Zegetocht door Europa
Turkse tortelduif
vat
Leidato-comité
heeft grootse
volgend jaar
plannen
voor
Zweedse markt in het voorjaar, tweede
Leidato in het najaar
Leidse
Moderne muziek op de
concerten
Sinds korte tijd nieuw voor
onze avifauna
Tekort
op
vastgelegd
aan bouwgrond in Hazerswoude
energieke wijze verminderd
Consument en handelaar bi
sanering melkhandel gebaat
In Minudie „plukt" men de vis
met een ladder uit het net
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
ZATERDAG 19 SEPTEMBER pjW
Fondsvorming sle/f alle middenstanden
in staat mee te doen
Zo is gisteravond dan de eerste Leidato gesloten. Meer dan dertigduizend
mensen passeerden de controle en deze tentoonstelling heeft daarmee een
klinkend record op haar naam gezet zéker van de tentoonstellingen,
die na de bevrijding in onze stad zijn gehouden. Ondubbelzinnig is be
wezen, dat Leiden behoefte heeft aan een dergelijke actie. Deze weten
schap stimuleert het comité dan ook, het niet bij deze ene Leidato te laten.
De rommel in de stadsgehoorzaal was positie zonder bezoek. Dat geldt voor
kort na de sluiting haast niet te overzien. alle tentoonstellingen. Het moet dus zo
r gedurende zeven dagen gezien worden, dat de vermakelijkheden
tienduizenden mensen de ogen hadden
uitgekeken, gaf nu alleen maar afbreuk
te zien. De zaal moest spoedig ontruimd
worden en bovendien stelden de stand
houders er wel prijs op, zich -nu weei
volledig aan de eigen zaak te gaan geven.
Dat is er in de afgelopen week wel
beetje bij ingeschoten, al zorgde ieder
vanzelfsprekend voor een zo goed moge
lijke vervanging.
Spijt heeft geen enkele standhouder v:
deze week. En men verwacht, dat hun
aantal volgend jaar wel
dubbele heen kan komen.
Gehele middenstand
Volgend Jaar! Toen de deuren van d«
gehoorzaal gesloten waren, vonden wi.
het Leidato-comité bereid ons enige me
dedelingen te doen over eventuele plan
nen. Nu, plannen zijn er. Ze zijn zelfs al
enigszins omlijnd.
Om te beginnen verklaarde de heer A.
Sanders, de voorzitter van het b<
dat de Leidato niet beoogt een bepaalde
groep van middenstanders aan te trek
ken, maar de gehele middenstand zonder
één uitzondering.
Men is er van overtuigd, dat de mid
denstand op bepaalde tijden de behoefte
heeft om naar buiten op
dat moet periodiek geb<
mensen er lang genoeg tegenaan kunnen
kijken. Hoe is dat bijvoorbeeld
jaarlijkse 3-Octoberfeest het geval! Is het
wachten niet minstens zo leuk als het
achterom-zien?
In de open lucht
In het voorjaar van 1954 hoopt hel
Leidato-comité een Zweedse markt
ganiseren. niet in een zaal, maar in de
openlucht. Deze markt zal niet op
braderie gelijken. Een braderie is een
wone markt met een bijzonder tintje,
.verzameling van versierde en min of n
origineel opgemaakte kramen, het geheel
omkleed met een aantal attracties. D
Zweedse markt wordt meer een tentoon
stelling met er omheen enige attractie!
Het comité denkt er b.v. over. éei
Zweeds muziekgezelschap naar Leiden t
halen. Als Arnhem er in slaagt, de
Parijse politiemuziek binnen z'n poorten
te krijgen, hoe zou het o
lukken dit voor elkaar te krijgen meent
de heer Sanders optimistisch. De voor-
jaarsmarkt zal in het teken staan van di
woning en haar inrichting. Tot de attrac
ties behoren ook de nodige sportdemon-
straties. Men heeft zich al voorgesteld de
markt in de omgeving van de Pieters
kerk te houden.
De tweede Leidato moét weer in het
najaar plaats hebben. Men heeft al aan c
Stadsgehoorzaal gedacht. ofschoon h.
niet zeker is, dat deze zaal het wordt.
Dat hangt in de eerste plaats af vai
I deelnemers. Wordt dit aantal
zalci
t b(j kui
dan
gegevens zyn hierovi
nog niet te geven.
Leidatolonds
Om te komen tot een verantwoorde ex
positie. moet de financiële basis gezond
zijn. Men heeft daarom besloten een re
serve te kweken, waardoor iedere mid
denstander in staat zal zijn op grotere of
kleinere schaal deel te nemen. Er is een
Leidatofonds in het leven geroepen. Ver
scheidene middenstanders hebben zich
hiervoor reeds opgegeven.
Het principe van dit fonds is een regel
matige (maandelijkse) betaling. Alle deel
nemers zijn verplicht aan deze regeling
deel te nemen, zodat geen onderscheid
wordt gemaakt tussen grote en kleine
zaken. Het batige saldo van de eérste
Leidato wordt ook gestort in dit fonds.
Samenwerking
Zijn de meeste mensen gekomen voor
de muziek en de andere attracties of wer
kelijk voor de tentoonstelling? Het comi
té gaf op deze vraag ten antwoord: voor
de tentoonstelling. Maar een expositie
zonder attracties is nu eenmaal een ex-
onderdeel van de tentoonstelling zij
Naar de mening van het Leidato-bestuur
hebben de orkesten bepaald sfeer gescha
pen. Het is de bedoeling volgend jaar
voor medewerking in contact te treden
met alle omroepverenigingen.
Het is nog wel aardig, te vermelden,
dat het bestuur op 8000 mensen had ge
rekend. Het zijn er dus ruim 30.000 ge
worden. Het aantal suppoosten moest van
3 op 24 worden gebracht! Het Leidato-
comité hoopt tenslotte, dat het beroep,
dat voor de volgende acties zal worden
gedaan op het actiecomité Leiden Leeft,
het gemeentebestuur en de Leidse mid
denstandscentrale. niet tevergeefs zal zijn.
Bonnenregen
Een rondrit door de stad in een open
landauer, voorafgegaan door het tam
bour- en pij pércorps Kunst en Genoegen,
was de verrassing voor de 30.000ste be
zoekster van de Leidato. Het was
vrouw L. KriekNoort, die om ongeveer
half tien gisteravond met haar mar
geloos de stadsgehoorzaal kwam binnen
stappen en onmiddellijk in de zon van de
Leidato-belan-gstelling werd gezet.
Op het orkest-podium volgde de ge
bruikelijke huldiging. Mevr. Kriek mocht
van het Leidato-comité een waardebon,
groot f 200 in ontvangst nemen. Verschei
dene standhouders meenden niet te
mogen achterblijven en zij verrasten haar
eveneens met waardebonnen. In totaal
kreeg mevrouw Kriek veertien waarc
bonen voor een bedrag van ongeve
f 750.—.
Het echtpaar Kriek woont in de Raa:
straat. De heer Kriek is als voorslager
bij de grofsmederij werkzaam. Ook de
10.000ste. de 15.000ste. de 20.000ste, de
22.500ste en de 25.000ste bezoekers w
uitgenodigd. Zij kregen bloemen.
Een van hen. dr Van der Meulen, be
dankte het Leidato-comité namens allen.
De heer en mevrouw Kriek, die door de
omstandigheden niets van de tentoonstel
ling hebben gezien, kregen vrijkaartjes
oor de Leidato 1954.
In totaal heeft de Leidato 31.116
zoekers getrokken.
R esiden tie-Orkest
Hoewel het Residentie-Orkest, dat volgens het rapport van de Prins-
Bernhardstichting aan de spits staat van alle Nederlandse orkesten wat
het aantal uitvoeringen betreft, in plaatsen buiten Den Haag zichzelf
beperkingen heeft moeten opleggen, omdat een te uitgebreide tournee het
peil van de uitvoeringen dreigde aan te tasten, is Leiden aan dit lot ont
komen. Er komen dus ook dit jaar weer acht concerten in de Stadsgehoor
zaal, en wel op Donderdagavonden.
Zoals men weet zijn deze concerten in
het afgelopen jaar uitverkocht
ïwe programma
óf oók dit keer
geweest,
ziet, twijfelt er niet
zal het storm lopen.
In de door Willem van Otterloo gediri
geerde programma's is een wérk uit ce
laatste dertig jaar opgenomen, ongeacht
het land van herkomst
De solisten in het eerste concert. 15
October, is Elisé Cserfalvi. viool. Dan
worden uitgevoerd de symphonie no. 99
Haydn, het Adelaïdeconcert van Mo-
Tzigane van Ravel en Feste Romar.e
Respighi. Dit laatste is dus hét bè-
doelde moderne werk.
Jan Odé speelt op 5 November ondèr
eer eer. pianoconcert van Ravél, waar-
i op 26 November Gaspar Cassado so-
st is in hét celloconcert van Schumann.
Dan wordt ook uitgevoerd de derde sym
phonie van Saint-SaënS met Hammond-
gel-begeleiding.
De tweede concertmeesteres. Adriènne
de Smet. speelt op 10 December hét viool-
E van Bach en de eerste rhap-
sodie van Bartók. Voor de eerste maal
voert het Residentie-Orkest dan de Or-
chéslervariationen van Blacher uit.
Op 7 Januari treden als solisten óp
Theo van dér Pas en Gerard Hengeveld
Het programma vermeldt concert vóór
piano's van Mozart, en concert vóór
Sempre begint buiten
np-e Av&nti en Jong en Jolig zul
len hét aeizoen 1953—1954 buiten de stad
;n. en wel te Vlaardingei
is uitgenodigd op 23 September
dé afdeling VlaArdingen
Ned. Chr. bouwvakarbeldersbond ter ge
legenheid vAn het vèertig-jArig bestaan.
Dit jaar is vOor Séntpré cért jubiléum-
En dé goede inzét vêrétévigt dé'
hoop, dét hét ook één góéd jaAr zAl
trden.
Turkse tortelduiven door Roger
Tory Peterson.
Laatste Avondmuziek
Maandagavond half 9 houdt Adriaan
Blankenstein in de Hooglandse kerk zijn
laatste muzikale avondstilte. Medewer
king ver-leent mevrouw Rensink-Zaal-
begg, sopraan. Het programma luidt als
volgt:
1. Canzona van J. S. Bach;
2. a. Ich halte treulich Still van J. S.
Bach, zang;
Gott lebet noch van J. S. Bach,
Meinem Jesum lass ich nicht van
Joh. G. Walther;
Er weldet Seine Herdé van G. F.
Handel, zang;
Orgelkoraal van Flor Peeters;
a. Wat vreugd hoor ik uyt 's hemels
zalen, bewerking van Anth. van
t, zang;
Jezus' bloemhof, bewerking
Mortelmans, zang;
7. Koraal, bicinium I en II, air, ricér-
ire uit Partita over psalm 8 VAn Anth.
an der Horst.
Aan de uitgang collecte voor het orgel
twee piano's en slagwerk van Bartók.
Stévan Bergmann zal op 28 Januari
vertolken eén pianoconcert van Tsjai-
kowsky. Ook dé vijfde symphonie van
Beethoven wordt dan gespeeld, met mis
schien nog eén Nederlands werk.
Als modern werk komt 18 Februari op
het programma voor een viool-concert
van Rawsthorne. Voorts: Concerto grosso
in G. van Handel, symphonie in drie
dèlen van Strawinsky en Slavische dan-,
sen van Dvorsjak.
Jan Prins, fluit, en de in Parijs zoveel
furore makende Daniel Wayenberg zijn
de solisten in hel laatste concert, op 11
Maart .Het programma: Fluitconcert van
Jurr. Andriessen. symphonie van Walton
en eerste pianoconcert in D van Brahms.
Een nieuwtje op gramofoonplatenge-
biéd Is nog, dat in October deeerste
platen van het Residentie-Orkest in Ame
rika door Columbia worden uitgebracht.zöeking bleek, dat zij zich schuldig ge-
Het orkest draagt dan de naam The'maakt hadden aan een groot aantal
Hague Philharmonic Orchestra. diefstallen
Burgerlijke stand van Leiden
GEBOREN: Johannes F., z. van J
Posthuma en W. H. Bosma; Hèndrik, z
J. P. van Baaren en J. Filippo:
René E.. z. v. W. Th. van Hugten en H
Hopman; Janko. z. v. F. Breedveld
G. Lepelaar; Maria C„ d. v. A Brak
J. Rietveld; Wilhelmina, d. v. J. van
Zeijst cn M. G Bleijie; Theodora J. G.,
N v. d. Me ij en I. C. J. van Rijn;
a F, d. v. W. v. d. Veer en M F.
Hakkaart: Martine L. d. v. M. Wassê-
<ar en L. C. van Veggel
OVERLEDEN: A. Boerfijn. m., 73 jr
Winkeldieveggen gepakt
Ofschoon zich voortdurend tal van vogelsoorten verder noord- en west
waarts uitbreiden, is de plotselinge snelle uitbreiding van de Turkse tor
telduif in Europa wel heel merkwaardig. Nog omstreeks 1900 waren de
dichtstbijzijnde streken, waar deze duiven voorkwamen, het donkere ge
deelte van bijgaande zeer overzichtelijke kaart, die gemaakt werd door
de Engelse ornitholoog, mijn vriend James Fisher. Voor de samenstelling
van deze kaart, die werkelijk voor zichzelf spreekt, moest allé bestaande
literatuur over deze duif worden geraadpleegd. Bulgarije en Turkije,
hét donkere gedeelte op de kaart, bleken de loopplank bij de fantastisch
snelle uitbreiding over Europa te zijn geweest.
grijsbruin, overgoten met een wijnrose
gloed. Beide hebben zij een zwart hals
kraagje. als een halve ring om fie nek
Van de gewone tortelduif onderscheidt de
Turkse zich door dè langere staart zon
der witte zijzoom, een minder duidelijke
bruine bovenzijde en iets grotere afme
tingen.
Snelle uitbreiding
In tegenstelling met de gewone tortel
duif, een typische zomervogel, die zich
van Mei tot September bij ons ophoudt,
kunnen wij de Turkse torels het gehele
jaar verwachten. Ofschoon zij enorme af
standen kunnen afleggen, getuige de snel
le opmars door het grootste deel van
Europa, zijn zij geen trekvogels en kun
nen zelfs zeer koude winters met goed
gevolg doorstaan.
Uit het grote aantal broedsels, name
lijk drie tot vijf per jaar terwijl de ge
wone toj-telduif in de korte tijd, dat zij in
ons land is, maar gelegenheid tot het
grootbrengen van één broedsel heeft
en het grotere aantal jongen per legsel.
is de zeer snelle uitbreiding te begrij
pen. De oorzaak van deze plotselinge óp-
Vermoedelijk werden de eerste Turkse
tortelduiven, die in ons land overwin
terden. waargenomen bij Harderwijk in
de winter 1948—1949. In September 1950
werd voor het eerst met zekerheid een
tweetal van deze vogels vlak bij Harder
wijk, namelijk te Hulshorst geobser
veerd. Waarschijnlijk hadden die twee
datzelfde jaar daar ook reeds in de om
geving genesteld. Intussen werd het broe
den voor het eerst te Musselkanaal in dc
provincie Groningen in September 1950
met zekerheid vastgesteld. Terwijl in 195(3
en 1951 het broeden van deze vogels
de omgeving van Harderwijk. Hierden
Hulshorst nog twijfelachtig was. kon
1952 ook daar het broeden evenals
Oldebroek, met stelligheid worden wa;
genomen.
Datzelfde jaar broedde, haast zonder
enige twijfel, ook een paartje bij Amers
foort. In het najaar van dat jaar werden
zelfs op die plaats 25 stuks van deze
vogels waargenomen. Hier gelukte het
ons. de Turkse tortelduif enkele da
gen te bekijken. Gewoonlijk zijn zij erg
mak en gemakkelijk te observeren,
dat zij graag op vrij hoge plaatsen zitten
aar een goed uitzicht te vinden is.
Verwarring is alleen mogelijk met de
kooitjes gehouden lachduif, waarv
de Turkse tortelduif te onderscheiden
door een duidelijk langere staart, die ook
geen witte maar grauwe onderstaartdek
heeft en de donkerder kleur van
de gehele vogel. De lachduif is overwe
gend lichtbeige, 'de Turkse tortelduif
GEMEENTE LEIDEN
Officie/* publicaties
BEPERKING SCHEEPVAARTVER
KEER OUDE VEST
Burgemeester en Wethouders van
Leiden brengen ter openbare kennis,
dat mét ingang van 21 September 1953
de dóórvaart van de Marebrug gedu-
énde i: 8 weken zal worden vernauwd
n die mate. dat schepen, breder dan
80 meter niet zullen kunnen passeren
Woningnood rondom Leiden II
ber te spelen; Uitbreidingsplan werd in
gen van de
J 'doeling. dat dit gedeelte wordt begrensd
oiie Kernen id°°r een pianis°en e°e*» «r°te gracht.
Schapen aan Leidse
veemarkt
In de berichten van dé Lerdae vee
markt was gisteren niet dé schapenAan-
opgènomen Het aantal schapen
bedroeg niét minder dan 2500. Dat bè-
tekent een recordcijfer, waaruit wé!
blijkt, dat dé schapènrtiarkt van Leiden
ch eén bijzóndere jiositié Hééft v.ér-
rérd.
Muizen en mensen
Stuk van de verloren illusies
door het Rotterdams Toneel
Het is niet uitgesloten, dat gisteravond een groot gedeelte van het publièk,
dat de Schouivburg vulde bij de opvoering van Muizen én Mensen, door
het Rotterdams Toneel, met de figuren van Lénnié én Géorgé niet góed
raad heeft geweten en deze beide mannen niet heeft begrepen. Het zijn
voor ons ook geen alledaagse figuren, die Steinbeck heeft geschapen.
i werk te beoordelen Is het ftltlld
gewenst, dat men weet waar het
daan komt. Muizen en Mensen ligt niet
in onze nuchtere Hollandse sfeer Als
regel vinden wij het prettig alles te kun
nen begrijpen en we mogen graag analy-
seren en redeneren om te zien of alles
(klopt.
In dit stuk klopt de zaak wel eens
niet. Beide hoofdpersonen zfln in vele
opzichten voor ons verstand ongrijpbaar
en we blijven met de vraag zitten: waar
om trekt George toch zo met Lennie op?
Hij is maar een groot zwaar blok aan
zijn been, deze man met z'n geweldige
kracht en onvolgroeide geest.
Steinbeck kent deze mensen. Hij heeft
hen ontmoet b'u zlin omzwervingen door
het Weslen cn met hen gesproken op
de ranches, waar hij heeft gewerkt. Hij
kent deze mensen, die in zeker opzicht
aan de zelfkant van dc maatschappij
leven. HU weet van htjn verlangens, hij
kent hun menselUke gevoelens, die in
wezen niet veel verschillen van de onze.
HU houdt van deze mensen, waardoor
hij zo zuiver en goed over hen kan
schrijven, dat het ons niet loslaat; men
leeft mee, niet op een afstand, maar men
wordt in hun gemeenschap opgenomen,
waardoor de bezwaren van het verstand, I extra opvoering noodzakelijk gemaakt
plaats maken voor een warme genegen- Het is het bestuur vAn K en O. gehikt
heid; de/e mensen worden onze vrienden, op 5 October noz een voorstelling voor
Dit wil niet zeggen, dat we geen be- de gToene kaarthouders in te la;
«waren tegen dit stuk hebben. We menen, I
dat er een parallel is tussen de dood van
Lennie en dè manier en dé motlévéü,
waarop de oude vieze hond van Candy
wordt afgemaakt. Uit utiliteltsoverwegin-
gen, waarin nog een zeker soort barm
hartigheid tot uiting moet komen.
Muizen en Mensen is hét stuk van de
verloren illusies. Men maakt plannen, jjes
droomt van een eigen bezit, en nooit
Nieuwe secretarie
Voorts is hier een ruimte geprojee-
tèerd voor een niéuwe gemeentesecreta-
Eén der móóiste plattelandsgemeenten van Zuid-Holland: dèt is Hazers- r,é met brandweergarage, politiecellen,
woude. Een gemeente met bijna zesduizend inwoners en éen burgemeester. vtïirekkeJ»er*eW°n,n* *ndere d,Cn8t"
dié bruist van énergie om het die inwoners zo prettig mogelijk en om In de kèrn Groenedijk - waar de
zijn gemeente zo ideaal mogelijk te maken. Hard wordt gewerkt aan dé!niéuwe Jongensschool zal verrijzen is
ontplooiing van Hazerswoude en burgemeester L. J. den Hollander kan|öen. totale ruimte voor vijf-en-veertig
schuiving naar het Westen en h
valt echter moeilijk te verklaren.
Dit feit heeft sedert ongeveer 191
dé aéndacht getrokken. Voor 1930 L-xéil
men zij nog niet in Hongarije vooaar
1936 werden de eerste in Tsjecho-S: GIN
kijc gesignaleerd, 1938 in Oostenrijk, geli
In Polen, 1944 in Italië, 1945 in Duitd het
1948 in Denemarken, 1949 in Zwitsei ius
Nederland en Zweden, 1950 in Frat n:
en tenslotte in 1952 zelfs ook in Enge r
Hoe dé ontwikkeling van deze
der in Europa zal verlopen, zal de elt
moéten leren.
In dé 18de eeuw bleken de Ti «dik
tortels in Constantinopel reéds ta ndaa
maar dat de Turken deze vogels viNu
in Europa zouden hebben ingev
schijnt toch geen waarheid te zijn. K t
gewone tortelduif weer afgereisd
het Zuiden, behoeven wij op het
blik voor verwarring met deze
bang te zijn.
Het mag wel uniek in de ornithofy®?'
wórden genoemd, dat één vogel,
deze nog maar zo pas werd verwacht,
Inderdaad werd opgemerkt. Deze
Voor-Indië stammende duivensoort ir. chtv
op het ogenblik een glorieuze intre<£u*
Europa. Berichten, dat er reeds
najaar één in de omgeving van Woe
zou zijn waargenomen, zijn niet
controleren,
Wel hoop ik, dat alle belang!(ldê
lende lezers goed naar deze
zullen uitkijken en bij gebrek
enige beschrijving of enig plaatje
de Turkse tortelduif in elk Euroj
vogelboek, hoop ik dat bijga elan
plaatje tot de herkenning zal
dragen. Eventuele berichtjes wor ff'
natuurlijk graag ontvangen.
Warmond, Jaap
September 1953.
>ort trfL
mei rede
Reconstructie van de verspreiding van dè Turksè tortelduif, samen
gesteld door James Fishèr naar bèstaande litèratuur. Het donkere ge
deelte wijst het in 1900 bezette gebied aan. Dè pijlen wijzen de hoofd
richtingen aan van dè verspreiding tót de hedendaagse grenzèn.
er met recht trots op zijn, dat de wijze waarop dit gebeurt, in verschillen-i ^onin,fei1' Haz®rswoude zit dus met stil,
|waar t de woningbouw en de uitbreiding
ae opzichten uniek is. van dé gemeente betreft. Maar deson-
De woningnood is ook in Hazerswoude 1 Zestien huizen zijn hier reeds gereed. enjdanlts zal bet ook hiér nog wel verschei-
nóg stcéds niet gering. Ook al omdat een zelfde aantal zal hier nog verrijzen.dène jarer> duren, voordat de woning-
dezé gemeente een bijzonder sterke be- Het betreft hier de zogenaamdé „stro-1 nood is opgelost. En dit is ook weer voor
'olkingsaanwas heeft. Dan zijn er hui- kenbouw". De keuken e.d. zijn naast de dim dèól afhankelijk van de situatie in
en, die met góéd fatsoen de naam wo- gang en dus eigenlijk aan de voorkant j andere gemeenten.
ling eigenlijk niet meer kunnen dragen van de woning geprojecteerd. Aan de Want is het aan de ene kant niet pret-
n nodig moeten worden afgebroken. achterkant heeft men dan de woonka-1 tig, dat mensen, die in Hazerswoude
Maar zolartg het gehele personeel van een mer met openslaande deurón. Déze ziétwerken, nog steeds elders wonen aan
Hazerswoude j uit op de tuin. die wordt afgesloten door de andérè kant werken vele bew
Regelingscommissie te Leiden:
De Leidse rcgelingscommissie voor de sanering van de melkhandel hi
gistermiddag een bijeenkomst belegd in Bellevue met het doel de sa'nèrini
en alles wat daarmee samenhangt, nader tè belichten. Onder meer waréi
hier vertegenwoordigsters van de huisvrouwenorganisaties aanwezig
geleden naar Hazerswoudeuit op de tuin. die wordt afgesloten door! de andere'kant werken vele bewo" I ^eren A. T. van Schaik en A. P. Stalenhoef, respectievelijk uit de (gé
overgeplaatste fabriek nog steeds in Den een grote haag. waardoor de bewoners ners vaö Hazerswoude in Alphensaneerde) gemeenten Utrecht én Soest. De vergadering stond onder lei
Haag woont is men wel verplicht met dus geheel vrij komen te wonen. Tevens aan den Rijn, Leiden. Voorschoten en ding van dé heer S. Vin Egmond
deze afbraak te wachten, totdat de wo-is in deze kern een boomgaard aango- Den Haag. Het laat zich begrijpen, dat
ningsituatie 1- - - - - - --
Gel ÊÊÉm
gekocht,
plantsoen wórdt .'déze toestand niet alleen veel"ongerief I De vo®.r"?an?®te grieven tegen de hul-
Dmt er nog een mé< rich brcntl, maar bovendien ?.'*e ln Uiiien
ei'kt en reeds thans zijn riejStrook met veertien middenstandswonin- jaarlijks duizenden guldens i«in,. "es van "J0 en arbeidskracht
die getuigen van een gen (particuliere bouw). Het is dè be- gèld kost.
résultatèn
frisse en vooruitstrevende aanpak. De be
bouwing wordt ér geregeld in drie ker-
het dorp, aan de Rijndijk en aan
de Groenedijk. De uitbreiding van de
dorpskern léverde wql de grootste moei
lijkheden op.
Drastisch
Het door de beide Ambachtswateren
begrensde gedeelte, dat hiervoor in aan
merking kwam. bestond namelijk niet al
leen uit land. maar voor een groot ge
deelte ook uit water. Een andere keus
er echter niét en daarom besloot
tenslotte de zaak op even drastische
als unieke wijze aan te pakken, door een
groot gedeelte van de watertjes en slooi-
dempen. Een niet gering werk,
tienduizenden guldens
komt het. Steinbeck weet zonder for- gemoeid. Maar de zo fel begeerde
ceren het stuk naar de climax te voeren. bouwgrond kreeg men daardoor. Deze
Het Rotterdams Toneel, onder regie wordt begrensd door de Ds v. d Boscj»-
van Max Crolset, die enige jaren ge- straat, de Dorpsstraat en de Gerelaan.
leden dit stuk heeft voorgedragen, heeft Ongeveer vijftig woningen werden hier
gisteravond door eenvoudig én eerlijk j rMd« gebouwd, terwijl het totale aantal
onlngén In deze kern ruim honderd zal
ivoudig én
pel het stuk alles gegèven waarop het
recht had.
Ko van Dijk en Max Croiset, als Len
nie en George, hebben deze ménsen le
vensecht op het toneel gezet, omdat zl)
het speelden met dezelfde warmte en
liefde, waaruit Steinbeck hét stuk-
schreef.
Ook de andere snelers waren uitste
kend. Het spel van Eli Blom, als Curley,
had wat meer kalmte kunnen hebben,
maar het type was goed.
Lucas Wensing had aardige décors
gemaakt, die de last van tamelUk veel
wisseling tol een minimum beperkten.
Het groot aantal aanvragen heeft
Midden in deze uitbreiding is
prachtig natuurpark ontstaan, terwijl
thuiswei van een boer het landelijke ka
rakter accentueert, Bovendien besteedt
de bevolking de uiterste zorg aan de
tuintjes, waardoor het geheel wel een
bUzonder ideaal woonoord wordt. De uit
breiding van het wegennet houdt hier
mee gelijke tred, onder meer door een
verbindingsweg.
Keuken aan voorkant
Maar ook daar wordt de buit duur betaald
(Bijzondere correspondentie)
ENIG TER WERELD is de manier, waarop de vissers van Minudie aan
de kost komen. Uniek is hun wijzè om vissen te verschalken per lad
der, enige meters boven de begane grond en boven de waterspiegel. Zijn
de vissen van Minudie dan geen waterbewoners? Zijn de vissers daar
misschien tovenaars, magiërs, die de Zwarte kunst beheersen en beoefenen
om vissen tot vogels te maken? Of komen in die streek, aan die Canadese waadlfzcnd *linké
kust, alleen maar vliegende vissen voor? Het antwoord op deze drie Edmund Brian
vragen kan kort, bondig en krachtig luiden: Neen. I sers van Minudie
I cn zeelieden
hPi
dige vervoerskosten, aldus de heer Va
Egmond. Door deze factoren komt de
winstmarge in gevaar. Thar.s is in t
honderd gemeenten in Nederland
melkhandel gesaneerd. Hierdoor wordt
efficiënter gewerkt, worden dé transport'
kosten verlaagd en wordt oneerlijke con.
currentie vermeden. Bovendien schept dé
sanering een toestand, waardoor grotere
sociale voorzieningen kunnen worden be
reikt.
De heer Van Schaik ging r.ader in op
de viaag: wat heb ik als consument op 't
eerste gezicht aan die melksanering? Spr.
ging in grote lijnen de geschiedenis na
van de melkhandel, die in de loop der
jaren onder meer door dè verplichte
pasteurisatie en standaardisatie eigen
lijk zonder meer een slijterij in melk is
geworden.
De grieven van de consument tégen de
In de kern aan de Rijndijk, tegenover
de gemeentesecretarie, met welk gedeelte
J mén anderhalf jaar geleden begon, is een
voor Zuid-Holland unieke wijze van
Bn. bouw van arbeiderswoningen toegepast.
Het is namelijk dc natuur, die brave'stelt de mannen in staat om hun visserij-1 hebben
•isscrslieden van Minudie „op het droge"bedrijf op het droge uit te oefenen, cn moeilijkheden
n dus aan de kost doet ko-b o v e n de begane grond! (echte!) ..wate:
de Baai van Fundy (waar-1 Edmund Brian, een der vissers van Mi- j n
is gelegen) is het verschil I nudie, neemt, als hij ter visvangst tijgt, j di
n.hWant ii
i Minudie
sen hoog water
laag i
tussen i
vloed dus, gewoonlijk vele meters.
Soms zelfs gaat dat verschil de tachtig
meter te boven!
De baai van Fundy, waar de verschil
len tussen eb en vloed hoger zijn dan
waar ook elders ter wereld, is een bijna
250 km lang vingervormig aanhangsel
van de Atlantische Oceaan. Zij scheidt de
Oost-Canadese provincie Nova Scotia van
de provincie Nieuw-Brunswijk.
Het phenomenale getijdenvérschil is
natuurlijk een bron van verdriet voor tal
van kustbewoners, maar voor de visiers-
bcvolking
i paard en wagen mede. Hij laadt t
sSen per dag te bovóó
de andere laddervis-
ook ter wereld. Zij
kampen met gelijke
tegenslagen als de
s". Dè zee maakt hun
kapot. Steeds weer moeten zij die
herstellen. Schipbreuk kunnen zij
lijden,
„ladder
ladder op de wagen, roept de hulp in van breuk" en „getljdenbreuk" wel degelijk,
een paar dorpsjongens op blote voeten cn want wee de arme visserman van Minu-
trekt dan over de harde, met stenen be- die. die te lang op het strand blijft om te
zaaide stranden naar zijn „akker" om „laddervissen"' Wordt hij door dè vloed
zijn „vis-oogst" binnen te halen. Honder-1 verrast, dan kan geen vriend en geen
dén meters lang zijn de netten, die hijreddingboot hem helpen. Onvermurwbaar
heeft gespannen tussen palen van berken-1 verslindt de zee hem dan. Velen zijn
hout. Bij hóóg water spoelt de zee door reeds in dc loop der eeuwen die weg naar
die netten en geraken de vissen erin ver- de diepte gegaan.
strikt. Bij het vallen van het water komen Minudie en zijn ladder-visvangst zjjn
de netten weer droog te staan, maar de enig op aarde. Vis in de lucht, hoog bovén
vissen blijven spartelend en kronkelend de begane grond.... dit is geen visserè-
de mazen achter. Edmund Brian klimt latijn. doch heuse waarheid. Maar ook lrt
N. Brans uit Alphen aan den
Rijn béricht ons. dat ook zij Dinsdag
avond 16 September een vreemd voor
werp in de lucht zich van hét Oosten
naar het Westen zag bewegen. Het leek
op een ster met een lange lichtstreep.
Zij heeft de indruk gekregen, dat het
n.. ■Tiuiuuic is het natuurlijk dan op een ladder om de vissen binnen te Minudie wordt de vis duur betaald en'voorwerp enig geluid maakte, toen het
lijk" buitenkansje, want het i halen en heeft als regel een vangst, die maakt de visvangst de vissers niet rijk. om kwart voor elf voorbijsnelde.
sanering van de melkhandel achtte
heer Van Schaik min of niêer begrijp!
lijk. maar hij zag dezé als één gevolg
onbékéndhèid mét het doèl en wezén
de sanering. Een goed uitgevoerde ratio
nalisatie is. zowel voor de consument
dè handelaar, voordelig, aldus spr.
Tenslotte is de besparing, die één
néring met zich mee brengt, ook e«r
landsbelang. Natuurlijk is het in het bt
gin vóór sómmige consumenten e
moeilijk om aan een niéuw gezicht
wénnen Maar de praktijk heeft bewe
dat deze angst op vooroordelen berust
aldus de héér Van Schaik, en dat eni|t
tijd na dè invoering van eén sa
hierover zo goed als geen klachten mee:
kómen.
Bovendien kan altijd aan gérêchtvaar-
digde verlangens worden voldaan dóór
individuele veranderingen aan te brengen
Dit door de regelingscommissie
menwerking met een uit de burgerij t<
vormen vertrouwenscommissie. Ook be
tekent sanering van de melkhandel
hét geheel niet, dat iedere consument
andere melkhandelaar krijgt. Bij de v
dèling van de wijken wordt namelijk zo
veel mogelijk rekening gehouden met de
bestaande kernwijk van de betrokken
handelaar.
ar aanleiding van het argument
de tegenstanders, dat de vrijheid door de
sanering in gevaar komt, werd de
vankelijke tegenstand inzake de
plicht© winkelsluiting gereleveerd. Ook
Het vreemde voorwerp