Maar wij denken er zó over
U hebt altijd trek intJIölHac,
omdat W mats jaar in jaar uit
de allerbeste* Virginia's bevatten.
Predikanten en gemeenten
Geslachtelijke of
voornw. problemen
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
ZATERDAG 7 NOVEMBER 1953
Alles
goed
en wel
(Ingezonden stukken)
Politie in verkeerd
daglicht
In de N-L.C. van 26 October stond
vermeld, dat een vishandelaar te Breda
was bekeurd, omdat hij zijn waar per
pond en niet per zoveel hectogram had
I geprijsd. Nu is het ieders goed recht dit
een beetje pietluttig te vinden, maar ik
heb bezwaar tegen de stemming maken
de omlijsting van het nog wel op de
voorpagina voorkomend bericht, name
lijk dat de politie was opgetreden op
grond van een nog bestaande Duitse
ordening uit de bezettingstijd, die het
prijzen per pond zou verbieden.
Dit laatste is beslist onjuist, er is i
een Duitse verordening geweest die dit
voorschreef Wel vinden wij deze rege
ling in-'de IJkwet van 1937, die in artzkel
4 nauwkeurig de benamingen van malen
en gewichten regelt, en in artikel 5 on
der strafbedreiging verbiedt andere dan
de wettelijke benamingen in de handel
te gebruiken.
De bedoeling van deze artikelen is dui
delijk: De wetgever beoogde uniformiteit
te brengen in de aanduiding van maat
en gewicht, ten einde het publiek tegen
misleiding te beschermen Het politie
optreden was dus gebaseerd'op een voor
oorlogse. doch eerst in 1941 (tijdens de
Duitse bezetting) in werking getreden
i de fran-
ntalïteit. Zij
de N.LC
Is dit nu eeii reden om meteen
pen te klimmen? Het feit op zichzelf :n
het geheel niet, maar wel de - J-
je aan de dag tredende n
werd helaas reeds eerder
opgemerkt-
Dat was, toen de politie en justitie een
actie; ondernamen tegen een fabrieksdi
recteur jn de omgeving In de publicatie
hierover: werd een zekere overeenkomst
gesuggereerd tussen het optreden
de politie, dat massaal, maar overigens
geheel in overeenstemming met de Ne-
derlandse wetgeving geschiedde, en dat
I van de Duitse bezetters.
Had de politie en justitie het dan zo
moeten inkleden, dat bewijsmateriaal
i kon worden verdonkeremaand? Ik vraag
mij af, tot welke opmerkingen dit
leiding had kunnen geven.
Neen, op deze manier moeten de lezers
niet worden voorgelicht- Ik neem direct
aan, dat de politie heus wel eens een
fout- zal maken. Ieder, die werkt maakt
foutèn. Maar het is absoluut verkeerd
door een berichtgeving als de boven ge
schetste stemming tegen een gezagsor
gaan te kweken en haar als schuurpaal
te gebruiken.
Integendeel, laten we trachten een
steeds betere verstandhouding tussen po-
litie .en publiek te krijgen. Onder de
I politie bevinden zich ambtenaren die.
ook al worden zij in verhouding tot an
dere groepen overheidsdienaren nret al
te royaal betaald, te allen tijde bereid
zijn de burgers met rahd eri daad *--
zijde te staan. Overtreedt mei
de wetten, dan heeft de politie
maal de plicht op te treden.
Niemand moge onmisbaar zijn, maai
een moderne maatschappij zonder ge-
zagsapparaat als de politie zou ons ir
een onbeschrijflijke chaos doen leven. D«
•gedachte hieraan alleen al moet ons
1 waardering doen hebben voor het werk
i der politiemannen-
i Noordwyk C. LEEFLANG,
Boerenburgerweg 17
Arbeidsmarktjongeren
en ouderen
Met zeer gemengde gevoelens heb ik
het artikel over het rapport E.I.T. Zuid-
Holland in de N.L.C. van 3 Novemoer
gelezen. In het bijzonder trof mij het
groot gezette gedeelte, dat luidt: „Zo
heeft de emigratie bij al haar voordelen
als groot nadeel, dat juist in die leef
tijdsgroepen" de bevolkingsdruk wordt
verminderd, waar deze druk het geringst
is, namelijk bij de 20- tot 30-jarigen. Bij
de boven-50-jarigen daarentegen, waar
de aanwas het grootst blijkt te zijn, is
het emigratie-overschot van te verwaar
lozen betekenis. De scheeftrekking van
de leeftijdsstructuur van de Nederlandse
arbeidsmarkt wordt zodoende door de
emigratie nog verergerd".
Deze stelling moge uit het oogpunt van
de arbeidsmarkt gezien juist 'zijn, doch
zij is uitermate gevaarlijk, omdat zij fei
telijk suggereert, dat het voor jonge men
sen maar beter is niet te emigreren,
daar zij op de arbeidsmarkt gevraagd en
gezocht zijn.
De groep jongeren is op de arbeids
markt altijd de minst kwetsbare. Dat was
in de dertiger jaren tijdens de grote
werkloosheid ook zo. Toen zag men het
weinig eervolle verschijnsel, dat zeer
jonge mensen en meisjes werden ge
vraagd, die voor laag loon werkten, ter
wijl de middengroep, de gezinshoofden,
steuntrekkend was-
De werkloosheid was altijd het grootst
bij mannen op middelbare leeftijd. De
Industrie, die efficient moet werken om
te kunnen .concurreren, zoekt altijd naar
mensen, die de grootst mogelijke vitali
teit bezitten, snel reageren, en zo moge
lijk weinig, verdienen.
Het interesseert haar in wezen
of de gezinshoofden werk hebben ei
menswaardig bestaan 'De bewijzen
deze bewering zijn
de geleverd.
Uit het artikel in de N.L.C. blijkt, dat
in deze onsociale houding niets
derd. De. middelbare leeftijd blijft uiter
mate kwetsbaar. Zodra de werkgelegen
heid vermindert, zal zich weer hetzelfde
verschijnsel voordoen als in de dertiger
jaren. De emigratie nu werkt in dit op
zicht heilzaam, omdat zij jonge mensen
aan de arbeidsmarkt onttrekt. Een e
tueel ontstaand manco kan slechts
bovenaf worden aangevuld, dus
mensen uit de middengroep-
Wie sociaal denkt en redeneert, ziet
het volk als geheel. De zwakke en meest
kwetsbare groepen moeten worden be
schermd. De emigratie heeft een regu
lerende werking en is de natuurlijksti
oplossing voor het vraagstuk van di
overbevolking.
De ouderen vormen nooit een gevaar
voor de Jongeren, integendeel, het
onderen opdringend jonge volk maakt
vooral in een land als het onze, arbeid
van veel ouderen overbodig. Daarom
moet een deel van de Jongeren afvloeien
door emigratie, niet enkel terwille
de ouderen, maar ook om hunszelfs
Want als de jongeren van nu twintig
jaar ouder zijn, gezinnen hebben gevormd
en arbeid voor hen het meest nodig i
komen zij in hetzelfde moeras terecht.
Daarom moet de dringende oproep blij
ven voor ons jonge volk: Ga er uit! De
jeugd moet zich niet blind staren op de
voor haar ruime arbeidsmarkt van
ogenblik, zij moet zich spiegelen aa
enterende toestanden tijdens de laatste
Emigratie heeft hoogstens een schijn
baar nadeel. Van uit het oogpunt van hei
bevolkingsvraagstuk bezien en dat k
het enig maatgevende in dit geval
is er geen enkel nadeel.
Het komt mij voor, dat aan deze zaak
een volgende keer nadrukkelijk aandacht
moet worden besteed. Er staat teveel
het spel Onttrek de jongeren aan de
beidsmarkt en dwing de industrie de
ouderen een plaats te geven Dat is
olksbelang van de eerste orde
Sassenheim G VERSCHOOR
Wasbekerlaan 12
Van huiskamer tot groot
bedrijf
Kent u de zin van de propaganda-
bordjes van de Bond tegen het vloeken?
En hebt u ook de „zin" er van ver-
i? Het gaat in het leven om de
Ere Gods, op alle terreinen. Daarvan te
gen is de eerste en de hoogste op-
.Spreek vrijmoedig over God". Dit ge
tuigenis van de „Bond tegen het vloeken"
staat op de stations, in vele trams en
autobussen en is geplaatst in een groot
aantal bedrijven. Het is een oproep tot
jong en oud. Vóór de eerbied en de heili
ging van 's Heren Naam. En tot het weren
voldoen-
deksels goed wat er in het geniep nog
meer is gedaan om te trachten het meisje
te vermoorden. Die zogenaamde vader
wilde immers zijn kind kwijt!
Indien de wet niet tevens straf
schrijft voor niet-geconstateerde of
moedelijk gepleegde feiten in speciale ge
vallen van kindermishandeling, dan i
toch hoog tijd dat er een aanvullende wet
komt met voorschrift, dat achter het
nis voor de geconstateerde feiten
nullen worden gezet voor de vermoede
lijk gepleegde feiten.
Was deze wet er wel geweest, dan had
het vonnis 300 en 100 maanden geluid.
En dan zeer terecht. Want is het uit
gesproken vonnis nu de zwaarste straf
die kan worden gegeven voor een gevai
als dit? Of beeft de rechter nog
zwak gehad voor dit „edele" tweetal, toen
het voor de balie stond?
Wintertijd is studietijd
Aan de in de afgelopen zomer gehouden
camens ter verkrijging van de graad van
„gezel" of „meester" in het timmeren,
meubel-maken, smeden, huisschilderen,
metselen, machinebankwerken, metaal-
draaien, modelmaken en steenhouwen,
afgenomen door de bekende Vereniging
ter Veredeling van het Ambacht, hebben
1310 candidaben deelgenomen. Helaas kon-
slechts 725 .of 56,1 hiervan het
diploma behalen.
Wanneer men zich afvraagt, waaraan
dat lage percentage te wijten is, dan ver-
■erpen wij stellig de veronderstelling,
dat dit zou kunnen kermen door onvol
doende intelligentie van onze ambachts
lieden Ook aan het niveau van de eiser
kan het niet liggen, want van de candida-
ten wordt niet meer gevraagd dan eer
de N.V.E.P.G. enige maanden geleden
slicht in haar maandblad „Aantre-
waaruit blijkt, dat de N.V.E.P.G.
met het oog op manipulaties uit het
Oosten volledig achter onze regering
schaart, die zich verbonden heeft mede
het EDG-verdrag tot uitvoering te bren
gen. Het is trouwens ook niet zo, dat dit
kleine groepje zou kunnen spreken
i de organisatie, waarvan zij nog
steeds lid zijn, zodat er van een optreden
namens het oud-verzet in de meesl
sitieve zin geen sprake is.
K. R. VAN STAAL.
Secretaris N.V.E.P.G.
Heemstede.
Geluiddempende wanden
en plafonds
Ik las dat cr plannen bestaan om de
gesloten portieken van nog te bo
woningen geluiddempend te m
Waarom komt men daar nu pas me«
waarom worden de woningen niet gehéél
geluiddempend gemaakt? 'k Was onlangs
bij een jong echtpaar dat, na 4 jaar op
kamers te hebben gewoond, pas een eigen
woning in een nieuwe wijk had gekregen.
Men kon de radio van de buren, die 2
ges hoger en rechts boven wonen, duidelijk
horen. En als we stil waren konden
ook de gesprekken van de directe boven
buren goed volgen. Zodoende werd tegen
mij de verzuchting geslaakt: ,,'t Is dat
een eigen voordeur hebben-, maar v
de rest is er niet veel veranderd" Maar
wat komt er van een mens z'n rust te
recht, wanneer hy die zelfs niet in zyn
eigen huis vinden kan? Begrypen archi
tecten. onder wier toezicht zó gebouwd
wordt, dan niets van de narigheid die
voortvloeit uit hinder van buren door
bulderende radio's, verschuivende m-
belen en blèrende kinderen? Het vuil
de lekkende was van bovenburen laten
we dan maar even op z'n beloop, 't Is
vooral de horigheid die vele vrouwen in
de nieuwe wü-ken zenuwziek maakt.
HUISVROUW.
Zondagsheiliging
Met belangstelling las ik de ingezonden
stukjes over reizen op Zondag en Zondags
heiliging. Het eerste stukje deed my goed,
het tweede werpt een gedachte op, die in
het „moderne" Christendom naar voren
s men op de dag des Heren reist, han-
Onze inkopers hebben ook ivoer in 1953
het puikie van de Virginia-oogst gekocht.
vloek en lastering in de omgangs
taal. Wandkaarten en emaille bordjes
worden door de bond gratis beschikbaar
gesteld, evenals de grote affiches.
Van huiskamer tot grootbedrüf dient
het getuigenis van deze bond tot de men-
te spreken. Dat steunt ook by het
persoonlijk getuigenis. Vraagt u ook deze
bordjes aan cn vermeldt er bij, in welk
soort bedrijf U deze wilt plaatsen: in
wachtkamer of werkplaats, een can-
tine of consulaat, een garage of gebouw,
fabriek of factory, een kantoor of
kleedkamer.
Helpt de Bond tegen het vloeken in het
laatsen van de affiches van „huiskamer
>t grootbedrijf". Wie hiervoor enkele
ren per maand over heeft, om als plaat-
selyk propagandist op te treden, schryve
zijn (haar) naam en adres aan de secre
taris van de bond, de heer Nic. M. Laar-
Sportlaan 45, 's-Gravenhage.
Den Haag. NIC. M. LAARMAN.
Verzoek voor Scheveningen
Het toch al niet van vooruit-zien-ge-
tuigende spreekwoord „Als het kalf ver
dronken is dempt men de put" is in tal
gevallen ook nog niet eens van toe
passing. Daaraan werd ik onlangs weer
herinnerd toen op de avond van 19 Oct.
omstreeks 10 uur by het vertrek van de
Sch 116 een der opvarenden door een
misstap in de Scheveningse haven ver
dronk. Reeds herhaaldeUjk is uit de
kringen van het havenpersoneel en
andere belanghebbenden aan de gemeente
Den Haag verzocht, onderaan de haven
kant, waar de schepen worden gemeerd,
behoorlyke trapjes aan te brengen. Want
als het laag water is bedraagt de afstand
tussen de onderste balk en het water
lMt meter. Ik wil niet beweren, dat
als die trapjes er geweest waren, de dren
keling gered zou zijn geworden. Maar
is, dat het by laag water voor een
bejaarde werker een gevaarvolle onder
neming is om van z'n schip op de kade
te komen. Daarom opnieuw het dringend
verzoek ook van uit Katwyk. Breng trap
jes
EEN BELANGHEBBENDE
Vierjarig meisje mishandeld
In de N.L.C. van 3 November konden
we het lezen: Vierjarig meisje mishan
deld te Grauw. Naakt in de regen ge
jaagd, met mattenklopper in huis ge
jaagd, naakt op zolder, onder de blauwe
plekken, buren deden aangifte, politie
greep In, de zogenaamde vader en stief
moeder bekennen, veroordeling resp.
maanden en 1 maand.
En dit is nu juist het punt waar I
om draait, die veroordeling. Want wat
is er met dit stumperdje nog meet
beurd, waarvan niemand iets afweet? Al
leen die belde sadisten zelf, die weten
goede, volslagen ambachtsman behoort
te weten.
Er moet dus een andere reden zyn en
?ze moet hoofdzakelyk gezocht worden
i onvoldoende voorbereiding voor de
waarby dan nog komt, dat tal
can'didaten zich niet tydig genoeg
op de hoogte stellen van de eisen, welke
op het examen worden gesteld. Het is
zelfs voorgekomen, dat een candidaat be
weerde dat hy by zyn ambacht de ken-
rekenen en meetkunde niet nodig
had. Zo'n candidaat moest uiteraard wor
den afgewezen, hetgeen jammer is van
moeite en kosten.
Er kan derhalve niet nadrukkelyk ge
noeg op gewezen worden, dat iedere jonge
ambachtsman reeds by de aanvang van
zyn studie en daardoor lenen de win
termaanden zich het beste zich er van
overtuigt, wat de examenstof omvat.
Om een goede richtsnoer te hebben,
verdient het dus aanbeveling nu reeds
een programma van eisen aan te vragen.
Wendt U daarom thans reeds om de
nodige gegevens tot het Secretariaat van
de Vereniging ter Veredeling van het
Ambacht. Stadhuis, kamer 197, Amster
dam-C. Wacht daar niet mee totdat U zich
voor het examen moet aanmelden, want
dat leidt onherroepelijk tot een teleur
stelling!
J. L. BEST,
Amsterdam. Secretaris examen
commissie.
Ere wie ere toekomt
Met groot genoegen las ik in uw blad
het stuk van de heer Taapken ove
gevangen en weer losgelaten uil in Ter
Aar. Er moet echter de aandacht op wor
den gevestigd, dat de verzorging van de
uil in handen is geweest van de heer Van
Schijndel, wachtmeester der rijkspolitie
Het dier is alleen de dag van het bezoek
van de heer Taapken ter secretarie ge
weest, en daarna thuis door de wacht
meester verzorgd.
Ter Aar. AMBTENAAR.
Het E.D.G.-verdrag
Onder leiding van dr Renken te Scher-
penzeel heeft een kleine groep leden uit
de Nationaal federatieve raad van
voormalig verzet zelfstandig een comité
Eenheid in Verzet opgericht met enige
buitenstaanders, met als enige doelstel
ling een actie te voeren tegen het EDG-
verdrag.
Wy zouden ons daarin niet hebben ge
mengd, ware het niet, dat ln de oproep
voor het houden van een meeting door
bedoeld comité wordt meegedeeld, dat
men optreedt namens alle oud-verzets
lieden. Het hoofdbestuur van de Neder
landse vereniging van ex-politieke gevan
genen uit de bezettingstijd stelt het op
prijs mede te delen, dat het standpunt
delt men naar myn mening ia strijd met
de woorden: Gy zult uw naaste liefhebben
als uzelf. Dat betekent ook, dat wy, als
we zelf op Zondag vrij zijn van arbeid,
alles in 't werk-moeten stellen, om dit ook
aaste ten deel te laten vallen. Dai
alleen mogelyk, als wy nalaten op de dag
des Heren openbare vervoermiddelen te
gebruiken.
Ik begin me zo langzamerhand af te
vragen, wat er van de Zondagsheiliging
nog overblijft. Is dit de maatstaf gewor
den, dat wy fatsoenlyk blijven? En mag
dan verder maar alles? Een tot God be
keerde blinde man verklaarde: Wat my
vroeger een last was, is my nu een lust.
Vroeger vloekte ik, nu heb ik eerbied
Gods naam, vroeger spotte ik met
Gods Woord, nu is datzelfde Woord my
dierbaar. Vroeger ontheiligde ik Gods
dag. maar nu is diezelfde dag m'n lu
Velen zeggen: bah, wat vervelend. Zy
doen als Jeruzalems dochters van weleer.
Zy wenen om de pyn van de lydende
Heer, maar ze denken er niet aan
ze zelf door hun schuld Zijn doornen
kroon hebben gevlochten en Zijn beker
gevuld. Wy moeten dan ook niet vragen,
wat wy zoal doen mogen op de dag des
Heren. De vraag is. wat we kunnen laten
Een Hervormd predikant vond dit het
meest juiste standpunt.
Christus heeft de wet vervuld, ma;
die nog wensèn te leven naar het goed
dunken van het boze hart, worden door
diezelfde wet geoordeeld en veroordeeld.
Leiden A. B.
Sabbath en eenheid
De laatste tyd wordt in deze rubriek
veel gezegd over Zondagsviering en ker-
keiyke scheuringen. Wat de Zondagsvie
ring aangaat, ben ik het eens met hen
die zeggen, dat de Bybel zich daarover
niet uitlaat. In de eerste Gemeente hield
men de zevende dag nog als Sabbath, of
rustdag. De zevende dag, Zaterdag, ia
niet Joods, maar volgens het Scheppings
werk Gods rustdag.
De sabbath, die de Christengemeente
viert, is niet wettisch op te vatten
stilzitten maar een zich verlustigen
in God. Men mag op die dag alles doen,
waarin God wordt verheerlijkt De Zon
dagsviering is afgeleid van de opstanding
van de Here Jezus. Volgens enkele schrij
vers Is die dag door Rome ingesteld,
ook de besprenglng van de kinderen by
de doop.
Het treft mU altijd byzonder als op
Zondag de tien geboden worden
gelezen. Telkens hoort men weer: „Ge
denkt den sabbathdag, dat gij die heiligt".
Wij handelen niet meer echt naar dl«
woorden. Misschien zegt Iemand, dat die
wet voor Israël was, en dat wy er
meer onder leven. Maar dan ligt de vraag
wild» niet
minder zijn
voor de hand: Waarom leest men die
wet dan flog in de Kerk?
Wat de kerkelijke scheuringen aangaat,
geloof Ik, dat de fout moet worden ge
zocht bij de mens zelf. Men is het niet
eens over de verklaring-van een tekst
uit Gods Woord. Inplaats van deze dingen
samen in gebed neer te leggen gaat men
uit elkaar, en sticht een nieuw kerkle
„Een ieder heeft zo zyn eigen God ge
maakt, uitroepende: Des Heren tempel is
deze." Maar de Here wil in verbroken
harten wonen. Indien wij allen als Chris
tenen in de liefde Gods waren gegrond
vest, zouden wij daarin ook wandelen.
Dan zou er geen verbreking, maar sa-
menbindihg zijn. Dan Is niet de een van
Paulus, de ander van Apollos, een derde
van Cefas, maar allen van Christus. „Dat
zij één zijn als Wy", was toch geen fata-
morgana, maar werkelijkheid?
Veel heilige huisjes en kerkmuren staan
in de weg, maar -Is wij, zoals Jesaja zegt.
de stenen opruimen, dan zal de weg
worden gebsand. Dan wordt bevestigd
wat ik op een evangelisatietent zag staan-
„Eén Heiland voor allen".
Leiden. F. RUITER.
Laatste maalloonronde
en vakbeweging
Gaarne maakt Ondergetekende nog
eenmaal gebruik van de gelegenheid, de
heer Hoek te antwoorden.
Het doet mij werkelyk genoegen van
de heer H. te vernemen, dat hy niet be
doeld heeft, dat de oorzaak van de z.g.
„zwarte" lonen uitsluitend by de arbej-
ders ligt. Hij "moet toegeven dat zijn
eerste ingezonden Stuk alle aanleiding
gaf tot mijn conclusie
Dat er in de periodiek verschonende
organen van de vakbeweging nooit over
de „zwarte" lonen werd geschreven, kan
de heer H. onmogeiyk weten, om de
doodeenvoudige reden, dat hij deze or
ganen (dat zyn er alleen voor de Chr-
vakbeweging al meer dan 25) niet ont-
Dat de heer H. met zyn schrijven
meende „het belang van de arbeiders
te dienen, neem ik graag van hem
maar dat hy in twytel trekt, dat
wy, bestuurders van de vakbeweging
diezelfde arbeiders eveneens de be
langen van de werknemers (waartoe wij
zelf ook behoren) op het oog hebben en
op de juiste wyze behartigen, Aund ik
el een beetje
Ik geef hem de verzekering dat wy,
beter dan iemand anders, weten, dat het
n vele gezinnen geen „vetpot" is
In zyn beide ingezonden stukken heeft
de heer H. het over het dreigen met
staking gehad. Ik meen begrepen te
hebben, dat hy~ het met mij eens is, dat
staking toch wel het alleruiterste middel
behoort tc zyn. Wij mogen dankbaar zijn
dat dit middel slechts zeer zelden wordt
toegepast, want staking is een tweesnij
dend zwaard.
Evenals het Franse volk heeft ook het
Nederlandse volk de kans gehad dit
zwaard te hanteren. De.regering en de
vakbeweging (werkgevers en werkne
mers) stonden na 1945 voor de keus van
wegen: overleg of staking. In het
welbegrepen belang van ons land en van
s volk hebben zy de weg van het
•erleg gekozen, al heeft dit aan de
werknemers ook offers gekost van zelf
beheersing.
Dank zij de Marshall-hulp en intensie-
arbeidersinspannmg zyn wy uit het
oeras gekomen. Wy de werknemers
hadden ook de weg, die Frankryk
koos, kunnen volgen, d.wz. de chaos,
staking. De E.V.C. heelt dikwyls genoeg
obeerd om het daarheen te sturen.
Heus, de arbeiders kennen het rijmpje
wel: „Heel het raderwerk staat s'.il,
UW(onze) machtige arm het wil".
Maar zy waren verstandiger: dat moest
in hen pryzen inplaats van laken
Reeds eerder heb ik aangetoond, wat de
gevolgen zouden zyn geweest als toen
de geleide economie niet was toegepast
Er wordt nu -wel- wat kabaal gemaakt
over de „zwarte" lonen, maar over de
zwarte pryzen wordt geen woord gerept
Die „zwarte" pryzen waren er toch ook.
en zy zy'n er nu nog, myheer H.! Toeval
lig weet ik hiervan iets méér- Het zou
wel eens interessant zyn, wanneer
iemand van de commissie voor prysbe-
heersing over deze „zwarte" pryzen-ge-
schiedenis een bofekje open deed.
Onder de druk van een nog steeds
kreunende en steunende middenstand
heeft de regering eerst de „prysstop"
losgelaten. Nu de financiële positie van
ons land gunstiger is geworden dank
zy de opofferingen, die onze arbeiders
zich in de achter ons liggende jaren
hebben moeten getroosten, trots dt
„zwarte" lonen mochten diezelfde ar
beiders van diezelfde regering verwach
ten dat zij wat royaler uit de hoek zot
komen.
De vakbeweging en in het bijzonder
het C.N.V. heeft by herhaling tydens de
loonbesprekingen betoogd dat zy het
er niet mee eens was dat het welvaarts
peil van 1949 de maatstaf zou moeten
zijn voor het nieuwe loonpeil op 1 Jan.
a.s Het standpunt van de werkgevers
is U bekend. Het mocht niet baten, de
rekenmachine besliste 5
Maar ik geef U de verzekering, dat de
actie van het C.N V, verder gaat. Als U
het manifest van het C.N.V. gelezen
heeft, dat in alle plaatsen van ons land
wordt verspreid, zegt U niet meer.
dat de vakbeweging In verzuim is.
Wij hebben in het verleden voor de
arbeiders niets verborgen gehouden en
daarom hebben duizenden werknemers
nog steeds vertrouwen in onze vakbewe
ging. Maakt U daarover maar niet be
zorgd.
Wij zyn er ons heel diep van bewust,
dat wij voor alle te nemen maatregelen
onzerzyds verantwoording schuldig zijn
God en aan onze naaste. Het spook
het communisme hebben we daarbij
niet nodig.
Tenslotte: de heer H. schreef, dat lk
hem verkeerd begrepen had. Toen hy in
zijn eerste stukje schreef, dat het „ieder
zich" plaats moest maken voor het
„allen voor allen" en dat er niet meer
door de arbeiders moest „gekankerd"
worden, maar gestreden voor „hogere
idealen, geen woorden maar daden"
dacht ik. dat hU het met my eens was.
dat de norm van ons handelen, óók in
het leven van de arbeid, niet kan steunen
op eigen belang.
Ik heb nooit gezegd of geschreven:
.Elke werknemer lid van het CNV",
want dat kèn niet, omdat wy rekening
willen houden met het bestaande ver
schil van wereld- en levensbeschouwing.
Wel doe ik by herhaling. en ook nu
eon beroep op alle Christen-werknemers
om hun plaats in te nemen in de rijen
van onze Chr. vakorganisaties. Die Chr.
vakbeweging heeft „hoge idealen" voor
onze samenleving en is nog niet failliet.
Toch heeft mynheer H. nog een beetle
gelijk ook. „want de werknemers (ook de
ongeorganiseerden, mynh. H.) moeten
wakker geschud worden: zij moeten wor
den bezield door nieuw leven voor de
strUd".
Flinke kerels, stoere knapen, kunnen
zich aanmelden als medewerkers van de
Chr vakbeweging, voor hoger loon en
goede arbeidsvoorwaarden.
Leiden W. VEERMAN.
Secr. Chr. besturenbond
(plaatselijke centrale C.N.V.)
Men schrijft ons van Hervormde zyde:
DE PERS geeft de laatste tijd enige
aandacht aan enkele kwesties in
paar Hervormde gemeenten, met r
in Hoogeveen en in IJzendoorn. Het Is
altyd moeilijk, als (betrekkelijke) buiten
staander deze dingen tot hun ware
porties terug te brengen met de daar
door geboden mogelijkheid ze niet
langrijker te zien dan ze zijn
Wat nu IJzendoorn ijetreft, hier is,
sedert enkele jaren, een predikant die,
wat zijn theologische ligging en achter
gronden betreft, niet by deze gemeente
past. Dat ligt niet aan deze predikant en
ook niet aan de gemeente, maar aan de
wyze. waarop zy tot elkaar zijn gebracht.
IJzendoorn. thans aen gemeente met
een sterke neiging, naar de Gerefor
meerde Bonn, werd destyds geheel bij
eengehouden door een confessioneel pre
dikant (ds Datema). ofschoon ook
reeds een aantal gemeenteleden een meer
ln de richting van de Geref. Bond ge
richte prediking verlangden. Maar vast
staat, dat van enige tweespalt in de ge
meente geen sprake was. De kerkdiensten
werden begelmatlg bezocht door 150
225 personen.
Toen de huidige predikant beroepen
moest worden, staakten in het, toen nog
tungerende kiescollege, de stemmen. De
consulent, die de vergadering leidde,
meende, dat derhalve de voorgedragen
predikant geacht moest worden te zyn
beroepen, en het beroep werd uitge
bracht. Aanstonds echter werd tegen deze
gang van zaken protest aangetekend
maar ook de betrokken kerkrechteiyke
Instantie besliste tot de rechtmatigheid
van het uitgebrachte beroep. Daarmede
verkreeg deze gemeente een predikant,
die een, wat men zou kunnen noe.
meer ethische prediking voorstond
bovendien geporteerd ls voor een
paalde liturgische vormgeving van de
eredienst.
Dit laatste lag volkomen buiten het be
reik der gemeente, die met verschijnings
vormen als deze. elders geen enkel be
zwaar opleverend, niet vertrouwd en
zelfs niet bekeno was Van dat ogenblik
af zijn de moeliykheden toegenomen, zyn
er kerkeraadsleden geschorst, ni<
functionarissen niet in hun ambt bi
tigd, kwamen er klachten by de hogere
besturen en vergaderingen, zowel van de
predikant als van de kerkeraadsleden,
bemoeiden visitator en generaal zich met
de kwestie en werd de gemeente ver
strooid, zodat de kerkdiensten nog slechts
door een 30-tal personen worden bezocht.
IJIER EN DAAR is in enkele dagbladen
11 gesuggereerd, da» IJzendoorn zou
aantonen hoe slecht de kerkorde func-
tionneert en dat zy hepaalde leemten
vertonen, waardoor kwestie? al3 deze ge
makkelijk in tal van gemeenten zouden
kunnen ontstaan en onoplosbaar zouden
blijken.
Formeel echter, zo is onze stellige in
druk, zijn ln dit geding geen fouten van
enige importantie gemaakt en is de al of
niet doeltreffendheid van de kerkorde
niet in het geding. Wie dat zegt, hoopt
zulks misschien. Alles komt hier neer op
een kerkelijk en theologisch niet elkaar
verstaan van predikant en gemeente.
De uitweg zal moeten zijn, dat beide
Jjroederiyk en liefdevol gemeenschap
pelijk overleg elkaar weer zullen vinden.
En dat is een zaak, die met de kerkorde
ln de hand alleen maar wordt aanbevo
len. Gezegd moet nog worden, dat van de
zyde van de Gereformeerde Bond in
IJzendoorn tot nu toe alles wordt ge
daan om een splitsing in de gemeente te
voorkomen.
Het voorbeeld van hetgeen te Hooge
veen is geschied, zal er de Gereformeerde
oond maar moeilijk toe brengen, zich in
IJzendoorn als een afzonderlUke kerke
lijke groepering Binnen de Hervormde
Gemeente te doen gelden Op de achter
grond biyft natuurlijk staan, dat. als pre
dikant en gemeente elkaar niet vinden,
de Gereformeerde Bond mogelijk tot het
instellen van. eigen godsdienstoefeningen
zal overgaan. Dat ls nog niet geschied,
voor zover wy weten, terwyi een dreigen
de afscheiding door deze Bond zeer be
slist nog wordt tegengehouden.
'AT HOOGEVEEN BETREFT, dat wtt
reeds even noemden, ook hier schuilt
j ^oj^UWteid in een predikant. Deze,
ds G. Taverne, wiens naam wy niet be
hoeven te verzwügen, omdat hy zelf door
talrijke publicaties ruchtbaarheid heeft
gegeven aan zijn meningen en standpun
ten, is een man, die zichzelf beschouwt
als de enige (Herv.j predikant in geheel
Nederland, die „Schrift en Beiydenis"
handhaaft, en dat niet alleen: die ook zelf
zal uitmaken, wat dit Inhoudt, blijkens
hetgeen hy herhaaldeiyk, zowel van de
kansel als in zijn gemeenteblad, als tegen
over de „meerdere vergaderingen", heeft
uitgesproken.
Hy oriënteert zich, biykens zUn publi-
caUés, op de theologie van John Knox
trekt daaruit de uiterste consequenties.
Voor een deel heeft hem dit in zijn ge
meente onmogelijk gemaakt, bv. doordat
deze predikant aan vrouweiyke patiënten
in het ziekenhuis ter plaatse het oordeel
des Heren aanzegt, omdat zij een pyama
dragen en geen nachtpon; voor
ander deel heeft hy zich niet ontzien
vrijwel in elke prediking te getuigen
tegen de synode, tegen de meerdere ver
gaderingen, terwyi hy ook daarbuiten, ln
kerkeraadsvergaderingen en elders niet
anders deed en nog doet dan elk
kerkelijk gezag volledig ondermijnen.
Het eind ven het lied ls nu geweest,
dat ds Taverne door de Provinciale Kerk.
vergadering van Drente is losgemaakt
van zijn gemeente, met de bepaling, dat
hij zich in twee jaar niet beroepbaar mag
stellen in de Herv. Kerk. Hiervan is ds
T. nog in hoger beroep en een einduit
spraak kan daarom binnenkort worden
verwacht.
TAS TAVERNE Is inmiddels overgegaan
tot het stichten van zogenaamde
„Presbyteriaal Hervormde" gemeenten.
HIJ stelde in Nieuweroord (Dr.) de amb
ten in. in een inmiddels onder leiding van
een godsdienstonderwijzer, afgescheiden
deel dezer gemeente (115 van de 2000
zielen) en sedert heet deze godsdienst
onderwijzer „ds". evenals een andere fi
guur in het Westen van het land. Boven
dien preekt ds Taverne elke Zondag twee
keer voor een kleine groep mensen in
WA
n
Loonronde en huur
verhoging
Naar aanleiding va-n de vraag var
verhuurster in deze rubriek op 31 Oc
tober, „wie maakt een eind aan
huuropdryving" (ik wist niet eens
die begonnen was) zou ik verhuurster
de raad willen geven: Doe er niet
mee. verlaag desnoods de huurprijs
uw oude huizen, dan komen ze ook niet
leeg te staan.
Verder verbaast mij een passage in
het betoog van de heer Hoek: „Alle be
rekeningen ten spyt wordt de huurver
hoging by lange na niet door de 5 pro
cent loonsverhoging gecompenseerd". Ik
heb rechts en links een buurman, die
elk 50 verdienen. De 5 procent loons
verhoging maakt dus 2.50 uit, terwjjl
de voorgestelde huurverhoging voor hen
1 0.90 per week zal bedragen. Het tchikt
Hollandscheveld. en de vraag moet dus
gesteld worden, in hoeverre hier „secte
muiterij" wordt hedrcven. ook omdat
ds T. opwekt tot het vormen van Avond-
maalsgemeenschappen.
Het opmerkelijke 's evenwel, dat ook
hier de Gereformeerde Bond, plaatseiyk
noch landelyk, achter deze predikant
staat. Ds L. Vroegindcwey heelt een en
ander maal, ook in deze kwestie, duidelijk
gewezen op het bewaren van de eenheid
binnen de Ned. Herv Kerk, en een gang
van zaken als waartoe ds Taverne thans
komt, wordt van die kant niet onder
steund.
Ook ln Hoogeveen kan derhalve niet
gezegd, worden, dat de kerkorde als zo
danig niet functionneert Elke kerkorde
zou in die functie 'ekort schieten, wan
neer een ambtsdrager zich op geen enkel
punt onderwerpt aan het kerkelijk gezag,
waarvoor hy eenmaal toch gekozen heeft.
Vandaar dan ook. dat de Prov. Kerkver
gadering van Drente zich met een „her
derlijk schrijven" tot de gemeente Nieu
weroord heeft gericht met de vraag, of
de „afgescheidenen" nie» veel meer per-
sooniyke sympathieën hebben doen gel
den by hun besluit dan een werkelUk
geestelijke overweging met betrekking
tot de betekenis van „Schrift en Beiy-
denis".
'k heb
A/TEN kan tegenwoordlgei haast geen
blad openslaan of men leest over
Rusland en haar groot leger, Zweden
en haar gevaren. Het sc.Jjnt dat zowel
de spellingbesluiten van 1934 als die van
1947 in vele opzichten precies het tegen
gestelde bereikt hebben van wat zy be
oogden- De bedoelirg was door vereen
voudiging de zuiverheid van spelling en
uitdrukking te bevorderen. Ja. ook dit
laatste, want het gebruik van ..den" op
plaatsen waar het volstrekt niet behoorde
te staan zou. naar men meende door de
wet van 14 Febr- 1947 teniet gedaan wor
den. Jammer genueg is by velen sedert
1934 de gedachte ontstaan: „Alles is nu
goed. men nag spellen, zoals men wil".
Of. Indien men niet zove gaat, kent men
toch dikwijls de regels niet goed en
schrijft men. daar men Iets heeft ge
hoord van.afschaffing der dubbele e ge
regeld twede. ofschoon men toch wel
zeeschip en veekoopman spelt.
Veel erger is het op het gebied der
voornaamwoordeiyke aandul-ung. Regel
10 der officiële spelregels van 14 Febr.
1947 zegt duldeiyk: „T.-n aanzien van
het voornaamwoordelyk gebruik en het
gebruik van tweede-naamvalswoorden
als der. dezer, zijner, enz worden
regels gesteld bij algemeene maatregel
van bestuur. Totdat deze van kracht
wordt, geldt de schrijfwijie van
de Woordenlijs! v n De Vries
en Te Winkel".
Maar. aangezien deze algemene maat
regel van bestuur nog steeds niet ls ver
schenen, behoort men dus. voor zover men
dit niet uit het hoofd weet. het woorden
boek te raadplegen ten opzichte van de
geslachten der woorden, indien men wil
weten of men zijn of haar. der. dezer enz.
kan gebruiken Dit is een zo goed als on
mogelijk te volvoeren opdracht, waar het
geldt b.v. een manneiyke stoel en een
vrouweiyke tafel. Hier laat men dan ook
meestal zyn taalgevoel spreken of slaat
er eenvoudig een slag naar. Voor onzijdige
woorden ls de zaak echter heel wat ge-
makkelyker. Deze kunnen nooit der.
dezer enz. voor zich krijgen en ook
nimmer met „haar" worden aangeduid.
Wat is daarvan nu de consequentie ten
opzichte van namen van landen en ste
den? Deze: daar alle landen en steden
onzydig zyn, zelfs die welke „de" voor
zich hebben (het kleine Nederland, het
mooie Parijs, het levendige 's-Hertogen
bosch. het moota De Bilt), kan men hier
alleen de voornaamwoordelijke aandui
ding „zyn" bezigen, en blijken dus de
beide voorbeelden die lk ln 't begin van
dit stuk gaf. beslist onjuist. Een radio
spreker die Ik zyn fouten opmerkzaam
maakte, zei me: „Wie zijn wij. dat we
In dit opzicht wetten zouden willen stel
len". Hij die zo spreekt, vergeet echter
dat er niets te stellen valt. De beschaafde
taal heeft nooit gezegd: „Het varken en
haar hok" of „het huis cn haar gevel",
waarom zouden we nu zo klakkeloos dit
gaan veranderen? En. wat de vormen
„der" enz. betreft: Ik weet dat het moei-
lyk is uit te maken of men mag zeggen:
de leden der gemeenteraad, vooral voor
de Jongere mensen, die geen gevoel meer
voor het grammatisch geslacht hebben,
maar als men weet dat hier voetangels
en klemmen liggen, waarom vermUdt men
dan niet het gebruik van „der", behalve
in het meervoud? Als men dit doet. kan
men geen fouten tegen deze regel maken.
Allerzotst wordt die ..der"-manie. als
schrUv*n *o»ls een blad herhaal
delijk deed: „De voorstellen der voorzit
ter ontmoetten nogal r-T tegenstand".
Zo gaat het, wanneer men begint te re
deneren: „Wie zyn wy. dat we dit zouden
kunnen tegengaan?" Alsof de taal volko
men bandeloos ls en niet groeit volgens
r ut" Releidelijkhe 1 Een geleide
lijkheid die. naar ik nog altyd meen.
niet aan de grillen ct. onwetendheid van
Jan Rap en zyn maat moet worden over
gelaten. maar in handen moet blyven
van de geestelijke élite van een volk.
die in veel gevallen alt.ians. zich reken-
ïESdS* v,,nw,iz°
Den Haag. Dr F. C. DOMINICUS.
Spionnen in Finland
gearresteerd
In Finland zyn 4 personen van de Finse
gearresteerd.
De gearresteerden zyn kapitein Marttl
drie niet nader ge-
Kalervo Salo (35) „.JJ u-ue
noemden, namelijk een foTog'raaV'
sergeant-majoor en een employ* van mi-
lUaire opslagplaatsen in midden-rinland
De arrestatiea zyn Verricht op een vlieg-
