klaar
In Biesbos maken jongeren
zich klaar voor Canada
Amerikanen wassen
de zaak-White
Loonsverhoging voor gezellen
in het schildersbedrijf
Ja... graag! Ja...graag!
't Verklaarde
uitzicht
3 NIEUWE LEIDSCHE COURANT e VRITDAG 20 NOVEMBER 1953
„Europa is altands en daarom emigreren wij"
3 Acht en twintig mannen studeren
voor boerenknecht
De pot is prima in het Om
scholingscentrum vóór Emi
granten, zodat de belangstelling
altijd heel groot is.
(Van een onzer verslaggevers)
DUIZEND LANDGENOTEN maken zich nog jaarlijks gereed voor een!
afscheid van hun vaderland. Zij emigreren, 't Is al vaak beschreven:
het vaarwel zeggen van alles wat achterblijft is een moeilijk te volbrengen
opgave. Tóch vertrekken de meeste emigranten met hoop in hun hart,
want zij verlaten het oude Europa, dat zij als een „uitgeleefde grijsaard" j
beschouwen. En vooral wanneer ze naar Canada trekken, is er (als ze vol
doende studie maken van hun nieuwe vaderland) in hun gedachten ook een
gerechtvaardigd optimisme. Want dan gaan zij naar een land, dat econo
misch kerngezond is, een land zondér vooroordelen, doch mét nog honder
den mogelijkheden om iets te beginnen, zodra de eerste moeilijke tijd achter
de rug is. Canada laat echter in principe uitsluitend landbouwers toe. In
elk geval neemt de emigrant voor één jaar de verplichting op zich om in de
landbouw te gaan werken. Dat is het grote bezwaar voor hen, die géén
landbouwer zijn en toqh in Canada een -toekomst willen gaan bouwen. De
Canadese regering eist evenwel, dat 'zij als geschoolde landbouwers het
Dominion binnenkomen. Jonge mannen, afkomstig uit de meest-uiteen-
lopende beroepen, maken thans in de Brabantse Biesbos een omscholings
cursus door. Zij zullen uitstekend voorbereid zijn, wanneer ze straks in
hun tweede vaderland arriveren. Ze zijn gewoon geraakt aan het leven
van een pionier, want dit wordt daar in de Biesbos geleefd
TJET IS mode geworden de Franse poll-
-*-1 tiek te verwijten, dat zij te emotio
neel, te wisselvallig, te grillig is en da'
zij aarzelend staat voor het Amerikaanse
tracé betreffende een geïntegreerd
Europa. Maar de Fransen bezitten ook
goede eigenschappen en spreekwoorden.
Eén er van luidt: „II faut laver son iinge
sale en familie". Men moet dus ook zijn
politieke vuile was maar liever op de
eigen binnenplaats of op de eigen zolder
houden. Dit nu is iets, wat de Amerika
nen in geen geval doen Aan de interna
tionale politieke drooglijn, van Ameri
kaanse makelij, hangt thans allesbehalve
fleurig het geval-White te wapperen. Men
kent de kwestie uit de telegrammen.
Toen Truman president was der Ver.
Staten, niet zo maar een particulier
baantje, had hij als onder-minister van
Financiën de heer Harry Dexte White,
die volgens de Federale Recherche een
Sowjetspion was. De Amerikaanse pro
cureur-generaal. Herbert Brownell en
anderen, deel uitmakende van een „on-
derzoekings-commissie" hebben T.ruman
ten laste gelegd, dat hij er mee bekend
was. dat White als spion stond gesigna
leerd. De ex-president der Ver. Staten
verdedigde zich door er op te wijzen, dat
hij dit weliswaar geweten heeft, r
dat hij White toen op een post plaatste,
waar deze minder kwaad kon doen,
melijk de post van directeur van het in
ternationale Monetaire Fonds. De fout
van Truman is, dat hij de benoeming van
White (inmiddels overleden) liet door
gaan, ondanks de ernstige beschuldigin
gen tegen White geuit. Er waren echter
nog meer van communisme verdachte
personen en Truman heeft er voor
Amerikaanse radio en televisie de nadruk
op gelegd, dat hij White juist niet
sloeg om geen
waan te wekken bij
deze ambtenaren,
gen wie het onder
zoek nog hangende
HET KOMT dus hierop neer. dat vol
gens Truman zelf, hij een „spion"
handhaafde, omdat zulks in het belang
was van het land. Wat men Truman ook
kan verwijten, bijvoorbeeld grote onvoor
zichtigheid, het gaat niet aan, hem als
een „verrader" te kwalificeren en later
heeft de procureur-generaal, Brownell
zelf zulks toegegeven, terwijl de huidige
president der Ver. Staten, Eisenhower,
zich op overduidelijke wijze van Tru-
mans Republikeinse belagers heeft gedis-
tancieerd. Brownell wilde, volgens de te
legrammen van Reuter en Ass. Press, de
loyaliteit van ex-president Truman in
geen geval in twijfel trekken, maar hij
(Zie verder kolom 7)
Arend Jan Teilegen, één der
meest interessante figuren uit
het Centrum. Academicus en
toch ook voor hem in de toe
komst: Canada.
een praatje maakten, zat Schaay zich te
scheren. Het witte licht van een storm
lantaarn maakte het deze Dordtenaar
mogelijk om z'n gezicht in het kleine
spiegeltje te zien. Het is een kalm be
scheiden man, deze Schaay. Getrouwd,
Familieberichten uit andere
bladen
De Dordtenaar Schaay scheert
zich bij het licht van een storm-
lamp. In Canada véél meer mo
gelijkheden, meent hij.
Kunstschilder Kees Schaap krijgt zijn loon. „Nederland's étalage ligt
vol, maar het magazijn is leeg", zegt hij. En daarom gaat hij naar
Canada.
Deze Haagse jongen is 21 jaar, instru
mentmaker. verloofd en eigenlijk van na
ture een buitenmens. Een mislukte stads-
iner, die het verkeerde beroep koos.
Voordat hij weg zal trekken, zal zijn ver
loofde z'n vrouw zijn. Hij schakelt over
op het boerenvak om geheel voorbereid
zijn op Canada. En hij wordt een
prima Öoerenknecht. Dat zegt boer Cle-
van De Ganzenwei en hij kan het
n, want Renzo is bij hem in op
leiding. En wij geloven dat graag, sinds
hem op de tractor zagen zitten in
de troosteloze verlatenheid van de Bies-
Net een etalage
Beneden aan tafel ontdekken we Kees
Schaap, een 25-jarige Rotterdamse kunst
schilder. Hij is getrouwd. En hij wil als
boer naar Canada. Z'n vrouw zal hem
goede steun kunnen geven, want zij komt
uit een boerenfamilie.
Kees Schaap vertelt ons de reden wa;
om hij naar Canada wil. „Nederland
net een étalage. Onder de mooiste be
lichting staan allerlei artikelen uitgestald,
maar het magazijn is leeg. Bovendien ben
ik eigenlijk een avonturier."
Als wij zijn staat van dienst bekijken,
nemen we dat zonder meer aan Reclame
tekenaar, soldaat in Indonesië, kunst
schilder, steward op de grote vaart. Hij
is vastbesloten om als boer te slagen.
Natuurlijk wil hij in zijn vrije tijd schil
deren. Dat kan hij toch niet laten. En
wie weet, kan hij als kunstenaar ook nog
wat bereiken. Al gelooft hij dat niet
Ook de andere aspirant-emigranten
ren de mening toegedaan, dat Nederland
te vol is en dat ons land ook het hunre,
een papieren warwinkel is geworden. Dat
merkt iemand, die gaat emigreren
Canada, jong en fris
Chr. patroons accoord met C.A.O.
Eigen bondsbureau voor patroons in Hilversum
in gebruik genomen
(^an een onzer verslaggevers)
DE NED. BOND van Chr. Schilderspatroons hield Woensdagmiddag en
Donderdag te Utrecht zijn jaarvergadering. Woensdagmorgen trok
men echter eerst naar Hilversum, waar het eigen bondsbureau aan de
Vaartweg feestelijk werd geopend. Het gebouw, dat eigendom van de
bond is, bevat een ruime bestuurskamer, een kantoor en woonruimte voor
de directeur, de heer P. A. Schaafsma. Nadat de bondsvoorzitter, de heer
F. F. v. d. Weij uit Leeuwarden, de opening had verricht, werden verschil
lende cadeaux aangeboden en gelukwensen uitgesproken.
In zijn openingswoord op de jaarver-1
gadering wees de heer Van de Weij op
het steeds omvangrijker en zwaarder
worden van de bestuurstaak in deze en
andere middenstandsorganisaties. De
hoofdbestuursleden kunnen dit werk
vaak slechts verriohten ten koste van
eigen bedrijf, gezin en gezondheid en
daarom moet naar een oplossing ge
streefd worden.
Uit het zonder discussie goedgekeurde
jaarverslag bleek o.m., dat het ledental
op peil bleef.
interne voorbereidingen voor het
Bedrijfschap Schilders zijn voltooid en
het wachten is nu maar op de instelling,
die in 1954 wordt verwacht.
Loonsverhoging
Uitvoerig besprak men de ontwerp-
C.A.O., zoals die was ontstaan in de on
derhandelingen tussen de delegaties van
werkgevers en werknemers. Tenslotte
verklaarde de vergadering zich hier
eenstemmig accoord.
De voornaamste wijziging is wel
uurloonsverhoging, die voor de eerste
t/m de vijfde, toonklassc resp. 9, 10,
10, 13 en 15 cent bedraagt. De alge
mene loonsverhoging van 5 pet is hier.
in begrepen. Ook de jeugdlonen gaan
omhoog en voor het bezit van
schillende vakdiploma's kan voortaan
een loontoeslag van 5 of 10 pet extra
gegeven worden.
Bij de afdclingsvoorstellen was er één
van het Gooi, waarin gevraagd werd de
oprichting van een Ohr. Schildersvak
school te overwegen, nu rijk en gemeen
te het nijverheidsonderwijs voor 100 pet
subsidiëren. Ook de zusterorganisaties
hebben zo'n school. Het bestuur zegde
toe de besprekingen Jiierover te zullen
openen.
De heren W. Poppe, H. Bulthuis e
Houttuin werden herkozen als bestuurs
lid resp. voor de provincies Friesland,
Groningen en Drente.
Prol. Van Riessen
In de middagvergadering sprak prof.
dr ir H. van Riessen over: „De invloed
van publiekrechtelijke organen op de
ontwikkeling van de maatschappij der
toekomst".
Spr. toetste publiekrechtelijke
drijforganisatie aan de beide door hem
voor het maatschappelijk leven steeds
centraal gestelde beginselen van de
vereiniteit in eigen kring en een juist
evenwicht tussen gezag en vrijheid.
Prof. Van Riessen constateerde,
belde beginselen door de wet op
PB O. worden aangetast. Het publiek
rechtelijk karakter van de bedrijforga-
nen betekent een vermenging van over
heidsbevoegdheid en bevoegdheid var
het bedrijfsleven. Ook ontstaat in de be
drijfsorganen een verkeerde machtscon
centratie, die de vrijheid belemmert. Zo
wordt volgens spr een milieu geschapen,
waarin het collectivisme zou kunnen
opbloeien.
Op de vraag hoe het dan moet mei
de P.B.O., antwoordde spr. dat z.L de
verordenende bevoegdheid in de werk
zaamheid van de .schappen" op de
achtergrond behoort te blijven. Óver
leg en besluitvorming op privaatrech
telijke basis moeten voorop staan. Als
hierop antwoordt, dat zo verschil
lende bedrij fisgenoten aan gemaakte
overeenkomsten ontsnappen, antwoordt
spr. hierop: Dat is nu eenmaal het leven
de pry» der vrijheid moet men be-
Vlammetje blussen met...
wasbenzine
In wasserij te Delft
In een wasserij aan de Oostsingel te
Delft ontdekte een knecht een vlammetje
ln een electtische leiding. In de nabij
heid stond een emmer, waarin een vloei
stof zat. die op water leek. De man be
dacht zich dus ook geen ogenblik, maar
keerde de emmer boven het vlammetje
om. En toen schTok hy hevig, want de
uitwerking was tegenovergesteld aan wat
hij had verwacht De vloeistof in de em
mer bleek namelijk wasbenzine te zijn.
Het personeel van de wasserij kon de
vlammen met eigen middelen meester
worden, zodat de brandweer geen dienst
behoefde te doen.
Liechtenstein tegen
Guatemala
Het Internationale Hof van Justitie te
's-Gravenhage heeft een uitspraak ge
daan over een exceptie, opgeworpen in
de zaak Nottebohm door Guatemala
Op 17 December 1951 namelijk had
Liechtenstein een eis tot schadevergoe
ding aanhangig gemaakt tegen Guate
mala in verband met verschillende maat
regelen, welke Guatemala genomen had
tegen de persoon en de bezittingen van
de heer Nottebohm. Deze maatregelen
zouden in strijd zijn met het volkenrecht.
Guatemala betwistte de bevoegdheid van
het Hof, daar Guatemala's gebondenheid
aan de rechtsmacht enkele weken na
het aanhangig maken van de zaak was
afgelopen. Het Hof heeft nu met alge
mene stemmen deze exceptie verworpen
en is overgegaan tot de behandeling
de hoofdzaak.
(Vervolg van kolom 4).
had het verstandiger gevonden als Tru
man White direct ontslagen had. Het
geval-White heeft de allures aangenomen
van een politiek geding tussen Republi
keinen en Democraten, waarbij partyen
op onfrisse wijze elkaar van alles en nog
wat beschuldigen. Een figuur als Eisen
hower, die toch altijd meer een rond
borstig militair als een plooibaar politi
cus is, heeft zich, als reeds gezegd, van de
affaire willen distanciëren. Op zijn jong
ste persconferentie heeft hij dan ook de
hoop uitgesproken, dat het onverkwikke
lijke geschil over communisten in de re*
gering, tegen November van het volgend
jaar nog slechts een herinnering zal zyn.
want dan worden de verkiezingen voor
het Congres gehouden.
/"inder leiding van McCarthy, is een be-
paalde groep Amerikanen bezig
steeds maar weer gevallen van Sowjet-
spionnage uit te vinden, waaraan amb
tenaren medeplichtig zyn. Natuurlijk, het
is verstandig oommunistische invloeden
uit de regering te weren, maar men moet
de zaak niet belachelijk maken door een
hysterische angst voor het communisme
in het leven te roepen. Het is bovendien
verkeerd, deze was-patrouille, al te op
zienbarend „democratisch", aan de inter
nationale waslijn te hgngen. Na het was
sen zal de zaak-White er voor beide par
tijen nog zwarter uitzien. Voor Europa
weinig aantrekkelijk, het Amerikaanse
voetspoor ter oplossing van internationale
geschillen klakkeloos te volgen. En wat
zal men achter het „IJzeren Gordyn" wel
denken van deze communisten-jacht met
politieke nasleep? Het is ergerlijk, dat
een dergelijke Hetze tegen een voormalig
president der Ver. Staten op touw kan
worden gezet. Hoe zouden wij in Neder
land oordelen, als een soortgelijke cam
pagne plaats vond tegen een oud-pre
mier? Resumerende, in Amerika dienen
Republikeinen en Democraten meer „fair
play" te betrachten. Is het niet tekenend,
dat een toonaangevend blad als de New
York Herald Tribune de opmer
king maakte, dat het geval-White werd
afgedaan in de atmosfeer van een derde
rangs circus. De Republikeinse onder-
zoekings-commissie heeft een politieke
„boemerang" afgeschoten. En dit alles
in zaken, die zich zeven jaar geleden
hebben afgespeeld. Tenslotte: het is
Amerika's goed recht het communisme
buiten de deur te houden, maar de toe
gepaste methode, waarby belangen-poli-
tiek een rol gaat spelen, valt absoluut
te veroordelen.
Allebei ROXYI Toeval? Neen, kwaliteit! ROXY kwaliteit
Alleen daarom wordt er zo veel ROXY gerookl
Geen wonder, dat mensen met smaak zeggen:
'ütlOXV?...Ja gïcuïty i
heer G. Mous, uit Sleeuwijk, de boek
houder van de Heidemaatschappij,
die iedere Woensdag een aanvulling
op het loon komt uitbetalen: „Sjonge,
we vangen nog knikkers ook
Die knikkers dat zullen voor deze
jongens wel heel gauw dollars wor
den
eerste helft van deze eeuw was voor de
U.S.A.," is de mening van deze accoun
tant, „maar de tweede helft zal onge
twijfeld voor Canada zijn."
Hij zal het daar wel rooien. Met zijn
handen en zijn voorkeur voor het boeren
vak. Bovendien heeft hij Mulo en H.B.S.
en een diploma Engelse handelscorres-
Titel en toch... boer
Gerrit Verhagen is accountant,
maar hier in het Centrum wordt
hij omgeschoold tot boer. Moeder
Bleyenberg geeft hem de avond
maaltijd. Nu nog de Hollandse
pot, straks „Canadian Food".
meest-interessante figuur uit dit ge
zelschap was de 28-jarige Arend Jan Tel-
legen uit Middelburg. Hij is academisch
gevormd, heeft een eerbiedwaardige t
hij liever niet gepubliceerd ziet. Van
wege de sensatie, die dit zou verwekken,
vertelt ons zijn motieven niet.
ik hij over het ontstaan van dit Om
scholingscentrum. Tellegen is lid vai
e vier" (de kampraad). Hij n<
eer Van Hoven, inspecteur var
Oogstvoorziening, als de grote inspirator,
een overweldigend aantal reflectan-
wordt een keus gedaan. Die keus
:t streng zijn en zal volgend jaar nog
strenger worden. Geval voor geval zal
vooral psychologisch worden bezien.
is duurt ongeveer een half jaar, n
dit varieert naar gelang van de capaci
teiten van de emigrant.
„U moet goed begrijpen," zegt Tellegen,
„dat wij, die straks emigreren, niet
loven, dat we nu ook boer zijn. Het eind
doel van deze omscholingscursus is,
als goede hulpkrachten in de land
bouw worden afgeleverd. Overdag
we bij een boer, 's avonds hebben
en lezing, vanavond over de ec
van het landbouwbedrijf. Dan zal
de heer Smaal uit Zevenbergen spreken.
et u vooral in de krant, dat de heei
Van Lieren, assistent van de heer Van
n, ontzaglijk veel voor ons doet. Hij
n goed mens, heeft veel tact en 1
de spanningen, dit* zich natuurlijk in t
ïenmaatsehappij als de onze voi
doen, vaderlijk op. Nu is dit het merk
aardige, dat in deze verambtenaarde
ereld een man de weg teruggaat. De
apieren rompslomp laat hij voor wi
En als u nu toch eenmaal aan
schrijven bentvoeg er dan in
aden| aan toe. dat de jongens reuze
zijn met Vader en Moeder Bleyenberg.
Zij verzorgen ons prima en het eten,
ior ons klaarmaken is meer dan
stekend."
Na deze lofprijzing gaat de deur
open en komt het echtpaar Bleyen
berg binnen met de stomende ga
mellen.
De troep stormt luidruchtig op de
pollepel van Moeder af. De dag was
lang en handenarbeid in de buiten
lucht maakt hongerig
„Wat een dag vandaag," glundert
Renzo Sip, „gehakt, hmheer
lijk...." En met een blik naar de