Afschaffing van schoolgelden voor eerste acht leerjaren Verlaging van de tarieven voor de verdere schooljaren Woningwetwoningen 1945-'50 hebben lage huren 5n Kamer „bevriest" subsidiëring geestelijke verzorging bij de DUW Tot over het resultaat van een nadere studie is gesproken Geef de leraren nog 7 maanden salaris-verhoging 1 Duitsland voor een dilemma MONTIES IflEUWE LEIDSCHE COURANT 5 DINSDAG 15 DECEMBER 1953 zinsreductie bestaat ook thans bij di schillende takken van onderwijs, met dien itande. dat bij schoolbezoek van twee of drie kinderen op het ogenblik 25 pet. reductie per kind wordt gegeven en bij schoolbezoek van vier of meer kinderen 50 pet. per kind. zodat het schoolgeld voor drie kinderen bij de huidige regeling In totaal meer bedraagt dan voor vier. Deze onelegante regeling komt in het nieuwe erp niet meer voor, doordat bij drie kinderen de reductie op 40 pet. per kind wordt gesteld. Nieuw is voorts de bepaling, dat alleen op 30 millioen. •NGRIJPENDE VERANDERINGEN in de regeling van de schoolgelden zijn neergelegd in een reeds aangekondigde wetsontwerp dat de re- jering nu bij de Tweede Kamer heeft ingediend. Het voorstel komt neer Afschaffing van schoolgeld voor de leerplichtige leeftijdsgroep. 2. Verlaging van het schoolgeldtarief voor de niet meer leerplichtige leer lingen van ulo, v.h.m.o. en lager nijverheidsonderwijs, kweekscholen en tcholen voor uitgebreid lager- en middelbaar nijverheidsonderwijs. 3. Invoering van eenzelfde tarief voor alle genoemde takken van onderwijs. Als datum van ingang van de nieuwe regeling is 1 September jl. gedacht. Aangezien het administratief moeilijk is »r iedere leerling afzonderlijk na te |ian of hij leerplichtig is. wil de Regering jt vrijstelling van schoolgeld laten gel- «0 voor de leerlingen van acht aaneen- iultende leerjaren. Niet alleen de zes «rjaren van de lagere school zullen dus rrij van schoolgeld zijn, maar ook de twee og volgende jaren van voortgezet lager nderwijs (de zevende en achtste klas) buitengewoon lager onderwijs of de ste twee leerjaren van ulo, voorbé- eidend hoger en middelbaar onderwijs, s, lager nijverheidsonderwijs en het eerste aar van de lagere land- en turn scholen. Het ontwerp geeft geen voorschriften de schoolgeldheffing bij het k 1 e u- i n d e r w ij s en het hoger o n- wijs. Wat de laatste tak van onder- rjs betreft, is. zoals men weet, een af- twderlijke wettelijke regeling aanhangig «maakt. Het ligt in de bedoeling aan [e hand van deze regeling tot een ver ging van de collegegelden van ƒ325 tot '200 te geraken. Voor het kleuteronderwijs wordt een erlaging van schoolgeld niet mogelijk leacht, omdat ook bij de totstandkoming an een wettelijke regeling van het kleu- ironderwijs de financiële bijdragen van verheidswege niet een zodanige hoogte uilen bereiken, dat de schoolgelden voor e instandhouding van kleuterscholen auden kunnen worden gemist. Voor het landbouwonderwijs «perkt het ontwerp zich tot de bepa- jing, dat geen schoolgeld geheven wordt de leerlingen van het eerste leer- van de lagere land- en tuinbouw- :holen. De reden, waarom het land- er uinbouwonderwijs, dat aan de niet-leer- lichtige jeugd wordt gegeven, buiten de ■geling is gebleven, is, dat een afzon- trlijke wettelijke regeling van het lager, owel als van het middelbaar landbouw- liderwijs in voorbereiding is. Omtrent de schoolgelden van Regering stelt voor: hole a g- ssen bevat het ontwerp geen iet indende voorschriften. Gezien de grote erscheidenheid op dit gebied zou dit ook practische bezwaren stuiten. Het ont- is terp bepaalt echter, dat bij algemene uatregel van bestuur voorschriften kun- 'dl eft worden gegeven. Gedacht is me! an het vaststellen van een mini- en maximumschoolgeld. Uniform tar iet gezinsreductie wordt verleend op verzoek van de schoolgeldplichtige. Het nieuwe tarief betekent in vele ge vallen een belangrijke verlaging, verge leken met de huidige regelingen. Het bedrag, dat met de afschaffing en verlaging van de schoolgelden is gemoeid, wordt geraamd op 24,7 millioen. Ten slotte kan de opbrengst van het schoolgeld, dat geheven blijft, op circa 2 millioen worden gesteld, waarvan di rect of indirect ten bate van de gemeen ten blijft circa ƒ0,75 millioen. De voorgestelde regeling betekent een financieel nadeel voor de gemeenten en voor de bijzondere scholen voor voorbe reidend hoger en middelbaar onderwijs en lager land- en tuinbouwonderwijs. Voor dit nadeel dient aan de betrokkenen compensatie te worden gegeven, zo meent de Regering. Ten laste van de gemeenten komt als gevolg van de thans voorgestelde maat regelen 20.4 millioen. Het bedrag, dat gemoeid is met de bestaande compen satieregelingen, die komen te vervallen, wordt voor zover het ten bate van de gemeenten komt geraamd op ruim ƒ9 millioen. Het ligt in de bedoeling voor te stellen in het gemeentefonds deze be dragen te storten naar boven afgerond Een lauwe interpellatie Gemeenten zagen kans door „touwtrekkerij" goede en goedkope huizen te veroveren (Van onzé Parlementsredacteur) "P\E INTERPELLATIE, die de heer Bommer (P.v.d.A.) de heer Burger U kon wegens dringende redenen niet aanwezig zijn gisteravond in de Tweede Kamer heeft gehouden naar aanleiding van het feit, dat minister Witte heeft voorgeschreven, dat voor de woningwetwoningen, gebouwd in de jaren 19451950 met steun ingevolge de Beschikking bijdragen woningbouw 1948 de normale huurverhogingspercentages zul len gelden, is nu niet bepaald een groot succes voor de interpellant ge worden. De minister heeft duidelijk aangetoond, dat hij het bij het rechte eind heeft gehad. De heer Bommer ging er bij zijn vragen-stellerij var. uit. dat de huren var. deze woningen nu reeds liggen boven het peil van 115 pet van de huren van 1940. Het was duidelijk, dat, wanneer dit in derdaad waar was. de ministeriële aan wijzing inderdaad tot gevolg zOu hebben, dat na toepassing van de huurverhoging van 17—29 pet 'naar gelang van de klasse, waarin de betrokken gemeente ligt) het huurpeil van deze woningen niet onbe langrijk hoger zou komen te liggen dan dat van ..oude" woningwetwoningen,. De heer Bommer vroeg dan ook, of de mi nister niet bereid was. alsnog te bevor deren, dat voor de na-oorlogse woning- elke daarvoor in aanmer- .en huurverhoging wordt ngen is ook het schoolgeldtarief onge- j toegepast, die het huurpeil van deze wo lk. Het thans aangeboden ontwerp daar- nningen brengt op niet hoger dan gemid- ntegen gaat uit van een uniform tarief, geldt voor l.o., v.h m.o., kweekschool- iderwijs en nijverheidsonderwijs het openbaar als het bijzonder nderwijs. Niet alleen verdient 'n unifor- regeling uit een oogpunt van ad- liiiistratie de voorkeur, doch vooral U* et gewenst, dat de schoolkeuze door overwegingen omtrent hoogte van het schoolgeld mede kan órden beïnvloed, aldus de Regering. Het nieuwe tarief is zoals ook thans peds het geval is bij het l.o., het het kweekschoolonderwijs gebaseerd ,j P de zgn. schoolgeldmaatstaf, die hand van het inkomen en h« logen van de schoolgeldplichtige wordt utgesteld. Beneden een schoolgeldmaat- 100 is geen schoolgeld ver- sjl huldigd. Bij een maatstaf van 100 be- raagt het schoolgeld 10. terwijl het thoolgeld boven een maatstaf van 100 (gelmatig stijgt tot „e gulden. De Regering heeft gemeend het lumschoolgeld op niet meer dan ƒ200 moeten bepalen, nu het de bedoeling re- ook de collegegelden op een bedrag :af»n ƒ200 te stellen, rdl deld 141 pet ten opzich-fe van 1940 Minister Witte sloeg de 'heer Bommer volledig de grondslag onder diens betoog eg Uitvoerig betoogde hij. aan de hand an cijfers, dat er geen sprake van is. Kinderaftrek Voorts is een bepaling opgenomen, dat wordt verleend bij schoolbezoek r dan één kind uit -hetzelfde ge- een school of leerjaar, ten aan- o! waarvan krachtens dit ontwerp -r- thoolgeld wordt geheven, of aan een in- thting voor hoger onderwijs. Deze ge- familieberichten uit andere bladen ONDERTROUWD: A v *Ml. Adam; W Smit i taassluis; A G H Morsink mden-Ontario (Canada). A M Ketting, H ten Brinks, .GETROUWD: H C Reinders Folmer en L ht- Bol. Heemstede: W A v d Berg en A E 00! Ujonides v d Meuten. Eindhoven; A Char, on cn S F Schouten Rhoon BEVALLEN: mevr Jolcs-Songet. zn. Kaap- tad; mevr Levert-Zijp. zn. Sing Kawang. W 'Orneo; mevr Prent-Penters. zn. Trinidad >W. I; mevr v Zonne\ eld-Disselkocn. dr. •ssenheim; mevr Wijn-Craandijk, dr. De- onf.,nter: mcvr Suykerbuyk-Rechers. zn. Am. jJfkrdam; mevr Bezuyen-Aleman. dr. Oud- »rp; mevr Kamphuis-Moot, zn, Rotterdai OVERLEDEN: A W B ten Kortenaer. ma... ,__ttndam; Chr de Zwart. A'dam; C Roda- in 'oestenburg. vr, 73 jr. A'dam; J M F' loelof 37 j' j. R'daiu, 82 jr. A'dam; Ch lan. 85 jr. - jl «roenendijk. vr. *5 ,eJ Mn, 69 jr. Bussur A Wester. Wie flauw valt Van onze Parlementsredacteur) Klokslag twaalf uur vannacht was van achter de regeringstafel het laatste woord verklonken bij de algemene, beschouwingen in eerste termijn in zake de begroting van O.. K. en W. Toen moesten de replieken beginnen. Prof. Gerbrandy zat in groot pontifi caal, gelijk zulks behoort, in de enor me voorzitterszetel. Kij gaf een spreek tijd van tien minuten „per persoon lijkheid". De heer Gortzak de dat i worden doorvergaderd. „De heer Gortzak krijgt het woord om iets tegen de voorzitter te zeggen over de orde", aldus kondigde prof. Gerbrandy hem aan Mijnheer de voorzitter, aldus deze spreker, ik heb grote bewondering voor aw Ausdauer op uw leeftijd, maar dit wordt op zo'n laat uur geen behoorlijke beraadslaging meer. Ik heb wel eens vaker tot half vier hier gezeten en toen waren er nog maar drie Kamerleden. Waarop prof. Gerbrandy antwoord de: Ik kan de geachte afgevaardigde meedelen, dat, toen ik voor het eerst als minister van Justitie mijn begro ting moest behandelen, het half drie werd. Zolang houd ik het nu ook wel uit. Ik kan dit conservatisme niet waar deren. was het wederwoord van de heer Gortzak. Wij beginnen en wie flauw valt, valt flauw, aldus luidde de presiden tiële beslissing. De replieken waren om half twee af gelopen. Minister Cals was al een: naar de voorzitter gewandeld, om t( overleggen, of hij nog zou antwoor den. Het resultaat van dit overleg bleek uit de woorden, waarmee zijn dupliek aanving: Mijnheer voorzitter, hoewel ik gaarne goede voorbeeld als minister van tifie zou willen volgen, lijkt het voor de goede orde in de Kamer beter, dat ik mijn antwoord tot nader door u te bepalen tijdstip stel. Welk uitstel door de wakkere v zifter genadig werd verleend, vergadering werd gesloten, na een gewekt presidentieel „Allemaal welte- Er was niemand flauw gevallen dat in het algeméén de huren hierbedoelde woningen liggen boven 115 pet van het huurpeil van 1940. Aanv kelijk was ten departementé voor dézé woningen- een gedifferentieerd systeem opgesteld. Maar alras bleek, dat voor een zeer groot aantal gevallen men toch zot uitkomen op de normale wettelijke huur verhoging. Daarom is als meest practi sche oplossing gekozen het aannemen var de normale huurverhogingspercentages, met de mogélijkheid van uitzonderingen, waarvoor de Gemeentebesturen gemoti veerde voorstellen kunnen indienen. Touwtrekkerij Dat het huurpeil van de woningen van 19451950 zo ongeveer op 115 ligt toonde de bewindsman ook aan aan de 'hand. van de werking van de bijdrage-regeling van 1948 De huur werd toen vastgesteld in onderling overleg tussen het departement en de gemeentebesturen, terwijl voor het onrendabele deel een bijdrage werd ver strekt In deze touwtrekkerij speelden de gemeenten het klaar, goede woningen met een lage huur en- een zo groot mo gelijke rijksbijdrage te veroveren De be schikking kende geen automatische rem en daarom was het maar goed, dat men er een paar jaar later weer van was afgestapt. Bovendien moet men. bij ver gelijking met woningwetwoningen vóór 1940 niet der woningen 10 pet groter die. welke gebouwd werden in 1938/'39 zelfs 15 pet grot:- dan in de jaren 1930. Ook dit moet vanzelfsprekend de huurprijs tot uiting komen. In Den Haag ligt de grote massa der nieuwe oningen in dezelfde huurklasse als voor de oorlog In Rotterdam zijn er kenmerkende ver schillen. Maar in de ministeriële beschik kingen. waarbij de. rijksbijdragen zijn '.eend is dan ook duidelijk vastgelegd dat daar in het algemeen de huren van deze "woningen geacht worden te liggen op een peil van 120125 pet van dat van 1940. Voor deze Rotterdamse woningen zal het huurverhogingspercentage dan ook lager liggen dan 17. Begroting van Sociale Zaken aangenomen (Van onze Parlementsredacteur) ZONDER HOOFDELIJKE STEMMING, met alleen de communisten tegen, heeft de Tweede Kamer gistermiddag de begroting van So ciale Zaken en Volksgezondheid aangenomen. Voor het zover was, echter heel wat gebeurd. De replieken in de algemene beschouwingen hehandelden als hoofdvraagstuk de kwestie van de geestelijke verzorging van f9 7 raim^n lot f45.7 millioen. Wel in de D.U.W.-kampen vanwege het Humanistisch Verbond, hetgeen een j zal er naar gestreefd worden, wat meer mcrtie opleverde, gesteund door de gehele ouderwetse rechterzijde. Daar- t<? bren8€n in de subsidiëring. Het J '«■«—spel tussen overheid en particu- I eerst uit de wereld zijn. voor men met de nieuwe problemen aan een oplossing kan beginner. De Rotterdamse Evipan- i geschiedenis is schadelijk voor de goede I naam van ons land: er zullen effectieve maatregelen tegen moeten worden geno men. De Ziekenfondsraad is bezig met een studie, teneinde te voorkomen, dat ziekenfondspatiënten voor ieder wisse- wasje naar de dokter lopen. Een kleine betaling voor iedere visite helpt niet en werkt sociaal onrechtvaardig. Er la geen er reden tot felle critiek op het subsidie- beleid. Sinds 1946 is het totaal subsidie- bccrag voor gezondheidszorg gestegen moest minister Suurhoff nog antwoorden op het afzonderlijke debat, verleden week gehouden met betrekking tot de afdeling Volksgezondheid. De motie, waarvan hierboven sprake ia. werd ingediend door magister Stok man (KVP) er> was o.« mede-onder tekend door de heren Schouten 'AR). Tilanus (CH) en Lemaire 'KNP). Hierin ■werd als het oordeel van de Kamer uit- gesoroken. dat de susidiëring van de godsdienstige en geestelijke verzorging ook in de DUW- en arbeidskampen na dere overweging behoeft dat daarbij ook de verzorging van buitenkerkelijken door verzorgers van godsdienstige sezindte dient te worden betrokken, terwijl voorts de regering werd uitgenodigd, de uitwer king van dit standpunt in studie te nemen, van de resultaten daarvan aan de Kamer mededeling te doen en in af wachting van een en ander de omvang van de subsidiëring der godsdienstige en geestelijke verzorging in de genoemde kampen te beperken tot de daarvoor over 1953 toegestane gelden. De voorstanders van deze motie hand haafden ten aanzien van de door hen gewraakte aanstelling van een tweede humanistische verzorger het standpunt, dat zij verleden week reeds hadden inge- Minister Suurhoff ging ogenschijnlijk een heel eind met het voorstel mee: ook hij achtte studie in-derdaad nodig en het eerste deel van de motie vond hij dan ook overbodig. Tegen het tweede deel had hü ernstige bezwaren Dit zou be tekenen, aldus de bewindsman, dat de godsdienstige en geestelijke verzorging niet kan worden uitgebreid: er komen echter meer kampen in het watersnood- gebied. waar wel de dijken dicht zijn, maar hét èigenlijke werk nog moet be ginnen. Bovendien zouden hem de han den gebonden zijn bij een stijging va werklooshèid. De motie zou hemdan dwin gen, ook de godsdienstige verzorging van wege de kerken te beperken. Een merk waardige standpuntbepaling, wanneer ten minste de mededelingen van magister Stokman juist zijr.. dat. vergeleken met 1953 in de begrotin-g-1954 voor dit werk voor de kerken een bedrag van f 10.500 be? Human Die bedrace beteke orden besteed. Maar dat de tekst van de motie, die spreekt beperken van de subsidiëring der godsdienstige en geestelijke verzorging, vel aanleiding geeft tot het ministeriële tandpunt. Hoe snoediger de studie ach ter de rug is en daarover in de Kamer "LTET PROBLEEM der vereniging van de beide Duitse zones, teneinde te komen tot één. machtig Duitsland, heeft een dramatische strekking. Immers, ge steld eens. dat die hereniging niet tot in stand komt, en een derde wereldoorlog dit opzicht wel weer de nodige ruimte 1 zou uitbreken, dan zouden, bij de huidige 1 komen, die ook de bewindsman voor situatie. Duitsers tegenover Duitsers ko- de kerken wil. men te staan. Adenauer heeft bij herha- De heer Van Lier (PvdA) had mèt de ling verzekerd, dat hij de Duitse integra- bewindsman bezwaar tegen het „bevrie- van de subsidiëring, terwij] de heer Reuter (comm.) er een poging in zag de KVP om de PvdA onder druk te zetten. ..De ruwe stoot van Romme 'ge doeld werd 00 de vrije loonvornrings- motie) is een DUW-tje van pater Stok- geworden", zo meende hij. De heer Zegering Hadders 'WD) zag in de motie 1 aanslag op de vrijheid, omdat ge rist wordt, dat mensen, die niets met kerk te maken willen hebben, toch in het kerkelijk werk worden betrokken. De motie werd echter aangenomen met 35 tegen 24 stemmen. Voor stem den K.V.P., A.R., C.H., S.G.P. en K.N.P. Tegen was de gehele linker zijde, bestaande uit P.v.d.A., V.V.D. communisten. En de Kamer motie-de voort.. Terugwerkende kracht voor ontknikking van onderwijzerssalarissen gevraagd (Van onze Parlementsredacteur) "TVE VOORTGEZETTE BEHANDELING van de begroting van Onder- wijs, Kunsten en Wetenschappen heeft vannacht in de Tweede Ka mer een tweetal moties opgeleverd. Daar was in de eerste plaats een motie-Roosjen (A.R.) mede ondersteund door leden van de V.V.D.de K.V.P. en de P.v.d.A., waarin gevraagd wordt terugwerkende kracht te geven aan de laatste fase van de ontknikking der onderwijzerssalarissen rgeten. dat de grootte'lot 1 Januari 1948, gelijk zulks ook is geschied met de aktebezitters. Een jaar lang! Wil men overigens de huurverhoging berekenen op de wijze als de heer Bom mer voorstelde, dan zou men er een jaar mee bezig zijn. het touwtrekken van de jaren 19451950 zou opnieuw beginnen en bij gebrek aan vergelijkbare woningen van vóór 1940 zou de huurvaststelling een arbitrair karakter dragen. Daarom wilde de bewindsman vasthouden aan zijn eigen methode Het enige, wat minister Witte nog wel nader aan dz gemeentebesturen wilde schrijven was. dat bij gebrek aan vergelijkingsmateriaal ook getoetst mag worden aan soortgelijke objecten elders De heer Bommer was niet helemaal tevreden en diende dan ook een motie in, waarin hij vroeg, de gemeenten in de ge legenheid te stellen, met voorstellen te komen, wanneer het algemene huurver hogingspercentage zou leiden tot eer hoger huurpeil dan dat voor voor-oor- logse woningwetwoningen. De heer Gortzak (comm.) meende, dat er geen sprake van was. dat de huren nu niet veel hoger liggen dan 115 pet die van 1940 Zijn fractiegenote, rr Lips-Odinot wilde intrekking van ministeriële aanwijzing omdat de c pensaties veel te gering zijn. De bewinds man kreeg de volle steun van de heer Van Vliet (K.V.P.). Alleen vroeg deze. of de minister niet te voren overleg had kunnen plegen met de Vaste Commissie Daar was voorts de motie-Lucas (KVP), die door geen enkele andere fractie was mede-ondertekend, waarin gevraagd wordt op gronden van rechtvaardigheid geen verschil te maken in de behandeling van de leraren bij het middelbaar Nijver heidsonderwijs cn het voorbereidend ho rn middelbaar onderwijs en daarom de VHMO-leraron rechtsherstel-1947 te verlenen. In 1947 kregen de middelbaar nijverheidsleraren n.l. salarisverhoging ingang van 1 Januari, terwijl de VHMO-leraren deze pas kregen met in gang van 1 September. Geef deze laatste leraren nu alsnog hun salarisverhoging de maanden Januari t/m Augustus 1947. aldus de motie. Minister Cals had eerst zijn verleden eek Donderdag afgebroken rede voort gezet. Hij wilde de indruk wegnemen. :r geen akte-beloning voor onderwü- bestaat. Deze is er echter wel onderwijzers bij het ULO en het VGLO. Dit zal stellig de studie voor akten sti muleren. Wat de beheersvorm der openbare school betreft, daarover wilde de windsman niets zeggen. Het is nog niet de tijd om de plannen openbaar te Last van Uw maag? voor Wederopbouw en Volkshuisvesting. Dat zou te veel tijd hebben gevergd, meende minister Witte. De motie hij af, omdat dan alles weer zou gaan ..zwemmen" en dat achtte hij minder doelmatig. Vanmiddag moest over de motie den gestemd. lamd en voor het werk van ïtisch Verbond f3 600 hoger 7 zouden voor 1954 ongeveer moeten worden, hetgee de kerken i organisaties is absoluut onmisbaar. Kinderbijslag Een paar dingen uit de replieken moe ten wij nog melden. De heren Stapelkamp CAR). Kikkert (CH) en De Kort (KVP) bepleitten opnieuw, dat de gelijke behan deling van studerende en invalide kinde- veer in ere zou worden hersteld met betrekking tot de kinderbijslag. Thans is ;o, dat voor studerende kindéren bij slag wordt genoten tot 27 jaar en voor invalide kinderen slechts tot 21 jaar. De De Kort liep zelfs rond met de ge dachte aan een motie. Staatssecretaris dr Van Rhijn was echter van oordeel, dat op deze wijze de kinderbijslag zou wor den gedenatureerd. Het criterium voor bijslag is de opvoeding. Mensen van 21 jaar zijn echter geen kinderen meer. Alleen t.a.v. studerenden kan men in dit opzicht een uitzondering maken, omdat de studie een onderdeel van de opvoe ding is. In de geuite wens zag hij alleen poging, op een of andere wijze i n aan het gehele probléem van invaliden te doen.* De oude dag tie voorstaat, maar anderzijds houdt hij de E.D.G. voor West-DuiIsland. Men weet. dat de Sowjet-Unie juist in het Pact en de E.D.G. een groot gevaar, en directe bedreiging ziet. Hoe kan nu èn de E.D.G. èn de hereniging Duitsland als doelstelling hebben? De conferentie der Westelijke ..Grote Drie" met de Rus Molotof staat voor de deur en het lag voor de hand. dat te Parijs tussen Foster Dulles en Eden .polsingen" plaats vonden met Adenauer >ver het Duitse probleem. Uit de be treffende telegrammen valt te conclu deren. dat de Westelijke ..Grote Drie" niet van het Europese Defensieverdrag zullen afzien en dat tijdens de bespre kingen te Berlijn nauw contact met Bonn zal worden onderhouden. Men zal heus geen afstand doen van het plan voor een Europees leger, al is een grote handicap, dat de houding van Frankrijk buitenge- onzeker is. Als de conferentie in Berlijn aan de gang is, zit frankrijk ver- ^moedelijk in een „re- j geringscrisis", terwijl t Verklaarde m Bonn misschien de uitzicht afgevaardigden nog niet van reces in de Bondsdag zijn terug gekeerd. Duitse deskundigen zullen in Berlijn aanwezig zijn en zij zullen vooral tot taak hebben, de Westelijke grote mo gendheden te waarschuwen voor een Duitse ..neutralisatie". Het is waar. dat men van verschillende zijden die „neu tralisatie" heeft bepleit, maar deze heeft geen levensvatbaarheid. ken. Nagegaan wordt, hoe de bezwaren kunnen worden ondervangen, die gere- zijn bij enige instanties, aan welke de plannen zijn voorgelegd. De minister beloofde met een wijzi ging van de rechten-studie bij de Ka mer te zullen komen vóór de herziening de Hoger Onderwijswet aan de orde wordt gesteld. Van het toekennen van fictieve dienst jaren aan hen. die wel genegen zijn in het onderwijs terug te keren, verwachtte de bewindsman geen grote toeloop. Aan het slot van zijn betoog uittt nister Cals zijn waardering voor de on derwijzers in te grote klassen. Hij ver klaarde. dat de regering alles zal doen om dat werk zo goed mogelijk te maken. Nederlands eerste en enige vrouwe lijke staatssecretaris, mej. dr De Waal. hield daarop een voortreffelijke speech de onder haar ressorterende be- winds-delen. Zij sprak over de vrijheid van inrichting van het onderwijs. Bij het nijverheidsonderwijs zal meer reke ning moeten worden gehouden met de verschillen in begaafdheid Het onder wijs zal meer moeten opleiden voor be roepsgroepen dan voor beroepen en de specialisatie zal niet op de spits moeten worden gedreven. Zij kon niet tegemoet komen aan de wens van mr Roosjen (AR) met betrekking tot subsidiëring van het Gereformeerd lyceum te Kam pen en evenmin aan die van de heer Lucas <KVP) met betrekking tot de lycea te Breda en Leiden. Bij de replieken werden de hierboven reeds genoemde moties ingediend De heer Roosjen <AR) had bijna nog een motie, doch hij wilde volstaan met „krachtige aandrang": Minister breng nogmaals in het georganiseerd overleg met betrekking tot de lerarensalarissen de begrenzing van dc volledige betrek king. het rechtsherstel-1947 en de salaris gelijkstelling met hoofdingenieurs van de rijkswaterstaat. De heer Engelbertink (KVP) dacht ook al aan een motie, maar hü vond. dat er al genoeg waren Maar anders had hü de Kamer aan de regering willen laten vragen, ieder jaar eenmaal alle laden op het departement van OK. en W. om te keren om te zien of er nog subsidie-aanvragen voor het nijverheids- onderwüs in zaten Want. zo zei hij. het duurt soms wel vijf jaar. voor een schoolbestuur op een aanvraag werkelük Laat in de middag vandaag was weer het woord aan minister en staatssecre taris. NIXON. de Amerikaanse vice-pre sident, werd gisteren in Washington terug verwacht, na zün grote wereldreis, die tien weken duurde en waarin hü 21 landen heeft bezocht. Hü zou van daag nog verslag uitbrengen bü presi dent Eisenhower. /~\OK KAN MEN op citaten wijzen, dat Adenauer hoopt op de eenheid van Duitsland, maar anderszüds gelooft men in Bonn zelf niet byster vast in die „eenheid", althans zeker niet in de na- bye toekomst. Een neutraal Duitsland, zou een Duitsland zonder Amerikaanse bezettingstroepen moeten zün. en dit zou een gemakkelük prooi kunen worden van de Sowjet-politiek. Ergo. zal het on herroepelijk op een bewapening van Duitsland moeten uitdraaien, maar „hoe" dat is. gezien de speciaal Franse bezwa ren nog het precaire punt. Wij onder schatten het bezwaar van een herbewa pend West-Duitsland allerminst, maar moeten toegeven, dat een verenigd Euro pa zonder dc medewerking van Duits land. ook wat de bewapening betreft, een onding is. De politieke tragiek brengt mee. dat de zaken zich na 1945 aldus ont wikkelt hebben. Als Adenauer op een persconferentie betoogt, dat doel der Europese integratie is, een oorlog tus sen Frankrijk cn Duitsland voor eens en altüd onmogelük te maken, mag men niet uit het oog verliezen, dat andere, nationalistischer groeperingen in West- Duitsland de macht in handen zouden kunen krijgen. Wü herinneren er Nu gaan wü nog even in sneltreinvaart- dat het Franse bezwaar tegen de E.D.G. door de afdeling Volksgezondheid heen. vooral betreft de onzekerheid of de Ame- Van de zijde van de Kruisverenigingen rikaanse en Britse bezettingstroepen nog ordt minister Suurhoff cn voorstel ge-,geruime tijd op het Europese continent daan inzake de pe_nsionnering var, ce zullen blijven Naar Franse opvattingen. 3. terdege wor- zou zulks juist een afdoende waarborg communistische zijn tegen Russische, maar ook tegen i Duitse machtsoverheersing. Uit het ge- hele- publiceerde communiqué over de be raadslagingen op Bermuda, weet men. dat Amerika en Engeland wel samen werking met troepen van de. in wording zijnde. E.D.G. willen verstrekken, maar Een ander punt was de ouderdomsv< ening. De heer Stapelkamp had de minister op het hart gedrukt, vooral vast tc houden aan deverzekeringsgedachte en niet weer de strijd over ..verzekering of staatspensioen" tc laten herleven Minis ter Suurhoff gaf hem de verzekering, dat hij inderdaad aan de verzekeringsgedachte zou vasthouden doch hy was tevens van oordeel, dat dit begrip in de loop der jaren een andere betekenis had gekregen. Deskundigen spreken nu ook van ver zekering. zonder dat er een vaste relatie bestaat tussen de betaalde premie en de genoten uitkering. Maar in ieder geval zal er premie door de betrokkenen be taald moeten worden. Volksgezondheid kraamverzorgste den bestudeerd. De zyde gepropageerde „Russische ding" voor pijnloze bevallingen maal niet nieuw: men komt er echter v terug omdat gebleken is. dat het aai tal doodgeborenen er door stügt. Het i de vraag, hoe en in welke male aan h« levensbeschouwelijke elemtnl bu de 1 ""ï.e.ntS n»b Frankrijk schoolarlsenoiensr recht wedervaren Jan d„r kunn„ in worden. Voor he, op bevel alle Neder-„nd„ 4i, hedm. straks de conferentie in Berlijn landse schoolkinderen melk te laten drin ken voelt de bewindsman niets. Uitbrei ding van ae schooltandverzorging stuit op financiële en personele moeilijkheden. Financiering van de rheumaverplegir.g zal niet worden afgewezen, maar de re serves der ziekenfondsen slinken snel. Subsidiëring van de opleiding voor de asthma-be5trüdingsmethode overigens te waarderen) van mevr. Rachel Nieu- wenkamp is afgewezen, omdat ook an dere para-medische opleidingen niet wor den gesubsidieerd De ordening van de ziekenhuisbouw is een Gordiaanse knoop. Alvorens dc'zc door te hakken wil minis ter Suurhoff de resultaten afwachten de bespreking van een nota. cie aan kabinet is voorgelegd: de principle.c slissing zak binnen enkele weken val! Voor de afwikkeling van de oorlogsschade voor het homoeopatisch ziekenhuis te Oudenrijn wordt een oplossing gezocht. Het oude probleem der tandtechnici moet VERKOUDEN Geen watersnoodbeveiliging in Alblasserwaard De zestien burgemeesters, die tezamen alle gemeenten in de Alblasserwaard be sturen, hebben zich gewend tot de staten van Zuid-Holland om hun verontrusting uit te spreken over het h.i. bestaande gebrek aan samenwerking tussen ge meentebesturen en hoogheemraadschap pen bij de bescherming van hun gebied tegen het water. Na 36 jaar als gemeentesecretaris van Dinteloord werkzaam te zijn geweest, gaat de heer J. P. Sprong op 1 Januari met pensioen. Op de azenda van de Westelijke „Grote staat inderdaad. de ..hereniging Duitsland", maar bedoeld is dan de hereniging der zones tot een vrü Duits land. verkiezingen in de beide zanes maeten kunnen plaats vinden, dan kan men er zeker van zün. dat Molotof er voor bedankt Trouwens er zün reeds sympto men. dat Moskou van de besprekingen te BerlUn niets verwacht De Russen gelo ven niet. dat deze conferentie de ..koude oorlog" zal doen beëindigen Een blad als „Izwestia" beschuldigt de Westelijke mo gendheden er van. dat zü een onoprechte houding aannemen, tenzü zü afstand doen van het Europese leger, beogende West-Duitsland te bewapenen. Premier Malenkof verklaarde, dat de pogingen om het Duitse militarisme te doen herle ven. bezorgdheid wekken bü alle ..vrede lievende" volken van Europa Adenauer heeft het gedaan. Dulles en Eden evenzo, en slechts de Fransen komen er gunstir»r af. omdat men in Meskou nog altijd hoont. Frankrijk structurele binding tot de N.A.TO. losser te kunnen maken. De conferentie der N A T O.-landen te Parüs vindt hoofdzakelük plaats achter „geslo ten deuren" en men zal het officiële communiqué moeten afwachten, in hoe verre ten aanzien van het E D G-verdrag een besluit zal worden eenomen. Blijven de Franse bezwaren in het parlement ge handhaafd. dan bestaat altüd nog de kans. West-Duitsland in Paot-verband op te nemen. Wüzen wü nog op een ver klaring van Kalser. de bekend» West- duitse minister, die 'e Bonn gezegd heeft: „Het opnemen van We»»-Duit«land in een verenigd West-Europa is slechts een tij delijke oplossing, met v»le latente gvvg. ren. zolang de beide Duitse zones niet herenigd zün".

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1953 | | pagina 5