PËisdeshag!
verse cigaret
Predikbeurten voor Leiden en omgeving
Aanvoer van vele producten
loopt terug
Gladiolen ook deze week weer
behoorlijk aan de prijs
Indonesische diplomatie
roert zich geducht
Maatschappij in
crisis
dr
NIEUWE LEIDSCHE COUHANT
ZATERDAG 31 OCTOBER 1JEUWI
Postzegelrubriek
Over oude Bijbelhandschriften,
Pharao's en stuwdammen
Door G. PEELEN
MEESTAL VOLSTAAN we bij het bespreken van nieuwtjes met een
keuze uit een serie. Maar dé reeks zegels uit bet land der Edda, de
goden en helden sagen van IJsland, is zo buitengewoon aantrekkelijk en
knap uitgevoerd, dat we de verleiding niet weerstaan konden om onder
no 1 een viertal zegels tegelijk af te beelden.
tugsl, zij het minder romantisch en ge
ïdealiseerd. dan op de jubileum zegels.
Midden in de spanning rond Triest, komt
Jt egoslavië zeer demonstratief uit met
herdenkingszegel, dat eraan herin-
n moet. dat zij 10 jaar geleden, na
de ineenstorting van het fascistische
Italië. Istrië bezetten, en hecht in handen
Ter ere van de oude IJslandse hand
schriften verscheen op 1 October een se
rie van 5 waarden, aan deze juweeltjes
gewijd, die niet alleen van belang zijn
voor de enge kring van IJslanders alieen.
omdat ieder die de Nederlandse taal be
studeert, zelfs nog kennisr nemen moet
van het oud IJslands dezer sagen, ge
zien de nauwe verwantschap die er tus
sen deze talen bestaat, terwijl bovendien
de verhalen zelf door ontelbare verta
lingen in de meeste Westeuropese lan
den gemeengoed werden.
De beide bovenste zegels van het vier
tal geven een variant van dezelfde voor
stelling: de oude snotneus, de ganzeve-
der en het ..Reykjabok" het boek, dat de
beroemde sage bevat van de verbrande
Njal, die omstreeks 1300 geschreven
werd. Links onder een pagina van de
met prachtige miniaturen verluchte Bij
belvertaling (Stjorn). Op deze bladzijde
staat de geschiedenis van Noach, die op
Gods bevel de ark bouwt. In de hoofd
letter S is in de bovenste opening een
tekening van de ark. en in de onderste
zien we Sem. Cham en Jafeth, zijn 3
zonen. Rechts onder ,.de pen van één die
vaardig schrijft!" Op S Mei 1903, dus dit
jaar 150 jaar geleden, stierf de beroemde
Franse schilder Paul Gauguin, tijdgenoot
en vriend van Vincent Van Gogh en Tou-
;ouse de Lautrec. Wie de roman Moulin
Rouge las, of de gelijknamige film zag.
zsl zich berinneren, dat Gauguin Parijs
ontvluchtte, om bij de inboorlingen van
re Stille Zuidzee inspiratie te zoeken.
Zijn doeken met eilandbewoners van
Tahiti brachten hem zijn grootste roem.
Het is daarom een goede gedachte hem
niet op een Frans zegel te herdenken,
maar op een van Frans Oceanië. met de
afbeelding van een doek van zijn hand
Nufea". twee inheemse meisjes, (afb. 2)
Portugal herdenkt dit jaar het eeuw
feest van zijn postzegels
Het is een eer voor Nederland dat uit
een 8-tal ingediende ontwerpen, de Por
tugese post dat van Joh. Enschede uit
Haarlem koos. die de reeks zegels (afb.
3i op uitnemende wijze ook drukte. De
bevallige jonge vrouw op deze zegels is
de Koningin Maria II. naar een schilderij
van Lawrence. De vrouw wier beeltenis
ook prijkte op de eerste zegels van Por-
hielden. Man. vrouw en kind. met land
bouwgereedschappen gewapend, gaan
vastberaden aan het werk. in het nieuwe
gebied! (afb. 4). In de West Europese
landen verschenen hier en daar series,
om de resultaten van de industrialisatie,
dank zij de dollars van de Marshall-hulp.
dankbaar te memoreren (Griekenland
bijv.). Daarom leek het me interessant
en voor de objectiviteit ook wel goed.
om ook eens zo'n serie van de andere
zijde van het IJzeren Gordijn af te beel
den. Ook daar spreken de postzegels van
de grote dingen die gebeuren konden,
dank zij de Russische hulp bij de in
dustrialisatie, van eertijds zelfs achter
lijke gebieden Albanië komt goed voor
den dag met deze reeks (afb 5. 6, 7. 8.
10).
Achtereenvolgens zien we op onze af
beeldingen: de moderne Textielfabriek
..Stalin" in de hoofdstad Tirana (5) een
nieuwe katoenspinnerij in Fier (6) een
grootse tabaksfermenteer fabriek in
Shkoder d.i. Skutari. (7). de gigantische
stuwdam, ten behoeve van de Hydro-
electrische centrale „Lenin" (8). cn de
beetwortelsuikerfabriek ..22 October"
(10. stichting van de volksrepubliek in
1943). In Egypte heeft Faroek op de
postzegels nu geheel afgedaan. Men keert
terug naar de trotse geschiedenis. Op
het nieuwe zegel van 1 Pond staat nu
de beeltenis van Nofretete. de vrouw
van de bekende Pharao Echnaton. die
leefde ca 1350 Jaar vóór Christus, en de
monotheistische dienst van de zonnegod
invoerde.
Zonder misschien te weten dat het een
portret is van Nofretete, een prinses der
Hethieten, zal menigeen toch deze voor
stelling van afb. 0 herkennen, omdat dit
beeldje gecopieerd en afgegoten tot in
ordinair gips toe. zijn weg gevonden heeft
in menige huiskamer.
En zo'n zegel vestigt er nog eens onze
aandacht op, hoe'n hoge beschaviragstrap
Rol een
van Douwe Egberts Zilver-shag
Amsterdam (herdenking 100-jarlg bestaar
van het CJMV); Oosterkerk 10 u dr Rie
mens van Zeist (herdenking 60-jarig bestaa
van Pniël); 5 u dr Schoonheim- MarekerI
3 en 10.30 u ds Ottevanger (half 11 H Avond,
maal); Kooikapel 10 u as Van der Wiel, 7 t
ds De Ruiter (belde diensten H. Avona
maal»; Morsweglokaal 10 u ds Van Achter
vendaal); D
Schoonheim: 1
Donderdag 7 i
fwijkgemeente Le-
huis 10.30 u dr
r ouden van dagen:
rk 10 u ds Hajer, 5
Maandag 9 30 u heilige
9 u heilige mis.
Luth Gemeente: hedeni
j ds V d Wee:
j ds De Wit.
jogmls. 7
da Poortman
0.30 u ds Snaayer.
Dr Drees
Geen druk op de
Ambonnezen
(Van onze Parlementsredacteur)
Het is niet de bedoeling geweest, druk
op de Ambonnezen uit te oefenen, naar
Indonesië terug te gaan. Slechts heb ik
het oog gehad, enerzijds hierop, dat In
donesië zulks mogelijk moet maken cn
anderzijds, dat de Ambonnezen rijp ge
maakt worden voor een vrijwillige terug
keer. Aldus dr Drees gisteren in de
Tweede Kamer. De minister-president
verwierp het verwijt, dat zijn opvatting
te koud en te formeel was. De regering
ziet geen mogelijkheid, reëel te bereiken,
dat de deelstaten worden hersteld. Het
gedane onrecht zit ook mij hoog, aldus dr
Drees. maar wanneer wij op het ogenblik
geen mogelijkheid zien. resultaten te be
reiken, dan moeten wij dat eerlijk zeg
gen. Hij verwachtte op den duur opnieuw
een zekere federale structuur van In
donesië. maar hij achtte het verstandiger,
zich deze ontwikkeling in Indonesië zelf
t< laten voltrekken. Als Nederland zich
er voor spant, roept dit weerstanden op.
Dr Drees verklaarde, -niet huiverig te
zijn voor supra-natlonale gemeenschap
pen, al kan men nauwelijks voorzichtig
genoeg zijn. Wat de algemeene politiek
betreft was de bewindsman van oordeel,
niet alleen te spreken namens het hui
dige kabinet, doch ook uit het gezichts
punt van persoonlijke verantwoordelijk
heid. wanneer het verleden in het geding
wordt gebracht. Hij wilde wel, dat hij
niet over het verleden behoefde te spre
ken, maar hij is er toe genoopt Hij onder
schreef de opvatting, dat de regering ter
volle verantwoordelijk is voor alle voor
stellen. Er ls geen sprake van een zich
verschuilen achter de Kamer, ook niet
met betrekking tot het ultgaven-niv -
Dn Drees bleef zich verzetten tegen
huurbijslag voor boven 65-jarigen.
had liever gezien, dat prof Romme zijn
motie had ingetrokken om haar eventueel
later opnieuw in te dienen. Het loon-
vraagstuk meende hij overigens te kun
nen laten rusten nu dit bij het kabinet
overweging is. Ds Zandt voegde hij toe
de Egyptcnaren reeds bereikten ten tijde
van deze Echnaton (Amenhotep IV) en
vader Amenhotep III. die heersten
Egypte, in de tijd dat Jozua de kin
deren Israels het land Kanaan binnen
leidde, en dat onder de twaalf stammen
verdeelde!
leesdier
LI ss<
KOUDEKERK AAN DEN RIJN; Her\
DE KAAG: Herv Gemeente: 10 u ds Kloos
terman van Schiedam, 3 u ds Lekkerkerker
van Valkenburg.
Geref Kerk: 9.30 en 3 u ds Sillevis Smltt.
hoofdvlootpredikant.
Veilingoverzicht Ter Aar
Dat we steeds dieper het najaar ingaan komt ook in de aanvoeren van
groente aan de veiling tot uitdrukking. Van welhaast alle producten loopt
de aanvoer dan ook terug. Sommige gaan geheel van de markt verdwijnen.
Hoewel ook de tomatenaanvoer over
het hoogtepunt heen is. was dit product
ook deze week nog weer het belangrijk
ste Bedroeg de tomatenaanvoer in de
vorige week ruim 51.000 kg, deze week
was het circa 40 000 kg. Het prijsverloop
was ongeveer gelijk aan dat der vorige
week, dua zeer goed.
Dank zij de vlotte exporthandel op
Engeland, en ook nog wel op Duitsland
en Luxemburg, bleven de prijzen hoog.
Alleen Woensdag viel een kleine inzin-
De exportkwaliteiten gaven de volgen
de noteringen: A. van ƒ0 72 tot ƒ1.16, B
ƒ0.62 tot ƒ0.88. C. ƒ0.61 tot ƒ1.03, CC.
0.36 tot 0.56 per kg.
De partijen, die niet voldeden aan de
kwaliteitseisen voor export, profiteerden
toch ook van de vraag van het buiten
land. zodat de beste van deze partijen
ook nog een behoorlijke .prijs opbrach
ten. Deze prijzen beliepen voor A ƒ0.31
ƒ0.76. B. ƒ0.32—ƒ0 73. C. ƒ0 24—ƒ0 56.
CC. ƒ0.20—ƒ0.34, bonken ƒ0.20—01"
per kg.
De kassnijbor.en komen steeds schaar
ser voor de klok. De noteringen waren
van 7.50 tot ƒ9.60 per kg. Ook stam-
pirinsessen komen nog sporadisch voor.
Zij brachten van ƒ6 00 tot ƒ7.80 per 10
kg op. Van de koude grond producten
profiteren vooral de witte pronkers van
het mooie herfstweer. Vrijwel alle vrucht
krijgt voldoende wasdom. De goede par
tijtjes doen goede prijzen. De hoogst)
niet te kunnen begrijpen, dat deze ener-1 notering in de afgelopen week was ƒ4 50
züds oproept tot eerbiediging van zijn ge-1 per 10 kg. Zelfs de_B-sortenng bracht het
voêlens en anderzijds tot een
diging van anderer mening.
De prijzen zijn niet bijzonder hoog. Ook
de kwaliteit is echter nog niet prima. De
eerste soort noteerde van 0.30 tot 0.46
per kg. Tweede soort 0.22 tot 0 33.
Voor andijvie bestaat nog steeds wei
nig animo. De prijs blijft variëren tussen
0 en 9 cent per kg. Groene, rode. savoye
en ook witte kool komt weinig boven de
minimumprijs uit. Uien zijn met slechts
enkele centen per kg bepaald goedkoop.
Bloeemkool is qua kwaliteit en aan
voer van weinig betekenis, de duurste
was deze week 20 cent per stuk. Sla
beleefde Vrijdag enige opleving. In het
begin van de week kwam de prijs niet
boven 4 cent. doch Vrijdag steeg deze
voor goede kwaliteit tot 8 en 11 cent per
stuk. De beste was- en bospeen noteerde
11 a 13 cent per kg of bos. Prei brengt
8 a 9 cent per kg op.
De volgende week is er Maandag al
leen groenteveiling, geen tomatenveiling
Woensdag cn Vrijdag echter groente- en
tomatenveiling.
Annie van Ees
60 jaar
Eén van de grootste actrices van de
Nederlandse toneelwereld, Annie van
Ees, ls gisteren zestig jaar geworden
Haar woning aan de Gevers Deynootweg
In Scheveningen is opgefleurd met tal
rijke bloemstukken. Zij heeft deze dag in
stilte met haar man. Cor van der Lugt
Melsert. en haar kinderen en kleinkinde
ren gevierd. Zij heeft vooral naam ge-
i. maakt in baar vertolking van Boefje.
KATWIJK AAN ZEE; Her
Nieuwe Kerk 10 u ds Monster,
enhout, 6 u ds Van Gosliga va
USSE: Herv Gemee
LEIMUIDEN": He:
Cruune.
Geref Kerk; geen
v Gemee
opgave
NOORDW1JK-BINNEN: Her
Ver v vruz Hervormden: 7 u dr Sm'U van
Den Haag
Geref Kerk; 10 en 6.30 u ds Dijk.
NOORDWIJK AAN ZEE; Herv Gemeente:
10 u dr Jansen Schoonhoven van Oegstgeest.
5 u ds Cupedo.
Geref Ker
DWIJ'
ds Meuzelai
liercf Kerk- 9.30 en u
NIEUWVEEN: Herv Gem
ater. 6.30 u de heer V d 1
r 9 30 u de heer V d Hoel
heer V d Hoek (dankuur
Geref Kerx: 9.30 u leesd
Snel.
NOORDW1JKERHOUT; Her
u vicaris V d Staat. 7 u
Vlaardingen
stud
ichoep Den Haag.
OUDE EN NIEUWE WETERING; Herv
ïemeente: 9 30 u ds Knottnerus
Geref Kerk; geen opgave
RIJNSBURG: Herv Gemeente: Grote kerk
0 u ds Groenewoud, 5 u ds Kromhout Hout-
ijk K'«(n* kerk 10 u ds Van Gosliga. 5 u
levcld. 10.30 u lder
Chr Geref Kerk: 10 en
Gerei Kerk art 31: 10 er
RIJN SATER WOUDE: H(
Chr Geref Kerk: 9.30 e
SASSENHEIM: Herv
Walvaart. 10.30 u ds Wolf
5.30 u ds Bruning
rv Gemeente: 9.3C
aen. 6.30 u ds Ste-
den Rijn
n 5 u leesdlenst
Gemeente; 9 u^ds
Geref Kerk:°9 So'e'iT's u ds Kuiper
Chr Geref Kerk; 10 en 5 u ds Visser
Ned Prot Bond: 10.30 u mej Bouwmees
ter van Haarlem
Valkenburg: Herv. Gemeente:
10 u. sd Lekkerkerker, 6.30 u. ds Goverts
van Katwijk aan d*n Rijn.
Geref. Kerk: 10 en 5 u. ds Nijhuis.
Geref. Kerk art. 31: 8.45 u. ds Van der
Kwast. 5 u. leesdienst.
VOORHOUT; Herv Gemeente; 10
Kalkman, 7 u ds Flink Den Haag.
VOORSCHOTEN: Herv Gemeente; Grote
kerk 10 u ds Meijcnns (herdenking Her
vorming), 5 u ds Saraber (dankuur gei
Saraber
Heil: 10 u ds -
(dar
Sar
WOUBRUGGE
30 u ds Van
:f Kerk:-
dr Z.'
cn 3 u ds Den I
t 31: 8 30 li ds V
Brünlng. RIJnsbu
WARMOND: Herv
r Zandcc
WASSENAAR: Her
lag, 7 u ds Blen:
(jeugddienst). 10 15 u ds Beker
neente; 10.30 u dr Faber
I 31- 8 30 u leesdienst. 3
>nd: 10.35 u mej Herfst
rrdenklng Kerkhervorming
ZWAMMERDAM: Herv Gemee
Voldendorp 6 30 i
Geref Kerk 10
Geref Gemeente
6.30 u leesdi'c
1 2.30 u ds Abmi
vrijz Hervormden: 6.3"
kinderkerk, 3.30 i
De bollenhandel
Het liep ook deze week Jang niet slecht met de gladiolenprijzen. De ex
porteurs legden een behoorlijke kooplust aan de dag en de prijzen waren
in grote trekken iets hoger dan verleden week, al waren er natuurlijk
uitzonderingen. De aanvoer was deze week op de Hobaho niet zo groot;
men schreef dit toe aan het mooie weer, waardoor de kwekers volop aan
het planten zijn en zich geen tijd gunnen om gladiolenknollen klaar te
maken. Zodra het weer omslaat en Pluvius komt, verwacht men zeer grote
aanvoeren in Lisse.
Een goede prijs werd voor Johan
Konijnenenburg neergeteld: veertienen
gingen van de hand voor ƒ6,95 en 12—14
voor ƒ6,20 per 100. Ook voor Kardinaal
Spellman bestond veel belangstelling. De
knollen van deze soort gingen weg voor
resp. ƒ6,70 en 4,80. Jo Wagenaar liep met
5,75 en ƒ5,15 ook lang niet slecht, terwijl
men over de opbrengst van Zauber-
flöte ook niet te klagen had: ƒ6 en ƒ4,20.
Palet werd met ƒ5,45 en ƒ4,35 gewaar
deerd en Nieuw Europa bracht 5 en
ƒ4.35 op.
Mrs. Mark's Memory werd verkocht
>or ƒ4,55 en ƒ3,60, en veertienen van
Rosa van Lima noteerden nog ƒ4,65 per
100. Gloriosa deed nog een dubbeltje per
100 méér! Dikke knollen van Memorial
Day, Mansoer, Leeuwenhorst, Hopman's
Glory, Han van Meegeren, Gold Dust.
General Elsenhower, Dr Fleming, Alfred
Nobel, Agnita en Acca Laurentia schom
melden in beste kwaliteit vrijwel allemaal
rond ƒ4.-. Een beste Nobel deed dan 4,25.
terwijl dr Fleming meestal niet hoger kon
komen dan ƒ3,80, maar door elkaar geno-
ien was 4.- de prijs. Van 3,20 tot 3,60
as de „prik", zoals dat heet.
Abu Hanssan kreeg weer een beste
prijs: veertienen werden afgedrukt op
per 100! Bloemfontein stond niet
de gunst en verkreeg 3,25 voor
1,90 voor 12-14. Ook Allard
Pierson werd niet hoog gewaardeerd
ƒ3,50 voor veertienen en 2,70 en hoger
voor 12-14. Johann Strauss werd
matig betaald met resp. 3,20
Trouwens ƒ3,60 en ƒ3,10 voor Pactolus is
nu ook niet bepaald een daverende prijs.
Voor Picardy werd ƒ3,95 en ƒ3,20 besteed,
wat ook aan de lage kant is.
Over het algemeen genomen zijn de
prijzen echter zeer behoorlijk. De kwe
kers zijn dan ook stellig niet ontevreden
over het prijsverloop en een enkele goed
kope soort neemt men dan maar op de
koop toe....
Dieseltrein reed dragline aan
Tussen Rilland Bath en Bergen op
Zoom is gisterochtend half tien een Die
seltrein op een onbewaakte overweg in
botsing gekomen met een dragline. Er
was alleen materiele schade. Het spoor
was tot 's middags 3 uur versperd.
De Nederlandse ambassade in Lon
den krijgt eindelijk een nieuw onderdak:
een gebouw van zes verdiepingen, Hyde
Gate Park 38. Het is een flatgebouw, dat
ingrijpend moet worden verbouwd. Om
streeks Juni 1954 hoopt men het kantoor
gedeelte te kunnen betrekken.
Ned. delegatie van tien
man te Parijs
Te Parijs is de bijeenkomst begonnen
an de ministerraad der Organisatie
oor de Europese Economische Samen
werking. die een belangrijk voorstel zal
behandelen om bij wijze van proef de
Europese handel voor zes maanden of
n vol jaar vrij te maken.
Nederland wordt vertegenwoordigd
door een tien man sterke delegatie, on
der leiding van minister mr J. W Beyen.
voorts bestaande uit jhr mr A. W. L.
Tjarda van Starkenborgh Stachouwer.
prof. S. Posthuma. dr B. Crena de Inog.
nr E. van Lennep. drs E, H. van der
Beugel, mr S. Th. J. Teppema. mr D. A.
Liefrink, mr S. J. Gelderman en drs Tj.
A. Meurs.
De Rotterdamse gemeenteraad ver
klaarde zich zonder hoofdelijke stemming
accoord met het voorstel Inzake de Na
tionale Energie Manifestatie E-55, de
landelijke tentoonstelling, die in 1955 In
de Maasstad wordt gehouden Hiermee
is voor Rotterdam een bedrag van ruim
vier millioen gulden gemoeid. De helft
hiervan ls bestemd voor de vergroting
van het Ahoy-complex.
Financieel Overzicht [van de trim
Buitenlandse belangstelling leidde tot
gunstige stemming op beurs
Het sentiment der markt was deze
week vrij gunstig te noemen. De verbe
tering dankte haar ontstaan aan de be
langstelling van het buitenland
sommige internationale fondsen, terwijl
ook het publiek met kooporders op de
markt kwam.
Opnieuw is het hoofdfonds uitgelopen
en de koers kwam tot boven de 330
Er was o.a. vraag van Belgische zijde
constateren. Ook Unilever boekte e
koèrsavans tengevolge van Britse arbi
trage-orders. Opvallend was het achter
blijven van AKU en Philips, belde
rangschikken onder de internationale
waarden. Gelijk men weet, staat het
kunstzijde-aandeel op de nominati
een officiële notering op de New Yorkse
beurs. Het laat zich aanzien, dat dit feit
niet lang meer op zich zal laten
ten. daar de voorbereiding der officiële
notering in een vergevorderd stadium
is gekomen.
Het is opmerkelijk, dat desondank*
AKU bij de koersrijzing van internatio
nale aandelen is achtergebleven, te
daar textielfondsen de laatste dagen
vast In de markt lagen, o.a. Holl. Kunst
zijde én Intern. Viscose.
Philipsaandelen hebben te lijden van
aanbod, waardoor, ondanks de vraag
de zijde van het publiek, de koers zich
moeilijk kan verheffen. Het lijkt niet
uitgesloten, dat materiaal, voortkomend
uit het eerder afgesloten pakket aande
len. dat oorspronkelijk in het bezit der
Géneral Electric was. geleidelijk
markt gebracht wordt. Hieruit
concluderen zijn. dat de verkoop der
aandelen door Philips zelf. zoals hiervan
enige tijd geleden melding werd ge
maakt door het bestuur der onderne
ming. niet geleid heeft tot het "onder
brengen der stukken in vaste handen.
Gelijk we reeds opmerkten, waren tex-
tiel-aandelen hoger genoteêrd. De be
richten uit deze bedrijfstak wijzen erop,
dat met name de export bevredigend
verloopt cn er gelegenheid is om zich
herstellen van de terugslag, welke
vorig jaar moest worden doorgemaakt.
Trouwens, vrijwel de gehele locale
markt was deze week gunstiggedispo
neerd. De lage obligatierente drijft be
leggers naar de aandelenmarkt, waai
bijna 6% rendement kan worden verkre-
ziet dan ook. dat het
schil tussen obligatie- en aandelenrente
het inkrimDen is. De Heemaf meld
de deze week in een tussentijdse mede
deling. dat de gang van zaken in hei
bedrijf bevredigend-is en dat de resul
taten van het lonend boekjaar, onvoor-
omstandigheden voorbehouden,
niet bij die van het vorige jaar zullen
achterblijven. De koers der aand. steld*
zich enigszins hoger.
Aand. v. d. Heem werden gevraagd 05
de verwachting ener betere gang var
zaken. De uitbreiding der televisie-uit
zendingen zal de afzet van toestellen on
getwijfeld stimuleren. Ned. Kabelfabriek
werden gevraagd en kwamen hoger.
Electromoterenfabriek ..Dordt" ontmoet
te eveneens vraag tengevolge van g««-
•uohten over een goede bezetting van d«
fabriek.
Van de Handelsondernemingen stegen
Curag. Handel Mij en een deel v
dividend (12%%, waarvan 10% in
kon worden ingehaald. De aand. Twent-
sche Overzee werden aangeboden, van
wege het teleurstellend verslag De in
vloed van de droogte en de Mau Mau
hebben de resultaten beïnvloed
het lopend boekjaar hebben dt
toren zich doen gelden. Borneo Sumatra:
Handel Mij profiteerden van kooporders
en de invloed van het gedeclareerde
stockdividend begint gaandeweg te
minderen.
't Overlijden van de heer
G. de Clercq
De gisterochtend overleden voorzitter
an de AVRO, de heer G. de Clercq, werd
1 1888 te Riouw, Indonesië, geboren. Hij
studeerde scheikunde aan de Amsterdam
universiteit en was enige jaren als che-
cus werkzaam. In 1918 werd hij direc
teur van een veevoederfabriek te Arn
hem, ln 1920 volgde zijn benoeming tot
adjunct directeur, later directeur, van de'
N.V. Gistfabriek Hollandia te Schiedam.
Begin 1928 vestigde hij zich als stook-
teehnicus in Amsterdam. Van 1 Januari
tot 1 Januari 1936 is de ontslapene
penningmeester van de AVRO geweest,
25 Juli 1931 tot 11 Juli 1936 t«
nemend voorzitter. Op laatstgenoem
de datum werd hij tot voorzitter gekozen.
Sinds de oprichting van de Ned. Radio
Unie was de heer De Clercq penningmees-
r van deze stichting. Hij was ook pen-
ngmeester van de Ned. televisiestich
ting en bekleedde talrijke andere func
ties op maatschappelijk gebied.
De teraardebestelling van het stoffelijk
/erschot is bepaald op Maandagmiddag
uur op de begraafplaats Zorgvlied
Amsterdam.
Voor de AVRO-microfoon heeft de
directeur, de heer D. Repko, een herden
kingsrede uitgesproken. Voor de televisie
deed dat prof. Kors, voorzitter van de
Ned. televisiestichting, gisteravond.
Ook een missie uit Djakarta in Den Haag verwacht
Er wordt op het ogenblik drukke be
drijvigheid van de Indonesische diploma
tie gemeld In de beheerschapscommissie
van de V.N roerde Indonesië zich om
Nederland te verplichten tot uitbrenging
van rapport over Suriname en de Antil
len. Te Peking overhandigde de Indone
sische ambassadeur bij de rode Chinese
regering zijn geloofsbrieven. In Tokio
kwam een Indonesische missie aan onder
leiding van Soedarsono om te spreken
over herstelbetalingen en de lichting van
200 tijdens de oorlog gezonden schepen.
De Indonesische minister van Buiten
landse Zaken, mr Soenarjo, deelde nog
mede. dat de Indonesische regering bezig
n een keuze te doen uit de candidaten
voor de Indonesische ambassade te
Moskou, welke nog voor het einde van
het jaar geopend wordt. In Australië
worden besprekingen gevoerd over een
handelsovereenkomst.
Volgende week wordt een belangrijk
bezoek uit Indonesië in Nederland ver
wacht Het zijn mr Soejono Hadinoto, mr
Soebardjo en mr Loejoho van het Indo
nesische ministerie van Buitenlandse
Zaken. Het doei van deze komst wordt
gehèïm gehouden en het Indonesische
Hoge Commissariaat verstrekte geen in
lichtingen.
Dat er belangrijke besprekingen op
komst zijn, blijkt uit bet feit, dat de oud
minister van Economische Zaken, en oud
voorzitter van de P.N.I., mr Soejono
Hadinoto, lid is van de delegatie. Soe
bardjo is vermoedelijk de oud-minister
van Buitenlandse Zaken en voorman van
de Masjoemi, die enkele jaren geleden
een reis maakte door de Arabische lan
den om een eenzijdig blok te vormen.
Ambon's premier
geknakt naar Indonesië
De vertegenwoordiging van de repu
bliek Zuld-Molukken deelt mede, dat d«
heer A. Wairisal, minister-president, op
28 Oct. jl. met medewerking van het
gouvernement van Nleuw-Guinea, waar
hij verblee: per liegtuig over Singa
pore -naar Indonesië is vertrokken. Gees
telijk geknakt door het litblijven van
enig bericht, van zijn in gevangenschap
verkerend gezin heeft de heer Wairisal
gemeend deze stap te moeten nemen.
Het bericht uit Indonesië, dat de
daar gevestigde gas- en electricity -
fabrieken in 1954 zullen worden gena
riep vraag op naar de aand. Atiiem Oud
Overzeesehe Gas. Het is niet bekend
welke wijze de schadeloosstelling N" we
worden bepaald, noch minder hoe Iwniit ls-
nesië een en ander zal betalen. maarfer nog
herinnering aan de afwikkeling der g *ou
tionalisatie der Javasche Bank, we?n me'
in verhouding tot de beurskoers, niet?1 terd
léurstellend was. is nog levendig. InS? met
sen is de financiële positie van Indoné'zen Y
aanmerkelijk ongunstiger geworden.'^e®^
Van cultuuraandelen ontmoette iregeld
soeki enige beperkte vraag. waardL] vui
de koers steeg. Ook andere aandelf geen
als Oude Deli. Amsterdam Rubber. Od 0f bij
kust en Kendeng Lemboe wisten etn; doe
koersavan* te bereiken, maar van vj verf,
betekenis was de stijging niet. Bijz^chied
dere factorgn werdén niet bekend jaag; v
In sympathie met-de rest der mafwie hi
wisten ook scheepvaartaandelen in dvergoi
betere stemming te delen, maar ook hgaks d
was het een bescheiden avans. daar pan? C
vrachtenmarkt nog geen aanleiding idrljvi:
een hausse heeft gegeven. jiden
De betere stemming ln Amerika, waj
het de laatste tijd vrij rustig is geb't
ven. heeft uiteraard het klimaat op onj
beurs ten goede beïnvloed. De rend Met
menten op Amerik. aandelen zijn sed«s 1 oge
het begin der koersdaling in Wallstrget is n
anmerkelijk gestezen. De tegenwo<#vaUii
dige dividendbasis in aanmerking genüg 8et
staan Anaconda's op 10%% rcndM«re
ment, Kennecott op 9.2%. Am. Smeltlmder a
op 8.5% cn Republic Steel op 7.2%. Hiesber 1
uit blijkt, dat men in Amerika rekeniajndag
houdt met een verlaging van de divfcbbat)
dendbasis. In hoéverre hier de beujerd b
overdrijft, moeten worden afgewacht.U ho
Proost en Brandt N.V.. een papierhaijalerdi
delbedrüf en binderij, tot dusver een
milievennootschap, wordt opengemaalrrlt 1
komt diénsvolgens met 'n emissie vaKest*
f 1% millioen aan de markt. De stukk(Un
worden vrij voor het beleggend publi«
k 105% uitgegeven.
De beleggmgsmarkt bleef prijshoud<
gestemd.
>rsch'
Zc
jwesti
fcrada
Jende
cónflict in onze tijd tussen vrijhei?
zekerheid. De vrijheid in verantwooirS,
delijkheid jegens God. waartoe de ment""1,
geroepen is. en de zekerheid, die herf.3"
buiten zijn eigen verantwoordelijkheid
van bovenaf wordt aangeboden.
Het 19e eeuwse liberalisme schonk d(
arbeider vrijheid zonder bestaanszeki
heid, de collectivistische maatschappi
hem bestaanszekerheid schenkel
brengt altijd onzekerheid mee en
kan de nieuwe maatschappij niet ge*eoor
bruiken. Zij is immers in al haar gele^esij£
dingen tevoren „gepland" en als iets niel^y
volgens het plan verloopt, wankelt zij^
op haar grondvesten. Als
De „planners" in deze maatschappilaak
der toekomst zijn de hoge ambtenaren$eri
de wetenschapsmensen en dc vakvereni-£hriJ
gingsleiders. Zy vormen de elite, die metj,et 1
behulp Van de vele mogelijkheden^ ic(
die wetenschap en techniek thans bie-fcerk
den. de gehele samenleving samenvatte-ngebl
ln. statistieken, dossiers en plannen. than
Naast hen Staat slechts de massa, disgang
geleid wordt. Die haar verantwoordelijk«flanv
heid geheel heeft overgedragen en haargeëii
vrijheid heeft ingeruild voor zekerheid.kerk
Want, zo zegt de schrijver ergens, dat dsro'n
is zou ontstaan door verpau- Li
pering is een socialistische vergissing.
Hij ontstaat daar, waar geen zorgen meer »i
waar door de buiten het individu 1
erschafte bestaanszekerheid dé
vrijheid en verantwoordelijkheid ver
dwijnen, terwijl tevens het geestelijk V(
ontbindingsproces een hoogtepunt heeft,
bereikt, waar de mens geestelijk onder-gaS(
gaat in hét nihilisme en zich niet meeror_e
van God geroepen weet.
[jE EERSTE ombuiging van de rnaat-^3"
u schappij in deze richting ziet de Jl t
schrijver liggen op de overgang van de'1
de 20ste eeuw. De grootonder-^
hadden toen zulk een machts-
positie veroverd, dat enerzijds de vrij- |e
heid van hun ondergeschikten werd be- »eu
laagd en anderzijds de overheersing van, t
het economisch leven over alle andert^ra
levensgebieden dreigde. gev
Overheidsingrijpen was hier dus nood- kj
zakelijk want de auteur toetst de ganse t
ontwikkeling aan twee grondbeginselen «j
oor de structuur en de souvereiniteit,
.1. de juiste verhouding tussen gezag e_
vrijheid en de souvereiniteit der levens- I
kringen. Beide werd hier geweld aange- fre)
daan. Maar in plaats van de economi- iho
sche machtsconcentratie te breken en te al
spreiden trok de overheid een deel van
de economische macht aan zich, zo zelf
deze beginselen geweld aandoende. De
de beide wereldoorlogen hebben i
of meer noodgedwongen op 'd
deze weg doen voortgaan.
In het verlengde van deze weg ligt
u de hierboven beschreven planning.. L
an heel het leven. Van heel het leven,
want-als men begint met „plannen" op 1
economisch terrein, moeten alle onze
kerheden worden uitgeschakeld, ook die
het gevolg zijn van vrije gedragingen".^
op andere terreinen. Zo zal men zich
ook gaan bemoeien met het gezin,
de voorstanders van de planning heb--
ben zelfs de kerk ingeschakeld voor hun
doeleinden.
Waarheen dit alles leidt is duidelijk.
De massa der geleiden kan de „plan
ning" onmogelijk overzien. De massa
psychologie en de daarop gebaseerde
propaganda-methoden moeten worden
ingeschakeld óm haar vertrouwen te be
houden.
Zij worden „om bestwil" geleid en de
plannen mogen door onbegrip niet ln
gevaar komen. Ook streeft iedere elite/
naar handhaving van de eigen positie.
Zo zal iedere opstand dus „om bestwil"
der onwetende massa ten slotte met gek
weld moeten worden onderdrukt. De to
talitaire maatschappij is de logische,
consequentie van deze „maatschappij
der bewindvoerders", zo concludeert de
schrijver.
Ziedaar enkele grepen uit de diagnose,
zoals prof. Van Riessen die stelt, als hij
de pols heeft gevoeld van onze kranke
samenleving. Ziedaar zijn weinig be
moedigende visie op de maatschappij der
toekomst. Gelukkig is de komst van deze
maatschappij niet een onafwendbaar
nodlot. Over zijn gedachten inzake een
mogelijke ombuiging van de weg
de richting van een Christelijke maat-
scha.PPi.i -hopen we in een volgend arti
kel nog iets te zeggen.
