Wat gebeurt er thans in
het Kremlin
Wellicht onderwerpt het leger
de partij aan een proef
Toch is het zo
Te Doorn wordt morgen het
derde Zonnehuis geopend
X
Bewondering voor pioniers
van de C.A.O.
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
WOENSDAG 6 JANUARI 1954
TOASTEN MAAKTEN TONGEN LOS
DE TERECHTSTELLING van de eens zo machtige Beria zal wel geen
einde hebben gemaakt aan de rivaliteit die er is onder de leiders van
het wereldcommunisme. De bittere gevoelens in de tophiërarchie werden
onlangs gedemonstreerd bij een gebeurtenis, welke ik zeker niet door de
censuur had kunnen krijgen, ware ik nog in Moskou. Het is voor mij toen
duidelijk geworden, dat de hoogste zes leden van het presidium der partij
de leiding delen, al heeft premier Malenkof misschien iets meer te zeggen
dan de andere vijf, als een soort president van een Raad van commissa
rissen. Weinig recepties zouden meer verhelderend hebben kunnen wer
ken dan die, welke op 7 November door de minister van Buitenlandse
Zaken, Molotof, gegeven werd. Zij was ter ere van de verjaardag der
revolutie. De honderden diplomaten die aanwezig waren zullen het zich
lang herinneren. En ook ik.
grote mogendheden, lieten de Oostduitse
communistische leider Walter Ulbricht
en nog een paar andere diplomaten
ook bij komen, en gingen toen toasten
uitbrengen.
Er waren vele, vele toasten, die op
sommige gasten het effect hadden, dat
men er van kon verwachten. Van de
belangrijke figuren van het communis
tische presidium raakten dé tongen lc
De stoere Lazar M. Kaganowitsj. ee
de ijzeren commissaris van de Oekraii
en vooral bekend als de zwager v;
Stalin, weigerde zich het zwijgen te laten
opleggen door Molotof. Vice-premier
Anastas Mikoyan, minister van Handel
zag er uit als een vrolijke Armeense
rover. Hij liet niet na. hatelijke en ironi
sche commentaren te leveren op
medeleden in het Presidium en op de
gasten.
En de Georgiërs?
Naarmate de avond verliep bracht
Kaganowitsj de ene toast na de andere
uit, die alle een speech op zichzelf
Toen kwam de schok. Kaganowitsj toast
te op de grote vriendschap tuss>
volkeren van de Sowjet-Unie. Hij
de Tadjiks, Uzbeks, Kazakhs
„En waar blijven de Georgiërs?",
vroeg Mikoyan.
Een ogenblik ontstond er doodse stilte,
het scheen alsof de geest van Beria,
als Stalin een Georgiër, voorbij
Kaganowitsj keek met een verveeld ge
zicht naar Mikoyan en zei toen: „Ja. ook
op de Georgii
Daar was het vreemde schouwspel van
de hoogste Sow jet-leiders, die elkaar be
spotten met stekelige opmerkingen en
zelfs, zij het verholen, toespelingen maak
ten op de strijd om de macht. Daar was
het schouwspel van de hoogste Sowjet-
leiders, die de hele avond een corps van
belangrijke diplomaten de rug toedraai
den. Daar was het schouwspel van weer
andere Sowjet-leiders die de Chinees-
communistische ambassadeur negeerden
of zelfs beledigden.
Het begon toen Molotof en andere
leiders uit het presidium (de enige niet
aanwezige prominenten waren Malen
kof, president Worosjilof en de partij
bons Kroesjtsjef) de ambassadeurs van
Groot-Brittannië, Frankrijk, China en de
Ver. Staten bijeenriepen aan een aparte
tafel. Op een afstand van de vele hon
derden andere gasten, voegden de Sow-
Jetleiders zich bij de diplomaten van de
"DEZOEKERS VAN DE driedimen-
sionale film hebben kunnen waar
nemen dat een bril met één rood en
één groen glas, een beeld op het doek
tovert dat kleurloos lijkt. Voor velen
is dit aanvankelijk een merkwaardige
gewaarwording, maar de aardigheid
is er gauw af. wanneer er bij wordt
verteld, dat rood en groen zgn. tegen-
kleuren zijn die elkaar opheffen. Nu
schijnt de verklaring ineens heel een
voudig te zijn omdat de indruk wordt
gewekt dat hier sprake is van een
zuur sausje (rood) dat door toevoeging
van suiker (groen) op smaak wordt
gebracht. Maar zo simpel is het toch
werkelijk niet. Materieel gesproken
zijn rood en groen helemaal geen
tegenkleuren, d.w.z. zij heffen elkaar
op geen enkele wijze op. Mengt u
maar eens rode inkt met groene, en u
zult zien dat zeker geen kleurloze
vloeistof ontstaat.
Wanneer rood en groen tegenkleu
ren worden genoemd, is dit materieel
gesproken onjuist, maar van psycho
logisch standpunt bezien, valt voor
deze uitdrukking wel iets te zeggen.
U weet, dat we zien met de hersenen,
zodat het u zeker niet zal verbazen
dat de opheffing van kleurindrukken
eveneens een geestelijk proces is.
De uitdrukking dat het iemand „groen
en geel voor de ogen wordt" bevat
een diepe wijsheid, want zij geeft te
kennen dat de geest bepaalde in
drukken niet meer kan verwerken,
waardoor de tegenkleuren ontstaan.
Een tegenkleur is n.l. die kleur, die
ons door de hersenen wordt voorge-
goocheld, wanneer het oog voor de
tegengestelde kleur te vermoeid is
geraakt. Vermoeien we ons oog bijv.
met de rode kleur, dan némen we ten
slotte groen waar, zonder dat ons een
groene kleur wordt voorgehouden.
De proef op de som kunt u gemak
kelijk nemen door bij heldere belich
ting geruime tijd naar een rood voor
werp te kijken, bijv. een helder rode
knoop. Vervolgens vestigt u uw blik
op een blad wit papier, waarop dan
het zgn. nabeeld van de knoop ver
schijnt. D.w.z. u krijgt eigenlijk een
negatief beeld van de knoop te zien,
dat groen van kleur is. (Bij sommige
mensen met een bepaalde psychologi
sche instelling kan ook een positief
nabeeld ontstaan, maar die uitzonde
ringen laten we hier buiten be
schouwing.)
Op hetzelfde principe berust de
proef, waardoor een rode lamp groen
licht schijnt te geven. Hiervoor is ver
eist een cirkelvormig stuk bordpapier
met een doorsnede van ongeveer 50
cm. Deze schijf wordt half wit, half
zwart geverfd, en op de plaats waar
beide helften aan elkaar grenzen
wordt één cirkelsegment weggesneden
ter breedte van 15 of 18 cm. Vervol
gens moet de schijf zodanig worden
gemonteerd dat hij óf door een kruk
as, óf door een drijfriem aan het
draaien kan worden gebracht. Plaat
sen we nu een rode lamp achter de
insnijding, dan geeft zij rood licht. Dit
zult u zonder nader bewijs wel willen
aannemen. Maar wordt de schijf met
een bepaalde snelheid gedraaid, zo
danig dat de rode lamp eerst bedekt
wordt door de witte helft en daarna
door het zwarte deel. dan is er opeens
van het rode licht niets meer te zien,
want het licht is duidelijk groen ge
worden; er is een gloeidraad waar te
nemen die beslist groen licht geeft!
En nu de vraag die een lezer enige
tijd geleden stelde: wat gebeurt er
wanneer een rode en een groene licht
straal elkaar kruisen?
Daarover morgen.
(Nadruk verboden.)
Noch Ulbricht noch de Chinees-Com-
mnnistische ambassadeur Tsjan Wen
Tian schenen zich te amuseren. Zij
den feitelijk genegeerd en op een gege
ven ogenblik zag men hen samen rustig
een glas drinken. Maar toen vroeg
iemand: „Waarom heeft de Chinese
bassadeur geen toast uitgebracht?'
Mikoyan wees met zijn duim in de
richting van Tsjan en.zei: „Hij? Hij weet
er geen te bedenken".
De ambassadeur van Birma bracht ook
een toast uit, de hoop uitsprekende, dat
deze receptie vrede zou betekenen. De
oude Kagarowitsj viel hierop tegen hem
uit: „Waarom gooit u die Kwomintangers
(Chinese nationalisten) Birma niet uit?"
Maarschalk Georigo Zjoekof, vice rr'
nister van Defensie, werd er ook t
geroepen. De oorlogsheld keek stuui
alsof hij de hele vertoning afkeurde
niet waardig bevond voor vertegenwoor
digers van een grote mogendheid. Toen
hem gevraagd werd, een toast uit te
brengen, herhaalde hij met nadruk
toast op de „gerechtigheid" welke de
Amerikaanse ambassadeur Bohlen tevo
ren had uitgebracht. Hij zei, dat hij die
toast wilde steunen.
Hierop zei Mikoyan scherp: „wat
er met jou Zjoekof, kan Je geen toast
van jezelf bedenken?"
„Ik herhaal", zei Zjoekof, „lk steun
de toast op de gerechtigheid."
Bohlen deed meer dan alleen een toast
uitbrengen. Hij herinnerde de Sowjet-
Het bijgaande, interessante
verhaal is van de Ass. Press-
correspondent William L. Ryan,
die geruime tijd in de Sowjet-
Unie heeft vertoefd. Hij ver
blijft op het ogenblik in New
York, waar hij de gelegenheid
heeft, dingen te schrijven,
waartoe hij vanwege de cen
suur in Moskou nooit in staat
is geweest.
leiders er met vaste stem aan, dat de for
mule voor de vrede heel eenvoudig
het eerste land dat met gewapende strijd
krachten de grenzen overschreed van e>
ander land zou de schuldige natie zijn.
Commentaar
Dagen daarna werd de receptie ln
diplomatieke kolonie besproken. Som
migen meenden, dat zij een duidelijke
aanwijzing was, dat op zijn minst
Mikoyan bitter gestemd was over de re
cente gebeurtenissen. Hij was immers
de man geweest, die ln de dagen van
de bolsjewistische revolutie Beria terug
gebracht had in de communistische partij
Anderen waren de mening toegedaan dat
de Sowjet-leiders die hun persoonlijkheid
in het Politburo onder Stalin w
kwijtgeraakt, die weer hadden herkregen
in het communistische partij-presidium
onder Molotof.
In elk geval waren allen het er
eens, dat het nieuwe Politburo een
lectief is, welke zich veilig acht door het
getal. Na de diepvries van Stalin, nr
zij nu de gelegenheid te baat om elkaar
van repliek te dienen.
In het licht van het later gevolgde
proces tegen Beria en zijn terechtstelling,
krijgt de receptie echter nóg eer. beteke
nis. Het begint er namelijk op te lijken
of partij en leger terughoudend ten op
zichte van elkaar zijn. Misschien onder
werpt het leger de partij, welke nu vee
van haar geheime politiemacht kwijt is
In het derde „Zonnehuis", dat te Driebergen werd geopend, zullen
55 chronische patipnten rust en wellicht genezing kunnen vinden
Nieuw verblijf voor vijf-en-vijftig chronische
patiënten
Morgen zal in Doom in het voormalig
kindersanatorium aan de Drift no 20 het
derde Zonnehuis van de Prot. Chr. Ver
van die naam door de heer M. A. Rei-
nalda, commissaris van de Koningin in
Utrecht, officieel worden geopend, waar
55 chronische patiënten verpleging kun
nen vinden.
Het eerste Zonnehuis, dat in 1929 in
Beekbergen werd geopend, heeft thans
120 bedden, alle bezet en het tweede,
sinds 1951 in Schiedam in gebruik, is
met 50 patiënten vol.
Dit derde Zonnehuis is geen luxe,
want volgens niet-officiële gegevens telt
Nederland zeker 20.000 langdurig-zieken.
van wie velen ziekenhuisverpleging no
dig hebben.
Het is voor een langdurig zieke moei
lijk. zich aan te passen in een geheel
nieuwe omgeving, welke in feite zijn of
haar tehuis zal worden, en daarom wil
men dit nieuwe huis langzamerhand
vullen.
De directrice, zr J. T. Hekman, acht
het van groot belang, dat de 55 patiën
ten niet allen tegelijk komen, want het
zou onmogelijk zijn, aan zovelen alle
zorg te besteden, welke zij bij het „ac
climatiseren" behoeven.
KOMT EN KLEIN,
De rechtbank te Amsterdam heeft me
vrouw J. A. van de B.—V. wegens mede
plichtigheid bij het doen van een valse
aangifte van het stelen van een viool,
veroordeeld tot twee maanden voorwaar
delijk. Er was 3 maanden onvoorwaarde
lijk geëist. -A- Het gerechtshof te Amster
dam heeft de 32-jarige mej. D. B. uit Ber
gen (N.H.), die in een strafprocedure
tegen een automobilist uit Bergen een
meineed zou hebben afgelegd, vrijge
sproken. De rechtbank te Alkmaar had
mej. B. tot 4 maanden veroordeeld. De
procureur-generaal had bevestiging ge-
eist. -&■ Van 8 tot 10 Februari vergadert
in Kandy (Ceylon) de economische V.N.-
commissie voor Azië en het Verre Oos
ten. De Ned. afgevaardigden zijn dr W. J.
Cator, drs F. J. A. Terwisscha van Schel-
tinga en drs F. J. Brouwer.
De commies tit. bij de N.S., T. A. C.
Dobber, is benoemd tot stationschef 4e kl.
te Schagen (N.H.). De Nederlandse con
sul-generaal te Vancouver, Jhr F. L, K.
Coenen van 's-Gravensloot, is aldaar, 60
jaar oud, overleden. <r De ln de oorlog
verwoeste kerktoren van Zuilichem wordt
herbouwd. Laagste inschrijver was G. C.
van Relkum te Opijnen (ƒ64.850).
In Mook en omgeving is een
Ver. van Chamoignonkwekers opge
richt om de kweek van champignons te
bevorderen. <r Opgericht is de N.V. Phi
lips Midden-Oosten. Directeuren zijn de
heren G. G. Westerbeek en N. F.
Uthemann.
Bij J. en K. Smit's Scheepswerven
N.V. te Kinderdijk wordt op 12 Januari
elf v
bagge
het havenbestuur van Porto Alegre
(Brazilië) te water gelaten.
Een gevangenisstraf van een jaar met
aftrek, waarvan tien maanden voorwaar
delijk. werd gisteren in Ro terdam
geëist tegen de 28-jarlge J. van W. we-
Stijgende opbrengsten bij P.T.T.
Steeds meer post en telefoon,
maar minder telegrammen
Ruim 4 millioen weerberichten en 50 millioen
tijdmeldingen
Elke inwoner van ons land heeft vorig jaar maandelijks gemiddeld
vier interlocale brieven of briefkaarten verzonden en twee inter-
locale telefoongesprekken gevoerd. Voor het locale verkeer waren deze
cijfers resp. 1 en 5 per maand. Aan opbrengsten ontving de P.T.T. vorig
jaar uit het postverkeer fill millioen (f8.5 millioen meer dan in het
voorafgaande jaar), het telegraafverkeer f 16 millioen (f 0.7 millioen
meer) en het telefoonverkeer f112 millioen (f 11-3 millioen meer).
pese luchtpostverkeer ging met sprorgen
omhoog: 470.000 kg uitgaande post tegen
356.000 kg in 1952.
Minder telegrammen
De postcheque- en girodienst verwerkte
reusachtige hoeveelheden betalingsop
drachten. Alleen al het aantal overschrij
vingen steeg van 78 millioen tot 84 mil
lioen (resp. f 36.8 millioen en f 39 mil
lioen).
Het spaarverkeer toonde een gunstig
beeld. Ongeveer 4.000 van de ruim 7.000
lagere scholen nemen deel aan het school-
of groepssparen bij de Rijkspostspaar-
De daling van het binnenlandse tele
graafverkeer (voor 80 90 pet familie
berichten) hield aan: 2.6 millioen tele
grammen tegen 2.7 millioen in 1952. Hoe
wel het zakenleven meer en meer gebruik
maakt van de telex (het internationale
verkeer nam met 50 pet toe. namelijk
1.8 millioen gesprekseenheden
Deze en andere gegevens worden mee
gedeeld in het boekje Enige Cijfers en
Feiten, dat de PTT heeft uitgegeven.
De totale omvang van het binnenlandse
briefpostverkeer blefe ongeveer gelijk
aan die in 1952. Het aantal brieven en
briefkaarten nam enigszins toe (tot 570
millioen), maar het aantal ongeadres
seerde stukken (voor bezorging huis-aan-
huis) liep terug van 189 tot 150 millioen.
Opmerkelijk is de stijging van het
aantal binnenlandse postpakketten: 17
millioen stuks, tegen 16 millioen ln het
voorafgaande jaar.
Ook het buitenlandse postverkeer groei
de sterk. In het Europese verkeer werd
drie millioen (v.J. 2,5 millioen) kg post
naar het buitenland vervoerd. Het Euro-
toch lezenswaardig
gens verduistering van ƒ7200 ten nadele
expeditiebedrijf te Middelharnis. mjnuten) kon het overige buitenland-
se telegraafverkeer het peil van 1952
handhaven. De morsedienst werd vrijwel
Uitspraak 19 Januari.
Sluis bij Weurt belemmert
scheepvaart A'dam-Limburg
De schutsluis bij Weurt (aan de ingang
van het Maas-Waal-flcanaallevert de
scheepvaart ernstige moeilijkheden op.
Schepen met behoorlijke diepgang, b.v. de
met kolen geladen Rijnaken uit Lim
burg op weg naar Amsterdam, kunnen
hier nl. niet passeren. ZiJ moeten de om
weg via de Maas maken, waardoor de
scheepvaart bij Grave zo is toegenomen,
dat de sluis van de Stuw aldaar dit niet
verwerken kan en schepen daar meer
dan een dag moeten blijven liggen voor
zü geschut kunnen worden.
Vanochtend werd gemeld:
Ondanks de moeilijkheden zijn giste
ren nog 120 schepen, voornamelijk aken,
door het Maas-Waalkanaal gevaren en in
de opvaart de sluis gepasseerd.
„Johan" met emigranten
vertrokken
Voor het eerst in 1954 is weer een Ne
derlands schip met emigranten ver
trokken. Het was de Johan van Olden-
barnevelt, drie gistermiddag met 1450
emigranten aan boord uit de Amsten-
damse haven vertrok met bestemming
Australië.
De Australische ambassadeur, de heer
A. Stirling, bracht tezamen met de re
geringscommissaris voor de emigratie,
mr ir B W. Haveman, en de directeur
van de Nederlandse emigratie, mr J.
van Grevestein, een bezoek aan boord.
geheel opgeheven. Het binnenlandse tele
graafverkeer wordt nu bijna geheel per
teletype afgewikkeld. Eind December wa
ren 730 telexaansluitlngen in dienst, tegen
675 een jaar tevoren.
Wachtlijst30.000
Het aantal plaatselijke telefoongesprek
ken bedroeg 624 millioen (v.J. 608 mil
lioen). Er werden 4,3 millioen weerbe
richten (v.J. 2,5 millioen) en 50 millioen
tijdmeldingen (v.j. 48 millioen) gevraagd.
Voorts werden 205 millioen (v.J. 186 mil
lioen) Interlocale gesprekken gevoerd
4,3 millioen (v.J. 3.9 millioen) locale.
Het aantal telefoonaansluitingen steeg
met ongeveer 40.000 tot 630.000. Niettemin
bleef de wachtlijst bijna even lang (onge
veer 30.000). Er kwamen 44 automatische
telefooncentrales in dienst. De totale
nummercapaciteit ln de centrales
uitgebreid van 690.000 tot 730.000; v<
automatische centrales is deze capaciteit
thans 670.000 (v.j. 612.000).
Door een kleine stijging kwam het aan
tal personeelsleden op even boven de
50.000.
Burgemeester veroordeeld
wegens aanrijding
De burgemeester van Ootmarsum, de
heer H. F. M. baron S. V. D. O., is gis
teren door de Almelose rechtbank schul
dig bevonden aan een aanrijding op een
kruispunt van wegen te Tubbergen,
waarbij twee personen zwaar werden
gewond Hij werd veroordeeld tot een
geldboete van f 100-
Het Zonnehuis staat open voor zieken
van alle gezindten, maar men komt in
een Prot Christelijk huis en men moet
zich dus aan de huisregels onderwerpen.
Zo bijv. worden elke morgen en avond
de korte wijdingdiensten uit de eetzaal
uitgezonden via de huisradio, zo
men zoveel mogelijk gezamenlijk, w
bij aandacht wordt besteed aan het ge
bed voor en na de maaltijd, enz.
De patiënten, die dat maar even kun
nen, worden langzamerhand gewend aan
korter of langer op zijn, desnoods in
rolstoel of ziekenwagen, maar als het
niet hoognodig is, blijft niemand jaren
achtereen in bed.
Gelijke verpleging
Het Zonnehuis kent geen klasseverple-
ging; alle patiënten krijgen dezelfde ver
zorging. Het personeel bestaat uit enkele
verpleegsters en een aantal ziekenver-
zorgsters. Beginnenden kunnen hier 'ook
haar opleiding krijgen tot ziekenverzorg-
ster (géén verpleegstersopleiding dus!)
Dr J. H. Hagenbeek te Doorn is als arts
aan het huis verbonden.
Er worden geen patiënten opgenomen,
voor wie speciale inrichtingen openstaan,
zoals bijv. tbc-patiënten of geesteszieken.
De verpleegprijs bedraagt 5 per dag;
wat er tekort komt wordt door de
eriiging aangevuld, doch de vereniging
springt niet bij, indien de verpleegprijs
niet kan worden betaald. Wel bij diaconie
of Sociale Zaken in de gemeente van in-
Door de koop en inrichting van dit
derde Zonnehuis is de verenigingskas
leeg, maar er zal wel weer nieuw geld
binnenkomen, want de vereniging telt
niet minder dan 35.000 leden. Is dat geen
bewijs, hoe Nederland ook van harte
meeleeft met het lot van deze patiënten,
die zulk een zwaar kruis hebben te
dragen?
Japanse concurrentie
dreigt
In een rapport van de Verenigde Naties,
getiteld „Een studie van de handel tu
Europa en Azië" wordt gewaarschuwd, dat
de snel groeiende Japanse concurrentie
grote verschuivingen zal te weeg brengen
in de Aziatische invoerbehoeften, zodat
Europa zich hierbij zal moeten aanpassen.
Het moet daarom zich toeleggen op invoer
van machinerieën en andere kap'taalgoe-
deren in Azië en kapitaal beleggen in ten
achter gebleven landen. De Europese uit
en van textiel naar Azië zullen ten
gevolge van de Japanse concurrentie en
de Aziatische eigen industrieën onverbid
delijk teruglopen, verklaart het rapport.
Aangeraden wordt, dat Europa het Japan
se voorbeeld zal volgen en handelsmissies
zenden, bestaande uit ambtenaren, im
porteurs van grondstoffen, exporteurs
kapitaalgoederen en bankiers, die geza
menlijk onderhandelingen kunnen voi
De DA.F tc Eindhoven bracht
een kloeke kalender met twaalf forse
foto's uit deze automobielfabriek. Zoals in
dit bedrijf is bet ook In. deze kalender:
er zit schot in!
Jubileum in grafisch bedrijf
Bouwstenen bijgedragen voor een meer
verantwoorde maatschappij
PIONIERSARBEID heeft het grafisch bedryf verricht op het gebied van
de regeling der arbeidsvoorwaarden en het zoeken naar een rechts
bestel op het terrein van de arbeid. Dat dit in het bedrijf dankbaar her
dacht wordt en ook daarbuiten grote waardering vindt, bleek gisteren
wel in de samenkomst in het Kon. Instituut voor de Tropen te Amster
dam, waar de grote aula volliep met belangstellenden. Herdacht werd
het feit, dat 40 jaar geleden, juist ook op 5 Januari, de eerste landelijke
C.A.O. in het grafisch bedryf, tevens de eerste landelijke collectieve
arbeidsovereenkomst in Nederland, werd getekend.
(Van een onzer verslaggevers.)
De bijeenkomst stond onder leiding van
één der voortrekkers in het grafisch be
drijf, de heer H. Diemer, voorzitter van
de centrale rechtspraakcommissie in deze
bedrijfstak.
Het is. de heer Diemer wees er in zijn
openingswoord op. een arbeidswetboek
van betekenis, dat omvat het mantel
contract en de bijzondere bepalingen voor
elk der vier bedrijfsgroepen: het boek
druk- en rasterdiepdrukbedrijf, het boek
bindersbedrijf, het lithografisch bedrijf
en het chemigrafisch bedrijf.
Het eerste contract was een gevolg van
een strijd: een staking in Amsterdam in
1913. Na afloop, waarbij elk van de twee
partijen zei. gewonnen te hebben, beloof
den de werkgevers de arbeiders, zich te
zullen inzetten voor een landelijke CAO.
Beide partijen hebben het uiterste gedaan
om die belofte na te komen. Dit gebeurde
niet uit louter ethische motieven. Het
verlangen naar een grotere maatschap
pelijke welstand was er niet vreemd aan.
De C.A.O. groeide uit tot een privaat
rechtelijke bedrijfsgemeenschap, waarbij
gebruik gemaakt werd van al het moge
lijke, dat de wetgeving bood. Leerling
opleiding, het eerste bedrijfspensioen
fonds in Nederland en een eigen be-
drijfsrechtspraak kwamen tot stand. De
heer Diemer waarschuwde, dat de be
wondering voor deze regeling zou kun
nen leiden tot zelfvoldaanheid, waardoor
de geestelijke zelftraining zou kunnen
worden belemmerd. Tot deze training
riep hij met kracht op.
Verantwoordelijkheid
Eerste spreker op deze vergadering was
staatssecretaris mr dr A. A. van Rhijn,
die van 1918 tot 1928 zelf zijn krachten
aan de opbouw van deze bedrijfsge
meenschap gaf. Hij besprak het bezwaar,
dat tegen sociale regelingen zo vaak
wordt ingebracht, namelijk dat deze
zouden leiden tot afbraak van de per
soonlijke verantwoordelijkheid.
Als het grafisch bedrijf thans niet in
de voorste gelederen staat bij de toepas
sing van de wet op de P.B.O.. is dat zeker
niet uit gebrek aan belangstelling, maar
vergist spr. zich niet meer uit vrees,
dat de overheid zich te veel in de zaken
zal mengen en dat de besturen té veel
bevoegdheden aan het bestuur van het
bedrijfschap zouden moeten afstaan. Spr.
gelooft echter, dat daarvoor wel een op
lossing gevonden kan worden. De We
reldraad van Kerken roept om „een ver
antwoorde maatschappij". Het grafisch
bedrijf mag de voldoening hebben, dat
het sociaal enige bouwstenen daarvoor
heeft bijgedragen, aldus de heer Van
Rhijn.
Prof. dr F. J. H. M. van der Ven. hoog
leraar te Tilburg en te Nijmegen, sprak
over „De ontwikkeling van private naar
publieke gemeenschap". Op boeiende
wjjze tekende hij de aanpassingsmoeilijk
heden van de eigen gevormde bedrijfs
organisatie aan het stelsel der wet op de
P.B.O.. In het boekdrukkersbedrijf heeft
de ontwikkeling van privaatrechtelijke
naar publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie
zich reeds in belangrijke mate buiten de
wet om voltrokken. Dat betekent echter
niet. dat van de instelling van een be
drijfschap voor de typografie kan worden
afgezien. Spr. bepleitte zulfs zeer sterk
een dergelijke instelling, die geheel ligt
in de lijn van de eigen ontwikkeling in
deze bedrijfstak.
In zijn slotwoord verklaarde de heer
Diemer de aarzeling in het grafisch be
drijf, om tot de door beide sprekers be
pleite instelling van een bedrijfschap ic
komen, uit de vrees, dat er geen vol
doende taak voor de vrije organisaties zal
overblijven. Honderden en honderden
hebben thans een taak daarbij. Ze vrezen.
UITVERCOPY
Overhoop
elke zaak
Prijzenkraak
Vrouwvermaak
Avontuur
Niets is duur
Fijnste zaak?
Grijp maar raak
koop en keur
kijk en leur
Vrouwplezier
daar en hier
Allemaal
veel kabaal
Zakenman
beeft er van
hoog en laag
damesplaag
ieder vak
in de prak
Welke vrouw
laat 't lauw?
Kaatje Bek
dikke nek
breed postuur
goeie buur
van Hermien
Winkels zien
Vindt een ja»
vaak een hoop
eigenbaat
Kaatje kwaad
Moet je zien:
jas i
net v
haar maat
Hoe die staat!
Donkergrijs
Halve prijs
Sjieke snit
Sjieke zit
Doos gehaald
Jas betaald
Kaatje thuis
trots en struis
naar Hermien
laten zien
Kaatje klept
Opgeschept
Dik gedaan
Mien hoort aan
kijkt wat scheel
zegt niet veel
Och, wel leuk
maar veel kreuk
niet zo sterk
slordig werk
kleur maakt oud
't goed lijkt koud
cn wat grof
't beetje sof
Uitverkoop
Mien nog nooit
mee getooid
Snertcritiek
'k Lach me ziek
'n Jas als bont
Van een hond
dan misschien
zegt Hermien
waf-waf-waf
Ka trekt af
Deurenknal
Trappenval
Au-au-au
Kaatje blauw
kakelbont
op de grond
onderaan
tredenbaan
Veel gekreun
Burensteun
helpt terstond
Pleistert wond
huilt en klaagt
stut en schraagt
't Is gesust
Smart geblust
om nieuw leed
Snerpt een kreet
groot getreur
Mantelscheurl
Spijkerpin
stak zich in
't nieuwe kleed
toen Ka gleed
hotste en viel
(arme ziel)
tree voor tree
naar benee
Winkelhaak
die is raak!
't Hele baan
hangt er aan
slap en los
Vette os
kloffe klof
op z'n slof
kan er door.
Onverstoor
baar weent Ka
met de hand
op de brand
in de scheen
van haar been
'n Kapitaal
aan de haal
zonder baat
Heilloos kwaad
Dra komt Hein
't Zal wat zijn
Ais hij 't hoort
dreigt er moord
of tumult.
Ka voelt schuld:
ongevraagd
beurs beiaagd
voor dat stuk
ongeluk
van een jas.
Mien! Die was
schuld van al
O. Ka z&l
haar, die meid
op d'r tijd....
Woede rijst
Kaatje krijst
Met de hand
in verband
pijnlijk stijf
bont van lijf
als met jicht
in gewricht
en skelet
beurs geplet
zwaait het kleed
met een kreet
kamer uit
door de ruit
nét op Hein
Straat te klein
voor 't kabaal
Volgt verbaal
van agent
Hein wordt wild
Schreeuwt en trilt
Hermandad
kalm als wat
geeft vermaan:
rustig aan.
Hein verzet
Hand der wet
voert hem zó
naar 't bureau
ln de cel
Straf komt wel
Kaatje, alleen
ln geween
gans ontdaan
ziet het aan
Da's nou 't end
Schreeuwt een vent
uit de hoop:
Uitverkoop! Ko Haak
dat die taak gaat verdwijnen. Maar de
;en in de grafische wereld bezinnen
zich op deze zaak en zullen het ook naar
aanleiding van beide referaten doen. Wat
zal gebeuren, staat echter nog niet
vast.
Waterwegenplan voor
de Maas
Grote belangstelling in
Limburg
Te Luik zal in April en Mei as een
grote verkeers- en waterwegententoon
stelling worden gehouden in verband
een plan tot internationale regeling
de scheepvaartwegen in hei Maas
dal als centrale verkeersader Er zijn
thans plannen tot oprichting ener
stichting, waarin Luxemburg. Noord-
Frankrijk, Henegouwen, Luik, Aken,
Hasselt, Nederlands Limburg. Antwer-
en Rotterdam tot deelneming zijn
uitgenodigd. De voorzitter van de Maas
trichtse kamer van koophandel, ir L.
Lhoest, deelde mede, dat Rotterdam
waarschijnlijk deelgenoot zal worden.
De samenwerkende kamers van koop
handel van Limburg hebben zich in be
ginsel voor deelneming uitgesproken. De
stichting zal deze maand te Luik tot
stand komen. De Maastrichtse kamer
besloot voor 2000 deel te nemen De
stichting zal de mogelijkheden nagaan
van kanalisatie der Bovenmaas tot de
Moezel, de verbinding tussen beide rj-
vieren, de bevaarbaarmaking van de
Moezel tot de Rijn en een verbinding
tussen Maas en RUn. De Luikse gouver-
blijkt de voorkeur te geven aan
verbinding Born-Neuss. Ook de ko
en staalgemeenschap volgt de plan
nen met grote belangstelling.
Posities KLM-vliegtuigen
AMSTERDAM. 6/1 Thuisreis:
PH—TEP (PonUanaft) gezagv. Peetoom
gistermiddag; op Schiphol; PHTFD
(Arnhem) gezagv. Moll vannacht 3 uur
uit Bangkok naar Calcutta; PH—TDP
(Rotterdam) gezagv. McFarlane van
nacht omstreeks half twee te Bangkok.
Uitreis: PH—TDP (Rotterdam)
vanmiddag 12 uur uit Bangkok naar
Tokio; PH—TES (Soerabaya) gezagv.
Koedam gisteravond 18.23 te Sydney;
PH—TDK (Amsterdam) gezagv. Paap
vanavond half acht uit Karachi naar
Rangoon; PH—TET (Tilburg) gezagv.
Hamptonstall vanmorgen 5 uur uit Cal
cutta naar Bangkok; PHTDO (Maas
tricht) gezagv. Baxter vanmorgen uit
Beiroet naar Bagdad; PH—TFG (Fries
land) gezagv. Hoekstra vanmorgen kwart
zeven van Cairo naar Karachi.
Tijdschriften willen 5 Mei
viering
Acht letterkundige tijdschriften (Cri-
tisch Bulletin, Kroniek van Kunst en
Cultuur, Het Boek van Nu. Libertinage,
Maatstaf, De Nieuwe S'.em. Podium, Ont
moeting). zullen in April een gemeen
schappelijk nummer uitgeven. Do bedoe
ling hiervan is drieledig. Ten eerste wil
len de redacties protesteren tegen de
disqualificatie van de nationale bevrij
dingsdag op 5 Mei. Ten tweede wil men
feiten noemen, die het nakomen van tij
dens de oorlog gedane beloften hebben
verhinderd. En ten derde wil men uiting
geven aan het gevoel van onbehagen, dat
ontstaan is door de discrepantie tussen
5 Mei 1945 en 5 Mei 1954. De redacties
achtten het een gevaar, dat de herden
king van de bevrijding en van de geval
lenen als symbool van de herwonnen
vrijheid, wordt beknot.
Dr Eugen Baziak, de R.K. aarts
bisschop van Krakau, wordt momenteel
gevangen gehouden in de Poolse stad
Tarnow, aldus ls in diplomatieke krin
gen in Wenen bekend gemaakt. Men be
schuldigt hem van het oogluikend toe
laten van ondergronose acties door zijn
ondergeschikten.
Faillissementen
(Opgegeven door Van der Graaf en Co's
Bureaux -voor den Handel NV.).
Uitgesproken: A. v. Haasteren,
h/o Werktuigkundig Bureau Invenit,
Buys Ballotsingel 80a, Schiedam, cur. mr
A. F. A. v. Veizen; N.V. de Leeuws Ko
len- en Handelmij. Moreelselaan 31.
Utrecht, cur. mr W. D. Louman; N.V.
Meppel, statutair te Rotterdam, kantoor
Den Haag, Rijswijksepleln 21. cur. mr
J. P. v. Loon, Rotterdam; Stichting Pho-
tolux, Voorschotenlaan 114b, Rotterdam,
cur. mr Wansink; NV. Damesconfectie-
fabr. J. en R. SchUrmann, KL Gartman-
plarutsoen 24, Amsterdam, cur. mr C.
H. Lind.
Oriessen. fabrikant*. M Verliölfatr 1, Breda,
cur mr C Verpaaler. x A v Vlijmen.
Opgeheven: C. V. IJssalon China.
Amsterdam.
Opgeheven: C V Starllne-Radio. Ouden-
boach en beh venn J de Jaser. Voorhout.
Geëindigd: Fa Metaalgieterij A Brink,
Haarlem, en venn A. E Brink en L M v Keu
len: C V Amitel, Paplertnduatrte. A'dam:
12.8 pet; J M J Struik. Zaandam, h/o
Zn. Rijssen, ultk
Struik
Sursé a
sling: aan
Keulen, Utrecht en ir H. B. BuKen, Den
Suriëance van betaling: door NV Confec-
tle-lnduatrte T v d Berg en Co. A'dam. verx
om verlenging, bewindv mr G Hartkamp-
Donker Duyvis. verh 1/2 vm 9.30 u; gehomo
logeerd accoord NV Groothandel ln textiel
manufactaUor, Leliegracht 30. Adam; verl
voorl aan M J v Kaateel. pension- en vacan-
tlehuishouder. Elspeet. cn echtgcn. bewindv
mr J W v d Krol. Nljkerk. verh 3/1 15 u-
gehomologeerd actoord J C G Goedhart,
aannemer, Oud Dlemerlaen 99, Diemen
