klaar In Biesbos maken jongeren zich klaar voor Canada Amerikanen wassen de zaak-White Loonsverhoging voor gezellen in het schildersbedrijf Ja... graag! Ja...graag! 't Verklaarde uitzicht 3 NIEUWE LEIDSCHE COURANT e VRITDAG 20 NOVEMBER 1953 „Europa is altands en daarom emigreren wij" 3 Acht en twintig mannen studeren voor boerenknecht De pot is prima in het Om scholingscentrum vóór Emi granten, zodat de belangstelling altijd heel groot is. (Van een onzer verslaggevers) DUIZEND LANDGENOTEN maken zich nog jaarlijks gereed voor een! afscheid van hun vaderland. Zij emigreren, 't Is al vaak beschreven: het vaarwel zeggen van alles wat achterblijft is een moeilijk te volbrengen opgave. Tóch vertrekken de meeste emigranten met hoop in hun hart, want zij verlaten het oude Europa, dat zij als een „uitgeleefde grijsaard" j beschouwen. En vooral wanneer ze naar Canada trekken, is er (als ze vol doende studie maken van hun nieuwe vaderland) in hun gedachten ook een gerechtvaardigd optimisme. Want dan gaan zij naar een land, dat econo misch kerngezond is, een land zondér vooroordelen, doch mét nog honder den mogelijkheden om iets te beginnen, zodra de eerste moeilijke tijd achter de rug is. Canada laat echter in principe uitsluitend landbouwers toe. In elk geval neemt de emigrant voor één jaar de verplichting op zich om in de landbouw te gaan werken. Dat is het grote bezwaar voor hen, die géén landbouwer zijn en toqh in Canada een -toekomst willen gaan bouwen. De Canadese regering eist evenwel, dat 'zij als geschoolde landbouwers het Dominion binnenkomen. Jonge mannen, afkomstig uit de meest-uiteen- lopende beroepen, maken thans in de Brabantse Biesbos een omscholings cursus door. Zij zullen uitstekend voorbereid zijn, wanneer ze straks in hun tweede vaderland arriveren. Ze zijn gewoon geraakt aan het leven van een pionier, want dit wordt daar in de Biesbos geleefd TJET IS mode geworden de Franse poll- -*-1 tiek te verwijten, dat zij te emotio neel, te wisselvallig, te grillig is en da' zij aarzelend staat voor het Amerikaanse tracé betreffende een geïntegreerd Europa. Maar de Fransen bezitten ook goede eigenschappen en spreekwoorden. Eén er van luidt: „II faut laver son iinge sale en familie". Men moet dus ook zijn politieke vuile was maar liever op de eigen binnenplaats of op de eigen zolder houden. Dit nu is iets, wat de Amerika nen in geen geval doen Aan de interna tionale politieke drooglijn, van Ameri kaanse makelij, hangt thans allesbehalve fleurig het geval-White te wapperen. Men kent de kwestie uit de telegrammen. Toen Truman president was der Ver. Staten, niet zo maar een particulier baantje, had hij als onder-minister van Financiën de heer Harry Dexte White, die volgens de Federale Recherche een Sowjetspion was. De Amerikaanse pro cureur-generaal. Herbert Brownell en anderen, deel uitmakende van een „on- derzoekings-commissie" hebben T.ruman ten laste gelegd, dat hij er mee bekend was. dat White als spion stond gesigna leerd. De ex-president der Ver. Staten verdedigde zich door er op te wijzen, dat hij dit weliswaar geweten heeft, r dat hij White toen op een post plaatste, waar deze minder kwaad kon doen, melijk de post van directeur van het in ternationale Monetaire Fonds. De fout van Truman is, dat hij de benoeming van White (inmiddels overleden) liet door gaan, ondanks de ernstige beschuldigin gen tegen White geuit. Er waren echter nog meer van communisme verdachte personen en Truman heeft er voor Amerikaanse radio en televisie de nadruk op gelegd, dat hij White juist niet sloeg om geen waan te wekken bij deze ambtenaren, gen wie het onder zoek nog hangende HET KOMT dus hierop neer. dat vol gens Truman zelf, hij een „spion" handhaafde, omdat zulks in het belang was van het land. Wat men Truman ook kan verwijten, bijvoorbeeld grote onvoor zichtigheid, het gaat niet aan, hem als een „verrader" te kwalificeren en later heeft de procureur-generaal, Brownell zelf zulks toegegeven, terwijl de huidige president der Ver. Staten, Eisenhower, zich op overduidelijke wijze van Tru- mans Republikeinse belagers heeft gedis- tancieerd. Brownell wilde, volgens de te legrammen van Reuter en Ass. Press, de loyaliteit van ex-president Truman in geen geval in twijfel trekken, maar hij (Zie verder kolom 7) Arend Jan Teilegen, één der meest interessante figuren uit het Centrum. Academicus en toch ook voor hem in de toe komst: Canada. een praatje maakten, zat Schaay zich te scheren. Het witte licht van een storm lantaarn maakte het deze Dordtenaar mogelijk om z'n gezicht in het kleine spiegeltje te zien. Het is een kalm be scheiden man, deze Schaay. Getrouwd, Familieberichten uit andere bladen De Dordtenaar Schaay scheert zich bij het licht van een storm- lamp. In Canada véél meer mo gelijkheden, meent hij. Kunstschilder Kees Schaap krijgt zijn loon. „Nederland's étalage ligt vol, maar het magazijn is leeg", zegt hij. En daarom gaat hij naar Canada. Deze Haagse jongen is 21 jaar, instru mentmaker. verloofd en eigenlijk van na ture een buitenmens. Een mislukte stads- iner, die het verkeerde beroep koos. Voordat hij weg zal trekken, zal zijn ver loofde z'n vrouw zijn. Hij schakelt over op het boerenvak om geheel voorbereid zijn op Canada. En hij wordt een prima Öoerenknecht. Dat zegt boer Cle- van De Ganzenwei en hij kan het n, want Renzo is bij hem in op leiding. En wij geloven dat graag, sinds hem op de tractor zagen zitten in de troosteloze verlatenheid van de Bies- Net een etalage Beneden aan tafel ontdekken we Kees Schaap, een 25-jarige Rotterdamse kunst schilder. Hij is getrouwd. En hij wil als boer naar Canada. Z'n vrouw zal hem goede steun kunnen geven, want zij komt uit een boerenfamilie. Kees Schaap vertelt ons de reden wa; om hij naar Canada wil. „Nederland net een étalage. Onder de mooiste be lichting staan allerlei artikelen uitgestald, maar het magazijn is leeg. Bovendien ben ik eigenlijk een avonturier." Als wij zijn staat van dienst bekijken, nemen we dat zonder meer aan Reclame tekenaar, soldaat in Indonesië, kunst schilder, steward op de grote vaart. Hij is vastbesloten om als boer te slagen. Natuurlijk wil hij in zijn vrije tijd schil deren. Dat kan hij toch niet laten. En wie weet, kan hij als kunstenaar ook nog wat bereiken. Al gelooft hij dat niet Ook de andere aspirant-emigranten ren de mening toegedaan, dat Nederland te vol is en dat ons land ook het hunre, een papieren warwinkel is geworden. Dat merkt iemand, die gaat emigreren Canada, jong en fris Chr. patroons accoord met C.A.O. Eigen bondsbureau voor patroons in Hilversum in gebruik genomen (^an een onzer verslaggevers) DE NED. BOND van Chr. Schilderspatroons hield Woensdagmiddag en Donderdag te Utrecht zijn jaarvergadering. Woensdagmorgen trok men echter eerst naar Hilversum, waar het eigen bondsbureau aan de Vaartweg feestelijk werd geopend. Het gebouw, dat eigendom van de bond is, bevat een ruime bestuurskamer, een kantoor en woonruimte voor de directeur, de heer P. A. Schaafsma. Nadat de bondsvoorzitter, de heer F. F. v. d. Weij uit Leeuwarden, de opening had verricht, werden verschil lende cadeaux aangeboden en gelukwensen uitgesproken. In zijn openingswoord op de jaarver-1 gadering wees de heer Van de Weij op het steeds omvangrijker en zwaarder worden van de bestuurstaak in deze en andere middenstandsorganisaties. De hoofdbestuursleden kunnen dit werk vaak slechts verriohten ten koste van eigen bedrijf, gezin en gezondheid en daarom moet naar een oplossing ge streefd worden. Uit het zonder discussie goedgekeurde jaarverslag bleek o.m., dat het ledental op peil bleef. interne voorbereidingen voor het Bedrijfschap Schilders zijn voltooid en het wachten is nu maar op de instelling, die in 1954 wordt verwacht. Loonsverhoging Uitvoerig besprak men de ontwerp- C.A.O., zoals die was ontstaan in de on derhandelingen tussen de delegaties van werkgevers en werknemers. Tenslotte verklaarde de vergadering zich hier eenstemmig accoord. De voornaamste wijziging is wel uurloonsverhoging, die voor de eerste t/m de vijfde, toonklassc resp. 9, 10, 10, 13 en 15 cent bedraagt. De alge mene loonsverhoging van 5 pet is hier. in begrepen. Ook de jeugdlonen gaan omhoog en voor het bezit van schillende vakdiploma's kan voortaan een loontoeslag van 5 of 10 pet extra gegeven worden. Bij de afdclingsvoorstellen was er één van het Gooi, waarin gevraagd werd de oprichting van een Ohr. Schildersvak school te overwegen, nu rijk en gemeen te het nijverheidsonderwijs voor 100 pet subsidiëren. Ook de zusterorganisaties hebben zo'n school. Het bestuur zegde toe de besprekingen Jiierover te zullen openen. De heren W. Poppe, H. Bulthuis e Houttuin werden herkozen als bestuurs lid resp. voor de provincies Friesland, Groningen en Drente. Prol. Van Riessen In de middagvergadering sprak prof. dr ir H. van Riessen over: „De invloed van publiekrechtelijke organen op de ontwikkeling van de maatschappij der toekomst". Spr. toetste publiekrechtelijke drijforganisatie aan de beide door hem voor het maatschappelijk leven steeds centraal gestelde beginselen van de vereiniteit in eigen kring en een juist evenwicht tussen gezag en vrijheid. Prof. Van Riessen constateerde, belde beginselen door de wet op PB O. worden aangetast. Het publiek rechtelijk karakter van de bedrijforga- nen betekent een vermenging van over heidsbevoegdheid en bevoegdheid var het bedrijfsleven. Ook ontstaat in de be drijfsorganen een verkeerde machtscon centratie, die de vrijheid belemmert. Zo wordt volgens spr een milieu geschapen, waarin het collectivisme zou kunnen opbloeien. Op de vraag hoe het dan moet mei de P.B.O., antwoordde spr. dat z.L de verordenende bevoegdheid in de werk zaamheid van de .schappen" op de achtergrond behoort te blijven. Óver leg en besluitvorming op privaatrech telijke basis moeten voorop staan. Als hierop antwoordt, dat zo verschil lende bedrij fisgenoten aan gemaakte overeenkomsten ontsnappen, antwoordt spr. hierop: Dat is nu eenmaal het leven de pry» der vrijheid moet men be- Vlammetje blussen met... wasbenzine In wasserij te Delft In een wasserij aan de Oostsingel te Delft ontdekte een knecht een vlammetje ln een electtische leiding. In de nabij heid stond een emmer, waarin een vloei stof zat. die op water leek. De man be dacht zich dus ook geen ogenblik, maar keerde de emmer boven het vlammetje om. En toen schTok hy hevig, want de uitwerking was tegenovergesteld aan wat hij had verwacht De vloeistof in de em mer bleek namelijk wasbenzine te zijn. Het personeel van de wasserij kon de vlammen met eigen middelen meester worden, zodat de brandweer geen dienst behoefde te doen. Liechtenstein tegen Guatemala Het Internationale Hof van Justitie te 's-Gravenhage heeft een uitspraak ge daan over een exceptie, opgeworpen in de zaak Nottebohm door Guatemala Op 17 December 1951 namelijk had Liechtenstein een eis tot schadevergoe ding aanhangig gemaakt tegen Guate mala in verband met verschillende maat regelen, welke Guatemala genomen had tegen de persoon en de bezittingen van de heer Nottebohm. Deze maatregelen zouden in strijd zijn met het volkenrecht. Guatemala betwistte de bevoegdheid van het Hof, daar Guatemala's gebondenheid aan de rechtsmacht enkele weken na het aanhangig maken van de zaak was afgelopen. Het Hof heeft nu met alge mene stemmen deze exceptie verworpen en is overgegaan tot de behandeling de hoofdzaak. (Vervolg van kolom 4). had het verstandiger gevonden als Tru man White direct ontslagen had. Het geval-White heeft de allures aangenomen van een politiek geding tussen Republi keinen en Democraten, waarbij partyen op onfrisse wijze elkaar van alles en nog wat beschuldigen. Een figuur als Eisen hower, die toch altijd meer een rond borstig militair als een plooibaar politi cus is, heeft zich, als reeds gezegd, van de affaire willen distanciëren. Op zijn jong ste persconferentie heeft hij dan ook de hoop uitgesproken, dat het onverkwikke lijke geschil over communisten in de re* gering, tegen November van het volgend jaar nog slechts een herinnering zal zyn. want dan worden de verkiezingen voor het Congres gehouden. /"inder leiding van McCarthy, is een be- paalde groep Amerikanen bezig steeds maar weer gevallen van Sowjet- spionnage uit te vinden, waaraan amb tenaren medeplichtig zyn. Natuurlijk, het is verstandig oommunistische invloeden uit de regering te weren, maar men moet de zaak niet belachelijk maken door een hysterische angst voor het communisme in het leven te roepen. Het is bovendien verkeerd, deze was-patrouille, al te op zienbarend „democratisch", aan de inter nationale waslijn te hgngen. Na het was sen zal de zaak-White er voor beide par tijen nog zwarter uitzien. Voor Europa weinig aantrekkelijk, het Amerikaanse voetspoor ter oplossing van internationale geschillen klakkeloos te volgen. En wat zal men achter het „IJzeren Gordyn" wel denken van deze communisten-jacht met politieke nasleep? Het is ergerlijk, dat een dergelijke Hetze tegen een voormalig president der Ver. Staten op touw kan worden gezet. Hoe zouden wij in Neder land oordelen, als een soortgelijke cam pagne plaats vond tegen een oud-pre mier? Resumerende, in Amerika dienen Republikeinen en Democraten meer „fair play" te betrachten. Is het niet tekenend, dat een toonaangevend blad als de New York Herald Tribune de opmer king maakte, dat het geval-White werd afgedaan in de atmosfeer van een derde rangs circus. De Republikeinse onder- zoekings-commissie heeft een politieke „boemerang" afgeschoten. En dit alles in zaken, die zich zeven jaar geleden hebben afgespeeld. Tenslotte: het is Amerika's goed recht het communisme buiten de deur te houden, maar de toe gepaste methode, waarby belangen-poli- tiek een rol gaat spelen, valt absoluut te veroordelen. Allebei ROXYI Toeval? Neen, kwaliteit! ROXY kwaliteit Alleen daarom wordt er zo veel ROXY gerookl Geen wonder, dat mensen met smaak zeggen: 'ütlOXV?...Ja gïcuïty i heer G. Mous, uit Sleeuwijk, de boek houder van de Heidemaatschappij, die iedere Woensdag een aanvulling op het loon komt uitbetalen: „Sjonge, we vangen nog knikkers ook Die knikkers dat zullen voor deze jongens wel heel gauw dollars wor den eerste helft van deze eeuw was voor de U.S.A.," is de mening van deze accoun tant, „maar de tweede helft zal onge twijfeld voor Canada zijn." Hij zal het daar wel rooien. Met zijn handen en zijn voorkeur voor het boeren vak. Bovendien heeft hij Mulo en H.B.S. en een diploma Engelse handelscorres- Titel en toch... boer Gerrit Verhagen is accountant, maar hier in het Centrum wordt hij omgeschoold tot boer. Moeder Bleyenberg geeft hem de avond maaltijd. Nu nog de Hollandse pot, straks „Canadian Food". meest-interessante figuur uit dit ge zelschap was de 28-jarige Arend Jan Tel- legen uit Middelburg. Hij is academisch gevormd, heeft een eerbiedwaardige t hij liever niet gepubliceerd ziet. Van wege de sensatie, die dit zou verwekken, vertelt ons zijn motieven niet. ik hij over het ontstaan van dit Om scholingscentrum. Tellegen is lid vai e vier" (de kampraad). Hij n< eer Van Hoven, inspecteur var Oogstvoorziening, als de grote inspirator, een overweldigend aantal reflectan- wordt een keus gedaan. Die keus :t streng zijn en zal volgend jaar nog strenger worden. Geval voor geval zal vooral psychologisch worden bezien. is duurt ongeveer een half jaar, n dit varieert naar gelang van de capaci teiten van de emigrant. „U moet goed begrijpen," zegt Tellegen, „dat wij, die straks emigreren, niet loven, dat we nu ook boer zijn. Het eind doel van deze omscholingscursus is, als goede hulpkrachten in de land bouw worden afgeleverd. Overdag we bij een boer, 's avonds hebben en lezing, vanavond over de ec van het landbouwbedrijf. Dan zal de heer Smaal uit Zevenbergen spreken. et u vooral in de krant, dat de heei Van Lieren, assistent van de heer Van n, ontzaglijk veel voor ons doet. Hij n goed mens, heeft veel tact en 1 de spanningen, dit* zich natuurlijk in t ïenmaatsehappij als de onze voi doen, vaderlijk op. Nu is dit het merk aardige, dat in deze verambtenaarde ereld een man de weg teruggaat. De apieren rompslomp laat hij voor wi En als u nu toch eenmaal aan schrijven bentvoeg er dan in aden| aan toe. dat de jongens reuze zijn met Vader en Moeder Bleyenberg. Zij verzorgen ons prima en het eten, ior ons klaarmaken is meer dan stekend." Na deze lofprijzing gaat de deur open en komt het echtpaar Bleyen berg binnen met de stomende ga mellen. De troep stormt luidruchtig op de pollepel van Moeder af. De dag was lang en handenarbeid in de buiten lucht maakt hongerig „Wat een dag vandaag," glundert Renzo Sip, „gehakt, hmheer lijk...." En met een blik naar de

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1953 | | pagina 5