Dank zij de NAVO is de angst van drie
jaar geleden er niet meer
Vijftien Kamerleden voerden het woord
over Buitenlandse Zaken
Toch is het zo!
Gij hebt nood van Ambon aan
uw laars gelapt
Twee Apeldoornse hooglerare
met emeritaat
AVONTURIERS
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
2
DONDERDAG 17 DECEMBER 1 I
Brandende luchters en twee ministers
(Van onze Parlementsredacteur)
TNTERNATIONALE RECHTSHANDHAVING, Russische politiek, de
Bermuda-conferentie, de komende viermogendheden-conferentie te
Berlijn, de Raad van Europa, de Frans-Duitse betrekkingen, de Europese
politieke gemeenschap, de Haagse ministersconferentie, de economische
integratie, de E.D.G., de K.S.G., de N.A.V.O., de Verenigde Naties, de
rapportage over Suriname en de Antillen, de Benelux, de Duitse reacties
op het uitleveringsverzoek t.a.v. de uit Breda ontvluchte oorlogsmisda
digers, de regeringsvorm van Spanje, het vluchtelingenvraagstuk in
Europa en Azië, de rechtspositie van de ambtenaren van de buitenlandse
dienst, de opstand van 17 Juni in Oost-Duitsland, de geloofsvervolgingen
in Spanje, Columbia, Polen en Celebes, Indonesië en Ambon. Ziedaar een
opsomming van wat er zoal gistermiddag in de Tweede Kamer aan de
orde kwam by de behandeling van de begroting van Buitenlandse Zaken.
Zoals gewoonlijk by een debat
deze begroting brandde de wandluchters
in de zaal. teneinde een en ander
luister by te zetten. De meerdere luister
■was er ook in ander opzicht: er zaten
twee ministers achter de regeringstafel
Dat was ook het geval bij de behandeling
van de begroting van Economische Zaken,
maar per slot van rekening hebben de
ministers Ziilstra en De Bruiin ieder hun
eigen verantwoordelijkheid. De ministers
Beijen en Luns dra een echter gezamen
lijke verantwoordelykheid voor het bui
tenlandse beleid al is de eerste in Neder
land de eigenlijke minister van Buiten
landse Zaken en de tweede minister zon
der portefeuille. Niettemin zijn de porte
feuilles van beide bewindslieden gister
middag en -avond aardig volgepropt met
aantekeningen van hetgeen niet minder
dan 15 Kamerleden in negen en een half
uur ter snrake hebben gebracht. Daar
moeten zy vanmiddag op antwoorden:
eerst minister Beijen en daarna minister
Het debat was geopend door dr Bruins
Slot (AR). Hy begon met er op te wijzen,
dat de Verenigde Naties zich hebben te
richten naar de Goddelijke wet. Dat is
geen kwestie van organisatie n
beleid. De huidige tweespalt in de wereld
Is terug te voeren op het niet voldoen
aan deze wet. Deze wet eist ook het be
trachten van en opkomen voor inter
nationale rechtshandhaving. Hij dacht
hierbij aan Ambon, aan de toestanden
achter het y'zeren gordijn en de pro
testantenvervolging in Spanje Ook de
heer Schmal (CH) ging uitvoerig in op
de geloofsvervolgingen in Spanje, Colum
bia en Polen. Hij meende, dat Nederland
hiertegen moet protesteren, hetgeen ds
Zandt (SGP) onderstreepte, daarbij tevens
de lauwe houding van de regering met
betrekking tot de vervolging der christe
nen op Celebes wrakende.
Dr Bruins Slot vond. dat de uitingen
van Foster Dulles met betrekking tot
Frankryk en het EDG-verdrag er duide-
iyk op wijzen, dat er in de Atlantische
samenwerking nog lang niet die eenheid
is, dié riodig is. Daarom zag hy met vreze
de viermogendheden-oonferentie te Bey-
lyn tegemoet. Dat valt wel een beetje
mee, meende mej. Klompé CKVP): in
T"JE TOREN VAN BABEL, die e
hoog was als zyn breedte aan
voet, moet door zyn plompe bouw op
de buitenstaander inderdaad een
voltooide indruk hebben gemaakt,
product van verydelde overmoed dat
in zyn aanloop naar de hemel gestuit
werd. Wat in dit opzicht de opvattin
gen van koning Sanherib precies zyn
geweest, weten wy niet, maar in ieder
geval verwoestte deze Assyrische
overaar de toren omstreeks het einde
van de 17de eeuw v. Chr. Zyn zoon
vond die daad echter byzonder spijtig
en begon met het herstel, dat uiter
aard nogal wat tyd vorderde en daar
om eerst onder Nebukadnezar II op
schitterende wyze kon worden vol
tooid. Dat was dus de tweede toren
van Babel, die waarschyniyk een As
syrische inslag vertoonde, omdat de
Assyriërs hun trappen spiraalvormig
naar de top lieten Iepen. Het is dus
niet onmogeiyk dat de tweede toren
een combinatie van Babylonische en
Assyrische trapvorming te zien heeft
gegeven.
Ook deze tweede toren is geen al
te lang leven beschoren geweest.
Want by de val van Babylon in 539 v.
Chr. hebben de legers van Cyrus wel
iswaar geen schade veroorzaakt, maar
toen de stad een centrum werd van
nationalistische woelingen tegen de
Perzische heerschappy, maakte Xer
xes daar kort en goed een einde aan
door de stad grondig te verwoesten
(478 v. Chr.). Toen de geschiedschrijver
Herodotus deze streek bezocht, was
de toren een ruïne en de heiligdom
men van Mardoek waren zo deerlijk
geschonden, dat deze Griekse histori
cus uitdrukkeiyk moet vermelden
„dat ze nog bestaan".
Anderhalve eeuw later wilde
Alexander de Grote de toren weer
doen opbouwen, maar ongewild heeft
deze heerser de meest onherstelbare
schade aangericht welke denkbaar
was. althans van uit het gezichtspunt
van de tegenwoordige onderzoekers.
Deze Griekse veroveraar liet n.l. het
puin van de toren opruimen en dit
tot drie kunstmatige heuvels opwer
pen. Door de vroegtijdige dood van
Alexander werd dit werk echter vroeg-
tydig onderbroken en de plannen ble
ven onuitgevoerd. Intussen steeg in
de volgende eeuwen het peil van het
grondwater, zodat rondom de funda
menten van de Babelse toren een poel
is ontstaan, waarvan in 1913 het peil
tydeiyk zakte toen een stuwdam in
de Eufraat werd gebouwd, waardoor
het aan Koldewey kon gelukken toch
nog het een en ander van de oude
toren bloot te leggen. Als aardige bij-
zonderheid vermelden we nog, dat
zich in het Brits Museum een kwitan
tie in spykerschrift bevindt uit het
jaar 317 v. Chr., waaruit bUjkt dat aan
de puinruimer Baroeka een mine zil
ver werd uitbetaald voor zyn werk
zaamheden. Hieruit volgt, dat na de
dood van Alexander de Grote nog
enige tyd is doorgewerkt aan het
„bouwryp" maken van het terrein.
Nu we toch spreken over lonen ten
tyde van Alexander de Grote, willen
we er ook even op wyzen dat de lonen
der arbeiders in de Middeleeuwen
vaak hoger waren dan tegenwoordig,
in tegenstelling tot de mening die wij
in het algemeen over vroegere lonen
koesteren.
Daarover morgen.
(Nadruk verboden)
grote lijnen bestaat er wel eenstemmig
heid en de Berlynse conferentie is toe te
juichen, omdat men het Westen nimm
mag kunnen verwijten, dat niet alles
gedaan om tot overeenstemming met Rus
land te komen, zonder dat echter bepaalde
waarden mogen worden prijsgegeven. De
heer Korthals (WD) was van oordeel,
dat het met het dreigement van Foster
Dulles niet zo'n vaart zou lopen:
Amerika heeft de West-Europese pro
ductie nodig en een terugtrekken zou vooi
de Verenigde Staten zelfmoord be
tekenen.
Dr Bruins Slot voelde weinig voor d«
instelling van een parlementair advies
orgaan voor de Noord-Atlantische Ver-
drags-Organisatie. Het is geen echt parle
mentair lichaam en lijkt een eerste stap
naar een omvorming van het N.A.V.O.-
bondgenootschap in een federatie. Daar
zyn we nog lang niet aan toe: wat dat
betreft is er eerst in Europa nog genoeg
te doen. De heer Korthals (V.V.D.) dacht
er anders over: Hy was niet bang
het gevaar, dat de parlementariërs te
veel op de stoelen der regeringen zouden
gaan zitten. Ook mej. Klompé (K.V.P.)
had waardering voor een N.AV.O.-par-
lement. Dr Bruins Slot zelf is het per
soonlijke bewijs voor het nut van een
dergelijk internationaal gesprekscentrum,
meende zy. Want vroeger stond hij
ar sceptisch tegenover een Europese
federatie, maar te Straatsburg heeft hij
de nodige ervaring opgedaan.
Verkiezingen
Wat de Europese politieke integratie
betreft konden de heren Bruins Slot
(AR.) en Korthals (V.V.D.) zich niet
verenigen met rechtstreekse verkiezingen
voor een parlement. Zy vonden, dat mi
nister Beijen overstag was gegaan. Als
de bewindsman het aanvankelijke, dui
delijke, Needrlandse standpunt nu had
gebruikt tijdens de Haagse ministers
conferentie als onderhandellngsobject
iets concreets te bereiken met be
trekking tot de aan de politieke integratie
leden het debat over de buitenlandse po
litiek beheerst werd door de angst. Dank
zy de NAVO is die angst er niet meer,
maar hij zal terugkeren als de Europese
integratie ergens op een belangrijk deel
stukbreekt Het zal zyn: Europese ge
meenschap of chaos. De heer Schmal
meende, dat het „onbewust christendom"
in het belang van de Europese zaak tot
nieuw leven gewekt moet worden. De
heer Van der Goes van Naters was ook
met erg tevreden over de rol, die Spanje
gekregen heeft. Men brengt er nog de
fascistengroet en er heerst slechts de
staatsopinie. Van de regering wilde hij
de duidelijke erkenning, dat er een pro-
bleem-Spanje ligt. De heer Weiter (KNP)
wees hem er op. dat Spanje zijn rol
slechts toebedeeld kreeg uit defensie-
noodzaak en voorts was hy van oordeel,
dat de Nederlandse democratie niet
alleen-zaligmakend is. Hy wees ook op
een verhaal van een correspondent van
Ass. Press, waarin Nederland de schuld
van de huidige chaos in Indonesië gege
ven wordt. De heer Weiter wilde, dat de
regering daar wat tegen 20U doen.
De heer Goedhart (PvdA) hield een
felle rede tegen de Russische politiek en
wilde, dat de regering een post zou op
nemen voor aanzienlijke financiële steun
voor de leniging van de noden der vluch
telingen van achter het ijzeren gordijn.
Daartegenover verklaarde de heer De
Groot (comm.), dat geen zinnig mens
geloof hecht aan het sprookje, dat Sov
jet Rusland aggressie in de zin heeft. Hij
wilde de bindingen met Amerika kappen
e«n vriendschapsverdragen sluiten met
Polen en Tsjecho-Slowakye ter beveili
ging tegen Duitsland.
..Wij oHeien niet aan Moloch..."
Anti-militaristische rel
in jemzalem
In het Israëlische gedeelte van Jeru
zalem zyn gisteren tien personen gear
resteerd naar aanleiding van een bot
sing met de politie.
De politie doorzocht de Measjearim-
wijk. teneinde een aantal dienstwei
geraars op te sporen en stuitte daarbij
op hevig verzet van de bevolking, die
zich er tegen verzet „de jongens aan
Moloch te offeren." Een honderdtal jon
gelui van dienstplichtige leeftijd werd
door de politie achterhaald.
Het verzet kwam voornamelijk van de
zijde der orthodoxe Joden.
Toen de vrachtauto met de arrestanten
de Measjearim-wyk verliet werd de po
litie nageroepen: „Wy willen niet dat
onze jongens van hun geloof vervreem
den en we zullen nooit toestaan dat onze
dochters in militaire dienst gaan."
Vanmiddag zal een protestdemonstratie
gehouden worden. Alle winkels in de
wijk zyn gesloten.
In regeringskringen wordt er intussen
de nadruk op gelegd dat vrouwen niet
gedwongen kunnen worden in militaire
dienst te gaan, wanneer zy zulks in
strijd achten met hun geloof. Deze prin
cipiële dienstweigeraarsters zullen in
ziekenhuizen en sociale diensten te werk
worden gesteld.
Voor het vierde achtereenvolgende jaar
zal van Nederlandse zyde worden deelge
nomen aan de Canadese internationale
handelstentoonstelling, welke van 31 Mei
tot 11 Juni 1954 te Toronto zal worden
gehouden. De Overheid heeft zich in prin
cipe bereid verklaard, onder bepaalde
voorwaarden, aan deelnemers financiële
steun te verlenen. Nadere inlichtingen
verstrekt het C.I.H.A.N., Bezuidenhoutse-
weg 64-66 ln Den Haag.
Beroepingswerk
Ned. Herv. Kerk
Beroepen te Hillegom (vac. J. P. E.
C. Eerhard): F. H. J. Bik te Doorwerth
en Heelsum.
Beroepen: te Rouen (Frankryk)
voor buitengewone werkzaamheden pasto
rale arbeid onder zeevarenden, T"
Baart, cand. te Rouen.
Beroepbaarstelling: dr
Szekeres. cand. te Utrecht. Mgr. Van de
Weteringstraat 81, stelt zich beroepbaar.
Geref. Kerken
Benoemd: tot hulppred. te Zuili-
chem. T. Strikwerda. em. pred. te 't Zandt
(Gron.).
Geref. Kerken Art. 31 K.O.
Beroepen: te Surhuisterveen-
Opende, A. C. Haitsma, candidaat
's-Gravenhage.
Chr. Geref. Kerken
Beroepen: te Rotterdam-Centrum
(vac. J. P. Geels), L. S. den Boer, te
's-Gravenhage-West.
Geref. Gemeenten
Beroepen: te Vlaardingen, J. W.
Kersten, te Genemuiden.
Prof. Gerbrandy verwijt regering:
Vaststaand recht om af te zweren een tyran
die de vrijheden wegnam
(Van onze Parlementsredacteur)
HARTSTOCHTELIJK heeft prof. Gerbrandy (A.R.) gisteren in de
Tweede Kamer, bij de behandeling van de begroting van Buiten
landse Zaken, gepleit voor het recht der Ambonnezen. Vóór hem had dit
ook de heer Ritmeester (V.V.D.) gedaan, die uitriep^ dat, indien hij ge
weten had, dat de Indonesische deelstaten kort na de souvereiniteits-
overdracht zouden worden opgerold, hij nooit vóór die overdracht zou
hebben gestemd. Prof. Gerbrandy voegde hem daarop toe: U bent ge
noeg gewaarschuwd, trek hieruit de les, dat u er goed aan doet in het
vervolg wat beter te luisteren naar hetgeen van anti-revolutionnaire
zijde wordt gezegd.
Later gaf mr Schmal (C.H.) de heer
Ritmeester de raad, ook te luisteren naar
de Christelijk Historischen. Hierop inter
rumpeerde de heer Ritmeester: Naar wie
moet ik nu eigenlük luisteren? Toen
greep de voorzitter in: Op het ogenblik
hebt U te luisteren naar de heer Schmal.
nnvJrhrolröïiu; v,miegraueProf Gerbrandy richtte zich echter
SS^SSrf-ï 'Tblnlen eCOf°miSfle de eerste plaats-tot de Regering (de h.
integratie, dan zou er nog over te praten
zyn. Maar zelfs dat is niet geschied.
Dr Bruins Slot en de heer Korthals
herhaalden hun vroegere verklaringen,
dat een politieke integratie zonder eco
nomische bevoegdheden (gemeenschappe
lijke markt) voor hen onaanvaardbaar
zou zijn. Hetzelfde deed de heer Blaisse
namens de K.V.P. terwijl de heer Schmal
(C.H.) eveneens van oordeel was, dat in
het Europees Statuut de economische in
tegratie met zoveel woorden moet wor
den vastgelegd.
De heer Van der Goes van Naters
(P. v. d. A.) verklaarde alles te willen
doen om een gemeenschappelijke markt
te bevorderen, dooh verwezenlijking
daarvan zonder coördinatie van het eco
nomisch beleid achtte hy tot mislukking
gedoemd. De heren Bruins Slot en Bl<
sloten zich in dit opzicht aan bij het
langs door minister Zijlstra ingeno.
standpunt, hoe belangryk die coördinatie
ook is, voorop moet gaan een vrijmaking
van het handelsverkeer.
Doelgemeenschap
De heer Weiter (KNP) was van
deel, dat het misschien, wel beter
zyn, geen alomvattende integratie r
streven, doch de vorming van andere
doelgemeenschappe-n in de trant vai
KSG. Hij dacht daarbij aan de sector ver
keer. Van nauwe Engelse verbondenheid
met de EDG verwachtte hy niet veel: de
Britse politiek is al eeuwen gericht ge
weest op het vormen van een eigen
macht naast de andere wereldmachten.
Ds Zandt (SGP) bleef een groot tegen,
stander van de EDG. Het gehele streven
naar eendracht onder de volkeren kon
hij om des beginsels wille niet aanvaar
den, aangezien Gods Woord daarbij niet
gevolgd wordt. De heer Van der Goes
van Naters betoogde, dat drie jaar ge-
Ritmeester is ten slotte wat bykomstigs,
zo merkte hy op). Haar standpunt is, dat
zich in 1950 een tragedie op Ambon heeft
afgespeeld, waarvan de oorzaak ligt in de
ontwikkeling in de periode na de souve-
reiniteitsoverdracht. De Regering wil de
gevolgen wel verzachten (zie de Ambon-
nezenkampen), maar ziet geen kans Am-
bon recht te doen wedervaren. Een be
roep op de U.N.C.I. acht zy doelloos.
Rechtens is politieke erkenning niet mo-
gelyk en wat de Nederlandse rechter zegt
heeft niets te betekenen voor het volke
renrecht. Bovendien zou op het ogenblik
zelfs het laatste restje van een geconso
lideerde staat zyn verdwenen. Prof. Ger
brandy zag hier een volkomen gebrek aan
verantwoordelijke bezinning, aan besef,
dat hier een afschuwelijk onrecht is ge
pleegd, dat roept om recht voor een ver
trapte natie. Voorts sprak hij van „een
notaris-achtige verklaring, dat Ambon
overleden is." Tegenover deze weeë slap
heid wilde hy de taal van de feiten stel
len. Fel keerde prof. Gerbrandy zich
geroepen en dit land thans onrechtmatig
bezet is door Indonesië. Prof. Gerbrandy
noemde de huidige Indonesische eenheids
staat de pseudo-rechtsopvolger van de
Verenigde Staten van Indonesië, waarmee
de R.T.C.-accoorden zyn gesloten. In die
accoorden ligt het recht tot het uitroepen
van een zelfstandige staat opgesloten. De
rechterlijke macht is van oordeel, dat dé
Ambonnezen terecht eigen recht in han
den genomen hebben en het is bescha
mend, dat de Nederlandse Regering van
de rechterlyke macht moet leren, hoe de
positie der Ambonnezen is.
De grote grond achtte prof. Gerbrandy,
dat de republiek der Zuid-Molukken is
gebaseerd op dat grote recht, waarop de
Staat der Nederlanden in het leven is ge
roepen: het recht om af te zweren een
tyran, die de vrijheden hpeft wegge-
Tot de beide ministers achter de Re
geringstafel richtte prof. Gerbrandy de
waarschuwing: laat u niet inkapselen
door collega's, die debet zyn aan de gang w-iii
van zaken. Spreek uit, dat de Ambon- 9*« "schoolrad
nezen het recht a&n hun zyde hebben en piano 11.00 Vo
handhaaf dat. Doe het tegenover de bond- j 3?
genoten en beroep U op de U.N.C.I., geef sette^órtoèst "er
de Ambonnezen de gelegenheid zich inter- Nieuws 1.20 P
nationaal te verweren. Doe het ook tegen-1 jrouw 2.00 Gi
nver de Indonesische Regering. Kijk niet voorde z
Kinderkoor 5.4
Weer rijksbeurzen voor
muziekstudie
De minister van O.. K. en W. zal in
1954 beurzen voor muziekstudie hiér te
lande beschikbaar stellen ten behoeve
van on. of minvermogende jongelieden
van Ned. nationaliteit, die bijzondere mu
zikale aanleg bezitten en die zich aan de
muziek als vakbeoefening willen wijden.
Aan leerplichtigen kan geen beurs
worden verleend, evenmin aan personen
zodanig gevorderde leeftijd, dat het
volledige vakbekwaam
heid niet kan worden verwacht.
Zy, die voor één der beurzen in aan
merking wensen te komen, behoren hun
verzoekschriften daartoe vóór 1 Februari
1954 met vermelding „Mededinging ryks-
beurs muziekstudie 1954" in te zenden
de afd. Kunsten. Bureau muziek en
dans van het ministerie van O., K. en W..
Nieuwe Uitleg 1, 's-Gravenhage, waar
tevens nadere inlichtingen zyn te ver
krijgen.
Honderdjarige overleden in
Poortvliet
In Poortvliet is de oudste inwoonster
in het eiland Tholen, de weduwe H. C.
Koppelnol-Grys, overleden. Zij is slechts
enkele dagen ziek geweest. Op 13 Aug.
j.l. was zij 100 jaar geworden.
Theol. School Chr. Gerei. Kerken
Prof. J. J. v. d. Schuit en prof. L. H. v. d. JWeidi g
gaven hun laatste colleges
(Van onze Kerknieuws-redactcur)
Het Christelijk-Gereformeerd kerke
lijk leven beleefde gisteren opnieuw een
zeer bijzondere dag, toen twee hoog
leraren, aan wie kerken zoveel te dan
ken hebben, hun afscheidscolleges hiel
den omdat zy met emeritaat gaan. Een
grote schare Chr.-Geref. predikanten
woonde met tal van anderen deze plech
tige samenkomsten in de kerk te Apel
doorn by. Ook vele kerkeraden hadden
hun afgevaardigden gezonden. 's Mor
gens hield prof. J. J. v. d. Schuit zyn
college, prof. L. H. v. d. Meiden des
middags.
Prof. v. d. Schuit sprak over: De leer
der praedestinatie by Calvyn en Brun-
»r. By vernieuwing wordt dit leerstuk
i deze tyd aan de orde gesteld.
Men vergete niet, dat de dialectische
theologie met haar roep om de souve-
reiniteit Gods het hare bijgedragen heeft.
bij dit oude reformatorische dogma
weer de wacht te betrekken.
De polemiek, die de Zwitserse theoloog
Brunner met Calvyn voert in zyn boek
„Die christliche Lehre von Gott", Dog-
matik Band I, noemde de hoogleraar op
portunistisch. Zy roept een philosofische
geconstrueerde Calvijn op, waarin de
echte Calvyn niet meer te herkennen is
Prof. v. d. Schuit ontwikkelde o.a. de
volgende stellingen.
Calvyn kent de praedestinatie als een
decretum (zelfs als een decretum horri-
bile, een verschrikkelijk besluit); Brun
ner kent ook praedestinatie maar veel
eer als een soort decorum rondom de
vriendelijke gezindheid der vergevende
genade Gods. Calvyn blijft staan voor
het mysterie en predikt toch vrij
blijde verlossing in Christus; Bra
mikt naar de verlossing in Christus, a
vermijdt het mysterie. Calvyn kent; a
logische redeneerkpnde, wil geen ij
gisme, maar belijdt en aanbidt; Bral,
strijdt tegen de causaalmethode
Calvyn, maar hU raakt de echte Ci
niet.
Calvyn, zo vervolgde psr., subsi
neert de mens aan God; Brunner su> j
dineert God aan de mens door zynt
ditioneel geloofsbeginsel. Calvyn ii
te doen om de ere Gods; Brunner b; Jé
tevreden met de verlossing.
Na dit college volgden hartelijke i
spraken.
Aan de Theologische School der Chr. Geref. Kerken te Apeldoorn
werd gisteren afscheid genomen van prof. J. J. van der Schuit en
prof. L. H. van der Meiden, die beiden met emeritaat gaan. V.l.n.r.:
prof. Van der Schuit, de president-curator ds W. F. Laman, prof. Van
der Meiden en prof. J. Hovius.
Het lied der aethergolven
7 45 Morgengebed
I ehuisvi
1.00 Gran
1 8.30 Poli
st en sol. 9.
10.45 „De
solist 12.55 Zor
inoduo en zang
im. 2.30 „Hier
sprek 6.45 Amusementsmuziek 6.40
alleen naar de resultaten. By de Zuid-
afrikaanse Boerenoorlog konden wy ook
tegen de heer De Graaf (K.V.P.), die wel niets doen. Toch stuurde Koningin Wil-
betoogd had, dat de R.T.C.-accoorden zijn helmina de Gelderland om Krüger te
geschonden, maar geen reële mogelykhe- halen. Wilhelm de Tweede van Duitsland
den zag om op het ogenblik Iets te doen. weigerde hem te ontvangen. Koningin Niet vergeten mag worden, dat alles
Hij verweet hem, dat hy geen waardeWilhelmina is gebleken een plechtanker gevolg is van het na-oorlogse Indiëbeleid.
hechtte aan de gebondenheid aan het der vrijheid te zijn en Wilhelm stierf als Dr Bruins Slot deed een beroep op de
gegeven woord. De Regering heeft een arme houthakker te Doorn. Regering, de Ambonnezen, die hun be-
De heer Bruins Slot (A R.) had tevoren
reeds iets over het Ambonnezenvraagstuk
gezegd. Wy moeten altijd bezig zyn met
het vraagstuk van het onrecht in de we
reld. Daarvan kunnen wy ons niet distan-
ciëren. Het beleid hangt af van de te
verwachten resultaten. De zaak is er niet
mee gediend, wanneer gewerkt wordt op
een wyze, die de indruk wekt dat het
gaat om een restant van Nederlandse te
leurstelling over een verloren strijd of
dat getracht wordt de strijd te heropenen.
het recht van Ambon aan haar laars ge
lapt. Hy bestreed, dat het hier gaat om
interne kwestie voor de Indonesische
Regering, omdat het zelfbeschikkingsrecht
gegarandeerd by de R.T.C.-overeen-
komsten.
Hy vroeg, daarby een citaat aanhalen-
e van de heer Van Ryckevorsel (K.V.P.),
die kosteloos op juridisch vlak vecht voor
het recht der Ambonnezen, de erkenning,
dat de Ambonnezen hun vaderland te
recht tot 'n zelfstandige staat hebben uit-
langen willen voordragen,
vrienden, die klagen over aangedaan
recht. Waar mogelijk moeten zy voort
geholpen worden op de weg naar inter
nationale organen.
Ook de heer Van de Wetering (C.H.)
was van oordeel, dat de schending
de R.T.C.-overeenkomsten t.a.v. Ambon
niet lijdelijk kan worden
de heren Lemaire (K.N.P.) en Zandt
(S.G.P.) sloten zich by prof. Gerbrandy
8.
Het duurde een maand, eer de kramer terug
kwam. Hij lachte opgewekt en gaf moeder Liese
een zilveren halsketting zo maar cadeau. Hy had
van de gravin een bestelling gekregen, die zyn
verwachting overtrof.
Het geschenk werd langdurig bewonderd en
vader voegde persoonlijk enige woorden van dank
by de vele, die zijn vrouw reeds gesproken had.
Toen achtte de kramer de tijd gunstig voor zyn
boodschap.
Moet je zoon niet eens wat van de wereld
zien? Mevrouw de gravin vroeg my, of ik haar
man een paar vertrouwde knechten kon bezorgen".
Vaders gezicht betrok en de anderen keken ver
wonderd of neutraal, maar de kramer praatte
door.
,Ik dacht dadelijk aan jullie zoon, een jongen
een degelijk gezin, van een flinke vader en
deugdzame moeder en zelf ook goed uit de
kluiten gewassen
„Ik kan hem niet missen. In de zomer is er veel
werk en een vreemde knecht in huis wil ik niet".
„Hij kan wachten tot de herfst. Haast is er niet
by. Over vier of vijf maanden kom ik weer hier
langs. Dan kan hij met mij meereizen".
„Heeft de gravin jou zo'n vette fooi beloofd
Schamper en vijandig smeet vader zyn woorden
de kramer in 't gezicht.
Deze keek hem rustig in de ogen en antwoordde
waardig: „Ik ben koopman en geen knecht die
fooien aanneemt".
„Zo'n knecht wil je van mijn zoon wel maken!"
Daar ging de kramer niet op in. Tactvol begon
hij te praten over het artikel halskettingen, om
de ontstemde boer zijn geschenk in herinnering te
brengen.
Gretel, schrander en doortastend, had de situatie
dadelijk door. Vandaag nog moest ze praten met
Adolf.
„Je moet geduld hebben, blijf goed je best doen.
Als de zomer voorbij is, laat vader je wel gaan".
,Ja, dat zie je! Nu ik een maand mijn best heb
gedaan, wil hij me helemaal niet meer missen".
„Ja, jong, maar als vader boos is, bereik je niets.
Ik heb het in orde gekregen by de kramer, laat
het mij nu ook verder opknappen. Doe jij maar
wat ik zeg, dan komt alles goed".
Ja, dat was het beste. Dat geloofde hy nu ook.
Geduldig zijn, alles verdragen en doen alsof je een
volgzaam ventje bent, leek nu het verstandigste.
Gretel zag met voldoening, dat vader tevredener
en moeder geruster werd. En Adolf zou zich wel
goed houden uit eigen belang.
Maar dat viel tegen. Adolf ging veel te vroeg
verslappen, hij had geen lust in zyn werk en op
UIT HET LAND VAN
PRINS BERNHARD
door K. JONKHEID
te vergeten, wat vader hem gelast of met hem be
sproken had. Hy dwaalde af met zyn gedachten en
later met zijn hele persoon. Dan ging hij het bos
in, om de paden af te lopen of te wachten tot er
iemand voorbij kwam, met wie hy praten kon en
informeren vanwaar hy kwam en waarheen hij
ging en wat hij gezien had en of hij iets afwist van
het leven van soldaten en avonturiers, of er stre
ken waren waar goud in de grond zat en of er
nog ridders en edelen waren, die plannen maak
ten voor een tocht naar het Heilige Land om de
Turken te bevechten.
Maar een bejaarde man had hem geantwoord
dat de edelen niet meer streden voor de kerk, door-
dat ze ketters waren geworden zoals graaf Jozias Nlei
van Waldeck en de graven Bernhard en Simon Brussel.
Gramofoonmuziek.
Hilversum II. 298 n
7.15 Gymr
iol. 9.35 Brabants half-
vachte der
11.15—12.00
VARA; 7.00 Nieuws
stiek 7.30 Gram. 8.00
Nieuws 8.15 Gra
9.00 Gymnastiek voor de vrouw 9.10 Gram
9.40 Schoolradio VPRO: 10.00 „Thuis" caus
10 05 Morgenwijding VARA: i'o.20 Voor dé
kleuters 10.40 Kamerkoor en solisten 10.55
Y?2T£racht 1115 Gram- 1130 °reel en zang
AVRO; 12.00 Musette-orkest 12.30 Land- en
tuinbouwmededelingen 12.33 Sportoverzicht
12.48 Gram. 1.00 Nieuws 115 Mededelingen
1,25 Militair orkest 2.00 Kookpraatje 2 20
Pianorecital 2.50 Voordracht 3.10 Tenor en
piano 3.30 Amusementsmuziek VARA: 4.00
Gram. 4,30 Muzikale causerie 510 Voor de
jeugd 5.40 Orgelspel 6 00 Nieuws 615 Ver-
zoekprogramma 6.45 „De haverkist", hoor
spel 7.00 Voor de jeugd 7.10 Vara-varia 7.12
Meisjeskoor VPRO: 7.30 „Hoe ik tot mijn ge
loof kwam", caus. 7.50 Berichten 8 00 Nieuws
8.05 Boekbespreking 8.10 Vierhandig piano-
het bedreigde kind", caus. VARA
de jeugd 9.35 Instrumentaal kwa
list 9.55 Buitenlands overzicht 1
muziek VPRO; 10.40 „Vandaag"
Avondwijding VARA; 11.00 Nièi
9.00 Voc
L. H. v. d. MeidK
Middags hield prof. L. H. v. d. 1
den zijn college, waarin hij een exei
oorden berit chad»; H
(nieuw verbond) in Jeremia 3131. i
blijkt volgens spr., dat God reeds r,
van het nieuwe verbond, toen het a
nog gold. Treedt het nieuwe in volle t
king, dan is het oude teniet gedaan.
Prof. v. d. Meiden kwam tot de i
clusie, dat onder „nieuw verbond" b J
worden verstaan dat de Here uit de i
Christus verworven volle zaligheid I
volk bedient door Zijn Geest, die de K
der nieuwe bedeling opvoedt tot moni I
zonder de werken der oude
deling, zonder die „g.ramm
welke doodt en verdoemt.
Ook prof. v. d. Meiden hield de
bruikelijke toespraken.
De president-curator, ds Laman. sp i'
ten slotte beide hoogleraren hartelijk l
overhandigde de acte van emeriti
De rector, prof.. J. Hovius sprak i
grote dank uit voor de arbeid der sd
denden. De heer Th. Ruters sprak
praetor der studenten. De burgemea
Apeldoorn, mr A. L. des Ton
sprak waarderende woorden. Prof. di
W. Grosheide, emeritus-hoogleraar i
de Vrije Universiteit, sprak namens
putaten der Geref. Kerken voor de t
heid der Gereformeerde belijden
Recepl s
Na deze colleges volgde in hotel
zicht" een zeer druk bezochte recep
Wij merkten onder de honderden a
wezigen behalve curatoren der Thi
School, collega's van de scheidende h» T
leraren en tientallen predikanten (h
alle leerlingen van beide hooglerai
i. op prof. dr G Ch. Aalders, em. hc r
aan de Vrije Universiteit, nar»
Ned. Bijbelgenootschap; ds J.
Feenstra, Geref. predikant te Schevea J
T. de Jong,
doofstommeninstituut „Effatha", wl v
prof. v. d. Meiden voorzitter is,
J. J. C. Karres, Hervormd predikant
ds J. F. Colenbrander, Geref. predik t
te Apeldocfbi voor de Chr. HB.S. aldi
waaraan prof. v. d. Schuit bestuun
Ter receptie voerden nog enige j
sonen het woord en werden enige
schenken aangeboden, o.a. namens cü 1
LEIDEN,
doctor in d<
proefschrift g«
PROMOTIES
17 Dec. Gepromoveerd
'-" "in en wysbegeer
„Stijging en dalinf
ruf" mej I E van I
de te Bussum.
Gepromoveerd tot doctor in de L1U1_
kunde op proefschrift getiteld „Die Steft
der Venae Pulmonales im Bauplan der
gen" mej U Kahnt. geboren te ZUrich (Zf
•erland) en thans wonende te Leiden
proefschrift getiteld „De Veto
•-*i by een kind met chj
J Fernandes. geboren
Meilink, geb
schrift: Voorstudies tot een besch:
het Sranan Tongo (Negerengels
name), J Voorhoeve, geb te Djombang.
luziek 1.25 Gev. programma
.10 Gram. 2.40 Hoorspel 3.00 Schots
4.00 Gev. programma 5.00 Hoorspel
8.45 Klankbeeld 9.30
8.00 Gev.
ogramma 10.00 Nieuws
programma 11.00 Causer
11.15 Pianoreci_
12.00—12.03 Nieuws.
land. BBC. 1500 en
dagboek 12.15 Corn
1.00 Parlementsovc
brieksfanfare 1.45
eren 3.00 Voor de
.45 Banjo-<
rzlcht
t 2.45 1
12.00 Mi
12.45 Voor-
1.15 Fs
r de kin.
e muziek
s dagboek
4.00 Lie
5.15 Mrs Dale
6.00 Concert 6 45 Gi
n 7.45 Hoorspel 8.00 Nit
Gev. programma 9.15 Discus-
muziek 11.00 Nieuws 11.15
12.20 Dana
12.56—1.00
de duur begon het hem geweldig te vervelen.
Zyn verveling werd tegenzin, zijn tegenzin onwil,
lusteloosheid, lijntrekken.
De vrouwen merkten het niet, want het zomer-
werk was buitenshuis, toch was moeder onrustig.
Betrof het niet haar zoon, dan betrof het haar
man. Waarom bleef hij steeds dezelfde, nog even
opvliegend als vroeger! Had hij niets geleerd? Als
hij een eranderd mens was, moest die verande
ring toch zichtbaar worden! Als het geloof zondi,-
de werken dood is. hoe stond het dan met zijn
geloof?
Ook vader bespeurde niet dadelyk de teruggang
by Adolf. Geleidelijk begon hij een en ander te
ontdekkei dat hem twijfel bracht. Ln het duurdp
niet lang, of de twijfel was zekerheid. Adolf begon
11.45 Gram. 1.00 Nie
1.15 Orgelspel 2.00 Schoolradio 3.30 Opere
10.00 Nieuws 10,15 Cav
s. 12.00 Gram. 1.00 Nleu
Lichte muziek 5.00 Nieu
7.15 Gra
.30 Altviool
8.00 Gi J JBL.
5 Jazzmuziek 10.55 Nii
BBC. Uitzending voo
Hoe de week-
•1 (op 224
Film e
KRO: 8.15—9.15
Lippe. Maar de Paus en de Keizer zouden het
hun wel betaald zetten, daar konden ze op reke
nen
Als dat waar was, viel er binnenkort iets te be
leven en Adolf nam zich voor zo spoedig mogelijk
naar Waldeck te gaan.
Toen was er een ander gekomen, die hem geant
woord had, dat er in de grond geen goud te vinden
was, maar wel op het water. Hy zelf had op
gevaren aan boord bij een kaper-kapitein. Wel
een uur had de man staan praten, spannende ver
halen verteld van schepen die hij had helpen ver
overen door list en overmacht en van schatten in
goud en zilver, fluweel en zyde, uitheemse kruiden
en specerijen ,die de rijke galjoenen van Span
jaarden en Portugezen aan boord hadden en die
hij en de anderen onderling verdeeld en verkocht
hadden. Ook liet hij Adolf vreemde munten zien,
die een enorme waarde hadden en afkomstig wa
ren uit vreemde streken, vanwaar zij met grote
schepen, door zwarte slaven met lange riemen
voortgeroeid waren weggehaald. Ten slotte was
hij weggegaan om zijn reis te vervolgen en zich
in gedachten te vermaken over die onnozele boe
renjongen, die een glimmend koperstuk voor een
gouden dukaat hield en al zijn opgeschilderde!
verhalen gretig aangehoord en voor zuivere waar-1 M 0 -b- mej H cox, Aniste
heid aanvaard had. J soif, Den Haa g en T Dykstra~ AImeïo.
10.00
Neder-
npet.
d.O.: H Tj J v
il. Horst; C 1.
Bosch, Amsterdam; Pvd Bosch. Zoeterwou-
H J H Bossink, Heerlen; mej M Lager-
•rg, Breda; J W Martens, Heerlen; I Polak.
>ermond; H L Verheggen. Roermond; K w
Wijnen. Heerlen en mej H Lagerberg,
:nls:
- H C Lieftinck-Aldershoff
Cand i
Teng Hwie Tik. t
r d La:
j w
Nederlands; j de Gor
nomle: mej S Weiss e
den A'dam; U Eikelboom, A'dam i
Schaap. Oldenbroek; Doet rechten; M I>
ker. Hoorn; J M H van 't Hoff. A'dam; J
Ankum, Koog a.d. Zaan en A Hoogend
Vlaardingen: Doet economie; S Siewe!
m. J A Klomp en L J Locht. al
V S van Eps. H Bulskool. G Th Li
en Amsterdam; A IJzerman en H
belden Haarlem; Geslaagd arto
V Cejka, allen Amsterdam
EXAMENS M.O.
ïej C J Leenhou
tricht?AFW
Everaars. Amersfoc..
Den Haag: P Buitelaar, Vlaardingen.
paedagogiek m.o.-a.
AMSTERDAM. 16 Dec. Aan het Nul
eminarium voor paedagoglek zyn geslail I
oor M.O. Paedagogiek A: A A R Can'
inrichting M.O.; E T de Smidt. Baai
van Splundex. Koudekenke en J de Wai Hi
degaryp.
staathuishoudkunde 1
DEN HAAG. 16 Dec. Geslaagd StM
huishoudkunde M.O.: P Bosman Jan«
Zyil-Langhout.
ned. taal en letterkunde m.o.-b.
DEN HAAG, 17 Dec. Geslaagd Ned t
en leterkunde M.O.-B; J C van Holten. R-
terdam; mej P A J Duvekot. Borssele- n,
J G Riphaagen, Den Haag; J J Siljee Óefi
geest; V Snel Harderwilk: nw' •'J
Hilversum i