Mogen wij dansen
Van Sprang is gestart voor
reis rond de wereld
ELISABETH BAS
prijsvraag
NIEUWE LEIDSCHE COUHANT
5
ZATERDAG 13 MAART 1954
I - Een ivoord tot de tegenstanders
JN HET NAJAAR van 1953 heeft de redactie van ons blad de kolommen
van de prettige rubriek „Alles goed en wel, maar wij denken er zo
over" wijd opengezet voor een discussie, over het dansvraagstuk. De lezers
zullen het nog wel weten. Het begon met de mededeling van iemand, die
zich al meermalen had afgevraagd, waarom er geen Christelijk dans
instituut wordt opgericht; en toen kwam de stroom los.
Toen deze stroom na een maand weer
gestuit was, heeft de hoofdredacteur
mij gevraagd, er een paar artikelen over
te schrijven. Het ligt niet aan hem, dat
dit toen niet dadelijk gebeurd is. Ik moest
er toch heus nog eens ernstig over den
ken. Bovendien was ik toen bezig aan
een boek over de Gereformeerde Zede,
cat op het ogenblik bij Kok op de pers
ligt en in dit boek schreef ik ook al een
verhandeling van enige omvang over dit
probleem. De vraag is door de hoofdre
dacteur later echter nog herhaald en
opnieuw ben ik haar toen gaan over-
De lezer heeft al wel begrepen, dat ik
wat aarzel. Dat is ook zo. Ik heb mij
namelijk afgevraagd, waar ik aan begon
als ik hierover in een dagblad, met de
ruimte die dit kan bieden en met de
populariteit van behandeling, die hier
nodig is, mijn mening ging geven. Ik
heb die mening wel, maar zou ik die
hier nu publiceren?
Was het niet zo, dat in al die inge
zonden stukken eigenlijk door de ver
schillende schrijvers alles gezegd was,
wat hier gezegd kan worden van Chris
telijk standpunt? Want er zijn dat
herinneren de lezers zich wel niet
veel aspecten van de zaak onbesproken
gebleven. De wereldgelijkvormigheid, de
mogelijkheid van de kerstening, het
praedicaat Christelijk, de sexuele ont
sporingen, het milieu van de dansavond,
het publiek, de muziek, de jjioderne tijd
en wat al niet, ze zijn allemaal genoemd
en van verschillende kanten bekeken.
En als ik er nu weer over schrijven
ging, zou er dan wel veel meer ontstaan
dan ruzie en wrijving?
Het dansvraagstuk is een twistappel
Doet men wijs en voorzichtig die op de
tafel te leggen, waar ouders en kinde
ren in vrede samen hun kopje koffie
drinken? en welke narigheden zijn niet
te verwachten, als men zich in het pu
bliek gaat uiten over een zo omstreden
vraagstuk, dat het gemoed van velen
,zo diep ontroert? Ik heb nogal eens te
gen mezelf gezegd; begin er maar niet
aan! je wordt ingedeeld; je krijgt er
weer een etiket bij: op een of andere
manier doet het je reputatie geen goed.
Want ze halen in hun onderlinge dis
cussies je naar zich toe of ze stoten je
zo ver mogelijk van zich af; maar in
ieder geval kom je er niet zonder kleer
scheuren af.
Geen theorie
derwerp hier aansnijd, is een ge
volg van de overweging, dat het
bestaan van dit vraagstuk
te belangrijk is om te negeren. Veel
jongelui van Christelijken huize dan
sen. Misschien zijn hun ouders er
tegen; misschien doen ze het clan
destien (een van de ingezonden stuk
ken zinspeelde daarop); misschien
doen ze het met een slecht geweten,
maar ze dansen. Ze gaan in tegen
wat de zede in hun kring tot dusver
voorschreef.
Ze gaan hun eigen weg. Elk ogenblik
kan er een gesprek ontstaan. Wat wordt
dan gezegd? Wat zeggen de tegenstan
ders? Hoe pleiten de voorstanders? Niet
alleen door het anders-d oen kunnen
Christenmensen van elkaar vervreem
den, ook ouders en kinderen, ook vrien
den en kennissen, maar tevens doordat
zij ook in hun gesprek hierover el
kaar niet meer verstaan; het lijkt wel
Chinees en Latijn, wat ze tot elkaar
zeggen, een Babylonische spraakverwar
ring dryft hen uit elkaar. Daarom heb
ik tot mezelf gezegd: praat een
keer in mee.
Want inderdaad, veel jongelui uit
Christelijke milieus dansen. Soms ver
dedigen ze het. Soms niet; een gesprek
er over is al lang een onmogelijkheid
geworden voor hen. Is dat hun schuld?
Ze ontkennen het en ze hebben de voor
beelden bij de hand van de meest onmo
gelijke argumenten, die contra werden
aangevoerd. Daarom doen ze maar, wat
hun goed lijkt. Ze hebben het met zich
zelf uitgemaakt. Ze hebben gehoord, dat
die en die het ook doen. Ze doen het
op school. Ze doen het op de personeels
vereniging. Je kunt je niet overal zo dik
over maken.
En wat weten die tegenstanders er
van? Zitten die de' hele dag op een saai
kantoor? Hebben die de taak om een
avondje waar veel jongelui komen, ge
zellig te organiseren? Gaan die ook elke
Zondag twee keer naar de kerk. zonder
dat het hun in meer dan de helft van
de gevallen iets zegt? Hebben die ook
geen andere vrienden en kennissen dan
die het wèl doen? Waar praten ze over?
Zo redeneert bijvoorbeeld een ge
deelte van de Gereformeerde jonge
lui in Amsterdam, die bij een en
quête in 1952 hebben opgegeven dat
zij dansen. Vijf en twintig procent
van deze jongens en meisjes, die een
formulier invulden, zeiden ja op de
vraag, of ze dansten. Een van de le
en schoons in. En het gaat toch voorbij.
En als Paulus zegt: niet gelijkvormig
worden aan deze wereld, dan bedoelt
hij: een andere kijk op het leven, een
ander oordeel over al wat leeft en zich
beweegt, een andere orde van diepte en
hoogte van uw levensvragen, een andere
regelmaat dan die van de mens zonder
God, eon andere benadering van de le
vensgeheimen, een ander schema, een
andere vorm moet de Christen hebben;
niet het schema van die voorbijgaande
wereld, maar het schema van de komen
de. heilige wereld.
Niet alléén
BEDOELEN DE tegenstanders
deze wereld van Romeinen
i 12, als ze zeggen, dat de gezelschaps
dans werelds is? Accoord, zeg ik dan;
deze dans is werelds. Maar onze
baan, ons spaarbankboekje, onze.
sexualiteit, onze honger, onze me
dische wetenschap, onze politiek en
noemt u maar op, ze zijn evenzeer
werelds in die zin van Romeinen 12
en Paulus vermaant ons. dat we ons
niet in het schema van deze machten
zullen laten brengen.
Goed. zegt de tegenstander. Dus ook
niet in het schema van de dans De
lezer gaat voelen, wat ik volgende keer
aan de voorstanders te vragen heb.
Maar nog even doorpraten met de tegen
stander. Accoord, zeg ik, niet gelijkvor-
g worden aan de wereld, in geen en
kele vorm; u niet laten dicteren en rin
geloren door die dingen van deze we-
Boekbespreking
mee
Doe
aan
Voor de inzenders van de beste ant-
woorden op onderstaande vraag loven
wij uit
25 kisfen met 50 Elisabeth Bas sigaren
25 kisten met 25 Elisabeth Bas sigaren
100 dozen met 10 Elisabeth Bas sigaren
De heer Pieters. een haastig automo
bilist, verplettert een fiets, maar komt
te voorschijn met een open kistje
.Elisabeth Ba» sigaren. Wat doet de
wielrijder
[En beantwoordt ook deze vraag:
I Verkiest U Uw Elisabeth Bas-sigaar liefst
in cellophaan verpakt of niet I
Zendt Uw oplossing onder bijsluiting van
ten Elisabeth Bas-stgarenbandjt aan de
Elisabeth Bas Sigarenfabrieken te Boxtel.
Oplossing inzenden uiterlijk 31 Maan 1954
zers heeft vorig jaar eens naar de
statistiek gevraagd. Hier is een
c ij f e r. De mensen, die het uitre
kenden, keken op zijn zachtst gezegd
er vreemd van op.
We hebben hier dus niet meer met
een theoretische kwestie te maken, met
een boekenvraagstuk. We hebben hier
te maken met feiten, welke mensen uit
een kunnen' drijven, die bijeen behoren
Mensen, die verbonden zijn door de band
van het bloed, door de band van de
vriendschap, door de band van het ge
loof. Mensen, die bij elkaar behoren,
die elkaar veel te veel nodig hebben,
tussen wie geen kloven mogen ontstaan,
die elkaar ook te zeer liefhebben dan
dat het hun koud kan laten, dat ze el-
kaars daden niet. meer kunnen volgen
en begrijpen. Daarom moet hier ge
sproken worden. Ik bedoel niet dat
er weer een stroom ingezonden stukken
moet komen. Maar het gesprek moet
telkens opnieuw worden opgenomen. En
dat is de enige reden, waarom ik
er dan nu ook hier mee begin.
In dit artikel wil ik dan graag enke
le dingen zeggen tot de verklaar
de tegenstanders; in een volgend
artikel wil ik me tot de voorstanders
richten.
Wat is werelds
dansen werelds is. Ik zou hun de
ernstige vraag willen- voorleggen,
wat zij daar precies mee bedoelen.
Wat is werelds?
Want ze willen toch wel even mee
praten, deze tegenstanders? Ze wil
len toch wel argumenten geven? Ze
willen hun standpunt toch wel ver
dedigen?
Inderdaad zal dat gevraagd mogen
worden. Er is onder serieuze Christenen
verschil over deze zaak. Luther was
er niet tegen, Calvijn wel. Als iemand
zegt; ik houd me aan de Calvinisten,
dan zijn we nog niet dadelijk uitgepraat.
Voetius was tegen dansen; John Knox
waarlijk geen lichtzinnig man kon
het tolereren. In andere landen dan het
wordt door Christenen van hetzelf
de geloof als van vele Nederlanders, die
het dansen streng afkeuren toch wel
gedanst! Wat zijn de argumenten?
Het is werelds! Nu, dan alleen maar
de vraag: wat is dat?
"len van de deelnemers aan de dis-
sie in ons blad heeft gezegd: ze zet-
er het woord Christelijk maar voor
dan denken ze, dat het niet werelds
er is. En hij noemde als voorbeelden
i de onmogelijkheid van die gedachte
..Christelijk" speelhol of een ..Chris
telijk" huis van ontucht. Hij heeft ge
lijk. Iets dat fout is. maken wij niet
goed, als wij er maar het woord Chris
telijk voor zetten. Maar hij heeft niet
helemaal gelijk. Want wij noemen dik
wijls datgene werelds, wat in Christelijke
kring niet gebruikelijk is.
Dat dienen we wel goed voor ogen
te houden, indien wij dat scherp ver
oordelende woord werelds gebrui
ken. De apostel vermaant in Romeinen
12, niet gelijkvormig te worden aan deze
wereld. Deze wereld, zegt de Bijbel
vaker, In tegenstelling met de wereld
van de toekomst. De gedaante
van deze wereld gaat voorbij. Tot de
gedaante van deze wereld, die voorbij
gaat. behoren vele nette en brave din
gen en instellingen, bijvoorbeeld het ko
ninkrijk der Nederlanden cn het huwe
lijk en het geld cn eigenlijk alles, waar
van men met het spraakgebruik van
Kuypcr kan zeggen dat het tot het ter
rein van de gemene gratie behoort Dat
is niet weinig en daar is veel goeds
reld; een metamorphose, een innerlijke
verandering ondergaan door de vernieu
wing van uw verstand; lees Romeinen
12 maar verder. En denk dan niet alleen
aan het dansen en aan andere manieren
van vrijetijdsbesteding!
En bedenk ook dit: Wij gebruiken het
woord werelds" in een gedeeltelijk an
dere betekenis dan de apostel Paulus.
Wij zijn werelds gaan noemen, wat
in de historie van de strijd voor het
koninkrijk van God behoorde tot de
levensgewoonten van onze tegenstan
ders in die strijd en wat wij niet
nodig hadden om te leven, simpelweg
te leven als mensen en als Christenen.
Daarom noemen wij de po-itiek niet
werelds, maar het caféterras wel.
in verband daarmee zijn wij werelds
gaan noemen dat hele complex van
krachten, gebruiken, gedragingen, waar
wij op een of andere grond als Chris
tenen iets tegen hadden; waarvan we
intuïtief voelden, dat ze hinderlijk kon
den zijn voor ons Christelijk geloof en
waarvan we ondervonden, dat ze onze
Christelijke actie in de weg stonden.
Dat is werelds!
Hieruit volgt, dat voor de een deze
zaak toch anders kan liggen dan voor
de ander. Maar hieruit volgt vooral
en dat Is het eigenlijke, wat ik tot de
tegenstanders van de gezelschapsdans
zou willen zeggen dat wij, als wij
van iets zeggen, dat hot werelds is, dit
alleen maar kunnen en mogen doen in
een brandend geloof. En dat
behoren de mensen, aan wie wij verwij
ten dat zij wereldse dingen doen, ook
aan ons te merken. Er moet een grote
innigheid en een warme overtuiging,
geen wettische betweterij, en geen Fa-
rizese hoogmoed, doch een deelgenoot
schap aan het koninkrijk van God in
ons ..tegen" meeklinken, als wij het uit
spreken.
Ik denk, dat ieder oprecht Christen
dan ook dadelijk naar ons luisteren
wil, ook al is hij het niet dadelijk met
S eCM3 PROF. DR R. SCHIPPERS
Opening rijksweg II
Wegens verhindering van minister Al-
gera op 1 April is de officiële openine van
rijksweg II, AmsterdamUtrecht en de
gelijktijdige officieuze opening va., de
nieuwe brug over de /.mstel thc.ns vast
gesteld op Vrijdag, 2 April. Het pro
gramma blijft ongewijzigd.
Mr C. B. Posthumus Meyjes. Wat
is het Schuman-plan Uitg. W. P.
van Stockum en Zoon, Den Haag.
Tweede bijgewerkte druk. (62
blz.; prijs f 2.90).
Geen politiek-critische studie, maar een
rustige en duidelijke uiteenzetting van
een uiterst ingewikkelde zaak. Na een
aardige levensbeschrijving van Jean
Monnet. de geestelijke vader van het
plan. volgt een beknopt overzicht van de
voorgeschiedenis, de hoofdtrekken en
de toepassing van het Europese Kolen-
en Sftaalverdrag. De belangstellende leek
vindt hier een stukje voortreffelijke voor
lichting.
Enkele spijkers op laag water: juist
omdat het boekje is bestemd voor niet-
ingewijden, had de schrijver goed ge
daan. de citaten uit vreemde talen en de
vele vreemde woorden te vertalen in het
Nederlands. Een Staalgemeenschap is
ven. E. H. G.
Nico Beekman: De Biecht van
een Dominee. Urtg. W. ten
Have N.V., Amsterdam. Prijs
5.90.
Men kan denken hoe men wil
De Biecht van een Dominee, geschreven
door een Hervormd predikant onder
pseudoniem Nico Beekman, niemand
kan ontkennen, dat dit een eerlijk boek is.
Op een meermalen sterk aansprekende
wijze klaagt de schrijver zijn nood over
zijn ambt en ambtsbediening, signaleert
hij de sleur, de geesteloosheid, ja soms
de huichelarij van zijn gemeente er
critiseert hij zijn collega's, waarbij hij
eigen tekortkomingen geenszins ver
zwijgt H.ier is een vertegenwoordige:
van het na-oorlogse, verontruste, ge
schonden Christendom aan het woord.
De godsdienst van deze mensen is niet
langer harmonisch of monumentaal,
een gesloten systeem als van de vorigen.
Integendeel, hun godsdienst vertoont het
beeld van deze tijd: vol twijfel, ver
scheurd, paradoxaal, desniettemin een
Evangelisch Christendom, vol liefde
voor God en mensen, vol heimwee naar
een goddeujke harmenie. Hiervan ge
tuigt bijna iedere bladzijde van d;t boek
Hoewel Nico Beekman zijn tenten niet
kan opslaan in de grazige weiden der
onbekommerde verzekerdheid, toch is
hij een pastor, een herder, die een bood
schap heeft voor de schapen V3n deze
tijd. Dat hy wel eens in moeilijkheden
komt met zijn gemeente, is niet zo ver
wonderlijk. De meerderheid der men
sen is meestal zo'n 20 tot 30 jaar bij de
eigen tijd ten achter. Diegenen echter,
die evenals hy behoren tot de veront
rusten, zullen zijn boek kunen begrij
pen, want voor hen is het ook geschre-
nog geen Taalgemeenschap! A. Hf.
JOEDER VAN negen kinderen en
minister van Handel. Zouden we
ver moeten zoeken in de wereld om
een dergelijke combinatie te vinden
Integendeel, we kunnen dicht bij huis
blijven en hebben slechts de blik te
richten naar Denemarken, waar sinds
30 September j.l. de eerste vrouwelijke
minister aan het bewind is. De vrouw,
die deze twee grote verantwoordelijke
functies in zich heeft verenigd, is
mevrouw Lis Groes, die we hier met
haar kroost de krant zien lezen. „De
kinderen waren enthousiast, toen ze
hoorden van mijn benoeming", zo ver-
vertelde mevr. Groes onlangs, maar ze
zei er tegelijk bij, dat het niet mee
valt kinderen op te voeden en de
handelsbelangen van het land te be
hartigen. Haar echtgnoot, die direc
teur is van een grote coöperatieve
handelsonderneming in Denemarken,
zal dan ook een groot deel van de op
voeding van zijn kinderen op zich
moeten nemen. „Maar ze moeten ook
leren zichzelf te bedruipen". Vele kin
deren in Denemarken zijn het slacht
offer van echtscheidingen. Niet min
der dan veertig procent der huwelij
ken in dit land eindigen met schei
ding. Het gezin van de moeder-minis
ter is echter een gelukkig gezin, dat
elf kamers tot zijn beschikking heeft
in een noordelijke voorstad van Ko
penhagen. Een bijzonderheid, als men
bedenkt, dat in Denemarken veelal
kleinere woningen gebouwd worden.
Wat is nu eigenlijk de reden ge
weest, dat men haar tot minister be
noemde Wel, mevrouw Lis Groes
was presidente van de Deense vereni
ging van huisvrouwen, hield een wa
kend oog op de kleinhandelsprijzen,
behartigde de consumentenbelangen
en had bovendien economie aan de
universiteit gestudeerd. Een hoogst
ontwikkelde vrouw dus. jfjj hoopt, nu
zij minister geworden is, de coöpera
tieve en particuliere handel zodanig
in evenwicht te kunnen houden, dat
concurrentie tussen beide proepen
mogelijk is. Zij bezocht kortgeleden
de Verenigde Staten en was zeer
enthousiast over de zelfbedienings
winkels aldaar. Zij vond het jammer,
dat ze nu niet zelf meer de was van
haar negen kinderen vijf jongens
en vier meisjes kon doen.
Een leuke bijzonderheid tijdens de
eerste dagen van haar ministerschap
was, dat haar kinderen bij haar thuis
komst de kamer versierd hadden en
op de voordeur een vrouw hadden
afgebeeld met een bezem er naast. Er
onder stond: „Vrouw, uw plaats is in
huis!"
VAN HAWAII NAAR ALASKA..
Naar 't front in lndo-China
en
het weerbare Formosa
T~\E AVONTUURLIJKE ALFRED VAN SPRANG, soldaat en parachutist
U maar bovenal reizend verslaggever van ons blad, is vanmiddag op
Schiphol in een Constellation van de K.L.M. gestapt en bevindt zich op
het ogenblik, dat U Uw krant opslaat, tussen Amsterdam en Cairo. Nog
gebruind van zijn bezoek aan Kenia, waar hij verschillende acties tegen
de gevreesde Mau Mau meemaakte, is Alfred gestart voor een tocht rond
de wereld, een tocht die onder meer via tropisch Nieuw-Guinea, Indo-
China, Japan en de Stille Oceaan naar het barre Noorden van Alaska leidt.
Van het Poolgebied gaat Van Sprang vervolgens via Canada en de Ver.
Staten naar de West. Onze lezers zullen Alfred gedurende deze gehele
reis bijna op de voet kunnen volgen, want hij heeft beloofd, veel te zullen
schrijven. En gezien de suggestieve manier waarop hij dat steeds doet,
zijn onze verwachtingen hoog gespannen.
Van Sprang heeft zeventig kilo bagage
bij zich, waaronder zijn schrijfmachine,
twee fototoestellen met toebehoren en
een grote verscheidenheid aan kleding,
want hij komt op zijn reis in wel zeer
verschillende klimaten.
Voor wie er belang instelt, Alfred heeft
de volgende injectie-sera in zijn bloed
zitten: tetanus, cholera, gele koorts, pok
ken en parathyphus. Zijn paspoort zit vol
visa én in zijn portefeuille heeft Alfred
natuurlijk een flinke stapel relscheques.
Eerst komt Alfred dus in Cairo aan.
„Even kijken hoe het met Naguib gaat",
vertelde hij ons. De lezers zullen zich
ongetwijfeld herinneren, hoe Van Sprang
ternauwernood uit een brandend hotel
In Cairo kon vluchten, tijdens de onlusten
bij Naguib's machtsovername. Nadien is
er veel gebeurd In Egypte. Naguib heeft
zelfs al achter prikkeldraad gezeten, maar
is nu weer met de hoogste macht be
kleed.
Van Cairo gaat Alfred via Bangkok
(ThaUantf) naar lndo-China, waar hij
naar ons verzekerde, weer een paar para
chute-sprongen hoopt te maken. Ook
heeft hij het plan, daar het oorlogsterrein
te gaan verkennen.
Van lndo-China vertrekt Alfred ver
volgens naar Nieuw Guinea „om eens te
kijken hoe de zaken er voor staan in ons
overgeschoten gebiedsdeelHij zal
ook het Australisch deel van Nieuw
Guinea bereizen.
Dan is Formosa aan de beurt, het bol
werk van Tsjiang Kai Sjeks nationalisten,
Ide Chinese kust. Er gaan de laatste
veer geruchten, dat Tsjiang een aan
val op het vasteland voorbereidt en
daarom is Formosa ook voor Alfred
Het moderne Japan, welks wederge
boorte zich zo snel volstrekt, is het vol
gende reisdoel. Na het bezoek aan Japan
ls 't tijd voor een rustpauze: daartoe ver
trekt Van Sprang naar het romantische
eiland Hawaii, midden in de Pacific.
Rusten, jawel, maar hij zal toch ln ieder
geval zijn indrukken van dit prachtige
eiland in een artikel verwerken.
Na de welverdiende rust trekt Van
Sprang dan verder naar het Oosten en
komt zo in San Francisco terecht, de
enorme havenstad aan de Amerikaanse
Westkust. Daar blijft hij maar even, ver
langend als hij is naar Alaska, zijn vol
gend doel. „Daar zal ik eens kijken wat
de Amerikanen er alzo klaarspelen op
het gebied van vliegvelden en Indu
strieën". De United States Air Force
heeft zich bereid verklaard, hem over
Alaska rond te vliegen, waarheen hij
maar wil.
En als hij dan de eskimo's en de ergste
koude heeft vaarwel gezegd, gaat Alfred
naar Canada, het uitgestrekte land dat
zulk een fantastische ontwikkeling door
maakt. Mijnen, de olie, dé machtige in
dustrie en de „Uranium-rush" hebben
zijn bijzondere belangstelling.
Van Canada naar New York ls
sprongetje. Van deze enorme wereldstad
aan de Atlantic zal Alfred ons ook zijn
Indrukken geven.
Van New York vertrekt Alfred dan
de laatste étappe naar de West: Curasao
en Suriname. De grote projecten, die
vooral in Suriname In uitvoering zijn,
gaat hij van nabij bekijken, ongeacht
hoever hij daarvoor de Surinamerivier
zal moeten afzakken.
En dan komt Alfred weer naar huls.
Maar vóór het zover is zal er een dik
jaar voorbij zijn gegaan.
Financieel Overzicht [van de weekj
In langzamer tempo gaat beurs omhoog
onder buitenlandse invloed
Hoewel het tempo der beurshausse
enigszins langzamer is geworden, blijft
de koersstijging nog immer gehandhaafd.
In de maand Februari steeg de koers
waarde van alle gewone aandelen
320 millioen tot f 8100 millioen, v
van petroleumwaarden alleen al
stijging van 232 millioen voor hur
kening namen.
Men moet tot 1947 teruggaan om
beurskoers voor aand. Koninklijke
vinden, welke overeenstemt met he
genwoordige peil. Uit 1952 noteerde het
hoofdfonds 310%, uit 1953 was de koers
geklommen tot ruim 350%. Terugkijkend
kunnen we concluderen, dat de grote
stijging zich op regelmatige wijze heeft
•oltrokken. Het buitenland heeft hiei
•cel materiaal weggekocht cn ls als zo
danig de motor van de langdurige haus-
eweest. En er zijn nog geen
wijzingen, dat de kooplust voor aand.
Koninklijke in hot buitenland
Deze week vormde het niveau
viermaal pari een zekere hindernis, om
dat winstnemingen van het publiek
vlotte overschrijding van deze „brug"
verhinderden. Maar het aandeel pas
seerde de 400% en bereikte hiermee
nieuwe mijlpaal in zijn historie. Toen be
kend werd, dat de beletselen voor de of
ficiële notering op de New Yorkse Stock
Exchange waren weggevallen, steeg de
koers van aand. Koninklijke snel verder
en trok de hele markt mee.
Van de overige Internationale aande
len waren Unilever en AKU van buiten
landse zijde behoorlijk gevraagd
der Invloed daarvan voltrok zich ook
hier een koersstijging. Philips wist
der levendige' belangstelling te mo
ren, nadat een tijdelijke inzinking zich
bad voorgedaan. Het ls opmerkelijk, dat
do kwestie der btystempeling va
deden de gemoederen blijft bezig houden.
Naar ter beurze verluidde, was het prin
cipieel besluit van de bijstempeling ln de
boezem van het bestuur reeds gevallen,
maar werd de zaak opgehouden door
fiscale problemen, met deze bljstcmpo-
iing samenhangende.
Van der Heem deelde deze week mede.
dat de export-orders zich sterk hebben
uitgebreid. Men concludeerde ter beurze
uit deze mededeling, dat de gang van
zaken bij Philips zeker niet minder zal
zijn.
Cultuurwaarden waren deze week op
voorzichtige wijze enigszins in herstel,
onder Invloed van nadere berichten
transferkwestie. De mogelijkheid
wordt aanwezig geacht, dat de dividend-
vooruitzichten niet al te zeer door de
nieuwe noodwet zullen worden belom
merd, omdat de beperking van de winst
transfer nu voor buitenlandse onderno
mingen Is vervallen. Verder blijken de
kosten van het buitenlands goederen-
te zijn vrijgesteld van de trans-
fertoeslag van W/V*, wat van belang
>or de Indische scheepvaartlijnen Is.
Overigens zijn wij van oordeel, dat het
gebeurde een waarschuwing voor de toe
komst inhoudt. Zolang Indonesië
blijft wegglijden en de deviezen positie
itgehold wordt, moet men rekening
76 boetend is nu
PANORAMA
houden met verder gaande maatregelen.
Hiertegen bestaan van Nederlandse zijde
geen mogelijkheden van verweer en de
tegenwoordige hetze tegen alles wat Ne
derlands is, maakt grote waakzaamheid
o.i. geboden.
Op de scheepvaartmarkt trok de vaste
stemming voor aand. Holland Amerika
Lijn en Kon. Boot de aandacht. Ook In
dische lijnen waren vriendelijk gestemd.
De vergadering van aandeelhouders der
Holland Amerika Lijn, welke deze week
gehouden werd, heeft nog eens de aan
dacht gevestigd op de sterke positie,
welke onze rederijen thans Innemen,
tengevolge van de voorzichtige ultdc-
lingspolitlck der vorige Jaren.
Locale Industrie-aandelen bleven ge
vraagd, al was de vooruitgang erg ver
schillend. De aand. Kiene Co Suiker-
werkenfabrlek maakten een grote koers-
sprong tengevolge van de mededeling,
dat er 40% dividend zal worden uitge
keerd, waaronder 19% van de dividend
reserve. Deze kleine onderneming is een
echte binnenvetter, welke ook na de
aderlating een sterke positie blijft In
nemen. De aand. Voornveld, een soort
gelijke onderneming, maakten ook een
flinke vooruitgang in de koers.
Amsterdam Ballast Mij waren vast op
het bericht inzake de opdracht voor do
tunnelbouw te Veteen. Van Nelle werd
deze week opnieuw lager genoteerd en
steeds meer op een „arme weduwe"
gelijken.
Bankaandelen werden deze week te
gen hogere koersen uit de markt geno-
Belegglngsvraag was voor deze ru
briek te constateren en vermoedelijk
heeft men hier te doen met gelden,
voortkomend uit de verkoop van aand.
Koninklijke Olie.
Degenen, die Olies hebben geliqui
deerd, zoeken immers een herbelegging
rustiger aandelen en bankaandelen
worden hieronder gerangschikt.
Aand. Ned. Middenstandsbank kwa-
en ook op hoger peil, ondanks het
feit, dat een nieuwe uitgifte van aan
delen werd aangekondigd. Verder waren
ook aand. Amsterd. Goederenbank en
aand. Slavenburgs Bank hoger geno
teerd.
Op de belcggingsmarkt werd de rus
tige stemming voortgezet cn belangrijke
koersverschillen deden zich niet voor.
Amerikaanse aandelen volgden de ont
wikkeling van Wallstrcct en bleven wei
nig veranderd. Minister Dulles ver
klaarde op de conferentie te Caracas,
dat er niet langer kans ls op een groto
depressie ln de Ver. Staten.
leugdherberg Mariëndal
De jeugdherberg Mariëndal aan het
Mastbos te Breda die in het gehele land
en ook in het buitenland bekendheid ge
niet, gaat verdwijnen doch zal te Chaam
(N.-Br.) worden herbouwd.
De stichting Mariëndal heeft Donderdag
tot de gemeenteraad het verzoek gericht,
mee te werken aan de bouw van een
nieuw complex, waarvan de kosten on
geveer 220.000 zullen bedragen.
