Frankrijk voelde zich keus geplaatst een militaire expeditie tegen de troepen van Ho Tsji-Minh te or ganiseren dan wel onderhandelingen aan te knopen. De laatse weg werd gekozen, met het resultaat dat op 6 Maart 1946 een voorlopig accoord werd gesloten, waarbij Frankrijk de Republiek van Vlet-Nam als een vrije staat binnen de Franse Unie er kende. Nog tal van kwesties moesten ech- worden geregeld, waartoe conferentiei rden gehouden in Dalat en Fontain»- Tijdens de besprekingen op deze con venties bleken de standpunten van bei de partijen steeds moeilijker te vereni- te zijn. Frankrijk stelde zich voor Indochinese federatie in het leven oepen, waarvan Vietnam naast Laos. Cambodja en Cochin-China deel uitmaken. Voor deze federatie bleken •genwoordigers van Vietnam ei wel weinig te voelen en zij eisten het rijke Cochin-China, dat onder direct Frans bestuur stond. Het ging Vietnam heid der drie „Ky's", n.l. Bac Ky (Ton- i tegen de steeds opdringende An- kin), Trung Ky (Annam) en Nam Ky Terwijl aan het meer van Genève staatslieden overeenstemming pro beren te bereiken en terwijl springende granaten modderfonteinen op werpen, staan dorpshoofden in Oosterse gelatenheid namieten konden handhaven. Zo was Cochin-China oorspronkelijk vrijwel uit sluitend door Khmers bewoond, doch de Annamieten wisten hen voor het grootste deel uit dit gebied te verdringen. Begin der tragedie De tragedie van de landen van hei voormalige Frans Indo-China nam eer met de capitulatie van Frank- Duitsland in Juni 1940. Japan had zijn begerige blikken op dat grote gebied gericht en eiste reeds op 20 Juni 1940 vrije doortocht van zijn troepen, die ich voorbereidden voor de verraderlijke aanval op Zuidoost Azië. De Vichy-rege- ring kon moeilijk anders, dan deze inwilligen en zich neerleggen bij het feit, dat de Japanse legers steeds meer de feitelijke heersers in Indo-China werden, al bleef het civiele bestuur formeel in handen van de Fransen. Aan deze wonderlijke situatie werd op 9 Maart 1945 een einde gemaakt; Fransen werden geïnterneerd, aar*China wisten te ontsnappen. Een schijnregering van Annamieten werd in het leven geroepen, waarbij de toen malige keizer van Annam, Bao Dal, vooi het eerst als hoofd van een z.g. onafhan kelijke Annamietische staat naar vorer trad. Inmiddels was in het Noorden var Indo-China een verzetsactie tegen de Japanners op touw gezet door Ho Tsji- Minh- leider van de Annamietische Com munistische Partij, die reeds v oorlog van zich had laten horen en vele in Moskou in de communistische tactiek was onderwezen. Onmiddellijk de Japanse capitulatie riep hij in Tonkin de Republiek Vietnam uit, die het Anna mietische nationalisme pretendeerde U vertegenwoordigen, zulks in tegenstelling tot het ,.puppet"-bewind van Bao Dai. In Maart 1946 werd Bao Dai gedwongen zijn bewind neer te leggen en een positie als ..adviseur" van de Regering van Ho Tspi Minh te aanvaarden. Hij wist echter naai Hongkong uit te wijken waar hij zijn kan- in bleef afwachten. Intussen waren de Franse troepen Saigon geland en hadden de Japanners In Cochin-China en Cambodja ontwapend. In Cochin-China werd een voorlopige Franse regering gevormd, terwijl on derhandelingen met Cambodja leidden ieuwe band van Frankrijk met dit Koninkrijk. In Laos was de situatie aanvankelijk nog verward door dc aan wezigheid van Chinese troepen, die de Japanse legereenheden in dat land had den ontwapend, en door voortdurende infiltraties van Annamietische benden. Geleidelijk werden de Chinese troepen in Laos echter door Franse vervangen, aarna een gelijksoortige overeenkomst Is met Cambodja werd gesloten. Tonkin en belangrijke delen van An- am waren en bleven echter bezet door de troepen van Ho Tsji-Minh, die een zeer dreigende houding tegenover de Fransen (Cochln-China). De Fransen dachten evenwel niet aan, het economisch zo langrijke gebied Cochin-China prijs Net als in Indonesië De situatie in Indo-China vertoonde destijds veel overeenstemming met c Indonesië. Ook daar vormde de preten tie van de in Djokja zetelende Indone sische Republiek, dat zij geheel Indone sië omvatte, de grootste moeilijkheid in de besprekingen over de toekomstige status van dat gebied. Zoals in vele ge bieden in Indonesië destijds een sterke vrees voor een zekere Javaanse heersing bestond, zo leefde de voor een Annamietische imperialism* in gebieden, waar de meerderheid d*j bevolking uit niet-Annamietcn bestond. Evenals de Nederlandse regering d vorming van een Indonesische Federatie van zelfstandige staten (waaronder de Indonesische Republiek) als de enig juiste politiek zag, zo streefden de Fran sen er naar, te voorkomen, dat het ge hele gebied in Indo-China door de Re publiek Vietnam van Ho Tsji-Minh worden opgeslokt. Overeenkomstig deze politiek erkende het in Februari Cochin-China, dat inmiddels een regering had gekregen, als vrije staat binnen het raam van de Franse Unie. Het is vooral deze stap geweest, die d* onderhandelingen met Ho Tsji-Minh uit eindelijk deed mislukken en de strijd tussen de Franse legers en de Viet- minh-troepen deed oplaaien. (Vietminh »m van een nieuwe door Ho Tsji-Minh gestichte partij, die, hoewel onder communistische leiding, veel hang heeft onder Annamietische natio nalisten). Na het falen van de pogingen om Ho Tsji-Minh tot een acoord te komen, besloten de Fransen contact op te ne men met ex-Keizer Bao Dai in Hong kong, die niet onwillig bleek te zijn d* leiding van een nieuwe Republiek Viet- aanvaarden, mits de Fransen bereid waren hem grotere concessie verlenen dan zij geneigd waren te doeD Ho Tsji-Minh. Hij stelde de heid van de 3 Ky's (waartegen de Fran- zich tijdens de onderhandelingen Ho Tsji-Minh zo heftig hadden ver zet) als belangrijkste els voorop en stel- i als voorwaarde de vorming ïigen Vietnamees leger. Op 5 Juni 1948 werd op een schip in de baai Saigon een voorlopige overeenkomst getekend door Bao Dai en de Franse Hoge Commissaris van Indo-China, waar bij Frankrijk toezegde een volgens Bao recept te vormen Republiek Viel als onafhankelijke staat binnen de Franse Unie te zullen erkennen. Bao Dai vertrok kort daarop naar Frankrijk voor verdere onderhandelin de Franse regering die al spoe- positieve resultaten leidden. Op 8 Maart 1949 werd door president Auriol en Bao Dai een definitieve overeenkomst getekend betreffende de grondslagen van de toekomstige relaties nam met Frankrijk. De weg gebaand voor Bao Dai om terug te keren naar zijn land, dat hij ruim drie j; tevoren had verlaten. Op 14 Juni komt hij te Saigon aan, waar hem echter, tegen zijn verwachting een vrij koele ontvangst wacht. Op 1 Juli vormt hij de eerste Regering van het nieuwe Vlet- aaraan door de Franse Regering op 1 Januari 1950 de souvereiniteit wordt overgedragen. Van dat ogenblik af heeft 1 te maken met twee staten Viet- beide Tonkin, Annam Cochin-China tot hun gebied rekenen fel tegenover elkaar staan. Rusland communistisch China erkenden al spoedig het bewind van Ho Tsji-Minh, als officiële regering van Vietnam, terwijl enige dagen later Engeland en Amerika Regering van Bao Dai officieel er kennen. Bao Dai verrader Zoals te verwachten was, liet Ho Tsji- Minh geen gelegenheid voorbij gaan Bao Dai's prestige te ondermijnen. Reeds in Mei 1949 vaardigde hij eet restatiebevel „wegens landverraad' tegen Bao Dai uit. Sindsdien wordt hij dageiijks voor verrader en oorlogsmis dadiger uitgekreten. Het kan helaas niet worden ontkend, dat Ho Tsji-Minh's propaganda tegen Bao Dai bij grote groepen van de bevolking inslaat. Door zijn slappe houding tijdens de Japanse bezetting en zijn geringe populariteit is Bao Dai's positie van meetaf aan zwak geweest. Daarentegen groeide de popu lariteit van Ho Tsji-Minh, die zich, on danks zijn communistisech oogmerken stees meer opwierp als leider van de nationalisten in Indo-China. Wat was er inmiddels met Laos en Cambodja gebeurd? Nadat Frankrijk's pogingen om met medewerking van Ho Tsji-Minh een Indonesische federatie te vormen, hadden gefaald, wendden Laos en Cambodja zich tot Frankrijk met het verzoek voortgang te maken met de be loofde onafhankelijkheid van hun landen binnen de Franse Unie. Het gevolg was. de loop van 1949 verdragen wer den getekend, die de positie van elk de zer landen apart als geassocieerde sta ten in de Franse Unie regelden. Hier mede was het idee van een Indochinese Federatie, althans voorlopig van de Op 1 Januari 1950 bestonden in Indo- China dus drie min of meer onafhan kelijke staten binnen de Franse Unie naast het regiem van Ho Tsji-Minh, dat door de Fransen werd bestreden. Vol komen onafhankelijkheid hadden deze geassocieerde staten der Franse Unie nog niet. Op het gebied van defensie en buitenlandse betrekkingen bijv. ble ven de Fransen nog bepaalde rechten behouden. Deze situatie nu werd wordt door het propaganda-apparaat Ho Tsji-Minh en zijn communistische Viet-Minh-partij uitgebuit om de bevol king in Vietnam. Laos en Cambodja te gen hun regeringen, die als verkapte ko loniale regeringen worden voorgesteld, op te hitsen. Tegelijkertijd steunt Ho Tsji- Minh allerlei illegale benden, zoals de g. lssaraks, die in die gebieden opere- en en tal van moeilijkheden veroorzaken. Teneinde sterker te staan tegenover de door Ho-Tsji-Minh geuite beschuldigin gen deden de regeringen van de 3 ge associeerde staten de laatste maanden herhaaldelijk een beroep op de Fran sen om hun volledige onafhankelijkheid te verlenen. In Juni 1953 verliet de Ko ning van Cambodja zelfs demonstratief zijn land en vertrok naar Siam ..in vrij willige ballingschap" als protest tegen „de uitvluchten van de Franse regering inzake de verlening van onafhankelijk heid aan Cambodja". Hoewel de koning inmiddels in zijn land is teruggekeerd, biijft hij grote druk uitoefenen op de Franse regering, evenals ook de Koning van Laos en het staatshoofd van Viet- am, Bao Dai. De Franse Regering heeft zich daar door genoodzaakt gezien, vergaande toe zeggingen te doen. Reeds in October het vorige jaar werden te Parijj inleidende besprekingen over de verle ning van volledige onafhankelijkheid van deze staten gevoerd. Het is echter duidelijk, dat de Fran- sen niet aan terugtrekken van hun le gers kunnen denken, zolang de eigen iegers van de staten in Indo-China nog niet sterk genoeg zijn om de aanvallen van de Vietminh troepen te weerstaan. Zó ver willen Vietnam, Laos en Cam bodja echter niet gaan, zeer wel besef fend. dat zulks in dit stadium het einde hun bestaan zou betekenen. Met de opmars van de troepen van Ho Tsji-Minh tot vlak bij de poorten van Loeang Pra bang, de hoofdstad van Laos, nog vers In het geheugen, achten de leiders van deze staten militaire hulp van Frankrijk nog een absolute noodzaak. Het gaat hen echter om belangrijke politieke concessies Frankrijk, om aldus sterker te staan tegenover de zo gevaarlijke propaganda in Ho Tsji-Minh en zijn trawanten. Waar niet alleen Vietnam, doch ook Laos en Cambodja onder voortdurende bedreiging van de troepen van Ho Tsji- Minh staan en veel last ondervinden van de vele door hem gesteunde benden in hun gebied, zal het duidelijk zijn, waar deze kleine staten een plaats hebben gekregen aan de conferentietafel van Genève. Hun lot hangt voor een belang- ijk deel af van de wijze waarop de In dochinese kwestie in Genève wordt gepakt. Slechts met tegenzin hebben de dele gaties van het communistische blok zich neergelegd bij de beslissing om Laos Cambodja tot de conferentie toe te la ten. Men weet, dat zij onlangs een po- ging deden om de positie van de ver tegenwoordigers van deze beide konink rijken te ondermijnen door met de be lachelijke eis te komen, schimmenrege- ringen van „Khmer" en ..Patet-Lao" ter conferentie uit te nodigen. Van het be staan van deze ..spookstaten" had de wereld tevoren nog nimmer gehoord. Het is duidelijk, dat de communisten met deze zet beogen aan de in Cambodja Laos opererende, door Ho Tsji-Minh ge steunde. benden een schijn van wette lijkheid te gever.. Uit het voorgaande blijkt wel. hoe ge compliceerd het Indochinese probleem is, waarover in Genève wordt onderhan deld. De val van Dien Bien Phoe heeft de vooruitzichten op een politieke oplossing dit probleem stellig r.iet gunstiger gemaakt. De communisten zullen onge- ijfeld hun militaire succes zoveel mo gelijk uitbuiten om politieke voordelen te behalen. Zal de democratische wereld die eensgezindheid kunnen opbrengen, die tegenover de communistische bedrei ging noodzakelijk is? Van de beantwoor ding van deze vraag hangt niet alleen het van Indochina af. doch tevens dat de gehele wereld. En daarom richten thans millioenen vol spanning hun blik- Genève. NDSM heeft nog tot 1957 orders genoeg Vandaag is het tweede van de beide grootste ooit door de N.D.S.M. in Am sterdam gebouwde tanksohepen, de 31.000 ton grote Sylvan Arrow, tewater gela ten. Dat is het 55ste schip na de oorlog, -dat door deze werf is gebouwd. Dit enorme tankschip wordt gebouwd voor rekening van een maatschappij Edinburgh, dde het schip verhuurt j een oliemaatschappij im New York. Het wordt gefinancierd door Engelse en Ca nadese verzekeringsmaatschappijen, die leningen hebben verstrekt aan de rederij, welke op haar beurt met de opbrengst van de huur de rente en aflossing be taalt. Na de oorlog een veel gebruikte anjer van financiering. Gezien het grote aantal belan-gheb- In Den Haag Groots monument voor Indische doden Een studiecommissie bereidt thans voor het cultuurhistorische genootschap VOC plannen voor ter oprichting van een groots gedenkteken ter ere van de vele duizenden-, die in en na de oorlogsjaren in Nederlands-Indië gevallen zijn. Bij de Nederlandse dodenherdenkingen op de 4e Mei voelen de vele oud Indisch gasten r Nederland het pijnlijk gemis van een centrum, waar zij hun geliefden kunnen gedenken, een verenigingspunt, een groot gebouw, waar men rouwen kan. Het ligt de hand, dat het gedenkteken Den Haag verrijzen zal, omdat deze stad het centrum is voor allen, die hun beste jaren in Nederlands-Indië hebben doorge bracht. De plannen hebben echter nog geen vaste vorm aangenomen en een keus de plaats is evenmin nog gemaakt. benden van allerlei nationaliteiten zal het doopfeest oa. gehouden worden in het kasteel De Hooge Vuursche. Volgens directeur D. Goedkoop bestaat er een neiging raar steeds groter wor dende tankschepen. De N.D.S.M. heeft een opdracht voor twee tankers van 38 000 ton (de maximum diepgang voor het Suezkanaal is hiermee bereikt) en de directie verwacht zelfs de bouw van tankers van 50.000 ton. Op Japanse wer ven bouwt men Amerikaanse tanksche pen van 60 000 ton. Er is volgens de heer Goedkoop een heel duidelijke teruggang te zien in de conjunctuur van de scheepsbouw. De N.D.S.M. heeft tot 1957 volop werk, daarr.a zal een langzame daling opbre- Vanwege de uitmuntende outillage met veel mechanisatie kan Nederland tot dusver het hoofd bieden aan de buiten landse concurrentie, vooral van Duitse zijde, die met twee grote werven in Hamburg aan de top van de wereld productie staat Deze Duitse mogelijk heid is een gevolg van het feit, dat dit land over voldoende vakbekwame arbei ders beschikt, in tegenstelling tot Ne derland, waar een groot tekort bestaat technisch personeel mede door de snelle industrialisatie van ons land. Geen bouwstopwel nog enige roulering? Minister Witte overweegt in hoeverre de bouwactiviteit in bepaalde sectoren van de bouwnijverheid zou kunnen wor den afgestemd op de bouwcapaciteit. Hij denkt hierbij aan een regulering van de afgifte van de rijksgoedkeuringen voor bouwwerken buiten de wpningbouwsec- tor. Van een bouwstop zal evenwel geen sprake zijn. Friese Siamese tweeling weldra geopereerd Dinsdag of Woensdag zal in het Leeu warder Diaconessenhuis de aldaar blijvende „Siamese tweeling", die thans een half jaar oud is, door operatief ingrijpen worden gescheiden. Deze beslis sing is genomen, omdat conditie en weer standsvermogen van Olkje en Tjitske zc goed zijn. dat men de operatie aandurft- Wie de operatie zal verrichten, is nog niet bekend- Men vermoedt, dat dr Wijt- hoff. die zich de laatste maanden bij; met de tweeling heeft beziggehouden, belangrijke rol zal spelen. Waarschijn lijk zullen ook artsen uit Engeland operatie bijwonen. VICIEUZE CIRKEL GENéVE—HANOI Crisis in Indo-China kan pact Z.O.-Azië verwerkelijken ten maakt geen ommelet zonder een breken. Als men Indo-China wil be ien. dan moeten de Franse Unie strijdkrachten onmiddellijk met Ameri kaanse troepen worden versterkt." Deze uitspraak van een hoge Vietnamese autoritiet geeft de toestand goed weer. De communistische legers zijn een massale aanval begonnen in de rich ting van de delta van de Rode Rivier, waardoor de laatste Franse vesting, Ha- onmiddellijk wordt bedreigd. Ameri kaanse interventie al of niet met de atoombom acht men in militaire krin- te Hanoi de enige uitkomst, maar riskeert daarmee natuurlijk een Chinese interventie. En dan is opnieuw oorlogstoestand geschapen die iu toe angstvallig heeft willen 1 komen. Dit is de daad die de hoge Viet namese autoriteit bedoelde met het bre- n van de eierschaal. .De deur naar de delta". Dien Bien oe is wijd opengezwaaid. En de Viet minh werpt zich door die opening met alle mogelijke kracht in de richting DE SITUATIE IN INDO-CHINA de driehoek rond Hanoi, het enige ge bied in het Noorden van Vietnam dat nog in Franse handen is. Zoals gemeld staan de Fransen hier tegenover een overmacht indien de Vietminh haar aanval begint. Bovendien zijn de commu nisten met moderne wapens uitgerust en beschikken zij voor een aanval op de delta over meerdere verbindingslijnen die op sommige punten korter zijn dan die tus sen China en Dien Bien Phoe- En om dit sombere beeld nog troostelozer te maken: de Fransen beschikken slechts over éen verbindingsweg, nl- de route tussen de haven Haiphong en Hanoi. En reeds nu de communistische aanval is nog niet begonnen; hebben de Fransen de handen vol met het begaanbaar houden van deze weg. die door de communisten iedere nacht weer wordt ondermijnd. Geheel los van wat men in Genève be reikt of hoopt te bereiken, voeren Was hington en Parijs onderhandelingen over het door Dulles voorgestelde Z O.-Azië pact. Zij willen een accoord bereiken om mocht Genève geen goede oplossing geven het pact onmiddellijk van kracht te doen worden met die landen willen doen. En wat Genève betreft, over de resultaten van deze conferentie zijn de verwachtingen in het Westelijke kamp niet hoog gespannen- Thorn Hamilton schreef deze week in de New York et is nu wel duidelijk, dat de Westelijke mogendheden als heel biy mogen zijn. als zij van Genève kunnen vertrekken zonder veel slechter af te zyn an toen de conferentie begon- In Washington zijn de meningen over Indo-China, de betekenis van dit gebied de algemene toestand in Zuid Oost Azië, verdeeld- President Eisenhower verklaarde, dat e val van Indo-China te vergelijken zou zijn met achter elkaar geplaatste domino- valt er één. dan valt de rest (van Zuid-Oost-Azië) eveneens- Ook Admi raal Radford. chef van de vereniged chefs n in Washington, liet zich in deze zin uit: valt Indo-China. dan is Zuid- ost-Azié verloren. Alleen Dulles zag het anders. Het ver- es van Indo-China behoeft volgens de inister niet noodzakelijk tot een commu nistische overheersing van Zuid-Oost- B'mroee in Th- Portland Origor.ianj Azië te leiden- Wel zei de minister er nadruk by, dat de pogingen tot be houd van Indo-China geen moment mogen worden verslapt. Dulles gelooft, dat de est van Z.O. Azië door zijn voorgesteld* erenigde actie kan worden gered- Het Amerikaanse blad Portland Orego- nian vergelijkt de toestand in Indo-China net een brandend vuur, waarboven de pot met de brei van een Zuid-Uost-Azie act suddert. HHe heter het vuur, hoe gaar der de breiv zo concludeert het blad. waar- het wil te kennen geven, dat het ge looft dat een nog ernstiger toestand in Indo-China de aarzelende landen (Enge land) wel tot andere gedachten zal bren gen en dat dan tenslotte te elfder ure het pact tot stand komt. Het communistische blok in Genève Is er thans op uit. de besprekingen tot het uiterste te rekken Chinese afgevaardig den spraken zelfs van zes maanden- in die tijd kunnen de legers van Giap op rukken en de Fransen zoveel mogelijk verliezen toebrengen. Dat pact komt er toch niet, zo redeneert men in deze krin gen. omdat Engeland Genève afwacht. Het is nu de grote vraag of en wanneer deze vicieuze cirkel zal worden door broken- Minister Dulles, admiraal Radford en vice-president Nixon doen hopeloze po gingen om de vrije wereld de betekenis van het ZO.-Azië pact duidelijk te ma ken. Dulles zei dezer dagen in een rede; Wij staan van aangezicht tot aangezicht met despotische machten, die thans krach tiger zijn dan ooit in de geschiedenis. Keeds is een derde van de mensheid on der communlstsche controle. Het commu- moet een halt worden tocgeroe- Indo-China is de plaats waar dat op dit ogenblik wel het meest noodzake- Tot zover Dulles- ien een kaart van Eurazië beziet, waaroD de communistische machtssfeer aangegeven, dan beslaat de vrije we- d noz slechts een franje-achtige zoom a het geheel. En het communisme is er op uit. ook deze franje der vrije wereld te overspoelen- Of dit communistische streven tot mislukking is gedoemd, zuilen de komende weken leren-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1954 | | pagina 6