Waar de stenen spreken
veel
Schoolarts vond vrij
struma-gevallen
Mej. F. Kant weer kampioene
machineschrijven
Najdorf gevreesd om
chocolade jacht
zi]|
De Zijl heeft wisselvallig
seizoen gehad
RIJN- EN VEENSTREEK
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
WOENSDAG 23 SEPTEMBER I
Oud-Katwijk heileelt
Ontroerend geloofsvertrouwen
in gedichten
n.
Wanneer we over het in 1791 in gebruik genomen kerkhof van Katwijk
aan Zee wandelen en onze ogen laten dwalen over namen en opschriften
op zerken en grafstenen, komen we op het westelijk gedeelte een grote
zerk tegen. Zij draagt niet anders dan de registratieletter F en het cijfer
30, benevens de naafti BORGER, zonder enige nadere toevoeging. Maar
wat een leven gaat er open, wanneer we achter deze zerk kijken, die als
het ware de boei is boven een wrakgeslagen menselichaam.
Uitzonderlijk begaafd was de uit Joure
geboortige Fries, die hier op 36-jarige
leeftijd voor zijn lichaam een laatste rust
plaats vond. Reeds op 17-jarige leeftijd
was hij met vlag en wimpel geslaagd
een vergelijkend examen, na geheel alleen
en zonder enige aanbeveling naar Leiden
gereisd te zijn, en wist zich aldus
beurs te verwerven, die hem in staat
stelde zich aan Leidens universitei
wijden aan de theologische studie.
Zes jaren later reeds zag hij zijn studie
beloond met de doctorsgraad. Na een lec
toraat van zes jaar aan dezelfde universi
teit werd hij als jongeman van 29 jaar
benoemd tot buitengewoon hoogleraar,
twee jaren later tot gewoon hoogleraar
de geschiedenis en de klassieke letter
kunde te Leiden. Wijd en zijd wa
roem zijner welsprekendheid bekend.
Nochtans kende deze medaille ook
haar keerzijde: zijn eerste vrouw, Abra-
hamina van der Meulen, stierf het jaar
na hun huwelijk in het kraambed. Op 27
Juni 1815 werd zij bijgezet in de Hoog
landse kerk. Wel bracht het jaar
toen de vijf-en-dertigjarige Fries
tweede vrouw binnenhaalde in zijn
ning, nieuwe vreugde en nieuwe hoop,
maar. na het leven aan een dochter ge
schonken te hebben, moest Cornelia
Scheltema eerst hun dochter weer af
staan. om kort daarop zelf aan haar echt
genoot te ontvallen door de dood.
Het is in die dagen van overstelpend
leed en bittere eenzaamheid, dat Borger
aan zijn moeder schrijft:
„Ik heb een graf gekocht in Catwijk;
daar rust Kee onder den vrijen hemel.
Het kindje, dat reeds begraven
de kerk, heb ik laten opgraven
zijn moeder in de kist gelegd! Hier
moet ik eindigen of ik val mijn stoel,
UED Zoon Borger"
En het is kort na die onuitblusbaar
zijn herinnering voortlevende dagen dat
hij vanuit zijn diepe neerslachtigheid
eenzaamheid zijn ode „Aan den Rijn, in
de lente van het jaar 1820" dicht 1). Vraag
niet. welk een strijd zijn hart had omge
woeld, vóórdat hij zulke regels kon neer
schrijven als:
'k Heb steeds, mijn Cod! arm U geloofd,
En zal, zoo lang ik adem hale,
Mij sterken in Uw vadertrouw,
Die nimmer plaagt uit lust tot plagen.
Maar toch, het valt mij zwaar, te dragen
Dien zwaren last van dubbelen
En spreekt niet een eindeloos opzien
tegen het weerzien met het graf in de
duinen, tegen een nieuwe reis n
wijk, uit die 4iit het hart gewelde regels:
Te Katwijk, waar de 20ute golven,
O, Rijn'. U wachten in haar* schoot,
Daar ligt in 't schrale zand bedolven
Mijn kostbaar offer aan den dood.
'k Wil tranen met uw waal'ren mengen;
Belast U met dien zilten vloed:
De droeve zanger heeft geen' moed,
Die tranen op het graf te plengen
Der Gade, nooit genoeg beschreid.
Gij, oude Rijn! Wees gij mijn bode,
En voer ter rustplaats mijner Doode
De tolken mijner menschlijkheid.
De diepe depressie, waaraan Borger m
„dien zwaren last van dubbelen rouw'
ten prooi viel, liet hem echter niet meei
los. Vijf dagen na zijn heengaan, op 17
October 1820, werden op het Katwijkse
kerkhof in de duinen beoosten de Zuid
straat gelijktijdig het stoffelijk hulsel
de jonge, begaafde en zwaar beproefde
Borger en dat van zijn eerste vr
voor die gelegenheid uit de Hooglandse
kerk werd overgebracht, aan het duin
zand toevertrouwd.
Woelig leven
Wij wandelen voort.... Niet herken
baar aan enige naam of wapen is de zerk
boven de rustplaats van het gebeente van
prof. Johannes Henricus van der Palm.
En wij werpen een enkele blik in zijn
leven. Een woelig leven: een beurs van
Rotterdams overheid stelde hem in staat
te studeren in de theologie aan Leidens
universiteit.
Als predikant in het Utrechtse St
Maartensdijk liet hem het politiek gebeu
ren geenszins onverschillig, en uit een
vurig patriottengeslachtstammend
neemt hij in 1787 de benen uit zijn pasto
rie, uit vrees voor de Prinsgezinde Prui
sische troepen, om onder te duiken bij
Zeelands eerste edele, de Middelburgse
mr Johan Adriaan van de Perre, Heer van
Nieuwkerk, waar hij de huiselijke gods
dienstoefeningen verzorgt, en belast
wordt met opzicht over bibliotheek, ka
binet en liefdegaven!
In 1795, bij de Franse inval op Walche
ren, is hij één der leiders der revolutie.
Van 1799 tot 1806 neemt hij de zetel in
van staatssecretaris van Nationale Op
voeding en voert spellingseenparigheid en
onderwijswetvernieuwing in. Van 1806 tot
1838 bezet hij een Leidse hoogleraarszetel.
En wie denkt niet bij de naam Van der
Palm aan zijn Bijbel voor de jeugd en
aan zijn Bijbelvertaling met aantekenin-
Verwondert ons de anonymiteit van zijn
graf. wanneer een tijdgenoot schrijft:
„Zijn lijk werd ter aarde besteld te Kat
wijk, terwijl de bescheiden en nederige
afgestorvene zelf had begeerd, dat het
zelve met zoo weinig plegtigheid mogelijk
terug zou worden gegeven aan den stil
len schoot der aarde. Aan zijn graf werd
aan zijne nagedachtenis de eerste hulde
toegebragt door den hoogleraar Van
Hengel en den predikant D e r m o u t,
beiden te Leiden, die in mannelijke en
roerende taal spraken over het verlies,
dat allen hadden geleden door zijn
dood 2).
Reder..,
Tussen de stenen vloer van de oude
Katwijkse begraafplaats rijst een grafkel
der omhoog. We lezen de eerste naam:
F. E. Meerburg, geb. 12 Maart 1799, over
leden 30 September 1854. We zoeken in
onze papieren, om er een citaat in terug
te vinden uit „Eenige aanteekeningen ge
houden Door D. Meerburg. 1853" En we
lezen:
Zaterdagmorgen half elf blies hij
zacht en kalm den adem uit. Het was den
11 dag, van zyne eerste oogenblikken van
ongesteldheid af. Zenuw en zinking
typhus) koortsen hadden hem zwaar
aangetast4 dagen daarna bewezen
wij hem de laatste eer, en lagen zijn stof-
lijk overschot ter ruste, vergezelde het
lijk onder het geloei van wind.
Dominee De Vijver hield bij deze gele
genheid een schoone toespraak, ons wij
zende op de kortstondigheid des levens
en de verlossing die in Christus Jezus is,
om eenmaal zalig te kunnen ontslapen als
onze hoop, onze steun onze toevlugt in
alle onze nooden in Hem is'"
We zien ze staan rond de geopende
groeve: de moeder. Adelaide Verdoes, die
haar man ruim drie-en-twintig jaar
leven zou. en de ziel werd van de door
haar man opgebouwde rederij
bedrijven: terzijde van haar
de veertien kinderen, die zij ter wereld
bracht, waarvan Pieter Samuël de oudste
was en de negenjarige Hermien de jong
ste; hoe weinig kon zij bevroeden, dat
reeds het volgend jaar de naam van haar
oudste zou uitgehakt worden in dezelfde
zerk. die het graf van haar man ging
dekken
En dan ds I. C. de Vijver, gekleed ir
kuitbroek en met steek, de Bijbel in de
hand, de gespen van zijn zwarte schoe
nen verzorgd glimmend. En daar rondom
de verdere familie, zoals Gijs Verdoes, en
misschien ds Beuker, een schoonzoon; en
n van de timmerwerf, en van de
zeilmakerij, en enkele schippersvrou
wenEen kleine, sombere, in stemmig
zwart gestoken kring, die rouwt om één
van Katwijks grote zonen.
Predikant en kapiteins
Dan ontdekken we, al dwalend, ook het
graf van ds Isak van Harderwijk en zijn
tweede vrouw, Maria Johanna Wintzant
uit Katwijk aan den Rijn, met wie hij in
het binnendorp op een Aprildag van 1818
in de huwelijke staat bevestigd werd. van
welke laatste de kerkeraadsnotulen getui
gen; zeven dagen na haar man „sluimerde
ook zij zacht en kalm den doodslaap in",
om één dag na de teraardebestelling van
haar man te worden begraven in het
kerkhof in de duinen (overl. 7.1.1848); en
le graven van ds C. Plug en zijn vrouw
en van ds W. J. van Elden en echtgenote.
Langs de oostmuur liggen, broederlijk,
zij aan zij, de graven van drie koopvaar-
dij-kaplteins, C. Spaanderman (1838-1920).
K. Haasnoot (1870-1921) en Dirk Zwanen
burg (1823-1915), van wie de middelste
de maatschappij Nederland voer.
t ver er vandaan torent een gedenk
steen aan het hoofdeinde van het graf van
Kornelis Boorsma (18.2.1825-18.6.1815), de
grondlegger van de visserijschool. Er
staat alleen maar op, temidden van een
lauwerkrans: Aan Boorsma 1861-1911,
visserijschool bij de binnensluis de naam
gaan dragen van deze man, aan wie Kat
wijk zoveel verschuldigd is....?
Tragische reis
Ten slotte wordt onze aandacht getrof
fen door een grote grafzerk op een fami
liegraf, met veel namen. Bovenaan staat:
Lecndert Hus, met de jaartallen 19 6.1849-
24.9.1854. Misschien denkt ge bij het lezen
ervan: de kindersterfte was nu eenmaal
groot in die dagen, en ge wilt er aan
voorbij gaan. Maar ik zou u willen vra
gen: een ogenblik geduld, lezer! Want het
is allesbehalve gewoon, dat op het Kat
wijks kerkhof dit kinderlijkje op 12 Octo
ber 1854 werd bijgezet, o.m. ten overstaan
van de diepgeroerde grootvader, de be
faamde koopvaardijkapitein Maarte Amz.
Schaap.
In Mei 1854 was het vierjarig kereltji
met zijn moeder naar Rotterdam gereisd,
waar zij zich inscheepten aan boord
de stoomboot Adm. Verhuël, waarme
reder Plate een dienst van Rotterdam op
Le Hfivre onderhield, en waarop vader
als kapitein voer.
Op de terugreis veroorzaakte de kleine
Leendert een vage ongerustheid bij zijr
ouders, doordat hij abnormaal stil wa;
voor zijn doen, nauwelijks sprak, en bi;
voortduren weigerde te eten. Alsof hij eer
voorgevoel had van wat komen ging.
Nadat de gehele thuisreis goed verlo
pen was, strandde het schip welhaast in
het zicht van de haven ter hoogt»
Goeree-baken. De vader besloot zijn kind
met een matroos mee te geven, die met
twee kameraden in de inmiddels gestre
ken sloep naar de wal zou roeien. Wie
beschrijft echter de gevoelens van de va
der, wanneer hij ziet hoe bij een bankji
de sloep gegrepen wordt door een zee. ei
omslaat. En ofschoon in allerijl vaatwerk
in zee geworpen werd vanaf het stoom
schip, vermocht dit toch slechts het leven
van één der matrozen te redden; de beide
anderen en de kleine Leendert werden
Groot was de ontsteltenis te Katwijk
aan Zee, toen daar het bericht van dit
tragische einde van kapt. Jacob Hus' reis
bekend werd. Groter nochtans was d<
verwondering, toen elf dagen later, ever
benoorden het dorp waar zijn wieg ge
staan had, het lijkje van de kleine Leen
dert op het strand aanspoelde (5 October
1954) en de zee teruggaf, wat zij eerst ge
nomen had.
Zelden we teveel, toen wij schreven dat
op de rustplaats van Katwijks doden de
stenen spreken....?
W. A. Poort
1) Dichterlijke nalatenschap van E. A.
Borger, 2de dr., Leiden-Utrecht 1837, p. 72.
2) Alg. Noodw. Woordenboek der Zamen-
leving. Amsterdam 1847, p. 1844.
Voorts raadpleegden wij het „Dagboek
myner Reizen 1795-1841" van Maarte
Schaap, die bij zijn definitieve terugkeer
tijn geboortedorp president-kerkvoogd
werd, het Biographisch Woordenboek
A. J. van der Aa, het archief van de heer
District Katwijk
Aantal positieve t.b.c.-zeacties neemt al
De schoolarts van het district Katwijk, dokter P. Vermet, heeft weer zyn
verslag uitgebracht over de werkzaamheden in zijn district in het jaar
1952. In dit district, waaronder Katwijk, Voorschoten, Leidschendam en
Valkenburg ressorteren, zijn nu alle scholen bij de districts-schoolartsen-
dienst aangesloten.
zoekingen in dit district een verzoek
tot de minister van Sociale Zaken
Dat betekent, dat dokter Ven
toezicht heeft op 47 scholen met in totaal
9448 leerlingen! Vijf jaar geleden
het nog maar 37 scholen met 6349 leerlin
gen. Een respectabele stijging, die het
van de schoolarts wel
zwaart. In regeringskringen zijn echter
plannen ontworpen om tot vorr
kleinere districten te komen. In het dis
trict Katwijk zouden dan twee gemeei
neer worden opgenomen, terwijl
s een tweede schoolarts zoi
aangesteld.
Dokter Vermet heeft in 1952 in totaal
751 kleuters en 2163 kinderen
lagere scholen geheel onderzocht; 2696
kinderen van lagere scholen en
de Ulo- en nijverheidsscholen werden ge
deeltelijk onderzocht.
Bij de geconstateerde afwijkingen val-
en vooral de afwijkingen van het ge-
:ichtsvermogen op: 21 bij de kleuters, 72
n de eerste klassen van de lagere scho
en en 192 in de andere klassen! Het
tal geconstateerde tbc-gevallen bedroeg
slechts 5. Ook het aantal spraakgebre-
vas nog vrij groot, namelijk 112. En
slechts in Katwijk zal spraakles worden
gegeven, tenmiste: de mogelijkheid zal
daartoe open komen.
De toestand van de schoolgebouw
an in sommige plaatsen nog wel
worden verbeterd. Speciaal de ds De
Liefdeschool in Katwijk is bijzonder
slecht gehuisvest. In Voorschoten
toestand goed.
het verslag van dokter Vermet
wordt bijzondere aandacht gewijd
het onderzoek 'naar het voorkomen
h.c., asthma en struma.
Het percentage positieve t.b.c.-reacties
is, vergeleken met 1947, nogal sterk ge
daald. Bedroeg in 1947 het totaal 16,2
procent in 1952 was het 12,3 procent
in 1952 was dit 11,5 procent. Een mooie
vooruitgang.
Slechts Leidschendam-Stompwijk geeft
3g een hoog percentage te zien,
lijk 32,5! De meeste kinderen op de scho-
daar komen uit gezinnen
houders. En er komt nog steeds vrij veel
tuberculose onder het vee in deze stre
ken voor!
Van de lagere scholen geeft Katwijk
in Zee het laagste percentage, namelijk
8,6 procent.
Het onderzoek naar het voorkomen
in asthma (al of niet genezen) leverde
tot resultaat, dat dit district gerekend
rorden te behoren tot d> „gemiddel
de" districten. Het gemiddeld aantal ge-
allen bedroeg bij de jongens 13,4 pro
mille en bij de meisjes 7,5 promille.
Leiden 28.2>.
Dokter Vermet merkte verder op, dat
het vry veel voorkomen van schildklier-
vergrotingen zeker verband houdt met
het geringe percentage jodium in het
drinkwater. Aangezien het joderen van
drinkwater zeer duur en bovendien on
economisch is, omdat zoveel water voor
andere doeleinden wordt gebruikt, is de
beste oplossing de benodigde hoeveel
heid Jodium in het brood te verwerken.
De inspecteur van de Volksgezondheid
heeft naar aanleiding van de onder-
Volksgezondheid gericht, om de gemeen
ten in dit district aan te wijzen voor
het verwerken van Jozozout in het brood.
De bakkers zijn dan verplicht alleen ge-
jodeerd brood te verkopen. Op dit ver
zoek ia gunstig beschikt, zodat de bak
kers in dit district verplicht zijn Jozo
zout te gebruiken.
Politie voetbalde
De Katwijkse politie ontving gisteren
in competitieverband het tweede elftal
van de Haarlemse politie- Na een felle
strijd wist Katwijk de Haariemse gasten
te verslaan met 111. De ruststand
4—0.
KATWIJK AAN DEN RUN
Geslaagd
De heer G. van Delft slaagde te Leiden
voor het examen tweede knecht bloemist
hovenier. De heer Van Delft is w
zaam bij de gemeentelijke plantsoenen
dienst van Leiden-
(Advertentie)
GEVRAAGD
EEN 2e BROOD- en BANKET
BAK KERSB EDI EN DE
of HALFWAS
(Advertentie)
Hebt U een slechte hand van schrijven?
Goed gereedschap is het halve werk
Schrijf mei een Osmia vulpen
BOEKHANDEL A. v. d. BERG
Katwijk aan den Rijn. Tel. 2082
KATWIJK AAN ZEE
Opening kunstharsiabriek
Naar wij vernemen zal de opening va
de nieuwe kunstharsfabriek N.V. Syn
these te Katwijk aan Zee plaats vinden
op 29 September.
Geref. Gemeente
Vanavond om half acht spreekt ds
Mallan te Bruinisse In het gebouw Casa
Cara voor de Geref. Gemeente.
Spreekbeurt
Donderdagavond 8 uur spreek: in de
zaal Haasnoot ds Vroegindewey uit
Papendrecht.
Gezelligheid voor sportieve jeugd
Voor de adspiranten en juniorenafde-
lmgen van de sportvereniging werd gis
teravond in het clublokaal in de Elle
boogsteeg een gezellige avond gehouden.
De leiding berustte bij de heer B. Mul
der. die een openingswoord «prak. De
heer A. Kleinhout vertelde het een en
nder over de te verwachten wedstrij
den. Hierna werden enkele films ver
toond.
Hoog en laag water
Donderdag 24 September: hoog water
.34 en 15.57 uur, laag water 11.52 uur.
Zo nodig interne evacuatie
Stavenisse paraat bij
stormvloeden
Hoewel men in Stavenisse ten aanzien
van de toestand der zeewering de win
termaanden met vertrouwen tegemoet
ziet, heeft de burgemeester na het ad
vies van deskundigen te hebben inge
wonnen een plan voor eventuele in
terne evacuatie voorbereid.
Met betrekking tot het gevaar voor
stormvloeden is de gemeente ingedeeld
in 3 zones, t.w. ..gevaarlyk", „minder
gevaarlijk" en „vrij veilig".
De bevolking zal bij dreiging van een
stormvloed in 2 phases worden gewaar
schuwd, n.l. wanneer huisraad e.d. naar
de le verdieping gebracht dient te worden
en zodra de bewoners van zones 1 en 2
zich naar zone 3 dienen te begeven. De
zer dagen zullen alle bewoners van Sta
venisse door de burgemeester schriftelijk
worden ingelicht in welke zone hun wo
ning is gelegen en welke voorzorgsmaat
regelen getroffen dienen te worden. Be
woners van zones 1 en 2 krijgen een adres
in zone 3 toegewezen, waarheen zij zich
bij gevaar kunnen begeven.
Het geheel berust op vrijwilligheid.
In Zierikzee ziet men met enige span
ning het springtij van aj. Vrijdag tege
moet. De normale waterstand zal dan
volgens de getijtafel vrij hoog zijn, n.l.
1.90 m N AP. terwijl verwacht wordt,
dat bij aanhoudende storm, deze stand
hoger zal worden.
Maatregelen zijn reeds getroffen om
door vloedplanken en afdammingen het
water bij abnormale hoge stand tijdig
een halt te kunnen toeroepen.
Oude man in Purmerend
beroofd: 1 en \Vt jaar
Twee Purmerenders, W. H. cn M. J. G..
die op 10 Mei een oude man, met wie zij
op de kermis in een café hadden kennis
gemaakt, op straat hebben neergeslagen
en beroofd, zijn gisteren door de Alk-
maarse rechtbank resp. tot 1% en 1 jaar
gevangenisstraf veroordeeld. Tegen bei
den was vier jaar geëist.
Kampioen-tikster
Het tikken zit mej. Francisca
Kant, Tollensstr. 106, Den Haag
(links) wel in het bloed. In 1951
won zij al de nationale type-
wedstrijden, welke in Den Haag
werden gehouden, het vorige
jaar bereikte zij de eindstrijd
nietmaar nu is zij weer tot Na
tionaal tïkkampioene uitgeroe
pen. Naast haar de kampioene
van 1952, mevrouw B. M. J.
Wijsma-Booms.
Haagse typiste was in 1951 ook al prijswinnares
Bij de Zaterdag j.l. in de Haagse Hout-
rusthallen gehouden nationale wedstrijd
in machineschrijven is het kampioenschap
behaald door mej. Francisca Kant, uit
Den Haag (op een Everest-schrijfmachi
ne), met 14417 bruto-aanslagen, 65 fouten,
netto 13767 aanslagen of gemiddeld 459
aanslagen per minuut. Mej. Kant haalde
haar eerste kampioenschap in 1951 met
een gemiddeld aantal aanslagen van 422
per minuut. In 1952 overschreed zij het
toegestane foutenperccntage, waardoor
zij buiten de prijzen viel.
De tweede prijs viel ten deel aan mej.
Johanna H. W. van Dijk, te Santpoort
dorp top Imperial), bruto 13361, netto
12891, 47 fouten, 430 aanslagen per mi
nuut.
De derde prijs is voor mevrouw Ellen
W. Polman-Dessauvagie, Den Haag (Eve
rest) bruto 12904, 21 fouten, netto 12604,
243 aanslagen per minuut,
was eveneens een titelwedstryd uit
geschreven voor electrische machines.
Gezien het geringe aantal deelnemers
kon de jury geen vrijheid vinden voor
deze categorie een kampioenstitel toe te
kennen.
De eerste prijs electrische machines be
haalde mej. Theodora van Keulen, Eind
hoven (op IBM) bruto 12671, netto 12171,
50 fouten, 406 aanslagen per minuut.
Zaterdagmiddag om 4 uur zal in de
rotonde van de Haagse Houtrusthallen de
prijsuitreiking plaats hebben. Tevens zul
len dan de winnaars van de overige prij
zen en eervolle vermeldingen worden
bekend gemaakt.
j.L.
Smyslov met 8Vi punt nog steeds aan de kop
(Speciale correspondentie)
ZURICH, Dinsdagavcf
Van de veertig zetten die de spelers in het candidatentournooi in een zittl
van vijf uren moeten spelen, doen zij er ongeveer tien in het eerste s: r
uur, vijftien in de volgende drie uren, en de rest in het laatste speeli lfl
De drie uren, die aan het beslissende uur vooraf gaan zijn voor de t
schouwers niet erg opwindend. De meesters lopen heen en weer al»
niet aan zet zyn, drinken thee en eten chocolade. Tot voor kort depone
den zij hun tablet chocolade naast hun bord, maar daar is nu verander
in gekomen. Iedereen vreest nl. Najdorf, die steeds maar heen en w v
drentelt, iedereen aanspreekt en zo en passant overal de chocolade w
neemt.
Maar Najdorf zelf leeft ook niet zonder
vrees. Anderhalf uur voor de aanvang
van de dertiende ronde begon hij al door
de toumooizaal en de foyer te wandelen.
Men had hem gezegd, dat zijn tegenstan
der, Geiler, vast besloten was om hem
een nederlaag toe te brengen, e
vastbesloten houding van de Rus achter
het bord was wel te bespeuren dat er in
deze party hard gevochten zou worden.
Toen de partij enkele uren aan de gang
was, had Najdorf hoewel hy zich ver
dedigd had met een naar hem genoemde
variant van het Siciliaans, moeilijkheden.
Hy besloot tot een pion-offer en bood op
hetzelfde ogenblik remise aan. Maar dit
werd door Gelier resoluut van de hand
gewezen.
Daarentegen werd het remise-voorstel
In de party SmyslovTaimanov door
laatstgenoemde gretig aangenomen. Deze
party duurde slechts 19 zetten en hoort
dus thuis onder de zg. grootmeester-
remises.
Praten of spelen
Voor Reshevsky was dit het
rijn kaken nog wat vaster dan anders op
elkaar te klemmen, want door te winnen
hy immers Smyslov kunnen inhalen.
Zyn opgave was echter niet eenvoudig,
want de kleine Bronstein met zyn gee-
tig twinkelende ogen is een uiterst ge
vaarlijke tegenstander. Deze aarzelde dan
ook niït om de handschoen op te nemen
o begonnen de spanningen in deze
Konings-Indisch geopende party lang-
am maar zeker toe te nemen.
Het sehynt wel zeker te zyn, dat de
dikke Boleslavsky over stemorganen be
schikt, want in de voorafgaande weken
moet hy enkele keren remise hebben
aangeboden. Een dergelyk voorstel be-
Nn de De zyihekken zich weer hebben
gesloten, is er een seizoen achter de rug
dat zeer wisselvallig is geweest, niet al
leen voor de vereniging, maar ook vooi
de zwemmers en polo'ers.
Tijdens de tweekamp De ZijlChelten
ham verbeterde Dini Enseling het club
record op de 100 m rugslag dames
bracht het op 1 min 30.5 sec. waarna
de volgende avond in Bilthoven het
record op de 50 m met 40.9 sec 0.1
scherper stelde.
Bij het diplomazwemmen werden nog
de volgende records verbeterd:
3 x 50 m wisselslag dames (met school
slag). D. Enseling, C. v. Iterson, B. Taffijn,
1 min 58 sec.
ALPHEN AAN DEN RUN
De brug lachte
U kent de brug der zuchten toch?.
Die brug pikte Donderdag een dikke
raan weg, toen de nieuwe Alphense
brug, welke nu Koningin Julianab:Mg
heet, en die ook de Rijn overspant, deftig
op ..hoog niveau", letterlijk en figuurlijk,
werd geopend. Want die feestelijke plech
tigheid betekent tevens de nadering van
de afbraak, dus het einde, van de oude
brug der zuchten.
Maar gisteren heeft deze tot verdwij-
*n gedoemde brug wellicht de prettigstt
tg van haar leven beleefd.
Laat nu de klap van de nieuwe brug
geweigerd hebben te functionneren.
Net toen de klap voor de scheepvaart
geopend was, viel de electrische st
uit..,
lange
En de auto's maar wachten,
files, wel een half uur lang
En de brug der zuchten maar lachen
U voelt wel waarom?!
Niet aardigmaarb egrijpe
lijk!....
Wykavond centrum
Groot was de belangstelling voor de
wykavond, die gisteren in de consistorie
der Hervormde kerk aan de Julianastraat
werd gehouden. Ds Joh. Stehouwer sprak
'er zyn veertigjarig predikantswerk.
De aanwezigen kregen verschillend»
leuke dingen uit het leven van hun pre
dikant te horen, die zelfs eens op twaalf
tal heeft gestaan. Tenslotte ging ds Ste
houwer nader in op de huidige toestand
Alphen. Spr. moest constateren, dat er
wel bitter weinig kennis is by de jeugd
dat Alphen aan den Ryn eeh mate
rialistische gemeente is.
C.H.-jongeren
Onder leiding van de heer P. de Pgter
vergaderden de C.H.-jongeren in
lunchroom Gerwig. De heer Joh. Boers
het Uniebureau hield een inleiding
het onderwerp „C.H.-jongeren. let
op Uw zaak". Spr. nam het beginsel
programma als uitgangspunt en noemdf
"X een streefprogramma.
Spelende fietser aangereden
De dertienjarige fietser G. J. v. d. M.
greep gistermiddag om 5 uur in de Wil-
helminalaan spelenderwijs een op het
trottoir lopend meisje by de arm. Zij
maakte een reflexbeweging, waardoor de
jongen vlak voor de auto van een in de
richting Leiden rijdende Fransman raak
te. De automobilist kon een ernstige aan
rijding nog voorkomen, maar wel werd
de onvoorzichtige jongen „gekraakt".
HAZERSWOUDL
Burgerlijke «tand
GEBOREN: Jacoba H- A., d. v. C. W
Kraan en C. D. Brusche; Margaretha A-.
W. P. van Schie en M. Straathof;
Arend, z. v. A. van Zanten en M. Ver-
duyn; Maria P., d. v. A- A. Schakenbo;
J M. Bezuijen.
ONDERTROUWD; J. D. Kempen, 30 j.
E. G. Straver, 24 j P. H. de Kruyf,
j. en A. C. Zaal, 29 j.
OVERLEDEN: Q. M. J. Kóót, 4 j.; W.
van Klaveren, 4 J.
GEVRAAGD
KRANTENBEZORGER
voor Hazerswoude-Rijndijk
NIEUWE WETERING
Nieuwe Wetering vooruit
Het aan winkels zo schaarse Nieuwe
Wetering werd dezer dagen verrijkt met
de eerste en geheel modern ingerichti
melkwinkel. Hiermee werd een lang ge
koesterde wens van de heer J. Los A zn
en ook van de ingezetenen vervuld. In
de winkel bevindt zich een koelcel, d>
enige in het dorp. Velen kwamen de
familie Los gelukwensen.
OUDE WETERING
Woonark gezonken
Door de hoge golfslag in het Brasemer-
meer en de aanhoudende regen, is de
woonark van de heer T. gisteren gezon
ken. Het schip lag gemeerd aan de c
van het paviljoen De Brasem. Met behulp
van de brandweer werd begonnen
bels te redden en het schip leeg te
pompen.
ROELOFARENDSVEEN
Storm stelde feest uit
Door de storm moest het Oranjefeest,
dat vandaag en morgen zou worden ge
houden, een dag worden uitgesteld. Ds
exploitanten bleken namelyk niet
staat hun tenten op te bouwen, en te\
zagen de lichtfabrieken geen kans
aansluitingen te maken.
TER AAR
Bazar voor het Groene Kruis
Morgenmiddag om vier uur zal de bur
gemeester de bazar van het Groene Kruis
officieel openen. De bazar wordt gehou
den in de garage van de heer P. Lang-
hout en de opbrengst er van is bestemd
voor de inventaris van het nieuwe ge
bouw.
Opbrengst DJC.L.-colIecte
De Zaterdag gehouden collecte voor
het t.b.c.-fonds Draagt Elkanders Lasten
van het C.N.V. heeft ƒ99 opgebracht.
Bus contra vrachtwagen
Op de brug naby café Kramer aan het
Papenveer kwam een in de richting
Kattenveer rijdende bus van de N.A.L.
botsing met een vrachtauto, die uit de
tegenovergestelde richting kwam. De
vrachtauto kwam eerst voor tegen de
aakte deze later nog in de flank.
De schade aan de bus is vrij aanzienlijk
Persoonlijke ongelukken deden zich niet
voor.
3 x 100 m wisselslag dames( met school
slag), D. Enseling, C. v. Iterson, B. Taffijn,
Tenslotte de standen van de afg
polo-competitie.
Dames (3e klasse bondsafd. D):
De Zijl I 6 6 0
H.W.V. I 6 3 1
SNA. I
2e kl. Kringafd. A:
R.P.C. I
H.W.V. II
C.W P. II*
De Zijl II
B.Z.V. te Werve
Heren (2e kl. afd. A):
D.A.W. I
D W.R. I
D.J.K. I
D.W.T. I
De Zijl I
Res. 2e kl. afd. D:
De Zijl II
S.V.H. III
De Zijl II*
Rotterdam III
H Z P C. Hl
Merwede III
6 2 13 5
6 0 0 6 0
8 7 1 0 15
8 5 1 2 11
8 3 2 3 6*
8 116 3
8 116 3
8 4 2 2 10
8 3 3 2 9
8 3 2 3 8
8 2 3 3 7
8 14 3 6
8 fi 0 2 10*
8 4 13 9
8 6 0 2 10
8 4 0 4 8*
8 3 14 7
8 2 0 6 4
Res. 3e kl. afd. C
D.Z.V. II
S.Z.C. II
S.V.H. IV
V.Z.C. II
De Zijl III
3e kl. Kringafd. F:
Die Haghe I
De Zijl IV
D.E.S. II
D.V.Z. IV
S.N.A. III
8 7 1 0 15
8 6 0 2 12
8 3 14 7
8 116 3
8 116 3
9 7 1 1 15
9 6 1 2 13
8 4 2 2 10
8 116 3
8 0 17 1
betekent 2 extra verliespunten
De wintercompetitie zal zo mogeiyk in
de eerste week van October beginnen en
omstreeks 15 Maart 1954 eindigen. Gedu
rende de competitie is er een gesloten
periode van ruim drie weken.
Bekerwedstrijden tafeltennis
De bekerwedstrijden, die in de afdeling
Den Haag van de NTTB, jaarlijks al:
de proloog voor de competitie worden be
schouwd. beginnen zo langzamerhand
een beslissend stadium te komen.
Bij de dames is men al aan de laatste
8 toe en bij de heren aan de laatste 16.
In beide gevallen behoren de bekerhou-
dende teams daartoe.
De uitslagen van de 3e ronde luiden:
Dames: HBS aHafa c 90; Cebusta
DSB a 18; DOS aBatswingers
7—2; Wibo a—PTT a 1—8; Smash a—
VVV c 2—7; Wibo c—Scylla a 3—6; DSB
b—VVV a 1—8.
Heren: Sportief dBatswingers b 6-
Assumy aVW a 54; DTS bDocos b
7—2; GEB c—Wibo c 2—7; DOS a—DTS
9—0; DSS c—GEB a 3—6; DOS c—HBS b
36; Ford aScylla b 45; Ford b—DSB
a 1—8; Sparkler a—Treffers a 2—7;
Scylla aSalamanders b 81; GEB b—
DOS d 45; DTS aBatswingers c 18;
Batswingers aPTT (L) b 90; Sportief
b—HBS a 2—7; DOS b—GEB e 9—0;
DSS aWibo b 45: Batswingers d—
DOS f 3—6; Wibo a—DSS h 9—0.
Onbestendig
De oude stormdepressie neemt verder
in betekenis af, aldus deelt De Bilt
mee. Vanmorgen werd het centrum
met een druk van 987 m boven
Schotland aangetroffen, het storm-
veld ts vrijwel verdwenen.
Toch blijft deze storing indirect nog
invloed op het weer uitoefenen. Rand-
storingen ervan trekken namelijk via
Het Kanaal over de Noordzee, waar
door de wind nu en dan toeneemt en
er, vooral in de kustgebieden, enkele
buien vallen. De wind blijft echter in
hoofdzaak in de Zuid-Westhoek, zodat
de aangevoerde lucht, hoewel polair
van oorsprong, een vrij lange weg
over betrekkelijk warm zeewater
moet afleggen. Een verdere daling
van de temperatuur is daardoor de
eerste paar dagen niet waarschijnlijk.
staat uit het op vragende toon uitb: n d
gen van het woord remise, desnoods
derstreept met een handgebaar, dat 5n»
veel wil zeggen dat er toch niets an( jiei
in de stelling zit. Behalve dit ene wo gs
heeft niemand Boleslavsky echter to: fj
toe iets horen zeggen. Nu is dat bij 10113
schaaktournooi gelukkig ook niet no let
en wat Boleslavsky aan woorden tetfeü I
komt maakt hy weer goed door de ffcrerl
wyze, waarop hy schaak speelt. In nst<
party tegen Averbach was het de e? h a
uren Interessant om zich af te vraiden.
of Boleslavsky zbn spreek- dan wel gaig
schaaktalenten zou moeten gebrui) her
Afgaande op de stelling wordt het eei v
verwacht. Dez«
Het wilde gevecht tussen de weer I k
dreef komende Stahlberg en de Hon;i»t m
Szabo kwam later in rustiger banen, 1
drong een vrypion van zwart diep in be'
vyandeiyke gelederen. r5r
Ook in de partyen KotovPetroslan
KeresGligorlc werd het evenwicht lte*
de eerste uren niet ernstig verstoord. ^'ei
deden in beide partyen de witspelers
best om enig tastbaar voordeel (e "V
halen.
In de party ReshevskyBronstein i J0,
belde spelers tenslotte in grote tydiv °u?
gekomen. Een centrum actie van 1
Amerikaan werd door de Rus handig *r
geweerd, en toen bleek de stelling t
- - - 6
Reshevsky ernstige verzwakkingen
vertonen. De afgebroken stand bi
Bronstein gunstige perspectieven.
De vrypion van Szabo ontpopte zij
s een geweldige troef, toen hy de q
mars van deze pion kon combineren ij
rechtstreekse actie tegen Stahlbeq
koning. Nog voor de tydcontróle rn«
de Zweed zich gewonnen geven.
Boleslavsky heeft uiteindelijk nu"
besloten om eerst zyn schaaktalenten
Iaten^ spreken. Hy kreeg er een kl
«kk
voordeel mee, maar of dit voor uitbiw
ding vatbaar zal zyn moet het v—
leren
Najdorf staat nog steeds niet goed. I
bood op de 40e zet opnieuw rem
maar zijn voorstel werd door Gelt v
lachend van de hand gewezen. Vi
De partyen Kotov—Petrosian en Keiirte
Gligorlc eindigden zonder schokken jee
gebeurtenissen in de verdeling vi
Na de 13e ronde luidt de stand:
1. Smyslov 8li pnt (12); 2. Reshev» 11
IVs pnt, 1 afgebr. party (12); 3. Najdo
7 pnt, 1 afgebr. party (12); 4. Bronsteji.
6t4 pnt, 1 afgebr. partij (13); 5. PetrtE
sian 6!é pnt (12); 6. Boleslavsky 6 p: n
1 afgebr. party (12); 7-8-9. Keres, Eui e i
en Taimanov, allen 6 pnt (12); KMfcek
Gligoric en Szabo, beiden 5Vè pnt (11 i
12. Averbach 5 pnt, 1 afgebr. party (11
13. Kotov 4'4 pnt (12); 14 Geiler 4 pfer
1 afgebr. party (12); 15. Stahlberg IP
pnt (13). u
.i snijbone:
i I 8—18,50 idem II 66,1<
rak
mteveiling Bloemkool 14—21
10—7^60 alles per 100 stut f. j
kroten 57 tomat
9.40 pronkbonen 20—32 pref 13—15 bre
sen 5,80—6,80 gele kool 5,40—6,50 alles piroi
kg- sr rie 5,10—5,40 peterselie 2.90-1, m
ït 10Ó bos. ^eei
WOERDEN. 23 Sept Ki
ser 220 partijen. Prijzen: le soort 2,16—JJÈW
soort 2,09—2,15; zware tot 2.43. Had Ir
latig.. M
ZEE, 23 Sept. Aan 4.,
totale aanvoer 4403 P"
KW 47—624 k KW 19—353 k KW 67—33J
l'W 73—508 k KW 78—640 k K W45—147
KV.' 39—364 k KW 15—293 k KW 37—321
KW 130—411 k YM 75—126 k YM 283—164
Prfjzen: maatjesharing 26—30.20 volle
33.80—35r: steurharing 27,80—34,
ring 23,50—27.20.
KATWIJK AAN ZEE. 23 Sept.
m l-.dcn; totale aanvoer 924 k.; KW 17|J t
496 k KW 44455 k. Prijzen: miatjesharil
"1,4030,volle haring 33.80—36.80 sKt®11
aring 26.60—33,70 ijle haring 26.50—26,70. 1st
KATWIJK AAN ZEE, 23 Sept Van® Wc
berichten uit volle zee; KW 173-i-13 k KW1""
—60 k KW 49—17 k KW 43—30 k KW 65—i
KW 110—10 k KW 151—17 k KW 167—13 u.
KV.' 163—150 k KW 170—50 k KW 2—5 k K v
-25 k KW 5—35 k KW 6—150 k KW 23—63
H 283161 pi-
volle hart
4,10 ijle b m
k KW 32—3 k KW 40—14
15 k KW
KW 14 g<
it KW 16—10 k KW 129—30
k KW 7—50 k KW 38—45 k KW 34«
V 141—5 k KW 20—35 k KW 40—5 k Ylflel
-45 k; geen var;;t hadden de KW 9. K%n<
KW 175 en KW 48. Gemiddelde vangt» t
n vleet- en trawlvisserij In Schevei
VIaardingen en K- wijk resp. 28 en 2
SCHEVENINGEN. 23 Sept Vangstt*^
richten uit zee Sch 246—22 k Sch 254- 1
60 k h vl Sch 341—60 k Sch 342—5 k Sch 4hl
-O k Sch 56—55 k Sch 159—12 k Sch 229-iT..
Sch 263—75 k Sch 339—0 k Soh 23—75 k Scf
63—50 k Sch 104—45 k Sch 332 nog 115
25 mijl Sch 264—5 k Scr
-71
Engst P
,.sf
262—12
Sch 8—40 k Sc
- ilnig S."
Sch 30—17 k ha
Sch 35—10 k Sch 45—40 k Sch 6»-
letten Sch 130—17 fo
85 k h vl Sch 186 i
■v:v
i io;-
0 nc'-ti:
eh
sief?"
I k S3»!
Sch IX
0 k Sim
50—34 k S
acn i z—75 k ach 8917 k Sc"
weinig vangst Sch 103—6 k Sch 122—60 k
k Sch 124—5 k Sch 160—17 k Sch »-S'
•h 6—55 k Sch 47—25 k Sch 110—15 IB
Sc4i 121—60 k naar huls Sch 325—90 k h<
:hevcningenSch 64—31 lalst
t Sch 116—27 last Sch 131-H
21 last.
IJMUIDEN,
Trawlers;
23 Sept. Besommingen
77—20.400 YM 183—21.800 Y»f
16—21.600; loggers: YM 14—12.000 YM 20J-"
6860 YM 2108570 YM 53—5190 KW 51—454t«>
kotters: YM 276—2390 RO 20—2450 TX
—2770. b
IJMUIDEN, 23 Sept. Prijzen van gi»t«l-
:n Heilbot 3.50 gr tong 54,50 grm toni
2.35—2,15 kim tong 2.21—1.98 kl tong I \U
—1,83 k' tong II 1,42—1.36 tarbot I 3-2.1
"1 schol II 40—18 verse harto
kreel 18,5014.20 gr schel
i 48—45 kim
—21 kl ko
gr kai-elja>
gr koolvis
k h vl VI 205—7 l
—15 k nog 54 netten VI 3Ö6— II k nog rrt-
V) r+Wmi, VI 2#6 k DSf
VI 114—4 k h VI 'VI 141
-40 k VI 146—17 k VI
—10 k VI 80—*0 k notf 6 tmn*n VI 14—20 k
VI 58—25 k VI 84—20 fc rvof 10 nett«n VI 1»
—15 k VI 132-aa k VI 89—3 kantj*\