Hoe leeft een arbeider
in West-Duitsland?
A f betalingssysteem brengt funeste
gevolgen met zich
Scheveningse afslag krijgt zes
moderne loslieren
Ned. reis vereniging bood een
cocktail aan
Notaris Stumpel hoopt Maandag
tachtig jaar te worden
Andersen op 3000 m door
Haugli verslagen
nieuwe leidsche courant
4
DONDERDAG 7 JANUARI 1951
HET IS NIET ALLES GOUD WAT ER BLINKT I
(Van ome correspondent in Bonn.)
"II/TEN HEEFT MIJ in Nederland al herhaaldelijk de vraag gesteld: Wat
-L verdient nu eigelijk een arbeider in West-Duitsland? Die vraag is
natuurlijk moeilijk met een paar woorden te beantwoorden, want de lonen
lopen hier, net als elders, nogal erg uiteen. Het dicht bij Bonn in een voor
malige kazerne gehuisveste ministerie van Arbeid, heeft onlangs enkele
statistieken bekendgemaakt, waaruit blijkt, dat het gemiddelde tussen de
70 en de 90 mark in de week bedraagt. De lonen zijn thans bijna 90 pro
cent hoger dan die van 1948, maar de kosten van het levensonderhoud zijn
sedertdien lang niet zo enorm de hoogte in geschoten. In de Westduitse
arbeiderskringen is men er tegenwoordig dus véél beter aan toe dan nog
maar een jaar of vijf geleden. In de laatste twee jaar nog zijn de lonen
met 12 procent gestegen, maar de levensstandaard is in deze tijd ongeveer
op hetzelfde niveau gebleven. Van 4.6 millioen mannelijke arbeiders blijft
maar ongeveer 30 procent beneden de 280 mark netto in de maand dat is
dus na aftrek van de belastingen. Nog in 1949 had 75 procent van de arbei
ders nog geen 250 mark.
Van de gehuwde werklieden verdient
maar 9 procent minder dan 250 mark.
Iets meer dan de helft van alle arbeiders
om héél precies te zijn 58.2 procent of
2.6 millioen verdient mindei
mark netto per maand. 9.2 procent ont
vangt netto 450 mark of ook nog mcci
In de maand. 62 Procent van de werklie
den kan tussen 280 en de 450 mark bruto
in de maand als loon opgeven.
Men kan deze bedragen natuurlijk
met de lonen in Nederland vergelijken!
maar men mag daarbij niet uit het oog
verliezen, dat de noodzakelijke uitgaven
voor het leven in West-Duitsland
hoger zijn dan bij ons.
Op grote voet
Men kan natuurlijk het beste ov<
levenswijze en de levensomstandigheden
van de hedendaagse West-Duitse arbei
dersoordeler.. wanneer men in de grote
industriestreken, zoals bijvoorbeeld
het dichtbevolkte Ruhreebied. eens goed
om zich heen kijkt. De arbeiders
tegenwoordig leven beslist op een veel
grotere voet dan die van vroeger,
hebben zich volkomen aan de veranderde
toestanden aangepast en hebben zich
vooral meer aan luxe gewend, die
een jaar of dertig geleden nog niet
kende.
Het is vaak uitermate moeilijk
straat arbeiders en vooral de jongere
van mensen te onderscheiden, die tot
eer. andere maatschappelijke, categorie
behoren. 'Dat wil zeggen: wanneer zij
niet in hun werkpakje zijn.) Dat komt
misschien ook wel ten dele, omdat hier
vrij veel studenten zich genoodzaakt
zien. gedurende een deel van het ji
hun geld als arbeider te verdienen. Zij
dragen dezelfde kleding, roken dezelfde
sigaretten-, houden er ten dele dezelfde
liefhebberijen op na en bezoeken dezelfde
bioscopen en sportwedstrijden.
Aibetaling
In de „Süddcutsche Zeitung" is kort
geleden een interessant, uit Essen in het
Ruhr gebied komend artikel verschenen,
waarin er op gewezen werd, dat in de
arbeiderskringen in dit land tegenwoor
dig zo ontzaglijk veel op afbetaling wordt
gekocht en dat dit op allerlei gebied
funeste Ecvolgcn met zich brengt.
Firma's, die goederen op afbetaling
leveren, geven grif toe, dat zij juist in
arbeiderskringen de grootste afnemers
hebber,. Vertegenwoordigers die voor
zulke firma's werken, zoeken steeds op
nieuw meestal op een psychologisch
handig uitgezocht ogenblik arbeiders of
hun vrouwen op, en zij weten die dan zó
lang te bepraten tot zij wéér het
ander aan hen zijn kwijtgeraakt.
Motorfietsen, foto- en radiotoestellen.
Ijskasten. wasmachines, stofzuigers,
«lectrische gramofoons en pick-ups. elec-
trische naaimachines. dikke tapijten,
clubfauteuils en hyper-moderne meube
len, staande lampen, electrische klok
ken. gouden polshorloges en gouden rin
gen. actetassen en wat niet al woeden
gemakkelijk in arbeiderskringen aan de
man of aan de vrouw gebracht
Kortom: alles wat dc op volle toeren
draaiende, enorme West-Duitse industrie
tegenwoordig alweer produceert.
Relletjes
Wanneer de arbeiders op de daarvoor
vastgestelde dagen hun loon ontvangen
hebben en daarmee in een goede bul
door de fabriekspoort naar buiten stro-,
men, staan daar vaak al zwermen ver
tegenwoordigers van afbetalingsfirma's
te wachten. Allemaal prijzen zij hun
waren en hun voordelige betalingscon
dities aan. Dikwijls hoef: een arbeider
met een vaste baan,, zelfs al heeft hij een
vo'.io beurs bij zich, nog niet eens met
geld voor de dag te komen. Het is al
voldoende, zegt de sluwe handelsman,
wanneer hij zijn naam maar ergens op
•en stuk papier zet. Het bestelde wordt
geleverd
ners vac
Het is al voorgekomen, dat bij
rulke gelegenheden zo'n gedrang ont
stond, dat geen enkele auto meer door
de mensenmenigte heen kon. Een
poosje geleden moest er bij de uit
gang van een grote kolenmijn in het
Ruhrgebied de politie zelfs bij ge
haald worden. De agenten gaven
elkaar de hand en vormden een
levenden ketting. Ze drongen de ar
beiders en de zakenmensen van de
hoofdweg af.
Het gemeentebestuur van de meer dan
600000 inwoners tellende industriestad
Essen heeft zich in verband met de op
klanten azende afbetalingsfirma's al ge
noodzaakt gezien, een politie-verordening
uit te vaardigen, die vertegenwoordigers
van zulke zaken verbiedt zich binnen
een radius van 300 meter om de poorten
van fabrieken en van andere grote on
dernemingen op te houden.
Twintig jaar
De „Siiddeutse Zeitung" vertelt van
•en mijnwerker, die in de maand 450
mark bruto verdiende. Daarvan bleef
hem netto 390 mark over. HU was twee
jaar geleden in een woning getrokken.
di« door het mijnbedrijf was gebouwd.
Ook hield hij er een volkstuintje op na.
De vertegenwoordigers van de afbeta
lingsfirma a verschenen al gauw op het
toneel. De mijnwerker was vastbesloten,
zijn levensstandaard te verbogen. Binnen
korte tijd was zijn, kale woning in eer
gezellig tehuis herschapen. Clubfau
teuils. ijskast, gramofoon, radio, naai
machine en nog meer van dat mooi:
werden aangeschaft. Hy kocht ook nog
een fraai gouden horloge en zijn vi
moest natuurlijk ook het een en ander
hebben. Toen hij eens ging narekenen,
kwam hij tot de ontdekking, dat hij niet
eerder dan over twintig jaar met afbe
talen klaar zou zijn.
Hij kwam in de grootste financiële
moeilijkheden te zit'on. Men zou beslag
op een groot gedeelte van zyn loon kun
nen leggen. En wat doet hij nu? Hij werkt
niet meer dan strikt noodzakelijk is. Een
bedrag van 160 mark moet hij voor zichzelf
behouden. Daarop kan door niemand de
hand worden gelegd. Voor vrouw en kind
moet men hem ook nog 115 mark laten
Dat is tezamen 275 mark. Fruit en groente
kan hU uit zyn eigen tuintje krijger.
„Waarom", zo zegt hij tegen zichzelf,
„zou ik me uitsloven om al die lelijke
kerels (de zakenlui, die hem hun waren
op afbetaling geleverd hebben) geld toe
te smijten?"
Zijn voornaamste zorg is nu, niet zo
veel mogelijk geld te verdienen, maar
zo min mogelijk, om net niet boven het
bedrag uit te komen, dat men hem niet
afnemen kan.
Af en toe meldt hy zich ziek. Dan krijgt
hij ziektegeld, dat men hem ook moet
laten houden, en dan zit 'hij thuis pi.
zierig in een clubfauteuil naar de radio
te luisteren. Maar de firma's, zo schrijft
het blad. hebben de hoop tóch nog niet
opgegeven op den duur hun geld te zul
len ontvangen.
Een mijnwerkersverzekeringsmaat
schappij vertelde, dat er in de mijnbedrij
ven nog nooit zoveel „zieken" zijn ge
weest als tegenwoordig. Zij had een
deficit van een millioen mark in de
maand! En toch wees niets er op. dat de
algemene gezondheidstoestand onder de
mijnwerkers er slechter op geworden
was. Die vele „ziektegevajlen" v
een gevolg van het afbetalingssysteem.
De maatschappij overweegt nu. of ze d«
bijdragen var. de leden za'. moeten ver
hogen óf dat zij in het vervolg minder aar
de ..zieken" za! gaan uitbetalen.
Johann Platte, een ervaren vakbond
functionaris en redacteur van het vak
bondsblad „Die Bergbau-industrie". heeft
zich ook al met het ernstige probleem
van de steeds groeiende schuldenlast
de mijnwerkers bezig gehouden,
aankomende mijnwerker in zijn derde
leerjaar, die a! onder de grond aa
slag is, verdient, zo vertelde hij. zeker
niet minder dan 300 ipark in de maand.
Hij is dan pas achttien of negentien jaar.
De jongens trouwen dan zelfs al. „Wij
zelf zijn vroeger bescheiden begonnen",
voegt hij er aan toe. „Maar de opvat
tingen zijn anders geworden. Alles moet
er tegenwoordig zou gauw mogelijk zijn.
Het eerst natuurlijk een motorfiets".
Een mijnonderneming in Hamborn had
vastgesteld, dat het aantal motorfiets
ongelukken van het personeel groter is
dan dat van de ongevallen in het bedrijf.
Woningen
„Wij bouwen tegenwoordige voo
mijnwerkers 40.000 woningen per jaar. Zij
trekken er in. maar potten en pannen
zijn niet het eerste wat gekocht wordt.
Het allerbelangrijkste stuk is een radio".
Elke avond ziet men in de
voornaamste straten van Düsseldorf
de andere grote sti
honderden. in het Écht fonke
lende spiksplinternieuwe of nog zo
goed als nieuwe zware motorfietsen bij
de bioscopen staan. Jonge arbeiders zijn
daarop met hun meisjes komen aanrij
den. Wanneer de voorstelling uit is, schie-
en ze met een daverend geraas naar alle
ichtingen. Men heeft af en toe eens van
al die jonge arbeidcrs-motorfietsbezit'.ers
willen weten, of zij hun karretje al be-
aald hadden. Er was er niet één bij die
op die vraag met „Ja" kon antwoorden.
Alleen Amerikanen lezen meer
dan Nederlanders
tTET is met boeken altijd een merk
waardig iets. De een zweert ei
de andere kan ze niet zien.
Er zijn enquêtes gehouden die hebben
astgesteld in welke mate een land leest.
Volgens deze enquêtes blijkt het dat van
de 100 Nederlanders er 55 regelmatig
boeken lezen. Wij staan met dit percen
tage bijna bovenaan in de wereld. Er is
- één land dat ons al lezend
treft. Dat Is Amerika.
Daar lezen 59 van de 100 Inwoners
regelmatig een boek en de meesten heb
Van de 100 Neder! lezen
»r 55 regelmatig boewn
JLSp'
59 °/o »an óvpTfzprde
be«oiiing haai! ace-
ken u7 een txbhohheeh
"inïnTënka leest 43%
lezende fled
33%ODhetp/ahheland
Belgie heefthet hoogste
^eur 'oo^dVhchM
«oiking heett nog^^
een boek gelezen
Van de 100 Fransen le
zen er31 regelmatig
in Amerika haait tiet hts
biaiotheek RTpTW
ben nog het liefst een pittige detective.
Wat dat betreft is de belangstelling bij
wel wat anders. De grootste voor
keur is hier voor de zgn. lichte lectuur.
Volgens onze smaak zijn wij dus een licht
volk. België blijkt echter nog lichter,
want daar kiest 72 procent van de lezers
bij voorkeur de lichte kost
Wat ook nog opmerkelijk is, is wel dat
61 procent van onze lezende bevolking
in de steden woont. Dit zou er op wijzen,
dat op het platteland minder gelezen
Katapultplaag in Rijssen
Een deel van de Rijssense jeugd tyran-
niseert de laatste tijd deze plaats met
katapulten. Tal van ruiten van zomer
huisjes hebben het reeds moeten ontgel
den. maar ook wegwijzers e.d. zijn ernstig
beschadigd. Ook aan andere baldadigheid
maakt deze jeugd zich schuldig. Zo zijn
afsluithekken weggesleept en waar
schuwingslantaarns onklaar gemaakt,
waardoor het verkeer in gevaar is ge
bracht.
De politie treedt natuurlijk krachtig
tegen de belhamels op. maar is er nog
niet in geslaagd Rijssen van deze plaag te
bevrijden, aangezien de jongeren hun
operaticterrein naar de bossen hebben
verlegd.
Hilversum II viel vanmorgen
25 minuten uit
Als gevolg van een technische storing
bij de zender Lopik Ls het programma,
dat de KRO. vanmorgen over Hilver-
II uitzond, van 9.33 tot 9.58 uur on
derbroken geweest.
wordt en in de steden meer. In de andere
landen is het juist andersom. Daar leest
het platteland veel meer dan de steden.
Amerika staat natuurlijk weer aan de
spit"; Van de 100 lezers wonen daar liefst
79 op het platteland.
Wat het lezen uit bibliotheken betreft,
hierin staan wij bovenaan. Negen en vijf
tig procent van de lezers haalt zijn boe
ken uit de bibliotheek, terwijl de rest
ze koopt, krijgt of leent. In Amerika
worden de meeste boeken gekocht. Liefst
91 procent van de lezers koopt daar zijn
boeken. Dit komt omdat in Amerika in
vele streken geen leesbibliotheek bestaat
en omdat het boek in Amerika in ver
houding goedkoper is dan in andere lan
den.
Minister Algera in
Zwitserland
Det minister van Verkeer en Water
staat. mr J. Algera. is gistermiddag ie
Bazel aangekomen. De minister, die ver
gezeld wordt door de heren W. de Vries
directeur-generaal van de scheepvaart,
mr C. J. M. Schaepman. verkeersadviseur
van het ministerie van Buitenlandse
Zaken, en mr H."E. Scheffer. raadadvi
bij 't direc'.oraat-generaal van de scheep
vaart, brengt zoals men weet aan Zwit
serland een vriendschapsbezoek. dat tot
Zaterdag zal duren. Na een officiële ont
vangst op het stadhuis was de Neder
landse delegatie de gast van de regerings-
raad van het kanton Bazel. Vandaag zou
het gezelschap de Rijnhaven-installaties
van Bazel bezichtigen. Voorts zou een
bijeenkomst worden gehouden met de
Bazelse Vereniging voor de Zwitserse
Scheepvaart. j
Wilton-Fijenoord viert
vandaag eeuwfeest
Reparatie van tang was
begin van enorm bedrijf
De Dok- en Werfmaatschappij Wilton-
Fijenoord N V. te Schiedam viert vandaag
haar honderdjarig bestaan. In
eenkomst met het voltallige personeel
heeft de oudste directeur, de heer S.
West. vanochtend een herdenkingsrede
uitgesproken.
Spr. herinnerde er aan dat Bartel Wil
ton Jr. daartoe financieel in staat gesteld
door de reders Willem Ruys en Van
Rijckevorsel. die een buitenverblijf in de
nabijheid van het ouderlijk huis bewoon
den. op 7 Januari 1833 een smederij
opende Zijn eerste reparatie-opdracht
was de vernieuwing van een blad aan een
tang van zijn buurvrouw. De omstandig
heden dreven de jonge Wilton geleidelijk
in de richting van de scheepsreparatie.
Het bedrijf werd steeds meer uitgebreid
en op 1 Januari 1929 verenigd
etablissement Fijenoord. gesticht door
Gerhard Moritz Roentgen.
De staatssecretaris voor Sociale Zaken,
mr dr A. A. van Rhijn. die voorts het
woord voerde, zei dat het eeuwfeest var
Wilton-Fijenoord een nationale gebeurte
nis is De werf is een bloeiend bedrijf
met 7000 arbeiders en de directie heeft
steeds in ruimte mate voldaan aan haar
sociale verplichtingen. Aan het slot van
zijn rede deelde de staatssecretaris mee.
dat v'er personeelsleden met meer dan
40 dienstjaren een eremedaille in
orde van Oranje-Nassau is toegekend.
Minister Zijlstra deelde de mee, dat de
heer Van Dalen, directeur van het bedrijf
is benoemd tot officier in de orde
Oranje-Nassau. en de heer De Hoog,
secretaris van het pensioenfonds tot rid
der in dezelfde orde.
Namens de werknemers werd de ma
quette van een monumentale klok aange
boden.
Het personeel had vandaag vrij. Alle
werknemers kregen een gratificatie en
velen bovendien het gedenkboek, geschre-
en door prof. dr P. J. Bouman.
MARKT- EN VISSERIJBERICHTEN
LEIDEN. 7 Jan - Groentcnveiling: rode
kool 6.80-11.40 gele kool 6—10 groene k
9 8019.50 boerenkool 1527 prei 13—26
kroten 9—15 uien 1.50'2.80 peen 10—24 spr
ten 15—53 andijvie 30—62 witlof 27—57 pos
lein 9—12 winterpeen 67 knolselderij
10.70 per 100 kg; pieterselie 4.50 selderij
7.40 peen 13 per 100 bos.
TER AAR.
lol 10—17 rode kool 11 waspeen 12—16 kro-
:en 5 per kg; sla 9 knolselderij 78 per
ituk; boerenkool 50—60 stoofsla 132 per kist;
ippclcn: Jonathans 8—14 per kg.
KATWIJK A'D RIJN. 6 Jan. G-roen-
tenveiling Waspeen I 1529.50; idem
II 1016: andijvie 38—41; rode kool 6,60—
11.30; gele kool 8.1011.10; groene kool
9—17.10; boerenkool 8—18; spruiten 29—
2021: breekpeen
5,60—8.60; alles per 100 kg; knolselderie
5—12. per 100 stuks.
ROELOFSARENDSVEEN. 6 Jan Bloemei
veiling: Frcesla s I 90-215 II 59-69: Tulpei
•lage 75—110 -
135—145 White
est 130—145 Cro
90—100 Early Qu<
HHP Hi d Eerd(
Sail 90—115 Golden Hi
Imperial 72—100 Nansci
80—100 Rose Copland 9u— ïav xiuieBaiu« =v—
110 Pink Gem 85105 John Gay 100110.
Narcissen: Early Gloity 6275 Helios 49—o8
per bos: Anjers 19—38 per stuk.
"ENDSVEEN. 6 Jan- H
rie 38-51 witlof I 28—36 II 8—
kool 7.70—
kool 6—12.80 uien 6—7.50 groene
kool 9.80—18 boerenkool 13—17 pi
nolselderij 1—12,50 SjSji
selic 5.20—7.20 per 100 bos
16—17
peter
selderij 5—6.70
Flora's tribune een koop
vart od wit had gekregen
Rose Copland liep to
i prijs die men ook voo
'enals Early Queen.
ritte tot 28 cn blauwe variëteiten tot 32
icr 100.
GOUDA. 7 Jan Kaasmarkt: Aanvo
artijen. Prijzen: le kwal 2.10—2.16. 2e kwal
2.05—2 09. extra kwal tot 2.21. handel kalm
SCHEVENINGF.N. 7 Jan Visserij bericht:
let verse haring waren hedenmorgen aan
e markt de loggers Sch 6 met 350 kisten
erse haring. Sch 104 met 160 kisten verse
arng en Sch 53 met 20 kisten verse haring
rijzen: grt tong 460 grt m tong 320 kl tong
17—350 tong I 226 tong II 179 tarbot
tarbot II 250 tarbot IV 125 kabeljam
per kg: grt schol 44 schol II 49.50 schol
III 37.50—38.50 schar 24 wijting 39.
haring 14.40—16.80.
IJMUIDEN. 7 Jan Besommingen: kotters
•X 33—5920. IJM 78—2220. KW 30—630.
IJMUIDEN. 7 Jan Prijzen per kg: gr
schol 67—63 kl schol
I 79—60 kl schol II 69—45 schar 30—24 bot
wijting 35—18.
+0.05. Kaub 56 +0.01. Trier
I 6.18 —0.03. Eefde 1.40 —0.0
—0.03, Gravt
Directeur Zoetmulder in z'n nopjes
Plannen voor een nieuw gebouw, dat 300 m
lang zal worden
VERVOLG VAN STADSNIEUWS
Herinneringen aan onvergetelijke vacanfies
De half-bevroren gezichten van de leden van de Nederlandse reisvereni-
ging ontdooiden gisteravond al gauw in de Foyer van de Stadsgehoorzaal,
waar de heer P. Wiegman, na de leden een goed jaar te hebben toegewenst,
zijn gehoor even meenam naar de Rivièra. Dit deed hij, omdat dit toeris
tengebied niet gemengd was in de Europa cocktail-avond, die de afdeling
Leiden werd aangeboden. Deze cocktail-avond gaf niet iets te drinken,
maar had toch wel een zekere overeenkomst met zo'n festijn. Het was een
verrassing wat het programma zou brengen. Bij een cocktail weet men
immers ook niet wat men drinkt
Het filmprogramma begon met een reis
door het gebergte van Wales. De schoon
heid van licht en schaduw by een op
komende onweersbui in de bergen maak
te een geweldige indruk. Vanuit het
S.S.-station in Den Haag nam de N.R.V.-
trein de leden mee naar Oostenrijk, waar
veel leden opnamen zagen, die herinne
ringen brachten aan onvergetelijke vacan-
ties. of die het verlangen r.aar vacantie
opwekten Hierna kwam Duitsland aan
de beurt, voornamelijk de oude stadjes in
Beieren met schitterende beelden van
oude bouwkunst en machtige kathedra
len. Ook onze naaste buur België, was in
deze cocktail opgenomen en naast Ant-
ljshockey
Ijsvogels verloor in een
saaie match (59)
Hei kleine aantal toeschouwers de
H.O.K.1J. was niet voor de helft gevuld
dat de warme huiskamer had verlaten
om de ijsnockey-wedstryd lussen de Ijs
vogels en C.P.L. uil Luik dij Le wonen,
is zonder iwijfel teleurgesteld naar huis
lerug gekeera. Het was een eeniomge
weasiryd, welke geen enkel
groie hoogte kwam. Luik wi
Van hei spel van
ploeg kon mei veel worden
aangezien de spelers het moeten heboen
van een enkele wedstrijd, welke zi
en toe of in Nederland ot in België w
gespeeld. Maar van de Belgen hadden wy
meer verwacht. De doelpunten, die door
onze Zuiderburen weraen gescoord kwa
men alleen van de suck van de Canade
zen Don Mann en Saint-Laurent. Eerst
genoemde nam er 5 voor zyn rekening
en baint-Laurent scoorae er vier.
De eefcte periode, met als resultaat
11, was de saaiste van de gehele ont
moeting. De score werd geopend door de
Canadees Beaulne, uit Antwerpen afkom
en door de Ijsvogels opgesteld.
Daarna vond Don Mann het Nederlandse
met een schot, dat door niemand
eigenlijk werd gezien.
In de tweede periode werd de strijd
ts levendiger. De Canadezen in het
am van C.P.L. zetten vaart m het spel
Van Os. die het doel van de Ijsvo
gels bewaakte, kreeg het zwaar te ver-
In de laatste periode was het duidelijk,
dat beide teams gebrek aan uithoudings
vermogen hadden. Don Mann, Saint Lau-
en wederom Don Mann lieten de
doelscheidsrechters achter Van Os in actie
komen.
De Ijsvogels gaven het echter nog niet
op, want Feenstra zag zijn kans schoon
door na een soloren de zeer goede kee
per der Belgen McMorland te verschal
ken. Don Mann deponeerde nog eenmaal
de puck achter Van Os en de laatste
doelpunten van de Amsterdamse ploeg
werden gescoord door Smit en Beaulne.
De tussenstanden waren 22. 3—0, 42.
12.000 Toeschouwers waren getuige van
de Duitse zege.
Spanje heeft gisteren met 41 ge
zegevierd over het Turkse voetbalelftal.
werpen, Gent en Brussel werd ook eer
bezoek gebracht aan de mondaine bad
plaatsen langs de kust. Via Luik en door
de Ardennen kwam een eind aan het be
zoek aan dit land.
In Zwitserland werd een tocht ge
maakt langs de Sustenpas. Deze film gaf
enige indrukken van het werk dat deze
wegenbouw vereist. Het resultaat is ech
ter een weg door een wereld, van schoon
heid De avond werd besloten met een
film over ons eigen land. Een gelukkige
gedachte, want men zou haast vergeten
door hetgeen hieraan vooraf ging. dat wij
zelf ook in een land wonen, waar nos
veel te genieten valt Wanneer men hei
maar weet te vinden en er oog vooi
heeft, is Nederland nog rijk aan natuur
schoon.
Deze eerste bijeenkomst in het nieuwe
Jaar werd geopend door de voorzitter
de afdeling Leiden, de heer J. J. A.
der Horst, die de leden in dit jaar m
vacantiereizen met een goede keuze
het doel. toewenste.
DAGPAUWOOG
Ter redactie werd gisteren een
sigarendoos bezorgd, met daarin
de vondst van de achtjarige Jolan-
da Dragt uit Leiden. Het was een
vlinder, die zij had ontdekt in een
bunker te Katwijk. Het diertje zat
stil op de grond en begon te vlie
gen in de warme lucht van de auto.
Dc heer Jaap Taapken heeft de
vondst in ogenschouw genomen.
Hij verklaarde, dat het hier een
dagpauwoog betrof die altijd in
volwassen toestand op een be
schutte plaats de winter door
brengt, dit in tegenstelling tot de
meeste vlinders, die gaan verpop
pen. Een opzienbarende vondst is
dit dus niet, maar het heeft wel
onze kennis van de natuur verrijkt!
Stoker van sleepboot op
de Rijn verdronken
De stoker van de Belgische sleepboot
Alja is gisteren op de Rijn, enkele kilo
meters ten Noord-Westen van Lobith, tij
dens een aanvaring tussen twee sleep-
schepen, over boord geslagen en verdron
ken.
De Alja voer met een leeg scheepje
naast zich een twee schepen, de Narvik en
de Nautilus, achter zich in de richting
van Lobith. Doordat de sleepdraad van
de Narvik achter het anker of het roer
van het lege scheepje vastraakte, kwam
de Narvik in aanvaring met een der
sleepschepen van de passerende Ned.
sleepboot Etna, de Jodefra. Door de schok
sloeg de stoker van de Belgische sleep
boot overboord. De Jodefra kreeg ernstige
lekkage.
Woonf al bijna 37 jaar in de Sleutelstad
De Leidse notaris B. H. Stumpel hoopt op 11 Januari zijn tachtigste ver
jaardag te vieren. Notaris Stumpel mag zich verheugen over een goede
gezondheid en over het feit, dat hij nog voldoende belangstelling heeft
voor wat er dagelijks gebeurt.
De heer Stumpel is te Delft geboren.
In het jaar 1901 eindigde hij de studie
om daarna zestien jaar als candidaat-no-
taris werkzaam te zijn bij een notaris in
zijn geboorteplaats. Door het overlijden
van mr J. Kerstens. die hier vele jaren
notaris is geweest, kwam voor de bijna
tachtig-jarige de weg naar de Sleutel
stad vrij. De notaris verklaart, als men
met hem over het begin in Leiden
spreekt, dat hij zich hier spoedig thuis
voelde. Nu hebben Delft en Leiden ook
wel enkele dingen gemeen. De heer
Stumpel woont nu al bijna 37 jaa
onze stad.
De heer Stumpel heeft zich in zijn
De giote Noor derde op de 500 m
Op de 280 meter lange baan van Hoene-
fos in Noorwegen werden schaatswed
strijden gehouden over 500 en 3000 meter.
Het ijs was in goede conditie, de thermo
meter wees 6 graden onder nul.
Op de 3000 meter reden Sverre Haugli
1 Hjalmar Andersen tegen elkaar. Ge-
ïime tijd bleven de beide rivalen bij
elkaar, toen nam Haugli een voorsprong,
welke op de finish tot bijna 7 seconden
as aangegroeid.
De uitslagen luiden: 500 m. 1. Torodd
Hauer 45.0 sec. 2. Lelf Gregersen 45.8 sec.
Hjalmar Andersen 45.8 sec. 4. Sverre
Haugli 45.9. 3000 m.: 1. Sverre Haugli
2. Hjalmar Andersen 5.02.0. 3. An
dersen Nordby 5.13.8. Eindklassement
1. Sverre Haugli 95.083 pnt. 2. Hjalmar
door enkele Norc
(Van een onzer verslaggevers)
Naar wij vernemen heeft de Gem.
Stichting voor de Scheveningse Visafslag
dezer dagen besloten op korte termijn
over te gaan tot aankoop van 6 electrisch
aangedreven loslieren. De levertijd
deze moderne apparaten van Nederlands
fabrikaat ia 2 a 3 maanden. Vismanden
kunnen met deze lieren met een snelheid
van 90 meter per minuut gelost worden
en kantjes haring met 60 meter per
minuut Dit betekent, dat de wachttijd
de loggers, die met hun vangsten
de loswal komen, aanmerkelijk inge
kort kan worden. Nu worden de manden
:n kantjes haring in de meeste ge
vallen met behulp van de loggerwinches
gelost Behalve tijdsbesparing betekent
deze belangrijke aanschaf voor de afslag
ook personeelsbesparing. Door Gemeente
werken zal nu eerst een electrische kabel
worden aangebracht en een tiental con
tactdozen aan de haldeuren. De heer C
M. Zoetmulder, directeur van de Sche
veningse Visafslag, heeft voor deze aan
schaf bijzonder geijverd. Hij vertelde ons
ook. dat er thans druk gewerkt wordt aan
de plannen voor de nieuwe Visafslag, een
ultra-modern gebouw, dat aan de eerste
of oude haven zal verrijzen. Wanneer de
gemeenteraad de betreffende plannen
goedkeur; zal het ca 300 m lange gebouw
•er 2 of 3 jaar al kunnen staan. De
oude hal. waar nu de nieuwe voorzienin
gen zijn getroffen, krijgt dan 'n andere]
bestemming. Het streven is op 't nieuwe
gebouw een verdieping voor de admini
stratieve diensten te plaatsen, zodat men
alles bijeen heeft. Nu zyn administratie
en vishal nog gescheiden. De kademuur,
aan de Zeekant dus. wordt dan ook v
nieuwd. De voorkeur wordt gegeven s
een stalen damwand. Koelkelders, of
mogelijk een apart koelhuis, en een rail-
verbinding. aansluitende op de sporen
van lijn 11, zijn eveneens gedachten, die
aan dit plan ten grondslag liggen.
Groninger won eerste
kortebaanwedstrijd
Op sintelbaan te Sleen in Drente
In Sleen (Drente) werden gisteren op
een ondergespoten sintelbaan de eerste
schaatswedstrijden van dit seizoen ge
houden. een kortebaanwedstrijd over
160 meter. Hieraan deden verschillende
cracks mee. zoals de Fries Van der
Ploeg. Van der Nagel uit Swammerdam.
de Drenten Groothuis en De Vries en
de neven Bakker uit Finsterwolde- Na
de verschillende series kwam de Gro
ninger Bakker Sr tenslotte als over
winnaar tevoorschijn. De uitslag luidt:
1. Bakker Sr.. rinsterwolde, 100; 2.
Scheper. Veendam, 60: 3. Van der
Ploeg, 't Meer. 40: 4. J. Pomper. Jub-
bega- ƒ25; 5- G- Dijkstra, Nyebeets, ƒ15.
Voetbal algelast
Nederland winnaar van
studententournooi
Omdat de velden door de vorst te hard
waren om zonder risico bespeeld te kun
nen worden, hebben de vijf leiders van
de deelnemende landen aan het interna
tionaal studentensporttournooi besloten,
dat het onderdeel voetballen komt te
vervallert. De eindstand van het tournooi
ls dus geworden:
1 Nederland 4714 pt; 2 Indonesië 38«4
pt; 3 Suriname 36 pt; 4 Antillen 13 pt; 5
Amerika 5 pt.
Men zal trachten in Maart a.s.
voetbaltournooi tussen deze vijf landen
te houden.
Duitse club wil gemengd
voetbal
De voetbalvereniging van Overelbert
heeft een verzoek ingediend om een ge
mengd jeugdelftal van jongens en meis
jes te mogen samenstellen. Als reden van
dit verzoek gaf men op, dat gedurende
de laatste jaren slechts twee of drie jon
gens het tot een zodanig spelpeil brach-
dat zij voor de club uit konden ko-
i, zodat men voor een tekort aan
spelers vreest. Bovendien zouden de meis
jes buitengewoon enthousiast voor het
voetbalspel zijn. De voorzitter van de
club herinnert er verder nog aan, dat de
laatste jaren herhaaldelijk voetbalwed
strijden zijn gespeeld tussen de scholen,
aarbij de elftallen, met toestemming
an de onderwijzers, uit jongens en meis-
•s waren samengesteld.
Het bestuur
land zal zich
beraden.
Andersen 96.133 pnt. 3. Leif Gregersen
98.133 pnt. 4. Torodd Hauer 98.233 pnt.
Te Gothenborg in Zweden werden inter
nationale wedstrijden gehouden over 500
1500 cn 3000 meter. Hieraan werd behalve
de bekende Zweedse rijders
deelgenomen.
De uitslagen waren: 500 m: 1. Sverre
Farstad (Noorwegen) 45.8. 2. Magne Hval
(Noorw.) 47.1. 150 m: 1. Carl Erik Asplund
(Zweden) 2.33.5. 2. Magne Hval (Noorw.)
2.34.9. 3000 m: 1. Siggé Ericsson 5.24.6. 2.
Carl Erik Asplund 5.33.3.
Als hel meezit:
Strijd om schaatstitel
te Zwolle
Wanneer de weersomstandigheden mee
werken, zullen op 16 en 17 Januari te
Zwolle de Nederlandse kampioenschappen
hardrijden op de schaats lange baan wor
den verwerkt
Overwogen wordt om voor deze kam
pioenschappen de Nederlandse rijders, die
in Noorwegen vertoeven, over te laten
werken- niet uitsluitend beperkt tot het
notariaat In de loop der jaren kreeg hij
almeer functies te vervullen, vooral op
R K. terrein. Kerk. school en armbestuur.
In 1941 werd hem een pauselijke onder
scheiding uitgereikt. Nog is hij voorzit
ter van de Leidse gemeenschap van no
tarissen.
Van de komende jubileumviering wil
dc heer Stumpel geen groot feest maken.
Maandagmiddag van half vier tot vijf
uur is er te zijnen huize, Hooigracht 40,
receptie.
Prinsessen namen haar
prijs in ontvangst
Staande hebben gisteravond in Grin-
delwald vele vacantiegangers het Wil
helmus aangehoord, dat gespeeld werd
omdat de Prinsessen Beatrix en Irene
samen met Trix Früh. dochter van de
directeur van het Adlerhotel. de derde
prijs hebben gewonnen in een skitour-
nooi van hotelgasten. Haar prijs be
staande uit kleine tinnen bekers, werd
haar aangeboden door de heer Heinz
von Bidder, directeur van de plaatse
lijke vereniging voor vreemdelingen
verkeer.
De Koningin, haar vier dochters en
de leden van het gevolg maakten na de
prijsuitreiking een dansje. Vandaag zou
de Koningin waarschijnlijk internatio
nale skiwedstrijden voor dames bij-
„Locomotief" Emil won
opnieuw te Sao Paulo
De Tsjechische ..locomoiief" Emil Za-
topek heeft tijdens atletiekwedstrijden
te Sao Paulo (Brazilië) zonder moeite
de 10.000 meter gewonnen in d etijdvan
30 min. en 9 sec. Hij had twee ronden
voorsprong op nummer twee, de Duit
ser Ebcrleine, die 31 min. en 32.4 sec.
voor zich liet afdrukken. Zatopek deed
een poging het wereldrecord te verbe
teren. maar slaagde hierin niet wegens
de zware slagregens. De Tsjech Mihalic
won de 5000 en de Fin Taipale de 1500
meter. De Belg Theijs eindigde als
tweede op de 3000 meter achter de Ar
gentijn Foares-
Schaaktoupnooi Hastings
AlexanderBronstein
nog niet beslist
De Brit Alexander heeft in zijn partij
tegen de Russische grootmeester Bronstein
remise-aanbod van de hand gewezen.
Hierdoor ls nog geen beslissing gevallen
de vraag wie de eerste plaats in de
stand zal bezetten.
Na acht uur spelen werd de partij voor
de derde maal afgebroken. Alexander
stond toen nog twee pionnen voor. Hij
had in totaal vier pionnen op het bord
tegen Bronstein twee.
De Rus Toloesj won gemakkelijk van
de Brit Norne en deelt de eerste plaats
Bronstein zolang in de afgebroken
partij nog geen beslissing gevallen is.
De Duitser Teschner verloor terrein,
doordat hij door de 19-jarige IJslander
Olafsson verslagen werd.
De Nleuw-Zeelander Wade en de Zuid-
slaviër Matanovic besloten na 35 zetten
tot remise.
Het Hoogoventouinooi
Pirc thans met 3 V2 punt
aan de kop
Gisteren werden te Beverwijk in het
hoogoven schaaktournooi twee afgebro
ken partijen uit de vierde ronde verder
gespeeld. De partij tussen de Zuidslaviër
Plrc en onze landgenoot Bouwmeester
eindigde ln remise, terwijl die tussen
Vlagsma (Ned.) en Beni (Oostenrijk) op
nieuw werd afgebroken in een iets gun
stiger stelling voor de Nederlander.
De uitslagen van de partijen uit dc
vyfde ronde van het internationaal Hoog-
schaaktournooi. dat te Beverwijk
werd voortgezet, luiden:
Boni (Oostenrijk)— Rellstab (Did) afg.;
Klaeger (Did)Vlagsma (Ned.) 10;
Pirc (Z.S1.)—Van Scheltinga (Ned.) 1—0;
Bouwmeester (Ned.)—Kramer (Ned.)
Vi—Vz (na 10 zetten); Kottnauer (Tsj.Sl.)
—Prins (Ned.) afg.
De afgebroken partij uit de 4e ronde
tussen Vlagsma en Beni (Oost.) werd
door Vlagsma gewonnen.
De stand luidt thans:
1 Pirc 3>£ pt; 2 en 3 Bouwmeester en
Van Scheltinga 3 pt; 4 en 5 Beni en Kott
nauer 2Vi Pt 1 afgebr. partij; 6 Prins
de voetbalbond Rijn-\2 pt 1 afgebr. partij; 7 en 8 Kramer en
deze kwestie naderl Vlagsma 2 pt; 9 Rellstab 1% pt 1 af-
jgebr. partij; 10 Klaeger 1 pt.
Een koe op zoldei
Twee koeien op Texel, die klaar
blijkelijk de historisch geworden
zolder niet konden vergeten, heb
ben het via een partij stro hogerop
gezocht. Boven aangekomen bleek
het daar helaas niet meer zo knus
te zijn als voorheen, want koe 1
zakte pardoes met haar voorpoten
door het plafond, terwijl koe 2
tussen hemel en aarde bleef han
gen. Boer Boersen wist met hulp
van zijn buurman de ondernemen
de doch lijvige viervoeters weer
heelhuis op de begane grond en in
de warme stal terug te brengen.
Opgepastl
Morphine gestolen uit
Haagse auto
Naar eerst thans gemeld wordt, zijn
Maandagavond op de Prins Mauritslaan
in Den Haag uit een aldaar geparkeerde
doktersauto twee koffers ontvreemd,
waarin zich behalve instrumenten, 15 tot
ampullen morphine en strophantine
een flesje met 10 cc morphine bevon
den. De politie wijst op het gevaar, dat
deze verdovende middelen bij onoordeel
kundig gebruik kunnen opleveren.
