Tweede Kamer besliste: chr. landbouw
school in N.O.P. moet gesubsidieerd
Oude tegenstelling tussen rechts
links gedemonstreerd
en
SIR PERCY
Instelling rijdende brigade
op de weg
Toch is het zo!
AVONTURIERS
2
WOENSDAG 23 DECEMBER 1953
SCHOOLSTRIJD HERLEEFDE
(Van onze Parlementsredacteur)
f)E TWEEDE KAMER heeft gistermiddag, door aanneming van een twee-
tal amendementen op de begroting van Landbouw, Visserij en Voed
selvoorziening, ingediend door de heer Van den Heuvel (A.R.), met steun
van de K.V.P., de C.H.U., de S.G.P. en de K.N.P. in principe beslist, dat de
christelijke landbouwwinterschool in .de Noordoostpolder dient te worden
gesubsidiëerd en dat in deze landstreek geen rijkslandbouwwinterschool,
althans op dit ogenblik, behoort te worden in het leven geroepen.
Reeds vorig jaar had deze kwestie ge
speeld. Men kent het aanvankelijke
standpunt van minister Mansholt: Zolang
deze polder nog groeit is er slechts plaats
voor één landbouwwinterschool en dit
moet een riiksschool zijn, omdat er over
de principiële fundering van die ene
school niet voldoende overeenstemming
worden bereikt. Vorig jaar stond
de aangevraagde gelden,
trekking hebbende op een landbouwwin
terschool te bestemmen voor de bijzon
dere landbouwwinterschool in de Noord
oostpolder.
Trek s.v.p. in
Minister Mansholt meende, dat de
amendementen beter konden worden in
getrokken, nadat hij nog de toezegging
had gedaan, dat hij nader wilde bekijken,
of het mogelijk zou zijn, subsidie te ver
lenen aan bijzondere scholen, die aan
sluiten aan een centraal (rijks) gedeelte.
Want aanneming van de amendementen
zou naar zijn mening het totstandkomen
van de door hem voorgestelde oplossing
verhinderen. De heer Van den Heuvel
meende echter niet tot intrekking over
te kunnen gaan: zou de begroting onge
wijzigd blijven, dan zou dat in feite een
aanvaarding van de gedachte, dat er in
de Noordoostpolder een rijkslandbouw
winterschool moet komen, zijn. Over de
ministeriële oplossing van drie scholen
onder afzonderlijke besturen met een ge
meenschappelijk technisch apparaat wilde
hij zich voorlopig nog niet uitlaten. Eén
van die drie zal in ieder geval de pot. Chr.
school zijn en die heeft nu reeds subsidie
Minister Mansholt zag als groot be
zwaar, dat door een uitspraak van de
Kamer er geen gelden voor een rijks
landbouwwinterschool in de Noordoost
polder op de begroting zouden blijven.
Die mogelijkheid wilde hij echter niet uit
sluiten. Tegen bijzondere scholen had hij
geen bezwaren, doch er zou een concen
tratie van outillage moeten komen. Ook
daarvoor moet er geld beschikbaar blij
ven. Daartegenover stelde de heer Van
den Heuvel het bezwaar, dat de bewinds
man telkens in het midden liet. welke
school hij zou willen subsidiëren. De be
staande school is representatief: er staan
predikanten van verschillende richting
achter. Als er behoefte zou blijken aan
een landbouwwinterschool van rijkswege,
AriTertentie) dan zouden de benodigde gelden altijd nog
i suppletoir kunnen worden aangevraagd.
Brandend Maagznnr i De heer E«as (Pv.d.A.) vond d» toczeg-
«U* «ehrlint gingen van de minister voldoende, be-
Qal scurijui streed de opvatting, dat alle predikanten
tOt boog In de Keel er achter staan en deelde mede. dat er
Neem simnel-i een even«rote 8roeP achter een rijksland-
- ta!ïïfam!bouww,nter»chool staat als die achter de
et leed is Christelijke school staat.
voor deze rijksschool reeds een bedrag
op de begroting, maar tot stichting van
een rijksschool is het nog steeds niet
gekomen. Wel is er een christelijke school
zonder subsidie gesticht, die reeds een
behoorlijk aantal leerlingen telt.
Gistermorgen nu kwam minister Mans
holt met de suggestie, in de Noord-Oost-
palder te komen tot een z.g.n. vleugel-
school, d.w.z. een school, waarin ge
meenschappelijk gebruik zou kunnen
worden gemaakt van de outillage, ter
wijl er daarnaast voor de verschillende
richtingen afzonderlijk gelegenheid zou
zijn voor de meer levensbeschouwelijke
vorming. De heer Engelbertink (KVP)
had tegen deze gedachte aanvankelijk
het grote bezwaar, dat er dan in feite
toch één schoolbestuur zou zijn. Hij wilde
drie verschillende scholen (althans in de
toekomst), die dan natuurlijk wel zou
den kunnen samenwerken, teneinde de
kosten zoveel mogelijk te drukken.
De heer Van den Heuvel (AR) bezag
de zaak enigszins anders: de minister
geeft toe, dat er op de duur plaats is
voor drie scholen, een prot. christelijke,
een rooms-katholieke en een neutrale.
Zijn vleugelschool wil hij bouwen op
deze drie zuilen. Welnu, de ene zuil,
namelijk de protestants christelijke,
is er al. begin nu maar vast deze te sub
sidiëren. Hij kwam met een tweetal sym
bolische amendementen. Het eerste ver
laagde de post voor rijkslandbouwwinter-
scholen met f 1 en het tweede verhoogde
de post voor subsidies aan bijzondere
scholen met f 1. De toelichting luidde:
de bedoeling van deze amendementen is,
de amendementen een poging van de re
actie zag om de P v.d.A. opnieuw onder
het juk te doen doorgaan. De heer Egas
(P.v.A.) toonde zich bevredigd door de
ministeriële toezeggingen en had daarom
geen behoefte aan de amendementen. De
heer Engelbertink (KVP) verklaarde, dat
zijn stemmen vóór de amendementen niet
betekende, dat het verdere overleg on
mogelijk zou worden gemaakt.
De stemming zelf was er een van rechts
tegen links: het eerste amendement werd
aangenomen met 34 tegen 29 stemmen,
het tweede met 35 tegen 29 (wij hebben
de indruk, dat bij de uitslag van de eer
ste stemming een telfout werd gemaakt).
In beide gevallen waren PvdA, VVD en
Communisten tegen en de rest van de
Kamer voor.
Visserij
Bij de behandeling van de afdeling
Visserij van de begroting werd het dui
delijk, dat een groots debat hierover pas
te verwachten is na de verschijning van
ce toegezegde nota over de zeevisserij.
Op een vraag van ds Van der Zaal (AR)
deelde minister Mansholt mede, dat bij
de Kolen, en Staalgemeenschap is gepro
testeerd tegen het feit. dat de kolen ten
behoeve van de Duitse schepen worden
gesubsidieerd. Ds Van der Zaal had ook
gesproken over de concurrentie van de
beter geoutilleerde Duitse vissersvloot.
De minister bleef bij zijn reeds in de
schriftelijke stukken vermelde mening,
dat desondanks de Duitse vloot te kost
baar is en niet economisch werkt
Ook had ds Van der Zaal zijn bezorgd-
They smoke them here
they smoke them ther
They smoke them
everywhere!
Pure Virginia Cigarettes
NIEUWE OOGST NIEUWE MELANGE GOUDGELE VIRGINIA
f ClpAHTTES IMPORT C
SCHEVENINGEN
heid uitgesproken over het zgn Russisch
contract: hij vreesde, dat bij slechte
vangst de landen, aan welke steeds haring
is geleverd, niet bediend zouden kunnen
worden. Dit contract komt voor rekening
van de organen, die hei afgesloten heb
ben, zo antwoordde minister Mansholt
het is geen regeringscontract. Ir Van Dis
(SGP) had o.a. gepleit voor verbetering
van de kwaliteit van haring. De minister
was van oordeel, dath de kwaliteitscon-
tróle thans efefctieveT is dan in het
verleden. Hij kon zich dan ook niet
voorstellen, dat de kwaliteit is achter
uitgegaan.
De begroting van Landbouw. Visserij
en Voedselvoorziening werd tenslotte
zonder stemming aangenomen (commu
nisten tegen). Ook de tegelijkertijd be
handelde begroting van het Landbouw
Egalisatie Fonds onderging ditzelfde lot.
kunt U blussen in de kie
weg een of twee Rennie
laten smelten op de tong ,«=.=u
bezworen. Onmiddellijk! Geen wonder dat: De hce' Enlelberttok Ik V P.) vond hel
U voor en na mensen ontmoet die steevast! m"r vreemd, dat de minister aanvanke.
praktisch enj11^ hardnekkig had gezegd, dat er geen
Rennies bij zich hebben
hygiënisch verpakt. En onopgemerkt i
nemen, zonder water of a
wel.
Minister Algeta overweegt
Deze zou verkeersopvoedend moeten werken ter
verhoging van verantwoordelijkheidsgevoel
(Van onze Parlementsredacteur)
DE KWESTIE van de verkeersveiligheid is een benauwend vraagstuk. Zij
gaat iedere burger aan, hetgeen overigens niets tekort doet aan de
taak van de overheid, aldus minister Algera vannacht in de Tweede Kamer
tijdens de behandeling van de begroting van Verkeer en Waterstaat. Hij
stemde volkomen in met het appèl van de K.N.A.C. op het verantwoorde
lijkheidsgevoel van de weggebruiker. De ondeugden moeten in het tegen
deel verkeerd worden en daarnaast is er de taak van de overheid, te zorgen
voor goede afbakening en goede wegen.
(~)NS oordeel over de temperatuur
van de buitenlucht hangt eigenlijk
grotendeels af van de toestand waarin
ons eigen lichaam zich bevindt. Zoals
u weet, wordt in ons lichaam zuursccf
verbrand, waardoor warmte ontstaat.
Dezè warmte dient om de lichaams
temperatuur op peil te houden, en
wordt afgevoerd, zodra er sprake is
van een teveel. En 't is nu juist deze
warmte-afvoer, waarop we in eerste
instantie ons oordeel omtrent de tem
peratuur van de buitenlucht baseren.
Immers, deze warmte-afvoer vindt
voor een groot deel plaats door ver
damping van water op de huid; door
deze verdamping wordt warmte aan
het lichaam onttrokken en hoe sneller
de verdamping geschiedt, des te groter
zal dus de warmte-onttrekking zijn en
des te verkoelender zal de indruk zijn
die de buitenlucht op ons maakt. Door
de snelle verdamping van alcohol,
maakt eau de cologne een koude in
druk op de huid, eenzelfde gevoel ver
wekt de wind, of het blazen op een
bepaalde plek. waardoor het verdam
pen wordt bevorderd.
Bij ons oordeel over de temperatuur
van de buitenlucht speelt behalve
de temperatuür die de thermometer
aanwijst dus ook de windsnelheid
een rol, maar tevens de vochtigheids
graad van de lucht. Want in droge
lucht zal de verdamping op de huid
sneller plaats vinden dan in een voch
tige atmosfeer. Alles bij elkaar ge
nomen zal de warmte-afvoer dus des
te groter zijn naarmate de luchttem
peratuur lager is dan die van de huid,
naarmate de windsterkte toeneemt en
naarmate de lucht droger is. De on
derzoeker Hill heeft dit alles zelfs
in een formule samengevat, aan de
hand waarvan U nauwkeurig kunt
berekenen, welke rol elk dezer fac
toren in hét gehele proces speelt,
maar deze curiositeit zullen we u be
sparen.
Waar het vandaag eigenlijk alleen
maar om gaat, is de vochtigheidsgraad
van de lucht. Want hoe vochtiger de
lucht, des te minder gemakkelijk kan
het vocht op onze huid verdampen en
des te benauwder we het krijgen.
Daarom kan het 's zomers zo onaan
genaam benauwd zijn, als door de
hoge vochtigheidsgraad van de lucht
slechts een zeer langzame verdam
ping op de huid kan plaats vinden,
waardoor we onvoldoende verkoeling
krijgen.
Maar deze zelfde hoge vochtigheids
graad van de lucht is tevens oorzaak
dat een geringe vorst in onze streken
direct zo veel onaangenamer en kou
der aanvoelt dan 12 of 15 graden vorst
in een droog klimaat. Want bij koud
weer slaat het vocht op onze huid
neer en veroorzaakt een verdamping
die wc op dat moment juist helemaal
niet nodig hebben. In droge streken
heeft die ongewenste verdamping niet
plaats, zodat we ons dus bijv. in Zwit
serland kiplekker voelen bij een tem
peratuur die hier niet te harden is.
Ziezo, nu kunnen we overgaan tot
het volgende probleem dat een lezer
ons voorlegde. Hij wil n.l. weten of
het waar is dat de zee na September
onweer aanneemt, en dat onweersbuien
soms boven één oever van de rivier
blijven hangen.
Daérover morgen.
(Nadruk verboden)
Tijdens het debat was een staalkaart De bewindsman begon met dank te
van wensen en suggesties vertoond. De zeggen voor de hulde, hem en zijn amb-
bewinasman was bereid, nogmaals aan tenaren gebracht voor het werk. verricht
zijn ambtgenoot van O. K. en W. de wen- na de watersnoodramp. Hij wilde hierin
verkeersonderwijs op de scholen. Justitie ook betrekken de ondernemingen, óie
sen over te brengen, gericht op verplicht onder Gods zegen veel tot stand gebracht
heeft de zorg voor het toezicht op het hebben: het verwerkelijken van de plan-
verkeer. Op de rijkswegen valt elke dag oen hing vaak af van factoren, die nie-
gemiddeld iets minder dan één dode. Dit mand in de hand heeft.
drie scholen en nu opeens erg genoeg. Een kleine commissie be- Met critiek op de -uitvoering van dt
studeert' op het ogenblik tiet vraagst.uk enige jaren geléden door de heer Van
-der beba-kening. den Heuvel (KVP) ingediende motie in-
uescneioen tweeling i rje bewindsman zou we! iets voelen zake vrijwillige samenwerking bij auto-
Prof Oud (VVD) bezag de amende- lvöor OTn .«amen voor bromfietsers, ^ervoer moét men waëhtên. tot de
menten van staatsrechtelijke zijde Hei™aai\ *ün reeds„,e v*el bromfiets- w^zigmg van de richtlijnen vc
verhogen van een post achtte hij in berijders. Op vrijwillige oasis verrich- gunningverlening bekend zyn,
strijd met A. R. staatsrechtelijke opvat- te!ïdc v®rkeersbonden trouwens reeds de de bewindsman. j L vnicV>t*llilr Vffn
tin»en da' een minister geen ge'd op«c- rA!tt;S werk. By oe beslissing of de brom- De heren Van Dis (SGP) en Verkerk j IltSl IUlbDl UlK VUll
drongen m„ worden, dat hij' niet wenVt ügMrop Je rifweu dar. wel op het rij- CA» vonden de exameneisen voor
Daarbij maakte hij naar orre mening de W* J»°« verkemvei- Iberoepegoederenvervoer te awaar
(out. de beide amendementen van de heer UuSbeid het criterium geweest. De kans, eisen worden reedsjaren gehanteerd er,
]op ernstige ongelukken is op oe rijweg i zijn opgesteld door het bedrijfsleven zelf.]
eroter. Dp bewindsman wilde in zo antwoordde de bewindsman. Men is i
Wassenaar aanvankelijk gesproken was
over een rechtstreekse busverbinding
WassenaarLaan van Nieuw Oost-Indië.
Bij onderzoek was gebleken, dat de
kosten hiervan te hoog zouden worden.
Daarna is hierop niet meer aangedron
gen De gehele kwestie van het vervan
gend vervoer ligt in de locale sfeer: hier
ligt in .de eerste plaats een taak voor
de gemeentebesturen. Wel wilde de be
windsman hierbij helpen, wanneer er
moeilijkheden zouden ontstaan.
Er staan 35 spoorwegovergangen op de
urgentielijst om door tunnels e.d. ver
vangen te worden. De kosten worden
geschat op 110 a 120 millioen gulden.
Delft geniet hierbij prioriteit.
Graag zou de minister aan de verlan
gens van de bevolking van Schouwen
en Duiveland voldoen en de tram ver
vangen door bussen. Wanneer geen af
stand van de tram wordt gedaan, dan
is dat contre coeur. Maar het is nu een
maal zo, dat de RT.M. een eeuwigdu
rende concessie heeft. Deze kan slechts
onteigend worden of in overleg kan een
andere oplossing gevonden worden. De
bewindsman wilde het rapport van de
door gedeputeerde staten van Zeeland
ingestelde recon6tructiecommissie af
wachten.
Onteigening
Van het erf van School en Kerk
Beroepingswerk
Ned. Herv. Kerk
Beroepen: te Harderwijk P- J- J-
Mónstér te Katwijk aan Zee.
Geref. Kerken
Beroepen: te Bant (N.O.-polder) B.
J. Aalbers eand. te Heelsum; te Bunscho
ten-Spakenburg (vac. H. B. Visser) J. Na-
wijn te Aalten.
Aangênómen: naar Niezijl D. Pas
man Jr. cand. te 's-Gravenhage, die be
dankte voor Hyum-Finkum en voor Olde-
markt
Bedankt: voor Oenkerk K. Reenden
te Bedum; voor 's-Gravenhage-W. (als
evangelisatie pred.) W. van Boeyen te
Eindhoven.
Chr. Geref. Kerken
Tweetal: te Zierikzee (2e pred. pl.)
I. de Bruyne te Hilversum-C. H. Toor-
Gercf. Gemeenten
Bedankt: voor Gouda M. Blok te
Rotterdam-C; voor Werkendam W. C.
Lamain te Grand Rapids (V.S.).
Zweedse bisschop uit ambt
ontzet
De rechtbank te Upsala heef; dezer
dagen de Lutherse bisschop van Straeng-
naes, Dick Heiander, schuldig bevonden
aan het zenden van anonieme brieven
aan geestelijken uit zijn diocees,
rechtbank bepaalde, dat hij wegens smaad
uit zijn ambt van bisschop van Straeng-
naes wordt ontzet.
Aan Heiander was. zoals men weet, ten
laste gelegd, dat hij. voordat hij ii
herfst van 1952 tot bisschop van Straeng-
naes werd gekozen, anonieme brieven
had geschreven en verzonden aan
kiezers in het betrokken bisdom. In de
brieven zou hy zich krenkend hebben
uitgelaten over zijn mede-candidaat.
Bijzonder Kerstnummer van
Reveille
Onder de talloze Kerstnummers, die op
ons bureau binnenkomen, valt dat van
het Chr. soldatenblad Reveille wel
bijzonder op. Het verscheen onder de
naam „Bethlehem Koerier" en geeft in
de vorm en in de stijl van een modern
dagblad de Kerstgeschiedenis weer.
Door alle fracties was bezwaar ge
maakt tegen de dreigende onteigening
twee polders onder Vlaardingen ten
behoeve van de slikberging uit de Rot
terdamse havens. Alleen de communisten
hadden er niet over gesproken, maar dat
vond de minister een te smalle basis voor
het regeringsbeleid. Als alternatief was
gesteld: breng de slik in het Haringvliet.
Een uitvoerig onderzoek heeft echter
doen zien, dat dit alternatief onbruikbaar
is. Daarom kon de bewindsman niet be
loven, dat hij niet met de dreigende ont-
cigeningswetsontwerpen zou komen.
De commissie oeververbinding Noord- j
Holland heeft gunstig geadviseerd over
de bouw van een brug bij de Oranje-1
sluizen ter ontlasting van het verkeer
van Amsterdam. De minister stond ook,
sympathiek tegenover een vaste verbin
ding met Goeree en Overflakkee. De
vraag is alleen, wanneer zo'n plan kan
worden uitgevoerd. De bewindsman
wenste eerst het advies van de Delta
commissie afwachten.
Het was bijna kwart voor twee van
nacht, toen minister Algera zijn rede af
brak. Vanmiddag om 1 uur ging hij
■verder.
het verhogingsamendement feitelijk een
motie was. De minister zou dus niet ver
plicht zijn, er uitvoering aan te geven.
Ook vond hij de ministeriële toezeggin-
zo redelijk, dat hij geen behoefte aan
amendementen had
Minister Mansholt legde er nog eens
de nadruk op. dat het hem in de eerste
plaats er om ging ae kosten zoveel mo
gelijk te drukken, door de verschillende
scholen zoveel mogelijk gebruik te laten
maken van eenzelfde gebouw en van de
zelfde proefvelden. Hij deed nogmaals
een beroep op de Kamer, genoegen te
nemen met zijn toezegging.
Vóór de stemming legde de heer Haken
(Comm.) de verklaring af. dat hij zou
tegenstemmen omdat hij niets van ver
splintering moest hebben, terwijl hij in
Van den Heuvel afzonderlijk te bekijken. - - -
Het ging echter om een tweeling-amen-1 stelb« groter. De bewindsman wilde
dement, dat een verschuiving binnen dejdjt opweht de ontwikkeling voorlopig
begroting wilde teweegbrengen. Qveri- j *1
trok prof. Oud de conclusie. AB i*"
(Advertentie)
5 doktoren
waarschuwen tegen
laxeermiddelen
regeld laxeermiddelen slikt, li
rijwielpaden moeten worden aangelegd1
en bosrtaantie worden verbreed.
Over een strengere contróle op de v«
keensveiligheid is overleg gaande met de
departementen van Justitie en Binnen
landse Zaken. Minister Algera overwoog
de oprichting van een kieine rijdende
brigade, die verkeersopvoedend moet
werken.
Het overmatig gebruik van stopborden
werkt ongediseiplineerdheid in de hand.
Of er eisen gesteld moeten worden
autorijscholen wilde de minister nog eens
bekijken, eventueel in overleg met Econo
mische Zaken.
Vóór de minister aan het woord kwam
was nog gesproken door de heren Krol
(CH>, Van der Feit# (CH). Verkerk
(AR). Posthumus (PvdA). Var den Heu
vel (KVP) en Lemaire (KNP).
e 100 per
antwoordde de bewindsman. Men
echter vaak onvoldoende voorbereid c
examenwaarts te gaan.
De bewindsman herhaalde, dat tie be
slissing tot vergunningverlening
Ned. Spoorwegen voor de busdienst Dén
Haag—Amsterdam een incidentele
tijdelijke is en dat zij geen principieel
karakter draagt. Vóór bèleidwijziging Op
dit punt behoeft men dan ook niet bang
te zijn. Eert aanvraag om het eindpunt
Amsterdam té verleggen is bij de Com
missie Vergunningen Personenvervoer
nog niet binnengekomen.
De vervoerswetten «Wet Autovervoer
Goederen en de Wet Watervervoer Goe
deren) zulen helaas niet op 1 Januari a.s.
in werking kunnen treden. Onvoorziene
omstandigheden voorbehouden zal dit nu
geschieden op 15 Februari 1954.
Geen super-directeur
De bewindsman (die zich overigens
niet zag als een super-directeur van de
Nederlandse Spoorwegen), hoopte, dat
het station Amsterdam-West in October
1955 gereed zou zijn.
Met betrekking tot de klachten over
onvoldoende vervangend vervoer van
Wassenaar in verband met de opheffing
de lijn ScheveningenLoolaan. deel
de de bewindsman mede, dat met het
representatieve comité van actie uit soilït's.OÓT.Dj
■Billetjes. Tweede
vertragen, neem dan tUdelük Cs
Billetjes om u weer op gang i
raakt u uw verstopping kwpt
niet in de laxeermlddelen-gew
Carter LeverpiMetjes.
n tijdelijk
■ter e Lever-
9 helpen. Zo
in vervalt u
onte. Vraag
Kamerleden waren
er gauw bij
Er behoeft niet aan te worden
getwijfeld dat de leden van de
Tweede Kamer gistermiddag de
leden der Eerste Kamer dankbaar
waren. De Eerste Kamer keurde
namelijk het wetsontwerp tot ver
hoging van de schadeloosstelling
van Tweede Kamer-leden goed.
Daar de verhoging terugwerken
de kracht had tot Januari 1953, had
den de parlementariërs nog 2800
te goed. Het gevolg was dat 'n aan
tal zich gistermiddag kort na het
besluit reeds op de griffie van de
Tweede Kamer vervoegde om dit
tegoed te incasseren. Zij werden
prompt uitbetaald, want het grif-
fiepersoneel had kennelijk (zo tegen
de Kerstdagen) op deze toeloop ge
rekend. (Het wetsontwerp moet
overigens door de Koningin worden
bekrachtigd en daarna in het
Staatsblad afgekondigd. Red.)
Regeling sanitair
onverbindend
Minister. Zijlstra heeft de exclusief
verkeers regelingen onverbindend ver
klaard, die kracht bijzetten aan de be
drijfsregelingen voor de handel in sani
taire artikelen. Het leveren aan of
betrekken van zaken die niet bij de be
trokken bedrijfsregelingen zijn aangeslo
ten. mag dus niet langer onmogelijk
worden gemaakt. De onverbindendver-
klaring zal echter pas van kracht worden
na een termijn van vier maanden.
Minister De Bruijn ziet geen aanlei
ding, op grond van het kartelbesluit op
te treden tegen enkele bedrijfsregelin
gen die zijn getroffen door de werkge
versorganisaties in het boekdruk
kers be drijf, althans wat de 5 pet ei
10 pet regeling van het periodiekenbesluit
aangaat. Het onderzoek naar de rest var
de bedrijfsregelingen is nog niet afge
sloten.
Het lied der aethergolven
DONDERDAG 2'
versum I 402 m: KRO: 7 0C
i 7.45 Morgengebed 8.00
i 9.00 V d huisvrouw 9.35
XII 11.30 Gram 12.00 Angeli
eert 12.30—12.33 Land en tu
.33 Wij van het land 12.40
'ervolg 12.55 Zonnebloem
Nieuws en kath nws 1.20
Gram NCRV: 2.00 Moderne
:lek 2 25 Gram 2 45 V d vrouw 3.1!
Stri'kkwart 4.00 Bijbellezing 4.30
ai 5.00 V d jeugd 5.30 Strijkork(
6.35 Raadhui
6 20 Gra
6.45 Kerstboodschap Leger des Heils
.10 Kerstwijding 7.30 Kapelkoc
13.
,Jij krijgt weer hetzelfde hokje bij de knech
ten. En hij slaapt vannacht maar boven de keuken,
onder mijn veilige bescherming. Dan kan hjj mor
genavond naar de stalzolder. Nou, jongen, houd
raar flink, slaap rustig en niet prakkezerCn
over je moeder! Morgen praat ik voor je met de
sbalbaas".
Adolf klauterde de ladder op en kwam op een
soort zolder, waar de kok hem een slaapplaats op
de grond gereed legde. Het duurde een tijdje eer
de slaap hem te pakken had, maar toen het zo
was, sliep hij aan één stuk door tot het licht
van de volgende dag overal doordrong.
VII
De stalbaas was een bejaarde Westfalór. die er
ouderwetse denkbeelden op na hield. Als mén
hem niet kwaad maakte, was hij handelbaar en
inschikkelijk, maar wie hem dwarsboomde kreeg
moeilijkheden. Zijn bevelen waren onweerspreke
lijk, zijn eisen onverbiddellijk, maar onredelijk
waren ze nooit.
Zijn kennismaking met Adolf was zeer positief.
Adolf stond met bonzend hart voor hem. Nu ver
wachtte hij de beslissende vragen „Kun je met
paarden omgaan? Ben je een goed ruiter?" en
daarna als eindconclusie: „Jou kan ik niet ge
bruiken".
Maar het liep anders.
„Waar kom je vandaan, jongen?"
„Uit Lippe".
„Wat heb je daar gedaan?"
„De schapen en de varkens van mijn vader
verzorgd".
„Zyn je vader en moeder vrome mensen?"
„Ja zeker, stalbaas".
„Wat hebben ze je zo al meegegeven?"
„Kleren".
„Kleren om aan te trekken".
En genezende kruiden. En zalf voor wonden"
„Dus alles wat je lichaam nodig heeft".
„Ook nog een boekje", haastte zich Adolf. Zo
hoopte hij te voorkomen, dat de stalbaas over
paarden ging praten.
„Een boekje? Laat me dat eens zien".
Adolf ging hét halen.
„Wie gaf je dit boekje?"
„Mijn grootmoeder".
„Heb je nog een grootmoeder? Wat heeft ze ge
zegd, toen ze jou dit boekje gaf?"
„Ik moest beloven, iedere dag een hoofdstuk te
zullen lezen".
„En heb je dat gedaan?"
„Nog niet".
UIT HET LAND VAN
PRINS BERNHARD
dooi K. IONKHE1D
cantate 9.15 Radiokrant 9.35 Collegium Musi-
cum Italicum 10.15 Alt. hobo en orgel 10 4!
Nieuw* 11.00 Ned Herv Kerstnachtdiens'
IKOR: 12.00 Ned Herv Kerstnachtdienst.
Hilversum II 298 m: AVRO: 7.00 Nieuwi
7.10 Gram 7.15 Gymnastiek 7.30 Gram VPRO:
7.50 Dagopen ini
Gram 9.00 Morg
vrouw 9.35 Gra
Uitwisselingspro
ivond 9
rspel 2.25 Gra
- Ne\
Kers
I S Kiji
Medcd t
Concert 9.15 Am nws
00 Nieuws 10.15 Dis
.30 Voordracht 12.C
„Begin daar dan vandaag méé en houd het je
leven lang vol".
Hiermee was het onderzoek afgelopen. Naar
bekwaamheid werd niet gevraagd, want die bracht
de stalbaas zijn ondergeschikten zelf by. Begin
nende jongens behoefden niets te kunnen. Hy
wilde alleen maar weten, uit welk milieu de jon
gen kwam. Er waren elementen onder het stalper
soneel, die hem niet aanstonden. Dat element
wilde hij niet versterken.
Dat deze nieuweling een Nieuw Testament in
de vertaling van Luther bij zich had, stelde hem
gerust. Vooral omdat het van een grootmoeder
kwam. Drie opvolgende geslachten maakten de
grondslag solider-
Adolf werd in de stal gezet om paarden te ros
kammen en te borstelen. Daartoe moest hij een
de stal gereed hingen. Hy was een beetje bedeesd
voor de grote dieren, die hem met hun ronde ogen
onderzoekend aankeken en dadelijk bespeurden,
dat hij een vreemde was. Ze snuffelden aan zijn
kleding, maar de bekende reuk van de stalkiel
stelde hen gerust. Alleen als ze zijn handen roken,
vreemde handen die ze niet kénden, snoven ze
achterdochtig en stampten onrustig met hun hoe
ven op de gropd.
Soms kwam een pikeur een rijpaard weghalen,
een slank dier, dat voor noodzakelijke lichaams
beweging bedaard moest worden afgereden. De
rijpaarden stonden in een kleine stal afzonderlijk
en dienden alleen voor persoonlijk gebruik van de
leden der grafelijke familie. Ze waren levendig,
schichtig in hun bewegingen en hun glanzende
ljjven glommen in het licht
Dan was er nog een ruwe stal, waar zware
paarden stonden, die 's avonds door boerenknech
ten werden thuisgebracht, nadat ze hun werk ge-jvërz progr"ió.<
daan hadden op de landerijen, die graaf Joziasl1, 00 Ni.
in eigen exploitatie had.
De dieren moesten op tijd gevoederd worden
de stallen schoongemaakt, de reiswagen voor
vrouwen en kinderen stofvrij gehouden en altijd
gereed voor gebruik. De mannen reisden te paard,
uitgezonderd bejaarden of gebrekkigen, maar dié
waren er weinig, want de meeste mannen stier
ven jong, sneuvelden in de strijd of bezweken
aan de wonden, opgelopen bij een tweegevecht.
Vele vrouwen, ook adellijke, stierven nog jonger,
dikwijls by de geboorte van een kind. Genees- en
heelkunde waren in handen van rondtrekkende
kwakzalvers en onkundige bedriegers. De vroed
vrouwen waren goedwillige mensen, maar van
hygiëne hadden ze geen begrip- Reinigingsmidde
len bestonden niet, zelfs het eenvoudigste en al
lereerste wasmiddel, de zachte zeep, was nog niet
uitgevonden. Toch bleef de bevolking aanwassen,
dank zij de talrijke gezinnen van acht tot vijftien
kinderen, die onder alle standen gevonden werden.
(Wordt vervolgd)
hoorspel 4 25 Gram
5.45 Regeringsuitz:
Guinea's volk in de nieuwe tijd" 6.00 I
6.15 Sportproblemen 6.25 Rep en gra
Oude Kerstliederen 7.00 V d kleute
Gesproken brief uit Londen 7.10 Orgelt
7.30 Jeugdkoor 8.00 Nieuws 8.05 Kamci
..De familie Gregory",
10.50 Sportacl
■el 10.35 Kar
leuws 11.
Plechtige i
Engeland BBC 330 m
Weerbei
n 3.00 Voordracht 3.15 Gevar
irstliederen 5.20 Voordt
Sn 6.55 Weerbcr 7.00 Ni(
brief 9.30 Gevar
cussie 10.45 Gevar
0 Nieuws 12.03—12.10
té-orkest 12.45
5.15 Mrp Dale's Dagboek 5.30 Caus 5 45 Gr<
ek 7.15 Eric Coates Biogr
ipel 8.00 Nieuws 8.25 Spt
9.00 „Top of the Form" 9
Hoorspel 10.30 Gevar pro
's 11.15 ..Heartsease" 11.30 Gev
00 Nieuws 12.05 Concert 12.
iet 1.002.10 Nachtmis.
•1 324 m: 11.45 en 12.20 Gram 12
12,34 Gram 1.00 Nieuws 1.15 Grs
M5 Gram 2.30 Franse
d Keri
^Tweede Noct
d kinderen 6.15 Gra
Nieuws 7.40 Kerstliederen
'ógr 9.15 Kar
i 10.35 Kerstliederc
:de Nocturne v d
11.30—12.01 Kcrstwake en
Nleu-
tige Nachtmis.
Brussel 484 m: 12.00 Lichte muziek 1.00
Nieuws 1.15 Gram 2.30 Polyphone muziek
3.00 Concert 3.40 Gram 4.05 Lichte muziek
5.00 Nieuws 5.15 Dansmuziek 6.30 en 7.15
Gram 7.30 Nieuws 8.00 Gram 10.00 Nieuws
10.15 Gram 10.30 Hoorspel 12.00—1.00 Nacht-
Engeland BBC uitz v
—10.30 nm Nieuws. D
teksten en Kerstlieden..
King's College, Cambridge. Op 464
Nederland: 10.00
enst van negen
Kapel van
Nu ook subsidie voor Geref.
Meisjesverenigingen
Op de bijzondere algemene vergade
ring die dezer dagen te Utrecht werd ge-
houden heeft nu ook de Bond van Mei*,
jesverenigingen op Geref. Grondslag in
Nederland het voorstel van het bonds,
bestuur om bij de overheid een aanvrage
tot verkrijging van subsidie in te dienen
mét grote meerderheid van stemmen
aanvaard. Zoals men weet heeft de Bond
van Jongelingsverenigingen op GG. on.
langs een soortgelijke beslissing geno-
75e Uniecollecte, 14e lijst
Grijpskerk (Gr.) f 350.25: Midwolda
f 310 25; Munnekezijl f 221; De Wilp (Gr.)
f 72.15: Nieuwe Beets f 147 50: Oude
Bildtzijl f 195.50: Gaastmeer f 240; Mak-
kum f 460 50; Noordlbergum f 166.05;
Schettens f 126 69; Witmarsum f 305 92,
Wanswerd a/d Streek f 757.70; Zuidlaren
f 509.75; Deventer f 804.05; Ernst f 474.50;
Hemmen f 9 10; Zaltbommel f 36.58; Zet
ten f 88.81; Zwartebroek f 204 30; Har-
melen f 253 50; Bodegraven f 1.173.50;
Leerbroek f 402.50; St Laurens f 112.'.iD;
Rijnsburg I f 1.347.12.
Totaal van 349 locale comité'*
f 136.768.33.
Apostolaire vorming door
Kerk en Wereld
Om tegemoet te komen aan de be-
hoefte aan leiding en vorming van hen,
die in de zendingstaak der kerk in de
wereld een werkzaam aandeel willen heb
ben, heeft „Kerk en Wereld" te Drieber-
gen een cursus „apostolaire vorming" in
gesteld. De cursus, die voorlopig een ter-
mijn van twee jaar zal omvatten, bestaat
uit een combinatie van mondelinge les-
sen en zelfstudie. De lessen worden door
de cursisten gemeen schappelijk gevolgd
gedurende vyf weekeinden per jaar op
„Kerk en Wereld" en zo mogelijk
studieweek in de zomer of tussen Kerst
en Nieuwjaar.
Vakken en docenten zijn: „De inhoud
van de Bijbel" (ds F. J. Pop. Drieber-
gen»; „De inihoud van ons geloof" (ds
P. G. v. d. Hooff, Hilversum). „De kerk
in de wereld" (prof. dr W. Banning. Drie-
bergen); „De medemens" (dr P. J. Ros-
cam Abbing. Scheveningen): „De
naar de naaste" (ds G. P. Klijn, Drie-
bergen).
Giften en legaten
Ds J. B. Rijnders, Herv. predikant t«
Angerlo ontving binnen een maand voor
de tweede maal een gift van tienduizend
gulden voor een verenigingsgebouw.
Zeven leden van de Geref. kerk
Boskoop schonken een bedrag van f3500
voor de kosten van de aankoop var
nieuwe pastorie. De Herv. gemeente
van Nijmegen ontving- een legaat groot
f2000 ten behoeve van het wijkgëboutt
„Bethel". De Geref. kerken van Haar
lem-Noord en Zuid ontvingen èen legaat
groot f 1833.60 ten behoeve van de evan
gelisatie. De Chr. Geref. kerk van
Rotterdam-West ontving een gift groot
f 1600 voor verschillende kerkelijke doel
einden. Ten bate van het orge
..Leeuwenburgh" het kerkgebouw v;
Vrijz. Herv. te Utrecht werd een gif
f1500 ontvangen.
Irt vogelvlucht
Leidende personen van het kerke
lijke, culturele, politieke en economische
léven in Darmstadt (Did) hebben een o
roep gepubliceerd om bij dé jaarwis!
ling het gebruikelijke lawaai zóveel ir
gelijk te staken, opdat irten een kwartier
lang naar het luiden der kerkklokken kan
luisteren.
In Noorwegen is van Lutherse zijde
het voorstel gedaan in gebieden, die door
de plaatselijke predikanten niet bereikt
worden, speciaal opgeleide gemeente
leden of predikanten aan te stellen, dii
naast hun dagelijkse arbeid de geestelijki
belangen kunnen dienen; men denkt spe
ciaal aan industrie-centra.
De diaconale wintercollecte in de
Geref. kerk van Leeuwarden heeft ruim
elf duizend gulden opgebracht.
De classis Zwolle', de grootste ir
derland van de Geref. kerken zal met
ingang van 1 Juli a.s. worden gesplitst
een classis Zwolle met 13 en een classi*
Emmeloord met 11 kerken. Ds G. Tom te
IJsselmuiden zal in beide classes als
kenhuispredikant werkzaam zijn.
In de te A'dam gehouden vergade
ring van de Ned. Ver. van Hoogleraren
en Lectoren trad prof. dr J. A. Veraart,
die sinds 1945 het voorzitterschap had
waargenomen, als voorzitter af; in zijn
plaats werd prof. Tendelo, van de land
bouwhogeschool te Wageningen, tot
zitter gekozen.
De A'damse raad besloot tot toe
lating van, de dr P. A. Tiele-stichting tot
het vestigen van- een bijzondere leerstoel
in de wetenschap van het boek en
bibliografie aan de universiteit van
sterdam.
Onderwijsbenoemingen
Benoemd tot onderwijzer Chr. Nat
school te Dedemsvaart J. Th. Klein
Surhuizum; te Oldehove J. Klaassen
Bellingwolde; te Zevenhuizen A. Derkscn
te Rotterdam; te Grouw R. de Jong te
Drachten.
tor. G Nagel Baam, J v d Driest Almk
J Wind Zeist: Testimonium B cantoi
Ouwehand Den Haag. N Verrips Mep
is: mej M Hart
ACADEMISCHE EXAMENS
AMSTERDAM. GU. 22 Dcc Gi
doet Ned mej F M Kolpa A dam.
AMSTERDAM. VU, 21 Dec Geslaagd
doet economie: R Soerjadi Djocja Ind.
Kouwenhoven Delft. J v Nieuwkoop Vo<
hout, eum laude: Cand economie; A Jelsi
A'dam, L Usman Djakarta Ind.
AMSTERDAM. VU, 22 Dec Geslaa
cand rechten: méj H Groen R'dam, mej
H Kok Enschede, R C Winter A'dam, J H
'Olie, T O Vreugdcnhil Ruinerwold.
Noord. H Boonstra Leeuwarden, L G M
keimans Tilburg. J Davidse 's-Graven
e Groot Eibergen. CAT Harmsen Hat-
A L G Hoefnagels Roermond, J W Hi
i Woerden. J P Hoomans IJlst. B H;
R Krijtenberg Harlingi
Staphorst. S M L
T. H Nijhoff A dam, H M Ouds-
fi Pelt Gorinehem. IJ
Rijswijk
hoorn Leiden, G j"
Schuitema Delft. JAM St;
Tuijten Tilburg. C J de Viider H;
Vlaardingen Haarlem, C V<
fierda A'dam. H Wiggert
