[oningin Juliana opent het congres der
Wereldveteranen in de Ridderzaal
„De goede wensen van de gehele
wereld vergezellen u!"
C.J.M.V. -ers spraken over de
film én de jeugd
Homp vlees in de hand,
een vette kin...
India bezorgd over een pact
tussen Pakistan en V.S.
Hoe het nu staat met
het woningtekort
:r "nieuwe leidsche courant
maandag 16 november 1953
VOOR VREDE EN REVALIDATIE
(Van een onzer verslaggevers)
TERANEN UIT VELE LANDEN, oorlogsweduwen en oorlogsinvaliden
wachtten vanmorgen in de Ridderzaal te Den Haag op de aankomst
wan H.M. Koningin Juliana, die had toegezegd de vierde algemene ver
gadering van de Wereldveteranen Federatie te openen. Precies om elf uur
fcrriveerde H.M., die op het bordes werd welkom geheten door de voorzitter
wan de Federatie, de Fransman Albert Morel. Bij het binnentreden der
laai kwam de blonde tengere 10-jarige Petronella Leike Francken, een
fcalfwees uit Breskens, naar voren en bood de vorstin een tuil bloemen aan.
fgjt Het was een hele belevenis
icleine. die er een dag vacantii
'a Chr. School voor had gekregen
eder, )lechtigheid bij te wonen.
r bi- Mét warme woorden van dankoaarheid
in hulde heette de president der Fede-
ratie Hare Majesteit welkom, waarna
rsdeze opstond om de algemene vergade-
ing te openen.
Koningin Juliana zei de doeleinde:
Ier Wereld Veteranen Federatie zeer ti
LC «wonderen. „De goede wensen van d.
;ehele wereld vergezellen uw pogingen
rdecjen oprechte poging is nooit vergeefs a
unnen ae resultaten verschillend zijn
an wat verwacht werd", zo sprak de
oestiporstin. Uitvoerig haalde zij citaten aan
-n Vjuit het boek van de Franse natuurkun
de J lige Pierre Lecombe du Notiy „Wij en
mze bestemming".
1111 „Persoonlijk, zo vervolgde zij, voel ik
wa# lat haat een verouderde beweegreden ii
enoVn zich door te laten leiden. Het is eer
omme beweegreden, het is in feite hele-
Kolï naai geen. Het is niet de echte kleuren,
sPr5boch slechts „rood" zien. Vrees belem-
lert eveneens het gezichtsvermogen,
rf* [unnen wij niet leren de eenvoudige
:id j paarheid te zien. als leidster waarnaai
pij ons kunnen richten?"
d Hare Majesteit hoopte, dat de woor-
en van Lecomte du Noüy inspirerend.er
I temoedigend zouden werken voor de be
m Prekin2en' welke zo straks op de alge-
,en€ verSadering gevoerd zouden wor-
Gift van f34.000
overhandigd
Niet alleen met woorden dankte Albert
lorei de Koningin voor deze woorden,
i tegelijkertijd bood hij het insigne
Federatie, een wereldbol, waarop een
Ne< pjtte fakkel, aan de vorstin aan.
er Namens de W.F.V. overhandigde de
^resident een chèque van £34.000 voor
asaïi e oud-strijders, die slachtoffer waren se
torden van de watersnood. „Het komt
s voor, zo zei hij, dat dit bedrag nog
klein is, doch afgezien van de ellende
j elke deze zal helpen verzachten, zal het
en bewijs zijn, dat de saamhorigheid der
udstrijders niet slechts een leeg begrip
isr:
ift.
In zijn overzicht van de werkzaam-
eden van de W.V.F. verklaarde de se-
ietaris-generaal mr Elliott H. Newcomb,
Jye Positieve uitvoering van het program-
de W.V.F.dit Is de revalidatie
ra de invalide oorlogsveteranen, moet
verdere strekking hebben dan het
leen helpen van déze invaliden. Het Vertegenwoordigers van de C.J.M.V.
oet de gemeenschap in haar geheel die-i uit Zuid-Holland en de leiders
'in". Wederkerig hebben de leiders der om met elkaar de stand
nc
reid. Zijn film zal vertoond worden, ter
wijl Russel op andere plaatsen zal spre
ken en zijn boek „De overwinning in mijn
handen" zal verkopen en tekenen.
Russel vertelde ons, toen we hem Za
terdag in hotel Central spraken, dat de
haken, die aan zijn polsen zijn bevestigd
ter vervanging van zijn handen in Ame
rika niets bijzonders zijn. Ze wei-den oor
spronkelijk uitgevonden in 1920, doch zijn
sindsdien geperfectionneerd. Hij kan er
alles mee doen. Een sigaret aansteken en
vasthouden, zijn kopje optillen en er zelfs
mee gesticuleren. „Maar vergeet niet, dat
u met echte handen wel een millioen be
wegingen kan verrichten, zo zei hij ons.
„Een menseniiand is Gods werk en ne'.is
moeilijk voor een mens iets uit te vinden,
dat die schepping benadert".
Russel merkte voorts op: „Het belang
rijke voor iedere invalide, die in staat is
zijn handicap te overwinnen, vorml
ailleen zijn eigen toekomst, die hij weder
om opbouwt, maar tegelijkertijd opent
hij de deur voor een andere geh
capte, of dat nu een oorlogsslachtoffer,
of iemand anders is".
Aan de revalidatie van de invalide
door de medische afdeling van de W.V.F.
de gehele Zaterdag gewijd. In De Witte
werden door geleerden uit verscheidei
landen lezingen gehouden over de to
passing der prothesen en de herbekw
ming van invaliden.
Vanmiddag moest de vergadering be
slissen over de toelating der Duitse
Oostenrijkse organisaties der oorlogs
slachtoffers. Algemeen wordt aangeno
men, dat deze organisaties welkon
len worden geheten.
Harold Russelldie in de film „De beste jaren van ons leven", op zo
ontroerende wijze de rol van de man zonder handen vertolkte, is in
ons land om het Congres der Wereldveteranen bij te wonen, dat H.M.
de Koningin vanmiddag in Den Haag opende. Russell in gesprek met
Alfred Gwynne Vanderbilt, de voorzitter van het Wereldveteranen-
fonds in de Verenigde Staten.
Na jarenlange afwezigheid
Pruisische leeuw uit
zijn hol gehaald
Herstel van Pruisen belang
rijker dan... Duitse
eenheid
Erich Mende, een lid van het dage
lijks bestuur van de Westduilse Vrije
Democratische Partij, heeft, aldus Reu
ter. op het jaarlijkse congres der partij
in Noord-Rijnland-Weatfalcn verklaard,
dat de staat Pruisen „in democratische
vorm" moet worden hersteld
Volgens hem. was Pruisen een goed
afgebakende politieke, economische en
historische eenheid, die „wellicht te
overhaast door de bezettende mogendhe
den is gesplitst". Hij bestreed de opvat
ting. als zou Pruisen gelijk te stellen zijn
met militairisme" (wijlen keizer Wil
helm II wist dat beter' Red
„Mende zeide dat men met het herstel
van Pruisen nog vóór de éénwording var
Duitsland zou moeten beginnen hoewel
Brandenburg (nu in Oost-Duitsland gele
gen) en Berlijn belangrijke delen var
het voormalige Pruisen waren.
Concurrentie:
Moskou wil een eigen
„Bermuda"
Het Westen zendt Russen-
nieuwe nota
Van communistische zijde verluidt, dat
half Oecember een conferentie zal wor
den gehouden van de ministers van Buit
Zaken der Sowjet-Unie, China cn de
communistische landen in Oost-Europa
De plaats van bespreking zal waarschijn
lijk Moskou zijn Reuter heeft dit bericht
doorgegeven. Waarnemers te Moskou zijn
van mening, dat de Russische regering
het denkbeeld om een bijeenkomst
houden van staatshoofden der vier grote
mogendheden niet zonder meer heeft
verworpen. Terwijl de Izwestia schrijft,
dat buitenlandse diplomatieke vertegen
woordigers de jongste verklaring van
Molotof „verwrongen" hebben weergege
ven. legt de Prawda er de nadruk op, dat
de Sowjet-Unie wel een bijeenkomst wil
der vier ministers van Buit. Zaken, om
de internationale spanning te verminde-
Leiders van jongensclubs mogen taak van
ouders niet overnemen
leid-
revalidatiecentra in ander
nden bezocht.
voorkomen dat dubbel werk ge-
wordt houdt de W.V.F. nauw con
ct met de regeringsdiensten cn de Vei-
j, ligde Naties. Vooral gedurende het laat-
e jaar zijn de banden met de Verenigd'
aties ter wereld, waarin 20 landen ver-
nwoordigd zijn. Men hoopt spoedig
vaste vertegenwoordiger bij de Ver-
icoifcigde Naties te kunnen benoemen.
Namens de secretaris-generaal van de
erenigde Naties bracht dr G. J. van
n Goedhart, de Hoge Commissaris
Vluchtelingen van de V.N., een
bodschap over, waarin de Federatie dank
erd gezegd voor haar steun i
s*ri»erk voor de vrede.
Ook president Morel gewaagde
de voortdurende groei der Fe
ng in het lot der invaliden, der
reduw
laif*
crui
Het is onze plicht, de openbare mening
jjc te wekken, daar alleen de wil der vol-
Vren de landsvertegenwoordigers kan
irplichten de noodzakelijke verbeterin-
n te brengen. Wij weten, uit bittere
ïg, wat oorlog betekent en wat een
i|euw conflict aan verwoesting, dood en
tale vernieling teweeg zal brengen", zo
i hij.
Nadat H.M. de Koningin in de „Ko-
ngkamer" verscheidene leden van het
ste'tstuur der Federatie had doen voorstel-
n, verliet zij te ongeveer half één de
brfdderzaal.
Harold Russell
De Amerikaan Harold Russel, die In de
vflm „De beste jaren van ons leven"
eespeelde, woont't gelicle congres bij en
gvii '1 daarna een tournèe door ons land raa-
j. v en teneinde gelden in te zamelen voor de
a'n, ederatie. Op 26 November spreekt hij te
j Indhoven; op 30 November wordt hem
Maastricht een grootste huldiging be-
Familieherichten uif
andere bladen
iyffardt. dr. Hllvi
Dubois-Strletm
OVERLEDEN: J I
L Timmer.
A C de Haas, ma
J Scheper, man. 5
sters van de jongensclubs in de provincie
zijn Zaterdag in Schiedam bijeen geweest
de actuele gebeurtenissen en vraagstuk
ken te bespreken. Vooral het onderwerp:
„Film en Jeugd" heeft hen langdurig
beziggehouden. Voorts werd de verhou
ding tussen C.J.M V. en jongenswerk
principieel en practisch aan dc^orde ge
steld.
Onder voorzitterschap van de heer G
J. Kroef werd eerst het filmvraagstuk
besproken. Wika J. A. Hes. verbonden
aan het filmcentrum der Ned. Herv.
Kerk, leidde dit in.
Zoete lieve Gerritje
legde laatste steen
Voor de eerste maal in de heugenis
der Bosschenaren is het Zoete lieve
Gerritje in hoogst eigen persoon naar
de Brabantse hoofdstad gekomen,
waar zij op het bordes van het stad
huis ontvangen werd door burgemees
ter mr H. J. M. Loeff.
Zoete lieve Gerritje kwam op •uit
nodiging van de V.V.V. 's-Hertogen-
boschVught om de laatste steen te
leggen in het nieuwe plaveisel van de
markt. Het stadscentrum heeft een ge
heel nieuwe bestrating gekregen en
daar de werkzaamheden tot grote
voldoening en bewondering der bur
gerij in zeer snel tempo zijn verlopen,
heeft men bij het gereedkomen van
het werk daarin aanleiding gevonden
voor een gezellig Bosch' feest.
Onder zeer veel belangstelling der
Bosschenaren reed Zoete lieve Ger
ritje in een open sjees, gevolgd door
een Jan Plezier, waarop haar vrijers
en vriendinnen in Meijcrijse dracht
gezeten waren, naar het sthdhuis.
Op het bordes sprak burgemeester
Loeff „ons Gerritje" toe, waarna het
grote gezelschap in de oude trouw
zaal op een brandewijntje met suiker
werd onthaald. Zoete lieve Gerritje
deelde mee, voor ieder raadslid een
ei te hebben meegebracht als een ge-
s'chenk uit de Meijerij.
Daarna togen burgemeester Loeff
en Zoete lieve Gerritje gearmd door
een haag van enthousiaste Bossche
naren naar het midden van de markt,
waar Gerritje de laatste steen legde.
Deze steen heeft van de Bossche
leraar drs Jan van Sleeuwen dc
inscriptie gekregen:
„Van vele honderden
lei Gerritje mij als leste
tot voetveeg onder den
eersten boer den beste."
Hij bezag de film in vier aspecten: de
wetenschappelijke waarde, de ontwikke-
lingswaarde (de documentaire film die
een venster naar de wereld openstoot,
maar gevaarlijk kan worden als propa
gandamiddel, zoals in oorlogstijd de
Duitse films), de ontspanningswaaröe en
ten slotte de kunstwaarde.
Het grootste probleem is uiteraard: de
ontspanningswaarde. Het kost in Neder
land nogal moeite tót een goede vorm
van ontspanning te komen, aldus Wika
Hes. Toch is ontspanning noodzakelijk
voor de hedendaagse mens, die door de
techniek in een hoogspanning leeft..
En de gezochte ontspanning is meestal
de film. De film hoort thuis in onze tech
nische tijd en kan goede ontspanning
geven. Ook zinloos amusement, dat de
mens niet verder brengt. Maar dat moe
ten wij tegengaan. En wat de kunst
waarde betreft: het is niet gemakkelijk
de kunst in de film te zien. dit vereist m
spanning.
Wat kan de kerk aan de filmvraagstuk
ken doen?, vroeg Wika Hes vervolgens.
Hy meende dat de Hervormde Kerk zich
tijdens en na de oorlog bewust is gewor
den van haar verantwoordelijkheid te
genover de samenleving, ook wat de ont
spanning betreft. Daarom moeten ook
hier richtlijnen worden gegeven. Met
verbieden komen wij er niet. De enig
juiste (maar moeilijke) weg is: een be
roep doen op de consciëntie van de mens,
de jeugd vormen tot geestelijke weer
baarheid.
De heer H. Verhaar sprak over de ver
houding tussen de C.J.M.V. en jongens
club, Daarbij wees hij op de evangeli
serende opdracht van de C.J.M.V., ook ten
opzichte van de jongensclubs. Spr. noem
de het overigens jammer dat het nodig
is, deze clubs te hebben. Als het goed was
moest de jongen liet goede in het gezin
kunnen vinden. Maar welke plaats heeft
de Bijbel nog in het Nederlandse gezin?
In welk gezin vindt de jongen nog ge
legenheid spelen te beoefenen met vader
of moeder en waar vindt hij de gelegen
heid om eens te spreken over boeken,
sport en film? Die taak moeten helaas
de jongensclubs overnemen. Maar
laten de leiders oppassen, dat zü niet in
de plaats van de ouders treden. Niet zü,
maar de ouders hebben de taak tot op
voeding en zü proberen zich vooral niet
populair te maken ten koste van het
ouderlijk gezag.
Voorts verluid, dat Amerika. Frankrijk
cn Engeland de laatste hand leggen aan
een nieuwe nota. waarin aan Moskou
wordt meegedeeld, dat een conferentie
der vier ministers van Buit. Zaken eerst
mogelijk is, wanneer de Sowjet-Unie
haar onaanvaardbare voorwaarden voor
zulk een bijeenkomst laat vallen. Het
dt zaak. dat communistisch China
toont, dat het voor een regeling va
aanse kwestie bezield is van goede
wil. Een andere opmerking in denota der
Westelijken is, dat -een „conferentie
over het onderwerp „intematio,
spanningen" geen kans van slagen heeft
r geen duidelijker formulering voor
de agenda is. Dit is in I960 op een des
betreffende conferentie eerder gebleken.
Nader-werd geseind: Het Westelijke
it woord op de jongste Sowjetnota is
Maandagochtend in Moskou door de am
bassadeurs van Amerika. Engeland en
rankrijk overhandigd.
Reeds vandaag kwam in de Rotter
damse haven het 14.000ste schip binnen.
Verleden jaar was dat pas op 4 December
het geval.
Ieder consumeert een kilo biel per dag
Zo gaat dat bij de grote eet-festijnen
in Argentinië
(Van onze correspondent Hans Kievid)
A RGENTINIË IS HET LAND van de vlees-eters, de vlees-verzwelgers.
Een statistisch bureau heeft uitgerekend, dat elke Argentijn, van
baby tot grijsaard per jaar 120 kg vlees eet, dat is 350" gram per dag.
Maar als men de cijfers niet „hoofdelijk omslaat'' en de vastendagen en
de geringe consumptie van de kinderen aftrekt, kan men zeggen, dat elke
volwassen Argentijn per dag minstens één kilo vlees eet.
De Argentyn heeft dan ook twee warme
maaltijden per dag. één om twaalf
avonds van negen tot tien
Elke maaltijd is niet compleet, wan
niet een behoorlijk stuk vlees op het
bord ligt. Men zoumet een variant op
Nederlands gedicht kunnen zeggen:
Neem de Argentün zijn centen af. zyn
stukken en vierduiten.
fluiter.. Maar neemt men hem zün
biefje af hy zou tot een revolutie
staat zyn
stad als Buenos Aires zijn hon
derden vleesrestaurants. En de vleesbe
reiding is uniek. Men weet in Argentinië,
wat vleesbraden is. Zo in de koekepan.
zoals in Europa, zal men nooit een bief
stukje zien braden. Alles gaat aan hel
spit. of op een rooster, direct op het
'uur. Er zijn grote hotels, die in hur
grill" speciaal een vleesoven ODStellen
achter glas. waar mcr. de kok vlees kan
braden aan het roit. In andere eet
huizen. gaat men zelf naar het spit toe
en wijst het stukje vlees aan. wat het
meest naar de zin Iykt.
Dit vlees komt van de markten, waar
talrijke slagers hun box hebben. Die sla
gers zijn geen nauwkeurige vakmensen,
die keurig elk spiertje uitsny'den en uit
benen; zij houwen een homp vlees af.
wikkelen het in een krant en laten ver
der alles aan de huisvrouwen en de koks
over. Ook deze maken zich niet druk
om de spiertjes en pezen; die verwijdert
men wel op het bord, bij het eten. rede
neert men Daartoe krijgt elke bezoeker
een extra scherp mes. waarmee hü zijn
gebraden ribstuk of zün biefstuk op het
bord te lijf gaat.
Als U bij een slager om een stukje
vlees van een ons zou komen,
ovig en lachend aansti
wordt geacht minstens twee, drie kilo
tegelijk
Behalve deze vleesverslinderij is er nog
een tynisch gebruik in zwang, speciaal op
bruiloften en partijen, vacantietochten en
pic-nics; de z.g. asado. Op een open veld
worden al naar het aantal gasten -
één of meer schapen aan het spit ge
roosterd boven het vuur. Dat is een kunst,
die alleen de echte Argentijnen machtig
zijn Men moet er immers voor zorgen,
dat het vlees gaar wordt, zonder het te
verschroeien, terwijl er geen rooksmaak
aan mag zitten. Als de beesten gaar zijn
wordt het spit midden op een grasveldje
gezet en de pic-nickers scharen er zich
omheen, met een beker wijn. Elk bezit
een vlijmscherp mes. waarmee men naar
eigen believen moten afsnijdt. Met zo'n
homp in de handen, kluift men dan een
kwartiertje om dan een nieuwe kluif te
halen. Niemand bekommert zich om de
ette handen en de glimmende kin. Een
asado is een eetpartij waarbij je het
jezelf zo gemakkelijk mogelijk maakt en
weel
je i
lar lui
Zo gaat dat in Argentinië bij een asado of vlees-festijn: een gebraden
schaap hangt nog aan het spit (soms met huid en haar) en ieder snijdt
er een stuk af, zoveel en zovaak hij maar wil.
De gordel van Amerikaanse bases
Premier Nehroe oefent scherpe critiek uit op
de „koloniale" regeringen
Premier Nehroe van India, heeft critiek
geoefend op wat hij koloniale mogend
heden noemde en de waarschuwing uit
gesproken, dat de volken van Afrika en
Azië zich niet zouden onderwerpen aan
een reactionnaire politiek.
Op zijn eerste percociferentie. sinds
twee maanden, te Nieuw-Deihi. ver
klaarde Nehroe verder, dat een even
tueel militair verdrag tussen de Ver
enigde Staten cn Pakistan een kwestie
van zeer grote bezorgdheid voor India is
Een dergelijk verdrag zal vérstrekkende
gevolgen voor geheel Zuid-Azië hebben,
aldus Nehroe.
Het staat Pakistan vrij een buitenland
se mogendheid toe te staan troepen op
1_
1 Triest verhaal
met blij slot
5/5Z Caw»*' P 1 B Bei 6 tW...
zijn grondgebied te legeren, aldus Nehroe.
Het mag zelfs zijn onafhankelükheid
prijsgeven. India zal, aldus Nehroe. niet
ingrijpen, maar het is bezorgd voo
gevolgen.
Een woordvoerder van het Amerikaan
se departement van Buitenlandse Za
ken had eerder ontkend ,dat er formeel
onderhandelingen tussen de V.S. en
Pakistan zijn gevoerd over het toeken
nen van steunpunten in Pakistan aan
de Amerikanen. Wel hadden Amerikaan
se en Pakistaanse autoriteiten de kwestie
informeel besproken.
Nehroe beweerde verder, dat de „ko
loniale" regeringen ten opzichte van de
koloniale gebieden in het algemeen har
der optreden. Hij noemde dit een onge
lukkige ontwikkeling, die niet duurzaam
kan zyn.
Amsterdamse wisselmarkt
Een andere specialiteit van de asado is.
anneer het beest niet wordt gevild.
aar met huid en al wordt gebraden,
zodat het vlees een pikante schroeigeur
krijgt. Met tanden en mes scheurt men
bij het eten het vlees van de huid
Maar de Europeaan moet aan da'
vleesluchtje eerst wennen.
Ja. de Argentyn weet. hoe hij de fijn
proevers tevreden kan stellen. Als mcr
al aan gewend is. twee maal pe'
stuk vlees op het bord te vin
den. dat er aan alle kanten overheen
puilt, gaat men als vreemdeling als spoe
dig de gewoonte overnemen; met even
ed genoegen en dezelfde kieskeurig
heid.
Volledigheidshalve zij nog vermeld
dat men in Uruguay per hoofd nog
meer vlees gebruikt, nl. 150 kg, ter
wijl Australië en Nieuw-Zeeland op
Argentinië volgen met 105 kg per
hoofd per jaar.
Dat speciaal deze nieuwe landen zulke
carnivoren herbergt, is door ae natuur
in de hand gewerkt. Aanvankelijk w
er niets anders dan vlezige dieren in deze
streken. Wat was voor de reizigers een
voudiger. dan zo'n dier te slachten en te
braden. Zo is ook het Argentijnse asado-
gebruik ontstaan, in de tijd van de cow
boys. de gaucho's. die vee over duizenden
kilometers moesten begeleiden en tel
kens een „turfje uit het veen" naiflen.
Basiscommando van het
leger opgericht
Per 1 November 1953 is opgericht, als
onderdeel van de koninklijke landmacht,
het basiscommando met de bedoeling om
te geraken tot een zo veel mogelijk ge
lijkvormige vredes- en oorlogsverzor-
gingsprocedure voor de koninklijke land
macht.
Het basiscommando staat onder bevel
van de basiscommandant, die in vredes
tijd is belast met de uitvoering va
materiële verzorging van de koninklijke
landmacht alsmede met de voorbere
van deze taak in oorlogstijd. Hij staal
rechtstreeks onder de bevelen van de chef
van de generale staf.
Wedstrijd Legaat Vrouwe
Vigelius
Voor de wedstrijd „Legaat Vrouwe Vi
gelius 1953" zijn de twee prijzen toege
kend. In de prijsvraag A (ƒ300 voo:
geschilderd levensgroot naaktfiguur)
werd als winnares aangewezen Karla
Wenckebach en in de prijsvraag B (ƒ700
in olieverf of tempera geschil
derde compositie met ten minste drie er
ten hoogste zeven figuren, uitbeeldend
der onderwerpen: le. een tafereel uit
het beleg van Troje, 2e. Golgotha. 3e. Wa
tersnood) kreeg Hans Engelman de prijs.
Van trap gevallen en overleden
De 20-jarige mej. G de Goede uit Belt-
Schutsloot is in het huis van de fam.
Spiekman te Zwartsluis, waar zij werk-
zo ongelukkig van een trap
gevallen dat zy kort daarna is overleden.
r York
—20. l mnd -
nd —110, 3
ind —240. 6 mnd
->.i. 1 mnd -V,. l'i
mnd —lli. 3 n
nd —3', 6 mnd
.nd —3. 1 mnd -
—15. 214 r
9 mnd -
2. 2li. 3
Stockholm ',4 mnd
2 mnd —12. 2'
id —21. 5 mnd
l'i mnd 80, 2
wonings- als i
dat hier dringend iets
moet worden gedaan.
Staan wij thans voor eei
circa 200.000 woningen, dat i
Antwoord aan „De
Nieuwe Eeuw"
Prof. dr ir H. G. Beusekom schrijft o.m.:
"l/"olgens een mededeling van de minis
ter van Wederopbouw en Volkshuis
vesting zullen er in de komende drie jaren
175.000 woningen worden gebouwd en zou
het tekort thans nog 225.000 woningen be
dragen.
..De Nieuwe Eeuw" vindt dit laatste
cijfer veel te laag en komt tot een geheel
andere berekening, die tot een hogere
uitkomst leidt. De redactie is blijkbaar
van mening, dat zij meer realistisch is
dan de minister, wanneer zij het woning
tekort flink wat hoger stelt." Wij menen
echter, dat dit niet het geval is en zullen
daarom in het kort uiteenzetten, hoe het
nu eigenlijk met het woningtekort staat.
„De Nieuwe Eeuw" redeneert aldus:
vóór de oorlog waren per jaar voor de
bevolkingsaanwas gemiddeld 35.000 wo
ningen nodig en werden 6500 woningen
opgeruimd of aan de bestemming ont
trokken. Totaal 41.500 woningen. Dit klopt
inderdaad ongeveer met de gemiddelde
jaarlykse aanbouw in de jaren vóór
1940.
Voor de jaren 1941 tot en met 1953 be
tekent dit 540.000 woningen, terwij] ln
deze periode van 13 jaar gebouwd zyn
325.000 woningen, dus 215.000 te weinig.
Telt men hierbij op de woningen, die in
de oorlog zijn verwoest of afgebroken
(100 000), dan komt men op een tekort van
315.000 op 31 December a s.
Onzerzijds zouden wij dit cijfer nog
inmerkelijk kunnen aandikken. De toe-
sming van de woningbehoefte in ver
band met de toeneming van het aantal
gezinnen was inderdaad in de jaren vóór
1940 gemiddeld 35.000; thans Is zij echter
aanmerkeiük groter In l(»52 heen zij nog
circa 40.000 bedragen. Dit cijfer houdt
verband met het grote aantal huwelijken
en met het ouder worden der bevolking,
waardoor oude echtparen veel langer
woningbehoevenri buiv.n. Verwacht mag
echter worden, dat in de komende jaren
een stabilisatie zal Intreden en dat de
toeneming in de komende jaren tussen
30.000 en 35.000 zal liggen.
En wat betekent het cijfer 6500? Dit is
niet. zoals „De Nieuwe Eeuw" stelt, de
minimale jaarlijkse krotopruiming, maar
het totale aantal verd%venen woningen.
Gedurende de jaren 1924—1939 zijn in Ne
derland 100.000 woningen verdwenen (d.i.
ongeveer 6500 per jaar), waarvan 80.000
ten behoeve van de uitbreiding van be
drijven of openbare werken, door city
vorming, enz en circa 20.000 door krot-
opruiming Dit betekent, dat in de ge
noemde 16 jaar slechts ruim 5 pet van de
woningvoorraad is afgebroken of vervan
gen. Dit zou wijzen op een gemiddelde
levensduur van een woning van meer dan
300 jaar, wat natuurlijk veel en veel te
lang is. Deze levensduur ligt in de buurt
van 100 jaar. Er is dus een veel snellere
vervanging van onze woningvoorraad
nodig om te voorkomen, dat ons land over
50 of 100 jaar zit met een enorme voor
raad verouderde en versleten woningen,
die met het oog op de kosten vrijwel niet
te vervangen zijn.
Feitclyk moeten wy dus voor de komen,
de jaren rekenen met een vervanging van
wel 20.000 woningen per jaar. Voor een
deel zullen deze verdwijnen door de ont
wikkeling van handel en bedrijf; voor
een deel zal opruiming moeten plaats heb
ben door doelbewuste maatregelen van de
overheid (krotopruiming en sanering).
Moeten wij nu echter die 20.000 wonin
gen optellen bij de behoefte van 40.000.
waarmede het aantal gezinnen is toege
nomen om zodoende te besluiten tot een
jaarlijkse toeneming van de woningbe
hoefte met 60.000 Natuurlijk niet. Im
mers^ sedert 1940 zijn vrijwel geen wonin
gen aan handel en bedrijf ten offer ge
vallen en zyn geen krotten opgeruimd.
Dit laatste hebben wij noodgedwongen
moeten uitstellen, al weten wij dat er
duizenden krotten zijn, die om opruiming
roepen.
De toestand gedurende de eerste jaren
na de oorlog liet eenvoudig niet toe. een
quantum voor krotopruiming op het
bouwprogram te plaatsen. Eerst voor de
jaren 1951—1953 is een aantal van 2000
woningen per jaar voor krotopruiming
beschikbaar gesteld. Voor de volgende
drie-jarige periode (1954—1956» is dit
cijfer op 4000 gesteld, terwijl het in
de bedoeling ligt, na het inhalen van het
woningtekort, omstreeks 1960, over te
schakelen op een vervanging, die zo mo
gelijk de 20.000 per jaar zal moeten nade
ren. Dit is ook van belang met het oog
op de continuïteit in het bouwbedrijf.
Wij moeten dus feitelijk de tegenwoor
dige toestand zo zien, dat alle aandacht
wordt geconcentreerd op de opheffing
van het woningtekort en dat voor andere
bouwwerken dan woningen slechts een
beperkt bouwvolume beschikbaar wordt
gesteld. Hierdoor alleen ls het mogelijk,
de bouw behoorlijk op gang is geko-
een productie van circa 65 000 wo
ningen gedurende een reeks van jaren
te bereiken. Met inachtneming van een
bescheiden krotopruiming kan dan per
minste 35.000 woningen op het
tekort worden ingelopen, zodat dit om
streeks 1960 tot het verleden zal behoren.
Tot zolang moeten wij ons voor ogen
stellen, dat wij niet anders doen dan de
tienduizenden gezinnen, aie reeds laren
vachten en het ongerief van het
len met anderen moeten dragen,
geleidelyk aan een zelfstandige woning
iermede wordt aan die allen een
nsgeluk gebracht, aat wy niet
hoog genoeg kunnen aanslaan.
Wij zijn ons zeer wel bewust, dat dit
liet het enige is. wat aan onze volkshuis
vesting ontbreekt. Wij weten zeer goed.
dat nog tienduizenden gezinnen wonen in
ningen, die niet aan redelijke c.scn
doen. ten dele zelfs in uitgesproken
slechte woningen. Hierbij moeten wij ons
lopig neerleggen, behoudens dat,
s wij reeds zeiden, voor het thans ten
e lopende drie-jarig tijdvak 2000 wo
ningen per jaar en voor het komende
rig tijdvak 400P woningen per jaar
zyn uitgetrokken om te voorzien in de
noodgevallen, waaronder wy ver-
die woningen, die zulke gebreken
het representatieve gedeelte
»n nei nieuwe stadhuis.
Maar overigens ligt het grote werkter-
•in op het gebied van de krotopruiming
i de vervanging van oude woningen
Hetgeen hieromtrent de laatste tijd is ge
publiceerd, heeft wel voldoende duidelijk
gemaakt, dat er nog ontzaglijk veel te
doen is.
Duizenden woningen in onze oude stc-1 was: Toen ---
den wachten reeds op vervanging. Ja, del totaa' niet meer dan 20.000 woningen door
gehele oude stadskernen zijn feitelijk on- krotopiu'm'n^ en sanering opgeruimd,
bruikbaar geworden, zowel uit een be- Na I960 gaat de toestand plotseling ver-
rkeersoogpunt, zo- anderen. Indien v\ ij aannemen, dat alsdan
en zelfs zeer veel het woningtekort zal zijn opgeheven zul-
I len nog 30.000 a 35.000 woningen per' jaar
V°°- dC 1"rlljk** ^neming
imd"—12rt2 mnd |J*"C" moel woraen ingenaaid, in I8b0
-22 4 mnd -26. I len W>J opnieuw voor een probleem
l. in, i minstens dezelfde omvang staan.
Wanneer wij dit probleem goed aan-1 doch
het oog op de belangen van de bewoners
niet langer verantwoord zou zijn. Tussen
haakjes merken wij op, dat deze vervan
ging van slechte woningen reeds ver uit
gaat boven hetgeen vóór 1940 normaal
>ehoefte De bouwnijverheid is dan
r ingesteld op een bouw van circa
J65 000 woningen per jaar Een zekere in-
nmping is dan niet onwaarschijnlijk.
mnd —16 3 'mnd IS pakken -n daarvoor is nodig dat
-- - _25- Kopen- nu reeds met de voorbereidingen begin-
dan is er kans, dat in de komende
kan worden ge-
'2 mnd —15, 3 mnd —18
P. mnd jaren belangrijk
Tb 50-60 lRmnrte|fliï d"n" H°0g n0dig is dat zeker'
19,40—50.' 2 nind 19.25—35. VoorloP'* moeten wy echter
trtol-
'ig g<
ander
zocht. Met het oo"g op dc
is dit dringend noodzakelijk.
Er liggen natuurlijk nog tal
lijkheden in de sector van de openbi!.
gebouwen, welke tot nu toa tamelijk is
afgeremd Voor Den Haag denken wij
den capaciteit zal dan i
implooi moeten worden ge-
'kgelegenheid
moge-
