Een jaar na de ramp
t Nieuw-Guinea-rapport
Urker vissers wellicht naar de
Golf van Mexico
GESLAAGD
AVONTURIERS
2
ZATERDAG 30 JANUARI 1954
JJET JAAR IS KORT, het uur is lang, zo zegt 't het oude woord, en we
moeten er aan denken, nu er weer een jaar verstreken is sinds die
bange uren, waarvan de verschrikking zich zo scherp en zo diep in ons
geheugen heeft gegrift.
Nog grijpt de ontzetting ons aan, wanneer wij weer voor ogen zien de
verwoestingen, in korte spanne tijd aangericht door het immer aanrollende
en het immer stygende water, dat van geen wijken scheen te willen weten.
Er was de benauwende spanning om gezinsleden en naaste verwanten
en de afmattende onzekerheid om het lot van zovelen die ons lief en dier
baar waren. En straks was er de smartelijke zekerheid bij de dagen- en
wekenlang snel aangroeiende dodenlijsten.
WAS HET EEN JAAR GELEDEN, toen het water in die bange nacht
aangeslopen was en opgekropen kwam tegen de dijken en toen het,
na eenmaal bres op bres geslagen te hebben, met tomeloos geweld huis
na huis verzwolg en akker na akker, ja polder na polder overspoelde.
Eerst scheen het, als was ons volk versteend van schrik. Doch een
ogenblik slechts, en toen ontplooide zich een activiteit, zo veelzijdig en
in de ontplooiing van zovele facetten, dat, het kan niet anders, of hier werd
tegenover de ramp van het water een wal, een dijk opgeworpen van hulp
betoon en barmhartigheid.
Het was als in het gezin, waarin een der kinderen ziek of gebrekkig
is. Dat betekent een gemeenschappelijk leed, dat, gemeenschappelijk ge
dragen, juist tot verrijking van het gezinsleven kan bijdragen. Zo ook
hier; het lenigen van de nood heeft bijgedragen tot de nationale saam
horigheid en tot versterking van de eendracht onder allen.
T7N NU. NA EEN JAAR, géan onze gedachten als onwillekeurig terug
naar hen, de mannen, de vrouwen, de vele kinderen ook, die nimmer
zijn weergekeerd en voor wie een graf moest worden gedolven. Huizen
zijn herbouwd, de velden vertonen nieuw leven, maar wat bleef was het
gemis om de doden. Stille weemoed zal er in deze dagen zijn in het ge
moed van duizenden.
Doch naast de weemoed is er de dankbaarheid. De dankbaarheid jegens
allen, die zo snel reeds na de ramp en velen hunner tot op vandaag hun
bekwaamheid van hoofd en van hand beschikbaar hebben gesteld.
Wij denken aan de ingenieurs en de dijkwerkers, aan de mannen van
de departementen onder bezielende ministeriële leiding, aan de soldaten
en de studenten, aan de talloze commissies en comité's die overal ontston
den en die zich met warme graagte aan het werk hebben gezet. Wij denken
ook aan al hetgeen de kerken mochten doen.
Wy denken voorts aan de wijze, waarop in de gebieden van de ramp
tienduizenden zich met dapperheid op het herstel van de schade hebben
toegelegd: de mannen die hun bedrijf verwoest zagen en over wier land
het water golfde; de vrouwen die haar meubeltjes aangevreten wisten
door het nat en bedekt door wier en modder.
Hoe vertroostend zal voor hen allen zijn geweest de innige en be
zielende belangstelling van onze Vorstin, die steeds daar was waar de
nood fel was en schrijnend. En het medeleven was algemeen tot ver buiten
de grenzen van het eigen land.
TTEEFT DE RAMP ons volk ook geestelijk verdiept? Wij mogen het
hopen. ïn ons eerste artikel na de ramp hebben wij uitdrukking ge
geven aan de vurige wens, dat in ons allen zou komen een diepe veroot
moediging als een antwoord onzerzijds op dit duidelijke spreken van God.
Mogen wij allen, zo schreven wij, niet maar dichter komen bij elkander,
maar mogen wij ook dichter komen tot Hem, in Wiens slaande hand wind
eri water slechts de instrumenten waren.
Er is in dit afgelopen jaar over deze ramp wel gesproken als over een
uitdaging van de mens door de natuur, een uitdaging die met kracht onder
het oog diende te worden gezien. Arme mens, voor wie de wereld er zo
uitziet! Want zomin als er toen verootmoediging in hem gevonden werd,
kan vandaag in hem de dankbaarheid leven jegens God over dit jaar, dat
op de ramp volgen mocht en waarin de zon van Gods zorgende liefde nog
altijd weer is opgegaan dag in, dag uit.
Moge om ons dit inzicht in de daden Gods by te brengen deze ver
schrikkelijke ramp niet tevergeefs zijn geschied.
"VriEUW-GUINEA is een enorm land, waarvan ons de helft nog niet is
aangezegd. Ook niet met betrekking tot de problemen, die daar zul
len moeten worden opgelost. Dit is ons nog eens duidelijk geworden uit
het rapport, dat de parlementaire missie, die dit gebiedsdeel heeft bezocht,
thans aan de beide Kamers der Staten-Generaal heeft uitgebracht en
waarvan onze lezers elders in dit blad een en ander aantreffen.
Het verslag is zeer lezenswaardig en wij zouden willen, dat het als
een „volksuitgave" beschikbaar zou kunnen worden gesteld voor ieder, die
er belangstelling voor heeft.
/"OPMERKELIJK is in het verslag, dat op Nieuw-Guinea geconstateerd is,
dat algemeen als een vaststaand feit wordt aangenomen, dat de Neder
landse souvereiniteit over dit gebiedsdeel gehandhaafd zal blijven. Van
sympathie voor Indonesië is de missie weinig gebleken. Men heeft blijk
baar vertrouwen en dat geldt ook voor de tot oordelen bevoegde Pa
poea's dat het land met Nederlandse hulp inderdaad tot ontwikkeling
kan worden gebracht.
T~VE TENDENS van het verslag menen wy als volgt samen te kunnen
vatten: poog de huidige bevolking van Nieuw-Guinea, dat zijn dus
zowel de autochthonen als zy, die bereid zijn dit land als hun vaderland
te kiezen, zoveel mogelijk by de ontwikkeling te betrekken.
Dit zien wij by de voorstellen met betrekking tot het onderwijs, met
betrekking tot de opbouw van een geheel nieuw ambtenarencorps en met
betrekking tot de defensie.
A L DEZE ZAKEN kunnen niet een-twee-drie in orde komen. Nieuw-
Guinea is nog een primitief gebied, waar geen sprake is van een een
heid. Er zullen dan ook nog heel wat jaren moeten voorbijgaan vóór men
werkelijk kan zeggen: zó zal het worden. De oplossing van veel problemen
zou waarschijnlijk eenvoudiger zijn, wanneer er maar de mogelijkheid was
van betere verbindingen. De onmetelijkheid en de ontoegankelijkheid spe
len de ontwikkeling parten. Toch kèn er in dit ons overgebleven gebieds
deel veel groots worden verricht.
"PVE MISSIE is er in geslaagd, een voor het grootste deel eenstemmig rap-
port uit te brengen. Slechts ten aanzien van de taak der overheid met
betrekking tot het onderwijs en met betrekking tot de gezondheidszorg is
er een minderheid, die geporteerd is voor openbaar onderwijs en openbare
gezondheidszorg.
Het verslag is uit den aard der zaak uitgebracht aan de beide Kamers
der Staten-Generaal. De regering zal hieruit echter eveneens gegevens
kunnen putten en haar beleid er eventueel op kunnen afstemmen. Daarom
is het van belang, de reacties der regering te kennen. Deze kunnen geopen
baard worden bij de indiening en behandeling van de begrotingen-1953 en
1954 voor Nieuw-Guinea.
KARSOTE RUB
•J
Ontevreden over busvervoer
Ateliermeisjes staken in
Wildervank
Ruim driehonderd ateliermeisjes, werk.
tam bij de tricotagefabriek Schmidt te
Wildervank, zijn gisteren in proteststa
king gegaan als gevolg van ontevreden
heid van die meisjes die per bus van haar
woonplaatsen naar de fabriek worden
vervoerd.
Gisterochtend is een bus onderweg blij-
ïn steken door een defect aan de motor.
Er kwam toen een reservebus die plaats
bood voor 32 personen, terwijl in de de
fecte bus 37 meisjes hadden gezeten. Vijf
meisjes moesten dus staan, maar zij na
men hier geen genoegen mee en zijn op
eigen gelegenheid naar de fabriek ge
gaan. waar zij de staking uitlokten. Reeds
eerder zijn moeilijkheden gerezen ovei
het vervoer, toen enkele meisjes het be
wustzijn verloren in een
uitlaatpijp defect was.
Suikerprijs voor de boer
i 47 per 100 kg.
Minister Mansholt heeft de suikerprijs
voor de boer voor de oogst 1954 vastge
steld op 47 per 100 kg-
Vorig jaar werd, i.v.m.'de ramp, ge-
suikerprijs maar een suikerbietenprijs
vastgesteld, die 43,50 per 1000 kg bieten
bedroeg. Bij de huidige verwerkingskos-
en zou eenzelfde suikerbietenprijs thans
hebben geleid tot een suikerprijs van
ƒ48.30. Bij he bepalen van de suiker
prijs op 47 is de kostprijsberekening
van het Landbouw Economisch Instituut
uitgangspunt geweest Ditmaal is bij de
prijs geen premie ter bevordering van dc
teelt inbegrepen.
Prof. Francois commandeur
orde O.N.
Prof. dr J. P, A. Francois, die benoemd
is tot secretaris-generaal van het Per-
nament Hof van Arbitrage en in verband
daarmede per 1 Februari a.s. eervol is
ontheven van zijn functie van juridisch
adviseur bij het ministerie van Buiten
landse Zaken, is benoemd tot comi
deur in de orde van Oranje Nassau. Deze
hoge onderscheiding heeft minister
Beyen hem persoonlijk uitgereikt.
Voorzitter Ecosoc bij
minister Drees
De voorzitter van de Economische
Sociale Raad der Verenigde Naties, de
heer R. Scheijven (België), die in Den
Haag vertoeft, bracht gistermiddag een
bezoek aan minister-president dr W.
Drees in diens kabinet.
Kans op emigratie naar Florida
Perzische rederij heelt gevraagd om drie
bemande instructievaartuigen
De burgemeester van Urk heeft gister
avond' bekend laten maken, dat er voor
Urker vissers gelegenheid bestaat te emi
greren naar de Ver. Staten. De burge
meester heefc besprekingen gevoerd met
het consulaat-generaal der Ver- Staten
en andere autoriteiten over de mogelijk
heid tot emêgratie van vissers- Een rede
rij in Pensacola (Florida) is genegen.
Urker vissers in die-net te nemen. Dezo
rederij oefent de visserij uit met achi
schepen- Het visserij gebied ligt in de
Golf van Mexico, ongeveer 700 mijlen va-n
Pensacola verwijderd- Aanvankelijk zijn
de verdienstee» voor een gewoon matroos
ongeveer f 600 in de maand, maar hogere
besommlrvgen zijn mogelijk-
Het is de bedoeling van de burgemees
ter drie flinke IJsseLmeervissers naar
Amerika te doen uitzenden om eerst de
visserij te beoefenen en zich op de hoogte
te stellen va-n de levcnsomstJ-ndigheden
Pensacola. Na enige nnandfn kunnen
deze vissers terugkomen om verslag uit
te brengen van hun be vindir gen- Daar
van zal het afhangen, of er meer genegen
zijn raar Amerika te vertrekken-
Dit jaar zal het aantal vergunningen
Prijsvraag Door de
Eeuwen Trouw
De Stichting Door de Eeuwen Trouw
schryft een opstelwedstrijd uit om be-
iangstelhng te wekken voor de Oostindo-
Inesische volkeren, in het bijzonder voor
[de republiek Zuid-Molukken. De gehele
J jeugd tot 20 jaar kan hieraan deelnemen.
(Het opstel mag hoogstens uit 600 woor-
!den bestaan en zal tot titel hebben: „De
I vrijheidsstrijd van de Zuid-Molukken".
De hoofdprijs is een radiotoestel van 100,
de tweede prijs een fototoestel van ƒ50,
de derde een tennisracket, een hockey
stick of andere sportartikelen van 25. de
4de t/m de 10de prijs boekenbonnen van
ƒ10 per stuk, de 11de t/m de 25ste prijs
zilveren voorwerpen, boeken, enz.
De wedstrijd begint 10 Februari en
eindigt 24 Maart a.s. De uitslag zal door
de jury zo spoedig mogelijk bekend ge
maakt worden. Op de opstellen moeten
naam en adres vermeld worden, zij wor
den eigendom van de Stichting, die des-
j gewenst tot publicatie mag overgaan.
[Boekjes en brochures worden toegezon
den na ontvangst van ƒ1,50 per postwis
sel of op giro 431404 van D. Vreugdenhil.
DANK Zll
HILVERSUM
voor die viserij op het IJsselmeer sterk
worden mgekirompen, waardoor een giroo:
aantaa Urker IJsselmeervissers werkloos
wordt. Een gedeelte zal waarschijnlijk
naar de Noordzee visserij overgaan, maar
deze mogelijkheid is niet voor iedereen
aanwezig. aangezien voor een modern
N oord zeevisserij bedlrij f meer dan een ton
nodig is. Misschien aa-1 emigratie naar
ie Golf van Mexico voor een aanlnl IJs-
seimeervlssers een oplossin-g betekenen
vam de moeilijkheden- De ko.ïts'i voor
uitzending komen- ten laste van een Ame
rikaans fon-dis.
Enige tijd geledon heeft een Perzische
rederij het verzoek tot de burgemeester
gericht drie volledig bemande Ur-kei
kotters te zenden. Deze zouden dan naar
de Perzische Golf vervoerd worden, om
daar als instructievaartuigen voor de
visserij dienst te doen. Vandaar zouden
die vissers dan weer naar Urk kunnen
terugkeren, maar zonder schepen. Deze
plannen zijn nog niet verder uitgewerkt-
Lucky Strike en Lucky
Smile
De fabrikant H. van Valkenburg te
Breda heeft kauwgom ip de handel ge
bracht onder de naam „Lucky Smile",
welk merk was nagebootst van een merk,
waarop de British-American Tobacco
Company recht heeft en waaronder het
sigaretten in de handel brengt onder de
naam T.ucky Strike". Deze handelsven
nootschap eiste een verbod voor het ver
der bezigen van het merk van de kauw-
gomfabrikar
ontzegde deze vordering, doch het Bossche
gerechtshof heeft dit vonnis vernietigd
en haar toegewezen.
De Hoge Raad heeft echter thans het
beroep van V. verworpen.
Indrapoera naar Timor
met Portugezen
Het m.s. Indrapoera van de Kon. Rot-
terdamsche Lloyd zou vanmiddag onder
commando van kapitein J. Roos opnieuw
uit Rotterdam vertrekken naar Malakka
en Indonesië. Vrijwel de gehele passa
giersaccommodatie zal op deze reis
worden ingenomen door Engelsen uit
Southampton en vooral door Portugezen
uit Lissabon, met bestemming Dilly op
Portugees Timor. Daar er voor deze Por-
ugese passagiers geen geschikte aanslui
ting van Djakarta naar Dilly bleek te
zijn, heeft de Lloyd besloten de Indra
poera zelf daarheen te laten varen.
Minister Beyen ontving
Belgisch ereteken
Koning Boudewijn van België heeft
gisteren bij een ontvangst ten paleize aan
de Nederlandse minister van Buitenland
se Zaken, mr J. W. Beyen. en aan maar
schalk Papagos. de Griekse premier, het
grootlint van de Leopoldsorde uitgereikt.
Van het eri van School en Kerk
Beioepingsweik
Ned. Ilcrv. Kerk.
Beroepen te Oud-Alblas (toez.) L.
Trouwborst te Monster; te Vinkeveen
R. de Bruyn ie Barneveld; te Paramaribo
(Evangelische Broedergemeente) D. J.
Karres te Voorburg.
Dr J. Blok en dr R. F. Rekker gaven
hun openbare les aan V.U.
In het Minervapaviljoen te Amsterdam
gaven gistermiddag dr J. Blok en dr R
F. Rekker, beiden benoemd tot lector in
de faculteit der wis- en natuurkunde der
Vrije Universiteit, hun openbare lessen:
dr Blok over Wisselwerking tussen stra
ling en vaste stoffen, dr Rekker over De
electronische conceptie van het begrip
co-valentie in de organische chemie.
H. W. Ouweleen buitengew.
hoogleraar in R'dam
Met ingang van 1 Februari is aan de
Ned. Economische Hogeschool te Rotter
dam benoemd tot buitengewoon hoog
leraar voor de bedrijfspsychologie de heer
H. W. Ouweleen te Amsterdam. De heer
Ouweleen werd in 1914 geboren te Am
sterdam, waar hij wis- en natuurkunde
en psychologie studeerde.
Hij is psychologisch adviseur en hoofd
van de psychologische dienst van het
staatsbedrijf der P.T.T. en sedert 1950 aan
de Ned. Econ. Hogeschool verbonden als
lector In de bedrijfspsychologie.
Infanterie werd nr 1
in het exerceren
Vier dagen extra verlof
voor 422ste bataljon
De infanteristen van het 422ste batal
jon uit Zuidlaren hebben de eerste prijs
behaald in de exercitiewedstrijden van
de Kon. Landmacht. Gisteravond maakte
gen.-maj. H. J. Couzy de uitslag bekend
in een warme -cantine naast de steen
koude exercitieplaats van de Sypesteyn-
kazerne te Utrecht, waar dertig detache
menten van allerlei wapens en dienstvak
ken uit ons legef deze week hun beste
beentje hebben voorgezet.
De commandant van het 422ste batal
jon eerste luitenant J. R. Grevelink. nam
de zilveren medaille, en de erevaantjes
in ontvangst en natuurlijk ook de mede
deling, dat allen die deel uitmaakten van
het winnende detachement vier dagen
extra verlof krijgen. Het bataljon heeft
630 punten behaald.
De tweede prijs was voor de stafbat
terij var. 101 LUA (Luchtdoel Artillerie)
uit het kamp bij Ermelo, onder comman
do van eerste luitenant H. G. Kappert
(622,9 punten). Deze winnaars kregen de
bronzen medaille, ere-vaantjes en twee
dagen extra verlof.
De derde prijs was voor de 44e afde
ling veldartillerie, A-batterij uit Ede.
onder commando van kornet R. H. Elie
(618 punten). Deze afdeling kreeg alleen
erevaantjes. Alle deelnemende detache
menten ontvingen een herinnerings
vaantje. Generaal Couzy besloot de prijs
uitreiking met een woord van dank
de commissie, die de taak van jury,
danks het „poolweer", op voortreffelijke
wijze had verricht.
Kleine Commissie
begonnen le Paramaribo
De eerste bijeenkomst der Kleine Com
missie ter voorbereiding van de voort
zetting der Ronde-Tafel-Conferentie met
de West is Vrijdag te Paramaribo bijeen
geweest, nadat de voorzitters der dele-
sprak een kort welkomstwoord en hoop
te, dat op Surinaamse bodem over
stemming zou tot stand komen. Minister
mr L. A. Donker hoopte, dat deze tweede
phase de slotphase zou zijn. Mr dr M. F.
da Costa Gomez sloot zich hierbij aan.
Minister prof. mr dr W. J. A. Kernkamp
kon niet aanwezig zijn, daar hij wegens
een keelontsteking tot Zondag het bed
moet houden. De Antilliaanse delegatje
heeft verzocht landsminister W.
Plantz als haar vertegenwoordiger te
laten optreden. Vermoedelijk zal deze
Zondag naar Paramaribo vertrekken.
Genoemde delegatie rekent met de mo
gelijkheid, dat men nog niet definitief
tot een accoord zal komen, doch de Ne
derlandse delegatie is optimistische ge
stemd. Het is nog niet uitgesloten, dat
minister mr L. A. Donker en prof.
W. C. L. van der Grinten Donoderdag uit
Paramaribo naar Nederland zullen vei
Jongetje door ijs gezakt en
verdronken
De tienjarige Lubbert Wassink, die met
enige vriendjes op de vaart te Nijkert'
aan het schaatsenrijden was. is gister
middag, doordat hij te dicht bij een wind
gat kwam, door het ijs gezakt en
dronken. Het lijkje is enige uren later
gevonden.
Onderwijs en Zending op
Nieuw-Guinea
Veel nieuwe krachten worden
gevraagd
Uitgaande van de zending der Ned.
Herv. Kerk zijn er thans op Nieuw-
Guinea 251 volksscholen met 362
autochthone leerkrachten en ongeveer
13.500 leerlingen. Voorts zijn er een pri
maire middelbare school, een lagere tech
nische school. 2 opleidingsscholen voor
volksonderwijzers. 7 jongens vervolgscho-
len, 4 meisjes vervolgscholen, 3 algemene
lagere scholen, een landbouw-praktijk-
cursus en een voorbereidingscursus.
Al dit onderwijs breidt zich zo uit, dat
er nog steeds een grote behoefte is aan
onderwijzers en onderwijzeressen, die be
reid zijn uit Nederland in dienst der Zen
ding naar Nieuw-Guinea te gaan.
Voor het Medische Zendingswerk op
Nieuw-Guinea zijn door de Raad voor de
Zending der Ned. Herv. Kerk 12 artsen
uitgezonden, 25 verpleegsters, 1 hoofd van
de huishouding en 1 administrateur. Ook
voor dit werk is er grote behoefte aan be
voegde krachten.
Onder de Ned. Rooms-Katholieken is
een actie gaande om de op 26 Juli 1942 in
een concentratiekamp overleden prof. dr
Titus Brandsma zalig verklaard te
krijgen.
Sijbesma te Dokkum;
tot onderwljzer(es)Chr, Nat. school te
Amersfoort, mcj. S. de Vries te Slochteren:
School met de Bijbel te Haveltcrbcrg, P.
ACADEMISCHE EXAMENS
ROTTERDAM (Klin. Hoger Onderw.). 28
Jan. Geslaagd semi-arts: E F R van
Ouwenaller. Den Haag; H P J Bonarius,
Bloemendaal; L C Vogel. Utrecht; C D Ger-
hardt, Oss; M Stem Hanf. Den Haag en N
M Drayer, Klundert. Artsex.; mej J C de
Neef, R'dam en HP Schmelzer, R'dam;
G Bouman, Ridderkerk; J L de Jongste.
R'dam; A Verheljden. R'dam; J F Thom
son. Den Haag; J H Aafjes. R'dam: C A
van Walraven. Dubbeldam en H Griffioen.
Hoogeveen.
ROTTERDAM (Econ. Hogeschool), 28 Jan.
Geslaagd cand economie; - -
Haag; RES'"
wegt, Hoek
ALA Moret. Rotterdam
GRONINGEN. 20 Jan. Geslaagd cand
godgeleerdheid; R H Wissink. Enschede;
Drachten; Doet wis- en natuurk (biologie);
mej Th Damler. Groningen
Groningen; Cand
Hengelo; J J
M M C A Mol,
degarijp
J H Mook.
natuurk .A): KW
Weerden. Grljpskerk; ArtseX le ged.;
P Bregman. Honselersdijk; E Th Edens.
an der Linden, Leeuwarden:
Groningen; A Postma. Har.
O Straatsma, Leeuwarden;
V J Kloosterh-uis. Stadskanaal;
looen, Ter Apel; J H Klelma"
en A W de Vries, Groningen.
UTRECHT. 29 Jan. Geslaagd cand
rechten; C C Th M Andriessen. Eindhoven;
mevr C R Bruining, Eindhoven; mej L Pie-
ters. Utrecht en P van Zanten, Utrecht;
Doet rechten: M C G M ten Hagen. Den
Haag- mej M G W Kousemaker. Zeist; Doet
geneeskunde: K W Eisenhardt. Zeist- W
Ester. Utrecht; HAM Hoeyenaars. Gtlze
(N-Br)- A W H F Sanger, Utrecht; M G
Vermooten, Utrecht en H Zaadnoordelijk,
Gorlnchem; Cand psy<
Groot. Utrecht
W i
H Karsslens,
Utrecht f ~*Doct psychologie: E van Egten,
Bllthoven.
Veertig honderdjarigen
in Nederland
flVER HET AANTAL PERSONEN
van honderd jaar en onder In Ne
derland heeft het CB.S. enkele inte
ressante cijfers bekendgemaakt.
Voorzover thans bekend is, waren
op 1 Januari j.L 12 mannen en 28
vrouwen 100 jaar of ouder. Op deze
datum was de 104-jarige Chrisse
KarnebeekBaks (Chrisse-meuje) uit
Eibergen de oudste Inwoonster van
Nederland.
Op 1 Januari 1953 telde onze bevol
king 46 personen (15 mannen en 31
vrouwen), die de tien kruisjes achter
de rug hadden. Bij de eeuwwisseling,
op 1 Januari 1900, waren er 10. Sinds
dien zijn twee personen de leeftijd
van 106 jaar gepasseerd: een vrouw
die is overleden in 1935 (106 jaar en
l maand, n.l. „opoe" Tjaden uit Gro
ningen) en een vrouw die is overleden
in 1948 (106 jaar en 6 maanden, n.l.
„opoe" Herfst uit Rotterdam).
De oudste overledene hier te lande,
ten aanzien van wiens bereikte leef
tijd zekerheid bestaat, is een man van
110 jaar geweest, overleden in 1899
(Geert Adriaan Boomgaard).
Apeldoorn krijgt middelbare
auto-technische school
De gemeenteraad van Apeldoorn heeft
in zijn jongste vergadering besloten me
dewerking te verlenen aan een verzoek
van het bestuur der Auto-Technische
School te Apeldoorn aan deze school een
middelbare opleiding toe te voegen. Dit
besluit werd genomen nadat het bestuur
had laten weten dat aan een dergelijke
opleiding grote behoefte bestaat.
erkoudheid. Bij Apoth.
IMP. H. TEN HERKEL. HILVERSUM
GOUDEN DOCTORAAT
Woensdag 3 Februari zal het vijftig jaar
geleden zijn, dat aan de rijksuniversiteit te
Leiden promoveerde tot doctor in de rechts
wetenschap mw. mr J C Gerdeck-de Waal,
ACADEMISCHE EXAMENS
LEIDEN. 30 Jan. Geslaagd kerkelijk
vorbereidend examen de heor D Noord
mans, Delft; Doetexamen Ind recht de
heren H L Leffelaar, Heemstede en W W
Hopperus Buma. Dlepenvr-
i' Reydon Amsterdar
J J V Went',
Oegstgeest; Óeslaagd
le gedeelte de heren L -9?
en A H C v Sennus, Rotterdam; Geslaagd
voor het artsexamen 2e gedeelte de he.rcn
J Heckman. Lelden; Lim Bok Seng. Lei
den: H Rademacher, Spijkenlsse (Z-H); M J
Reijnvaan, Den Haag e
delburg.
1 W Snethlage. 1
Het lied der aethergolven
ZONDAG 31 JANUARI
:im 1 402 in: VARA: 8.00 Nieuws
n 8.45 Sportmeded 8.S0 ..Langs
leven", caus 9.25 Mi
Gram 10.45 „Een lat
spel 11.
Jeestelijk
er omslag 9.55
Hugo". h<
solist AVRO: 12.00 Sportspiegel 12.
muziek 12.35 Even afrekenen. Heren I 12.45
Lichte muziek 1.00 Nieuws 1.05 Meded l.tf
Comm uit Berlijn 1.20 Amus muziek 2.Of
Boekbespreking 2.20 Bariton en plano 3.0.
Fllmpraatje 3.20 Orgelconcert 3.45 Dlsco-caus
•130 Sportrevuc V.'.RA: 5.00 Strijksextet 5.3C
V d Jeugd 5.50 Sportjourn 6.15 Nieuws VPRO
7.00 Luisterclubs opgelet! 7.35 Gesprekken
om de Bijbel. Nationaal progr.: 8.00 Nieuws
8.05 Felicitatie 8.10 Groot koor 8.20 Prinses
Beatrix op school en thuis 8 30 Studenten
orkest en solist 8 55 „Het jonge drl<
schap", hoorspel 9.55 Omroep orkest
Is dat al 16 jaar geleden? 10.35 Kon Mil
Kapel 11.00 Nieuws 11.15 Metre
en solist 11.50—12.00 Dagsluiting.
Hilversum II 298 m: KRO: 8.00 Nieuws 8.15
Gram 8.25 Plechtige Hoogmis NCRV: 9.3C
Nieuws 9.45 Vocaal ensemble 10.00 Bap1
Kerkdienst 11.30 Gram 11.45 Orgel en sopraar
KRO: 12.15 Gram 12.20 Apologie 12.40 Ham
mondorgel en piano 12.55 Zonnewijzer l.Ot
Nieuws en kath nieuws 1 10 Gevar muziek
1.40 Boekbespreking 1.55 Gram 2 00 V d jeugd
2.30 Concertgebouworkest en soliste 4.40 Kath
Thuisfront Overal! 4.45 Gram IKOR: 5.00
Oecumenische jeugddienst 6.00 Zangdlenst
6.45 Pastorale rubriek NCRV: 7.00 Nieuw*
uit de Kerken 7.05 Koorzang 7.15 Orgel
concert 7.30 „Weren werk der Kerkhervor
mers". caus KRO: 7.45 Gram. Nationaal
progr: 8.00—12.00 Zie progr Hllv<
Engeland BBC 330 m: 12.15 Caus 12.30 Muz
kinderen 6.50 Caus 6.55 Weerber 7.00
Nieuws 7.15 Caus 7.30 Concert 8.15 Plano
recital 8.45 Kerkdienst 9.25 Liefdadigheid
oproep 9.30 Hoorspel 10.00 Nieuws 10.15 Caus
Hoorspel 11.30 Koorzang 11.52 Epiloog
go" 12.30 Kerkdier
43.
Deze weelde viel zeer in de smaak bij de rijke
Algerijnen, die hun huizen wilden versieren en
hun vrouwen verrassen en vooral bij de Europe
se renegaten, die rijk en weelderig leefden, maar
toch hun vaderland niet vergeten konden en ver
goeding zochten in weelde en overdaad. De pu
blieke veiling bracht veel geld op. De soldaten
kregen slechts een klein aandeel, omdat hun hulp
niet nodig was geweest, de roeiers kregen nooit
iets, dus het aandeel van de commandant en van
zijn onderkapitein bedroeg een kapitale som.
Taffoen werd benoemd tot Reis en Hassam Reis
kreeg de titel Beheerser der Zeeën omdat hij zich
in de grote Oceaan gewaagd had en prachtige re
sultaten had behaald. Dit laatste gaf de doorslag.
XVIII
Hassam Reis was een groot avonturier, maar
een slecht zeeman. Taffoen Reis, voorheen Adolf,
had dit al gauw gezien. Alles was afhankelijk
van de roeiers en van het mooie weer.
Van zeilen, laveren en andere manoeuvres had
den de Algerijnen geen begrip. En Simon de Dan
ser, de Hollandse zeeschuimer, die hun de zeil
vaart volledig leren en daardoor de Algerijnse
rovers tot de schrik van alle zeevarende natiën
zou maken, zou pas vijftien jaar later op het
toneel verschijnen.
Zo kreeg Adolf gelegenheid, verschillende ver
beteringen aan te brengen, de hulpzeilen meer
productief te maken en het roeiersmateriaal te
ontlasten. En Hassam Reis bezat handigheid ge
noeg. om van deze verbeteringen voordeel te
trekken. Zijn nieuwe onderkapitein voldeed hem
goed, hij wist van zeevaart en zeeroof, van aan
val en van verweer. Ook was hij praterig en
mededeelzaam. Alleen werd hij zwijgzaam, zo
dra Hassam trachtte te informeren naar zijn
jeugd en afkomst Dat hinderde niet, want Hassam
deed zelf evenzo.
Samen deden ze menige reis en veroverden
verscheidene schepen met of zonder strijd.
Altijd trachtte Hassam het gevecht te vermij
den, want dit gaf minder risico en de som die
de slaven opbrachten, ging meestal geheel weg
aan premie voor de soldaten. Dus vechten bracht
geen voordeel.
Zijn onderkapitein was dit geheel met hem
eens en samen maakten ze goede zaken. Het bui
deltje van Adolf werd te klein.
Op een stille plaats bij een rotsachtige inham
aan de kust liet hij zich een tuinhuis bouwen en
inrichten naar Europese trant. Er waren Euro
pese vaklieden, die vrijwillig de Algerijnen dien
den en als vaklieden een goed bestaan vonden,
want hun getal was klein en hun werk werd ge
waardeerd.
UIT HET LAND VAN
PRINS BERNHARD
door K. JONKHEID
Als in de wintermaanden de zee voor de plom
pe galeien te onrustig was, kon hij daar weken
achtereen verblijven, verzorgd door Christensla
ven, die hem gaarne dienden, want de meeste
afvalligen behandelden hun vroegere medechris
tenen harder en vijandiger dan de Algerijnen,
maar Adolf deed dat niet. Hij praatte met hen
en behandelde hen als medemensen.
Ook ontving hij daar vrienden en deed tochten
naar het binnenland en bezondigde zich op veler
lei wijzen, zonder dat zijn geweten hem lastig
viel.
Zijn bijbeltje was een vergeten ding, aan zijn
godsdienstplichten als Mohammedaan schonk hij
niet de minste aandacht, bidden deed hij niet
meer. hij leefde als een heiden.
Hij was rijk en geëerd, het klimaat was heer
lijk, ook in de wintermaanden. Dan was de we
reld fris en groen. En wanneer in de zomertijd
het land geteisterd werd door hitte en droogte
en een moordende zon, was Adolf op zee en merk
te het niet.
Inmiddels begon het bedrijf meer gevaarlijk
te worden. De noordelijke zeestaten Engeland,
Holland en Frankrijk schreven voor, dat de sche
pen voortaan zouden varen in convooi van drie
of vier onder bescherming van een oorlogsschip.
Ook voeren er oorlogsschepen rond, die men het
uiterlijk van een koopvaarder gaf, om de rovers
te lokken en hun bij nadering de volle laag te
geven en in de grond te boren. Andere oorlogs
bodems werden aangewezen, om uit baaien en
inhammen te loeren op een roofschip, dit te
overvallen en te nemen en de gehele bemanning,
uitgezonderd de slaven, „de voeten te spoelen
dat wil zeggen in zee te werpen.
Omstreeks die tijd werd Adolf ziek. Een sle
pende koorts ondermijnde zijn gestel en deed
hem bleek en mager worden. Hij meende, dat
het op zee wel beteren zou, maar Hassam Reis
achtte het nodig, dat Adolf thuis bleef en zich
stelde onder behandeling van een Europese dok
ter.
Als tijdelijk onderkapitein in Adolfs plaats
werd Redgeb al Madi aangewezen, die niet kon
nalaten Adolf honend voor te houden, dat diens
aandeel in de buit nu voor hèm zou zijn en wel
meer zou bedragen dan die enkele armzalige
goudstukken die Adolf indertijd in zijn beursje
had en die Redgeb hem edelmoedig had terug
gegeven!
De geneesheer bleek een gevangen scheeps
barbier, wiens enige remedie bestond in het toe
dienen van aderlatingen, waardoor de patiënten
nog meer verzwakt en ondermijnd werden. Hij
had een zeer onbetrouwbaar uiterlijk en was
reeds een keer beschuldigd, twee voorname Al
gerijnen zoveel bloed te hebben afgetapt, dat ze
van uitputting stierven. Maar de familie van de
slachtoffers werd afgescheept met de boodschap,
dat het uur van ieders dood bepaald was en dit
alzo naar de wil van Allah was geweest.
10.00 Gevar progr 11.00 Nieuws 11.15 Piar
recital 11.30 Muzikale caus 11.45 Gram 12
Orgelspel 12.56—1.00 Nieuws.
Brussel 324 m: 11.40 Kamerorkest en sol
6.00 Gram 6.30 Godsd
Nieuws 7 30 Gevar nu
Nieuws en weerber 10.
Nieuws 11.05—12.00 D:
Brussel 484 m: 12.00 Gram 1.00 Nieuws 1.10
Verzoek progr 2.00 Gram 2.30 Gevar muziek
2.50. 3.45 en 4.45 Gram 5.00 Nieuws 5.05
Gram 7.00 Kath halfuur 7.30 Nieuws 8.00
Symph orkest en solist 9.00 Gram 10.00
Nieuws 10.15 Gram 10.55 Nieuws 11.00 Ltchta
muziek 11.55 Nieuws.
Engeland BBC nitz voor Nederland: 8.0£-
8.15 Engelse les voor beginnelingen; Op 464,
75 en 49 m. 5.00—5.15 nm Engelse les voor
beginnelingen: Op 224. 49 cn 42 m. 10.00—
10.30 nm Nieuws: Overzicht v d Engelse
tijdschriften; Op 224 m.
MAANDAG 1 FEBRUARI
Hilversum I 402 m: VARA: 7.00 Herdcn:
kingswoord
Z Exc Mr J Algera
7.30 Gram 8.00 Herdenkingsv
Z Exc Mr J Algera 8.15 Nieuws
1.10 „Na
Pianorecital 2.00 V d vrouw 2.15 Clavec
recital 2.40 Gram 3.00 Gevar progr 4.00
roordlng 5.15 Gram
op de helling".
Nieuws 11.10—12.00 I
Gymnastiek 7.30 Gram 7.33 Gewijde
muziek 7.45 Een woord voor de dag 8.00 Her
denkingswoord v Z Exc Mr J Algera 8.10
Nieuws 8.20 Sportuitslagen 8.25 Gram 8.30
„Tot Uw dienst" 8.35 Gram 9 00 V d zieken
9.30 V d huisvrouw 9.35 Gram 10.30 Mor
gendienst 11.00 Gram 12.30 Land- en tuin
bouw meded 12.33 V boer en tuinder 12.38
Gram 12.45 Nederland herdenkt 1.00 Nieuws
Orgelconcert 2.00
E Schul:
De Nederlandse immigranten in Australië"
Meisjeskoor 6.20 Sport 6.30 Huismuziek
6.1'
6.45 Engelse les 7.00 Nieuws en weerber 7.10
Strijkkwartet en gitaar 7.30 Nederland her
denkt 8.00 Requiem 9.15 .De ramp de red
ding". klankbeeld 10.00 Gram 10.30 Orgel
concert 10.45 Avondoverdenktng 11.00 Nieuws
11.15 Gram 11.30—12.00 Gram.
Engeland BBC 330 m: 12.00 V d scholen
muziek 2.40 V d
Concert 5.45 Caus 6.00 V d kinderen 6.55
Weerber 7.00 Nieuws 7.15 Caus 7.25 Sport
7,30 Gevar progr 8 30 Symph orkest en solist
9.30 Discussie 10.00 Nieuws 10.15 Hoorspel
11.45 Pari overzicht 12.00—12.03 Nieuws.
Engeland BBC 1500 cn 247 m: 12.00 „Mrs
Dale's Dagboek" 12.15 Voordracht 12.30
Dansmuziek 1.15 Lichte muziek 1.30 Orgel
spel 1.45 Concert 2.45 V d kinderen 3.00 V d
vrouw 4.00 Concert 4.45 Lichte muziek 5.15
„Mrs Dale's Dagboek" 5.30 Hoorspel 6.45
12.20 Lichte muziek 12.56—1.00 Nieuws.
il 324 m: 11.45 Gram 12.30 Weerber
d landbouw 12.42 Gram 1.00 Nieuws
.45 Schoolradio
12.34
1.15 Plan.
3.00 V d zieken 4.00 Concert 5.00
5.10 Gevar muziek 6.00 Franse les 6.15 Gram
6.25 Flanciële kron 6.30 V d soldaten 7.00
Nieuws 7.40 Gram 8.00 Bariton en piano 9 00
.gr 10.00 Nieuws 10.15 Gram 10.55
12.00 Omroep
-11.00 Nieuws.
soliste 12.50 Gram l.ÖÖ Nieuws U5"Gra„.
2.15 Kamermuziek 3.00 Omroep orkest 3.30
Gram 4.05 Lichte muziek 5.00 Nieuws 515
Gram 5.30 Zang en plano 5.50 Gram 6.30
Chansons 7.15 Gram 7.30 Nieuws 8.30 Gram
2. kamerorkest en soliste 10.00 Nieuws
10.55 Idem.
vorderden; Op 224 m.
