Meuiiie £ei&srt)c GTourant
ordon verbroken om Kon.
Familie te bejubelen
njs
0
Van zijn taak
bewust
uizenden voor Paleis Lange Voorhout
en bij ziekenhuis Zuidwal
IJ
En al maar wuiven....
Chinese kwestie voorlopig
niet in Ver. Naties
Wist U
Televisieverleng
stuk van radio
MBER WOENSDAG 16 SEPTEMBER 1953
2-13J
kraag
1275
pan-
Door
el ge-
Jeerde
350
3-131
shino,
>g en
675
jr. In
075
BUREAUX: Steenstraat 37.
Directie. Redactie, Abonnementen- en
Advertentie-afdeling: Tel. 31441.
Postrekening: 58936.
ABONNEMENTEN: 6,- per kwartaal;
2,— per maand; 0.47 per week.
Tier en dertigste jaargang No 9840
Directie: F. DIEMER
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
Chei-Red.: H. W. I. ENSERINX
CHRISTEU1K-NRTIONRAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
.itanteastlc* f« yftebfevta
«yn hert In tegfjeaspoet"
RIJTOER DOOR (NU WEER ECHT) DE HOFSTAD
de
vnse
irT'
(Van onze verslaggevers)
PIT DUIZENDEN KELEN klonk gistermiddag voor het Paleis aan het
Lange Voorhout in Den Haag het „Oranje boven", afgewisseld door
irmachtige toejuichingen voor de Koninklijke familie, die voor het eerst
de geschiedenis van Den Haag met de vier prinsesjes een rijtoer door
Hofstad maakte. Om precies kwart voor vier reden de twee open
lèches voor en gingen de deuren van het paleis open. Met Marijke aan
hand verscheen kort daarop H.M. de Koningin, gevolgd door Prins
mhard en de andere drie prinsessen. Hartelijk wuifde de Koninklijke
nilie naar het duizendkoppige publiek, dat niet moe werd te wuiven.
eerste, open calèche namen H.M. en Prins Bernhard, alsmede de
sessen Marijke en Margriet plaats. In het tweede rijtuig zaten prinses
atrix en prinses Irene.
ijl het eerste, rijtuig, getrokken tegenheid. Dat was dan ook goed te
ier paarden, waarop twee jockey- ken voor het oude stadhuis aan de Groen-
i al wegreed, keek H.M. nog even markt, waar we de meest ..Haagse ge-
crgd om of haar andere twee kinderen zjchten" zagen die er maar zijn. In de
al hadden plaatsgenomen.
eprimsessen waren alle vi
or inrveftSLManrifk P^riris ten over nec oiauwe COStUUm op net Dor-
prinses Marijke, das blootshoofds d„ sto„di achler de bak oijlje Afriksan
het le voLgrijtudg w
lotmeesteres mevrouv
baron van Tuyll vat
i jonk vrouwe Boreel e
G. C. D. baron -v
ren gezeten de
douairière F.
Seroookerken-
de grootmees-
Hardenbroek.
i het 2e volgrijtuig zaten de chef
Militaire-Huis van H.M. de Koningin
B-admiraal N. A. Rost van i'ortningen
de eerste stalmeester van H.M.
majoor W. F. K. Bischoff
belsdorff. Een trapje lager vonden de ge
meentebesturen. de raadsleden met hun
vronwen van SteUendam-Goedereede en
Ouddorp, de door Den Haag geadopteerde
plaatsen, 's goede gelegenheid om de stoet
te zien. Tegenover het raadhuis stond het
publiek, rijen dik. Om tien voor vier, de
klokken op de Groenmarkt sloegen aan
het beieren, kwam de stoet in zicht.
De koningin en Prins (met zonnebril)
hadden een speciale groet voor burge
meester Schokking en zijn gasten.
De gasten uit het getroffen gebied, die
iets dergelijks nog niet eerder zagen, ke
ken met ogen vol bewondering het voor
bijrollen Van de open rijtuigen aan.
Toen ging de tocht weer verder langs
de dichtbezette route. Een bijzonder tref
fend moment was wel het oponthoud aan
de Zuidwal.
Tiettend moment op
de Zuidwal
Zolang hield Koningin Juliana de hand
van zuster E. F. Pont van het ziekenhuis
aan de Zuidwal vast, dat het zustertje er
werd. Zojuist had zij Hare
veelkleurige tuil rozen aan-
het blauwe costuum op het bor- geboden en erbij verteld, dat al die bloe-
uit dc tuin van het ziekenhuis waren.
Aan zijn zijde stelde wethouder Fe- Zuster Pont had deze eretaak toegewe-
ber zich op, en daarachter wethouder D. zen gekregen, omdat zü het beste examen
W. Dettmeyer met de burgemeester van had afgelegd.
Stellendam-Goedereede, baron van Kno- I (Zie vervolg pagina 5)
SS
het escorte rijtuig van H.M, de
linigin en Z.K.H. de prins der Nader
den bevonden zich twee adjudanten
kolonel jhr D. J. A. A. van Lawick
Pabst en luit.-kol. C. C. Geerteema. I
het escorte rijtuig van de prinsessen'
ii twee adjudanten t.w.: majoor-vlie-l
mr R. J. E. M. van Zinnicq Bergmann
majoor J. J. L. baron van Lynden.
>e rijtuigen werden begeleid door een
nmando politie te paard, sterk 12 man.
LM. de Koningin was gekleed in een
"ze d'eux-pièees, een grijze zilvervos en
grijs hoedje. De Prins was gekleed dn
niraalsuniform van de Koninklijk»
Prinses Wilhelmina
keek toe
'ijl H.M. de Koningin en haar ge-
z instapten, waarbij zoals wij reeds
ien, de toejuichingen niet van de
ït waren, zag prinses Wilhelmina
één der ramen toe hoe haar dochter
kleinkinderen golven van enbhousias-
onitketenden.
o'n rijtoer van het hele koninklijke
in is een specifieke plaatselijke aange-
Vragen over ir
Manusama door
Prof. Gerbrandy
Wat is er waar van al
die verhalen
Iet Tweede Kamerlid prof. mr P. S.
:brandy heeft de ministers van Over-
Rijksdelen en van Justitie schrfi-
jke vragen gesteld naar aaanleiding
de gevangenhouding van de minis-
van Defensie der republiek Zuid-
lukken. ir Manusama, en diens met
ellen. Hij wil weten of het werkelijk
is, dat er gedreigd is met de
n-Digoel en wil volledige inlichtin-
hebben over het ingrijpen in het
trek en het reizen naar Nederland
personen, die tezamen een dele-
vormen. Ook de redenen der op-
egde dwangmaatregelen wil hij
Tevens vraagt hij of de regering
is deze delegatie te ontvangen,
trefende de vrijheidsbeperkingen,
;e aan deze personen in Nederland
opgelegd wordt hij eveneens gaarne
dicht en hij vraagt voorts van de
ering de verzekering, dat handelin-
welke uitsluitend gericht zijn op
rechtsherstel en een beroep op de
Nederland gegeven garanties, niet
in worden beschouwd als een on-
ivaardbare politieke werkzaamheid,
egendeel moet deze delegaatie de
oaotst mogelijke bewegingsvrijheid
meten.
:eng eens een zonnetje
,,'t Lijkt meer op belasting
verhoging".
Russische voorstel verworpen
Prinses Beatrix en Prinses Irene volgden tijdens de rijtoer door Den
Haag haar ouders en jongste zusjes eveneens in een open calèche. Waar
zij ook passeerden klonk het hartelijk gejuich der duizenden toeschou
wers haar tegen.
Aan d-r Jos Endepofls. rector van
het gemeentelijk •gymnasium te Maas
tricht. die o.a. verschillende bewerkingen
Koenens handwoordenboek der Ned.
taal heeft gegeven, is tijdens de zgn.
bungerdag de eremedaille van de stad
HET WEER IN EUROPA
Weerrapporten van hedenmorgen 7 uur:
WNW
WNW 1
windstil
NNW
idstll 24
ïdstll
22 0.1
19 11
17 O
22 0
19 0
18 0
22 0
27
Weinig verandering
Tot morgenavond verwacht
De Bild: Veranderlijke be
wolking met plaatselijke
enkele regenbui. Zwakke tot
matige wind. hoofdzakelijk
Zuid en Zuid-Oost.
Weinig verandering in tem
peratuur. (Opgemaakt om
tien uur).
ZON EN MAAN
Prins Bemhard vertrok
naar Tanganyika
Prins Bernhard is gisteravond om
streeks zes uur met zijn particulier vlieg-
van het vliegveld Soesterberg ver
trokken naar Tanganyika (Oost-Afri-
ka). Daar zal de Prins zoals men weet
1 een jacht op wild deelnemen.
Beeldenstorm in Venlo
Pot nu toe onbekend gebleven personen
hebben zich door verbreking van
ruit toegang weten te verschaffen tot de
opslagplaats van de beeldenfabriek Lu-
te Venlo. Tientallen beelden, die
daar stonden opgesteld, zijn door de van
dalen onthoofd. Tal van modellen
beelden zijn vernield, terwijl tientallen
dozen met kleinere beeldjes zijn open
gebroken en de inhoud ervan door het
magazijn is gesmeten. Diverse dozen met
medailles worden vermist.
De Algemene Vergadering der Ver.
Naties was gisteren nog slechts tien mi
nuten bijeen of zij had reeds te beslissen
over een Russisch voorstel, communis
tisch China tot de V.N. toe te laten. Met
44 stemmen tegen, 10 stemmen vóór en
twee onthoudingen besloot de vergade
ring op voorstel van Amerika, dit jaar
de kwestie van de Chinese vertegen
woordiging nog niet te bespreken. Tot de
tien landen die tegen dit Amerikaanse
voorstel waren, behoorden behalve de
landen van het Sowjet-blok Indonesië,
Birma, India en Zuid-Slavië.
Wysjinsky noemde de afwezigheid van
communistisch China een grote belem
mering bi) de behandeling van belang
rijke wereldproblemen.
Sir Gladwyn Jebb merkte namens de
Britse regering op, dat Groot-Brittannië
weliswaar de regering van Peking als de
enig wettige erkent, maar het nu niet
het juiste ogenblik acht, over deze kwes
tie te spreken.
Mevr. Pandit voorzitster
Met een flinke meerderheid koos de
Assemblée mevrouw Vidjaja Lakshmi
Pandit tot voorzitster. Mevrouw Pandit
is een zuster van de Indische premier
Pandit Nehroe. Zij is de eerste vrouw
op deze hoge post. In een toespraak
noemde zij haar verkiezing „een ere
saluut aan haar land en een erkenning
van de arbeid van vrouwen in de Ver.
Naties".
Mevrouw Pandit heeft zich, evenals
haar broer, zeer onderscheiden in de In
dische en internationale politiek. Zü was
minister voor Plaatselük Zelfbestuur en
Openbare Gezondheid toen in 1938 haar
land door een cholera-epidemie werd ge
troffen. In die tüd vergde zü zo veel van
zichzelf, dat zü, toen de epidemie een
maal bedwongen was, enkele maanden
Wegens haar werk in de nationalis
tische beweging van haar land, moest zü
in 1932 gevangenisstraf ondergaan. In
1946, 1947 en 1948 was zü leidster van de
Indische delegatie bü de Ver. Naties. Van
1947 tot 1949 was rij ambassadrice te
Moskou en van 1949 tot 1951 te Washing
ton. Vorig jaar werd zü weer leidster van
de Indische delegatie bü de V.N.
MEVROUW PANDIT
DAT tot burgemeester van Valken
burgHouthem ingaande 1 Oct. Is be
noemd F. A. A. H. Breekpot, thans bur
gemeester te Meerssen.
DAT gisteren in Maassluis een nieu-
- e fabriek van de Industriële Handels
onderneming Willem Pot N.V. is ge
opend.
DAT de dorpen Oosterland en Sirjans-
land thans ook vrij van water zün geko
men, maar de bewoning van deze plaat
sen er nog niet vrij is.
DAT ambtenaren van de Belgische ge
meente Hoboken momenteel de dienst
van volkshuisvesting in Rotterdam be
studeren.
DAT van 1 t/m 10 October op Schiphol
een tentoonstelling van Melbourne tot
Christchurchrace wordt gehouden.
DAT de stad Marseille gisteravond een
receptie heeft gehouden ter ere van de
Ned. ambassadeur, Baron Van Boetze-
laer van Oosterhout, die er een Ned. pa
viljoen op de jaarbeurs opende.
DAT de banketbakkers in Dordrecht
deze week in Americain een tentoonstel
ling met de passende naam Luilekker
land houden en er ook een gouden koets
van suiker en chocolade is.
DAT de burgemeester van Urk giste
ren aan boord van Hr Ms mynenveger
Urk het wapen van Urk onthulde.
DAT de Ned. regering bereid is met
West-Duitsland te onderhandelen
afschaffing van het Nederlandse
voor Duitse bezoeken.
Naguib zal „saboteurs'
stevig aanpakken
Daartoe is revolutionnair
gerechtshof ingesteld
Aangehoord door ongeveer een millioen
Egyptenaren, heeft president Naguib
gisteren op het Plein van de Republiek
te Cairo een forsere houding
regering aangekondigd jegens „sabo
teurs van het nieuwe militaire Egyp
tische bewind". Nadat de president de
noodzaak van eensgezindheid duidelijk
had geschetst, riep hij de massa toe:
„Bent U bereid, het experiment van de
revolutie voort te zetten?" Ten antwoord
golfde een donderend „Ja!" over het
reusachtige plein.
Na de president Aeklom majoor Salem,
de Egyptische minister van Voorlichting,
het spreekgestoelte. Hij maakte bekend,
dat een revolutionnair gerechtshof is
ingesteld naar aanleiding van een samen
zwering, die ten doel had, het konings
schap te herstellen. Het gerechtshof zal
zijn samengesteld uit leden van de
lutionnaire raad (de militairen, die te
zamen met Naguib de staatsgreep onder
namen tegen Faroek) en heeft tot taak,
„verraders van het land" te berechten.
Hoger beroep van de uitspraken van het
Hof zal niet mogelyk zyn.
In het Middeleeuwse bastion De
Utrechtse Poort te Naarden is een week
eind-sociëteit voor de matrozen van het
opleidingsschip Koningin Wilhelmina te
Amsterdam geopend
DAT voor het Amsterdamse hof ƒ25.-
boete is geëist tegen de koopman H. F.
v. d. M. uit Overveen, die een eenmans
zaakje in grafische materialen was be
gonnen, hoewel het B.G. hem voor altüd
verboden had een l.idende functie in
het grafische handelsbedryf te bekleden
(rechtbankvonnis vrijspraak).
DAT de eerste 60 gezinsbarakken voor
de bewoners ijan Nieuwkerk Maandag
in gebruik worden genomen.
DAT 85 personen uit Stavenisse
daag op het stadhuis van de Franse stad
Nantes, die Stavenisse adopteerde, zün
ontvangen.
DAT de burgemeester van het Franse
plaatsje St Hilaire der Harconet giste
ren in een speciale raadszitting te Zie-
rikzee ƒ2500 voor de getroffen bevolking
overhandigde.
Nog even keek Koningin Ju
liana. gistermiddag achterom
voor zij wegreed van het Paleis
aan het Voorhout naar de Rid
derzaal om de Troonrede uit te
spreken. Haar gulle lach was
bestemd vóór haar moeder
Prinses Wilhelmina, die achter
een der vensters de triomf
tocht van haar dochter gade'
sloeg.
Foto-Friezer; exclusief N.L.C.
Twee Belgische dames
bij auto-ongeluk gedood
Gisteravond is op de Bredase weg te
Rysbergen door het springen van
band een Belgische auto tegen een boom
gereden waardoor twee inzittende dames,
respect de vrouw en de schoonzuster
van de bestuurder, op slag werden ge
dood. De bestuurder zelf, de 51-jarige C.
L. de Blauwe uit Brasschaet by Antwer
pen werd levensgevaarlijk gewond. Zün
twee zoons van 10 en 13 jaar kregen
gebroken been, een van hen liep nog een
hersenschudding op.
Staf verbindingsdienst Kon.
Luchtmacht
Onlangs is opgericht de staf van de
chef-verbindingsdienst Kon. Luchtmacht
als onderdeel van de speciale staf van
hte hoofdkwartier van de KoninkUjke
Luchtmacht Chef-verbindingsdienst
kol.-vlieger L. M. Kamp.
De bedoeling is een meer zelfstandige
taakuitvoering voor de Koninklüke
Luchtmacht mogelyk te maken.
Japanse parelvisserij voor
Intern. Hof
Volgens welingelichte kringen te To
kio. zal de Japanse regering binnenkort
het Internationale Gerechtshof te Den
Haag om een uitspraak verzoeken
de nieuwe Australische wet, waarbij de
parelvisserij op het zgn. Continentale
Plateau, dat zich rondom Australië uit
strekt, aan een vergunningenstelsel wordt
onderworpen. De Japanse parelvisserü
heeft in dit gebied grote belangen.
Gouden tientjes uit
Amerika voor Ned.
wezen
Getroffen door het leed van de
wezen in het watersnoodgebied
heeft de Amerikaan Honeoger, die
nog 102 Nederlandse gouaen tien
tjes onder zün berusting had. deze
geldstukken ter beschikking ge
steld van het ministerie ran Bui
tenlandse Zaken ter uitreiking
aan de wezen in het rampgebied.
Betoging tegen
gouverneur
Te Medan is een massabetoging ge
houden van enige duizenden leden der
communistische boerenbonden en vak
verenigingen tegen de gouverneur van
Noord-Sumatra, Abdoel Hakim.
der sprekers was een dominee var
comité ter verdediging van de wereld
vrede. Aangedrongen werd op het ont
slag van de gouverneur in verband met
diens politiek ten aanzien van de on
wettig in bezit genomen gronden.
"\/"AN de televisie lezen we in de Troon-
rede van deze week, dat de regering
hoopt binnenkort aan de volksvertegen
woordiging haar plannen voor te leggen.
Men moet zeggen: het is vaag gesteld.
Voor die vaagheid schijnt trouwens wel
enige reden te bestaan. Immers is men
et er nog lang niet over eens. wat er
iet de televisie zal moeten geschieden.
Waaronder wij, voor zover wij televi-
onnair zijn. leven, is een voorlopige
televisieregeling. Die regeling loopt eigen
lijk straks op 1 October af. De datum was
at ruim gekozen, omdat men gemeend
had. vóór die tijd wel met een definitieve
regeling voor het voetlicht te kunnen
komen. Dat is niet mogelijk gebleken.
Wel heeft minister Cals onder wiens
:orgen de televisie valt blijkbaar zijn
denkbeelden. Welke die zijn, is nog niet
officieel bekend. Dat is maar goed ook.
Want hetgeen er over uitgelekt is. achten
iet gunstig, zodat wij de minister vol
gaarne de gelegenheid geven, tot andere
i betere denkbeelden te geraken.
Er is op het ogenblik, hebben wij het
wel, achter de schermen iets (laten we het
mogen noemen: iets SchermerhOrns)
gaande, waarbij het van de grootste be
tekenis is, dat wij het met ingespannen
aandacht volgen.
W^AT is televisie eigenlijk? Er zijn
mensen, die beweren, dat televisie
heel iets anders is dan bijvoorbeeld radio.
Radio is, zeggen zij, het gesproken woord,
bij de televisie is het bééld essen
tieel.
Nu zouden wij hiertegenover al dade
lijk kunnen aanvoeren, dat er bij de tele
visie toch ook wel het nodige (en soms
meer dan dat) gezégd wordt. Echter,
waaróm beijvert men zich zo, dit verschil
tussen televisie en radio met zoveel
graagte te accentueren?
Dat heeft voor verscheidenen zijn reden.
Want, zo luidt dan hun tweede stelling,
omdat radio en televisie onderling heel
verschillende dingen zijn, daarom is het
niet nodig, ja zelfs ongewenst, een tele-
iebestel te maken, dat overeenkomt
t het radiobestel.
TLJOE is ten onzent het radiobestel? Men
-L-L weet het: Er is een vijftal radiover
enigingen, elk van eigen geaardheid en
corresponderend met de onderscheiden
geaardheid van ons nationale volksleven.
Er is nog altijd een overigens slinkend
aantal mensen, dat in dit radiobestel
alleen maar armoede ziet. Wij denken
daar anders over. Wij zijn van mening,
dat op deze wijze een rijkdom aan ont
plooiing mogelijk is geworden, waartegen-
een dusgenaamde algemene omroep
alleen maar een bloedeloos geval en een
magere schim zou zijn geweest.
Nu echter zijn er in ons goede land
eer mensen, die ook voor de televisie
iets dergelijks „algemeens" voorstaan. En
het pad voor hun wat wankele rede
nering te effenen, beginnen ze maar voor
op te stellen, dat televisie zo heel wat
anders is dan radio. Wij willen wel zeg
gen, hoe we daarover denken.
TNDERDAAD. televisie is iets andera
dan radio. Maar toch aUeen in zoverre,
dat televisie een verlengstuk is van radio.
Wat de radio brengt in woord en klank,
brengt de televisie in nog heel wat ster-
mate in woord en klank en boven
dien in beeld. Net zo goed als de radio
„spreekt" de televisie tot ons. En dan
n we van tevoren ook wel graag we
ten, hoè we zullen worden toegesproken,
of dat nu gebeurt in woord of bovendien
in beeld.
(Zie vervolg pap. 2).
Evangelische Maatschappij
vier teeuwfeest
De Evangelische Maatschappü zal 23
September in Utrecht haar 100-jarig be
staan vieren. Des middags met een recep
tie, des avonds met een byeenkomst in
de Domkerk waar mr J. Schuttevaer.
ds W. J. Manger en ds J. H. Klein Was-
sink zullen spreken. De VPRO zal in zijn
uitzending van Vrijdag aandacht wijden
dit eeuwfeest; op die dag verschynt
een speciaal nummer van „De Pro
testant", waarin o.m. een bijdrage voor
komt van de hand van dr A. J. Bronk-
horst.
Ziezo, dat bevalt me beter. No ita ik
weer met mijn beide benen op de
grond en dat is de juiste bonding om
Ij van wal te steken.
Ik zal kort aijn. Mijn buurman,
J. de telegrafist (ook abonné op de
f. Nieuwe Leidsche) sou het zo zeg-
Nieuws Leidsche gezellige krant
stop verdient waardering stop
abonné's maken een plan stop
iedereen blakende stop
U weet het. Bij een plan hoort een
comité. Een comité van blakende
lieden. Dit comité is er. Morgen komt
het in vergadering bijeen. Namen» U
allen.
I
