Hoger huur voor woningen
van 1945-1950
Toch is het zo
Met kanker ingespoten konijnen
gestolen in Den Helder
AVONTURIERS
2
MAANDAG 14 DECEMBER g
Rumoer rond een circulaire
Vermeerdering met het volle percentage, tenzij
gemeentebesturen anders voorstellen
(Van onze Parlei
De circulaire, die minister Witte dezer
dagen aan de gemeentebesturen heeft ge
richt over de huren voor de woningwet
woningen (dat zijn dus de woningen, met
een rijksbijdrage gebouwd door gemeen
ten en woningbouwverenigingen) heeft
nogal wat stof doen opwaaien. Zozeer
zelfs, dat er vanavond in de Tweede
Kamer een interpellatie aan wordt ge-
Gelijk bekend wordt bij de nieuwe
huurverhoging als basis genomen de
huurprijs op 31 December 1953, dat is dus
de huidige huurprijs. Hierop komt,
gelang van de indeling van de gemeente,
waarin de woning is gelegen, in klassen,
die vrijwel zullen overeenkomen met die
van de Noodwet Ouderdomsvoorziening,
een huurverhoging van 17, 20, 23, 26 of 39
pet. Deze regel geldt in het algemeen
voor woningen, die tot stand zijn geko
men vóór 5 Mei 1945.
Nu staat er in de circulaire aan de ge
meentebesturen, dat op de huur van w j-
ningwetwoningen, totstandgekomen vóór
5 Mei 19945, de desbetreffende huurver
hogingspercentages moeten worden tc
gepast. Dit is vanzelfsprekend, aangezi
het zoonder meer een uitvloeisel is v
de wet (die overigens nog door de Eer:
Kamer moet worden aangenomen),
deze ministeriële aanwijzing kan dus
geen interpellatiestof zitten.
Ook geeft de circulaire de aanwijzing,
dat de huurprijzen van woningwetwonin
gen, waarvoor steun is verleend op voet
van de Beschikking verminderde bijdra
gen 1950 en 1950 I en van de Beschikking
bijdragen woningwetbouw 195 niet zul-
1 enworden verhoogd Dit heeft dus be
trekking op alle woningwetwoningen,
waarvan de bouw in de loop van 1950 of
daarna is begonnen. De huren van deze
woningen zijn krachtens het op de Huur
wet berustende Besluit bijzondere huur
prijzen door de minister van Wederop
bouw en Volkshuisvesting vastgesteld.
Veelal liggen zij reeds op een peil, dat
overeenkomt met het nieuwe huurpeil of
hoger. Ook hierin ligt dus weinig inter
pellatiestof.
Bezwaren
De bezwaren gaan tegen een derde
aanwijzing van minister Witte. Hij heeft
n.l. voorgeschreven, dat voor woningwet
woningen, waarvoor een bijdrage is ver
leend op voet van de Beschikking bij
dragen woningwetbouw 1948 ook de volle
huurverhoging van 17, 20, 23, 26 of 29 pet
moet worden toegepast. Dit geldt dus
voor huren van woningen, die tot stand
zijn gekomen sedert 5 Mei 1945 tot hal
verwege 1950.
De bewindsman heeft ten aanzien
deze woningen echter tegelijkertijd
zekere „ontsnappingsclausule" in 't leven
geroepen. Want in bepaalde gevallen is
hij bereid, een lager percentage toe te
staan, indien door de zonder meer toe
gepaste huurverhoging
1 ij k hogere huurprijs zou ontstaan dan
voor gelijkwaardige woningen in dezelf
de gemeente. Daarvoor zullen de ge
meentebesturen gemotiveerde voorstellen
aan de minister kunnen doen.
WAANNEER we de beschikking heb
ben over zeepsop, kunnen we
daarmee niet alleen bellen blazen,
maar we kunnen ook een zeepvlies
maken met een bepaalde omlijsting,
bijv. door het vlies te leggen op het
lege raampje van een oud schoolleitje.
Op dit vlies kunnen we dan voorzich
tig een wollen lusje leggen en wan
neer we dan nog de moeite nemen het
zeepvlies binnen het lusje te doorste
ken. kunnen we waarnemen hoe de
lus tot een cirkel wordt getrokken. De
oppervlaktespanning van het zeepsop
trekt n 1. met eenzelfde kracht aan alle
buitenste deeltjes van de wollen
draad, als gevolg waarvan de lus tot
een cirkel wordt uitgetrokken. Of als
u het anders wenst: de oppervlakte
spanning wil het zeepvlies zo klein
mogelijk maken en dus wordt de lus
waarbinnen zich immers geen zeep
vlies meer bevindt tot het grootst
mogelijke oppervlak uitgerekt, en dat
is de cirkel.
We zouden ons de omlijsting, waar
binnen het zeepvlies wordt gespannen,
ook nog anders kunnen denken, bijv,
als een raampje waarvan de korte
zijde op en neer kan worden bewogen,
zodat het oppervlak binnen het raam
naar verkiezing vergroot of verkleind
kan worden Bij het openen of sluiten
van een schuifraam regelt u eveneens
het oppervlak waardoorheen de bui
tenlucht kan binnenstromen. Maar in
ons geval is het open gedeelte met een
zeepvlies bespannen, en de verhou
dingen zijn ook wel wat kleiner, want
ons raampje behoeft niet veel groter
te zijn dan bijv. 5 bij 5 cm. Dit opper
vlak, bespannen met een zeepvlies
van een normale zeepoplossing, ter
dikte van ongeveer 0 01 mm en 0.25
gram wegende, zou een gewicht van
V* gram kunnen dragen. Indien dus
met een grotere kracht dan V* gram
aan het beweegbare schuifje wordt
getrokken, zal het vlies worden uit
gerekt tot het tenslotte scheurt.
De vorige maal hebben we verteld
dat de Amerikaanse physicus Gamow
zich de atoomkern voorstelt als een
vloeistofdruppel, waarvan de deeltjes
eveneens door de oppervlaktespanning
worden bijeen gehouden. Met deze
kernvloeistof heeft hij in theorie
althans eveneens een vlies op ons
raampje gespannen en de gevolgen
daarvan zijn werkelijk verbluffend.
Want omdat de dichtheid van de
kernvloeistof 240 billioen maal zo
groot is als die van water, zal het
kernvloeistofvlies op dit raampje van
bescheiden afmetingen, altijd nog 50
millioen ton wegen, en de kracht
waarmee aan de schuif moet worden
getrokken om het vlies tot een groter
oppervlak uit te rekken, zal gelijk
moeten staan met een gewicht van
1.000 000 000 000 000 kilogram! Of. om
een duidelijker beeld te krijgen, we
zouden aan de schuif het totale ge
wicht van de tweede maan van Mars
moeten hangen, willen we in staat zijn
het vlies van kernvloeistof dat bin
nen het raampje van 5 bij 5 cm ge
spannen is, uit te rekken. Voor het
blazen van bellen met kernvloeistof
worden dus wel bijzonder krachtige
longen vereist.
We kunnen nu meteen over gaan
tot een onderwerp dat hiermede ten
nauwste samenhangt: Zoals u weet is
Jupiter de grootste planeet. Welnu,
zou Jupiter (in vaste toestand) nog
groter worden, dan zou hijkleiner
worden!
Daarover morgen.
(Nadruk verboden)
nentsredacteur)
De huren van deze woningen ware
het algemeen reeds vastgesteld vóór het
Besluit bijzoondere huurprijzen in
king trad. In een aantal gevallen i
1 Januari 1951 gebruik gemaakt va
in artitkel 7 van dit besluit neergelegde
ministeriële bevoegdheid, de huren nader
vast te stellen, waarbij de bewindsman
gebonden was aan een maximum v<
pet boven de oude huurprijs van een
gelijkbare, vóór 27 December 1948 tot
stand gekomen woning.
Bij de beschouwing van dit alles moet
men niet uit het oog verliezen, dat de per
1 Januari 1951 ingevoerde huurverhoging
van 15 pet niet automatisch gold
alle woningen, tot stand gekomen i
December 1940.
Aanpassen
Reeds in de memorie van toelichting
bij de wijziging van de Huurwet heeft
minister Witte te kennen gegeven, dat de
huurprijzen van met rijkssteun gebouwde
woningen, voorzover zij beneden het
nieuwe huurpeil liggen, daaraan zullen
worden aangepast.
Uit de bewoordingen van de circulaire
an de gemeentebesturen valt af te lei
den, dat de bewindsman met „aanpassen'
anders heeft bedoeld dan „optrek-
tot het nieuwe huurpeil Anders zot
Immers de bepaling zijn gemaakt, dat
de woningwetwoningen, gereed
gekomen met steun krachtens de Be
schikking bijdragen woningwetbouw 1948.
de huren niet mogen werden opgetrokken
boven 135 pet, oplopende tot 148 pet
gelang van de gemeenteklasse, \^n het
huurpeil van vergelijkbare woningen in
1940.
Hebben wij het wel, dan is juist het
ontbreken van een dergelijke bepaling de
grote grief tegen de ministeriële c
laire. Daartegenover staat echter, dat de
bewindsman ongetwijfeld kan aanvoerei
dat het moeilijk is, een werkelijk „vei
gelijkbare" woning te vinden en de huui
verhoging daaraan „vast te nagelen". De
veel meer open bebouwing van tegen
woordig, het bouwen van kelders er
boxen bij de woningen, het aanleggen
van een douche, het beschikken ove
Bruynzeel-keuken, zijn allemaal factoren,
die een rechtsgrond kunnen vormen voor
een naar verhouding hogere huur dan het
peil, dat oudere woningwetwoningen na
de huurverhoging van 1 Januari 1954
zullen bereiken.
Wy zullen afwachten, wat de Interpel
latie—Burger vanavond oplevert
Proefdieren van röntgenoloog
Consumptie kan gevaar opleveren voor de
gezondheidstoestand
Grote opschudding is verwekt door een
diefstal van zes met kankerserum inge
spoten konijnen van de arts-röntgenoloog
dr C. J. van Mervenné van de Midden
weg 101 in Den Helder. De politie van
Den Helder zoekt met grote voortvarend
heid naar de daders, omdat deze proef
konijnen gevaar voor de gezondheid kun
nen opleveren.
De zes dieren zaten in hokken in de
tuin van dr Van M., waaruit zij in de
nacht van Zaterdag op Zondag zijn ont
vreemd.
De diefstal werd Zondagochtend om
streeks negen uur ontdekt. Het is niet
met zekerheid bekend, wanneer ze zijn
gestolen, daar de familie Zaterdagmiddag
uit is geweest.
De tuin van het hoekhuis is gemakke
lijk bereikbaar, maar diefstal werd niet
gevreesd, omdat het in Den Helder alge-1 ^et Zuiden. Het
n bekend was. dat dr Van M. de die-
als proefkonijen hield. De inspuitin-
waren zowel van recente als van
oudere datum.
De konijnen werden voor wetenschap
pelijke doeleinden ingespoten met kan
kerserum en kunnen bij consumptie ge-
aar voor de gezondheid opleveren.
Van deze konijnen zijn er vier donker
bruin, bijna zwart. Een is muisgrijs ge
kleurd en een witbont. Vijf stuks zijn ge
nummerd met metalen plaatjes in de
•en 78. 95. 96, 97, 98.
Onder deze dieren waren er, waar-
ee dr Van Mervenné reeds twee jaar
lang experimenteerde voor zijn studie
de kanker en de verschijnselen' van
ziekte. „Deze diefstal betekent voor
een uiterst onwelkome achterstand
twee jaar. Ik zal practisch opnieuw
moeten beginnen. Een geluk bij een onge-
Tankschip (31.000 ton)
liep van stapel
Grootste dat ooit in ons land
is gebouwd
Het grootste schip dat ooit in Am
sterdam is gebouwd en tevens het groot-
kschip dat ooit in Nederland op
gezet, is Zaterdagmiddag
ongemoeid heeft gelaten", vertelde de
Bij eventuele aanbieding der ont
vreemde konijnen wordt gaarne onmid
dellijk bericht ingewacht bij de afd.
recherohe van de politie in Den Helder,
Tel. K 2230—2244.
Hubert Cuypers wordt
80 jaar
In het Jaar 1891 kwam een zeventien-
Jarige jongen, die net als een van
beste leerlingen de Kerkmuziekschool
Aken had verlaten, naar Amsterdam. Hij
was geboren in Baexem in Limburg
gewend aan de gulle, stralende lach
'Iet was moeilijk zich aar
passen aan de stoere, meer degelyke
sfeer van de hoofdstad. Maar hij heeft
de sfeer en de mensen leren begrijpen
en thans in 1953 is hij een onmisbare
figuur geworden in het Amsterdamse
bij de Ned. Dok- en Scheepsbouw Maat-:,s geWorden. Hij is de organist, pianist,
schappij in Amsterdam te water gelaten, componist, koordirigent en muziekpaeda-
is het turbinetankschip Royal Ar-'goog Hubert Cuypers, die op 26 Decem-
met een draagvermogen van 31.000 ber a.s. 80 jaar hoopt te worden,
ton. Dit schip is in aanbouw voor de' In zijn werkkamer hangen de rijen
Rispond Tankers Limited te Edinburgh j linten als getuigen
daarom werd de doopplechtigheid u"
richt door mevr. R. C. Geddes, echtgenote
de reder.
De Royal Arrow is het 50ste schip dat
sinds de bevrijding bij de N.D.S.M. van
itapel is gelopen. Het schip zal over
circa drie maanden opgeleverd worden.
Het Is bestemd voor de dienst tussen
Venezuela en de Verenigde Staten.
Op de vrijgekomen helling werd direct
de kiel gelegd voor de Sylvan Arrow,
zusterschip van de Royal Arrow.
In de eerste tien maanden van dit
jaar hebben 7222 vluchtelingen uit acht
tien landen door de bemiddeling van de
betrokken afdeling van de Wereldraad
Kerken in 38 landen een nieuw va
derland gevonden. Ruim 2800 gingen er
Canada, 2200 naar Brazilië en 731
Australië. Meer dan 2500 vluchtelin
gen kwamen uit Duitsland.
welke hij met zijn koren mocht behalen.
Zijn liefde voor de koorzang blijkt in de
eerste 'plaats aan zijn composities, o.m
Te Deum, Missa in Honorem Sanctissi-
mae Trinitatis, het declamatorium „Ter-
we", een Kerstoratorium, een nationaal
oratorium „De Cracht van 't Land"
nog vele andere werken.
Op 29 December is er een ere-avond in
het Concertgebouw te Amsterdam. Dan
zal het declamatorium „Terwe" worden
uitgevoerd met Jan Musch als declama
tor. De foto toont ons de jubilaris op het
balcon van zijn woning met in zijn han-,
den de orkestpartituur „Terwe", welke
hij geheel in potloodschrift heeft ge-
Woensdagavond om 8.15 uur zal men-
via Hilversum II kunnen beluisteren hoe
de burgemeester van Oslo een Kerst
boom aanbiedt aan zijn Rotterdamse col.
lega, die daarop een dankwoord zal
spreken.
Landbouwschap weldra
een feit
De ministerraad is accoord gegaan met
een ontwerp algemene maatregel van be
stuur tot het instellen van het landbouw
schap. De afkondiging wordt spoedig na
de jaarwisseling verwacht. Twee maan
den nadien zal dan de eerste publiekrech
telijke bedrijfsorganisatie met de werk
zaamheden kunnen beginnen.
Zoals men weet. heeft de Stichting voor
de Landbouw reeds sinds 1945 naar het
len van een publiekrechtelijke be
drijfsorganisatie gestreefd. Na een ver
zoek en langdurige onderhandelingen
kwam de minister van dit jaar tot een
advies over het landbouwschap, dat ech
ter nog op enige bezwaren in de minister
raad stuitte. In October en November zijn
deze bezwaren gaandeweg opgeheven, zo
dat nu de weg naar het instellen van het
landbouwschap geëffend is.
Minister vraagt advies
over specialisten
In verband met de moeilijkheden tussen
de Landelijke Specialistenvereniging (aan
gesloten bij de Kon. Ned. Mij tot Bevor
dering der Geneeskunst), de Ned. Ver.
van Specialisten (waarvan de leden uit
genoemde maatschappij zijn getreden)
de organisaties van algemene ziekenfond
sen is minister Suurhoff voornei
vijftal vooraanstaande personen uit te
nodigen zich op korte termijn
deel te vormen over deze moeilijkheden
en de weg aan te wijzen, waarlangs deze
naar hun oordeel kunnen worden opge
lost.
Accoord over C.A.O.
brandstoffenbedrijf
Tussen de Unie Verkeer en de werk
gevers in het brandstoffenbedrijf is op de
belangrijkste punten overeenstemming
bereikt over de eerste collectieve arbeids-
•ereenkomst die in dit bedrijf zal worden
afgesloten. Deze C.A.O. noemt belangrijke
verbeteringen op het stuk van de lonen,
de vacantietoeslag en de werkkleding. Dit
is Zaterdag meegedeeld in een vergade
ring van de vakgroep brandstoffenwer-
kers van de Centrale Bond van Werkne-
In het Transportbedrijf. In deze
vergadering is met algemene stemmen het
ontwerp voor de C.A.O. aanvaard.
Het is de bedoeling, dat de ot
komst na goedkeuring door het College
van Rijksbemiddelaars met ingang van
1 Januari 1954 van kracht wordt.
Loonsverhoging voor
mijnwerkers
De Mijnindustrieraad heeft nieuwe
loonverordeningert vastgesteld in verband
met de algemene loonsverhoging op 1
a.s. Voor de ondergrondse arbeiders
wordt de loonverhoging bereikt door het
grondloon der houwers te verhogen tot
f 13.50 per dienst. Hierin is begrepen de
compensatietoeslag voor de wachtgeld-
werkloosheidverzekering, die voor
heen als afzonderlijke toeslag werd uitbe
taald.
Het beginloon van 23-jarige boven
grondse arbeiders wordt verhoogd tot 99
cent per uur, eveneens met inbegrip Van
de compensatietoeslag.
Van het ert van School en Kerk
Prof. Berg wijst
hoge functie af
Beioepingsweik
Ned. Herv. Kerk
Beroepen: te Lexmond en te Vee-
nendaal (vac. J. Bakker) H. Harkema te
Zeist.
Aangenomen: naar Herv. Evang.
te Naaldwijk S. G. J. Goverts te Katwijk
in de Rijn.
Bedankt: voor Veen (N.-Br.) P. P.
J. Monster te Katwijk aan Zee.
Geref. Kerken
w e e t a 1te Vlaardingen (vac. Th. H.
Andel) A. C. Kersten te Opperdoes er
Joh. Lever te Sybrandaburen.
- roepen: te Woubrugge cand. B
J. Aalbers te Leersum.
dankt: voor Coevorden P. Rle-
ma te Drachten.
Geref. gemeenten
dankt: voor Enkhuizen L. Kie-
boom te Waardenburg.
Evang. Luth. Kerk
Aan het Ev. Luth. Seminarie is geslaagd
3or het prop. examen mej. L. J. Visser t«
Utrecht. Aan de heer J. Blase te Amster
dam werd preekconsent verleend nadat
hij zijn openbaar voorstel had gedaan.
Dronken reservist
beschoot buren
Vriend in Bergen op Zoom
erngstig gewond
De 23-jarige G. H. uit Roosendaal, lid
an de Reserve Grensbewaking, heeft
Zaterdagmiddag in Bergen op Zoom, toen
zijn dienst terugkeerde, zijn
volver leeggeschoten op zijn buren, de
familie v. Gasselt.
Zijn vriend, de 20-jarige C. van Gas
selt, werd ernstig gewond en moest
een ziekenhuis worden opgenomen. Een
kogel is vlak naast een long blijven zitten.
De jongeman verkeert echter niet in
levensgevaar De kogel kan nog niet
worden verwijderd.
Dronkenschap is de oorzaak van
vreemde gedrag van de jongeman, aldus
De Tel.
H, drong eerst de huiskamer va:
landbouwer Van Gasselt binnen,
hij aan de vrouw des huizes om tien gul
den vroeg, haar inmiddels met de revol
ver bedreigend.
Haar zoon C., «lie aan tafel zat "te eten,
haalde hierop een rijksdaalder te voor
schijn en overhandigde die aan de dron
ken man die zich hierop omdraaide
het erf opliep, waar de landbouwer Van
Gasselt bezig was.
Hij begon in 't rond te schieten, met
het gevolg dat hij zijn vriend ernstig
trof.
Daarna nam H. de vlucht. Na een klop.
jacht door politie en marechaussée is de
dader nabij hot dorpje Zegge, enige kilo
meters van Roosendaal, ingerekend.
Toch geen 6 pet voor
kapperspersoneel
De kapperspatroons zijn niet bereid,
in te gaan op het voorstel van de be-
drijfsunie van kapperspersoneel on
looncompensatie te stellen op 6 pet in
plaats van 5 pet en daardoor een deel
van het zgn verval op te vangen.
Tijdens onderhandelingen, die in Den
Haag zijn gevoerd, hebben de werkgevers
hun afwijzend standpunt gemotiveerd
door er op te wijzendat in federatief
verband bij de kapperspatroons plannen
bestaan om spoedig met voorstellen te
komen die o.a. een opheffing van de ver-
valfactor in de loonberekening zullen be
ogen. Voorts zal een verandering in de
tarievenpolitiek worden bezien.
Verdachte kapper weer
vrijgelaten
De kappersbediende, de gearresteerd
werd in verband met het raadselachtige
ziektegeval in een pension aan de Cor-
nelus Speelmanstraat, is weer vrijgela
ten. De recherche wacht nog steeds op
het resultaat van het deskundigen-onder-
zoek. Men verzoekt ons mee te delen, dat
de kapperszaak, die in de Cornelis Speel
manstraat gevestigd is. niets met deze
affaire heeft uit te staan. J Naar aanleiding van geplaatste raam-
j advertenties voor woningruil vervoegde
**_uL Izich aan verschillende adressen in Ara-
Kapitein van Mannew j
ster een man, die beweerde bij het Cen-
mag 1 maand niet varen; "(TSï
De Raad voor de Scheepvaart heeft de hiervoor telkens een klein bedrag. De
43-jarige kapitein M. B., wonende te
Koudum, voor één maand de bevoegdheid
intnomen om op zeeschepen te varen.
De raad was van oordeel dat de kapi
tein mede-schuldig is aan een ongeluk
op de Theems op 6 Nov. 52 waarbij het
motortankschip Matthew 's nachts in
iring kwam met een lichter. Deze
zonk en 2 der 3 opvarenden kwamen
hierbij om het leven.
Professor C. C. Berg heeft de functie
pro-rector van het Institut of Social
Studies, welke hem was aangeboden en
welke hij nog in beraad hield, niet aan
vaard. Dit bericht, dat wij al eerder brach
ten. is thans door het instituut bevestigd.
De beweegredenen zijn gelegen in een
verschil van opvatting, omtrent de plaats
van het pro-rectoraat in de structuur van
de leiding van instituut. Prof. Berg achtte
dit punt van principiële betekenis, omdat
hij meende, dat hierbij niet uitsluitend
moet worden gerekend met de huidige
goede persoonlijke verhoudingen, maar
ook met de mogelijkheid van mutaties,
waardoor op persoonlijke verhoudingen
niet aanstonds een beroep zou kunnen
worden gedaan.
Om gelijke redenen moest ook het be
stuur zijn eigen opvatting over dezo
structuur handhaven hoewel het on
gaarne de zeer waardevolle medewer
king van prof. Berg afstand doet.
30.000 Mensen vonden hulp
in Bethel
Ongeveer 30.000 mensen hebben het af
gelopen jaar gebruik gemaakt van de me
dische en praeventieve hulp van de Von
BodelsChwingh-inrichtingen in Bethel
(Did.). Dagelijks waren er in Bethel
dan 7000 zieken, onbehuisden en ouden
n dagen te verplegen: bovendien zijn
elke dag 1000 verpleegden in de doch
ter-inrichting Hoffnungstal bij Berlijn.
De stroom van daklozen naar de arbeids-
kolonie in Bethel nam nog steeds toe;
n zelfs noodgebouwen nodig,
dag worden in deze bekende Christelijke
inrichting gemiddeld 3250 epileptici, ze
- en geesteszieken en debielen ver
pleegd.
Engelse Kerk doet beroep
op kranten en bladen
De Anglikaanse bisschop van Canter
bury, dr Geoffrey Fisher, heeft eer
roep gedaan op het publiek om niet lan
ger kranten en tijdschriften te kopen, die
de sexuele uitwassen exploiteren.
Fisher doet tevens een beroep op de jour
nalisten, om berichten en verhalen
sommige naturen gevaarlijk kunnen
EINDEXAMENS KON, CONSERVATORIUM
TE DEN HAAG
DEN HAAG, 14 Dec. Voor he-t eindexa-
en van het Kon. Conservatorium voor Mu-
ek te Den Haag slaagden voor Diploma-
heiding voor muzikale ontwikkeling); H
eene, M L Huis en C Schijve; voor theorie:
L van Duuren; voor begeleiding: me) L H
mevr A Laméi
der Meulen: v<
fondersch voor virti
Munck; voor piano:
J C i
i An-
•Werki
orgel: W van Beek
oor virtuositeit) en mej H B de
t piano: P Berman, L B Drle-
rsch voor muzikale en pianistl-
iigenschappen)J A Goverts (ondersch
virtuose eigenschappen). mej T de
mevr E J C Hertoghs-Ligteringe (on
pianistische eigenschappen).
H QueiTsen-Plijn!
(onder
A Meijer; Voor diploma-C 1: vc
Th Ekker-van der Plas.
f en S Schijve: voor pis
Blok,- me'
•1 E
cale
C F C
Nuis.
ie.1 A Palmbe
ïej I M
voor piano: L J Ch
ïoelens, H Boswinkel,
F H I Evers, A Fon-
E B Ja* mej S A
i, F W Krebs, M L
om, A J Presser. B F
C Schenk, mevr F M
or diolor
Stordiau;
W F A Mei
rsch voor technische
viool: H Haakm;
tnhuns: voo
la-orkestspel,
hobo; C Ravelll:
__r hobo: EIK Esser;
H Guldemond (ondersch voor
lardigheid), W F van Leeuwt
Ex-premier Daladier
bouwt op Polen
Dibelius over Christelij
politiek en staat
Bisschop Dibelius, voorzitter vu
raad der Evang. Kerk in Duitsland
Zondag in een preek in de overvolle
riakerk in Oost-Berlijn, dat het er bij
Christelijke staat nooit om gaat, dal
mensen Christenen zouden zijn, enj
die een ambt in deze staat bekledej,
Christenen zouden handelen. „Was;
echter om gaat, is niet alleen eens
die de Christenen de vrijheid laat
leven in te richten, maar ook een i
waarin de Christenen zulk een im
hebben, dat de maatregelen en wetk
overeenstemming zijn met Gods gebg
Zulk een staat zou niet het Koniü
Gods zijn. en een bond van zulke tj
zou dat ook niet zijn. Maar zo'n star.
de mensen helpen hun geloof en hu;
hoorzaamheid jegens God in vrijh^
beleven".
„Zo staat het ook met de politieke] Ir
tijen", vervolgde de bisschop, „ij
partij, die zich christelijk noemt, zal(
gebod grondslag van een gemeend
pelijk handelen moeten zijn. Zij zoui m
ten bewijzen, dat zij bereid zou zijn:
de grote belangen, van het christelijk n
loof te leven en te sterven. „Waard,
het geval is, is zulk een naam toch
onwaarachtig en Godslasterlijk".
Nu Pruisen niet meer bestaat,,
Oudpruisische Unie neen '1
nieuwe naam aan
Duitse protestantse kerkfunctioa 11
sen zullen besprekingen beginnen f5
Poolse protestanten over de godsdu
ge verzorging van meer dan 200.0001
se protestanten uit het vroegere D f
gebied, dat thans onder Pools be 1
staat, aldus is besloten op de Synodj
Oud-Pruisische Unie in Oost-Berljj 0
De Oud-Pruisische Unie heeft
naam veranderd in Evangelische
van de Unie. De Oost-Duitse rep 1
heeft verleden jaar tegen de oudei
bezwaar gemaakt daar deze „reactioi
tendenzen" zou bevorderen, omdat i
sen niet meer bestaat
N. Hoekstra 2e quaestor
Generale Zendingskas
Franse ex-premier Daladier, die
met acht andere Franse parlementsleden,
particulier bezoek heeft gebracht
Polen, heeft na terugkomst in Parijs Gr:
verklaard: „Als de Duitsers de rivier di
Oder zouden overtrekken, zoi
log betekenen".
Hij meende, dat Polen, als het vredeZuiden„ j Nieu,
blijft, over tien jaar een grote natie zal Gev programma 2.50 Gr;
zijn. Het land is homogeen, heeft geen zestig? 4.00 Voor de ziekt..
nationale minderheden binnen zijn gren- ®-°° Voo,r de jeugd 5.45 Regenn^mtMnding:
Het lied der aethergolven
11.00 Voc
jengebed 8.01
de huisvrouw 9,40 Licht,
r de kleuters ao.15 Gi
juw 11.30 Schoolradio 11.50
istert" 12 00 Angeli
ui nbouwm ededelingen 12.
Land.
„Kamers op
.20 Lunchconcert J
Gram 3.30 Ben
;.30 Ziel
bezit een snel groeiende indus
triële productie. Volgens Daladier bezit
Polen nu langs de Oder en de Neisse
natuurlijke grens.
fi<V? T (V-h
iliteitcn 7.00 Nieuws
Gram. 7.15 ,.Ult het boek der boeken'
Uitwisselingsprogramma Eng. en Ned. mijn-
III
Blokken zagen was een vervelend werk en hout
jes kloven op de lange duur ondraaglijk eentonig.
Je kon er gerust by in slaap vallen, oordeelde
Adolf.
Maar vader hield hem wakker en de dagen
duurden ontzettend lang.
Adolf zou graag iets anders willen. Soms ver
geleek hij zich by een slapende vleermuis, zoals
er een paar in de nok van het dak aan een spant
hingen, maar meer leek hy een opgesloten jacht
hond, die snuffelt aan de deur van zijn hok en
achter de tralies heen en weer draaft.
Grootmoeder, die zijn onrust merkte, had hem
de Catechismus van Oecolampadius gegeven, maar
hij las liever iets anders. Hier in het Teutoburger
Woud had Herman de Romeinen verslagen, daar
wou hij meer van weten. Hij fantaseerde verhalen
vol overdreven romantiek, waarin hij zelf de
hoofdpersoon was. Hij hoorde geruchten over Tijl
Uilenspiegel. En van een reizende zanger vertel
lingen over ridderspelen en grote drijfjachten op
wolven, vossen en beren door rijk geklede ridders
1 edelvrouwen te paard.
Vooral toen vader tegen het voorjaar begon te
praten over het werk in de komende zomer, was
zijn tegenzin gaan groeien, veel sneller en weel
deriger dan het voorzichtig zwellen en uitbotten
de natuur.
Gretel was zijn vertrouwelinge en op een stille
namiddag zei hij tegen haar: „Ik ga hier vandaan,
»r weg".
„Waar ga je naar toe?"
„Ver weg", zei Adolf weer.
Daar moest ze om lachen. Ver weg gaan en niet
weten waarheen!
„Geloof je me niet?" vroeg Adolf geprikkeld
door haar lach.
„Ja, zeker. Maar je moet kleren hebben en eten
1 je moet weten, waarheen je gaan zult".
„Ja, natuurlijk". Hij wilde voor zijn zuster niet
weten, dat hij daar niet aan gedacht had.
„Heb je er al met vader over gepraat?"
„Nee!" schrok hij, „Hou jij ook je mond, asje
blieft!"
„Laten wij het vanavond of morgen samen eens
verstandig bepraten".
Gretel begreep wel, dat het niet gemakkelijk
zou gaan, maar het was haar vaste voornemen
hem te helpen.
„Wat wil je nou eigenlijk?" vroeg ze de volgen
de dag.
„Naar het slot van een graaf of ridder".
Gretel dacht na.
UIT HET LAND VAN
PRINS BERNHARD
door K. JONKHEID
„Je zou stalknecht kunnen worden bij onze
Graaf Simon".
„Zo vlak bij huis zeker" riep Adolf, geërgerd
door de nuchtere zakelijkheid van haar woorden
„Ik wil hier vandaan, ver weg, 't wordt me hier
te eentonig".
„Ver weg ligt nergens. Dat is geen plaats. Daar
kim je niet heen. Je moet weten, waar je terecht
kunt".
Adolf trok onwillig met zijn schouders. Wat
praatten alle mensen toch altijd vervelendl
„Ik weet wat", zei Gretel. „Binnenkort ver
wachten we dé marskramer. Bij hem zal ik infor
meren".
De marskramer bleef nog twaalf dagen weg.
Toen verscheen hy tegen de avond. Die dag kon
hij niet verder, dus zijn nachtverblijf werd gereed
gemaakt.
Gretel had gepraat met moeder en haar verteld
van het gesprek met Adolf en van haar voor
nemen, de marskramer te raadplegen. Daarom
zorgde moeder steeds present te zijn, zodait er
geen beraadslagingen achter haar rug konden
plaats hebben.
Maar vader wist van niets-
De kramer haastte zich niet. Hij moest moeder
Liese niet lastig vallen met pogingen, haar over
bodige dingen aan te praten, want dan ging ze
hem wegkijken. Maar als hij gezellig babbelde,
haar kinderen prees en alles wat ze hem voor
zette met Vriendelijke waardering aanvaardde,
was hij er zeker van, goed verzorgd te worden
by zijn vertrek nog iets in zijn mars gestopt te
krijgen voor onderweg.
Zijn van taai teenwerk gevlochten mars, een
vierhoekige mand, anderhalve meter hoog, stond
in een hoek van de kamer. Omdat hij de volgende
morgen vroeg op stap moest, vroeg hij beschei
den, of vrouw Liese iets nodig had, waarop ze
een stenen pannetje kocht en een stuk leer voor
de mannen, om hun laarzen te repareren.
De kramer liet nog enige voorwerpen zien,
maar drong niet aan, terwijl hij de twee stevige
laden, die zich in het ondergedeelte van de mars
bevonden en gesloten waren met grendel en
hangslot, onaangeroerd liet. Van de nieuwsgierige
blikken der jongere huisgenoten nam hy geen
nota. Hij sprak met haar vader over de schapen
en de prijzen van de wol.
Toen het gesprek even stokte, vroeg moeder:
„Wel, kramer, waar gaat de reis heen. morgen
ochtend?"
„Ik ga naar Waldeck".
„Dat is een lange weg, maar de boerinnen daar
zijn rijk, ze kunnen meer kopen dan ik".
„Ja, u weet, hoe het daar is, het is uw geboorte
land. Ik moet naar het slot van graaf Jozias".
Adolf spitste zijn oren. Het slot van graaf
Jozias!
„Heb je zaken met de graaf?" spotte vader.
werkersgezelschappen 8 00 Gram. 8
gewone man 8.30 Radio Philh. Orkest
liste (9.10—9.25 „Ouders en kinderen".
10,05 ,.Ken een haan een ei liggen" 10.20
Claveclmbelrecital 10.40 Gram. 10.45 Avond
gebed 11.00 Nieuws 1-1.1512.00 Gran
Hilversum II. 298 m. AVRO; 7.00
7.15 Gymi
VPRO: 7.50 Dagopening AVRO; 8.00 Nieuws
8.15 Gram. 9.00 M< jg l~
9.30 Voor d<
.15 Gi
9.35 Gram. 10.50
11.00 Voor de zieken 11.30
0 12.00 Lichte muziek
en tuinbouwmededelingen 12.33
ilatteland 12.40 Pianospel
i Mededelingen 1.20 Dan:
0 Schoolradio 3.00 C
3.45 Gram. 4.30 Voor
ïzlek 5.45 Reportage
ïekkaleidoscoop 2.30
Militaire
6.30 Lichte muziek 7.00
„Paris vous parle" 7.H
Viool en altviool 8.00 I
gramma 9.15 Lichte mi
Engeland. BBC. 330 m. 1.00 Gram. 1.25
'oor de arbeiders 2.00 Nieuws 2.10 Discussie
.55 Concert 4.00 Critieken 4.45 Lichte mu-
iek 5.30 Twintig vragen 6.00 Voor de kin-
7.00 Nieuws 7.15 Sport 7.20 Voor de
7.30 Orgelspel
Gram. 8.30 Klankbeeld 9.30 Gc
10.00 Nieuws 10.15 Toespraak 10.30 Gev. pro-
ma 11.00 Causerie 11.20 Recital 11.45
Parlementsoverzicht 12.00—12.03 Nieuws.
;eland. BBC. 1500 en 247 m. 12.00 Mrs
s dagboek 12.15 Lichte muziek 12.45
tracht 1.00 Parlementsoverzicht 1.15
s orkest en solist 2 15 C.
7.45 Hoorspel 8.00 Nieuws 8.25 Sport 8.30
.Have a go" 9.00 Gev. programma 10.00 Ver-
oekprogramma 10.30 Luisterwedstrijd 11.00
4ieuws 11.15 Actuele causerie 11.20 Dans-
nuziek 12 05 Voordracht 12.20 Dansmuziek
12.561.00 Nieuws.
Brussel. 324 m. 11.45 Gram. 1.00 Nieuws
1.15 Gram. 2.00 Schoolradio 4.00 Koorzang
.30 Orgelspel 5.00 Nieuws 5.10 Gram. 5.15
'oor de kleuters 5.30 Gram. 5.50 Boekbe-
preking 6.00 Gram, 6.30 Voor de soldaten
7.00 Nieuws 7.40 Zigeunermuziek 7.50 Syn-
:oekprogramma voor
dicale kroniek 8.
Ie vrouw 8.15 Voor
.15 Concert 10.00 Nie
0.45 Gram. 10,55—14.0<
Brussel. 484 m. 12 00
.20 Gram. 4.05 Lichte
1.30 Koorzang 6.45 G:
iws 10.15 Jazzmuziel
Nieuws.
Concert 1.00 Nieuw
me muziek 10.55 Nieuws,
eland. BBC. Uitzending
10.00-10.30 n.m. Nieuws; Vr
Boeken en schrijvers (op 224 m
Televisieprogramma: NC.RV
m.: 1. Journaal; 2. Weerherlch
icntair progran
Biljartdemonstra
sluiting.
kunststoffen; 4.
5. Wedstrijd; 6. Dag-
Door het overlijden van Dr Th, 1
Jr., moesten Generale Zendingsdepu) in
voorzien in de vacature van een |k
Quaestor voor de Generale Zendinj n
der Gerf. Kerken.
In de vacature-Dr Ruys werd bent jjt
de heer N. Hoekstra te Zandvoort. fj
De functies zijn nu als volgt gerei re
le quaestor (voor de ontvangst vai
zendingsgelden) ds H. A. Munni-k,
terlaan 14, Zwolle, Tel. K 5200-
Giro 370600 ten name van de Gen{„
Kas voor de Zending: Bank: Ned.
Maatschappij. Amsterdam. 2e
(voor de betaling van zendingsgelde
heer N. Hoekstra. Postbus 16, Zandv
Tel. K 2507—3006.
Geen eenheid in schrijfwi [j
stenografie Groote?
zo hoopvol begonnen overleg
negen leraren-verenigingen om te
tot eenheid in de schrijfwijze
stenografie Groote, ondervindt tege
door de terugtrekking van h<
bureau van leraren in stenografie li
machineschrijven A. W. Groote. N in
frouw W. S. E. Groote, een dochter if
de ontwerper, die zich met haar e ®r
beschouwt als erfgenaam van het li 31
haar vader, is van mening, dl
nissie het werk van haar vader
verminken. De vereniging A. W. Gr J
mej. Groote adviserend Ji y
dente is, neemt nu het standpunt ii
het niet nodig is het stelsel
keurig te bekijken, omdat een cursis|H
steno zo goed en zo vlug mogelijk
leren.
Kerstvacantie T.H.
De Kerstvacantie van de T.H. ziÉI
nnen na afloop van de namiddagli ra
op Vrijdag 18 December. De lessen z °i
den hervat met ingang van Mas f"
4 Januari.
75e Uniecollecte
Transport vorige lijst f 88.079,24;
lingwolde f 230,—; Lauwerzijl f 21 1
Zuidhorn f 181,—; Bolsward f 286,35;
zum f 130,50; Dokkum f 1.418,Ids -
huizen 1319,55; Oosterwolde (Fr.) fl"
Ternaad f 558,25; Een f 130,—; Klazi
veen f441,50; Weerwille f212,25; Zwt
f223,—; Langeslag f82,80; Oldens
f 305,05; Randwijk f 76,90; Kamerik f 2i
Muiden f250,05; Muiderberg fl(
Ouderkerk a/d Amstel f449,35; West
f 135,—; Bolnes f 419,80; Hazers» l
(Rijndijk) f 261,90; Katwijk a/d Rijn fS Ba|
Moordrecht f 226,17. Totaal vai
comité's f95.263,76.
jpe; Karei Doormanschoi
(ULO) J Wijtzes te Ons
Benoemd tot hoofd der Chr lager
bouwschool te Zwingelspaan, G M Kmf-1
boom te Klundert; tof
school met de Bijbel Zeei
Geertsma te Nieuwekerk a7d. IJssel";
Ulo te Vollenhove, R van Dijk te Le:
(tyd); Prinses Ireneschool te Shedrecht,
H M W vd Stoel, te Dordrecht- Herv
(tijd), mevr F Esmi
alda;
lijbei t
AKTE WISKUNDE MO
's-GRAVENHAGE, 11 Dec Ges!
'Iskunde MO (K V): mej A den Too
msterdam. ar
ACADEMISCHE EXAMENS
AMSTERDAM, 12 Dec. (G.U.) Geil^
snd rechten: M M J Bloemen, J S
eyden en H A Kater, allen A'dam; !el
ol. en soc. wetenschaDDen (sectie C
an Walser
ider
n 1 >m
A J Beugelink. Schev
H P Daal, Amsterdam.
AMSTERDAM VU. 11 Dec Ges
theologie L H Badenhorst Colesberg Z
AMSTERDAM, 12 Dec. (V.U.) Get 00
MM| P Regoort. Beverwijl
psychologie:
12 Dec. Geslaagd 1
:J J E M Bakker. Leeu
UTRECHT, 12 Dec. Geslaagd c
r d Woude, Utrecht; D VI
•nier. Utre
icht;
J F Lammens. KatwUk
Mullink, Oudewater; A Th
L Schouten, Apeldoor
de Zee, Utrecht en A E 1
ht. Semi-a
Gouda; B E Z M Jai
M
Dot otl
M t
Sluijter
1 Haf
Utrecht; P N 1
irg. Artsex.: L L
afie: H A van Maarschai I,
:erd, Utrecht.
UTRECHT. 11 Dec Gesl
K Klijn Utrecht en G W Leuverink, Bf
'iten M Enschede Utre
L M le Roux Utree
Utrecht, H A J Goec
W M van Golstein E
F Kleyn Scheveninger
mels Heerlen.
r-rdo 2
A«ten. w "3U